-
1 यवस
-
2 यवसाद्
yavasấdmfn. eating grass, grazing, pasturing RV.
-
3 यवसान्नोदकेन्धन
-
4 यवसाह्व
-
5 यवसिन्
-
6 यवसुरा
yáva-surāf. an intoxicating drink prepared from barley-meal Madanav.
-
7 यवसोदक
-
8 यवस्यु
-
9 अध्यवसो _adhyavasō
अध्यवसो 4 P.1 To determine, resolve; कथमिदानीं दुर्जनवचनादेवं अध्यवसितं देवेन U. 1; अदुर्लभं मरणमध्यवसितम् K. 171; किमध्यवस्यन्ति गुरवः Ve.1; अभिधातुमध्यवससौ न गिरा Śi.9.76; resolve or mean to do.-2 To attempt, exert, undertake; मा साहसं अध्यवस्यः Dk.123; व्रतं दुष्करमध्यवसितम् H.1.-3 To grapple with.-4 To conceive, apprehend, think; अकार्यं कार्यवदध्यवस्य Dk.86. -
10 व्यवसो _vyavasō
व्यवसो 4 P.1 To strive, endeavour, try, seek, attempt, set about; यथा मे गौतमः प्राह ततो न व्यवसाम्यहम् Mb.3.185.9; ध्रुवं स नीलोत्पलपत्रधारया शमीलतां छेत्तुमृषि- व्यवस्यति Ś.1.18; V.4.-2 To think of, wish, desire; पातुं न प्रथमं व्यवस्यति जलं युष्मास्वपीतेषु या Ś.4.9.-3 To exert strenuously, be industrious or diligent.-4 To resolve, determine, settle, decide; य आत्मनो दृश्यगुणेषु सन्निति व्यवस्यते स्वव्यतिरेकतो$वुधः Bhāg.1.3.18; प्रथमपरि- गृहीतं स्यान्न वेत्यव्यवस्यन् Ś.5.19.-5 To accept, undertake; कच्चित् सौम्य व्यवसितमिदं बन्धुकृत्यं त्वया मे Me.116.-6 To be convinced or persuaded.-7 To reflect. -
11 व्यवस्था _vyavasthā
1व्यवस्था 1 Ā.1 To be placed asunder.-2 To be arranged in due order.-3 To be settled or fixed, be- come permanent; वचनीयमिदं व्यवस्थितम् Ku.4.21; नटवद् व्यवतिष्ठते लिङ्गम् Sāṅkhya K.42.-4 To rest or depend upon. -Caus.1 To place or rest upon, direct towards; तयोः समापत्तिषु कातराणि किंचिद्व्यवस्थापितसंहृतानि Ku.7.75.-2 To arrange, manage, adjust.-3 To settle, resolve, decree.-4 To separate, place apart.-5 To do, perform.-6 To lay down a rule or law, enact a law.2व्यवस्था 1 Adjustment, arrangement, settlement; as in वर्णाश्रमव्यवस्था.-2 Fixity, definiteness; भङ्गं जयं चापतुरव्यवस्थम् R.7.54.-3 Fixity, firm basis; आजह्रतु- स्तच्चरणौ पृथिव्यां स्थलारवन्दश्रियमव्यवस्थाम् Ku.1.33.-4 Relative position.-5 A settled rule, law, statute, decree, decision, legal opinion, written declaration of the law (especially on doubtful points or where con- tradictory texts have to be properly adjusted).-6 An agreement, a contract.-7 State, condition.-8 State or order of things.-9 Separation.-Comp. -अतिक्रमः violation of the law, breaking a contract.-पत्रम् a written deed, document. -
12 व्यवसायः _vyavasāyḥ
व्यवसायः 1 Effort, exertion, energy, industry, perseverance; करोतु नाम नीतिज्ञो व्यवसायमितस्ततः H.2.14.-2 Resolve, resolution, determination; मन्दीचकार मरण- व्यवसायबुद्धिम् Ku.4.45 'the thought of resolving to die'; व्यवसायात्मिका बुद्धिः Bg.2.41; व्यवसायो$स्मि 1.36.-3 An act, action, performance; व्यवसायः प्रतिपत्तिनिष्ठुरः R.8.65.-4 (a) Business, employment, trade. (b) Following a particular profession or trade.-5 Conduct, behaviour.-6 Device, stratagem, artifice.-7 Boasting.-8 N. of Viṣṇu.-9 Of Śiva.-1 State, condition.-Comp. -आत्मक a. energetic, laborious.-बुद्धि a. having a resolute mind. -
13 व्यवस्थानम् _vyavasthānam _व्यवस्थितिः _vyavasthitiḥ
व्यवस्थानम् व्यवस्थितिः f.1 Arrangement, settle- ment, determination, decision; बाजक्षेत्रे तथैवान्ये तत्रेयं तु व्यवस्थितिः Ms.1.7.-2 A rule, statute, decision.-3 Steadiness, constancy.-4 Firmness, perseverance; साधु धर्मे व्यवस्थानं क्रियतां यदि शक्यते Rām.7.13.18.-5 A fixed limit; न विद्यते व्यवस्थानं क्रुद्धयोः कृष्णयोः क्वचित् Mb.8.87.78.-6 Separation.-नः N. of Viṣṇu.Sanskrit-English dictionary > व्यवस्थानम् _vyavasthānam _व्यवस्थितिः _vyavasthitiḥ
-
14 अध्यवसायः _adhyavasāyḥ
अध्यवसायः 1 An attempt, effort, exertion; न स्वल्प- मप्यध्यवसायभीरोः करोति विज्ञाननिधिर्गुणं हि H.1.v.l.; ˚सह- चरेषु साहसेषु Dk.161.-2 Determination, resolution; mental effort or apprehension; संभावनं नाम अस्तित्वाध्यव- सायः P.VI.2.21. cf. also प्रतिविषयाध्यवसायो दृष्टम् । Sāṅk- hya K.5.-3 Perseverance, diligence, energy, con- stancy; तत्को$यं पदे पदे महाननध्यवसायः U.4 absence of energy or resolution, drooping of spirits; (with महानध्यवसायः as the reading, the meaning would be 'why this effort on your part i. e. to determine whether you should go or not, hesitation.') -
15 अध्यवसानम् _adhyavasānam
अध्यवसानम् [भावे-ल्युट्]1 Effort, determination &c. See अध्यवसाय-2 (In Rhet.) Identification of two things (प्रकृत and अप्रकृत) in such a manner that the one is completely absorbed into the other; निगीर्याध्यवसानं तु प्रकृतस्य परेण यत् K. P.1; on such identification is founded the figure called अतिशयोक्ति, and the लक्षणा called साध्यवसाना. See K. P.2. -
16 अव्यवस्थ _avyavastha
अव्यवस्थ a.1 Not fixed, moving, unstable; स्थलार- विन्दश्रियमव्यवस्थाम् Ku.1.33.-2 Unlimited.-3 Unsettled, indiscriminate; भङ्गं जयं चापतुरव्यवस्थम् R.7.54; dis- orderly, irregular.-स्था 1 Irregularity, deviation from established rule; किमव्यवस्थां चलितो$पि केशवः Śi.12. 36.-2 An incorrect opinion given on a point of reli- gious or civil law. -
17 व्यवसायिन् _vyavasāyin
व्यवसायिन् a.1 Energetic, industrious, diligent; किं दूरं व्यवसायिनाम् Pt.2.51.-2 Resolute, persevering; बहु- शाखा ह्यनन्ताश्च बुद्धयो$व्यवसायिनाम् Bg.2.41; Pt.1.248.-3 Performing, doing, undertaking; (श्रेष्ठाः) ज्ञानिभ्यो व्यवसायिनः Ms.12.13.-4 Engaged in any business or profession. -m. A tradesman, merchant. -
18 व्यवसित _vyavasita
व्यवसित p. p.1 Endeavoured, attempted; स्वजनमनु- गन्तुं व्यवसिता Ś.6.9.-2 Undertaken.-3 Resolved, determined, settled.-4 Devised, planned.-5 Endea- vouring, resolving.-6 Persevering, energetic.-7 Cheat- ed, deceived.-8 Convinced, sure (of anything); सम्यग्- व्यवसिता बुद्धिस्तव राजर्षिसत्तम Bhāg.1.1.15.-तम् Ascer- tainment, determination; यत्ते व्यवसितं तात तदस्माकमपि प्रियम् Mb.6.119.37.-2 An artifice, contrivance. -
19 व्यवस्थित _vyavasthita
व्यवस्थित p. p.1 Placed in order, adjusted, arranged.-2 Settled, fixed; किं व्यवस्थितविषयाः क्षात्रधर्माः U.5.-3 Decided, determined, declared by law; धर्म एव परः कामादर्थाच्चेति (नराः) व्यवस्थिताः Mb.1.1.5.-4 Stood aside, separated.-5 Extracted.-6 Based on, resting on.-Comp. -आर्यमर्याद a. adhering to the customs of the Āryas; Kau. A.1.3.-विकल्पः, -विभाषा a fixed option; व्यवस्थितविभाषया साधुः. -
20 पर्यवस्था _paryavasthā _पर्यवस्थानम् _paryavasthānam
पर्यवस्था पर्यवस्थानम् 1 Opposition, resistance, ob- struction.-2 Contradiction.Sanskrit-English dictionary > पर्यवस्था _paryavasthā _पर्यवस्थानम् _paryavasthānam
См. также в других словарях:
yáva-sâ̱hva — यवसाह्व … Indonesian dictionary
yáva-surā — यवसुरा … Indonesian dictionary
yavasa — यवस … Indonesian dictionary
yávasa — यवस … Indonesian dictionary
yavasấd — यवसाद् … Indonesian dictionary
yavasâ̱hva — यवसाह्व … Indonesian dictionary
yavasâ̱nnôdakêndhana — यवसान्नोदकेन्धन … Indonesian dictionary
yavasin — यवसिन् … Indonesian dictionary
yavasôdaka — यवसोदक … Indonesian dictionary
yavasyu — यवस्यु … Indonesian dictionary
Dhyan Govinda Ranjit — during Election Campaign in 2008 Nepal … Wikipedia
