-
1 хъурыфэ
1. овчина/ ПыIэ, джэдыгу ящIыну ягъэхьэзыра (зэлэжьа) мэлыфэ.Хъурыфэ пыIэ.* Анэ бгъафэрэ хъурыфэ джэдыгурэ. (погов.)2. каракуль ( мех)/ Цы утIэрэза дахэ зытет щынафэ мэлыфэ.* Хъыджэбзхэмрэ фыз щIалэхэмрэ хъурыфэ бгъузэ къедэкIауэ пыIэ ящхьэрыгът. Н. Ш. -
2 хъурыфэ
1.1) овчина2) мех в завитках, каракуль2. в знач. опр.1) овчинныйхъурыфэ джэдыгу овчинный тулуп2) курчавый -
3 цыхэу
хъурыфэ IэрыщI
искусственный мех -
4 джэдыгупхъэ
мех ( для шубы)/ Джэдыгу къызыхэпщIыкI хъун хъурыфэ, дыжь; зы джэдыгу ирикъун хъурыфэ, дыжь.* -АтIэ ар гугъу, си адэ, джэдыгупхъэ сэ пхузэзгъэпэщынкъэ!-жиIэри бажэжь цIыкIур ежьащ. фольк. -
5 анэ
1. мать/ Бын зиIэ, быныр къэзылъхуа бзылъхугъэ.* Cи адэр зауэм кIуа нэужь, си анэр нэхъ цIыхухэмыхьи нэхъ цIыху зэIылъи хъуат. Т. Хь. Анэм и гъуапэр пхъум и джанэщ. (погов.) Анэр быным хуэзэшауэ IуплъэхукIэ, хуэгумащIэу IэплIэкIэ ныпожьэ. Къу. Къ.2. самка/ ЩIэжьей, шыр зиIэ псэущхьэ, бзу, хьэпщхупщ сыт хуэдэхэр.Гуэгуш анэ.* Дыгъужь анэр зэрыIэщIэкIар жагъуэ щыхъуауэ, Исмел щIыбагъымкIэ къызэплъэкIыжащ, шырхэр къилъыхъуэу. Т. Хь.Анэ бгъафэ см. анэбгъэ.* Анэ бгъафэрэ хъурыфэ джэдыгурэ. (погов.)Анэ быдзышэу и хьэлэлын пойти впрок, как молоко матери.* {Iурарэ:} - Бжьэм и унафэр сэ сщIыну си боршщи, мэ, си щIалэ, уи анэ быдзышэу уи хьэлэлщ. Iуащхь.Анэм и кIэ къуагъым къуэсын держаться за юбку матери.Анэм къызэрилъхуауэ в чем мать родила.анэ дэлъху дядя, дядька, брат матери/ Анэм и дэлъху, анэм къыдалъхуа цIыхухъу.* {Фаризэт:} - Уэр папщIэ сэ мащIэрэ сагъэукIытэркъым, уи анэ дэлъхур сондэджэрщ жаIэурэ. Пьесэхэр. Анэ дэлъхуу сэ си дэлъху закъуэм Токъаныр IэщIэкIуэдэнущ. Къэб. п. и ант.анэ шыпхъу тетка, тетя, сестра матери/ Анэм и шыпхъу, анэм къыдалъхуа бзылъхугъэ.* Анэ шыпхъу анэ палъэщ. (погов.) -
6 бгъантIэу
нареч. нараспашку, с открытой грудью/ Бгъэ тIэтауэ.* ХьэмкIутIей къуагъым цIыху къыкъуэкIащ хъурыфэ пыIэ фIыцIэ щхьэрыгъыу, шынел цейм къыхэщIыкIа кIагуэ хуабэ бгъантIэу щыгъыу. Iуащхь. -
7 бгъафэ
1. грудь (букв. поверхность груди)/ Бгъэгу, бгъэ щIыIу.Анэ бгъафэрэ хъурыфэ джэдыгурэ. (погов.)2. верхняя передняя часть одежды/ Щыгъыным щыщу бгъэм хуэзэр. -
8 джэдыгу
шуба/ И кIуэцIымкIэ цыр гъэзауэ, хъурыфэм е дыжьым къыхэщIыкIа щIымахуэ щыгъын хуабэ.Дыжь джэдыгу. Хъурыфэ джэдыгу.* Пщы Аслъэнджэрий... джэгур и плIэм идзауэ, и лъакъуитIыр къелэлэхыу пIэм итIысхьэжауэ ист. Ш. А. ЗылIыр джэдыгуибгъурэ лIибгъур джэдыгуншэу. (погов.)Джэдыгу пIарыгъ жалкий, невзрачный ( о человеке).* {Астемыр:}- Елдар ар къыпхуидэнкъым. {Дисэ:} Джэдыгу пIарыгъ офицарми? Уи жьэм псы жьэдэгъэжыхь. ЛIо къыщIысхуимыдэнур? КI. А.Джэдыгур зэгъэдзэкIын держать хвост трубой.Джэдыгу кIэщI полушубок/ И кIыхьагъыр лъэгуажьэм нэмысу щIа джэдыгу.* ЩIалэм и джэдыгу кIэщIыр и плIэм иридзащ. -
9 зэлгъэлъэн
(зрегъалъэ) перех. гл. 1. наморщить, сморщить (лоб, нос и т. п.)/ Зэлъа иIэ щIын (натIэ, пэ с. ху.).* И анэм къыжриIэхэр игу иримыхьу, хъыджэбзым и пэр зэригъалъэрт. фольк.2. собрать что-л. мелкими сборками, насборить/ ЦIыкIу-цIыкIуу зэтедзэн, зэхуэшэн, зэхуэлъэфэсын (щыгъыным ибдз, и гъуапэ сыт хуэдэхэр).* {Къамбот} хъурыфэ джэдыгу хужь щыгът, и бдзыр зэгъэлъауэ. Гъу. Хъу. -
10 пыIэ
головной убор, шапка/ Щхьэм фIалъхьэ, щхьэратIагъэ.* ПыIэр щхьэрыхын. Щхьэр псом пыIэ щыщIэркъым. (погов.)ПыIэ зыщхьэрыгъ мужчина, человек мужского пола; настоящий мужчина (букв. человек, на котором шапка). ПыIэ зыщхьэрыгъ псори лIыкъым. (погов.)И пыIэ мэздэгу члисэ хуэдэ его шапка словно моздокская церковь (о высокой, островерховой шапке).ПыIэ хуабафэ еплъын считать кого-л. недалёким, неумным.ПыIэ хуабэ недалёкий, неумный.ПыIэр (щэ) дэдзеин быть на седьмом небе (букв. подбросить (трижды) свою шапку).ПыIэр къекъухын нахлобучить шапку.ПыIэр тегъэсын небрежно надеть шапку.{Си} пыIэр хуэгъэтIысащ {его} я не боюсь, для меня он - ничто.* {Инал:} - Ди бийр ерыщ екIуэмэ, ди пыIэр яхуэгъэтIысащ, ауэ сакъын хуейщ. КI. А.{И} пыIэр щхьэрыхауэ усердно (заниматься чем-л.).пыIэ купсэ см. пыIэку.пыIэ къуаншэ название старинной женской шапочки, вышитой золотом/ Дыщэрэ данэкIэ хэдыкIауэ пасэм зэрахьэу щыта цIыхубз пыIэ цIыкIу.пыIэ къупхъэ болван, болванка для шапки/ ПыIэм зыхуей теплъэр иратын папщIэ къагъэсэбэп къупхъэ.ПыIащхьэм пыIэр къупхъэмкIэ хишащ.пыIэ натIэ 1. козырёк ( головного убора)/ НатIэм къыщхьэщыту пыIэм къыпыпIиикI Iыхьэ.2. передняя часть шапки/ ПыIэм щыщу нэкIумкIэ гъэза лъэныкъуэ.пыIэ натIэбжьэ хмурый, неприветливый.пыIэ нэз край шляпы, шапки; околыш/ ПыIэм ибгъу къекIуэкIыр.пыIэ тхьэкIэ зазор, образуемый отворотом шапки/ ПыIэ дэгъэублэрэкIеям и зэхуаку.пыIэ хъурей название национальной кабардинской шапки наподобие кубанки/ Адыгэм зэрахьэу щыта цIыхухъу хъурыфэ пыIэ лъахъшэ.пыIэ шопс 1. украшение в виде плетеного шнура с кисточкой на конце, прикрепляемый к макушке шапки/ ПыIэр ирагъэщIэращIэу абы и щыгум ирадэ уагъэ.* ПыIэ шопс кIыхьыжьщи Чынтыпэу упэмцIащ {лIыр}. фольк.2. переносное головной убор с таким украшением/ Апхуэдэ уагъэкIэ гъэщIэрэщIа пыIэ.* ПыIэ шопсу, хьэзырыбгъэу Хэплъэу жьантIэм зы лIыжь дэсщ.. Анэд.пыIэ шыкъу помпон (в виде плетенного шарика, пришиваемого к макушке женской шапочки)/ ЦIыхубз пыIэр ирагъэщIэращIэу абы и щыгум ирадэ уагъэ хъурей цIыкIу.пыIэ щыгу верх, макушка шапки/ ПыIэм и щхьэ, и щIыIу.ПыIэ щыгу лъагэ.* Афэр зи джанэ куэщI, Дыгъэр зи пыIэ щыгу.. Нарт. -
11 пыIэпхъэ
материал на шапку/ ПыIэ ящIыну хухаха (хъурыфэ, с. ху.). -
12 щхьэрыгъын
(щхьэрыгъщ) неперех. гл. быть надетым на голову ( о шапке)/ Щхьэм фIэлъу, щхьэрытIэгъауэ щытын (пыIэ).* Абы хъурыфэ пыIэ лъахъшэ щхьэрыгъщ. Щ. I. -
13 барашек
-
14 кудрявый
-ая, -ое утIэрэза, щхьэц хъурыфэ; кудрявые волосы щхьэц утIэрэза -
15 овчина
ж. I хъурыфэ, мэлыфэ -
16 kalpak
1) АДЫГЭ паIу/АДЫГЭ пыIэ -
17 post
-
18 щIафэ
щынэ мылъхуэсым и фэ (хъурыфэ)
шкурка ягненка-недоноска. Такие шкурки шли на папахи и воротники женских шуб
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Адыгейский
- Русский