-
1 жарко
гарм, сӯзон, бо ҳарорат -
2 жарко
1. нареч. гарм, сӯзон2. нареч. перен. гарм, гарму ҷӯшон, бо ҳарорат; они жарко о чём-то спорили онҳо дар бораи чизе бо ҳарорат баҳсу мунозира мекарданд3. в знач. сказ. безл. ҳаво гарм аст, тафсон [аст]; в тесной комнатке было жарко дар хоначаи танг ҳаво гарм буд4. в знач. сказ. безл. кому ҳаво гарм аст; здесь мне жарко ҳавои инҷо бароям гарм аст <> ни жарко, ни холодно кому на гарму на сард, фарқ надорад; [аж] небу жарко будет (станет) чангашро ба осмон мебарорад -
3 жарче
сравн. ст. к жаркий и к жарко гармтар, тафсонтар, сӯзонтар -
4 гореть
несов.1. сӯхтан, аланга задан; жарко горят дрова ҳезум лангас зада месӯзад2. разг. алав доштан, тафсидан; танур горит танӯр тафсон аст3. даргирифтан, рӯшноӣ додан, нур афшондан; лампа горит чароғ даргирифтааст4. дурахшидан, барк задан, ҷило додан; купол горит на солнце гунбаз аз партави офтоб ҷило медиҳад; глаза его горят чашмони ӯ барк мезананд5. сӯхтан, сӯзиш кардан; гореть в лихорадке аз таб сӯхтан; рана горит ҷароҳат сӯзиш мекунад6. сурх шудан, суп-сурх шудан; он горел от стыда аз хиҷолат суп-сурх шуда буд7. на ком--чём разг. зуд кӯҳна шудан, зуд аз тан афтодан (дар бораи либос, пойафзол)\ на нём всё горит сару либоси вай зуд аз тан меафтад8. обл. тосидан, пӯсидан; сено горит в стогах беда дар ғарамҳо мепӯсад <> дело горит в руках у кого, чьих кор ба дасти кордон аст; душа горит дил бекарор аст, дил дар туғён аст; гореть желанием иштиёкманд будан; гореть на работе ба кор иштирок доштан; земля горит под ногами кого, у кого мурғи посӯхта барин гаштан; гурехтанӣ шудан; не горйт кори таъҷили нест; на воре шапка \горетьит по-гов. тоқии дузд сӯхт -
5 даже
частица усил.1. ҳатто; я даже представить себе этого не могу ман инро ҳатто тасаввур карда наметавонам; даже и… ҳатто… ҳам; даже и подумать не могу об этом дар ин бора ҳатто фикр ҳам карда наметавонам; даже теперь ҳатто ҳоло; даже если ҳатто агар; даже я не знаю ҳатто ман намедонам2. в знач. союза балки, ҳатто; было очень тепло, даже жарко ҳаво гарм ва ҳатто тафсон буд -
6 до
межи қитъаи заминро то рош рондан до пахивание с (по знач. гл. допахать) рондан(и), ронда тамом кардан(и)IIпредлог с род.1. (указывает расстояние, время) то, то ба; до города осталось пять километров то шаҳр панҷ километр монд; достать до дна то ба таг расидан; до отхода поезда осталось полчаса то рафтани поезд ним соат монд; ждать до вечера то бегоҳ мунтазир шудан; до полной победы то ғалабаи комил; до особого распоряжения то фармони махсус2. (указывает на степень действия): износить до дыр то дариданаш пӯшидан; истратить до копейки то тини охир ин харҷ кардан; я удивлён до крайности ман бениҳоят ҳайронам; промокнуть до нитки шипшилтик шудан; промёрзнуть до костей сахт.хунук хӯрдан; покраснеть до корней волос аз хиҷолат суп-сурх шудан; устать до смерти бисёр шалпар шудан; обидеться до слёз сахт хафа шудан; вылить всё до капли то қатраи охирин рехтан3. (прежде) пеш аз, то; до революции пеш аз революция; до наступления холодов то хунук шудани ҳаво4. (приблизительно) қариб, тақрибан, то, то ба; зал вмещает до тысячи человек дар зал қариб ҳазор кас мегунҷад; мороз доходит до сорока градусов сармо то ба чил дараҷа мерасад5. (не больше) то; дети до десятй лет бачагони то синни даҳ; весом до пятй килограммов вазнаш то панҷ килограмм6. (указывает на лицо, предмет, которого что-л. касается) ба; мне нет до этого дела ман ба ин коре надорам; мне не до шуток (не до смеху) ҳозир ба ман шӯхӣ намефорад; что до кого-чего…, …бошад; что до меня, то я согласен гап дар бораи ман бошад, ман розӣ ҳастам <> до свидания хайр, то дидан(а); до чего … 1) (как) чунон…, бисёр…; до чего жарко чунон гарм ки…; до чего жаль сад афсӯс ки… 2) (какой) чӣ, аҷаб; до чего интересная книга аҷаб (чӣ) китоби шавқовар; до сих пор, до сих пор 1) (о месте) то ин ҷо; читайте до сих пор то ин ҷо хонед 2) (о времени) то ҳол; его нет до сих пор вай то ҳол нест; до того, как … то…; ждйте до того, как он придёт то омадани вай нигоҳ карда истед; они будут готовы до того, как он придёт то омадани вай онҳо тайёр мешаванд; до тех пор пока … то вақте ки…; до того, что… 1) (так долго, что) он қадар…; он кричал до того, что охрип вай он қадар дод зад, ки овозаш гирифт 2) (до такой степени, что) то ба дараҷае…, он чунон…, он қадар…; он до того устал, что не может двинуться вай он чунон монда шуд, ки маҷоли ҷунбидан надорад; от доскй до доскй (прочитать, выучить) аз аввал то охир, аз андаш ба бандаш (хондан, ёд кардан)IIс нескл. муз. до (овози якуми гаммаи мусикӣ ва нотаи он)\ нижвее до дои поён (паст); взять вёрхнее до дои болоро хондан -
7 искупаться
Iнесов.1. см. искупиться;2. страд. бахшида (омурзонида) шуданIIсов. разг. оббозӣ кардан; было жарко, и мы решили искупаться ҳаво гарм буд ва мо оббозӣ карданӣ шудем -
8 как
Iчастица чӣ; как! Это он! чӣ! Ҳамон одам!; как? Разве все уже собрались? чӣ! Магар ҳама ҷамъ шуданд?IIнареч.1. вопр. чӣ тавр, чӣ гуна, чӣ хел, ба кадом шакл; чй; как вы поживаете? аҳволатон чй тавр?; как ваши диела? корҳоятон чӣ тавр?; как вы сказали? шумо чи гуфтед?2. относ. чӣ хеле ки…, чи (ҳамон) тавре ки…; я написал, как вы сказали ман ҳамон тавре ки шумо гуфтед, навиштам3. определит. чӣ хел, чи тавр; как хорошо! чй хел нағз!; как жарко! чӣ хел гарм!4. времени вақте ки, ҳангоме ки…; как приеду, сообщу ҳамин ки омадам, хабар медиҳам <> как будто гуё, гуё ки; как бы [то] нй было дар ҳар ҳол; как бы чи хел карда; как бы он не узнал боз вай нафаҳмад; как вдруг якбора, яке, дафъатан, баного.ҳ, ногаҳон, нохост; как же! набошад чӣ!, албатта!; вы выполнили мою просьбу? - Как же! шумо илтимоси маро ба ҷо овардед? - Албатта!; как [бы] не так! умед накун!, беҳуда фикр накун!; как когда, когда как ҳар вақт ҳар хел, гоҳ ин тавр - гоҳ он тавр, як хел не; как кому, кому как ба як кас маъқул, ба дигаре не; как можно ҳар чӣ, ба қадри имкон; как можно больше ҳар чӣ бисьёртар; ему хотелось как можно скорёе добраться до дому ӯ мехост, ки ҳар чӣ тезтар ба хонааш расад; как ни в чём не бывало гӯё ки ҳеҷ ҳодисае нашуда буд; как и не бывало асараш ҳам намонд, буд ё набуд; как нельзя лучше бисьёр нағз; как попало чи тавре ки тӯғри (рост) ояд; как раз 1) (именно) маҳз, худи худаш; тебято как раз мне и надо маҳз худат ба ман даркор 2) в знач. сказ. айнан, худи худаш; лоиқ, муносиб; башмаки мне как раз кафш ба пои ман лоиқ аст; как сказать кӣ медонад; чӣ гӯям; как только ҳамин ки, … замон; как только доклад закончился, они ушли ҳамин ки маърӯза тамом шуд, онҳо баромада рафтанд; вот [оно] как! ҳамтуя!, аҷабо!союз1. сравн. …барин, чун, ҳамчун, мисли…, монанди…; степь широкая, как море дашти монанди баҳр васеъ; белый как снег барф барии сафед; бледный как полотно дока барин сафед; как нарочно қасдан кардагй барин2. присоед. ҳамчун, чун; я советую вам как друг ман ба шумо чун дӯст маслиҳат медиҳам3. врем. ҳамин ки…, дар баробари…; как приедешь, напишй ҳамин ки рафта расиди, хат навис4. уст. прост. агар; найдёшь дело, как захочешь агар хоҳи, кор меёби <> как скоро уст. книжн. 1) врем. ҳамин ки, …замон; как скоро он уедет… вай рафтан замон 2) усл. модом ки, агар; как скоро мы признали, что он прав, то… модом ки мо ӯро хак донистем, пас… -
9 небо
Iс (мн. небеса)1. осмон, фалак; синее небо осмони кабуд; звёздное небо осмони ситоразор2. рел. осмон; ҷаннат3. обл. боло <> [как] небои земля рӯзу шаб барин, обу оташ барин; как гром среди ясного неба мисли балои ногаҳонӣ; между небом и землей 1) бе хова, бе макон, ломакои 2) дар ҳолати номуайян; на склоне неба дар осмон, дар само; под открытым небом дар зери осмон, дар кӯча, дар берун; небо коптить умрро бекора гузарондан; небо с овчинку (в овчинку) показалось кому прост. осмон бо сараш фурӯ рафт; [аж] небу жарко будет (станет) чангашро ба осмон мебарорад; небеса разверзлись осмон тешук шуд; быть (чувствовать себя) на седьмом небе бисёр хурсанд будан, аз шодӣ сар ба фалак расидан; витать между небом и землей хаёлпарастӣ кардан, хаёли хом дар сар парваридан; вознести (превознести) до небес кого-что ба осмонҳо баровардан; как (будто, словно, точно) с неба свалился (упал) 1) аз осмон афтидагӣ барин; он внезапно приехал, точно с неба свалился ӯ аз осмон афтидагӣ барин омада монд 2) намефаҳмад; худро ба нодонӣ мезанад; да что ты прикидываешься, словно с неба упал? чаро худро ба нодонӣ мезанӣ?; попасть пальцем в небо гапи беҷо задан; ҷавоби бемавқеъ додан; упасть с неба на землю аз аспи хаёлот фуромадан; он звёзд с неба ве хватает одами одмиёна (ҳамтуҳо); семь верст до небес [и всё лесом] наобещать (наговорить) кому-л. бо чормағзи пуч домани касеро пур карданIIс1. анат. ком; мягкое небо коми нарм; твёрдое небо коми сахт2. обл. сақфи печи русӣ -
10 невозможно
1. в знач. сказ. безл. номумкин, ғайримумкин, имконнопазир, аз имкон берун, мумкин не (нест), маҳол; это невозможно ин имконнопазир аст, ин мумкин нест2. иареч. разг. ниҳоят, хеле, бағоят, аз ҳад зиёд; здесь невозможно жарко ин ҷо ниҳоят гарм аст3. нареч. разг. ношоиста, нораво, ноҷоиз; он ведёт себя невозможно рафтораш ношоиста аст -
11 нестерпимо
нареч. тоқатфарсо, тоқатгудозона; нестерпимо жарко ба ҳадди тоқатфарсо гарм аст -
12 так
1. нареч. ҳамин тавр, инак, ин хел, ҳамин хел; он сказал именно так вай маҳз ҳамин тавр гуфтааст2. нареч. ин қадар, он қадар, чунон; я так много ходил, что едва стою на ногах ман чунон бисёр гаштам, ки ба зӯр пойҳоям рост меистанд3. нареч. бенатиҷа, беҷазо; это так не пройдет ин беҷазо намемонад; так оставить этого нельзя ин корро бенатиҷа монондан мумкин нест4. нареч. ҳамту, беғаразона; он сказал это просто так ӯ инро ҳамту гуфт 5.нареч. разг. худ ба худ, ҳамту; болезнь не пройдет так дард худ ба худ намемонад; я итак достану, без лестницы ман ҳамту бе нардбон ҳам мегирам6. частица разг. ҳеҷ чиз, ҳеҷ, ҳеҷ гап не; что с тобой ? - Так ба ту чӣ шуд?- Ҳеҷ гап не7. союз дар он сурат, пас,набошад, -дия; работу сделал, так можно и отдохнуть корро иҷро карда бошӣ, дам гирифтан мумкин аст; работать, так работать кор кардан бошад - кор кардандия8. частица пас; бинобар ин; хӯш; так ты мне не веришь? пас ту ба ман бовар намекунӣ?; так едем? пас меравем?9. союз аммо, вале; афсӯс, ҳайф; я говорил ему, так он не сделал этого ман ба ӯ гуфта будам, аммо вай ин корро накард10. частица бале, ҳа, оре, дар ҳакиқат; так это он? ин кас дар ҳақиқат, вай бошад?; так вы не ошиблись бале, шумо хато накардед11. частица усил. чунин; чӣ хел; я так думаю, что ты неправ ман чунин фикр дорам, ки гапи ту ҳак нест; вот у него конь так конь! аспаш кирои таъриф будааст!12. частица огранич. қариб, тахминан; человек лет так пятидесяти одами тахминан панҷоҳсола13. частица масалан, чунончӣ; в Душанбе летом жарко, так, температура в тени доходит до сорока градусов дар Душанбе тобистон гарм мешавад, масалан дар соя ҳарорат ба чил дараҷа мерасад вот так ана халос, ана, анаю мана; вот так так кор ҳамту будаастда, ана, дидӣ, халос; вот так клюква!, вот так фунт!, вот так штука! прост. аҷабо!, кора бинед-а!; всё так фарз кардем хамин тавр бошад; розӣ ҳастам, гирем ки…; давно бы так кайҳо ҳамин тавр карданатон даркор буд; за - прост. муфт, ройгон; и так [уж] бе ҳамон ҳам, бе ин ҳам; и так [уж] достаточно бе ин ҳам кифоя аст; и так далее (и т. д.) ва хоказо, ва ғайра (ва ғ.); [и] так и сяк I) ҳам ин тавру ҳамон тавр; ҳар хел; она [и] так и сяк примеряла шляпу вай шляпаро ҳам ин тавру ҳам он тавр пӯшида медид 2) (кое-как) чала-чулпа, нимкора 3)(ни то, ни сё) як навъ, на нағзу на бад; [и] так и так, [и] так и этак 1) см. [и] так и сяк 1); 2) ҳам ин тавр, ҳам он тавр, ҳам инчунин, ҳам ончунон; как [бы] не так ! ҳамин тавр набудагист!, ин тавр набошад даркор!; пусть так хуб, майлаш, бошад, ҳамин тавр бошад, бигузор; так бы ҳамин, ҳамин тавр; так бы и бросил всё ҳамин тавр ҳамаашро мепартофтам; так вот 1) инак, ҳамин тавр; так вот, слушайте, что дальше произошло [хайр набошад] гӯш кунед, охираш чӣ шуд; 2) ана [аз] барои ҳамин; так вот ему и приходится уезжать ана аз барои ҳамин аз ин ҷо рафтанаш лозим меояд; так его (их)! ҷазояш(он) бинад (бинанд)!, ҳақ!, меарзад!; так и 