-
1 якыннан
нареч.1) бли́зко; с бли́зкого расстоя́нияякыннан гына кош очып китте — о́чень бли́зко пролете́ла пти́ца
еракка куйсаң якыннан алырсың — погов. да́льше поло́жишь, бли́же возьмёшь; да́льше спря́чешь, скоре́е найдёшь
2) бли́зко, хорошо́; подро́бно, дета́льноплан белән якыннан танышу — подро́бно ознако́миться с пла́ном
якыннан катнашы белән — при ближа́йшем уча́стии (кого-л.)
мин аны якыннан белмим — я его́ бли́зко (хорошо́) не зна́ю
якыннан таныш кеше — бли́зко знако́мый челове́к якыннан гына күрү близору́кость
-
2 якыннан
-
3 якыннан
-
4 yaqınnan
-
5 еракка
нареч.1) вдаль, далеко́еракка очып китү — улете́ть вдаль (далеко́)
еракка карап тору — смотре́ть вдаль
2) в ф. усил. повтора ерак-еракларга, еракка-еракка далеко́-далеко́еракка сузылган кара урман — простира́ющийся далеко́-далеко́ дрему́чий лес
уйлар аны еракка алып киттеләр — мы́сли унесли́ его́ далеко́-далеко́
3) да́льше, пода́льше; см. тж. ераккаракеракка яшерү — спря́тать пода́льше
••еракка куйсаң, якыннан алырсың — посл. да́льше поло́жишь - бли́же возьмёшь
•••еракка барасы түгел (еракка йөрисе түгел) — далеко́ ходи́ть не ну́жно (за приме́ром)
еракка китү — зайти́ (заходи́ть) далеко́
-
6 күрү
перех.1) вида́ть, ви́деть, увида́ть, уви́деть, повида́ть || зре́ние || зри́тельныйтормышта күпне күрү — мно́го ви́деть в жи́зни
яхшы күрү — хорошо́ ви́деть
үз күзең белән күрү — уви́деть со́бственными глаза́ми
иске дусны күрү — уви́деть ста́рого дру́га
якыннан күрү — уви́деть вблизи́
күрү хәтере — зри́тельная па́мять
ике күз белән күрү бер күз белән күрүгә тиң түгел — (погов.) ви́деть обо́ими глаза́ми всегда́ лу́чше, чем одни́м гла́зом
начарны күрми яхшыны танымыйсың — (погов.) не отве́дав го́рького, не узна́ешь и сла́дкого (букв. не уви́дев плохо́е, хоро́шее не позна́ешь)
2) подмеча́ть/подме́тить, замеча́ть/заме́тить, примеча́ть/приме́титьерактан күрү — ви́деть (заме́тить) издалека́
җитешсезлекләрне күрү — примеча́ть недоста́тки
3) счита́ть, ду́мать; полага́тьтиешле күрү — счита́ть ну́жным (необходи́мым)
урынлы дип күрү — счита́ть (полага́ть) уме́стным
4) перен. счита́ть причи́ной (кого, что-л.); припи́сывать (кому-л. что-л.); принима́ть (за кого, что-л.); вини́ть, подозрева́ть (кого-л. в чём-л.)ул барысын да миннән күрә — он во всём вини́т меня́
5) относи́ться/отнести́сь (к кому, чему-л.)үз балаң кебек күрү — относи́ться как к своему́ ребёнку
һәммәне тиң күрү — относи́ться ко всем одина́ково
6) ви́деть, поня́ть, чу́вствоватьүзеңнең хатаңны күрү — поня́ть свою́ оши́бку
7) ви́деть, испы́тывать/испыта́ть; пережива́ть/пережи́ть, переноси́ть, терпе́тьавырлык күрү — пережи́ть тру́дности; испы́тывать нужду́
җәбер күрү — терпе́ть гнёт (притесне́ние)
мәшәкать күрү — испы́тывать (терпе́ть) лише́ния (тру́дности)
8) име́ть,заиме́ть; получа́ть/получи́тьзыян күрү — име́ть (нести́) убы́ток
тынычлык күрмәү — не име́ть поко́я
рәхәтлек күрү — получа́ть удово́льствие
9) находи́ть, счита́ть (кем, чем-л.); принима́ть/приня́ть (за кого, что-л.)дус күрү — счита́ть дру́гом
дошман күрү — принима́ть за врага́, счита́ть враго́м
уңайлы күрү — находи́ть удо́бным
аз күрү — счита́ть недоста́точным
10) в знач. нареч. күреп подража́я (кому-л.), гля́дя на (кого-л.)өлкәннәрдән күреп эшләү — выполня́ть, подража́я ста́ршим
күршеләрдән күреп — гля́дя на сосе́дей
11) в знач. вводн. сл. күр смотри́-какүрү, яңгыр туктаган — смотри́-ка, до́ждь переста́л
күрү, нинди матур балалар! — смотри́-ка, каки́е краси́вые де́ти!
12) в повел. ф.; в сочет. с деепр. на -а/ә, -ый/-и выраж. вежливую просьбу или безразличие, что соответствует русскому пожа́луйстаегыла күрмә — будь осторо́жным, не упади́
саклый күрү — сохрани́, пожа́луйста
сөйли күрмә — не расска́зывай, пожа́луйста
якын килә күрмә — не пыта́йся подойти́ сюда́, не взду́май
13) в знач. вводн. сл. күрербез, күрерсез, күрерсең посмо́трим, уви́дим, ви́дно бу́дет14) в знач. вспом. гл. служит образованию составных (сложных) от именных основ:михнәт күрү — страда́ть, му́читься
көн күрү — жить, существова́ть
•- күреп белү
- күреп йөрү
- күрә килү
- күреп калу
- күреп тую
- күреп чыгу
- күрү әгъзасы
- күрү почмагы••күрү дә тор — вот уви́дишь
күреп туйгысыз (туймаслык) — ненагля́дный
күрербез әле! — посмо́трим ещё!
күрми калу — проморга́ть, прозева́ть
-
7 тибешү
1) взаимн. от тибү ляга́ться, пина́ться ме́жду собо́йтибешкәндә тиңең булсын — (посл.) вяжи́сь лы́чко с лы́чком, а ремешо́к с ремешко́м (букв. бу́дешь пина́ться - лу́чше с ро́вней)
авылдаш атлар ерактан кешнәшер, якыннан тибешер — (посл.) ми́лые в разлу́ке тоску́ют, сойду́тся - браня́тся (букв. ло́шади-земляки́ и́здали переклика́ются, сойду́тся - ляга́ются)
2) разг. ляга́ться, быть скло́нным ляга́ть ( при случае)тибешә торган — ляга́ющийся, ляга́ющий ( при случае)
См. также в других словарях:
абза — и Үзеңнән олырак ир туган (бертуган булса: Абый) аңа абзасы бик ярдәм итә 2. Олы яшьтәге ир кеше. Шундый кеше исеменә кушып әйтелә. Шундый кешегә эндәшү сүзе. АБЗЫЙ КЕШЕ – сөйл. Якыннан таныш булмаган олырак яшьтәге ир кешегә эндәшкәндә әйтелә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
абзый — и Үзеңнән олырак ир туган (бертуган булса: Абый) аңа абзасы бик ярдәм итә 2. Олы яшьтәге ир кеше. Шундый кеше исеменә кушып әйтелә. Шундый кешегә эндәшү сүзе. АБЗЫЙ КЕШЕ – сөйл. Якыннан таныш булмаган олырак яшьтәге ир кешегә эндәшкәндә әйтелә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
багланыш — 1. Элемтә, бәйләнеш 2. Аралашу, катнашу, якыннан киңәшләшү, ярдәмләшү бәйләнеше. Үзара эчке бәйләнеш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йөрешү — 1. Бер береңә баргалап тору, әледән әле бер береңдә булу, якыннан аралашып яшәү 2. Мәхәббәт тоту … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тирәләү — 1. Кайма, тирә тоту 2. рәв. ТИРӘЛӘП – Уратып, әйләнә тирәсенә урнаштырып. Якынлашып, якын килеп яки якыннан үтеп 3. күч. Мәсьәләгә саклык белән якын килеп сүз башлау, әңгәмә яки сорашу ярдәмендә кызыксындырган нәрсә тур. белешмә алу. ТИРӘЛӘП АЛУ… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тыгыз — с. 1. Бер берләренә бик якын һәм нык береккән кисәкләрдән торган. Еш тукылган, еш үрелгән (тукыма тур.) 2. Бер беренә бик якын торган, еш, куе. рәв. Бер беренә якын, еш 3. күч. Якыннан якын, турыдан туры, ныклы (бәйләнеш тур.) 4. Буш урыны… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
