Перевод: с казахского на все языки

со всех языков на казахский

тістеуіш

  • 101 шаруашылық қаражатының көздері

    источники хозяйственных средств (кәсіпорынға құрылуы кезінде және жұмыс істеуі барысында жұмсалған жиынтық құн, осының есебінен кәсіпорынның нақты нысандағы қаражаты: негізгі және ақшалай қаражаты, материалдары, қаржы салымы, дайын өнімі, аяқталмаған өндірісі, т.б қалыптасады)

    Казахско-русский экономический словарь > шаруашылық қаражатының көздері

  • 102 шоғырландырылған бюджет

    бюджет консолидированный (мемлекеттің бюджет жүйесінің құрамына кіретін бюджеттерді біріктіру нәтижесі, мемлекеттік билік органдарының жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін ақшалай қаражатты құрау мен жұмсау түрі)

    Казахско-русский экономический словарь > шоғырландырылған бюджет

  • 103 іскерлікті шектеушілік практикасы

    Казахско-русский экономический словарь > іскерлікті шектеушілік практикасы

  • 104 экономикалық жүйенің тепе-теңдігі

    равновесие экономической системы (қалыпты ақша айналысын қоса экономикалық жүйенің барлық компоненттері мен элементтерінің теңбе-тең жұмыс істеуі)

    Казахско-русский экономический словарь > экономикалық жүйенің тепе-теңдігі

  • 105 экономиканың ұсыныс құралдары

    инструменты предложения экономики (нарықтың еркін жұмыс істеуін ынталандыру шаралары, олар жұмыс күші, капиталдар нарығын және жерді қозғайды)

    Казахско-русский экономический словарь > экономиканың ұсыныс құралдары

  • 106 Коммерциялық банкілердің қызметі

    Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?

    Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:

    Основополагающими принципами банковской деятельности являются:

    - нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;

    - работа в пределах реально имеющихся ресурсов;

    - экономикалық дербестік;

    - экономическая самостоятельность;

    - банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;

    - взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;

    - мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.

    - экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.

    Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.

    Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.

    Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.

    Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.

    Экономикалық дербестік:

    Экономическая самостоятельность предполагает:

    - банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;

    - свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;

    - банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;

    - свободный выбор клиентов и вкладчиков;

    - банк табысын еркін билеуді көздейді.

    - свободное распоряжение доходами банка.

    Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.

    Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.

    Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?

    Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?

    Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.

    Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.

    Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкілердің қызметі

  • 107 Коммерциялық банкінің актив операциялары

    Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.

    Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.

    Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:

    Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:

    - кредиттік (несиелік) операциялар;

    - кредитные (ссудные);

    - инвестициялық операциялар;

    - инвестиционные;

    - кепілдікті операциялар;

    - гарантийные;

    - комиссиялық операциялар;

    - комиссионные;

    - бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.

    - операции с ценными бумагами.

    По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?

    Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:

    Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:

    - қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;

    - по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;

    - пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;

    - по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;

    - қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;

    - по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;

    - қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;

    - по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;

    - қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;

    - по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);

    - өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.

    - по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.

    Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.

    При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.

    Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:

    Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:

    - құрылтай құжаттары;

    - учредительные документы;

    - несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);

    - бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;

    - несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;

    - контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;

    - бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;

    - бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;

    - басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;

    - кредитные договоры с другими банками;

    - кепіл немесе кепілгерлік шарты;

    - договор залога или поручительства;

    - несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;

    - срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;

    - несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.

    - заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.

    Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.

    Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.

    Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.

    Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.

    Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:

    Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:

    - теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;

    - ведением счетов в тенге и иностранной валюте;

    клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;

    осуществлением расчетов и платежей клиента;

    клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;

    получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;

    қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.

    выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.

    Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?

    Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.

    Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.

    Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?

    Банкілер:

    Банк имеет право выступать в качестве:

    - бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;

    - инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;

    - инвестициялық кеңесші;

    - инвестиционного консультанта;

    - инвестициялық компания;

    - инвестиционной компании;

    - инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.

    - инвестиционного фонда.

    Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:

    К операциям с ценными бумагами относятся:

    - қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;

    - операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;

    - векселдермен жасалатын операциялар;

    - операции с векселями;

    - есептеу және қайта есептеу операциялары;

    - учетные и переучетные операции;

    вексельдерге наразылық білдіру операциялары;

    операции по протесту векселей;

    - вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;

    - операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;

    - вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;

    - операции по выдаче вексельных поручений;

    - вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;

    - операции по хранению векселей;

    - вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.

    - операции по продаже векселей на аукционе.

    Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?

    Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:

    В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:

    - белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;

    - управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;

    - трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;

    - управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;

    - акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;

    - предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;

    - өсиет бойынша қамқоршылар болу;

    - выступление в качестве попечителей по завещанию;

    - жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;

    - передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;

    - бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;

    - платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;

    - зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.

    - управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.

    Шетел валютасымен жасалатын операциялар:

    Операции с иностранной валютой включают:

    - шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;

    - операции купли-продажи иностранной валюты;

    - ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;

    - оплату и выставление денежных аккредитивов;

    - шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;

    - покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;

    - пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;

    - выпуск и обслуживание пластиковых карт;

    - халықаралық есеп айырысуды қамтиды.

    - осуществление международных расчетов.

    Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?

    Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.

    Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.

    Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.

    Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.

    Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.

    Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.

    Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.

    Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.

    Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.

    Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.

    Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.

    Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.

    Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.

    Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.

    Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің актив операциялары

  • 108 Ұлттық банкінің атқарымдары мен өкілеттіктері

    Ұлттық банк:

    Национальный банк:

    - республикадағы мемлекеттік ақша-несие саясатын жүргізеді;

    - проводит государственную денежно-кредитную политику в республике;

    - айналыстағы ақша массасының көлемін реттеу жолымен бағалы қағаздар шығарады;

    - эмитирует ценные бумаги путем регулирования объема массы в обращении;

    - Үкіметтің мемлекеттік борышына қызмет көрсетуге қатысады, Ұлттық банкінің мемлекеттік борышына қызмет көрсетеді;

    - участвует в обслуживании государственного долга правительства, обслуживает государственный долг Национального банка;

    - мыналарға:

    - выдает разрешение:

    - банкілердің ашылуына, олардың ерікті түрде қайта ұйымдастырылуына және таратылуына;

    - на открытие банков и их добровольную реорганизацию и ликвидацию;

    - Қазақстан аумағында банкілердің, ал республика аумағынан тыс жерлерде резидент-банкілердің филиалдары мен өкілдіктерінің ашылуына (олардың қосылуына);

    - на открытие филиалов (их слияние) и представительств банков на территории Казахстана, а для банков-резидентов – вне территории республики;

    - жеке және заңды тұлғалардың банкіге ірі қатысушы және банк холдингі мәртебесін алуына;

    - на приобретение физическими и юридическими лицами статуса крупного участника банка и банковского холдинга;

    - банкілердің бағалы қағаздар нарығында кәсіптік қызметті жүзеге асырушы ұйымдардың жарғылық капиталына қатысуына;

    - на участие банков в уставном капитале организаций, осуществляющих профессиональную деятельность на рынке ценных бумаг;

    - бағалы қағаздар нарығында кәсіптік қызметті жүзеге асыру үшін банкілерге лицензиялар беруіне рұқсат береді;

    - на выдачу банкам лицензии на осуществление профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг;

    - банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыруға лицензия береді;

    - выдает лицензии на осуществление отдельных видов банковских операций;

    - банкілердің бағалы қағаздар эмиссияларының аңдатпаларын мемлекеттік тіркеуге дейін міндетті сараптаудан өткізеді, оларға енгізілетін өзгерістерді келіседі;

    - проводит обязательную экспертизу проспектов эмиссий ценных бумаг банков до их государственной регистрации, согласование изменений к ним;

    - банкілердің бағалы қағаздарды шығару және орналастыру қорытындылары туралы есеп, құрылтай құжаттары бойынша тұжырым береді;

    - дает заключение по отчету об итогах выпуска и размещения ценных бумаг банками, учредительным документам;

    - банкінің құрылтай құжаттарына өзгертулер енгізуге, оларды қайта тіркеуге, банкінің басшы қызметтерін тағайындауға (сайлауға) келісім береді;

    - дает согласие на внесение изменений в учредительные документы банка, их перерегистрацию, назначение (избирание) руководящих работников банка;

    - банкілердің қызметін, ерікті не мәжбүрлі түрде таратылатын банкілердің тарату комиссияларының қызметін бақылайды және қадағалайды;

    - осуществляет контроль и надзор за деятельностью банков, за деятельностью ликвидационных комиссий, добровольно и принудительно ликвидируемых банков;

    - банкілерге пруденциялық нормативтерді, банк капиталының белгілі бір күнгі мөлшерін белгілейді;

    - устанавливает банкам пруденциальные нормативы, размер капитала банка на определенную дату;

    - республикадағы несиелер бойынша сыйақы (мүдде) мөлшерлемесін реттейді;

    - осуществляет регулирование ставок вознаграждения (интереса) по кредитам в республике;

    - республикада төлемдерді төлеу және ақша аудару тәртібін, жүйесі мен нысанын айқындайды;

    - определяет порядок, систему и форму осуществления платежей и переводов денег в республике;

    - банкілердің арасында теңге түріндегі ақшаның уақтылы және үздіксіз аударылуын қамтамасыз ететін төлем жүйесінің жұмыс істеуін ұйымдастырады;

    - организует функционирование платежной системы, обеспечивающей своевременное и бесперебойное проведение переводов денег между банками в тенге;

    - республикадағы валюталық реттеу мен валюталық бақылауды жүзеге асырады;

    - осуществляет валютное регулирование и валютный контроль в республике;

    - банк қызметі, есебі, төлем төлеу, ақша аудару, заңнамалық құжаттарда белгіленген өкілеттіктер шегінде валюталық операцияларды жүзеге асыру мәселелері бойынша барлық банкілер мен олардың қызметін пайдаланушылар үшін орындалуы міндетті нормативтік құқықтық актілер шығарады;

    - издает обязательные для исполнения всеми банками и их клиентами нормативные правовые акты по вопросам банковской деятельности, учета, платежей и переводов денег, осуществления валютных операций в пределах полномочий, определенных законодательными актами;

    - нормативтік-құқықтық актілердің сақталуын қадағалайды;

    - осуществляет надзор за соблюдением нормативно-правовых актов;

    - Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігімен келісе отырып, банкілердің бухгалтерлік есебінің стандарттарын белгілейді;

    - по согласованию с Министерством финансов Республики Казахстан устанавливает стандарты бухгалтерского учета банков;

    - нақты банкноттар мен мәнеттерді есептеу, сақтау, тасымалдау және инкассолау ережелерін белгілейді;

    - устанавливает правила учета, хранения, перевозки и инкассации наличных банкнот и монет;

    - нақты банкноттар мен мәнеттерді тасымалдауға, сақтауға және инкассолауға қатысады;

    - участвует в обеспечении перевозки, хранении и инкассации наличных банкнот и монет;

    - банкноттар мен мәнеттердің сақтық қорын құрады;

    - создает резервные фонды банкнот и монет;

    - республика банкілерінің жиынтық теңгерімін және өзінің теңгерімін жасап, тұрақты түрде жариялайды;

    - составляет и регулярно публикует сводный баланс банков республики и собственный баланс;

    - елдің есептік төлем теңгері-мін қалыптастырады;

    - формирует отчетный платежный баланс страны;

    - төлем теңгерімі көрсеткіштерінің қысқа мерзімді, орта мерзімді және ұзақ мерзімді болжамды бағалануын әзірлеуге қатысады;

    - участвует в разработке краткосрочных, среднесрочных и долгосрочных прогнозных оценок показателей платежного баланса;

    - мемлекеттік кепілдіктері жоқ беймемлекеттік сыртқы қарыздар бойынша шарттарды тіркеп, мониторингін жүзеге асырады;

    - осуществляет регистрацию и мониторинг договоров по негосударственным внешним займам, не имеющим государственных гарантий;

    - елдің жалпы сыртқы борышының бағасын қалыптастырады;

    - формирует оценку валового внешнего долга страны;

    - республикадағы банк жүйесі үшін кадрлар даярлауға қатысады;

    - участвует в осуществлении подготовки кадров для системы банков в республике;

    - Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің бірыңғай қазынашылық шотына қызмет көрсетеді;

    - обслуживает единый казначейский счет Министерства финансов Республики Казахстан;

    - Ұлттық банкінің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес вексельдерді қайта есептейді.

    - осуществляет переучет векселей в соответствии с нормативными правовыми актами Национального банка.

    Казахско-русский экономический словарь > Ұлттық банкінің атқарымдары мен өкілеттіктері

  • 109 Жоспарларды әзірлеу

    Ғылыми-техникалық ынтымақтастық екі тарап үшін де маңызды және дәл жоспар бойынша жүзеге асырылуға тиіс.

    Научно-техническое сотрудничество важно для обеих сторон и должно осуществляться по точному плану.

    Біз... талқылауымыз қажет.

    Нам необходимо обсудить...

    - вопросы внедрения результатов научно-исследовательской работы в производство

    - продажу лицензий на новейшие технологии.

    Біз... жоспарға енгізуді ұсынамыз.

    Мы предлагаем включить в план...

    - строительство предприятий вашими специалистами в нашей стране.

    Мен ақпарат алысуға және мамандардың біліктілігін көтеруге қатысты мәселелердің топтамасын егжей-тегжейлі қарауды ұсынамын.

    Я предлагаю подробнее рассмотреть блок вопросов, касающихся обмена информацией и повышения квалификации специалистов.

    Бұған... жатқызу керек.

    Сюда следует отнести и...

    - біздің елдеріміздің институттары мен зертханаларында бірлесіп жұмыс істеу үшін мамандар алмасуды

    - обмен специалистами для совместной работы в институтах и лабораториях наших стран

    - обмен технической документацией и нормативными документами.

    Мен бұл жөнінен аса маңызды бағыттарды атап өткім келеді.

    Я хотел бы перечислить важнейшие направления в этом отношении.

    Әңгіме... жайында болып отыр.

    Речь идет о...

    - лекция курстарын оқу үшін лекторлар мен оқытушыларды бір-бірімізге іссапармен жіберу

    - взаимном командировании лекторов и преподавателей для чтения курсов лекций

    - мамандандырылған курстар, семинарлар, симпозиумдар, коллоквиумдар, ғылыми конференциялар мен сынақтамалар

    - специализированных курсах, семинарах, симпозиумах, коллоквиумах, научных конференциях и стажировках

    - ірі ғылыми-зерттеу мекемелері мен жоғары оқу орындарында ғылыми кадрлар даярлау

    - подготовке научных кадров в крупных научно-исследовательских учреждениях и высших учебных заведениях

    - систематическом обмене информационными материалами и опытом.

    Мамандарды оқыту және ақыл-кеңестер беру келісімшартқа сәйкес қазақ (орыс) тілінде жүргізіледі.

    Обучение специалистов и консультации будут проводиться в соответствии с контрактом на казахском (русском) языке.

    Біз кейбір ұйымдастыру мәселелерін айқындап алғымыз және ғылыми-зерттеу жұмыстары саласындағы мәселелерді егжей-тегжейлі қарағымыз келеді.

    Мы хотели бы определиться по некоторым организационным вопросам и рассмотреть подробнее вопросы сотрудничества в области научно-исследовательских работ.

    Ұйымдастыру мәселелеріне келсек, біз... мәселеге қайтып оралуға тиіспіз.

    Что касается организационных вопросов, мы должны вернуться к вопросу о...

    - ғылыми-техникалық зерттеулер жүргізу кезіндегі кооперациялау (үйлестіру)

    - маңызды ғылыми және техникалық проблемаларды (болжамдарды) бірлесіп жоспарлау және әзірлеу

    - совместном планировании и разработке важных научных и технических проблем (прогнозов)

    - сотрудничеству в области изобретательства и патентного дела.

    Әуелі... мәселелерін талқылап алайық.

    Давайте обсудим вопросы...

    - долгосрочного развития; фундаментальных исследований

    - біздің елімізде бірлескен кәсіпорындар салу кезінде біздің бірлескен ғылыми талдамаларымызды практикалық қолдануға қатысу

    - участия в практическом применении наших научных совместных разработок при строительстве совместных предприятий в наших странах.

    Біз... туралы мәселелерді талқылаймыз.

    Мы обсудим вопросы о (об)...

    - біріктірілген және мамандандырылған өнім жөніндегі нормалар мен стандарттар

    - техникалық, экономикалық және заңи өлшемдер

    - технических, экономических и юридических критериях

    - жобалық-құралымдық құжаттаманың бірыңғай жүйесін әзірлеп, енгізу

    - разработке и внедрении единой системы проектно-конструкторской документации

    - обсуждении и согласовании важнейших технических требований.

    Сіз талқылануға тиіс көптеген мәселелерді атадыңыз, бірақ біздің зерттеулеріміздің әдіснамасы және оларды өңдеу туралы ештеңе айтпадыңыз.

    Вы назвали множество вопросов, подлежащих обсуждению, но не упомянули ничего о методологии наших исследований и их обработке.

    Біз басқа әдіснаманы таңдауымыз керек.

    Нам нужно выбрать другую методологию.

    Бізде экономикалық-математикалық үлгілерді әзірлеп, қолдану үшін алғышарттар жасалған ба?

    У вас созданы предпосылки для разработки и применения экономико-математических моделей?

    Біз бұл мәселелердің бәрін әлемдік экономикалық ғылымды ескере отырып шешеміз.

    Все эти вопросы мы решаем с учетом мировой экономической науки.

    Казахско-русский экономический словарь > Жоспарларды әзірлеу

  • 110 Мамандарды іссапармен жіберу

    Біз мамандарды іссапармен жіберу мәселелерін талқылауымыз керек.

    Нам необходимо обсудить вопросы командирования специалистов.

    Әрбір тарап мамандарды екінші тараптың институттары мен кәсіпорындарына іссапармен жібереді.

    Каждая сторона командирует специалистов в институты и на предприятия другой стороны.

    Өзара мамандар алмасу іссапармен жіберу кестесіне сәйкес жүргізіледі.

    Взаимный обмен специалистами будет проводиться в соответствии с графиком командирования.

    Мамандар ынтымақтастық жоспарына сәйкес іріктеп алынады.

    Специалисты будут подобраны в соответствии с планом сотрудничества.

    Мамандарды іссапармен жіберуге жұмсалатын шығындарды біздің (сіздің) тарап көтереді.

    Расходы на командирование специалистов будет нести наша (ваша) сторона.

    Мамандар... келіседі.

    Специалисты согласуют...

    - технические характеристики оборудования.

    Біз мамандарды іссапармен жіберу кестесін әлі алған жоқпыз.

    Мы еще не получили график командирования специалистов.

    Біз оны сізге салып жібереміз.

    Мы вам его вышлем.

    Мамандардың сапарға шығатын күнін қуаттауды сұраймын.

    Прошу подтвердить дату выезда специалистов.

    Мамандардың жұмыс мерзімін бір айға ұзартуды сұраймыз.

    Просим продлить срок работы специалистов на один месяц.

    Мамандардың дәл келетін күнін атаңызшы.

    Назовите, пожалуйста, точную дату приезда специалистов.

    Біз мамандарымыздың... қалар едік.

    Мы хотим, чтобы наши специалисты...

    Бізде қарсылық жоқ.

    У нас нет возражений.

    Бізге... хабарлаңыздар.

    Сообщите нам о (об)...

    - условиях, необходимых для работы специалистов.

    Қажетті ақпарат дереу берілетін болады.

    Необходимая информация будет передана незамедлительно.

    Жұмыстарды жүргізу үшін мамандардың бұл саны жетеді (жетпейді).

    Для проведения работ этого количества специалистов будет (не) достаточно.

    Бұл мәселе тиісті ұйымдармен (министрліктермен) келісіледі.

    Этот вопрос будет согласован с соответствующими организациями (министерствами).

    Олар мамандардың аталмыш санын қуаттады.

    Они подтвердили указанное количество специалистов.

    Біз бұған келісе аламыз (алмаймыз).

    Мы (не) можем согласиться на это.

    Біз жіберілетін мамандардың санын қысқартпақ болып шештік.

    Мы решили сократить количество посылаемых специалистов.

    Бұл мүмкін (емес).

    Это (не) возможно.

    Ең алдымен... келісіп алуымыз қажет.

    Необходимо прежде всего согласовать...

    - жилищно-бытовые условия.

    Біз мұны кейінірек талқылауымызға болар еді.

    Мы могли бы обсудить это позже.

    Қанекей, сіздің мамандар жіберу туралы ұсынысыңызды... талқылайық.

    Давайте обсудим ваше предложение о посылке специалистов...

    - в будущем году.

    Біз мамандардың осы тобының сіздің елде болу мерзімін ұзартқымыз келеді.

    Мы хотели бы продлить время пребывания этой группы специалистов в нашей стране.

    Жақсы. Мұны ұйымдастыруға болады.

    Хорошо. Это может быть организовано.

    Сіздер мамандардың... көтеруге тиіссіздер.

    Вы должны за свой счет обеспечить специалистов...

    - іс бабында жүріп-тұру үшін қажетті көлік құралдарымен тиісінше қамтамасыз етілуін

    - соответствующими транспортными средствами для деловых поездок.

    Мұның бәрі келісімшартта айтылды.

    Все это оговорено в контракте.

    Сіздердің мамандарды іссапармен жіберу шарттарыңыз бізге қолайлы (емес).

    Ваши условия командирования специалистов нам (не) подходят.

    Әрбір маманның 12 ай жұмыс істегеннен кейін демалысқа шығуы уақытын келісіп алуымыз қажет деп есептейміз.

    Считаем необходимым согласовать время отпуска каждого специалиста после 12 месяцев работы.

    Біз өтемақы мөлшерлемесін талқылағымыз келеді.

    Мы хотим обсудить ставку возмещения.

    Өтемақы мөлшерлемесін көтеру (түсіру) қажет деп есептейміз.

    Считаем, что ставку возмещения нужно повысить (понизить).

    Біз бұл мәселемен айналысамыз.

    Мы займемся этим вопросом.

    Біздің маман қатты ауырады. Ол емделуге мұқтаж.

    Наш специалист серьезно болен. Он нуждается в лечении.

    Сіздің маман 2 айдан бері ауырады. Қазір ол ауруханада жатыр.

    Ваш специалист болен уже 2 месяца. Сейчас он госпитализирован.

    Біз оны ауыстыруларыңызды сұраймыз.

    Мы просим организовать ему замену.

    Оны ауыстыру үшін сізден келуге берілетін рұқсатнамаға байланысты көмектесуіңізді сұраймыз.

    Просим вас помочь с въездной визой для его замены.

    Келісімшарт бойынша... кідірісті немен түсіндіруге болады?

    Чем объяснить задержку в...

    Сіздер біздің тарапты... қамтамасыз етпедіңіздер.

    Біз мамандарды (құрастырушыларды)... үшін іссапармен жіберулеріңізді сұраймыз.

    Мы просим откомандировать специалистов (монтеров) для...

    Құрастыруға дайын екендіктеріңізді растайтын өтінім жіберіңіздерші.

    Пришлите, пожалуйста, заявку, подтверждающую готовность к монтажу.

    Біз ресми өтінім алған бойда сіздерге мамандарды дереу жібереміз.

    Как только мы получим официальную заявку, мы сразу же направим вам специалистов.

    Дайындық туралы осы өтінім алынғаннан кейін ғана кәсіпорын мамандарды іссапармен жібереді.

    Предприятие командирует специалистов только после получения этой заявки о готовности.

    Біздің мамандар құрастыруға техникалық тұрғыдан басшылық жасап, қондырғыны сынақпен іске қосуға тиіс. Олар кепілдік параметрлерін қуаттауға тиіс қой.

    Наши специалисты должны осуществить техническое руководство монтажом и пробный пуск установки. Они же должны подтвердить гарантийные параметры.

    Құрастыруға дайындық туралы өтінімді біз сіздерге жібердік қой.

    Заявку о готовности к монтажу мы вам уже выслали.

    Құрастырушылар... орналасатын болады.

    Монтажники будут размещаться в...

    - комфортабельном доме.

    Біз сіздердің мамандарды тиісті арнаулы киіммен қамтамасыз етеміз.

    Мы обеспечим ваших специалистов соответствующей спецодеждой.

    Жабдықты тасымалдау және оны жөндеу үшін бізге... қажет болады.

    Для транспортировки оборудования и его ремонта нам потребуются...

    - транспортные средства.

    Сіздердің қарамағыңызға тиісті көлік құралдары, аспаптар, сондай-ақ бір кран және жұмысшылар беріледі.

    В ваше распоряжение будут предоставлены соответствующие транспортные средства, инструменты, а также один кран и рабочие.

    Бірақ бізде жөндеу жүргізуге қажетті қосалқы бөлшектер жоқ.

    Но у нас нет запасных частей для проведения ремонта.

    Қосалқы бөлшектерді біз сіздерге жібереміз.

    Запасные части мы вам вышлем.

    Казахско-русский экономический словарь > Мамандарды іссапармен жіберу

  • 111 Тауардың сапасы

    Сіздің (біздің) тауарлардың сапасы жоғары екені жалпы жұртқа мәлім.

    Высокое качество ваших (наших) товаров общеизвестно.

    Сіздің тауарларыңыздың сапасымен біз...

    С качеством ваших товаров мы знакомы по...

    - біздің сатып алушыларымыздың (тұтынушыларымыздың) пікірлерінен таныспыз.

    - отзывам наших покупателей (потребителей).

    Біз бұл (мұндай) тауарларды сіздерден бұрын да сатып алғанбыз және олардың жоғары сапасын өз тәжірибемізден білеміз.

    Мы и раньше покупали у вас эти (подобные) товары и из собственного опыта знаем об их высоком качестве.

    Сіздердің машиналарыңыздың (приборларыңыздың)...

    Ваши машины (приборы) обладают...

    - қуаты үлкен.

    - большой мощностью.

    Олар жұмыста сенімді, пайдалануға қолайлы әрі оңай жөнделеді.

    Они надежны в работе, удобны в эксплуатации и легко поддаются ремонту.

    Бұл прибордың сапасы жоғары.

    Этот прибор высшего качества.

    Прибор көптеген сынақтар кезінде өзін жақсы көрсетті.

    Прибор хорошо показал себя во время многочисленных испытаний.

    Прибор пайдалануда қарапайым әрі жоғары өнімділігімен ерекшеленеді.

    Прибор прост в эксплуатации и отличается высокой производительностью.

    Сіздің жабдық өзімен байланысты агрегаттардың үздіксіз жұмыс істеуін қамтамасыз етеді.

    Ваше оборудование обеспечивает бесперебойную работу связанных с ним агрегатов.

    Оның сыртқы безендірілуі (көркемдігі) осы заманғы стильмен орындалған.

    Его внешнее оформление (дизайн) выполнено в современном стиле.

    Бұл өнімділігі жоғары арзан қондырғы.

    Это недорогая высокопроизводительная установка.

    Бұл қондырғылардың жаңа көрсеткіштерінің ауқымы кең әрі жоғары үнемділігімен ерекшеленеді.

    Эти установки обладают широким диапазоном новых показателей и отличаются повышенной экономичностью.

    Жаңа қондырғының көмегімен осы келешегі мол технологияның барлық артықшылықтарын пайдалануға болады.

    С помощью новой установки можно использовать все преимущества этой перспективной технологии.

    Қондырғының техникалық параметрлері сізге ұсынылған құжаттамада келтірілген.

    Технические параметры установки приведены в представленной вам документации.

    Тұрмыстық-электр тауарлары электр энергиясын аз мөлшерде тұтынады.

    Электробытовые товары потребляют минимальное количество электроэнергии.

    Электротехникалық приборлардың өндірістік мүмкіндіктері алуан түрлі әрі ауқымды.

    Производственные возможности электротехнических приборов разнообразны и широки.

    Барлық машиналар мен приборларға біз қосалқы және тозғыш бөлшектердің жиынтықтамасын қосамыз.

    Ко всем машинам и приборам мы поставим комплекты запасных и быстроизнашивающихся деталей.

    Қосалқы бөлшектер келісімшартта уағдаласылған уақыт бойына жеткізіліп тұрады.

    Поставка запасных частей будет продолжаться в течение времени, обусловленного контрактом.

    Сіз машинаның бұрынғы үлгісімен таныссыз, бірақ біз оны едәуір жетілдірдік.

    Вы знакомы с прежней моделью машины, но мы ее значительно усовершенствовали.

    Техникалық жағынан жетілдірілуі нәтижесінде тапсырыскер үлкен экономикалық пайда алады. Бұрынғы үлгімен салыстырғанда параметрлері өзгертілді, бұл машинаның өнімділігі 25%-ға артты.

    Благодаря техническим усовершенствованиям, заказчик получает большую экономическую выгоду. По сравнению с прежней моделью изменились параметры, производительность этой машины выросла на 25%.

    Киім мен аяқкиім төзімді, икемді де әдемі.

    Одежда и обувь прочны, элегантны и привлекательны.

    Азық-түлік жұғымды да дәмді.

    Продукты питательны и вкусны.

    Қалталануы әсем әрі азық-түлік ұзақ сақталады.

    Упаковка красочна и обеспечивает длительное хранение продуктов.

    Жиһаз тамаша көрінеді, ол өте қолайлы.

    Мебель выглядит великолепно, она очень удобна.

    Сіз... таныстыруға тиіссіз.

    Вы должны представить...

    Біз сіз үшін... дайындап қойдық.

    Мы подготовили для вас...

    Біз сізге... береміз.

    Мы передаем вам...

    - техническую документацию.

    Сапаның тексерілуі жайында әңгімелесейік.

    Поговорим о проверке качества.

    Тауардың тегіне қарай сатушы оны... міндетті.

    В зависимости от рода товара продавец обязан подвергнуть его...

    - проверке.

    Сапаны біз... тексереміз.

    Проверку качества мы произведем...

    - партиями.

    Ал бұдан былай тек басқа жабдықпен кешенді түрде ғана жұмыс істейтін машиналардың, агрегаттардың жайы қалай?

    А как обстоят дела с машинами, агрегатами, которые в дальнейшем будут работать только в комплексе с другим оборудованием?

    Біз оларды пайдаланылатын жерінде тексереміз.

    Мы проверим их на месте использования.

    Біз сіздерді тауарды тексеруге қатысуға шақырамыз.

    Мы приглашаем вас принять участие в проверке товара.

    Тексеруден кейін тиісінше хаттама жасалады.

    После проверки будет составлен соответствующий протокол.

    Біз сізге... береміз.

    Мы вам передадим...

    - протокол экспертизы.

    Біз тауардың сапасын қуаттайтын басқа құжаттарды да жарамды деп санаймыз.

    Мы считаем действительными и другие документы, подтверждающие качество товара.

    Казахско-русский экономический словарь > Тауардың сапасы

  • 112 Ұйымдастыру мәселелері

    Ол үшін... қажет.

    Для этого необходимо обеспечить...

    - прокладку рельсов для транспортировки тяжеловесного оборудования.

    Жұмысшылар үшін асхана салу қажет.

    Необходимо построить столовую для рабочих.

    Тапсырыскер алаңның... жағдайлары туралы толық ақпаратты мердігерге береді.

    Заказчик передает подрядчику полную информацию о... условиях площадки.

    Сіздер алаңға апаратын барлық жолдарды пайдалана аласыздар, бірақ олардың зақымдалуын болдырмау үшін шаралар қолдануларыңыз қажет.

    Вы можете использовать все дороги, ведущие к площадке, но необходимо предпринять меры для предотвращения их повреждения.

    Алаңға баратын кірме жолдарды қарау кезінде біз олардың кейбір телімдерінің ауыр салмақты және көлемі үлкен жүктерді тасымалдау талаптарына сай келмейтінін анықтадық.

    Во время осмотра подъездных путей к площадке мы обнаружили, что некоторые участки их не отвечают требованиям перевозки тяжеловесных и негабаритных грузов.

    Олардың кеңейтілуі және нығайтылуы туралы мәселе дереу шешіледі.

    Вопрос об их расширении и укреплении будет решен незамедлительно.

    Мердігер барлық қызметкерлер мен инженерлер үшін құрылыс алаңына және барлық жұмыстарға кедергісіз жетуді қамтамасыз етеді.

    Подрядчик обеспечит беспрепятственный доступ на строительную площадку и ко всем работам для всех рабочих и инженеров.

    Тапсырыскер алаңды қарап,... танысады.

    Заказчик произведет осмотр площадки и ознакомится с...

    - характером почвы на площадке.

    Жоқ, сіздер жай қарауыл күзетін, сондай-ақ алаңның жарықтандырылып, қоршалуын, олардың жөнделген күйде ұсталуын қамтамасыз етуге тиіссіздер.

    Нет, вы должны обеспечить обычную сторожевую охрану, а также освещение и ограждение площадки и содержать их в исправном состоянии.

    Жұмыс аяқталғаннан кейін мердігер алаңнан... әкетуге тиіс.

    По завершению работ подрядчик должен удалить с площадки...

    Алаңдағы археологиялық мүддені білдіретін барлық табылған заттар тапсырыскердің даусыз меншігі деп саналады.

    Все обнаруженные на площадке предметы, представляющие археологический интерес, считаются абсолютной собственностью заказчика.

    Алаңнан тыс желілердің құрылысын тапсырыскер жүзеге асырады.

    Сооружение внеплощадочных сетей осуществляется заказчиком.

    Сіздер жұмыстар жүргізілетін телімдерді қандай мерзімде бересіздер.

    Өз практикамызға сүйене отырып, телімдерді сіздердің иеліктеріңізге жұмыстардың басталуынан 30 күн бұрын береміз.

    Исходя из нашей практики, считаем целесообразным передавать участки в ваше владение за 30 дней до начала проведения работ.

    Казахско-русский экономический словарь > Ұйымдастыру мәселелері

  • 113 Іскерлік кездесулерді ұйымдастыру

    Біз сіздің фирмаңызбен (кәсіпорныңызбен) іскерлік байланыстар орнатқымыз келеді.

    Нам бы хотелось установить деловые контакты с вашей (-им) фирмой (предприятием).

    Біздің өзара іскерлік байланыстарымызды нығайту үшін сіздерде мүмкіндіктер бар ма?

    Біздің сапарымыздың бағдарламасы... тұрады.

    Программа нашего визита состоит из...

    - участия в конференции (совещании).

    Біз... танысқымыз келеді.

    Мы хотели бы...

    - ознакомиться с вашей технологией производства (условиями труда на вашем предприятии).

    Біздің делегация осы мақсаттарды жүзеге асыру үшін келді ғой.

    Для осуществления этих целей и прибыла наша делегация.

    Біздің делегация 1-ші ақпанда келеді.

    Наша делегация прибывает 1-го февраля.

    Делегация құрамында 10 адам бар:

    В составе делегации 10 человек:

    - жетекші мамандар.

    - ведущие специалисты.

    Біз сіздер үшін мейманханадан орын алып қойдық.

    Мы забронировали для вас места в гостинице.

    ... жағдайы қандай?

    Каковы условия... ?

    Сіздердің... үшін жақсы жағдай жасалады.

    У вас будут хорошие условия для...

    - работы.

    Біз сіздер үшін жоғары сапалы қызмет көрсетуді ұйымдастырамыз.

    Мы организуем для вас высококачественное обслуживание.

    Біз сіздерді қажетті көлік және байланыс құралдарымен қамтамасыз етеміз.

    Мы обеспечим вас необходимыми средствами транспорта и связи.

    Біз сіздер үшін кәсіпорынға еркін кіруді (техникалық құжаттамаға еркін қол жеткізуді) қамтамасыз етеміз.

    Мы обеспечим для вас свободный доступ на предприятие (к технической документации).

    Біз сіздер үшін... бөлеміз.

    Мы выделим для вас...

    - сопровождающего.

    Казахско-русский экономический словарь > Іскерлік кездесулерді ұйымдастыру

  • 114 Коммерциялық банкілердің қызметі

    Банк қызметінің қандай ұстанымдары негізгі іргелі ұстанымдары болып табылады?

    Банк қызметінің негізгі іргелі ұстанымдары:

    Основополагающими принципами банковской деятельности являются:

    - нақты бар ресурстардың шегінде жұмыс істеу;

    - работа в пределах реально имеющихся ресурсов;

    - экономикалық дербестік;

    - экономическая самостоятельность;

    - банкінің өз клиенттерімен өзара қатынасы кәдуілгі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс;

    - взаимоотношения банка со своими клиентами должны строиться как обычные рыночные отношения;

    - мемлекет коммерциялық банкілердің қызметін реттей алатын экономикалық әдістер.

    - экономические методы, которыми государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческих банков.

    Оның мәні мынада: банк өзінің ресурстары, несиелік салымдары мен басқа да активтері арасындағы мөлшерлік сәйкестікті ғана қамтамасыз етіп қоймай, сонымен бірге банк активтерінің сипаты өзі жұмылдырған ресурстардың ерекшелігіне сай келуіне де қол жеткізуге тиіс дегенді білдіреді. Бұл ең алдымен мерзімге қатысты. Айталық, егер банк қаражатты негізінен қысқа мерзімге тартса, ал оны басым түрде ұзақ мерзімді несиеге салса, онда міндеттемелер (өтемпаздық) бойынша жауап беру қабілеттілігіне қатер төнеді.

    Смысл заключается в том, что банк должен обеспечить не только количественное соответствие между своими ресурсами, кредитными вложениями и другими активами, но и добиваться соответствия характера банковских активов специфике мобилизованных им ресурсов. Это относится, прежде всего, к срокам. Так, если банк привлекает средства главным образом на короткие сроки и вкладывает их преимущественно в долгосрочные ссуды, то его способность отвечать по обязательствам (ликвидность) оказывается под угрозой.

    Кез келген коммерциялық банкінің қызметі экономикалық дербестікке негізделеді, мұның өзі әрі банкінің өз қызметінің нәтижелеріне экономикалық жауаптылығы деген мағынаны білдіреді.

    Деятельность любого коммерческого банка базируется на экономической самостоятельности, которая подразумевает и экономическую ответственность банка за результаты своей деятельности.

    Экономикалық дербестік:

    Экономическая самостоятельность предполагает:

    - банкінің меншікті қаражаты мен тартылынды (сырттан тартылған) қаражатын билеу еркіндігін;

    - свободу распоряжения собственными средствами банка и привлеченными ресурсами;

    - банк қызметін пайдаланушылар мен салымшыларды еркін таңдауын;

    - свободный выбор клиентов и вкладчиков;

    - банк табысын еркін билеуді көздейді.

    - свободное распоряжение доходами банка.

    Экономикалық дербестікке банкілер мен банк ұйымдары туралы Қазақстанда қолданылып жүрген заңнамамен кепілдік берілген. Қолданыстағы негізгі заңнамалық құжаттар барлық коммерциялық банкілерге өздерінің қорлары мен табыстарын билеуге экономикалық еркіндік береді. Банкінің салықтарды төлегеннен кейін өзінің билігінде қалған пайдасы акционерлердің Жалпы жиналысының шешіміне сәйкес бөлінеді. Өзінің міндеттемелері бойынша коммерциялық банк өзіне тиесілі барлық қаражатпен және өндіріп алынуы мүмкін мүлікпен жауап береді. Өзінің операцияларынан болатын барлық қатерді коммерциялық банк өз мойнымен көтереді.

    Экономическая самостоятельность гарантирована действующим в Казахстане законодательством о банках и банковских организациях. Действующие основные законодательные акты предоставляют всем коммерческим банкам экономическую свободу в распоряжении своими фондами и доходами. Прибыль банка, остающаяся в его распоряжении после уплаты налогов, распределяется в соответствии с решением Общего собрания акционеров. По своим обязательствам коммерческий банк отвечает всеми принадлежащими ему средствами и имуществом, на которое может быть наложено взыскание. Весь риск от своих операций коммерческий банк берет на себя.

    Банкілердің өз қызметін пайдаланушылармен қарым-қатынасы неліктен әдеттегі нарықтық қатынастар сияқты құрылуға тиіс?

    Почему взаимоотношения банка со своими клиентами должны строится как обычные рыночные отношения?

    Мұның себебі, несие бергенде коммерциялық банк ең алдымен пайдалылықтың, тәуекелдің, өтімділіктің нарықтық өлшемдерін басшылыққа алады. Мемлекет коммерциялық банкінің қызметін тікелей бұйрықтар берумен емес, тек жанама әдістермен ғана реттей алады. Осылайша мемлекет коммерцииялық банкінің оперативтік қызметіне араласпайды.

    Потому что, предоставляя ссуды коммерческий банк исходит, прежде всего, из рыночных критериев прибыльности, риска, ликвидности. Государство может осуществлять регулирование деятельности коммерческого банка только косвенными методами, а не прямыми приказами. Таким образом, государство не вмешивается в оперативную деятельность коммерческого банка.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкілердің қызметі

  • 115 Коммерциялық банкінің актив операциялары

    Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.

    Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.

    Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:

    Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:

    - кредиттік (несиелік) операциялар;

    - кредитные (ссудные);

    - инвестициялық операциялар;

    - инвестиционные;

    - кепілдікті операциялар;

    - гарантийные;

    - комиссиялық операциялар;

    - комиссионные;

    - бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.

    - операции с ценными бумагами.

    По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?

    Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:

    Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:

    - қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;

    - по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;

    - пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;

    - по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;

    - қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;

    - по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;

    - қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;

    - по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;

    - қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;

    - по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);

    - өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.

    - по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.

    Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.

    При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.

    Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:

    Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:

    - құрылтай құжаттары;

    - учредительные документы;

    - несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);

    - бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;

    - несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;

    - контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;

    - бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;

    - бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;

    - басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;

    - кредитные договоры с другими банками;

    - кепіл немесе кепілгерлік шарты;

    - договор залога или поручительства;

    - несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;

    - срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;

    - несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.

    - заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.

    Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.

    Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.

    Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.

    Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.

    Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:

    Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:

    - теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;

    - ведением счетов в тенге и иностранной валюте;

    клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;

    осуществлением расчетов и платежей клиента;

    клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;

    получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;

    қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.

    выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.

    Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?

    Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.

    Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.

    Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?

    Банкілер:

    Банк имеет право выступать в качестве:

    - бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;

    - инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;

    - инвестициялық кеңесші;

    - инвестиционного консультанта;

    - инвестициялық компания;

    - инвестиционной компании;

    - инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.

    - инвестиционного фонда.

    Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:

    К операциям с ценными бумагами относятся:

    - қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;

    - операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;

    - векселдермен жасалатын операциялар;

    - операции с векселями;

    - есептеу және қайта есептеу операциялары;

    - учетные и переучетные операции;

    вексельдерге наразылық білдіру операциялары;

    операции по протесту векселей;

    - вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;

    - операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;

    - вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;

    - операции по выдаче вексельных поручений;

    - вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;

    - операции по хранению векселей;

    - вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.

    - операции по продаже векселей на аукционе.

    Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?

    Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:

    В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:

    - белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;

    - управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;

    - трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;

    - управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;

    - акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;

    - предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;

    - өсиет бойынша қамқоршылар болу;

    - выступление в качестве попечителей по завещанию;

    - жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;

    - передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;

    - бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;

    - платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;

    - зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.

    - управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.

    Шетел валютасымен жасалатын операциялар:

    Операции с иностранной валютой включают:

    - шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;

    - операции купли-продажи иностранной валюты;

    - ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;

    - оплату и выставление денежных аккредитивов;

    - шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;

    - покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;

    - пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;

    - выпуск и обслуживание пластиковых карт;

    - халықаралық есеп айырысуды қамтиды.

    - осуществление международных расчетов.

    Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?

    Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.

    Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.

    Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.

    Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.

    Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.

    Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.

    Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.

    Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.

    Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.

    Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.

    Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.

    Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.

    Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.

    Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің актив операциялары

  • 116 Ұлттық банкінің атқарымдары мен өкілеттіктері

    Ұлттық банк:

    Национальный банк:

    - республикадағы мемлекеттік ақша-несие саясатын жүргізеді;

    - проводит государственную денежно-кредитную политику в республике;

    - айналыстағы ақша массасының көлемін реттеу жолымен бағалы қағаздар шығарады;

    - эмитирует ценные бумаги путем регулирования объема массы в обращении;

    - Үкіметтің мемлекеттік борышына қызмет көрсетуге қатысады, Ұлттық банкінің мемлекеттік борышына қызмет көрсетеді;

    - участвует в обслуживании государственного долга правительства, обслуживает государственный долг Национального банка;

    - мыналарға:

    - выдает разрешение:

    - банкілердің ашылуына, олардың ерікті түрде қайта ұйымдастырылуына және таратылуына;

    - на открытие банков и их добровольную реорганизацию и ликвидацию;

    - Қазақстан аумағында банкілердің, ал республика аумағынан тыс жерлерде резидент-банкілердің филиалдары мен өкілдіктерінің ашылуына (олардың қосылуына);

    - на открытие филиалов (их слияние) и представительств банков на территории Казахстана, а для банков-резидентов – вне территории республики;

    - жеке және заңды тұлғалардың банкіге ірі қатысушы және банк холдингі мәртебесін алуына;

    - на приобретение физическими и юридическими лицами статуса крупного участника банка и банковского холдинга;

    - банкілердің бағалы қағаздар нарығында кәсіптік қызметті жүзеге асырушы ұйымдардың жарғылық капиталына қатысуына;

    - на участие банков в уставном капитале организаций, осуществляющих профессиональную деятельность на рынке ценных бумаг;

    - бағалы қағаздар нарығында кәсіптік қызметті жүзеге асыру үшін банкілерге лицензиялар беруіне рұқсат береді;

    - на выдачу банкам лицензии на осуществление профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг;

    - банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыруға лицензия береді;

    - выдает лицензии на осуществление отдельных видов банковских операций;

    - банкілердің бағалы қағаздар эмиссияларының аңдатпаларын мемлекеттік тіркеуге дейін міндетті сараптаудан өткізеді, оларға енгізілетін өзгерістерді келіседі;

    - проводит обязательную экспертизу проспектов эмиссий ценных бумаг банков до их государственной регистрации, согласование изменений к ним;

    - банкілердің бағалы қағаздарды шығару және орналастыру қорытындылары туралы есеп, құрылтай құжаттары бойынша тұжырым береді;

    - дает заключение по отчету об итогах выпуска и размещения ценных бумаг банками, учредительным документам;

    - банкінің құрылтай құжаттарына өзгертулер енгізуге, оларды қайта тіркеуге, банкінің басшы қызметтерін тағайындауға (сайлауға) келісім береді;

    - дает согласие на внесение изменений в учредительные документы банка, их перерегистрацию, назначение (избирание) руководящих работников банка;

    - банкілердің қызметін, ерікті не мәжбүрлі түрде таратылатын банкілердің тарату комиссияларының қызметін бақылайды және қадағалайды;

    - осуществляет контроль и надзор за деятельностью банков, за деятельностью ликвидационных комиссий, добровольно и принудительно ликвидируемых банков;

    - банкілерге пруденциялық нормативтерді, банк капиталының белгілі бір күнгі мөлшерін белгілейді;

    - устанавливает банкам пруденциальные нормативы, размер капитала банка на определенную дату;

    - республикадағы несиелер бойынша сыйақы (мүдде) мөлшерлемесін реттейді;

    - осуществляет регулирование ставок вознаграждения (интереса) по кредитам в республике;

    - республикада төлемдерді төлеу және ақша аудару тәртібін, жүйесі мен нысанын айқындайды;

    - определяет порядок, систему и форму осуществления платежей и переводов денег в республике;

    - банкілердің арасында теңге түріндегі ақшаның уақтылы және үздіксіз аударылуын қамтамасыз ететін төлем жүйесінің жұмыс істеуін ұйымдастырады;

    - организует функционирование платежной системы, обеспечивающей своевременное и бесперебойное проведение переводов денег между банками в тенге;

    - республикадағы валюталық реттеу мен валюталық бақылауды жүзеге асырады;

    - осуществляет валютное регулирование и валютный контроль в республике;

    - банк қызметі, есебі, төлем төлеу, ақша аудару, заңнамалық құжаттарда белгіленген өкілеттіктер шегінде валюталық операцияларды жүзеге асыру мәселелері бойынша барлық банкілер мен олардың қызметін пайдаланушылар үшін орындалуы міндетті нормативтік құқықтық актілер шығарады;

    - издает обязательные для исполнения всеми банками и их клиентами нормативные правовые акты по вопросам банковской деятельности, учета, платежей и переводов денег, осуществления валютных операций в пределах полномочий, определенных законодательными актами;

    - нормативтік-құқықтық актілердің сақталуын қадағалайды;

    - осуществляет надзор за соблюдением нормативно-правовых актов;

    - Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігімен келісе отырып, банкілердің бухгалтерлік есебінің стандарттарын белгілейді;

    - по согласованию с Министерством финансов Республики Казахстан устанавливает стандарты бухгалтерского учета банков;

    - нақты банкноттар мен мәнеттерді есептеу, сақтау, тасымалдау және инкассолау ережелерін белгілейді;

    - устанавливает правила учета, хранения, перевозки и инкассации наличных банкнот и монет;

    - нақты банкноттар мен мәнеттерді тасымалдауға, сақтауға және инкассолауға қатысады;

    - участвует в обеспечении перевозки, хранении и инкассации наличных банкнот и монет;

    - банкноттар мен мәнеттердің сақтық қорын құрады;

    - создает резервные фонды банкнот и монет;

    - республика банкілерінің жиынтық теңгерімін және өзінің теңгерімін жасап, тұрақты түрде жариялайды;

    - составляет и регулярно публикует сводный баланс банков республики и собственный баланс;

    - елдің есептік төлем теңгері-мін қалыптастырады;

    - формирует отчетный платежный баланс страны;

    - төлем теңгерімі көрсеткіштерінің қысқа мерзімді, орта мерзімді және ұзақ мерзімді болжамды бағалануын әзірлеуге қатысады;

    - участвует в разработке краткосрочных, среднесрочных и долгосрочных прогнозных оценок показателей платежного баланса;

    - мемлекеттік кепілдіктері жоқ беймемлекеттік сыртқы қарыздар бойынша шарттарды тіркеп, мониторингін жүзеге асырады;

    - осуществляет регистрацию и мониторинг договоров по негосударственным внешним займам, не имеющим государственных гарантий;

    - елдің жалпы сыртқы борышының бағасын қалыптастырады;

    - формирует оценку валового внешнего долга страны;

    - республикадағы банк жүйесі үшін кадрлар даярлауға қатысады;

    - участвует в осуществлении подготовки кадров для системы банков в республике;

    - Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің бірыңғай қазынашылық шотына қызмет көрсетеді;

    - обслуживает единый казначейский счет Министерства финансов Республики Казахстан;

    - Ұлттық банкінің нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес вексельдерді қайта есептейді.

    - осуществляет переучет векселей в соответствии с нормативными правовыми актами Национального банка.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Ұлттық банкінің атқарымдары мен өкілеттіктері

  • 117 билеу

    (билеп-төстеу) reign, rule
    dance

    Қазақша-ағылшынша сөздік > билеу

  • 118 қиын

    hard
    difficult
    painful, distressing

    Қазақша-ағылшынша сөздік > қиын

Страницы

См. также в других словарях:

  • үстеу — (Рес., Орын.) еселеу. Қарағым, Жамилаш, шайды ү с т е п жібер, адамдар көп қой (Орын., Ад.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қара құрықтық істеу — (ҚХР) қаралық істеу, әділетсіздік істеу, мәселені тура шешпеу, өз жеке басының пайдасын көздеу …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қолдап жұмыс істеу — (Орал, Жән.) қара жұмыс істеу, қолмен істеу. Ол ертеңнен бастап қ о л д а п ж ұ м ы с і с т е у г е шықсын (Орал, Жән.). Алдияр да орталау мектепті бітіргенсін Шоқай сияқты қ о л д а п ж ұ м ы с і с т е п жүрген (Қ. Қар., Алт. ізд., 309). Бұрынғы …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • атауыз тістеуік — (Монғ.) басы жылқының тісі тәрізді тістеуік …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • жекелетіп істеу — (Шымк., Түлк.) жеке, бөлек істеу. Жалғыз өзім ж е к е л е т і п і ст е д і м (Шымк., Түлк.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • зәндемдік істеу — (ҚХР) қулық сұмдық істеу. Оның үстіне Заманқұл з ә н д е мд і к і с т е п өткен ретте тігін сомасынан 20 сомды артық тастап кеткен (А. Тал., Шала дар. оқ, 189) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қайырлы істеу — (Сем., Абай) ынтасымен, жан тәнімен істеу. Бұл не істесе де қ а й ы рл ы і с т е й т і н, тыңғылықты, ұқыпты адам (Сем., Абай) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қарадай істеу — (Сем., Абай) қара жұмыс істеу. Біз мектеп қабырғасын көрмедік, елу жылдан бері жұмысты қ а р а д а й і с т е п жүрміз (Сем., Абай) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • қолымен қызмет істеу — (Шығ.Қаз., Ү Н.; Сем., Абай) қара жұмыс істеу. Ол атқамінерлікті қойып, енді қ о л ы м е н қ ы з м е т і с т е у г е кірісті (Шығ.Қаз., Ү Н.). Ол көптен бері қ о л ы м е н қ ы з м е т і с т е п көрмеді (Сем., Абай). Кейінгі жиырма жылдай қ о л ы… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • маш болып істеу — (Сем.: Ұрж., Мақ.) бірлесіп, ынтымақтасып істеу. Сендер м а ш б ол ы п і с т е ң д е р (Сем., Ұрж.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • тістеуік — зат. Темірді қысып ұстап тұратын құрал, сайман …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»