-
1 ज्ञानघन
jñāna-ghana
-nâ̱cārya, m. N. of a teacher W.
-
2 भिन्नघन
bhinná-ghanam. the cube of a fraction ib.
-
3 ज्ञानम् _jñānam
ज्ञानम् [ज्ञा-भावे ल्युट्]1 Knowing, understanding, becoming acquainted with, proficiency; सांख्यस्य योगस्य च ज्ञानम् Māl.1.7.-2 Knowledge, learning; तथेन्द्रियाकुलीभावे ज्ञेयं ज्ञानेन शुध्यति Mb.12.24.2; बुद्धिर्ज्ञानेन शुध्यति Ms.5.19; ज्ञाने मौनं क्षमा शत्रौ R.1.22.-3 Consciousness, cognizance, knowledge; ज्ञानतो$ज्ञानतो वापि Ms.8.288 knowingly or unknowingly, consciously or unconsciously.-4 Sacred knowledge; especially, knowledge derived from medi- tation on the higher truths of religion and philosophy which teaches man how to understand his own nature and how he may be reunited to the Supreme Spirit (opp. कर्मन्); cf. ज्ञानयोग and कर्मयोग in Bg.3.3.-5 The organ of intelligence, sense, intellect; कच्चिज्ज्ञानानि सर्वाणि प्रसन्नानि तवाच्युत Mb.12.54.18.-6 Conscience.-7 The Supreme spirit.-8 An epithet of Viṣṇu.-9 The Vedas taken collectively.-1 Means of knowing; औत्पक्तिकस्तु शब्दस्यार्थेन सम्बन्धस्तस्य ज्ञानम्˚ । MS.1.1.5.-11 An opinion, a view; बलदेवस्य वाक्यं तु मम ज्ञाने न युज्यते Mb.5.4.3.-Comp. -अग्निः knowledge-fire; ज्ञानाग्निः सर्वकर्माणि भस्मसात्कुरुते$र्जन Bg.4.37.-अनुत्पादः ignorance, folly.-अपोहः forgetfulness.-अभ्यासः 1 study.-2 thinking, reflection.-आत्मन् a. all wise.-इन्द्रियम् an organ of perception; (these are five त्वच्, रसना, चक्षुस्, कर्ण and घ्राण- the skin, tongue, eye, ear and nose; see बुद्धीन्द्रिय under इन्द्रिय).-काण्डम् that inner or esoteric portion of Veda which refers to true spiritual knowledge, or know- ledge of the Supreme spirit, as distinguished from the knowledge of ceremonial rites (opp. कर्मकाण्ड).-कृत a. done knowingly or intentionally.-गम्य a. attainable by the understanding.-घन m. pure or mere know- ledge; निर्विशेषाय साम्याय नमो ज्ञानघनाय च Bhāg.8.3.12; तं त्वामहं ज्ञानघनं...कथं...परिभावयामि ibid 9.8.24.-चक्षुस् n. the eye of intelligence, the mind's eye, intellectual vision (opp. चर्मचक्षुस्); सर्वं तु समवेक्ष्येदं निखिलं ज्ञानचक्षुषा Ms.2.8;4.24. (-m.) a wise and learned man.-तत्त्वम् true knowledge, knowledge of God.-तपस् n. penance consisting in the acquisition of true knowledge.-दः a preceptor.-दा an epithet of Sarasvatī.-दुर्बल a. wanting in knowledge.-निश्चयः certainty, ascertain- ment.-निष्ठ a. intent on acquiring true (spiritual) knowledge; ज्ञानिनिष्ठा द्विजाः केचित् Ms.3.134.-पतिः 1 the Supreme spirit.-2 a teacher, preceptor.-पूर्व a. prece- ded by knowledge, well-considered; निष्कामं ज्ञानपूर्वं तु निवृत्तमुपदिश्यते Ms.12.89.-बोधिनी f. N. of a Vedāntic treatise.-मुद्र a. 'having the impress of wisdom', wise.-मूल a. founded on spiritual knowledge.-यज्ञः a man possessed of true or spiritual knowledge, philosopher.-योगः contemplation as the principal means of, attaining the Supreme spirit or acquiring true or spiritual knowledge; ज्ञानयोगेन सांख्यानां कर्मयोगेण योगिनाम् Bg.3.3.-लक्षणम्, -णा 1 indication, sign, a means of knowing or inferring.-2 (in logic) sign or proof of knowledge; subsequent derived from antecedent knowledge.-विज्ञानम् 1 sacred and miscellaneous knowledge; तत्प्राज्ञेन विनीतेन ज्ञानविज्ञानवेदिनाMs.18.41.-2 the Vedas with the supplementary branches of knowledge, such as medicine, arms &c.-वृद्ध advanced in knowledge; ज्ञानवृद्धो वयोबालो मृदुर्वीर्यगुणान्वितः Rām.2.45.8.-शास्त्रम् the science of fortune-telling.-साधनम् 1 a means of acquiring true or spiritual knowledge.-2 an organ of perception. -
4 अनुविनश् _anuvinaś
अनुविनश् 4 P. To disappear, vanish or perish after or along with another. विज्ञानघन एव एतेभ्यो भूतेभ्यः समुत्थाय, तान्येवानुविनश्यति Bri. Ā.2.4.12. -
5 आनन्दमय _ānandamaya
आनन्दमय a. Blissful, full of joy, made up or con- sisting of happiness; सुषुप्तिस्थान एकीभूतः प्रज्ञानघन एवानन्दमयो ह्यानन्दभुक् Māṇḍ. Up.5.-यः The Supreme Spirit; Br. Sū.1.1.12.-या A form of Durgā.˚कोशः the inner- most wrapper or vesture of the body, causal frame enshrining the soul; see कोश. -
6 छटा _chaṭā
छटा 1 Mass, lump, number, assemblage; सटाच्छटा- भिन्नघनेन Śi.1.74; Māl.1.1.-2 A collection of rays of light, lustre, splendour, light; भ्रमतः समरे बभ्रुर्वीरपट्टाञ्चलच्छटाः Rāj. T.5.333; Śi.8.38; Māl.5.23.-3 A continuous line, streak; छातेतराम्बुच्छटा K. P.1.-Comp. -आभा lightning.-फलः the betel-nut tree. -
7 ज्ञान
jñānan. knowing, becoming acquainted with, knowledge,
(esp.) the higher knowledge (derived from meditation on the one Universal Spirit.) ṠāṇkhṠr. XIII Gobh. Mn. etc.. ;
knowledge about anything cognizance, seeﾠ - tas andﾠ a-jñānād a-jñānād vā, knowingly orﾠ ignorantly, XI, 233);
conscience MBh. ;
= - nêndriya KaṭhUp. VI, 10 ;
engaging in (gen. e.g.. sarpishas, in sacrifice with clarified butter) Pāṇ. 2-2, 10 Vārtt. Pat. ;
N. of a Ṡakti Rasik. XIV, 36 RāmatUp. I, 90 Sch. ;
(ā) f. id. Pañcar. III, 2, 30 Rāmapūjāṡ. ;
- ज्ञानकन्द
- ज्ञानकाण्ड
- ज्ञानकीर्ति
- ज्ञानकेतु
- ज्ञानखण्ड
- ज्ञानगम्य
- ज्ञानगर्भ
- ज्ञानगूह
- ज्ञानघन
- ज्ञानचक्षुस्
- ज्ञानचन्द्र
- ज्ञानतत्त्व
- ज्ञानतपस्
- ज्ञानतस्
- ज्ञानतीर्थ
- ज्ञानत्व
- ज्ञानद
- ज्ञानदत्त
- ज्ञानदर्पण
- ज्ञानदर्शन
- ज्ञानदीप
- ज्ञानदीर्घ
- ज्ञानदुर्बल
- ज्ञानदेव
- ज्ञाननिश्चय
- ज्ञाननिष्ठ
- ज्ञानपत
- ज्ञानपति
- ज्ञानपर
- ज्ञानपात्र
- ज्ञानपावन
- ज्ञानपूर्व
- ज्ञानप्रकाश
- ज्ञानप्रदीप
- ज्ञानप्रभ
- ज्ञानप्रवाद
- ज्ञानप्रस्थान
- ज्ञानबोध्नी
- ज्ञानभास्कर
- ज्ञानमण्डप
- ज्ञानमय
- ज्ञानमाला
- ज्ञानमुद्र
- ज्ञानमूर्ति
- ज्ञानमेरु
- ज्ञानयज्ञ
- ज्ञानयोग
- ज्ञानरत्नावली
- ज्ञानराज
- ज्ञानराध
- ज्ञानलक्षणा
- ज्ञानवज्र
- ज्ञानवत्
- ज्ञानवर्मन्
- ज्ञानवापी
- ज्ञानविज्ञान
- ज्ञानविभूतिगर्भ
- ज्ञानविलासकाव्य
- ज्ञानवृद्ध
- ज्ञानशक्ति
- ज्ञानशास्त्र
- ज्ञानश्री
- ज्ञानश्रेष्ठ
- ज्ञानसंतति
- ज्ञानसंतान
- ज्ञानसम्भार
- ज्ञानसागर
- ज्ञानसिद्धि
- ज्ञानहस्ति
-
8 भिन्न
bhinnabhinnámfn. split, broken, shattered, pierced, destroyed RV. etc. etc.;
leaky (as a ship) MBh. ;
broken through, transgressed, violated Mn. MBh. etc.;
divided into parts, anything less than a whole Yājñ. Kāv. etc.;
opened, expanded, blown MBh. Kāv. etc.;
detached, disjoined, loosened ib. ;
interrupted, disturbed Bhartṛ. ;
disclosed, betrayed R. ;
disunited, set at variance MBh. ;
seduced, bribed Kām. Hit. ;
changed, altered Yājñ. Suṡr. ;
distinct, different from orﾠ other than (abl. orﾠ comp.) GṛṠrS. Kāv. etc.;
deviating, abnormal, irregular Kāv. ;
mixed orﾠ mingled with (instr. orﾠ comp.) ib. ;
cleaving to (loc. orﾠ comp.) ib. ;
= bhinna-karaṭa MBh. I, 7006 ;
m. (in arithm.) a fraction, Lilāv. ;
(ā) f. Sanseviera Roxburghiana L. ;
n. a fragment, bit, portion W. ;
a wound from a pointed weapon, a stab Suṡr. ;
a partic. mode of fighting Hariv. ;
- भिन्नकट
- भिन्नकरट
- भिन्नकरिन्द्रकुम्भमुक्तामय
- भिन्नकर्ण
- भिन्नकल्प
- भिन्नकाल
- भिन्नकुम्भ
- भिन्नकूट
- भिन्नक्रम
- भिन्नक्लेश
- भिन्नगण्डकरट
- भिन्नगति
- भिन्नगर्भ
- भिन्नगात्रिका
- भिन्नगुणन
- भिन्नघन
- भिन्नजाति
- भिन्नजातीय
- भिन्नतन्त्र
- भिन्नत्व
- भिन्नदर्शिन्
- भिन्नदला
- भिन्नदृश्
- भिन्नदेश
- भिन्नदेह
- भिन्ननौ
- भिन्ननौक
- भिन्नपरिकर्मन्
- भिन्नप्नकार
- भिन्नभागहर
- भिन्नभाजन
- भिन्नभाण्ड
- भिन्नभिन्नात्मन्
- भिन्नमन्त्र
- भिन्नमर्मन्
- भिन्नमर्याद
- भिन्नमर्यादिन्
- भिन्नमस्तकपिण्डक
- भिन्नमस्तकपिण्डिक
- भिन्नयोजनी
- भिन्नरुचि
- भिन्नलिङ्ग
- भिन्नलिङ्गक
- भिन्नवचन
- भिन्नवत्
- भिन्नवर्ग
- भिन्नवर्चस्
- भिन्नवर्ण
- भिन्नवर्त्मन्
- भिन्नविट्क
- भिन्नवृत्त
- भिन्नवृत्ति
- भिन्नव्यवकलित
- भिन्नशकृत्
- भिन्नसंहति
- भिन्नसंकलन
- भिन्नसंकलित
- भिन्नस्वर
- भिन्नहृति
- भिन्नहृदय
См. также в других словарях:
bhinná-ghana — भिन्नघन … Indonesian dictionary
jñāna-ghana — ज्ञानघन … Indonesian dictionary