1) сахт, бисёр; слёзы так и льются из глаз ашк шаш катор аз чашмонаш мерезанд; солнце так и жжёт офтоб сахт месӯзонад 2) якбора, ҳамту; он так и обмер вай якбора карахт шуда монд 3) хеҷ; так они пойдёт с вами! вай ҳеҷ ҳамроҳи шумо намеравад!; так он тебя и послушал! магар вай гапи туро гӯш мекунад!; 4) нағз, хуб; я так и знал … ман нағз медонистам, ки …; так и быть шавад, шудан гирад, майлаш; так и есть дар ҳақиқат ҳам ҳамин тавр аст; так и знай(те) дониста мон(етон), дониста гир(ед), дар ёдат(он) бошад; так и знай, что это тебе не удастся дониста мон, ки ин корро карда наметавонӣ; так и надо (нужно) кому сазояш ҳамин аст, ҳаққаш ҳамин аст; так ему и надо! вай бо ҳамин сазовор аст!, ҳаққаш ҳамин!; так и так [мол, дескать] гӯё ҳамин хел; так или иначе 1) ба ҳар ҳол, ҳар тавре ки бошад 2) бо вуҷуди ин, ба ҳар ҳол; так как союз чунки, зеро ки…; я спешу, так как пора идти на работу ман мешитобам, чунки вақти ба кор рафтан шуд; так называемый ба номаш, гӯё ки; так на так прост, сар ба сар; так нет аммо; баръакс; ему надо быть дома, так нет, он ушёл вай бояд дар хона мебуд, аммо рафта мондааст; так себе ҳамту, бад не, як навъ; как вы себя чувствуете? - Так себе аҳволатон чӣ тавр? - Як навъ; так сказать вводн. ел. гуфтан мумкин; так точно воен. ҳа, ҳамин тавр; так что союз бинобар ин, барои ҳамин ҳам; времени у нас мало, так что поторопись вақтамон кам, бинобар ин ту тез бош; так чтобы союз ки…, то ки…, барои он ки…; надо выйти пораньше, так чтобы не опоздать барвақттар баромадан лозим, то ки дер намонем; будьте \так добры марҳамат фармоед, бемалол бошад, агар заҳмат нашавад -
13 ужас
м1. даҳшат, ваҳшаг, ваҳм, воҳима; прийти в ужас ба даҳшат афтидан; привести в ужас ба даҳшат овардан; наводить ужас на кого-л. касеро ба воҳима андохтан; его охватил ужас ӯро воҳима гирифт; он побледнел от ужаса аз даҳшат рангаш парид2. офат; засуха - ужас здешних мест хушксолӣ офати ин ҷойҳост3. фоҷианокӣ, фоҷиавӣ бӯдан(и), даҳшатнокӣ; ужас положения даҳшатнокии вазъият // чаще мн. ужасы фоҷиа, азобу уқубат; ужасы воины фоҷиаи ҷанг; я испытал все ужасы блокады ман ҳама азобу уқубати муҳосираро, кашидам4. хавотир, тарс, воҳима, даҳшат, хаяҷон, изтироб; он с ужасом увидел, что улицу перебегает ребёнок ӯ аз кӯча тозон гузаштани кӯдакеро дида, ба ваҳм афтод5. в знач. сказ. разг. ниҳоят бад аст; это просто ужас ин ниҳоят бад аст6. в знач. нареч. прост. хеле, бисьёр, аз ҳадзиёд, бениҳоят; ужас, как много народу бениҳоят мардум бисьёр аст; ужас, как жарко ҷудо ҳам гарм аст до ужаса прост. ниҳоят, бениҳоят, ҷудо; до ужаса бестолково ниҳоят аблаҳона аст; \ужас, что такое бисьёр бад, бисьёр ганда -
14 ух
межд.1. ӯх; ух, жарко! ӯх, бисьёр гарм!2. (о звучании) ув-уви, ғув--ғуви; ух! - раздалось внутри горы овози гумбуррос аз дили кӯҳҳо шунида шуд -
15 фу
межд.1. при выражении досады, укоризны, отвращения ӯҳ, ӯй, эҳ; фу, как нехорошо! ӯҳ, чӣ тавр бад аст!; фу, какая гадость! ӯй, чӣ нафратангез аст!2. при выражгнии усталости, изнеможения уҳ, ӯй фу, как жарко! ӯҳ, чӣ қадар ҳаво гарм аст! <> фу-ты, [ну-ты]! ина бинеда! -
