қанат-құйрық

См. также в других словарях:

• топқанат — зат. Топшысы сынған, қанаты жараланған құс. Т о п қ а н а т сөзі мен шүйелу сөзі түсіндірілу жағынан бірбіріне жақындау. Бірақ шүйелу – құстың тұла бойы денесіне түгел қаратылған сөз, топқанат – құстың қанат құйрығына ғана қаратылған сөз… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• тұтасқанат — зат. зоол. Денесі жалпайып, қанаттарымен тұтасып кеткен, құйрығында ұзын тікені бар теңіз жануары (скат). Т ұ т а с қ а н а т т а р түн ішінде белсенді, ал күндіз теңіз түбінде құмға көміліп жатады (Су асты. тіршілік, 52). Акулаға жақын туыс – т… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• ұшақтың құйрығындағы қанат — (Хвостовое оперение) ұшақтың артқы бөлігінде орналасқан тік және көлденең жазықтықтар жүйесі. Ұ.қ.қ. ұшақтың тұрақты басқарылуын қамтамасыз етуге арналған. Ол қозғалмайтын бөліктер көлденең тұрақтандырғыш пен тік кильден, қозғалатын бөліктер… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

• темір — балға. Басы да, сабы да темірден жасалған балға. Т е м і р б а л ғ а н ы ң басы көбінесе заводта темірден құйылады. Кейде ұсталар қолдан да жасайды (Шаңырақ, 104). Темір келі. Темірден жасалған келі. Ағаш келіні қайың, қарағаш сияқты қатты… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• көкаяздан — ет. Көгілжім тарту, сулану, дымқылдану. Көктемде түлеген қанатқұйрығының шалғылары әлі еркін жетіліп те болмай, қауырсындарының түбі к ө к а я з д а н ы п тұр (С. Мұқанов, Мөлдір., 231). Сонда қамырдың өзі тез ашып, осы жидек қосылған нан… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• кір — тұйғын. Тұйғынның қанатқұйрығының түсі күңгірттеу (сұр түстілеу) бір түрі. Шалып түсі сұрғылттау. Ту сыртындағы жүн елібтері болар болмас сұр жолақты. Осы түсіне орай құсбегілер оны к і р т ұ й ғ ы н деп атаған (Ж. Бабалықов.., Қырандар, 144) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• мамырла — … 2. Құстың түлеу кезі, ескі қанат құйрықтарының түсіп, жаңасының шығуы. Құстар тек көктемгі ұя салу, жұмыртқа басу, балапан ұшырудан кейін ғана м а м ы р л а й д ы (Қ.Аймағамбетова, Табиғ. тану., 63) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• тұнжыр — I зат. Сұңқар тектес, қанат құйрығында ақ теңбілдері бар, көзі қара қыран құс. Түздіктер «сұңқар қолға түспейді» дейді. Т ұ н ж ы р, тұйғын, бидайық та осыған жатады (Қаз. әдеб., 21.11.1980, 8). Құсбегілер т ұ н ж ы р д ы тұйғын мен қаршығаның… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• қазақ — Геродоты. п е р и ф р. Мұхаммед Хайдар Дулати д.м. Мұхаммед Хайдар Дулати Шығыс, Батыс елдеріне көбірек мәлім заңғар тарихшы. «Қ а з а қ т ы ң Г е р о д о т ы» деуге әбден лайық (Егем. Қазақст., 02.11.2005, 1). Қазақ қазақ болғалы. Ежелден,… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• тоғысай — … Торға қаз үйрек, қарғасауысқан, т о ғ ы с а й, сарша, қоян, түлкі, қарсақ сияқты хайуандарды тірілей байлау, әрине, ұтымды шырға (Ж.Бабалықов, Қырандар, 57). Құладын, т о ғ ы с а й дегендер жапалақтың ежелден қанат қағыстырып, құйрық… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі