-
1 बान्धवजन
bāndhava-janam. relatives, kinsmen (collectively) Mṛicch. Pañcat.
-
2 आदृ _ādṛ
आदृ 6 A. (द्रियते)1 To respect, honour, reverence; सीतां रघूत्तम भवत्स्थितिमाद्रियस्व Mv.7.3 receive respect- fully; take or receive respectfully; द्वितीयाद्रियते सदा H. Pr.7; सर्वे तस्यादृता धर्मा यस्यैते त्रय आदृताः Ms.2.234; Bk.6.55.-2 To heed or care for, mind, take notice of; usually with न; न त्यागमाद्रियते K.14,167; वाक्यं नाद्रियते च बान्धवजनः Bh.3.111; अनादृत्य disregarding; मम वचनमनादृत्य in spite of or notwithstanding my words.-3 to feel timid from a feeling of respect, be awed.-4 To apply or devote oneself closely to, have regard for; भूरि श्रुतं शाश्वतमाद्रियन्ते Māl.1.5.-5 To desire, be eager for; यत्किंचिद् दुर्मदाः स्वैरमाद्रियन्ते निरर्गलम् Mv.6.3.-6 To enjoy honour, be honoured. -
3 बान्धवः _bāndhavḥ
बान्धवः [बन्धु स्वार्थे इदमर्थे वा$ण्]1 A relation, kinsman (in general); बान्धवाः कुलमिच्छन्ति Subhāṣ; यस्यार्थास्तस्य बान्धवाः H.1; Ms.5.74,11;4.179.-2 A maternal relation; Ms.4.179.-3 A friend; धनेभ्यः परो बान्धवो नास्ति लोके Subhāṣ.-4 A brother.-5 Friendly service (बन्धुकृत्य); पैतृष्वस्रेयप्रीत्यर्थं तद्गोत्रस्यात्तबान्धवः Bhāg.1.19.35.-Comp. -जनः relatives, kinsmen (taken collectively); दारिद्र्यात् पुरुषस्य बान्धवजनो वाक्ये न संतिष्ठते Mk.1.36; Pt.4.78. -
4 श्रु _śru
श्रु I. 1 P. (श्रवति) To go, move; cf. शु. -II. 5 P. (शृणोति, शुश्राव, अश्रौषीत्, श्रोष्यति, श्रोतुम्, श्रुत)1 To hear, listen to, give ear to; शृणु मे सावशेषं वचः V.2; रुतानि चाश्रोषत षट्पदानाम् Bk.2.1; संदेशं मे तदनु जलद श्रोष्यसि श्रोत्रपेयम् Me.13.12.-2 To learn, study; द्वादशवर्षभिर्व्याकरणं श्रूयते Pt.1.-3 To be attentive, to obey. (इति श्रूयते 'it is so heard', i. e. is enjoined in the scriptures, such is the sacred precept.) -Caus. (श्रावयति-ते) To cause to hear, communicate, tell, relate, inform; श्रावितो$मात्यसंदेशं स्तन- कलशः Mu.4. -Desid. (शुश्रूषते)1 To wish to hear.-2 To be attentive or obedient, obey; वाक्यं नैव करोति बान्धवजनो पत्नी न शुश्रूषते Pt.4.78 (where the word may have the next sense also).-3 To serve, wait or attend upon; शुश्रूषस्व गुरून् Ś.4.17; Ku.1.59; Ms.2.244. -
5 संस्था _saṃsthā
1संस्था 1 Ā.1 To dwell or live in, stand close toge- ther; तीक्ष्णादुद्विजते मृदौ परिभवत्रासान्न संतिष्ठते Mu.3.5.-2 To stand on.-3 To be, exist, live.-4 To abide by, obey, act up to; दारिद्र्यात् पुरुषस्य बान्धवजनो वाक्ये न संतिष्ठते Mk. 1.36.-5 To be completed; सद्यः संतिष्ठते यज्ञस्तथाशौचमिति स्थितिः Ms.5.98 (= यज्ञपुष्येन युज्यते Kull.).-6 To come to an end, be interrupted; न तत् संस्थास्यते कार्यं दक्षेणोरीकृतं त्वया Bk.8.11.-7 To stand still, come to a stand (Paras.); क्षणं न संतिष्ठति जीवलोकः क्षयोदयाभ्यां परिवर्तमानः Hariv.-7 To die, perish.-8 To agree, conform to.-9 To stand firmly.-1 To prosper, succeed. -Caus.1 To establish, settle.-2 To place.-3 To compose, collect (oneself).-4 To subject, keep under control; विषयेषु च सज्जन्त्यः संस्थाप्या आत्मनो वशे (स्त्रियः) Ms.9.2.-5 To stop, restrain.-5 To kill.-7 To build (a town).-8 To restore.-9 To heap, store up.-1 To cremate.2संस्था 1 An assemblage, assembly.-2 Situation, state or condition of being; सुखं पृष्ट्वा प्रतिवेद्यात्मसंस्थाम् Mb. 5.38.2; विशुद्धविज्ञानधनं स्वसंस्थया Bhāg.1.37.22.-3 Form, nature; तेषां संस्थां प्रमाणं च भूलोकस्य च वर्णय Bhāg.3.7.27; पीडितो दुहितृशुल्कसंस्थया R.11.38.-4 Occupation, business, settled mode of life; लोकस्य संस्था न भवेत् सर्वं च व्याकुली- भवेत् Mb.12.56.6; Bhāg.1.44.48; प्रथक्संस्थाश्च निर्ममे Ms.1.21.-5 Correct or proper conduct.-6 End, completion; संस्था हि क्रियां प्रति औदासीन्यं, व्यापारान्तरकरणं वा पूर्वस्मात् कर्मणः ŚB. on MS.1.6.3.-7 Stop, stay.-8 Loss, destruction.-9 Destruction of the world.-1 Resemblance.-11 A royal decree or ordinance.-12 A form of Soma sacrifice; सोमस्तु रेतः सवनान्यवस्थितिः संस्था- विभेदास्तव देव धातवः Bhāg.3.13.38.-13 Death, dying; फलसंस्था भविष्यामि कृत्वा कर्म सुदुष्करम् Mb.3.159.13; संस्थां च पाण्डुपुत्राणां वक्ष्ये कृष्णकथोदयम् Bhāg.1.7.12.-14 Mani- festation, appearance.-15 Obligation or agreement (समय); कृतां संस्थामतिक्रान्ता भयात् प्रायमुपासिताः Rām.4.57.18.-16 Cremation.-17 A spy.-18 Resembling.-Comp. -वृक्षः a pot-herb; Kau. A.1.2. -
6 बान्धव
bāndhavam. (fr. bandhu) a kinsman, relation (esp. maternal relation), friend (ifc. f. ā) Mn. MBh. etc.;
a brother A.;
(ī) f. a female relative Kathās. ;
- बान्धवजन
- बान्धवता
- बान्धवधुरा
См. также в других словарях:
bāndhava-jana — बान्धवजन … Indonesian dictionary
