-
1 найти
I совер. ссарыни вот нашли большое поле (Лермонтов) – æмæ мæнæ ссардтой стыр фæз
II совер. сæмбæлыннайти поддержку (перен.) – ахъаз ссарын
нашла коса на камень (посл.) – цæвæг дурыл сæмбæлди
-
2 обнаружить
совер.1. (найти) ссарын, раргом кæнынобнаружить преступника – фыдгæнæджы ссарын
он обнаружил большой талант – стыр курдиат равдыста
-
3 открыть
совер.1. бакæнын, байгом кæныня отыщу секрет и ларчик вам открою (Крылов) – æз секрет ыссардзынæн æмæ уын къопп бакæндзынæн
открой глаза – дæ цæстытæ бакæн
открыть путь – фæндаг байгом кæнын
открыть театр – театр байгом кæнын
2. (обнаружить) раргом кæнын, ссарыноткрыть заговор – сусæг бадзырд раргом кæнын
открыть новую планету – ног планетæ ссарын
-
4 почтить
совер. скад кæнын, сцыт кæнын, ном ссарынпочтить память покойного – сгуыхты ном ссарын
-
5 приобрести
совер.1. сфæрæз кæнын; ссарын, балхæнынприобрести друзей – лымæнтæ ссарын
приобрести лошадь – бæх балхæнын
2. райсынприобрести хороший вид – хорз уынд райсын
-
6 вступить
совер. бапæуын, бахизын, бакъахдзæф кæнын, балæууынвступить в партию – партимæ бацæуын
вступить в союз – цæдис скæнын, цæдисы бацæуын
вступить в брак – бинонтæ скæнын, къай ссарын
вступить в силу – тыхы бацæуын
вступить в разговор – ныхасы бацæуын
-
7 выискать
-
8 выследить
совер. фæд ссарынворов выследили – къæрныхты фæд ссардтой
-
9 выход
-
10 добыть
совер. самал кæнын, сфæрæз кæнын, ссарынгде ты добыл эту лошадь? – ацы бæх кæм сфæрæз кодтай?, ацы бæх дæ къухы кæм бафтыд?
-
11 достать
совер.1. (взять, извлечь) райсын, сисын2. (приобрести, добыть) ссарын, сфæрæз кæнын, самал кæныня достал материал для постройки – бæстыхайæн æрмæг сфæрæз кодтон
3. (дотронуться, коснуться) аххæссын, сæххæссын, баххæссыня не достал до потолка – цармæ нæ сæххæссыдтæн
-
12 изыскать
совер. сагурын, ссарын, самал кæнынизыскать средства – фæрæзтæ самал кæнын
-
13 нажить
совер. сфос кæнын, ссарын, скæнын, сæнтауыннажить состояние – мулк скæнын
-
14 недосчитаться
совер. нымады; не ссарынпастух недосчитался в стаде пятнадцати овец – фиййау йæ фоснымады фындтæс нæ ардта
-
15 немилость
жен. фыдæхвпасть в немилость – фыдæх ссарын
-
16 обзавестись
совер. разг. ссарын, самал кæнын -
17 отыскать
совер. ссарын, æрцагурын -
18 посвятить
совер.1. снывонд кæнын, раттын, ном ссарыня решил посвятить себя искусству – мæхи аивадæн снывонд кæнын стæрхон кодтон
я лиру посвятил народу своему (Некрасов) – мæ фæндыр мæ адæмæн снывонд кодтон
-
19 придраться
совер. къæм ссарын, хыл ракъахын -
20 присмотреть
совер.1. цæст фæдарын, хъус фæдарынприсмотри за ребенком – сывæллонмæ дæ цæст фæдар, сывæллонмæ дæ хъус фæдар
2. разг. æрцагурын, ссарынприсмотреть работу – куыст æрцагурын
- 1
- 2
См. также в других словарях:
ссарын — ↑ арын Хуымæтæг, аразгæ, цæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: ссарынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: ссарæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: ссарæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз ссарын … … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ссарын — з.б.п., ссардтон, ссардтаин, ссардзынæн … Орфографический словарь осетинского языка
АРВЫ КÆРÆТТЫ ДÆР ССАРЫН — Искæй, исты кæмдæриддæр ссарын … Фразеологический словарь иронского диалекта
КЪÆМ НЕ ССАРЫН — Искæмæ аипп, хъæндзинад, исты азым не ссарын, нæ арын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ФÆНДАГ НЕ ССАРЫН — Кæимæдæр иумиаг æвзаг не ссарын, иу хъуыдымæ не рцæуын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ФÆНДАГ ССАРЫН — 1. Хорз хъуыддагыл биноныгæй ныллæуын: хорз цард кæнын, хорз хъуыдыйыл ныххæцын. Вступить на путь. 2. Искæй ахаст химæ здахыны амал ссарын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦЫРАГЪЫ РУХСÆЙ ДÆР НЕ ССАРЫН — Зынæй ссарын. Днем с огнем не сыщешь … Фразеологический словарь иронского диалекта
АБЫРÆН ССАРЫН — Исты фыд хъуыддагæй аирвæзæн самал кæнын. Стæй зон, куы бахауай, уæд дын уыдонæй ничи баххуыс кæндзæн. Абырæн дæхæдæг хъуамæ ссарай. Уыдон дæ зонгæ дæр нал бакæндзысты. (СИ. 1990. 189.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
АМОНД ССАРЫН — Ус æркæнын, кæнæ моймæ фæцæуын. Чызджытæй цыппар сæ амæндтæ ссардтой æмæ се мкъæйттимæ амондджынæй цæрынц. (СИ. 1990, 47.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БОНЫ РУХСÆЙ ДÆР НЕ ССАРЫН — Зын ссарæн уын. И днем с огнем не найти. To look for smth. with a light in broad daylight; like trying to find a needle in a haystack … Фразеологический словарь иронского диалекта
БЫНАТ ССАРЫН — 1. Моймæ фæцæуын. Мах адæмы мæт нæй, фæлæ нæ чызг, цалынмæ æгас стæм, уæдмæ йæ бынат куы ссара... (Мамсыраты Д. Залдуз.) 2. Чи цы аккаг у, ахæм ранмæ бахауын … Фразеологический словарь иронского диалекта
