Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

पातालयन्त्र

  • 1 लयन


    layana
    n. the act of clinging, adhering, lying etc., rest, repose Ṡiṡ. Sch. ;

    a place of rest, house, cell etc. Ṡiṡ. Prab. Kāraṇḍ.

    Sanskrit-English dictionary > लयन

  • 2 लयनालिक


    laya-nālika
    m. a Buddhist orﾠ Jaina temple L.

    Sanskrit-English dictionary > लयनालिक

  • 3 अनिलयन


    a-nilayana
    n. no home orﾠ refuge TUp.

    Sanskrit-English dictionary > अनिलयन

  • 4 अहिनिर्व्लयनी


    áhi-nirvlayanī́
    f. the cast-off skin of a snake ṠBr. XIV (BṛĀrUp.)

    Sanskrit-English dictionary > अहिनिर्व्लयनी

  • 5 गोलयन्त्र


    gola-yantra
    n. a kind of astronomical instrument Gol. XI, 3.

    Sanskrit-English dictionary > गोलयन्त्र

  • 6 तालयन्त्र


    tāla-yantra
    n. a particular surgical instrument, small pair of pincers, Susr. I, 7, 1 f. and 7 ;

    a lock, lock andﾠ key W.

    Sanskrit-English dictionary > तालयन्त्र

  • 7 तैलयन्त्र


    tailá-yantra
    n. an oil-mill BhP. V ;

    (- cakra n. « wheel of an oil-mill», 21, 13)

    Sanskrit-English dictionary > तैलयन्त्र

  • 8 निर्लयनी


    nir-layanī
    w.r. for nir-vl-

    Sanskrit-English dictionary > निर्लयनी

  • 9 निर्व्लयनी


    nir-vlayanī
    f. the cast-off skin of a snake L. (cf. ahi-nirvl-)

    Sanskrit-English dictionary > निर्व्लयनी

  • 10 निलयन


    nilayana
    n. the act of going out Pāṇ. 7-2, 46 Sch. ;

    (prob. ident. with 2. ni-l- below)
    ni-láyana
    n. settling down, alighting in orﾠ on (loc.) Var. Suṡr. ;

    hiding-place etc. = prec. TBr. MBh. etc.

    Sanskrit-English dictionary > निलयन

  • 11 पातालयन्त्र


    pātāla-yantra
    n. a sort of apparatus for distillation orﾠ for calcining andﾠ subliming metals L.

    Sanskrit-English dictionary > पातालयन्त्र

  • 12 प्रतिसंलयन


    prati-saṉ-layana
    n. (lī) retirement into a lonely place, privacy Lalit. Divyâ̱v. ;

    complete absorption SaddhP.

    Sanskrit-English dictionary > प्रतिसंलयन

  • 13 प्रविलयन


    pra-vilayana
    n. complete dissolution orﾠ absorption Car.

    Sanskrit-English dictionary > प्रविलयन

  • 14 विलयन


    vi-layana
    mfn. dissolving, liquefying Suṡr. ;

    n. dissolution, liquefaction ib. ;
    melting (intrans.) Kaṇ. ;
    a partic. product of milk Gaut. Gobh. ;
    corroding, eating away W. ;
    removing, taking away ib. ;
    attenuating orﾠ, an attenuant, escharotic (in medicine) ib.

    Sanskrit-English dictionary > विलयन

  • 15 संलयन


    saṉ-layana
    n. sitting orﾠ lying down Cat. ;

    the act of clinging orﾠ adhering to MW. ;
    dissolution ib.

    Sanskrit-English dictionary > संलयन

  • 16 आमील् _āmīl

    आमील् 1 P. To close (the eyes); नेत्रे चामीलयन्नेष Kāv. 2.11; to shut; चैतन्यमामीलयन् Mv.2.22 benumbing; धाराकदम्बरजोवृष्टिषु चामीलयन् K.33 being absorbed in.

    Sanskrit-English dictionary > आमील् _āmīl

  • 17 निलयनम् _nilayanam

    निलयनम् 1 Setting in a place, alighting.
    -2 A place of refuge; निलयनं चानिलयनं च Tait. Up.2.6; Bhāg. 5.19.2.
    -3 A house, dwelling, habitation; नदीनिलयनाः सर्पा नदीकुटिलगामिनः । तिष्ठन्त्यावृत्य पन्थानमतो दुःखतरं वनम् ॥ Rām.2.28.2; Ki.7.2.
    -4 The act of going out.

    Sanskrit-English dictionary > निलयनम् _nilayanam

  • 18 शील् _śīl

    शील् I. 1 P. (शीलति)
    1 To meditate, contemplate.
    -2 To serve, honour, worship.
    -3 To do, practise. -II. 1 U. (शीलयति-ते)
    1 To honour, worship; स शीलयन् देव- यानीं कन्यां संप्राप्तयौवनाम् Mb.1.76.25.
    -2 To practise re- peatedly, exercise, study, think of, ponder over; श्रुति- शतमपि भूयः शीलितं भारतं वा Bv.2.35; शीलयन्ति मुनयः सुशील- ताम् Ki.13.43.
    -3 To put on, wear; चल सखि कुञ्जं सतिमिरपुञ्जं शीलय नीलनिचोलम् Gīt.5.
    -4 To go to, visit, frequent; यदनुगमनाय निशि गहनमपि शीलितम् Gīt.7; स्मेरानना सपदि शीलय सौधमौलिम् Bv.2.4. With अनु To practise in imitation; एवं लीलानरवपुर्नृलोकमनुशीलयन् Bhāg.1.23.36; 11.3.32. -अनु, -परि to practise repeatedly, cultivate, think of; शश्वच्छ्रुतो$सि मनसा परिशीलितो$पि Rāj. P.

    Sanskrit-English dictionary > शील् _śīl

  • 19 आस्फल् _āsphal _स्फुल् _sphul

    आस्फल् स्फुल् 1 P. or Caus.
    1 To cause to flap, rock or shake; to strike or press against; आस्फलितं यत्प्रमदाकराग्रैः R.16.13; पयोराशेरोघः प्रलयपवनास्फलित इव U.5.9. lashed, stirred; Nāg.1.; शिलायामास्फालितः Pt.1.
    -2 To twang; धनुरास्फालयन् U.4.
    -3 To sound, play upon (as a lute), strike; वीणामास्फालयन्तीम् K.131; Śi.1.9.
    -4 To rend assunder, tear in pieces.

    Sanskrit-English dictionary > आस्फल् _āsphal _स्फुल् _sphul

  • 20 गुणः _guṇḥ

    गुणः [गुण्-अच्]
    1 A quality (good or bad); सुगुण, दुर्गुण; यदङ्गनारूपसरूपतायाः कञ्चिद्गुणं भेदकमिच्छतीभिः Śi.3.42.
    -2 (a) A good quality, merit, virtue, excellence; कतमे ते गुणाः Māl.1; वसन्ति हि प्रेम्णि गुणा न वस्तुनि Ki.8.37; R.1.9,22; साधुत्वे तस्य को गुणः Pt.4.18. (b) Eminence.
    -3 Use, advantage, good (with instr. usually), Pt. 5.; कः स्थानलाभे गुणः 2.21; H.1.49; Mu.1.15.
    -4 Effect, result, efficacy, good result; संभावनागुणमवेहि तमीश्वराणाम् Ś.7.4; गुणमहतां महते गुणाय योगः Ki.1.25;6. 7.
    -5 (a) A single thread or string. (b) Thread, string, rope, cord, मेखलागुणैः Ku.4.8;5.1; तृणैर्गुणत्व- मापन्नैर्वध्यन्ते मत्तदन्तिनः H.1.32; यतः परेषां गुणग्रहीतासि Bv.1. 9 (where गुण also means 'a merit').
    -6 The bow- string; गुणकृत्ये धनुषो नियोजिता Ku.4.15,29; कनकपिङ्गतडिद्- गुणसंयुतम् R.9.54.
    -7 The string of a musical instrument; कलवल्लकीगुणस्वानमानम् Śi.4.57.
    -8 A sinew.
    -9 A quali- ty, attribute, property in general; यादृग्गुणेन भर्त्रा स्त्री संयुज्येत यथाविधि Ms.9.22.
    -1 A quality, characte- ristic or property of all substances, one of the seven categories of padārthas of the Vaiśeṣikas, (the number of these properties is 24).
    -11 An ingredient or constituent of nature, any one of the three proper- ties belonging to all created things; (these are स्त्व, रजस् and तमस्); गुणत्रयविभागाय Ku.2.4; सत्त्वं रजस्तम इति गुणाः प्रकृतिसंभवाः Bg.14.5; R.3.27.
    -12 A wick, cotton thread; नृपदीपो धनस्नेहं प्रजाभ्यः संहरन्नपि । अन्तर- स्थैर्गुणैः शुभ्रैर्लक्ष्यते नैव केनचित् ॥ Pt.1.221.
    -13 An object of sense, (these are five रूप, रस, गन्ध, स्पर्श, and शब्द); गुणैर्गुणान्स भुञ्जान आत्मप्रद्योतितैः प्रभुः Bhāg.11.3.5.
    -14 Repetition, multiplication, denoting 'folds' or 'times', usually at the end of comp. after numerals; आहारो द्विगुणः स्त्रीणां बुद्धिस्तासां चतुर्गुणा । ष़ड्गुणो व्यवसायश्च कामश्चाष्टगुणः स्मृतः ॥ Chāṇ.78; so त्रिणुण; शतगुणीभवति becomes a hundred-fold, अध्यर्धगुणमाहुर्यं बले शौर्ये च केशव Mb.11.2.1.
    -15 A secondary element, a subordinate part (opp. मुख्य); न च गुणानुग्रहार्थं प्रधानस्यावृत्तिर्युक्ता ŚB. on MS.12.1.4.
    -16 Excess, abundance, superfluity; पराङ्मुखवधं कृत्वा को$त्र प्राप्तस्त्वया गुणः Rām.4.17.16.
    -17 An adjective, a word subordinate to another in a sentence.
    -18 The substitution of ए, ओ, अर् and अल् for इ, उ, ऋ (short or long) and लृ, or the vowels अ, ए, ओ and अर् and अल्.
    -19 (In Rhet.) Quality considered as an inherent property of a Rasa or sentiment. Mammaṭa thus defines गुण. --ये रहस्याङ्गिनो धर्माः शौर्यादय इवात्मनः । उत्कर्ष- हेतवस्ते स्युरचलस्थितयो गुणाः ॥ K. P.8. (Some writers on rhetoric, such as Vāmana, Jagannātha Paṇḍita, Daṇḍin and others, consider Guṇas to be properties both of शब्द and अर्थ, and mention ten varieties under each head. Mammaṭa, however, recognises only three, and, after discussing and criticizing the views of others, says: माधुर्यौजःप्रसादाख्यास्त्रयस्ते न पुनर्दश K. P.8); Ki.17.6.
    -2 (In gram. and Mīm.) Property considered as the meaning of a class of words; e. g. grammarians recognise four kinds of the meaning of words; जाति, गुण, किया and द्रव्य, and give गौः, शुक्लः, चलः and डित्थः as in- stances to illustrate these meanings.
    -21 (In politics) A proper course of action, an expedient. (The expedi- ents to be used by a king in foreign politics are six:-- 1 सन्धि peace or alliance; 2 विग्रह war; 3 यान march or expedition; 4 स्थान or आसन halt; 5 संश्रय seeking shelter; 6 द्वैध or द्वैधीभाव duplicity; सन्धिर्ना विग्रहो यानमासनं द्वैधमाश्रयः Ak.) see Y.1.346; Ms.7.16; Śi.2.26; R.8.21.
    -22 The number 'three' (derived from the three qualities).
    -23 The chord of an arc (in geom.).
    -24 An organ of sense.
    -25 A subordinate dish; Ms. 3.226,233.
    -26 A cook.
    -27 An epithet of Bhīma as in युधिष्टिरो$पि गुणप्रियः Vas.
    -28 Leaving, abandonment.
    -29 A multiplier, coefficient (in math.)
    -3 Division, subdivision, species, kind.
    -31 The peculiar property of letters which are pronounced with external utter- ance (बाह्यप्रयत्न); they are eleven.
    -Comp. -अग्ऱ्यम् a principal quality; ˚वर्तिन्; स्वमूर्तिभेदेन गुणाग्ऱ्यवर्तिना पतिः प्रजानामिव सर्गमात्मनः R.3.27.
    -अगुणः merit and demerit Ms.3.22;9.331; अनपेक्ष्य गुणागुणौ जनः स्वरुचिं निश्चयतो$नु- धावति Si.16.44.
    -अतीत a. freed from all properties, being beyond them; सर्वारम्भपरित्यागी गुणातीतः स उच्यते Bg.14.25. (
    -तः) the Supreme Being.
    -अधिष्ठानकम् the region of the breast where the girdle is fastened.
    -अनुबन्धित्वम् connection or association with virtues; गुणा गुणानुबन्धित्वात्तस्य सप्रसवा इव R.1.22.
    -अनुरागः love or appreciation of the good qualities of others; गुणा- नुरागादिव सख्यमीयिवान्न बाधते$स्य त्रिगणः परस्परम् Ki.1.11.
    -अनुरोधः conformity or suitableness to good qualities.
    -अन्तरम् a different (higher) quality; गुणान्तरं व्रजति शिल्पमाधातुः M.1.6.
    -अन्वित, -उपपन्न, -युक्त, -संपन्न a. endowed with good qualities, meritorious, worthy, good, excellent.
    -अपवादः, -निन्दा disparagement, detraction.
    -अभिधानम् A subsidiary injunction; द्रव्योपदेशाद्वा गुणा- भिधानं स्यात् M.8.4.5.
    -आकरः 1 'a mine of merits', one endowed with all virtues; सृजति तावदशेषगुणाकरं पुरुषरत्न- मलङ्करणं मुवः Bh.2.92.
    -2 N. of Śiva.
    -आढ्य a. rich in virtues.
    -आत्मन् a. having qualities.
    -आधारः 'a receptacle of virtues', a virtuous or meritorious person.
    -आश्रय a. virtuous, excellent.
    -ईश्वरः 1 the Supreme Being.
    -2 the Chitrakūṭa mountain.
    -उत्कर्षः excellence of merit, possession of superior qualities.
    -उत्कीर्तनम् panegyric, eulogium.
    -उत्कृष्ट a. superior in merit; Ms.8.73.
    -उपेत a. endowed with good qualities; पुत्रमेवङ्गुणोपेतं चक्रवर्तिनमाप्नुहि Ś.1.12.
    -ओघः, -घम् su- perior or abundant merits.
    -कथनम् extolling, praising.
    -2 a condition or state of mind of the hero of a drama to which he is reduced by Cupid.
    -कर्तृत्वम् the state of an agent of properties; गुणकर्तृत्वे$पि तथा कर्तेव भवत्युदासीनः Sāṅ. K.2.
    -कर्मन् n.
    1 an unessential or secondary action.
    -2 (in gram.) the secondary or less immediate (i. e. indirect) object of an action; e. g. in the example नेता$श्वस्य स्रुघ्नं स्रुघ्नस्य वा, स्रुघ्नम् is a गुणकर्मन्.
    ˚विभाग a. distinguishing an action and an attribute.
    -कल्पना f. imputing a figurative meaning, one of the modes of interpreting a sentence. According to it an expression may be understood as conveying not what is actually expressed by it but the quality or qualities thereof. e. g. सिंहो देवदत्तः means प्रसह्यकरी देवदत्तः; ŚB. on MS.1.2.1.
    -काण्डः a series of subsidiary (details); एवमेक उत्कृष्यमाणः सर्वं गुणकाण्डमुत्कर्षति ŚB. on MS.5. 1.24.
    -कार a. productive of good qualities, profit- able, salutary.
    (-रः) 1 a cook who prepares side- dishes or any secondary articles of food.
    -2 an epithet of Bhīma.
    -3 (in math.) the multiplier.
    -कीर्तनम्, -श्लाघा, -स्तुतिः f. praise, extolling.
    -कृत्यम् the function of a bow-string; गुणकृत्ये धनुषो नियोजिता Ku.4.15.
    -गणः a number or series of good qualities; Bhāg.5.3.11.
    -गानम् singing of merits, panegyric, praise.
    -गृध्नु a.
    1 desiring good qualities; ये चान्ये गुणगृध्नवः Bhāg.3.14.2.
    -2 possessing enviable or good qualities.
    -गृह्य a. appreciating or admiring merits (wherever they may be), attached to merits; appreciative; ननु वक्तृविशेषनिःस्पृहा गुणगृह्या वचने विपश्चितः Ki.2.5.
    -गौरी a woman chaste by virtuous conduct; अनृतगिरं गुणगौरि मा कृथा माम् Śi.
    -ग्रहणम् appreciating merits.
    -ग्रहीतृ, -ग्राहक, -ग्राहिन् a. appreciating the merits (of others); श्रीहर्षो निपुणः कविः परिषदप्येषा गुणग्राहिणी Ratn.1.4; Śi.2.82; Bv.1.9.
    -ग्रामः a collection of virtues or merits; गुरुतरगुणग्रामांभोजस्फुटोज्ज्वलचन्द्रिका Bh.3.116; गणयति गुणग्रामम् Gīt.2; Bv.1.13.
    -घातिन् a. detractor, envious, censorious.
