-
1 अशोकषष्ठी
a-ṡoka-shashṭhīf. the sixth day in the first half of the month Caitra BhavP. II.
-
2 हस्तः _hastḥ
हस्तः [हस्-तन् न इट् Uṇ.3.86]1 The hand; हस्तं गत 'fallen in the hand or possession of'; गौतमीहस्ते विसर्जयि- ष्यामि Ś.3 'I shall send it by Gautamī'; so हस्ते पतिता; हस्तसंनिहितां कुरु &c.; शंभुना दत्तहस्ता Me.62 'leaning on Śam- bhu's hand'; हस्ते-कृ1 (हस्तेकृत्य-कृत्वा) 'to take or seize by the hand, take hold of the hand, take in hand, take possession of'; Prov.:--हस्तकङ्कणं किं दर्पणे प्रेक्ष्यते Karpūr. 'sight requires no mirror'.-2 The truck of an elephant; Ku.1.36; अथवा हस्तिहस्तचञ्चलानि पुरुषभाग्यानि भवन्ति Avimārakam 2.-3 N. of the 13th lunar mansion consisting of five stars.-4 The fore-arm, cu- bit, a measure of length (equal to 24 aṅgulas or about 18 inches, being the distance between the elbow and the tip of the middle finger).-5 Hand-writing, signa- ture; धनी वोपगतं दद्यात् स्वहस्तपरिचिह्नितम् Y.1.319; स्वहस्त- कालसंपन्नं शासनम् 1.32 'bearing date and signature'; धार्यतामयं प्रियायाः स्वहस्तः V.2 'the autograph of my beloved'; 2.2.-6 (Hence fig.) Proof, in- dication; Mu.3.-7 Help, assistance, support; वात्या खेदं कृशाङ्ग्याः सुचिरमवयवैर्दत्तहस्ता करोति Ve.2.21.-8 A mass, quantity, abundance (of hair), in comp. with केश, कच &c.; पाशः पक्षश्च हस्तश्च कलापार्थाः कचात् Ak.; रतिविगलितबन्धे केशहस्ते सुकेश्याः सति कुसुमसनाथे किं करोत्यषे वहीं V.4.22.-स्तम् 1 A pair of leather-bellows.-2 Skill (in using the hand); कलासु कौशलमक्षभूमिहस्तादिषु Dk. 2.2.-Comp. -अक्षरम् one's own hand or signature, one's own sign-manual.-अग्रम् the finger (being the extremity of the hand).-अङ्गुलिः f. any finger of the hand.-अभ्यासः contact with the hand.-अवलम्बः, आलम्बनम् support of the hand; दत्तहस्तावलम्बे प्रारम्भे Ratn.1.8 'being aided or helped on'.-आमलकम् 'the fruit of the myrobalan held in the hand', a phrase used to denote that which can be clearly and easily seen or understood; cf. करतलामलकफलवदखिलं जगदालोकयताम् K.43.-आवापः 1 a finger-guard (ज्याघातवारणम्); V.5; Ś.6.-2 a hand-fetter; व्यालकुञ्जरदुर्गेषु सर्पचोरभयेषु च । हस्तावापेन गच्छन्ति नास्तिकाः किमतः परम् ॥ Mb.12.181.5.-कमलम् 1 a lotus carried in the hand.-2 a lotus-like hand.-कौशलम् manual dexterity.-क्रिया manual work or performance, handicraft.-गत, -गामिन् a. come to hand, fallen into one's possession, obtained, secured; त्वं प्रार्थ्यसे हस्तगता ममैभिः R.7.67;8.1.-ग्राहः taking by the hand.-चापल्यम् = हस्तकौशलम् q. v.-तलम् 1 the palm of the hand.-2 the tip of an ele- phant's trunk.-तालः striking the palms together, clap- ping the hands.-तुला 'hand-balance', weighing in the hand; हस्ततुलयापि निपुणाः पलप्रमाणं विजानन्ति Pt.2.83.-दक्षिण a.1 situated on the right hand.-2 Right, correct.-दोषः a slip of the hand.-धारणम्, -वारणम् warding off a blow (with the hand).-पादम् the hands and feet; न मे हस्तपादं प्रसरति Ś.4.-पुच्छम् the hand below the wrist.-पृष्ठम् the back of the hand.-प्रद a. sup- porting, helping.-प्राप्त, -वर्तिन्, -स्थ, -स्थित a.1 held in the hand.-2 gained, secured.-प्राप्य a. easily accessible to the hand; that can be reached with the hand; हस्तप्राप्यस्तबकनमितो बालमन्दारवृक्षः Me.77.-बिम्बम् perfuming the body with unguents.-भ्रष्ट a. escaped.-मणिः a jewel worn on the wrist.-रोधम् ind. in the hands; हस्तरोधं दधद् धनुः Bk.5.32.-लाघवम् 1 manual readiness or skill.-2 a sleight of the hand, legerdemain.-लेखः Sketching practice before producing an object of art, hand-drawing; अस्यैव सर्गाय भवत्करस्य सरोजसृष्टिर्मम हस्तलेखः N.7.72; हस्तलेखमसृजत् खलु जन्मस्थानरेणुकमसौ भवदर्थम् ibid.21.69.-वापः = हस्तक्षेपः shooting (arrows) with the hand; यस्यैकषष्टिर्निशितास्तीक्ष्णधाराः सुवाससः संमतो हस्तवापः Mb. 5.23.22.-वाम a. situated on the left (or wrong) hand.-विन्यासः position of the hands.-संवाहनम् rub- bing or shampooing with the hands; संभोगान्ते मम समुचितो हस्तसंवाहनानां यास्यत्युरुः सरसकदलीगर्भगौरश्चलत्वम् Me.98.-सिद्धिः f.1 manual labour, doing with the hands.-2 hire, wages.-सूत्रम् a bracelet or thread-string worn on the wrist; धात्र्यङ्गुलीभिः प्रतिसार्यमाणमूर्णामयं कौतुकहस्त- सूत्रम् Ku.7.25.-स्वस्तिकः crossing the hands; स्तनविनि- हितहस्तस्वस्तिकाभिर्वधूभिः Māl.4.1.-हार्य a. manifest. -
3 अशोक
a-ṡoka
N. Lalit. ;
not feeling sorrow Nalôd. ;
m. the tree Jonesia Asoka Roxb. (a tree of moderate size belonging to the leguminous class with magnificent red flowers) MBh. etc.;
N. of a minister of king Daṡaratha R. I, 7, 3 ;
of a well-known king (in Pāṭaliputra) MBh. Buddh. etc.;
(ā) f. N. of a medicinal plant L. ;
a female name, (gaṇa ṡubhrâ̱di q.v.);
N. of one of the female deities of the Jainas L. ;
(am) n. the blossom of the Aṡoka plant Vikr., (cf. Pāṇ. 4-3, 166 Siddh.);
quicksilver L. ;
á-ṡoka
- अशोककर
- अशोकतरु
- अशोकतीर्थ
- अशोकत्रिरात्र
- अशोकदत्त
- अशोकद्वादशी
- अशोकपूर्णिमा
- अशोकमञ्जरि
- अशोकमाला
- अशोकरोहिणी
- अशोकवनिका
- अशोकवर्धन
- अशोकवेग
- अशोकव्रत
- अशोकषष्ठी
- अशोकारि
- अशोकाष्टमी
- अशोकेश्वरतीर्थ
См. также в других словарях:
a-ṡoka-shashṭhī — अशोकषष्ठी … Indonesian dictionary
