-
1 Защита
- defensio; protectio; patrocinium; propugnatio; praesidium (domus familiaeque); tutela (t. et praesidium virtutis); tutamen; tutamentum; integumentum (corporis); munimentum; vallum; vindicta; propugnaculum; fides (haec urbs est in fide mea; implorare fidem deum hominumque; in fidem recipere aliquem); subsidium (subsidio venire); apologia; aegis, idis f;• служить кому-л. защитой от чего-л. - subsidio esse alicui alicui rei;
• Институт Защиты растений - Institutum Protectionis Plantarum;
• находиться под чьей-л. защитой - in tutela alicujus esse;
• давать защиту от холода - tutelam praestare contra frigora;
• для защиты от холода и зноя - ad frigora atque aestus vitandos;
• довериться чьей-л. защите - se committere alicui tutandum;
-
2 Поддержка
- adjumentum; adjutus; auxilium; suppetiae (suppetias ferre, venire, advenire, proficisci, mittere); praesidium (et praesidium et decus meum);• есть у меня дома и помощь и поддержка - auxilia mihi et suppetiae sunt domi;
• при поддержке природы - adjuvante natura;
• при чьей-л. поддержке - suffragante aliquo;
• заручиться чьей-л. поддержкой - adjungere sibi auxilium alicujus;
-
3 воля
voluntas [atis, f]; cerebellum [i, n]; animus [i, m]; arbitrium [ii, n]; numen, inis, n; nutus [us, m]; sententia [ae, f]; libitum [i, n]; libertas [atis, f] (свобода)• без моего ведома и против моей воли me imprudente et invito
• волей-неволей velim-nolim; veils-nolis; velit-nolit; volens-nolens
• воля есть разумное желание чего-л. voluntas est, quae quid cum ratione desiderat
• исполнить чью-л. волю stare voluntati alicujus
• по воле богов богов dis volentibus
• по своей воле voluntate
• подчинить себе чью-л. волю cerebellum alicujus cepisse
• подчиняться, уступать чьей-л. воле voluntati alicujus morem gerere, assentire, cedere
• последняя воля ultima [suprema] voluntas (mortui); suprema judicia
• против воли invitus
• сообразоваться с чьей-л. волей conformare se ad voluntatem alicujus
-
4 ope alicuius
с чьей-либо помощью -
5 Бояться
- metuere (de aliqua re, de aliquo; alicui rei, alicui; pro aliquo; ab aliquo/aliquem,aliquid); timere (aliquem, aliquid; de aliqua re); in metu, timore esse; metu affectum esse; metum habere; habere timorem; extimescere; pertimescere; vereri (aliquem; aliquid; alicujus rei); formidare; reformidare; horrere; trepidare (aliqua re; aliquid; facere aliquid); tremere; abominari; pavescere (aliquid); pavere (aliqua re, ad aliquid, aliquid);• бояться кого-л. - pavere aliquem;
• бояться за кого-л., за что-л. - timere (alicui, alicui rei); pavere alicui;
• бояться чего-л. с чьей-л. стороны - timere aliquid ab aliquo;
• неизбежно боится многих тот, кого боятся многие - necesse est multos timeat, quem multi timent;
• кто внушает страх, тот ещё больше сам боится - qui terret, plus ipse timet;
• я боюсь последствий этого - haec quo sint eruptura, timeo;
• боюсь, что ты не выдержишь - timeo, ne sustineas;
• не бояться - metu vacare;
• не боящийся смерти - non timidus mori; non timidus ad mortem;
• бояться ликторских пучков диктатора - tremere virgas ac secures dictatoris;
• киренаики не (по)боялись объявить высшим благом наслаждение - Cyrenaicos non est veritum in voluptate summum bonum ponere;
• не бояться опасностей - obviam ire periculis;
• я боялся того, что может случиться - metui, quid futurum esset;
• я боюсь и не знаю что делать - metuo, quid agam;
• бояться (опасаться) чьих-л. интриг - metuere insidias ab aliquo;
-
6 Брать
- sumere (librum in manus; arma); assumere (aliquid alicui; licentiam sibi); capere (aliquid in manum, manu); decerpere (nihil sibi de aliqua re); accipere; suscipere; habere (sibi aliquid); haurire;• брать в руки - in manus aliquid sumere;
• брать оружие - arma capere, sumere;
• брать взятки - pretio se corrumpi pati;
• брать взаймы, в долг - pecuniam sumere mutuam; mutuari;
• много брать - magnum pretium poscere;
• брать с собой - aliquem secum educere;
• брать время для чего-л. - sibi tempus sumere ad aliquid;
• брать кого посредником - aliquem arbitrum sumere;
• брать в жёны - assumere uxorem;
• брать боем город - urbem capere, expugnare;
• брать под арест - comprehendere;
• брать в плен - capere; captivare; devincire;
• брать во владение - aliquid occupare, aliquid possidere, aliqua re potiri;
• брать на откуп - conducere, redimere;
• брать на себя ношу - succedere oneri;
• брать на себя командование - alicui magistratum, imperium abrogare;
• брать что-л. на себя - adire (labores et pericula); rem in se recipere, suscipere, aliquid praestare, spondere;
• брать на себя представительство чьей-л. жалобы - quaerimoniam alicujus suscipere;
• брать на себя чью-л. вину - alicujus peccatum in se transferre;
• брать позволение - commeatum petere;
• брать слово - suscipere sermonem;
• брать на себя труд - operam insumere; sustinere;
• брать на себя роль - suscipere partes;
• брать с кого-л. пример - exemplum sumere (capere) ab aliquo;
• брать начало - initium capere, sumere;
• разом браться за многие дела - se multis negotiis implicari;
• брать себе в ученики - suscipere aliquem erudiendum;
-
7 Быть
- esse; constare; fieri; exsistere; vivere;• было бы значительно лучше соединить (оба) эти вида - melius sane fuisset species has conjungere;
• в доме было три комнаты - domus tres habuit thalamos;
• быть бдительным - vigilare;
• быть без ума - furere;
• быть бездеятельным - torpere;
• быть безумным - insanire;
• быть в возбуждении - tumultuari;
• быть в достаточном количестве - suppetere;
• быть в избытке - superesse;
• быть в отдалении - carere;
• быть в разногласии - discrepare;
• быть в состоянии - posse;
• быть взволнованным - tumere;
• быть вне закона - forefacere;
• быть воздержанным - temperare;
• быть впереди - praeesse;
• быть готовым - praestolari;
• быть должным - debere;
• быть достаточным - sufficere;
• быть достойным - merere;
• быть заметным - eminere;
• быть здоровым - salvere; valere; vigere;
• быть знаменитым - clarere;
• быть к лицу - decere;
• быть лишённым чего-л. - indigere;
• быть лишним - superesse;
• быть на чьей-л. стороне - studere;
• быть налицо - adesse;
• быть настойчивым - persistere;
• быть недовольным - poenitere;
• быть незанятым - vacare;
• быть неизвестным - latere;
• быть непристойным - dedecere;
• быть неприятным - displicere;
• быть несогласным - discordare; dissentire; dissidere;
• быть обращённым - spectare; prospectare; prospicere; aspicere; vergere;
• быть осторожным - cavere;
• быть открытым - patere;
• быть первым - praeesse;
• быть полезным - prodesse;
• быть посредником - disceptare;
• быть преданным - deservire; inhaerere;
• быть присущим - inesse;
• быть пустым - vacare; carere;
• быть рабом - servire;
• быть различным - variare;
• быть распущенным - lascivire;
• быть свободным от чего-л. - vacare;
• быть сильным - valere;
• быть скрытым - latere;
• быть следствием чего-л. - sequi;
• быть снисходительным - indulgere;
• быть согласным - conspirare;
• быть соединённым - cohaerere;
• быть сомнительным - dubitare;
• быть спесивым - fastudire;
• быть способным - competere;
• быть терпеливым - obdurare;
• быть уверенным - confidere; credere;
• быть умеренным - temperare;
• быть умным - sapere (sapio);
• быть явным - patere;
-
8 Власть
- auctoritas; imperium (consuetudinis); potestas; ditio; dominatio; ops; potentia; fastigium; vis;• законная власть - legitima potestas;
• находящееся в нашей власти - sub ictu nostro positum;
• верховная власть - summum imperium;summa imperii;
• власть над кем-л. - imperium in aliquem;
• обладать властью - in imperio esse;
• быть в чьей-л. власти - ese sub imperio alicujus;
• не всегда во власти врача исцелить больного - non est in medico semper, relevetur ut aeger;
• высшие военные и гражданские власти - imperia et magistrates; imperia et potestates;
• власти - imperia (provincia erat plena imperiorum);
• власть имущие - qui tenent rem publicam;
-
9 Война
- bellum (domesticum; intestinum; externum; navale; terrestre; justum piumque); pugna; militia; arma, orum, n;• вести войну с кем-л. - bellum gerere cum aliquo, adversum aliquem; facere bellum;
• предпринять войну - bellum capessere, suscipere;
• вступить в войну с кем-л. - bellum inire cum aliquo;
• вовлечь кого-л. в войну с кем-л. - bellum contrahere alicui cum aliquo;
• затягивать войну - bellum ducere, trahere;
• положить конец войне - bellum conficere;
• окончить войну с кем-л. - debellare cum aliquo;
• во время войны с Пирром - Pyrrhi bello;
• и в мирное время и во время войны - domi bellique, belli domique, domi belloque;
• война окончена - debellatum est;
• по окончании войны - debellato;
• тщательно подготовиться к войне - curam intendere in belli apparatum;
• готовиться к войне - stringere bellum;
• пусть спор решит война - utendum est judice bello;
• никаких войн в то время уже не было - bellum ea tempestate nullum supererat;
• исход войны дал победу тому, на чьей стороне было право - eventus belli, unde (= a quo) jus stabat, ei victoriam dedit;
-
10 Выступать
- excedere; egredi; excurrere; consurgere; exserere; prominere; eminere;• повсюду выступают огромные скалы - undique rupes ingentes prominent;
• выступать после чьей-л. речи - succedere orationi alicujus;
• выступать вперёд - progredi; prodire; procedere; incedere; intervenire; exsistere; exstare;
• выступать из берегов - stagnare; exundare; abundare; superfluere;
• выступать посредником - intercedere;
• выступать против - incurrere;
-
11 Жить
- vivere (vitam; ruri, rure; in Thracia; Syracusis; cum aliquo; jucunde; convenienter naturae; bonis moribus; in paupertate; gramine; lacte, carne); victitare; habere (vitam in obscuro; aetatem a re publica procul); habitare; incolere; inhabitare; degere; vigere; spirare; agere; commanere; uti (lacte et herbis; habeo unde utar);• жить в лесах - servare silvas;
• жить близ моря - agere prope a mari;
• жить, не имея законов - agere sine legibus;
• жить в веселье - laeta agere;
• жить в безопасности - vitam tutam vivere;
• жить в крайней нужде - vitam miserrimam (in egestate) degere;
• жить честно - vitam honeste agree, tractare;
• жить охотой - ali venando;
• жить, занимаясь литературой - in litteris vivere;
• жить литературой - studiis suis vivere;
• жить разбоем - vivere rapto, ex rapto;
• жить благодаря чьей-то милости - vivere de lucro;
• жить в Сиракузах - Syracusis habere;
• да живёт он долго! - vivat diu!
• тогда он, говорят ещё жил - tum vixisse dicitur;
• мы говорим, что лоза и живёт и умирает - et vivere vitem et mori dicimus;
• те, кому предстоит жить - victuri;
• жить настоящим днём - vivere in diem;
• жить для себя одного, только для себя - sibi soli vivere; vivere secum; secum esse;
• жить сообразно законам природы - e natura vivere;
• хорошо живётся тому, кому... - vivitur bene, cui...
• жить по средствам - messe tenus propria vivere;
• хорошо жить, довольствуясь малым - vivitur parvo bene;
• мы восхищаемся древностью, но живём современностью - laudamus veteres, sed nostris utimur annis;
• жить в деревне - rusticari;
• жить на чужбине - peregrinari;
-
12 Компания
- societas; convictus; consuetudo; familiaritas;• водить компанию с кем-л. - in consuetudinem alicujus se dare / se immergere / jungere consuetudinem et familiaritatem cum aliquo;
• избегать чьей-л. компании - necessitudinem / consuetudinem alicujus fugere / devitare / declinari;
-
13 Милость
- beneficium; venia; gratia; bona gratia; mansuetudo; favor; benevolentia; clementia; indulgentia;• по чьей-л. милости - beneficio alicujus;
• по милости (милостью) богов - dis volentibus;
• в виде милости - in beneficii loco, in beneficio;
• просить у богов милости, чтобы они даровали победу - veniam petere a diis, ut victoriam prosperent;
• прошу об этой последней милости - extremam hanc oro veniam;
• в милость взойти кому - gratiam alicujus inire;
• в особенной милости у кого быть - florere prae aliis gratia alicujus; summa apud aliquem valere gratia; in amore ac deliciis esse alicui; gratiosum alicui esse; apud aliquem gratia et auctoritate valere;
• в милость прежнюю он опять принят - restitutus est in antiquum gratiae locum, rediit in alicujus gratiam;
• оказывать милость кому - beneficium alicui praestare / tribuere / exhibere; benevolum se alicui dare;
• милости кого лишить - benevolentiam tollere, adimere;
• милостию божьей я здоров - divino beneficio recte valeo / commoda utor valetudine;
-
14 Молчание
- silentium; taciturnitas;• хранить молчание - tolerare silentium; silentia agere; silentium habere; uti silentio;
• соблюдать молчание во время чьей-л. речи - tribuere silentium orationi alicujus;
• нарушить молчание - silentium vincere;
• обойти молчанием - transmittere silentio; transire (aliquem);
• этого я не могу обойти молчанием - hoc tacitus praeterire non possum;
• ты не добьёшься молчания от меня - non feres tacitum;
-
15 Ненависть
- odium; malitia; invidia;• навлечь на себя чью-л. ненависть - in odium alicui venire;
• навлечь на кого-л. ненависть - in invidiam aliquem adducere; aliquem in odium, in invidiam vocare;
• разжигать ненависть к кому-л. - invidiam alicujus gravare; invidiae flammam suggerere;
• воспылать ненавистью - suscipere odium;
• стать жертвой ненависти - suscipere inimicitias;
• быть предметом чьей-л. ненависти - suscipere invidiam apud aliquem; in odio esse;
-
16 Помощь
- auxilium; opera; manus; adjumentum; adjutorium; adjutus; juvamen; suppetiae (suppetias ferre, venire, advenire, proficisci, mittere); subventio; ops, opis f; praesidium (et praesidium et decus meum); administratio (sine hominum administratione); subsidium (subsidio venire);• приходить на помощь, оказывать помощь - subvenire(homini perdito; civitati; priusquam ex castris subveniretur); subventare (alicui); ferre alicui praesidium; subsidio esse alicui alicui rei;
• не оказать помощи - supersedere operam;
• при помощи - ope;
• при помощи природы - adjuvante natura;
• с помощью чего-л. - praesidio alicujus rei; beneficio alicujus;
• с помощью богов - deis faventibus;
• есть у меня дома и помощь и поддержка - auxilia mihi et suppetiae sunt domi;
• да не откажет тебе Юпитер в помощи - ne longe tibi Juppiter absit;
• получать от кого-л. помощь в чём-л. - adjuvari ab aliquo de aliqua re;
• пользоваться чьей-л. помощью - uti operam alicujus;
-
17 Принимать
- capere (pecuniam ab aliquo; praemia; cibum et potum; fessos hospitio); accipere (pecuniam; cibum; medicinam; aliquem hospitio); acceptare (argentum; mercedes a discipulis; usuras; cognomina); excipere (aliquem clamore, plausu, tumultu; extremum spiritum alicujus); recipere; receptare; concipere; suscipere; admittere (aliquem ad se); sumere (cognomen; venenum); assumere (aliquid alicui; cibus assumitur intus); transumere; ascire; asciscere; aestimare; censere; dicere; existimare; habere; ponere; tractare; approbare;• принять с распростёртыми объятиями - excipere aliquem manu et complexu;
• принять присягу - jusjurandum accipere;
• у нас принято чтить великих людей - est nobis in usu claros viros colere;
• принимать с благодарностью - grata sumere manu;
• принимать вид - suscipere (judicis severitatem); simulare; mentiri;
• принять суровый вид - sumere vultus acerbos; принимать решение в зависимости от исхода дела - sumere animum ex eventu;
• принимать на себя - succedere (oneri);
• принять на себя роль критика - sumere animum censoris;
• принять на себя защиту чьей-л. славы - suscipere gloriam alicujus tuendam;
• принять на себя обвинения вместо кого-л. - se supponere criminibus pro aliquo; subire crimen;
• принимать кого-л. ласково и милостиво - accipere aliquem leniter clementerque;
• принимать что-л. во внимание или близко к сердцу - admittere aliquid ad animum; respicere;
• принимать в число союзников - assumere socios;
• принимать кого-л. в римское гражданство - suscipere aliquem in populi Romani civitatem;
• принимать кого-л. в ученики - suscipere aliquem erudiendum;
• принять на себя защиту, ведение дела в суде - suscipere (reum; causam; litem);
• принимать условия - subire condiciones;
• принять мученискую смерть - martyrizare;
-
18 Совесть
- conscientia (mala conscientia, ob sceleris conscientiam mortem sibi conscissere, manus sibi inferre, conscientiam suam criminibus polluisse); fides;• по совести - salva (bona) conscientia;
• с чистой совестью - salva fide;
• по велению совести - conscientiae causa;
• от правонарушений удерживала скорее совесть, чем страх - ad coercenda peccata plus pudor quam timor valuit;
• взывать к чьей-л. совести - fidem alicujus orare atque obsecrare;
-
19 Способствовать
- juvare; adjuvare; afferre (ad aliquid); conferre; prodesse; valere (invidia valet alicui ad gloriam); secundare; succurrere;• способствовать хорошей жизни - ad bene vcivendum afferre;
• способствовать чьей-л. победе - adjuvare victoriam alicujus;
-
20 Сторона
latus, lateris, n; facies; reversum; aspectus; pars;• боги были на стороне победителей, Катон же - на стороне побеждённых - victrix causa diis placuit, sed victa Catoni;
• быть на чьей-л. стороне - in praesidiis alicujus esse;
• держать чью-л. сторону - favere rebus alicujus;
• левая сторона - sinistrum (in s.; a sinistro);
• стать на чью-л. сторону - se adjungere ad causam alicujus;
• привлечь кого-л. на свою сторону - aliquem suum facere;
• с той и другой стороны, с обеих сторон - utrimque (acriter utrimque pugnatum est);
• иметь народ на своей стороне - populo suo uti;
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Плясать по(чьей либо) чужой дудке — Плясать по (чьей либо) чужой дудкѣ (иноск.) дѣйствовать не по своей волѣ. Ср. Есть личности... Онѣ какъ будто и родились съ тѣмъ условіемъ, чтобъ ничего не начинать самимъ, и только прислуживать, жить не своей волей, плясать по чужой дудкѣ. Ихъ… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
По чьей воде плыть, того и волю творить. — По чьей воде плыть, того и волю творить. См. КАРА ПРИЗНАНИЕ ПОКОРНОСТЬ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Стук в доме, от неизвестной причины, ко чьей-либо смерти. — Стук в доме, от неизвестной причины, ко чьей либо смерти. См. СУЕВЕРИЯ ПРИМЕТЫ … В.И. Даль. Пословицы русского народа
быть на чьей-л. стороне — См … Словарь синонимов
быть чьей-л. работой — См … Словарь синонимов
ни в чьей-л. власти — См … Словарь синонимов
сообразоваться с чьей-л. волею — См … Словарь синонимов
плясать по(чьей-либо) чужой дудке — (иноск.) действовать не по своей воле Ср. Есть личности... Они как будто и родились с тем условием, чтоб ничего не начинать самим и только прислуживать, жить не своей волей, плясать по чужой дудке. Их назначение исполнять одно чужое. Достоевский … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона
по милости чьей-либо — (иноск.) по чьему содействию, из за кого (в хорошем и дурном смысле) Ср. Где живу? по милости твоей матушки, в Каменьке, как и прежде, до этой поры проживала... Данилевский. Девятый вал. 3, 35 … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона
На чьей земле, того и сено. — см. Кому сею, тому и вею … В.И. Даль. Пословицы русского народа
Плясать по чьей дудке. — см. Он все по чужой дудке пляшет … В.И. Даль. Пословицы русского народа