16 холодно
1. нареч. дилхунукона, дилсардона, дилу бедилон; холодно встретить дилу бедилон пешвоз гирифтан; холодно отнестись к кому-л. ба касе дилсардона муомила кардан2. в знач. сказ. безл. сард (хунук) аст; сегодня очень холодно имрӯз бисьёр хунук аст3. в внач. сказ. безл. кому хунук (сармо) аст; мне холодно ман хунук хӯрдам \..перен. ввнач. сказ. безл. сард (хунук, ғамгин, маъюс) аст; на душе у него становилось холодно и тоскливо дилаш обуадо -мешуд <> ни жарко (ни тепло) ни холодно кому парво надорад, на гарму на сард, фарқ надорад -
17 я
Iс нескл. я (ҳарфы сиюдуюми алифбои русӣ) <> от «а» до «я» аз аввал то охирII(меня, мне, меня, мною и мной, обо мне) мест. личн. 1 л. ед.1. ман; я скоро приду ман зуд меоям; послушайте меня гапи маро гӯш кунед; дайте мне книгу китобро ба ман диҳед; идёмте со мной ҳамроҳ равем; мне жарко ман гарм шудам; мне это известно ин ба ман маълум аст; у меня нет тетради ман дафтар надорам; это меня не касается ин ба ман дахл надорад2. в знач, сущ. Я с нескл. ман; моё Я Мани ман [я] не я буду, если… номам фалонӣ не …агар…; я тебя (его, вас, их)! ман туро (шуморо, онҳоро) боб мекунам, ман ба ту нишон медиҳам
См. также в других словарях:
ЖАРКО — ЖАРКО. 1. нареч. к жаркий в 1 и 2 знач. Солнце светит жарко. Жарко спорить. 2. безл., в знач. сказуемого. О высокой температуре воздуха, о жаркой погоде. Сегодня очень жарко. 3. безл., в знач. сказуемого, кому чему. Об ощущении жары. Отворите… … Толковый словарь Ушакова
жарко — знойно, тепло, зной, пламенно, жар, страстно, паляще, палящий зной, печет, горячо, жгуче, всем сердцем, всеми печенками, темпераментно, жара, всеми фибрами души, всей душой, пекло, жарынь, жарища, раскаленно, всем своим существом, пылко Словарь… … Словарь синонимов
Жарко ковать, холодно торговать. — (кузня и базар или самое железо: в кузне жарко, на морозе холодно). См. РЕМЕСЛО МАСТЕРОВОЙ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Жарко желают, да руки поджимают. — Жарко желают, да руки поджимают. См. ЗАВИСТЬ ЖАДНОСТЬ Жарко желают, да руки поджимают. См. СЧАСТЬЕ УДАЧА … В.И. Даль. Пословицы русского народа
жарко́е — жаркое, ого … Русское словесное ударение
жарко — (Источник: «Полная акцентуированная парадигма по А. А. Зализняку») … Формы слов
Жарко Петан — (р. 1929 г.) афорист В театре режиссер бог, но актеры, увы, атеисты. Идеалист человек, который позволяет кормить себя красивыми словами, даже если они завернуты в самую грязную газетную бумагу. Идеологи дискутируют монологами. Иные так… … Сводная энциклопедия афоризмов
Жарко топить - не бояться чаду. — Жарко топить не бояться чаду. См. СМЕЛОСТЬ ОТВАГА ТРУСОСТЬ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
жарко-красный — прил., кол во синонимов: 3 • пылко (40) • рудой (8) • темно красный (19) Словарь синонимов AS … Словарь синонимов
жарко — жарко … Орфографический словарь-справочник
жарко натопленный — жарко натопленный … Орфографический словарь-справочник