-
1 цæргæ-цæрæнбонты
в течение всей жизни, всю жизньЦæргæ-цæрæнбонты иу бæстыхайы фæкуыстон. – Всю жизнь я проработал в одном здании. (Дзасохты М., Дæллаг Ир)
-
2 цард-цæрæнбонты
в течение всей жизни, во всю жизнь, во веки веков, вовек(и) -
3 цæрæнбонты
всю жизнь; за всю жизнь, в течение все жизни -
4 цард-цӕрӕнбонты
მთელი ცხოვრების განმავლობაში, საუკუნიდან საუკუნემდე -
5 цӕргӕ-цӕрӕнбонты
მთელი ცხოვრების განმავლობაში -
6 жизнь
жен.1. в разн. знач. цард, цæрæнбонзаконы жизни – царды закъонтæ
семейная жизнь – бинонты цард
праздная жизнь – æнæкуыст цард, æвæлмон цард
всю жизнь – цæрæнбонты
образ жизни – царды уаг
2. (оживление) змæлдулицы полны жизни – уынгтæ змæлдæй седзаг сты
на всю жизнь – цæрæнбонты, амæлынмæ
провести в жизнь – царды мидæг атæрын
-
7 сроду
он слова умного не выговорил сроду (Грибоедов) – йæ цæрæнбонты зæндджын ныхас не скодта
-
8 век
муж.1. (столетие) сæдæ, сæдæаз2. (зпоха) дуг, заманкаменный век ист. – дуры заман
3. (жизнь) цæрæнбон, цардна своем веку – йæ цæрæнбонты
-
9 вовек
нареч. цардцæрæнбонты, никæд бонвовек не соглашусь на это – никæд бон сразы уыдзынæн ууыл
-
10 перенести
совер.раненого перенесли в комнату – цæфы уатмæ æрбахастой
перенести заседание на другой день – æрбадт æндæр бонмæ аргъæвын
3. (вынести) бафæразын, цыббыхсын, бавзарынчего он только не перенес в жизни! – цы нæ бавзæрста йæ цæрæнбонты!
-
11 бæстыхай
(мн. бæстыхæйттæ)1) здание, жилище, помещениеЦæргæ-цæрæнбонты иу бæстыхайы фæкуыстон. – Всю жизнь я проработал в одном здании. (Дзасохты М., Дæллаг Ир)
Бæстыхай сног кæнын йæ бон у, Ромы истори, цардыуаг, æгъдæуттæ, аивад, архитектурæйы рæзт хорз чи зоны, ахæмæн. – Реставрировать здание под силу тому, кто хорошо знает историю, быт, традиции, искусство, развитие архитектуры Рима. («Мах дуг», 2003, №5)
2) двор; двор с приусадебным участком -
12 мауал
Ныр мæ мауал хон дæ цагъар – Больше не называй меня своим рабом (Гæдиаты Секъа, Хæрзбон)
Бæргæ дæм ацы гæххæтт дæр куы нæ арвитин, бæргæ дын мæ бон куы суаид, цæмæй дæ мауал фæриссын кæнон, фæлæ нæй гæнæн: зонын, цалынмæ мæ мæлæт фехъусай, уæдмæ мæм кæй æнхъæлмæ кæсдзынæ цæрæнбонты дæр. – Конечно, было б лучше не посылать тебе это письмо, конечно, хотел бы я больше не огорчать тебя, но другого выхода нет: знаю, что всю жизнь, пока о смерти моей не узнаешь, будешь ждать меня. (Гуыцмæзты Алеш, Дæ уды фарн)
-
13 цæрынæй-хæрынмæ
см. цæргæ-цæрæнбонты -
14 цӕрынӕй-хӕрынмӕ
იხ. цӕргӕ-цӕрӕнбонты -
15 დღე
бонსამუშაო დღე – кусгӕ бонმეორე დღეს – дыккаг боны◊ შავ დღეში ჩავარდა – сау бон ыл ӕркодта (уӕззау уавӕры ныххаудта)◊ თავის დღეში – йӕ цӕрӕнбонты◊ ბედნიერი დღე – амондджын бон
См. также в других словарях:
цард-цæрæнбонты — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
цæргæ-цæрæнбонты — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
цæрæнбонты — з.б.п … Орфографический словарь осетинского языка
УАЦИЛЛА — Хоры æмæ æрвнæрды Уацилла. Кадæг «Дауджыты лæвæрттæ Сосланæн» ы Сафа Уацилламæ дзуры: «Абон æз дæуæй, æрвнæрынгæнæг, зæххон адæмæн иу хæрзиуæг курын: фехъуыстон æз, дæ дзыппы кæй ис хоры нæмгуытæ; ма сæ бахæлæг кæн зæххыл цæрæг адæмæн – стыр… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИ — Раджы заман алантæй къордтæ къордтæ цæргæйæ баззад Кæсæджы, Хъæрæсе æмæ Хъубаны зæххыл. Хъубаны доны къабаз Стыр Зеленчукы был уыдонæй цард къниаз Инал. Уыд ын æртæ фырты: Биаслан, Аслæнбег æмæ Хетæг. Биаслан у, Кæсæджы къниазтæ Биаслантæ кæмæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
Хи æмбæхсын — см. Хи æмбæхсын – перевод Хи æмбæхсын – ирон царды æгъдæуттæй иу, æмбæлы хæстæджыты бæрæг къорды, уæлдайдæр та каисдзинадимæ баст чи у, уыдоны ахастдзинæдты. Хи æмбæхсыны хуызтæ ирон царды бирæ сты: иуæй иутæ дзы вæййынц рæстæгмæ, иннæты та иу… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АСТÆУ СРАСТ КÆНЫНЫ БОН ДÆР НÆ УЫН — Сæрибар рæстæг нæ уæвын. Цæрæнбонты дæ хид кал... Дæ астæу сраст кæныны бон дæ макуы уæд, афтæмæй гуыбыны фаг къæбæр ма ар дæ бинонтæн. (Букуылты А. Зарæг баззади цæргæйæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БАР ДАРЫН — Истæуыл, искæуыл уæлбариуæг кæнын, барджын уæвын. Æз цæргæ цæрæнбонты дæр мæхи афтæ нхъæлдтон, цыма мæ алыварс цы митæ цæуы, хорзæй дæр æмæ æвзæрæй дæр, уыдонмæ, се ппæтмæ дæр бар дарын... (МД. 1991. 3.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БЫЛЫ ЦЪÆРТТÆ ХÆРЫН /БЫЛТÆ ХСЫНЫН — 1. Искæй, истæй фенынмæ кæнæ исты хъуыддаджы сæххæстмæ бæллын. Йæ фенынмæ (Къостайы) нæ былы цъæртты куы фæхæрæм. (Цæгæраты М Æхсызгон улæфт.) 2. Исты бахæрын, баназынмæ бæллын. Мæ мад Джиччийы бæгæныйы конд никæимæ хæццæ кодта, канд Чеселтгомы… … Фразеологический словарь иронского диалекта
БЫНДЗЫ ХЪЫДЖЫ НÆ БАЦÆУЫН — Никæй хъыг кæнын, хæларзæрдæ уæвын. Муху не обидит. He wouldn t hurt a fly. Цæй тæригъæдтыл хъуамæ басастаид Уæлинкъа? Йæ цæрæнбонты бындзы хъыджы дæр никуы бацыд æмæ... Æниу ма йæ уыдæттæ ндавынц? (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».) … Фразеологический словарь иронского диалекта
