-
1 шөгыльләнү
неперех.занима́ться чем-л.; упражня́ться чем-л. на чём-л.; де́лать что-л., быть за́нятым чем-л.физкультура белән шөгыльләнү — занима́ться физкульту́рой
язу-сызу белән шөгыльләнү — занима́ться писани́ной
-
2 шөгыльләндерү
понуд. от шөгыльләнүзанима́ть/заня́ть чем-л.; дава́ть/дать кому-л. де́ло, рабо́ту; озабо́чивать/озабо́тить; упражня́ть в чём-л. уст.күчереп язу белән шөгыльләндерү — занима́ть перепи́сыванием; упражня́ть в перепи́сывании
-
3 крестьянлык белән шөгыльләнү
-
4 шөгыльләнә башлау
заня́ться чем-л. -
5 шөгыльләнү
глзаниматься -
6 шөгыльләнү
sich beschäftigen; tätig sein -
7 адвокатура
сущ.1) адвокату́раадвокату́ра белән шөгыльләнү — занима́ться адвокату́рой
2) собир. адвока́ты -
8 аз
1. нареч.1)а) ма́ло, немно́го (дать, взять, сделать, накопить, узнать, услышать, заниматься ремонтом), незначи́тельно (преуспеть в чём, добавить что); недоста́точно (стараться, проявлять усердие)балык аз эләкте — ры́бы попа́лось немно́го
зоопаркта аз булабыз — в зоопа́рке ма́ло быва́ем
спорт белән аз шөгыльләнү — недоста́точно занима́ться спо́ртом
тәнкыйтьләү генә аз, җәза (бирергә) кирәк аңа — одно́й кри́тики ма́ло (недоста́точно) - наказа́ть его́ ну́жно
б) (чем, в чём) (походить на что-л., кого-л.; напоминать что-л., кого-л.) немно́го, незначи́тельно ( превосходить кого-что); немно́гим (отличаться, разниться)аз аерыла торган принциплар — ма́ло чем (в чём) различа́ющиеся при́нципы; при́нципы, кото́рые ма́ло (чем, в чём) различа́ются; при́нципы, кото́рые различа́ются немно́гим (в немно́гом, в ма́лом)
өлгерлеккә ул синнән аз калыша — в расторо́пности он немно́гим уступа́ет тебе́
аз үзгәргән — ма́ло (в чём, чем) измени́лся; измени́лся ма́ло
в) в сочет. со словами на -лы, -лык, -ган, -чан мало-аз аралашучан — малообщи́тельный ( зал)
аз аңлаешлы — малопоня́тный
аз тикшерелгән — малоиссле́дованный
аз хәрәкәтләнүчәнлек — малоподви́жность
2)а) ма́ло, немно́го, недо́лго (пробыть, проучиться где, проболеть, жить, прожить, спать, ждать, горевать)ул бездә аз эшләде — он прорабо́тал у нас ма́ло
б) ма́ло, недоста́точно ча́сто (приезжать куда, встречаться с кем-л., видеть кого-л.)3) в знач. сравн. ст. ме́ньше, поме́ньше (чего-л., кого-л., чем-л., что-л., кто-л.)ул бездән (безгә караганда) аз эшли — он рабо́тает ме́ньше нас (чем мы)
аз сөйлә, күп эшлә — ме́ньше (поме́ньше) говори́, бо́льше (побо́льше) де́лай
4) при отриц. нема́лоаз тырышмадык без аның өчен — нема́ло постара́лись мы для э́того
кайгыны аз күрмәгән ул — он повида́л нема́ло го́ря
•- аз булу- аз гына
- аз гына да
- аз гына кала
- аз гына калгач
- аз гына калганда
- аз гына ким
- аз гына кимрәк
- аз гына тулмаган
- аз гына элек
- аз җиргә
- аз урынга
- аз җирдә
- аз урында
- аз йөрелгән
- аз йөрелә торган
- аз йөри торган
- аз калу
- азканлылык
- аз кешеле
- аз сөтле
- аз сөтлелек
- аз түгел
- аз уңдырышлы••аз алганда — см. аз дигәндә
аз булса да күп итеп күреп алыгыз — не обессу́дьте, что ма́ло (немно́го); прими́те от чи́стого се́рдца; хоро́шего помале́ньку (понемно́жку) (употр. обычно при вручении гостинцев, в сопроводительных письмах к посылкам, подаркам и т. п.)
аз да түгел, күп тә түгел — ни мно́го ни ма́ло; ни ма́ло ни мно́го; ни бо́льше ни ме́ньше
аз куеп (куйганда) — см. аз дигәндә
- аз сүзле 2. прил.аз гына бер хәл (нәрсә) булса (булдымы, була-нитә калса) — чуть что случи́тся, произойдёт, случи́лось; чуть ( чего) прост.
1) небольшо́й, незначи́тельный ( опыт), ма́лыйаз игътибар бирү — обраща́ть незначи́тельное внима́ние
аз көч белән җиңү — победи́ть (с) ма́лыми си́лами
нәтиҗәгә аз чыгым белән ирешү — добива́ться результа́тов с ма́лыми затра́тами; добива́ться результа́тов при незначи́тельных затра́тах
халыкның аз өлеше генә — лишь небольша́я часть наро́да (люде́й)
2) ма́лое (небольшо́е, незначи́тельное, недоста́точное) число́ (коли́чество, континге́нт, штат и т. п.)аз кеше белән эшләү — рабо́тать с ма́лым число́м люде́й
аз укучылы мәктәп — шко́ла с ма́лым (небольши́м) континге́нтом уча́щихся; шко́ла, где ма́ло уча́щихся
а) ма́ло кто; ма́ло чтоаз кешегә ошый торган кәсеп — ремесло́, кото́рое ма́ло кому по душе́
мин киткәннән соң анда аз нәрсә үзгәргән — по́сле моего́ отъе́зда там ма́ло что измени́лось
б) при отриц. нема́ло, нема́лыйаз көч кермәде аңа — в него́ вло́жено нема́ло сил; в него́ вло́жены нема́лые си́лы
аз машинаның башына җитмәде инде ул — он уже́ угро́бил нема́ло маши́н
4) недо́лгий, непродолжи́тельный, ма́лый, коро́ткий; недолговре́менныйялың аз икән — о́тпуск у тебя́ ко́роток (ока́зывается)
аз вакыт эчендә — в коро́ткий срок
5) предик.а) ма́ло, немно́го; ма́лый редко, мал, незначи́тельный, небольшо́й; недоста́точный; ма́лоүзгәреш аз — переме́н ма́ло (немно́го); переме́ны незначи́тельны
файдаң аз — по́льзы (про́ку) от тебя́ ма́ло (немно́го); по́льза от тебя́ небольша́я; прок от (из) тебя́ небольшо́й (мал, ма́лый, незначи́тельный)
табышы аз — вы́годы ма́ло (немно́го) от чего, кого маловы́годный о чём-л. вы́года небольша́я от чего, кого
көчебез аз иде — сил у нас бы́ло немно́го; си́лы у нас бы́ли незначи́тельны
б) ма́ло, немно́го, ма́лость чего, кого; немногочи́сленныйаларда мал аз — скота́ у них ма́ло; скот у них немногочи́сленный
в) предик. ма́ло-; незначи́телен, ни́зок, недоста́точен; недоста́точноосталыгы аз — малоиску́сный; недоста́точно иску́сный
җитештерүчәнлеге аз — малопроизводи́тельный; недоста́точно производи́тельный
хәзерлеге аз — малоподгото́вленный, он малоподгото́влен (недоста́точно подгото́влен); его́ подгото́вленность низка́
6) в сочет. с прил. на -лыа) мало-; с ма́лым (небольши́м, незначи́тельным) число́м (коли́чеством)аз квартирлы — малокварти́рный ( дом)
аз комплектлы — малокомпле́ктный ( школа)
аз гаиләле кешеләр — малосеме́йные лю́ди
аз сулы — малово́дный (о речке, озере, канале)
аз тиражлы — с ма́лым (небольши́м, незначи́тельным) тиражо́м; малотира́жный ( сборник)
б) мало-; немного-; с небольши́м (ма́лым, незначи́тельным) число́м (коли́чеством)аз санлы — малочи́сленный; немногочи́сленный (отряд, коллектив)
в) мало-; недоста́точно; с ма́лым (небольши́м, незначи́тельным, недоста́точным) чем-л. ма́лой, незначи́тельной, недоста́точной чего-л.аз белемле — малообразо́ванный; малогра́мотный; недоста́точно образо́ванный (гра́мотный); с ма́лым (недоста́точным) образова́нием
аз сәләтле — малоспосо́бный (-одарённый, -дарови́тый); недоста́точно спосо́бный (одарённый, дарови́тый); с ма́лой, недоста́точной спосо́бностью
аз хәбәрдарлы — недоста́точно (мало-) све́дущий в чём
аз ышанычлы — малонадёжный (способ, средство, человек); маловероя́тный; малодостове́рный; недоста́точно надёжный (достове́рный) (источник, факт)
аз әһәмиятле — малозначи́тельный; малова́жный; малозна́чный; малосуще́ственный; малозна́чимый;
г) низко-; мало-; с ни́зким (ма́лым) чем; ни́зкого чегоаз басымлы шина — ши́на ни́зкого давле́ния; ши́на с ни́зким давле́нием
3. в знач. сущ.; обычно в косв. ф.аз түләүле хезмәт — низкоопла́чиваемый (малоопла́чиваемый) труд
1) ма́лое, немно́гое; то ма́лое (немно́гое), что есть (име́ется, бы́ло, име́лось)азга канәгать булу — дово́льствоваться ма́лым (немно́гим); дово́льствоваться тем ма́лым (немно́гим), что есть
күпне өмет итеп аздан коры калу — упусти́ть ма́лое, поза́рившись на бо́льшее
аз да җитә, күп тә бетә (посл.) — и ма́лое доста́нет, и большо́го не ста́нет
2) мн. азлар немно́гиеазлар һөнәре — профе́ссия немно́гих
-
9 аучылык
сущ.охо́та, охо́тничий про́мысел || охо́тничий, охо́тницкийаучылык белән шөгыльләнү — занима́ться охо́тничьим про́мыслом
аучылык урманнары — охо́тничьи уго́дья
- аучылык белемеаучылык даны — охо́тничья сла́ва
- аучылык итү -
10 бакчачылык
сущ.садово́дство, садо́вничество, садово́дчество || садово́дческийбакчачылык белән шөгыльләнү — занима́ться садово́дством
бакчачылык кәсебе — про́мысел садо́вника
бакчачылыкта эшләү — рабо́тать в садово́дстве
бакчачылык бригадасы — садово́дческая брига́да
-
11 балтачылык
сущ.пло́тничество; ремесло́, рабо́та пло́тникабалтачылык белән шөгыльләнү — занима́ться пло́тничеством
балтачылык һөнәре — ремесло́ пло́тника, пло́тничье ремесло́
-
12 балыкчылык
сущ.1) рыболо́вство || рыболове́цкийбалыкчылык белән шөгыльләнү — занима́ться рыболо́вством
балыкчылык траулеры — рыболове́цкий тра́улер
балыкчылык флоты — рыболове́цкий флот
2) рыбово́дство, рыборазведе́ниебалыкчылык институты — институ́т рыбово́дства (рыборазведе́ния)
-
13 барышниклык
сущ.; ист.занима́ться переку́пкой и перепрода́жей ( особенно лошадей); бары́шничествобары́шниклык белән шөгыльләнү — занима́ться бары́шничеством
-
14 баскынчылык
сущ.1) заня́тие разбо́ями и налётами; разбо́й; разбо́йничествобаскынчылык белән шөгыльләнү — занима́ться разбо́йничеством (разбо́ем)
2) захва́тничество, агре́ссия || захва́тнический, агресси́вныйбаскынчылык эшләре — агресси́вные де́йствия
• -
15 башмакчылык
сущ.1) башма́чное де́ло, изготовле́ние башмако́в2) ремесло́ и́ли де́ятельность башма́чникабашмакчылык белән шөгыльләнү — занима́ться изготовле́нием башмако́в
-
16 бераз
нареч.1) немно́го, отча́сти, части́чно; не́сколько, ско́лько-нибу́дьәдәбият белән дә бераз шөгыльләнермен — немно́го бу́ду занима́ться и литерату́рой
2) употребляется перед гл. для обозначения ограниченности действия или состояния в пространстве или во времени, выражается в русском языке глаголом с приставками по..., от..., под..., при...бераз басып тору — постоя́ть
бераз басылу (тыну) — приумо́лкнуть
бераз киеп йөрү — поноси́ть
бераз кичектерү — повремени́ть
бераз куа төшү — подгоня́ть
бераз кунак булу — погости́ть
бераз күңел ачу — повесели́ться
бераз сөйләшү — поговори́ть
бераз шаяру — пошути́ть
бераз эшләп табу — подрабо́тать
бераз эшләп алу — порабо́тать
бераз җылыту — подогре́ть
бераз моңаю — приуны́ть
бераз авырып тору — приболе́ть
3) в знач. сущ. беразы не́которые из...; (не́которая) часть (чего-л.)килгәннәрнең беразы кайтып китте — не́которые из прие́зжих уе́хали
керосинның беразы түгелгән — (не́которая) часть кероси́на вы́лилась
-
17 боланчылык
сущ.оленево́дство || оленево́дческийболанчылык белән шөгыльләнү — занима́ться оленево́дством
боланчылык совхозлары — оленево́дческие совхо́зы
-
18 гайбәтчелек
-
19 геральдика
сущ.; книжн.гера́льдика, гербове́дениегера́льдика белән шөгыльләнү — занима́ться гера́льдикой
-
20 гомер-гомергә
нареч.1)а) всю жизнь; всегда́, всё вре́мягомер-гомергә ятимлеге турында уйлау — всю жизнь ду́мать о своём сиро́тстве; всё вре́мя чу́вствовать себя́ сирото́й
б) навсегда́, на ве́ки ве́чные2) ве́чно, испоко́н веко́в, и́здавна, искони́, во ве́ки веко́в уст.безнең ата-бабаларыбыз гомер-гомергә игенчелек белән шөгыльләнгән — испоко́н веко́в (и́здавна) на́ши пре́дки занима́лись хлеборо́бством
См. также в других словарях:
шөгыльләнү — Нин. б. эш башкару, шул эш белән мәшгуль булу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эшләү — 1. Нин. б. эш белән шөгыльләнү, эшчәнлек күрсәтү, үз көчең белән эш башкару. Кайда да булса хезмәт итү, эш белән дәвамлы шөгыльләнү заводта э. . Берәр хезмәт урынында булу, нин. б. вазифа үтәү, кем. б. хезмәтен башкару артист булып эшли 2. Берәр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
алыш-биреш — җый. 1. Бирәчәк һәм алачак 2. Сату алу; сәүдә 3. Мөнәсәбәт, бәйләнеш, эш (итү) аның белән артык алыш бирешем юк. АЛЫШ БИРЕШ ИТҮ – Сату алу белән шөгыльләнү, сәүдә эшләре алып бару. АЛЫШ БИРЕШЛЕ – Сату алу, сәүдә эшләре булган, сәүдә белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дилер — 1. Үз исеменнән һәм үз исәбенә товар сату алу белән шөгыльләнүче аерым кеше яки фирма 2. Үз исеменнән һәм үз исәбенә кыйммәтле кәгазьләр, валюта, асылташлар сату алу белән шөгыльләнүче банк, фонд биржасы әгъзасы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төзү — I. ф. 1. (Йорт, бина, күпер һ. б.) кору, салу, ясау 2. с. Шул эшкә бәйләнешле. Шул эш белән шөгыльләнә торган. Шул эшкә өйрәтә торган 3. Берәр төркем, коллектив оештыру 4. күч. Гомумән, иҗтимагый характердагы берәр нәрсә оештыру, кору, тудыру 5.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
умартачылык — Авыл хуҗ. бал һәм балавыз алу, авыл хуҗ. культураларын серкәләндерү өчен бал кортлары үрчетү белән шөгыльләнә торган тармагы 2. Бал кортларын үрчетү белән шөгыльләнә торган махсус хуҗалык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фотометрия — 1. Оптикада яктылык агышын, яктылык чыганакларының егәрлеген үлчәү белән шөгыльләнә торган бүлек 2. Астрономиядә йолдызларның яктылык дәрәҗәсен билгеләү белән шөгыльләнә торган бүлек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эмпиризм — 1. Танып белүнең бердәнбер чыганагы бары тик тәҗрибә, сизеп тану гына дигән карашны алга сөрә торган һәм теоретик гомумиләштерүләргә, логик анализга бәя биреп җиткерми яки аларны бөтенләй кире кага торган фәлсәфи агым 2. Теоретик шөгыльләргә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
юлбасар — 1. Юлаучыларга һәм юлчыларга һөҗүм итеп, малларын, әйберләрен талау белән шөгыльләнүче җинаятьче. Гомумән урлау талау белән шөгыльләнүче кеше, кораллы карак 2. күч. Илбасар, баскынчы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
авиамоделизм — (АВИАМОДЕЛИСТ, АВИАМОДЕЛЬЧЕ) – Авиаспортта оча торган аппарат модельләрен ясау һәм очырту белән шөгыльләнү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
автомоделист — Автомоделизм белән шөгыльләнүче … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
