-
1 җимешләнү
неперех.агачлар җимешләнгәннәр — на дере́вьях завяза́лись плоды́
2) перен. дава́ть/дать плоды́, результа́ты3) перен. разви́ться, созре́ть, вы́зреть ( в недрах души) -
2 җимешләнү
гл1. завязываться (о плодах)2. плодоносить -
3 җимешләнү
Fruchtbildung f. -
4 җимешләндерү
понуд. от җимешләнү -
5 җимеш
сущ.1) плод, фрукт || плодо́вый, фрукто́вый; см. тж. җиләк-җимешашарга яраклы җимеш — съедо́бный плод (фрукт)
кипкән (киптерелгән) җимешләр — сушёные плоды́, сухофру́кты
коелган җимеш — па́далица, па́данец
җимеш агачлары — плодо́вые (фрукто́вые) дере́вья
••агач җимеше белән, адәм эше белән дан ала — погов. де́рево сла́вится плода́ми, а челове́к - дела́ми
2) перен. плод, проду́кт, порожде́ние, результа́ткүпьеллык хезмәт җимешләре — плоды́ многоле́тнего труда́
3) плодо- ( в сложных словах)җимеш питомнигы — плодопито́мник
җимеш үстерүчелек — плодово́дство
җимеш сабы бот. — плодоно́жка
җимеш үстерүче — плодово́д, садово́д
җимеш үстерү совхозы — плодово́дческий совхо́з
•- җимеш бирү
- җимеш бирүче
- җимеш бирә торган
- җимеш корткычы
- җимеш коңгызы
- җимеш филчеге
- җимеш сабы
- җимеш суы
- җимеш тирәлеге
- җимеш уты
- җимеш шикәре -
6 плод
-
7 гөлҗимеш
сущ.; бот.шипо́вникгөлҗимеш куагы — куст шипо́вника
гөлҗимеш суы — насто́й шипо́вника
гөлҗимеш энәсе — шип шипо́вника
гөлҗимешләр изелеп пештеләр — созре́ли плоды́ шипо́вника
-
8 какландырылу
страд. от = какландыру1) провя́ливаться, завя́ливаться || провя́ливание, завя́ливаниебалыклар какландырылган — ры́бы провя́лены
2) высу́шиватьсяҗимешләр какландырылган — фру́кты вы́сушены
-
9 кортлылык
-
10 күгән
I сущ.шарни́р, петля́ ( дверная)II сущ.; бот.ишек күгәненнән ычкынган — дверь сорвала́сь с пе́тель
тёрн; терно́вник (дерево, куст и плод) || терно́выйкүгән җимешләре — терно́вые я́годы
- күгән куагыкүгән куагы — терно́вый куст
-
11 манго
сущ.; бот.ма́нго нескл. || ма́нговыйма́нго җимешләре — ма́нговые плоды́
ма́нго агачы — ма́нговое де́рево
-
12 татлы-татлы
прил.; прям.; перен.1) о́чень сла́дкийсүзе татлы-татлы да, мәгънәсе катлы-катлы — (посл.) речь его́ о́чень сладка́ да значе́ния его́ слов не просты́ (т.е. сомнительны)
2) мно́жество сла́дких, сла́деньких, слаща́вых чеготатлы-татлы җимешләр — мно́жество сла́дких плодо́в
татлы-татлы сүзләр — мно́жество сла́дких слов
-
13 эре
1. прил.1) в разн. знач. кру́пный, большо́йэре җимешләр — кру́пные плоды́
эре тоз — кру́пная соль
эре яңгыр тамчысы — кру́пные ка́пли дождя́
эре хәрефләр белән язу — написа́ть кру́пными (больши́ми) бу́квами
эре колхоз-совхозлар — кру́пные колхо́зы-совхо́зы
эре адымнар белән — кру́пными (больши́ми) шага́ми
эре терлек — кру́пный скот
эре нәсел — кру́пная поро́да
2) в сложн. сл. в сочет. со сл. на -лы крупно-, с кру́пным...эре габаритлы — крупногабари́тный
эре җимешле — крупнопло́дный, с кру́пными плода́ми
эре панельле йорт — крупнопане́льный дом
3) перен.; разг. высокоме́рный, спеси́вый, гордели́вый, зано́счивыйэре кеше — гордели́вый челове́к
2. нареч.эре кыяфәт — высокоме́рный (зано́счивый) вид
1) кру́пнободай эре тарттырылган — пшени́ца смо́лота кру́пно
2) перен. высокоме́рно, надме́нно, зано́счивоэре сөйләшү — разгова́ривать надме́нно (зано́счиво)
үзен эре тота — ведёт себя́ высокоме́рно (надме́нно)
•- эре башаклы
- эре бөртекле
- эре гәүдәле
- эре иләк
- эре калибрлы
- эре ком
- эре масштаблы
- эре тешле
- эре тешле игәү
- эре генә
- эре кылану
- эре кыяфәт белән
- эре сөякле
- эредән кубу
- эредән җибәрү -
14 эрелек
сущ.1) кру́пность ( чего)чия җимешләренең эрелеге — кру́пность плодо́в ви́шни
гәүдәсенең эрелеге — кру́пность телосложе́ния
2) эрелегендә, эрелектә величино́й ( с чего)чикләвек эрелегендә — величино́й с оре́х
3) перен. высокоме́рие, надме́нность, спесь, кичли́вость, чва́нство, чванли́вость, амби́ция, зано́счивостькаян килгән аңа бу эрелек! — отку́да у него́ тако́е высокоме́рие (чва́нство)!