    -ज्ञ a. knowing how to admire or appreciate merits, appreciative; भगवति कमलालये भृशमगुणज्ञासि Mu.2; गुणा गुणज्ञेषु गुणा भवन्ति H. Pr.47.
    -त्रयम्, -त्रितयम् the three constituent proper- ties of nature; i. e. सत्त्व, रजस् and तमस्. ˚आभासः life.
    -दोषौ (du.) virtue and vice; ˚कथा; Pt.2.67.
    -धर्मः the virtue or duty incidental to the possession of certain qualities.
    -निधिः a store of virtues.
    -पदी a woman having feet as thin as cords.
    -पूगम् great merits; भवद्गुणपूगपूरितम् (श्रवणम्) Śi.9.64.
    -प्रकर्षः excellence of merits, great merit; गुणप्रकर्षादुडुपेन शम्भोरलङ्- घ्यमुल्लङ्घितमुत्तमाङ्गम् Mk.4.23.
    -भावः being subsidiary to something else; परार्थता हि गुणभावः । ŚB. on MS.4.3.1.
    -भोक्तृ a. perceiving the properties of things; निर्गुणं गुणभोक्तृ च Bg.13.14.
    -महत् a superior quality.
    -मुष्टिः f. a particular method of stringing the bow; cf. पताका वज्रमुष्टिश्च सिंहकर्णस्तथैव च । मत्सरी काकतुण्डी च योजनीया यथा- क्रमम् ॥ Dhanur.84.
    -रागः delighting in the merits of others; गुणरागगतां तस्य रूपिणीमिव दुर्गतिम् Ks.2.51.
    -राशिः an epithet of Śiva
    -लक्षणम् mark or indication of an internal property.
    -लयनिका, -लयनी a tent.
    -लुब्ध a.
    1 desirous of merits.
    -2 attached to merits.
    -वचनम्, -वाचकः a word which connotes an attribute or quality, an adjective, or substantive used attributively; as श्वेत in श्वेतो$श्वः.
    -वादः 1 pointing out good merits.
    -2 a statement in a secondary sense; गुणवादस्तु MS. 1.2.1 (Śabara explains this as: गौण एष वादो भवति यत् सम्बन्धिनि स्तोतव्ये सम्बन्ध्यन्तरं स्तूयते । ŚB. on ibid.).
    -3 a statement contradictory to other arguments; Madhu- sūdana.
    -विवेचना discrimination in appreciating the merits of others, a just sense of merit.
    -विशेषाः external organs, mind and spiritual ignorance; परस्पर- विलक्षणा गुणविशेषाः (बाह्येन्द्रियमनो$हङ्काराश्च) Sāṅ. K.36.
    -षः a different property.
    -वृक्षः, -वृक्षकः a mast or a post to which a ship or boat is fastened.
    -वृत्तिः f.
    1 a secondary or unessential condition or relation (opp. मुख्यवृत्ति).
    -2 the character or style of merits.
    -वैशेष्यम् pre-eminence of merit; अन्योन्यगुणवैशेष्यान्न किंचिदतिरिच्यते Ms.9.296.
    -शब्दः an adjective.
    -संख्यानम् 'enumeration of the three essential qualities', a term applied to the Sāṅkhya (including the Yoga) system of philosophy; ज्ञानं कर्म च कर्ता च त्रिधैव गुणभेदतः प्रोच्यते गुणसंख्याने Bg.18.19.
    -संगः 1 association with qualities or merits.
    -2 attach- ment to objects of sense or worldly pleasures.
    -संग्रहः a collection of merits or properties; कथं गुणज्ञो विरमेद्विना पशुं श्रीर्यत्प्रवव्रे गुणसंग्रहेच्छया Bhāg.4.2.26.
    -संपद् f. ex- cellence or richness of merits, great merit, perfection; गुणसंपदा समधिगम्य Ki.5.24.
    -सागरः 1 'an ocean of merit, a very meritorious man.
    -2 an epithet of Brahmā.
    -हीन a.
    1 void of merit', meritless; काममामरणात्तिष्ठेद्- गृहे कन्यर्तुमत्यपि । न चैवैनां प्रयच्छेत्तु गुणहीनाय कर्हिचित् Ms.9. 89.
    -2 poor (as food).

    Sanskrit-English dictionary > गुणः _guṇḥ

Страницы

См. также в других словарях:

  • laya-nālika — लयनालिक …   Indonesian dictionary

  • layana — लयन …   Indonesian dictionary

  • Himalayan Aviation — Infobox Airline airline=Himalayan Aviation हिमालयन एविएशन logo= logo size= IATA= ICAO= fleet size= destinations= callsign= parent= company slogan= founded=1948 headquarters=flagicon|India Calcutta, India key people= hubs= focus cities= frequent… …   Wikipedia

  • a-nilayana — अनिलयन …   Indonesian dictionary

  • áhi-nirvlayanī́ — अहिनिर्व्लयनी …   Indonesian dictionary

  • gola-yantra — गोलयन्त्र …   Indonesian dictionary

  • ni-láyana — निलयन …   Indonesian dictionary

  • nilayana — निलयन …   Indonesian dictionary

  • nir-layanī — निर्लयनी …   Indonesian dictionary

  • nir-vlayanī — निर्व्लयनी …   Indonesian dictionary

  • pātāla-yantra — पातालयन्त्र …   Indonesian dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»