-
1 текәлеп
-
2 текәлү
1) возвр.-страд от текәү; уста́виться, вперя́ться/впери́ться взо́ром; неотры́вно смотре́ть (на кого, что)тоймаганга текәлмә, сөймәгәнгә сөйкәлмә — (посл.) не уставля́йся на того́, кто равноду́шен, не прислоня́йся к тому́, кто не лю́бит
2) разг. упира́ться ( во что)см.тж. терәлүэш шуңа текәлә — де́ло упира́ется в то (э́то)
3) в знач. нареч. текәлеп при́стально, внима́тельно; неотры́вно ( о взгляде)текәлеп карау — при́стально смотре́ть
-
3 tekälep
-
4 терәлү
неперех.мичкә терәлде — он прислони́лся к пе́чке
коймага терәлү — притули́ться у забо́ра
2)а) каса́ться/косну́ться, прикаса́ться/прикосну́ться || каса́ние, прикоснове́ние (вплотну́ю)бер-берсенә терәлеп торган биналар — зда́ния, вплотну́ю каса́ющиеся друг дру́га
б) почти́ каса́ться, быть о́чень бли́зким/сме́жным, сопреде́льным || сме́жность, сопреде́льностьбасуга терәлеп торган урман — лес, стоя́щий у са́мого по́ля
терәлеп торган күршеләр — сосе́ди (сосе́дние дома́), стоя́щие о́чень бли́зко ря́дом
в) доходи́ть/дойти́ высото́й ( до чего)башы күккә терәлгән — высото́й до небе́с
3)а) упира́ться/упере́ться (обо что, во что)ярга терәлү — упира́ться о бе́рег
б) засто́пориваться/засто́пориться; приостана́вливаться/приостанови́тьсяһөҗүм терәлде — ата́ка засто́порилась
эш акчага терәлә — де́ло зави́сит от де́нег (упира́ется в де́ньги)
5) см. текәлүтерәлеп карау — смотре́ть в упо́р
6) перен.а) смотре́ть, обраща́ться (с вожделением, с просьбой, с мольбой); обрати́тьсябайларга терәлү — обрати́ться с мольбо́й к богача́м
б) остана́вливаться/останови́ться ( с надеждой)капка саен терәлү — остана́вливаться у ка́ждых воро́т
7) перен. приближа́ться/прибли́зиться вплотну́ю; стоя́ть совсе́м бли́зкокыш терәлеп тора — зима́ близка́; зима́ у поро́га
8) страд. от терәү; подпере́ться, быть подпёртым•- терәлеп кату
- терәлеп туктау
- терәлеп калу
- терәлеп утыру
См. также в других словарях:
төбәү — ф. 1. Ату коралын берәр нәрсәгә төзәү, турылау, юнәлдерү 2. Юнәлтү, текәү (күз, караш тур.) 3. рәв. ТӨБӘП – Кешегә яки нәрсәгә текәлеп, туп туры (карау тур.). Нәрсәгә яки кешегә турылап, текәлеп карап (юнәлеш сайлау тур.) 4. рәв. күч. ТӨБӘП –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
батыру — 1. (Бату) 2. Баш киемен күз һәм колакларга төшереп кию 3. Кадау, кадап кертү. Нәр. б. эченә кертеп яки төшереп кую, яшерү 4. күч. Иптәшлеккә, тугрылыкка хыянәт итеп, башка берәүне бәләгә калдыру, һәлак итү, сату. БАТЫРЫП КАРАУ – Текәп, текәлеп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бораулау — 1. Борау белән тишек ясау 2. Тау токымнарында, грунтта тирән тишекләр, скважиналар тишү 3. и. Бораулау эше 4. күч. Тынычсызлау, борчу миен гел бер уй бораулый. Нык сынап, текәлеп карау тур. БОРАУЛАУЧЫ – Скважиналар бораулаучы эшче … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өздерү — 1. (Өзү) 2. күч. Музыка коралында бик матур, тәэсирле, оста итеп уйнау 3. күч. Нәр. б. бик авыр тәэсир итү, рухи газаплау (җан, бәгырь, күңел һ. б. ш. сүзләр белән килә) нигә озак көттерә, бәгырьне өздерә? 4. рәв. ӨЗДЕРЕП – 1) Тәмам өзеп, кисеп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сөзү — I. Маңгае белән бәрү төртү, мөгезе белән төртү чәнчү (хайван тур.). II. СӨЗҮ – 1. Чүптән, чит катнашмалардан чистарту арындыру өчен, сөзгеч, иләк, марля кебек вак тишекле әйбер аркылы агызып үткәрү (сыеклыкларны). Шул рәвешле аерып алу… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тасыраю — 1. Күзне алмыйча текәлеп карау 2. Сагаеп карау; сагаеп тыңлау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
текмекләп карау — диал. Текәлеп, җентекләп карау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
турылап — 1. Берәр җанлы җансыз нәрсә каршысында, янында 2. Туры итеп карап, текәлеп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чекрәю — (ЧЕКРӘЙТҮ) – 1. Гаҗәпләнү, куркудан һ. б. ш. күзләр зур булып ачылу. Күзне алмый текәлеп, төбәп карап тору 2. күч. Ялтырап күренү, җемелдәү (йолдызлар тур.) 3. рәв … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
челәйтү — ф. гади. 1. Күзне кыса төшеп, текәлеп, төбәп карау 2. Күрсәтү; күренерлек итү моны кешегә бик челәйтмә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
терәлү — (ТЕРӘТҮ) – 1. (Терәү) 2. Янтайган, берәр якка авышкан хәлдә, тотрыклылыкны берәр ныклы беркетелгән яки массив нәрсәгә сөялеп саклап тору 3. Тиеп, орынып тору 4. Чиктәш булып тору, бик якын булу 5. Төртелеп туктау, киртә комачауга тиеп яки җитеп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге