-
1 рæгъмæ хæссын
идиом. делать явным для всех, выносить наружу, выносить на суд общественности, для всеобщего обозрения; обнародоватьЧи йæ рахаста дзыллæйы рæгъмæ? – Кто его (вопрос) сделал предметом обсуждения общественности? (Хъодзаты Æхсар, Æмæ дзырд уыди Хуыцау)
Фыссæджы (Коцойты Арсены) уæдыккон мидуавæр равдисыны тыххæй нын Нафи ракодта, йæ зонгæтæй кæй фехъуыста, ахæм цалдæр хабары, стæй рæгъмæ рахаста Арсены фыстæг Уанеты Шакромæ. – Для того, чтобы показать тогдашнее внутреннее состояние писателя (Арсена Коцоева), Нафи рассказал несколько историй, услышанных им от знакомых, а затем обнародовал письмо Арсена Шакро Ванееву. (Хъодзаты Æхсар, «Мах дуг», 2007 аз, №1)
-
2 понуждение
ср. тыххæссын -
3 ძალდატანება
тыххаст, тыххӕссынქართულ-ოსური ლექსიკონი (Грузинско-Осетинский словарь) > ძალდატანება
-
4 уац
1) весть, известие, новость, сообщение, корреспонденцияхорз уац – добрая весть
уац хæссын – извещать, приносить весть, сообщать новость
2) статьяАцы уацы тыххæй афтæ биноныгæй уымæн дзурын, æмæ мæ фæнды, цæмæй йæм сæ хъус æрдарой нæ хицауад, нæ интеллигенци, нæ адæм иууылдæр æмæ хъуыддагæй исты саразынмæ бавналой. – Об этой статье я так обстоятельно для того говорю, чтобы на нее обратили внимание наше правительство, наша интеллегенция, весь наш народ и на практике что-нибудь сделали. (Хъодзаты Æ., Вилены мысгæйæ)
3) проповедь
См. также в других словарях:
ДЗЫХМÆ КЪÆБÆР ХÆССЫН ХЪОМ НÆ УЫН — 1. Тынг мæгуыр, гæвзыкк цæрын. – Цæй тыххæй, цы ракодтам, нæ дзыхмæ къæбæр схæссын хъом цæй тыххæй не стæм? (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) 2. Хъаруйæ тынг слæмæгъ уын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЗЫРД ХÆССЫН — Кæйдæр ныхæстæ искæмæн дзурын, ардауæн ныхас кæнын, нымудзын. Стучать (доносить). Кæддæрты хъусгæ дæр фæкодтон, дзырд хæссыны тыххæй дæр, дам, ын фидынц. (Козаты Х. Æнæныгæд мард.) Уый Маркушевы базыдта: декабры сыстады тыххæй Кавказмæ хаст… … Фразеологический словарь иронского диалекта
КОЙ ХÆССЫН — Искæй тыххæй æрдзурын, æркой кæнын. Æхсызгон ын уыд, йе мгары хорзы кой кæйдæр лæппуйы раз хæссын. (Нафи, Сосо бадзуры.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
СÆР ХÆССЫН — 1. Искуыдæм цæуын. тж. СÆР ИСКУЫДÆМ ХÆССЫН Ды офицер сдæ æмæ кæдæмдæр дæ сæр фæхастай. (Коцойты А. 1, 279.) Цæуылнæ бацархайынц, цæмæй Уырысæй фервæзæм. Чидæр йæ мады мард дон дон куы ласта, уыйау нæ сæртæ Туркмæ цæмæн хæссæм? (Богазты У. Уæ нæ… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ÆВЗАГ ХÆССЫН — Иуы ныхæстæ иннæмæн дзурын, кæрæдзийыл ардауыны тыххæй. Асиаг сфæнд кодта Ир æмæ кæсæджы кæрæдзийыл бафтауын, афтæмæй райдыдта се хсæн æвзæр æвзаг хæссын. (Ф. 1931, 10 11.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
АДÆМЫ СÆРЫЛ ХИ ХÆССЫН — Адæмы тыххæй хи мæлæтмæ дæттын. Сосо йæхи æрбайсæфта!.. Адæмы сæрыл йæхи хаста æмæ хæсгæ мард фæцис. (Нафи. Сосо бадзуры.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БАТРАДЗ — тж. БАТРАЗ Нæртон мыггаг Æхсæртæггатæй. Болатрихи Хæмыцы болат æмæ æндонриу фырт, йæ дыууæ уæны астæуæй гуырд. Йæ мад – Быценон. «Нартæн сæ тæккæ хъаруджындæр, – фыссы Нигер, – æппындæр аипп кæмæ нæ арынц Нарт, уыцы болат Батрадз. Лæгæй лæгмæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИ — Раджы заман алантæй къордтæ къордтæ цæргæйæ баззад Кæсæджы, Хъæрæсе æмæ Хъубаны зæххыл. Хъубаны доны къабаз Стыр Зеленчукы был уыдонæй цард къниаз Инал. Уыд ын æртæ фырты: Биаслан, Аслæнбег æмæ Хетæг. Биаслан у, Кæсæджы къниазтæ Биаслантæ кæмæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
МЫКАЛГАБЫРТÆ — Хуыцауы фæндæй Зæдтæ æмæ Дауджытæ Нарты Батрадзы куы амарынц, уæд ыл Хуыцау цалынмæ æртæ цæссыджы æрæппары, уæдмæ Софиайы зæппадзмæ хæссын нæ куымдта. Хуыцауы æртæ цæссыджы Иры зæххыл фестадысты æртæ кувæндоны: Мыкалгабыртæ, Реком æмæ Таранæелос … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УД СКЪУИЙЫН — 1. Мæлын. Афтæ тагъд аскъуийæд уе знаджы уд, цас мæ ныхасæн йæ кæрон тагъд уа. (Гайты Е. Хæхты цин.) 2. Бирæ фыдæбон кæнын. – Дæ уд аскъуыд дæ сывæллæттæн хор хæссынæй. – Уый бæсты дæ пъирийыл æрхæц (Бибо Музианæн). (Букуылты А. Зарæг баззад… … Фразеологический словарь иронского диалекта
