шыбын-шіркей

См. также в других словарях:

• жайлау — зат. Жазғы қоныс. Жайлауды суы мол, шөбі шүйгін, маса сона, шыбын шіркейі аз салқын жерлерден (көбінше тау алқаптары) таңдайды. зат. Малдың жазғы алыс жайылымы …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

• саразбан — Қ орда., Қарм.) қоңыздың бір түрі. С а р а з б а н н ы ң аяқтары ұзын, шыбын шіркей жейді, күріш еккен жерде көп болады, түрі бүйі тәрізді Қ орда., Қарм.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

• ақты — сын. Ақ түсті, ағы бар, ақтылы. Бозторғай ән шырқасып күйге басып, Шыбын шіркей, соналар ызыңдасып. А қ т ы, көкті, жасылды қызғалдақпен, Салтанатын санап тұр сай жарасып (И.Байзақов, Құралай., 102) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• жарықжұлдыз — зат. астр. «Сириус» жұлдызының қазақша атауы. «Ж а р ы қ ж ұ л д ы з (Сириус) туғанда ыстық жаз өтті, малдың мазасын алатын шыбын шіркей көп ұзамай құриды» деп есептелді (ҚазССР тарихы, 2, 374). Ол үркердің толықсыған кезі осы кез екенін,… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• көкті — сын. Көк түсті, көгі бар, көктілі. Бозторғай ән шырқасып күйге басып, Шыбын шіркей, соналар ызылдасып. Ақты, к ө к т і, жасылды қызғалдақпен Салтанатын санап тұр сай жарасып (И. Байзақов, Құралай., 102) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• қара — азық. Астық д.м. Соғыс зардабын елдің дендеп түсіне бастағаны да биыл жаз: қант шай, қ а р а а з ы қ т ы ң көзі кеміді (Ә.Сарай, Атырау, 310). Қара ала қаз. Қаздың қара ала түсті бір түрі. Көл бетін жапқан қ а р а а л а қ а з бен қасқалдақ,… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• қордалы — сын. Көң мен қи үйіліп, қорда болып қалған (Е.Тұрысов, Құралай жолы, 26). Өйткені қ о р д а л ы, шаңдақты жерлерде шыбын, шіркей, сона көп болады (Қазақст. ауыл шаруаш., 1966, №4, 35) …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• шырылдауық — торғай. зоол. Торғайдың тынымсыз шырылдап жүретін бір түрі. Ит мұрыны өтпейтін шілікте томартауықтары, қамысшы, торғай тұқымдаст ардан сарышымшық, ш ы р ы л д а у ы қ т о р ғ а й л а р тіршілік етеді (Қорғалжын, 23). Шырылдауық шегіртке.… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• отыр — I … 2. ауыс. Жұмыртқалап кету, тышу. Шіркейіңе керек малдың қотыры, Маса жұрттың жүр мазасын кетіріп. Көк шыбынға жас ет керек жаюлы, Жақсылап бір кету үшін о т ы р ы п (Қ.Мырзалиев, Қорамсақ, 175). II Отырып қалды. Аты болмай, үйден шыға алмады …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

• шыбынжегіш — зат. зоол. қ. шыбыншы. Ш ы б ы н ж е г і ш өзінің атына сай бұтақтан бұтаққа секіріп, ұшып бара жатқан шыбын, маса, шіркей немесе ұсақ көбелектерді аулайды (Құстар, 51). Ш ы б ы н ж е г і ш т е р ауадан ұстаған жәндіктермен қоректенеді (Тірі… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі