-
1 сто
ста (αριθμ. ποσοτικό).ο αριθμός 100. || (ποσό) εκατό•сто рублей εκατό ρούβλια•
в ста шагах σε εκατό βήματα (απόσταση)•
много сот лет тому назад πολλούς αιώνες πριν.
-
2 прожить
ρ.σ., παρλθ. χρ. прожил-ла, -ло κ. прожил-ло, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. гфожи-тый, βρ: -жит, -а, -о κ. прожитый, рр:прожитьжит-а, -оρ.σ.1. ζω•отец его -ил сто лет ο πατέρας του έζησε εκατό χρόνια.
2. διαμένω•он летом -ил в деревне αυτός το καλοκαίρι το πέρασε στο χωριό.
3. ξοδεύω, δαπανώ, τρώγω•он -ил все деньги αυτός τά φάγε όλα τα λεφτά.
ξοδεύω, τρώγω τα χρήματα, μένω άφραγκος. -
3 сколько
-
4 за
πρόθεση με αιτ. ή οργανική.1. πέρα(ν), έξω•жить за городом ζω έξω από την πόλη•
пределами πέραν των ορίων, έξω από τα όρια•
выйти за дверь βγαίνω έξω από την πόρτα•
уехать за границу φεύγω για το εξωτερικό•
за морем, за морями πέραν των θαλασσών.
2. πίσω, όπισθεν, κοντά•запереть дверь за собой κλείνω πίσω μου την πόρτα•
идите за мною ελάτε κοντά μου (ακολουθείστε)•
он уехал вскорь -ним αυτός έφυγε αμέσως κοντά από ‘κείνον•
-садом πίσω από τον κήπο•
заложить руки за спинку βάζω τα χέρια πίσω•
гоняться за почестями επιδιώκω τιμές•
он пишет мне письмо за писмом μου γράφει γράμματα το ένα κοντά τ’ άλλο•
спрятаться за ширмы κρύβομαι πίσω από το παραβάνι•
он оставил его далеко за собой τον άφησε μακριά πίσω του•
у него ни собой ни за женой δεν έχει τίποτε ούτε αυτός ούτε η γυναίκα του.
3. για, διά•он наказан за свою вину αυτός τιμωρήθηκε για το σφάλμα του•
вступиться за кого παίρνω το μέρος κάποιου•
просить за кого παρακαλώ για κάποιον•
работать за двоих δουλεύω για δυό•
за кого вы меня принимаете για ποιόν με περνάτε•
ручаться за кого εγγυώμαι για κάποιον•
я купил это за десять рублей το αγόρασα για δέκα ρούβλια•
благодарить -... ευχαριστώ για...• все за одного, один за всех όλοι για τον ένα, ο ένας για όλους" за наличные деньги σε μετρητά (τοις μετρητοίς)•
платье это прелестно за то же оно и дорого το φόρεμα αυτό είναι θαυμάσιο, γι’ αυτό είναι και ακριβό•
выдаёт за достоверное το παρουσιάζουν για έγκυρο•
я бранил его за леность τον μάλωνα για την τεμπελιά του•
за раз, за один раз για μια φορά•
я зайду за вами в два часа θα σας επισκεφτώ στίς δυο η ώρα•
послать за лекарством στέλλω για φάρμακο•
ходить за детьми πηγαίνω για τα παιδιά•
он смотрит за моим домом αυτός επιβλέπει το σπίτι μου.
|| (σημαίνει σκοπό)•за великое дело για μεγάλο έργο•
бороться за первенство αγωνίζομαι για το πρωτάθλημα.
4. αντί, για•око за όκο οφθαλμόν αντί οφθαλμού•
зуб за зуб οδόντα αντί οδόντος.
5. υπέρ•говорить за и против μιλώ υπέρ και κατά• (στην ψηφοφορία)•
кто за? ποιος είναι υπέρ;•
стоять за правду υπερασπίζω την αλήθεια (το δίκαιο)•
за кем ή за чем дело стило για ποιόν ή για ποιο πράγμα πρόκειται.
6. (για χρόνο) κατά, την ώρα•это случилось за обедом αυτό συνέβηκε την ώρα του φαγητού.
7. από•взять за руку πιάνω από το χέρι•
повесить за ноги κρεμώ από τα πόδια•
водить за нос σέρνω από τη μύτη•
бросить за окно ρίχνω από το παραθύρι•
схватить кого за ворот πιάνω κάποιον από το γιακά•
приниматься за работу αρχίζω (πιάνω) τη δουλειά•
заткнуть что за пояс κρεμώ κάτι από τη ζώνη.
8. στον, στην, στο•сесть за стол, за обед, за ужин κάθομαι (παίρνω θέση) στο τραπέζι, στο γεύμα, στο δείπνο•
сидеть за столом, за обедом, за ужином κάθομαι (παραβρίσκομαι) στο τραπέζι, στο γεύμα στο δείπνο•
он дает за дочерью миллион драхм αυτός δίνει (προίκα) στη θυγατέρα του ένα εκατομύριο δραχμές•
за ваше здоровье στην υγεία σας.
9. (σημαίνει απόσταση)•за версту от сюда ένα βέρατιο από εδώ.
10. προς•нога за ногу, шаг за шагом βήμα προς βήμα.
11. με•она вышла за военного αυτή παντρεύτηκε, (με) στατιωτικό.
12. λόγω, για λόγους, για, ένεκα, εξ αιτίας• σαν, ως•за неспособностью λόγω ανικανότητας•
за старостью лет σαν παρήλικος•
награждать за службу βραβεύω για υπηρεσία•
за недостаток времени λόγω έλλειψης χρόνου.
13. εν, κατά•за отсуствием εν απουσία, απόντος.
14. (για εργασία, ασχολία)•взяться за работу πιάνω τη δουλειά•
взяться за перо πιάνω την πένα, αρχίζω να γράφω.
15. μέσα, εντός, στον, στην, στο•держать, спрятать камень за пазухом κρατώ, κρύβω πέτρα στον κόρφο (έχω ύπουλο σκοπό).
16. αντί, για, στη θέση•расписаться за брата υπογράφω για τον αδερφό.
17. (διάφορες επί μέρους σημασίες)•за вами остается еще два рубля μένετε ακόμα χρέος δυο ρούβλια•
запишите это за мною γράψετε το στο λογαριασμό μου (θα σας το χρωστώ εγώ)•
за мой счет με δικά μου έξοδα•
всеми расходами осталось еще сто рублей αφαιρουμένων όλων των εξόδων, έμειναν ακόμα εκατό ρούβλια•
ему за сорок лет αυτός είναι πάνω από σαράντα χρόνια, πέρασε τα σαράντα•
что за шум? τι θόρυβος είν’ αυτός•
ото было время... αυτό έγινε τον καιρό...
|| (με την ιδιότητα)•за подписью министра με την υπογραφή του υπουργού•
за то (αντιδιαστολή) γι’ αυτό.
|| σαν, ως, για•признать- благо ευδοκώ, συγκατανεύω.
|| (αντικείμενο επιδίωξης) •охотиться за куропатками κυνηγώ πέρδικες.
|| (άλλες σημασίες)•взяться за оружием παίρνω τα όπλα (επαναστατώ)•
за исключением εξαιρέσει, εκτός•
он за все сердится όλα του φταίνε•
заработок за год οι ετήσιες αποδοχές•
за неделю, за месяц σε μια βδομάδα, σ’ ένα μήνα•
ни за что με κανένα τρόπο.
-
5 за
запредлог с вин. и твор. под.1. (сзади, позади, вне) πίσω, πέρα, ἀπό, ὀπισθεν / πέραν (по ту сторону):уехать за город φεύγω γιά τήν ἐξοχή· жить за городом μένω στά προάστεια· стать за дерево στέκομαι πίσω ἀπό τό δέντρο·2. (около, возле, вокруг) σέ, είς, κοντά, γύρω ἀπό:садиться за стол κάθομαι στό τραπέζι· сидеть за работой κάθομαι καί δουλεύω, εἶμαι στρωμένος στή δουλειά·3. (на расстоянии) σέ ἀπόσταση:за сто километров от Ленинграда σέ ἀπόσταση ἐκατό χιλιομέτρων ἀπό τό Λένινγκραντ·4. (раньше на какое-л. время) πρίν, πρό:за три дня до праздников τρεις μέρες πρίν ἀπό τίς γιορτές·5. (в течение) στή διάρκεια σέ:заработок за год ὁ ἐτήσιος μισθός· многое сделано нами за неделю μέσα σέ μιά ἐβδομάδα κάναμε πολλή δουλειά·6. (следом) πίσω ἀπό, μετά ἀπό:вслед за кем-л. μετά κάποιον, πίσω ἀπό κάποιον идите за мной ἀκολουθείστε με, ἐλἄτε μαζύ μου· друг за другом ὁ ἔνας πίσω ἀπό τόν ἀλλον гнаться за вором κυνηγῶ τόν κλέφτη·7. (при прикосновении):брать за руку πιάνω ἀπό τό χέρι·8. (при указании цели действия) γιά, ὑπέρ:бороться за мир ἀγωνίζομαι γιά τήν είρήνη·9. (вместо) γιά:работать за двоих ἐργάζομαι γιά δυό·10. (при указании стоимости, цены):купить за двадцать пять рублей ἀγοράζω των είκοσι πέντε ρουβλιών за наличные деньги τοις μετρητοίς·11. (при указании лица, предмета, который нужно достать, привести):идти́ за водой πηγαίνω γιά νερό· посылать за доктором στέλνω νά φέρω γιατρό, φωνάζω τό γιατρό·12. (вследствие) λόγω, ἐνεκα, ἐξ αἰτίας:за недостатком времени ἀπό Ελλειψη χρόνου·13. (по причине) λόγω, ἐξ αίτιας, ἐνεκα:награждать за что-л. βραβεύω γιά κάτι· ◊ приниматься за работу ἀρχίζω τή δουλειά· ей за 50 лет εἶναι πάνω ἀπό 50 χρονών за подписью кого́-л. μέ τήν ὑπογραφή ὁποιουδήποτἐ за Здоровье кого́-л. στήν ὑγεία κάποιου· за ваше здоровье στήν ὑγειά σας· за исключением ἐκτος, ἐξαιρέσει· за и против ὑπέρ καί κατά· ни за что (на свете) γιά τίποτα στον κόσμο, ἐπ' ούδενί τρόπω· за <^ет кого-л. а) γιά λογαριασμό κάποιου, °) σέ βάρος κάποιου (в ущерб кому-л.)· шаг за шагом βήμα προς βήμα· за мой счет μέ δικά μου Ιξοδα. -
6 буду
будешь, будет, будем, будете, будут.1. μελ. του ρ. быть.2. (απλ.)•, χρησιμοποιείται με σημ. ενστ. ты сам от куда будешь? εσύ από που είσαι;3. γ’ ενκ. προσ. -ет είναι, είσαι., έχει, έχεις•сколько, дедушка, тебе лет? сто -ет? πόσα χρόνια είσαι παππού; Εκατό τάχεις;
4. γ’ ενκ. προσ.-ет αρκετά, αρκεί, φτάνει•-ет, не плачь φτάνει, μην κλαις.
εκφρ.(я) не я буду – κόβω το κεφάλι μου (είμαι απόλυτα πεπεισμένος). -
7 отдать
-дам, -дашь, -даст, -дадим, -дадите, дадут, παρλθ. - χρ. отдал-ла, -ло η προστκ. отдай, μτχ. παρλθ. χρ. отдавший, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. отданный, -дан, -а, -оρ.σ.μ.1. αποδίδω, επαναδίδω, δίνω πίσω, επιστρέφω, ξαναδίνω, γυρίζω πίσω•отдать книги в библиотеку επιστρέφω τα βιβλία στη βιβλιοθήκη•
отдать долг δίνω το χρέος.
2. παραδίνω, εγχειρίζω. || παραχωρώ. || μτφ. ξοδεύω, δαπανώ καταναλώνω: αφιερώνω•отдать делу все свой силы δίνω για την υπόθεση όλες τις δυνάμεις μου.
|| θυσιάζω, δίνω για χάρη. || παραδίνω•отдать город неприятелю παραδίνω την πόλη στον εχθρό.
|| όίνω, παραδίνω•отдать туфли на ремонт δίνω τα παπούτσια για επιδιόρθωση•
отдать платье на чистку όίνω το φόρεμα για καθάρισμα.
|| βάζω, στέλλω, παραδίνω•отдать ребнка на воспитание παραδίνω το παιδάκι για διαπαιδαγώγηση•
сына в школу βάζω (στέλλω) το γιο στο σχολείο.
|| παντρεύω•в двадцать лет е -ли замуж στα είκοσι χρόνια την πάντρεψαν.
|| παραπέμπω•отдать в суд παραδίνω στο δικαστήριο.
3. πουλώ•я -ал вещь за пятьдесять рублей πούλησα το πράγμα για πενήντα ρούβλια.
|| πληρώνω•за костюм он -ал сто рублей για το κοστούμι αυτός πλήρωσε εκατό ρούβλια.
4. (με μερικά ρ. ενεργ. φ. αποδίδεται με ρ. παίρνοντας τη σημ. του ουσ.): отдать приказ (приказание) διατάζω•отдать под заклад ενεχυριάζω (βάζω ως ενέχυρο)•
отдать внам ενοικιάζω•
отдать визит επισκέπτομαι•
отдать якорь αγκυροβολώ•
отдать поклон υποκλίνομαι.
5. τινάζω, κλωτσώ (αποτην εκπυρσοκρότηση)•ружьё -ло в плечо το όπλο με τίναξε στον ώμο.
|| προκαλώ πόνο•-ло в спину μου προκάλεσε πόνο στη ράχη.
6. αμολάρω, ξελασκάρω, χαλαρώνω, ξεσφίγγω•отдать повод αμολάρω τα χαληνά (χαλαρώνω τα ηνία).
|| στρέφω, γυρίζω (στο πλευρό).7. αμ. αναμερίζω, κάνω•-ай назад κάνε πίσω.
εκφρ.отдать руку дочери – δίνω το χέρι της κόρης (την παντρεύω).1. παραδίδομαι•он -лся в их распоряжение αυτός παραδόθηκε στη διάθεσήτους•
неприятель -лся победителю ο εχθρός παραδόθηκε στο νικητή.
2. αφοσιώνομαι, επιδίδομαι, προσηλώνομαι, εγκύπτω, απορροφούμαι.3. (για γυναίκα)• παραδίδομαι, υποκύπτω•она -лась ему αυτή παραδόθηκε σ αυτόν.
4. (για ήχο) αντηχώ, αντιλαλώ. || βρίσκω απήχηση, προξενώ αίσθημα συμπάθειας, λύπης κ.τ.τ. -
8 этак
κ. (απλ.) эдак επίρ.1. βλ. так (1 σημ.).2. αλλιώς, διαφορετικά•и так и этак κι έτσι κι αλλιώς•
тут, там не так εδώ αλλιώς, εκεί όχι έτσι.
|| περίπου•очень давно, лет сто, этак, назад πολύ παλαιά, πριν, περίπου, εκατό χρόνια.
См. также в других словарях:
сто лет — столетие, век Словарь русских синонимов. сто лет сущ., кол во синонимов: 2 • век (36) • столетие … Словарь синонимов
сто лет в обед — старопрежний, престарелый, песок сыплется, старый, в обед сто лет, времен очаковских и покоренья крыма, дальний, давно минуть, ветхий, песок сыплет, давний, древний, далекий, стародавний, дряхлый, давнишний, давнопройти Словарь русских синонимов … Словарь синонимов
Сто лет ужаса — 100 Years of Horror Жанр документальный фильм Создатель Тед Ньюсом В главных ролях Кристофер Ли Страна … Википедия
Сто лет одиночества — С испанского: Cien ailos de soledad. Название романа (опубл. 1967) колумбийского писателя Габриэля Гарсиа Маркеса (р. 1928). Писатель рассказывает об истории вымышленного им маленького провинциального городка Макондо через историю семьи Буэндия,… … Словарь крылатых слов и выражений
Сто лет, да двадцать, да маленьких пятнадцать. — Сто лет, да двадцать, да маленьких пятнадцать. См. БРАНЬ ПРИВЕТ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Сто лет одиночества — У этого термина существуют и другие значения, см. Сто лет одиночества (значения). Сто лет одиночества Cien años de soledad … Википедия
Сто лет одиночества (альбом) — У этого термина существуют и другие значения, см. Сто лет одиночества (значения). Сто лет одиночества … Википедия
Сто лет тому вперёд — В этой статье не хватает ссылок на источники информации. Информация должна быть проверяема, иначе она может быть поставлена под сомнение и удалена. Вы можете … Википедия
Сто лет одиночества (значения) — Внимание! Данная страница или раздел содержит ненормативную лексику. «Сто лет одиночества»: Сто лет одиночества роман колумбийского писателя Габриэля Гарсиа Маркеса … Википедия
Сто лет в субботу — См. Сто годов в эту субботу (ГОД) … Большой словарь русских поговорок
Сто лет в обед — давно; много лет (напр. о возрасте) … Словарь русского арго
