-
21 кылаңгыр
кылаңгыр: көк кылаңгыр сүт синеватое (снятое) молоко;кылаңгыр көк сорпо жиденький суп;кылаңгыр тамак малопитательная пища;толукшуп турган өң кайда, кылаңгыр тамак татпаса! стих. где уж тут полное и свежее лицо, если не вкушаешь (даже) жиденькой (малопитательной) пищи! -
22 йыҥгыр-йоҥгыр
йыҥгыр-йоҥгырподр. сл. – подражание звонуЙыҥгыр-йоҥгыр йыҥгырта ландыш тымык водын. А. Иванова. Звенит ландыш тихим вечером.
-
23 тыҥгыр-туҥгыр
тыҥгыр-туҥгырподр. сл. – подражание чему-л. неровному, изрытому, бугристому, кочковатомуПоселкым эртымеке, тыҥгыр-туҥгыр веран тӧвашке лишемыч. «Арс. тук.» Проехав посёлок, приблизились к неровному (букв. неровным местом) холму.
-
24 чыҥгыр-чоҥгыр
чыҥгыр-чоҥгырГ.: цынгыр-цунгыр, цынгыри-цонгыриподр. сл. – подражание бренчанию, звяканью, бряцанию, бряканью -
25 чыҥгыр-чыҥгыр
нар. плотно, тесно сжав, прижав одно к другому вплотную, битком (набитый). Вожсаска дене чыҥгыр-чыҥгыр темыме мешак мешок, плотно набитый корнеплодом.□ Изи орол пӧ рт тич чыҥгыр-чыҥгыр калык: олымбал йыр шинчат, южышт йол ӱмбалне шогат, кӱ вар ӱмбакат волен шинчыныт. О. Шабдар. В сторожке народу битком набилось: сидят на лавочках, некоторые стоят на ногах, иные уселись даже на пол. Ср. шыҥ-шыҥ.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > чыҥгыр-чыҥгыр
-
26 даңгыр
даңгыр Iто же, что даңгыл 1;элдешсең - жолу даңгыр журт, эрегишсең,- жеңилбес ак ыйыктай алгыр журт фольк. если с миром (к нему), (он) народ с гладкой дорогой, если с враждой (к нему), (он) народ с хваткой беркута.даңгыр IIдаңгыр-дуңгур стук, грохот. -
27 кӧргоҥгыр
кӧргоҥгырIдиал. бубенчик; бубенцыТӱп имньын шуйыштыжӧ – кӧргоҥгыр, а пӱгыштӧ – той оҥгыр. «Мар. ком.» На шее коренника – бубенцы, а на дуге – бронзовый колокольчик.
Смотри также:
колдырмаIIдиал. купальница европейскаяВӱдтӱр гыч кӧргоҥгыр шуялта той саскажым мылам. Сем. Николаев. От берега купальница протягивает мне свой жёлтый цветок.
Смотри также:
оҥгырвуй -
28 кӱдыроҥгыр
кӱдыроҥгырбот.1. сон-трава, прострел (мемнан кундемыште эн ончыч пеледше ош-кандалге пеледыш)Кӱдыроҥгыр пеледеш цветёт сон-трава;
кӱдыроҥгырым погаш собирать сон-траву.
Кӱдыроҥгырлан кече лийже – йӱштӧ шучко огыл. В. Колумб. Сон-траве было бы солнце – холод не страшен.
Кӱдыроҥгыр канде шинчам почо. С. Эсаулова. Сон-трава открыла синие глаза.
2. в поз. опр. относящийся к сон-траве, прострелуКӱдыронгыр пеледыш цветы сон-травы.
Кидыштет кӱдыроҥгыр аршаш палдырнен. З. Ермакова. В твоей руке букет сон-травы.
-
29 даңгыр-доңгыр
1) подр. сильному грохоту, шуму, стуку2) в знач. нареч. с гро́хотом, с шу́мом• -
30 доңгыр-даңгыр
подр.; см. даңгыр-доңгыр -
31 заңгыр-зоңгыр
см. тж. даңгыр-доңгырподр. сильной громкой тряске, дрожанию, дребезжанию -
32 кыңгыр
прил.1) тёмный, криво́й (о деле, поступке и т. п.), нече́стныйкыңгыр эш кырык елдан соң да беленә — (посл.) тёмное де́ло раскро́ется и че́рез со́рок лет
2) наде́тый набекре́ньфуражканы кыңгыр салу (кию) — надева́ть фура́жку набекре́нь
• -
33 мыңгыр-мыңгыр
звукоподр. ворчанию, брюзжаниюмыңгыр-мыңгыр килү — ворча́ть (под нос)
-
34 ыңгыр-шыңгыр
звукоподражание звону металла: ыңгыр-шыңгыр бажында загадка [нечто] звенЯщее на голове (отгадка: чүген уздечка). -
35 дыңгыр
дыңгыр: дыңгыр-дыңгыр1) звукоподражание дроби, трескотне;2) трень-трень (подражакие звуку балалайки). -
36 зыңгыр
зыңгыр: зыңгыр тов южн. величественная лысая гора;о тов, бу тов, орто жери зыңгыр тов загадка та гора, эта гора, посредине лысая гора (отгадка таңдай, тил нёбо, язык). -
37 кыңгыр
звон, бренчанье;кыңгыр этип издав бренчащий звук;кыңгыр эткиз- извлечь бренчащий звук;кылына кыңгыр үн бердим, тырмалап өрүк комузду стих. струнам я дал бренчащий звук, перебирая комуз из дерева урюка. -
38 шыңгыр
подражание звонкому звуку;шыңгыр эт-издать звонкий звук;шыңгыр күлкү звонкий смех;кулундай шыңгыр эткен, о балдар, үнүңдү сагындым стих. о дети, я соскучился по вашему, как у жеребёнка, звонкому голосу. -
39 ыңгыр
ыңгыр: ыңгыр-дыңгыр кеп ойлоп фольк. размышляя о всякой всячине. -
40 лавыра туҥгыр
разг.1) грязище, одна грязьПӧрт кӧргышкӧ пурет – лавыра туҥгыр. В. Сави. Зайдёшь в дом – одна грязь.
2) грязнуля, неряха (букв. корка грязи)Лавыран коштшым лавыра туҥгыр маныт. Того, кто ходит грязный, называют неряхой.
Идиоматическое выражение. Основное слово:
туҥгыр
См. также в других словарях:
гыр-гыр — 1. Сулыш юлыннан килә торган һаваның кече телне калтыратып үтүеннән барлыкка килгән калын тавышны белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кыңгыр — (КЫҢГЫРАЙТУ) (КЫҢГЫРАЮ) – рәв. Нин. б. яссылыкка карата почмак ясап, беркадәр кырынайтып. с. Яссылыкка карата почмак ясап торган; кырынайган, авыш. КЫҢГЫР КАРАУ – Начар карау. КЫҢГЫР КИТМӘҮ – Начар булмау, зарар килмәү. КЫҢГЫР ЭШ – Начар эш, яман … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Кюзели-Гыр — Кюзеликыр, древнехорезмийское городище, расположенное в районе древней дельты Амударьи, на одноимённой останцовой возвышенности (ныне в пределах Ташаузской области Туркменской ССР). Открыто в 1939, раскапывалось в 1950, 1953 54. К. Г.… … Большая советская энциклопедия
җил-яңгыр — Җил һәм яңгыр, җилләп яуган көчле яңгыр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яңгыр — 1. Су тамчылары рәвешендә ява торган явым төшем 2. күч. Күпләп коела, сибелә, чәчелә торган берәр нәрсәнең ташкыны. ЯҢГЫР БАШМАГЫ – Итләч йомшагы өлгергәннән соң кара кучкыл тузанга әйләнә торган шарсыман гөмбә; рус. Дождевик … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
даңгыр-доңгыр — 1. Дөбердәүле калтыраулы даң тавышларын белдерә 2. Даңгырдык яки сикәлтәле юлда (арбага һ. б. ш. га) утырып барганда селкенү тур.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
доңгыр-даңгыр — Дөбердәү калтырау катнаш доң тавышын белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мыңгыр-мыңгыр — Берөзлексез, әкрен генә, ишетелер ишетелмәс яки аңлаешсыз итеп сөйләнгән вакытта яки сукранганда була торган тавышларны белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шыңгыр-шыңгыр — Металл яки шундый каты әйберләр бер беренә бәрүлүдән чыккан калын, тонык кына калтыраулы тавышны белдерә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ыңгыр-мыңгыр — рәв. Сукрана сукрана … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ыңгыр-шыңгыр — рәв. Ыңгырашып, көч хәл белән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге