-
1 कनदेव
kana-devam. N. of a Buddhist patriarch
-
2 कोकनद
කොකනද kokanada na red lotus. -
3 कोकनद
kóka-nadaās m. pl. N. of a people MBh. II, 1026 ;
m. N. of an attendant in Skanda's retinue MBh. IX, 2562 f. and 2576 ;
(am) n. the flower of the red water-lily MBh. Ṡiṡ. IV, 46 Gīt. X, 5 ;
- cchavi m. the colour of the red lotus L. ;
(mfn.) of the colour of the red lotus L.
-
4 कोकनदिनी
kóka-nadinīf. the red water-lily Kathās. XXX, 78.
-
5 नाकनदी
nā́ka-nadīf. « the river of heaven», the heavenly Gaṇgā Vcar. ;
the earthly Gaṇgā Naish.
-
6 रक्तकोकनद
-
7 कोकनदम् _kōkanadam
कोकनदम् [कोकान् चक्रवाकान् नदति नादयति नद्-अच्]1 The red lotus; किंचित्कोकनदच्छदस्य सदृशे नेत्रे स्वयं रज्यतः U.5.36; नीलनलिनाभमपि तन्वि तव लोचनं धारयति कोकनदरूपम् Gīt.1; Śi.4.46; जनितकोकनदानि जलाशये, शरदि कोकनदानि चकाशिरे । Rām. Ch.4.62.-2 The red water-lily.-दिनी The red water-lily; न भेकः कोकनदिनीकिंजल्कास्वादकोविदः Ks.3.78. -
8 कोकः _kōkḥ
कोकः [कुक्-आदाने अच् Tv.]1 A wolf; वने यूथपरिभ्रष्टा मृगी कोकैरिवार्दिता Rām.5.25.5.-2 The ruddy goose (चक्रवाक); कोकानां करुणस्वरेण सदृशी दीर्घा मदभ्यर्थना Gīt.5.-3 A cuckoo जनितकोकनदानि जलाशये, शरदि कोकनदानि चका- शिरे Rām. Ch.4.62; हिरण्मया हस्तिमृगाश्च कोकाः Bu. Ch.2.22.-4 A frog.-5 N. of Viṣṇu.-6 A wild lizard.-7 A wild date tree.-Comp. -देवः a pigeon.-बन्धुः an epi- thet of the sun.-शास्त्रम् N. of a treatise on the art of love (ascribed to a pandit named कोक). -
9 कोक
kókam. (onomat.) a wolf R. III, 52, 45; V, 26, 9 ;
« a cuckoo» seeﾠ - yātu below ;
the ruddy goose MBh. XIII, 1816 VarBṛS. XII, LXXXVI Gīt. Sāh. ;
a frog L. ;
a small house-lizard L. ;
a kind of noxious parasitical animal AV. V, 23, 4; VIII, 6, 2 ;
the wild date tree L. ;
N. of Vishṇu L. ;
of an attendant in Skanda's retinue MBh. IX, 2562 (?);
of a son of Ṡoṇa ṠBr. XIII ;
(ā) f. N. of a river (v.l. for koṡā) VP. ;
of a locality (= kokâ̱mukha), VārP. ;
(ī) f. the female of the ruddy goose Kuval
- कोकदेव
- कोकनख
- कोकनद
- कोकनदय
- कोकनदिनी
- कोकपितृ
- कोकबक
- कोकबन्धु
- कोकमुख
- कोकयातु
- कोकवाच
- कोकशास्त्र
- कोकाक्ष
- कोकाग्र
- कोकामुख
-
10 उडुः _uḍuḥ
उडुः f.,उडु n. [उड्-वा ˚कु]1 A lunar mansion; a star; इन्दुप्रकाशान्तरितोडुतुल्याः R.16.65.-2 Water (said to be n. only).-Comp. -गणाधिपः The moon. ˚पं The constellation मृगशिरस्.-चक्रम् zodiacal circle.-पः, -पम्, [उडुनि जले पाति]1 raft, boat; तितीर्षुर्दुस्तरं मोहादुडुपेनास्मि सागरम् R.1.2; केनोडुपेन परलोकनदीं तरिष्ये Mk.8.23.-2 A kind of drinking vessel covered with leather; comm. on R.1.2. (-पः) the moon; गुणप्रकर्षादुडुपेन शम्भोर- लङ्ध्यमुल्लङ्घितमुत्तमाङ्गम् Mk.4.23.-पतिः, -राज् 1 the moon; जितमुडुपतिना Ratn.1.5; रसात्मकस्योडुपतेश्च रश्मयः Ku.5.22.-2 Varuṇa, regent of waters.-पथः the sky, the firmament. -
11 तॄ _tॄ
तॄ 1 P. (तरति, ततार, अतारीत्, तरि-री-ष्यति, तीर्ण)1 To cross over, cross; केनोडुपेन परलोकनदीं तरिष्ये Mk.8.23; स तीर्त्वा कपिशाम् R.4.38; Ms.4.77.-2 (a) To cross over, traverse (as a way); (अध्वानं) ततार ताराधिपखण्डधारी Ku.7.48; Me.19. (b) To sail across, navigate (as a river).-3 To float, swim; शिला तरिष्यत्युदके न पर्णम् Bk.12.77; Bṛi. S.8.14.-4 (a) To get over, sur- mount, overcome, overpower; धीरा हि तरन्त्यापदम् K.175; कृच्छ्रं महत्तीर्णः R.14.6; Pt.4.1; Bg.18.58; Ms.11.34. (b) To subdue, destroy, become master of.-5 To go to the end of, master completely; ततार विद्या R.3.3.-6 To fulfil, accomplish, perform (as a promise); दैवात्तीर्णप्रतिज्ञः Mu.4.12.-7 To be saved or rescued, escape from; गावो वर्षभयात्तीर्णा वयं तीर्णा महाभयात् Hariv.-8 To acquire, gain; मनोजवा अयमान आयसीमतरत् पुरम् Rv.8.1.8.-9 To move forward rapidly.-1 To fill completely, pervade.-11 To live through (a definite period).-12 To deliver, liberate from.-13 To strive together, compete. -Pass. (तीर्यते) To be crossed &c. -Caus. (तारयति-ते)1 To carry or lead over; तारयस्व च मां गङ्गाम् Rām.7.46.29.-2 To cause to arrive at; नः पिता यो$स्माकमविद्यायाः परं पारं तारयसीति Praśna Up.6.8.-3 To save, rescue, deliver, liberate. -Desid. (तितीर्षति, तित- रिषति, तितरीषति) To wish to cross &c.; दोर्भ्यां तितीर्षति तरङ्गवतीभुजङ्गम् K.P.1. -
12 व्यागुली _vyāgulī
व्यागुली Sour scum of boiled rice; cf. यवागू.-3 N. of Śiva.-4 N. of a tree (हिज्जल).-5 The planet Mars.-क्ता 1 Lac.-2 The plant गुञ्जा.-3 One of the 7 tongues of fire.-4 (In music) N. of a श्रुति.-क्तम् 1 Blood; रक्तं सर्वशरीरस्थं जीवस्याधारमुत्तमम् Bhāva P.-2 Copper.-3 Cinnabar.-4 Saffron.-5 Vermilion.-6 Dried Emblic Myrobalan; L. D. B.-7 A disease of the eyes.-8 The menstrual fluid.-9 Red sandal; रक्तं पीतं गुरु स्वादु छर्दितृष्णास्रपित्तनुत् । पित्तनेत्रहितं वृष्यं ज्वरव्रण- विषापहम् Bhāva P.-Comp. -अक्त a.1 dyed red, tinged.-2 smeared with blood. (-क्तम्) red sandal.-अक्ष a.1 red-eyed.-2 fearful.(-क्षः) 1 a buffalo.-2 a pigeon.-3 a crane (सारस).-4 N. of a संवत्सर.-5 the Chakora bird.-अङ्कः a coral.-अङ्गः 1 a bug.-2 the planet Mars.-3 the disc of the sun or moon.(-ङ्गम्) 1 a coral (also m. and f.)-2 saffron.-अति(ती)सारः dysentery, bloody flux; पित्तकृत तु यदात्यर्थं द्रव्यमश्नाति पैत्तिके । तद्दोषाज्जायते शीघ्रं रक्तातीसार उल्बणः ॥ Bhāva P.-अधरा a Kinnarī.-अधि- मन्थः inflammation of the eyes.-अपहम् myrrh.-अम्बर a. clad in red garments. (-रम्) a red garment. (-रः) a vagrant devotee wearing red garments.-अर्बुदः a bloody tumour.-अर्शस् n. a form of piles.-अशोकः the red-flowered Aśoka; रक्ताशोकरुचा विशेषितगुणो बिम्बाधरा- लक्तकः M.3.5.-आकारः coral-आधारः the skin.-आभ a. red-looking.-आशयः any viscus containing or secreting blood (as the heart, spleen, or liver).-उत्पलम् the red lotus.-उपलम् red chalk, red earth.-कण्ठ, -कण्ठिन् a. sweet-voiced. (-m.) the cuckoo; प्लावितै रक्तकण्ठानां कूजितैश्च पतत्रिणाम् Bhāg.4.6.12.-कन्दः, -कन्दलः coral.-कदम्बः the red-flowering Kadamba.-कमलम् the red lotus.-कुमुदम् a red lily.-केसरः the coral tree.-कैरवः, -कोकनदः a red lotus-flower.-गन्धकम् myrrh.-ग्रन्थिः a particular form of urinary disease.-ग्रीवः 1 a demon.-2 a kind of pigeon.-घ्नः the Rohi- taka tree. (-घ्नी) the Dūrvā grass.-चन्दनम् 1 red- sandal.-2 saffron.-चूर्णम् vermilion.-च्छद a. red- leaved.-छर्दिः f. vomiting blood.-जिह्वः a lion.-तुण्डः a parrot.-तेजस् n. flesh.-दन्तिका, -दन्ती N. of Durgā; स्तुवन्तो व्याहरिष्यन्ति सततं रक्तदन्तिकाम् Devīmāhātmyam.-दृश् m. a pigeon.-धातुः 1 red chalk, orpiment.-2 copper.-नाडी a fistulous ulcer on the gum caused by a bad state of blood.-नासिकः an owl.-पः a demon, an evil spirit.(-पा) 1 a leech.-2 a Dākiṇī.-पक्षः N. of Garuḍa.-पटः a kind of mendicant; केचिद् रक्तपटीकृताश्च जटिलाः कापालिकाश्चापरे Pt.4.34 (esp. Jains); धर्म इत्युपधर्मेषु नग्नरक्तपटादिषु । प्रायेण सज्जते भ्रान्त्या पेशलेषु च वाग्मिषु ॥ Bhāg.4.19.25.-पद्मम् A red lotus.-पल्लवः the Aśoka tree.-पातः blood-shed.-पाता a leech.-पाद a. red-footed.(-दः) 1 a bird with red feet, a parrot.-2 a war-chariot.-3 an elephant.-पायिन् m. a bug.-पायिनी a leech.-पारदः, -दम् cinnabar.-पिण्डम् 1 a red pimple.-2 a spontaneous discharge of blood from the nose and mouth.-पित्तम् derangement of the blood produced by bile; संयोगाद् दूषणात् तत् तु सामान्याद् गन्धवर्णयोः । रक्तं च पित्तमाख्यातं रक्तपित्त मनीषिभिः Bhāva P.-पुष्पः N. of several plants:-- करवीर, रोहितक, दाडिम, बन्धूक, पुन्नाग &c.-ष्पा N. of the plant Punarnavā पुनर्नवा परारक्ता रक्तपुष्पा परारिका Bhāva P.-पूयम् N. of a hell.-पूरकम् = वृक्षाम्ल q. v,-प्रमेहः the passing of blood in the urine.-फलः the figtree.-बिन्दुः N. of a demon; रक्तबिन्दुर्यदा भूमौ पतत्यस्य शरीरतः । समुत्पतति मेदिन्यास्तत्प्रमाणस्तदासुरः Devīmāhātmyam.-बीजः the pomegranate tree.-मत्स्यः a kind of red fish.-भवम् flesh.-भाव a.1 red.-2 loving, amorous.-मञ्जरः the Nichula tree.-मण्डलम् a red lotus-flower.-मेहः the voiding of blood with urine; विस्रमुष्णं सलवणं रक्ताभं रक्तमेहतः Bhāva P.-मोक्षः, -मोक्षणम् bleeding, letting out blood.-राजिः a particular disease of the eye.-रेणुः 1 vermilion.-2 the Punnāga tree.-3 an angry man.-4 A bud of the Palāśa tree.-लोचनः a pigeon.-वटी, -वरटी small-pox.-वर्गः1 lac.-2 the pomegranate tree.-3 safflower.-वर्ण a. red-coloured.(-र्णः) 1 red- colour.-2 cochineal insect.(-र्णम्) gold.-वर्धनः Sola- num Melongena (Mar. डोरली वांगी).-वसन, -वासस् a. clothed in red; Ms.8.256. (-m.) a Brāhmaṇa in the fourth order of life.-वालुकम्, -का vermilion.-विकारः deterioration of blood.-विद्रधिः a boil filled with bloood.-वृष्टिः a. shower of blood forboding evil; रक्ते (वर्षिते) शस्त्रोद्योगः Jyotiśtattvam.-वीजः the pome- granate tree; (see रक्तबीज above).-शासनम् vermilion.-शीर्षकः a kind of heron.-शृङ्गिकम् a kind of poison.-ष्ठीवी the spitting of blood.-संकोचः safflower.-संकोचकम् a red lotus-flower.-संझम् saffron.-संदंशिका a leech.-संध्यकम् the red lotus.-सारम् red sandal.-स्रावः hemorrhage. -
13 कन
-
14 नाक
nā́kam. ( nam<?>;
according to Br. and Nir. fr. 2. ná + 2 - áka, « where there is no pain» <?>;
cf. Pāṇ. 6-3, 75 andﾠ below mfn.)
vault of heaven (with orﾠ scil. divás),
firmament, sky (generally conceived as threefold
cf. tri-diva, tri-nāka, andﾠ AV. XIX, 27, 4 ;
in VS. XVII, 67 there is a fivefold scale, viz. pṛithivī, antari-ksha, div, divo-nāka, andﾠ svar-jyotis) RV. etc. etc.;
the sun Naigh. I. 4 ;
N. of a Maudgalya ṠBr. etc.;
of a myth. weapon of Arjuna MBh. ;
of a dynasty VP. ;
mfn. painless ChUp. II, 10, 5. ;
- नाकचर
- नाकनदी
- नाकनाथ
- नाकनाथक
- नाकनायक
- नाकनारी
- नाकपति
- नाकपाल
- नाकपुरंध्रि
- नाकप्रिष्ठ
- नाकलोक
- नाकवनिता
- नाकसद्
- नाकस्त्री
-
15 रक्त
raktamf (ā)n. coloured, dyed, painted Br. GṛṠrS. Mn. etc. (cf. Pāṇ. 4-2, 1);
reddened, red, crimson ṠāṇkhGṛ. MBh. Kāv. etc.
(said of 5 orﾠ 7 parts of the body which ought to be red MBh. IV, 253 VarBṛS. LXVIII, 84);
« coloured orﾠ modified by nasalization», nasalized (said of a vowel) RPrāt. (cf. raṅga);
excited, affected with passion orﾠ love, impassioned, enamoured, charmed with (instr.), attached orﾠ devoted to, fond of (loc. gen. orﾠ comp.) Mn. MBh. etc.;
beloved, dear, lovely, pleasant, sweet Kāv. ;
fond of play, engaging in pastime, sporting L. ;
m. red colour L. ;
safflower L. ;
Barringtonia Acutangula L. ;
N. of Ṡiva MBh. ;
of the planet Mars VarBṛS. Sch. ;
(ā) f. lac (= lākshā) Suṡr. ;
Abrus Precatorius ( orﾠ its seeds as a measure orﾠ weight, = raktikā) Car. ;
Rubia Munjista L. ;
Echinops Echinatus L. ;
N. of one of the 7 tongues of fire L. ;
(in music) N. of a Ṡruti Saṃgīt. ;
n. blood Mn. Hariv. etc.;
a partic. disease of the eyes, Hcat;
the menstrual fluid L. ;
copper L. ;
vermilion L. ;
cinnabar L. ;
saffron L. ;
the fruit of Flacourtia Cataphracta L. ;
= padmaka L. ;
- रक्तकङ्गु
- रक्तकण्ट
- रक्तकण्ठ
- रक्तकण्ठिन्
- रक्तकदम्ब
- रक्तकदली
- रक्तकन्द
- रक्तकन्दल
- रक्तकमल
- रक्तकम्बल
- रक्तकरवीर
- रक्तकरवीरक
- रक्तकल्लोल
- रक्तकाञ्चन
- रक्तकाण्डा
- रक्तकाल
- रक्तकाष्ठ
- रक्तकुण्डल
- रक्तकुमुद
- रक्तकृमिजा
- रक्तकृष्ण
- रक्तकेसर
- रक्तकैरव
- रक्तकोकनद
- रक्तकोशातकी
- रक्तखदिर
- रक्तखाडव
- रक्तगन्धक
- रक्तगर्भ
- रक्तगुल्म
- रक्तगैरिक
- रक्तगौर
- रक्तग्रन्थि
- रक्तग्रह
- रक्तग्रीव
- रक्तघ्न
- रक्तचन्दन
- रक्तचित्रक
- रक्तचिल्लिका
- रक्तचूर्ण
- रक्तचूर्णक
- रक्तच्छद
- रक्तच्छर्दि
- रक्तज
- रक्तजन्तुक
- रक्तजिह्व
- रक्ततर
- रक्तता
- रक्ततुण्ड
- रक्ततुण्डक
- रक्ततृणा
- रक्ततेजस्
- रक्तत्रिवृत्
- रक्तत्व
- रक्तदत्
- रक्तदन्त्
- रक्तदन्तिका
- रक्तदन्ती
- रक्तदला
- रक्तदूषण
- रक्तदृश्
- रक्तदृष्टि
- रक्तद्रुम
- रक्तधातु
- रक्तनयन
- रक्तनाडी
- रक्तनाल
- रक्तनासिक
- रक्तनिर्यासक
- रक्तनील
- रक्तनेत्र
- रक्तप
- रक्तपक्ष
- रक्तपट
- रक्तपतन
- रक्तपत्त्र
- रक्तपदी
- रक्तपद्म
- रक्तपर्ण
- रक्तपल्लव
- रक्तपाकी
- रक्तपात
- रक्तपाद
- रक्तपायिन्
- रक्तपारद
- रक्तपिटिका
- रक्तपिण्ड
- रक्तपिण्डक
- रक्तपिण्डालु
- रक्तपित्त
- रक्तपीतासितश्येत
- रक्तपुच्छक
- रक्तपुनर्नवा
- रक्तपुष्प
- रक्तपुष्पक
- रक्तपूय
- रक्तपूरक
- रक्तपूर्ण
- रक्तपैत्त
- रक्तपैत्तिक
- रक्तप्रदर
- रक्तप्रमेह
- रक्तप्रवाह
- रक्तप्रसव
- रक्तफल
- रक्तफेनज
- रक्तबिन्दु
- रक्तबीज
- रक्तबीजका
- रक्तभव
- रक्तभाव
- रक्तमञ्जर
- रक्तमण्डल
- रक्तमत्त
- रक्तमत्स्य
- रक्तमय
- रक्तमस्तक
- रक्तमाद्री
- रक्तमुख
- रक्तमूत्रता
- रक्तमूलक
- रक्तमूला
- रक्तमेह
- रक्तमोक्ष
- रक्तमोक्षण
- रक्तयष्टि
- रक्तयष्टिका
- रक्तयावनाल
- रक्तराजि
- रक्तराजी
- रक्तरेणु
- रक्तरैवतक
- रक्तलशुन
- रक्तलोचन
- रक्तवटी
- रक्तवरटि
- रक्तवर्ग
- रक्तवर्ण
- रक्तवर्त्मक
- रक्तवर्धन
- रक्तवर्षाभू
- रक्तवसन
- रक्तवस्त्रिन्
- रक्तवात
- रक्तवारिज
- रक्तवालुक
- रक्तवासस्
- रक्तवासिन्
- रक्तविकार
- रक्तविद्रधि
- रक्तविन्दु
- रक्तवीज
- रक्तवीजका
- रक्तविरक्त
- रक्तवृक्ष
- रक्तवृन्ता
- रक्तशालि
- रक्तशासन
- रक्तशिग्रु
- रक्तशीर्षक
- रक्तशुक्रता
- रक्तशूल
- रक्तशृङ्गक
- रक्तश्मश्रु
- रक्तश्याम
- रक्तष्ठीवनता
- रक्तष्ठीवी
- रक्तसंकोच
- रक्तसंकोचक
- रक्तसंज्ञ
- रक्तसंदंशिका
- रक्तसंध्यक
- रक्तसरोरुह
- रक्तसर्षप
- रक्तसहा
- रक्तसार
- रक्तसूर्यमणि
- रक्तसूर्याय
- रक्तसौगन्धिक
- रक्तस्रगनुलेपिन्
- रक्तस्राव
- रक्तहंस
- रक्तहीन
См. также в других словарях:
kana-deva — कनदेव … Indonesian dictionary
kóka-nada — कोकनद … Indonesian dictionary
kóka-nadinī — कोकनदिनी … Indonesian dictionary
nā́ka-nadī — नाकनदी … Indonesian dictionary
rakta-kokanada — रक्तकोकनद … Indonesian dictionary
