человек

Дурастæрдыл, тæккæ тротуары фарсмæ хуыссы лæг бызгъуырты мидæг – На мостовой, возле тротуара, лежит человек в лохмотьях (Гæздæнты Гайто, Из блокнота. Тæлмацгæнæг – Гусалты Барис)

Уымæн йæ бæх дæлимонты хаст у – бирæгъдзæрмттæй тæрсгæ кæны. – Его конь взращен подземными духами, (поэтому) он боится волчьих шкур. (Абайты Васо, Историко-этимологический словарь, том 1)

Дæлимон у æви адæймаг? – Бес это или человек? («Фидиуæг», 1964, №5.)

О, æгас цæуат, замманай уазджытæ! – Здравствуйте, славные гости! (Дзаболаты Х., Гимн хæдзары æфсинтæн)

замманай дзæбæх – очень хороший (например, торт, фильм и т.д.)

Чызгыл замманай рæсугъд къаба ауыдтон. – На девочке я заметил очень красивое платьице. (Мæрзойты С., Хæдзардзин)

Руздан – рагон партион, мидæгон хæсты архайæг, стыр ахуыргонд индзылер <...>. Бирæ чи бакаст æмæ бирæ чи федта, ахæм зонынджын лæг. – Руздан – старый партиец, участник гражданской войны, отлично образованный инженер. Много прочитавший и много видевший мудрый человек. (Дзесты К., Зæрдæйы ностæ)

Ахорæнтæ ахæм ирд, æхцон æмæ зæрдæдзуаг сты, æмæ адæймаг бар-æнæбары фæзæгъы йæхицæн: ацы æмдзæвгæ йæхæдæг фарны нуазæн куы у, сиу дзы сты ныв, æрттывд æмæ зæлланг. – Краски настолько яркие, приятные и привлекательные, что человек невольно говорит себе: это стихотворение уже само по себе благодатный напиток, в нем слились изображение, сияние и звон. («Мах дуг»)

Ацы фæстаг азты куыста Садоны æрзæткъахæны, индзылер-геолоджы бынаты. – В последние годы он работал на садонских рудниках на должности инженера-гелога. (Дзесты К., Зæрдæйы ностæ)

Номдзыд индзылер, ирон адæмы иузæрдион фырт Гаглойты Рутены рухс ном дзы арын. – Посвящаю (произведение) знаменитому инженеру, верному сыну осетинского народа Гаглоеву Рутену. («Фидиуæг», 2005, №4)

Гиоты индзылер мын æргом загъта, Къоста хъуыддаджы лæг нæу, газет уадзыны фæлхæстæ æмæ æндæр хабæрттæ æххæст кæнынмæ нæ сарæхсдзæни. – Инженер Гиоти открыто мне сказал, что Коста не деловой человек, что у него нет способности заниматься газетным бизнесом. («Мах дуг», 1999, №10–11)

иу æмæ ссæдз – двадцать один (в двадцатеричном счёте; букв. один и двадцать)

иу æмæ дыууиссæдз – сорок один (в двадцатеричном счёте; букв. один и сорок)

иу æмæ æртиссæдз – шестьдесят один (в двадцатеричном счёте; букв. один и шестьдесят)

иу æмæ цыппарыссæдзы – восемьдесят один (в двадцатеричном счёте; букв. один и восемьдесят)

Мæ фыд-иу къуыригай дзæбидырдзуан цыд. – Мой отец, бывало, по неделям ходил на охоту за турами. (Хетæгкаты Къ., Чи дæ?)

Ацы хабар-иу арæх кодта мæ фыдыфыд. – Эту историю частенько рассказывал мой отец. (Дзесты К., Нæ буц хистæртæ)

Ракæн-иу ракæ йæ сагъæс дæ хъарæджы, аргæвд-иу хистæн нæ хъуг. – Расскажи, расскажи (в будущем) о его думах в своем причитании, зарежь на поминки нашу корову. (Хетæгкаты К., Салдат)

Уынджы-иу фисыныл кæрæдзийæн хæрзæхсæв, кæнæ хæрзбон загътой, æмæ та-иу зæронд лæг кафемæ баздæхт сырх сæны агуывзæ баназынмæ. – На углу старичок прощался с хозяином и заходил в кафе выпить красного вина. (Гæздæнты Гайто, Доны ахæстон)

Грекъаг студент лæппуйы уаты раздæрау граммафон бæстæ йæ сæрыл иста йæ фырхъæрæй, раздæрау ме ’ндæр сыхаг, æрыгон лæппулæг Венæйæ, уыд сабыр æмæ расыг, фарон-иу куыддæриддæр уыд, афтæ; раздæрау фысымуаты хицау, æввахсдæр сæм цы кафе ис, уым хъазыд къамæй, æнæрхъæцæй сæ рацæгъд-бацæгъдгæнгæйæ, æмæ-иу ын йæ ус цы ’хцайы муртæ радта, уыдон æмбулын кодта. – По-прежнему гремел граммофон в комнате студента-грека, по-прежнему другой мой сосед, молодой человек из Вены, был тих и пьян, как в прошлом году, по-прежнему хозяин гостиницы играл в ближайшем кафе, поспешно тасуя карты и ежедневно проигрывая то небольшое количество денег, которое ему давала жена. (Гæздæнты Гайто, Доны ахæстон)

Ныры дуджы адæймаг компьютертæй пайда кæны йæ алы куысты дæр. – В настоящее время человек использует компьютер во всех областях своей деятельности. (Дриаты Юрий, Газет «Рæстдзинад»)

Чи уыдис Анахарсис-философ, Гречъы авд куырыхондæртæй иу? – Кем был философ Анахарсис, один из семи мудрейших Греции? (Бестауты Г., Ныстуан мæ фæдонмæ)

Ам нæ куырыхон ахуыргонд æнцой кæны Гарольд Бейлийы куыстыл. – Здесь наш маститый ученый опирается на (научный) труд Гарольда Бейли. («Мах дуг», 2005, №8)

Ма бæлл <...> Пехуымпары кадмæ, Куырыхоны зондмæ. – Не мечтай о славе пророка, о знании мудреца. (Малиты В., Омар Хайямы фæстаг æхсæв)

Дзибка уыд литературон къорды разамонæг дæр. – Дзибка был также руководителем литературного кружка. (Мамиаты И., Курдиат рæстæджы тыхæвзарæнты)