-
41 беседа
ж1. гуфтугӯ, сӯҳбат, гап-гап, чақ-чақ; беседа затянулась за полночь сӯҳбат то нисфи шаб кашол ёфт; в бесед ес ним я узнал, что… аз сӯҳбате, ки бо ӯ доштам, фаҳмидам, ки…2. сӯҳбат, мусоҳиба; провестй - у сӯҳбат гузарондан; присутствовать на - ё дар мусоҳиба ҳузур доштан3. уап. и обл. маҷлис, ҷамъомад -
42 близко
1. нареч. наздик, қариб; я живу близко от станции ман дар наздикии истгоҳ зиндагӣ мекунам2. нареч. аз наздик, қарин; близко познакомиться қарин шудан3. в знач. сказ. наздик аст; отсюда близко до вокзала аз ин ҷо вокзал наздик аст; полночь близко қариби нисфи шаб аст <> принимать близко к сердцу что ба дил гирифтан -
43 бушевать
несов.1. талотум кардан, дар талотум будан, гӯридан; всю ночь бушева ла буря тамоми шаб бӯрон дар талотум буд2. перен. ҷуш за в ней бушевала невыразимая радость дар дили вай шодии ифоданопазире ҷӯш мезад3. перен. разг. ҷапҷол (девонагӣ, хархаша) кардан -
44 быстротечный
(быстро-теч|ен, -на, -но)1. уст. поэт. тезрав, зудҷараён, тезҷараён2. тезгузар, зудгузар, даргузар; -ые летние ночи шабҳои кӯтоҳи тобистон -
45 вечереть
несов. безл. торик (бегоҳ, шом) шудан; уже вечереет торик шуда истодааст вечеринка шабнишинӣ, базм, зиёфат вечерком нареч. разг. бегоҳирӯзӣ, шаб(она) -
46 время
с1. вақт; время по Гринвичу вақт аз рӯи Гринвич; ночное время шаб, бевақтӣ; рабочее время кор; свободное время вақти холӣ; солнечное время вақти офтобӣ; по московскому времени ба вақти Москва; время идёт вакт мегузарад, рӯз гузашта истод времялетит вақт зуд мегузарад2. (вақт, пайт; наверстать время қусур аз даст рафтаро баровардаи; провести время вақт гузарондан; терять -зоеъ кардан; тратить время вақт сарф кардан; у меня нет времени зайти к вам фурсатам нест, ки наздатон дароям3. (момент) лаҳза, вақт, ҳангом, засечь время - вақтро қайд кардан; сколько врёмени? соат чанд [аст]?; время вставить вақти бедор шудаи (бархоста! время- ложиться спать вақти хоб истекло мӯҳлат тамом шуд, всему своё время посл. ҳар кор дорад4. фасл, мавсим; времена года фаслҳои сол; - покоса мавсими5. (эпоха) давра, замон(а), вак военное время давраи ҷанг; дух времени рӯҳи (талаботи) замон; не отставать от времени аз замона қафо намо филос. вақт, замон; материя движется в пространстве и во времени (модда) дар ҳудуди макон ҳаракат мекунад6. грам. замон; настоящее время замони ҳозира; прошедшее время замони гузашта; будущее -оянда <> время от времени, по временм гоҳ-гоҳ, баъзан, ҳар сари чи; детское ҳанӯз барвақт аст; вне временн и пространства берун берун аз замону макон назар нагирифта; во \время оно уст.т--кай, як вақте, дар замони -
47 всё
Iс от весьIIнареч. разг.1. ҳамеша, доимо, пайваста; он всё читает вай доимо мехонад2. (до сих пор) ҳоло ҳам, ҳанӯз ҳам, то ҳол; дождь всё идёт борон ҳоло ҳам меборад3. (только, исключителъно, именно) ҳама, фақат; это всё из-за тебя фақат аз барои ту шуда4. взнач. усил. частицы пештара барин, мисли пештара; всё в том же состоянии дар ҳолати пештара; всё так же бодр пештара барин зиндадил аст5. в знач. против. союза разг. (всё-таки) бо вуҷуди ин (он), ҳар чй бошад, аммо, вале, лекин; постараитесь заснуть, всё ночь быстрее пройдет кӯшиш кунед, ки хоб равед, ҳар чӣ бошад, шаб тез мегузарад <> всё ж, всё же дар ҳар ҳол, маълум мешавад ки…; всё же я был прав ба ҳар ҳол ман ҳақ будам -
48 второй
1. числ. дуюм, дуюмин; второй месяц моҳи дуюм2. прил. …и дараҷаи. дуюм, …и дуюмдараҷа, дуюмдараҷагӣ; на втором плане дар ҷои дуюм, дар мадди сони3. прил, дуюм, ивазкунанда; вторая родина ватани дуюм4. в знач. сущ. второе с (блюдо) таоми дуюм5. в знач. сущ. вторая ж употр. обычно в сочет. мат. ним, нисф, аз ду як қисмаш; одна ^ая аз ду як; три вторых аз вторая молодость ҷавонии дубора; до вторых петухов (проговорйть, просидеть) то як поси шаб гап задан (нишастан); из вторых рук (узнать, получить) аз касе (фаҳмидан, шунидан); играть вторую скрипку камнуфӯз (камобрӯ) будан; обрести второе дыхание аз нав қувват гирифтан -
49 выдуть
сов. что1. пуф карда тоза кардан2. чаще безл. разг. хунук кардан, хунук шудан; печь за ночь выдуло дар давоми шаб печка хунук шуд3. дамакӣ сохтан; кблбу дамакй колба сохтан4. прост. (выпить) нӯшидан, дам кашидан <> огонь прост. пуф карда оташ даргирондан -
50 высидеть
сов.1. разг. нишастан; высидеть весь вечер дома тамоми шаб дар хона нишастан2. кого тухм зер карда чӯҷа баровардан; наседка высидела цыплят мокиён чӯҷа баровард3. что перен. прост. пайдо кардан, ҳосил кардан, ба даст даровардан -
51 глубокий
(глубок, -а, глубоко)1. чуқур, амиқ; глубокий водоём ҳавзи чуқур; глубокое ущёлье дараи чуқур; глубокое бурение тех. пармакунии чуқур; глубокая вспашка с.-х. шудгори чуқур; глубокое залегание породы чуқур ҷойгиршавии ҷинси кӯҳӣ2. дур, дурдаст; глубокий тыл ақибгоҳи дур3. перен. хеле (бисьёр) қадим; - ая древность замонҳои бисёр қадим; преданья старииы глубокой поэт. ривоятҳои қадимулайём4. перен. амиқ, чуқур, муҳим, ҷиддй, калон; глубокие знания донишҳои амиқ; глубокая натура одами ҷиддӣ; глубокий знаток чего донишманди закӣ; глубокие противорёчия зиддиятҳои ҷиддӣ; --'ий смысл маънои амиқ5. зӯр; комил, пурра; глубокий интерёс шавку ҳаваси зӯр; глубокое отчаяние ғояти навмедӣ, маъюсӣ; глубок ое уважёние эҳтироми комил; -глубок ое молчание сукути пурра; -глубок ий мрак зулмот; глубокий сон хоби сахт; глубокая тайна сирри ниҳонӣ, рози ниҳон <> глубок ий взгляд (взор) нигоҳи маънидор; глубокий голос овози дилнишин; глубок ая ночь бевақтии шаб; глубок ий обморок мадҳушии (беҳушии) дуру дароз; глубокой осенью дар охири тирамоҳ; - ая печать полигр. чопи амиқ (тарзи чоп, ки дар он чойхои бо ранг пур карда мешудагӣ чуқур мебошанд); \глубокийий поклон таъзим; \глубокийий старик пири куҳансол (фартут) -
52 глухой
(глух, -а, -о)1. кар, гӯшкар, гӯшвазнин, огандагӯш// в знач. сущ. глухой м, глухая ж кар // тк. кратк. ф. к чему перен.: он глух ко всем просьбам ӯ ҳеҷ гуна илтимосро гӯш намекунад (ба назар намегирад)2. хиррӣ, гирис|уга; глух ой голос овози гирифта; глух йе рыдания гирьяи беовоз; глухой рокот волн шав-шуви пасти мавҷҳо3. перен. ниҳонӣ, пин. ҳонӣ; глухая неприязнь хусумати (кинаи) пинҳонӣ4. ғулӣ, анбӯҳ, сердарахт; глухая тайга тайгаи ғулӣ5. дурдаст, дур; глухая деревушка деҳаи дур-даст6. хилват, камодам; глухая улица кӯчаи хилват7. перен. бевактии …, бевақт, охир; глухая осень охири тирамоҳ; глухая ночь бевақтии шаб8. тамоман маҳкам (басташуда); глухая стена девори бедару тиреза; глухой воротнйк гиребони пешбаста <> глухая крапива газнаи бехор; глухйе согласные лингв. овозҳои ҳамсадои беҷаранг -
53 гнев
м хашм, ғазаб, каҳр; вспышка гнева хуруҷи ғазаб; навлечь на себя гнев кого-л., чей-л. ба ғазаби касе гирифтор шудан; не помнить себя от гнева аз ғазаб худро гум кардан; покраснеть от гнева аз хашму ғазаб сурх шудан; не вводи меня в гнев ! ғазабамро набиёр!, маро оташин накун! <> не во гнев будь сказано уст. ба гапи ман қаҳратон наояд; сменить (ноложить) гнев на милость аз қаҳр фуромадан м хашм, ғазаб, каҳр; вспышка гнева хуруҷи ғазаб; гневая неприязнь хусумати (ки-наи) пинҳонӣ4. ғулӣ, анбӯҳ, сердарахт; гневая тайга тайгаи ғулӣ5. дурдаст, дур; гневая деревушка деҳаи дур-даст6. хилват, камодам; гневая улица кӯчаи хилват7. перен. бевактии …, бевақт, охир; гневая осень охири тирамоҳ; гневая ночь бевақтии шаб8. тамоман маҳкам (басташуда); гневая стена девори бедару тиреза; гневой воротник гиребони пешбаста <> гневая крапива газнаи бехор; \гневйе согласные лингв. овозҳои ҳамсадои беҷаранг -
54 далеко
1. нареч. дур; далеко от города аз шаҳр дур2. в знач. сказ. (о расстоянии) дур аст; горы отсюда далеко кӯҳ аз ин ҷо дур аст3. в знач. сказ.(о времени) ҳоло (ҳанӯз) вақт ҳаст; до рассвета ещё далеко то субҳидам ҳоло вақт ҳаст4. в знач. сказ. безл. кому-чему до кого-чего баробар шуда натавонистан; мне далеко до него вай аз ман хеле пеш рафтагн; вай куҷою ман куҷо <> далеко за… 1) (много времени после) хеле вақт баъд аз…; далеко за полночь хеле вақт аэ поси шаб гузашта 2) (много больше, чем) хеле зиёд аз, аз… хеле зиёд, анча зиёд; ему далеко за пятьдесят синни ӯ аз панҷоҳ хеле зиёд аст; далеко не... на он қадар, чандон … не; далеко не глуп чандон нодон не; далеко зайтй аз ҳад гузаштан; далеко заехать прост. беҷо гап задан, бе маврид гап задан; далеко пойтй хеле пеш рафтан; далеко ходить (искать) не надо (не приходится) дур рафтан (кофтан) лозим не, осон аст, мушкил нест -
55 доспать
сов. разг.1. что и без доп. хобидан, то охир хобидан, дуруст хобидан; доспать эту ночь мне не уда-лось ман ин шаб дуруст хобида натавонистам; доспать до утра то саҳар хобидан2. чаще с отриц. (выспаться) аз хоб сер шудан; он сегодня не доспа вай имрӯз аз хоб сер нашуд -
56 еженочно
нареч. ҳар шаб -
57 заговориться
сов.1. ба гап андармон шудан, саргарми гап шудан; они заговорились до позднего вечера онҳо то бевақтии шаб ба ғап андармон шуда монданд2. разг. бисёр росту дурӯғ гуфтан; он совсем заговорился вай бисёр росту дуруғ гуфт -
58 загуляться
сов. разг.1. бисьёр (дуру дароз) сайру гашт кардан; загуляться дотемна то бевақтии шаб сайру гашт кардан2. бисьёр дилхушӣ (вақтхушй) кардан; они загулялись на свадьбе онҳо дар тӯй дуру дароз вақтхушӣ карданд -
59 зайти
сов.1. болои роҳ (дар сари роҳ) даромадан, сар халондан; по дороге домой я зашёл в книжный магазин ман ба хона рафта истода ба дӯкони китобфурӯши даромадам; зайти в детский сад за детьми барои гирифтани бачаҳо ба боғча даромадан; зайти на огонёк рӯшноии тирезаро дида даромадан // во что ворид шудан, даромадан; зайти в дом ба даруни хона даромадан2. рафта (даромада) мондан; зайти в глубь леса ба дарунтари ҷангал даромада мондан3. даромадан, гузаштан, тоб хӯрдан; - за угол ба хамгашти кӯча даромадан4. даврзада гузаштан, гузаштан; зайти справа аз тарафи рост гузаштан5. перен. кашол ёфтан, тӯл кашидан; беседа зашла за полночь сӯҳбат то як поси шаб кашол ёфт6. фурӯ рафтан, нишастан, ғуруб кардан; солнце уже зашло офтоб фурӯ рафт7. сар шудан, баромадан; речь зашла о новой книге гаии китоби нав баромад далеко - аз ҳад гузаштан; в тупик сари калобаро гум кардан, дучори банду баст шудан; ум за разум зашёл (заходит) у кого калла варам кард, майна гиҷ шуд -
60 изливаться
несов.1. см. излиться;2. перен. книжн. (о звуках) паҳи шудан, ба гӯш расидан, фаро гирифтан; (о запахе) баромадан; (о свете) партав андохтан, псшида шудан, пош хӯрдан; голос скрипки изливался в ночной тишииё овози скрипка дар сукунати шаб танинандоз буд3. страд. рехта шудан; изҳор (баён) карда шудан
См. также в других словарях:
ШАБ-Р — ШАБ Р, шабры мн. шабр, шабр+нок, умалит. вост. сиб. тамб. ряз. сябер, сябр, стар. сосед. Мы с шабром дружно живем. У шабров, в шабрах, по соседству дома, или деревни, в околотке. Нет шабра купил бы его, есть шабер убил бы его! Шаб+рка, костр.… … Толковый словарь Даля
ШАБЁР — и сябёр, шабра, муж. (обл.). Сосед. Пойти в шабры (к соседям). || Товарищ по какому нибудь делу. Толковый словарь Ушакова. Д.Н. Ушаков. 1935 1940 … Толковый словарь Ушакова
ШАБЁР — и сябёр, шабра, муж. (обл.). Сосед. Пойти в шабры (к соседям). || Товарищ по какому нибудь делу. Толковый словарь Ушакова. Д.Н. Ушаков. 1935 1940 … Толковый словарь Ушакова
шабёр — шабёр, шабра; мн. шабры, шабров (сосед) … Русское словесное ударение
шабёр — шабёр, шабры, шабра, шабров, шабру, шабрам, шабра, шабров, шабром, шабрами, шабре, шабрах (Источник: «Полная акцентуированная парадигма по А. А. Зализняку») … Формы слов
шаб — сущ., кол во синонимов: 1 • звезда (503) Словарь синонимов ASIS. В.Н. Тришин. 2013 … Словарь синонимов
шабёр — шабёр, шабр а (сосед) … Русский орфографический словарь
шабёр — (сосед) (Даль) … Словарь употребления буквы Ё
шабёр — шабёр/ (сосед) … Морфемно-орфографический словарь
ШАБ — штурмовая авиационная бригада авиа Словарь: Словарь сокращений и аббревиатур армии и спецслужб. Сост. А. А. Щелоков. М.: ООО «Издательство АСТ», ЗАО «Издательский дом Гелеос», 2003. 318 с … Словарь сокращений и аббревиатур
шаб — [شب] 1. муддати муайян аз фурӯ рафтани Офтоб то баромадани он, ки ҳаво торик мешавад; муқоб. рӯз 2. шабона, шабҳангом; шаби адабӣ шабнишиние, ки дар он масъалаҳои адабӣ баҳсу муҳокима ва асарҳои адабӣ хонда мешавад; шабу рӯз муддати як шабонарӯз; … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