••эрелек саклау — держа́ть (вести́) себя́ надме́нно (высокоме́рно)
-
15 глазировать
сов.; несов.( что)1) глазурьлау, глазурь белән каплау2) ( придать глянец) ялтырату (мәс. калайны) -
16 засахарить
-
17 косточка
-
18 косточковый
-
19 обдать
сов.( кого-что чем)1) коендыру, коендырып алу; өстенә сиптерү2) перен.; безл. (охватить, пронизать) бәрү; килеп бәрелү• -
20 созревать
несов.1) пешү, өлгерү, җитешү, җитү, пешеп (өлгереп, җитешеп, җитеп) килү2) ( о человеке) буйга җитү, буйга җитеп килү, җитлегү, җитлегеп килү3) перен. (о плане, решении и т. п.) туу, туып килү, барлыкка килү; ( о таланте) үсү, үсеп килү, җитлегү, җитлегеп килү4) спец. өлгерү, өлгереп килү
- 1
- 2
См. также в других словарях:
җимешләнү — 1. Җимеш барлыкка килү. Җимеш булып өлгереп җитү, ашарлык хәлгә килү 2. күч. Өлгерү, җитешү, нин. б. эш хәлнең иң югары үсеш ноктасына җитүе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
көнбагыш — Җимешләре зур тәлинкә сыман түгәрәккә урнашкан, орлыгыннан май алына торган, озын сабаклы, эре сары чәчәкле үсемлек. Шуның җимеше, орлыгы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
алмалану — Алмагач чәчәге коелганнан соң, вак вак алмалар барлыкка килү, җимешләнү. Кайбер җимеш яки яшелчә үсемлекләрнең чәчәк коеп, җимешләнүе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөзем — 1. Җылы якларда уралып үсә торган куак; виноград 2. Шуның җимешләре. Шул җимешләрнең киптереп әзерләнгән төре. ЙӨЗЕМ СУЫ – Йөзем җимешеннән төнәтелгән исерткеч эчемлек эчтем йөзем суын, түктем йөзем суын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төш — I. и. 1. Йоклаганда элек үткән нәрсәләрне, вакыйгаларны, кешеләрне кабаттан күрү, кичерү халәте; йоклаганда күз алдына килә торган нәрсәләр, кичерешләр 2. күч. Тормышка ашмый торган, хыялый, чынбарлыкта булмаган нәрсә тур.. ТӨШ ЮРАУ – Төштә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
балан — Чәчәк һәм җимешләре зонтиксыман тәлгәшле, аксыл кайрылы, ачы кызыл җимешле куак. БАЛАН БАРМАК – диал. Имән бармак … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бөрешү — 1. (Бөрү) 2. Бөрелү, түгәрәкләнеп кысылу (ирен тур.) 3. Нык бөрелеп җыелу, җыерылып йомарланып бетү 4. Куырылып җыерылып бөкрәя һәм кечерәя төшү (туңудан, картлыктан һ. б.) 5. Авыз эче куырылып җыерылып тору (кайбер җимешләрне ашаганнан соң) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бүлкә — Кайбер өлешләргә бүленмәле җимешләрнең (мәс. әфлисунның) бер өлеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиләк-җимеш — җый. Һәртөрле җиләкләр һәм җимешләр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җимеш — 1. Ябык орлыклы үсемлекләрнең чәчәк койганнан соң барлыкка килә торган орлыклыгы 2. Кайбер агач һәм куакларның ашарга яраклы сусыл, итләч орлык тышчасы (мәс. чия). Кайбер шундый җимешләрнең атамасы составында килә (кара җимеш, йөзем җимеше, хөрмә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
икмәк — Ачы камырдан мичтә пешерелгән азык 2. Ашлык. Үсеп утырган иген 3. күч. Гомумән ашамлык, азык 4. күч. Яшәү, көн күрү чарасы; эш хакы халыкка эш бар, икмәк бар 5. диал. Кәрәздәге чаршын. ИКМӘК АГАЧЫ – Крахмалга бай җимешләре пешерелеп, кыздырылып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге