-
1 яңгыраш
сущ.; прям.; перен.э́хо, о́тзвук, звуча́ние; резона́нс, о́тклик; отголо́соккиң иҗтимагый яңгыраш — широ́кий обще́ственный резона́нс
йөрәктә яңгыраш табу — найти́ о́тклик в се́рдце (душе́)
-
2 мӱгыраш
2 спр.1) реветь; громко плакать;2) шуметь; гудеть; греметь;Составные глаголы:- мӱгыраш тӱҥалаш
- мӱгырен шорташСловарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > мӱгыраш
-
3 мӱгыраш тӱҥалаш
а) зареветь; б) зашуметь; загудеть; загреметь;Основное слово: мӱгыраш.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > мӱгыраш тӱҥалаш
-
4 мӱгыраш
мӱгыраш-ем1. реветь; издавать рёв (о животных)Маска мӱгыра, пире урмыжеш, олык йыр кудалыштыт. А. Айзенворт. Медведь ревёт, волк воет, по лугам бегают.
Ӱшкыж огыл – мӱгыра, пашам талын ышта. Тушто. Не бык, а ревёт, проворно работает.
2. реветь; издавать звуки, похожие на рёв животныхТеҥыз вӱд мӱгыра ревёт морская вода.
Уремыште мардеж мӱгыра, лум тӱргыкта. М. Шкетан. На улице ревёт ветер, клубится снег.
Мотор икшырымын мӱгыра. В. Микишкин. Однотонно ревёт мотор.
3. шуметь, гудеть, греметь, грохотатьМардеж талышна эше шап, пушеҥге вуйым тодыштеш, рӱза, – чодыра шыдешт мӱгыра. А. Асаев. Ещё сильнее усиливается ветер, ломает, качает верхушки деревьев, – лес шумит сурово.
А кӱшнӧ, залыште, музык мӱгыра. М. Евсеева. А наверху, в зале, гремит музыка.
4. прост. реветь, громко плакатьМыйжат молан мурем вара? Молан мӱгырем вара? Муро. Зачем же я пою? Зачем я реву?
– Ой, мом ынде ыштем? Куш пурем? – йӱкын мӱгыра ӱдырамаш. В. Сапаев. – Ох, что же теперь делать? Куда денусь? – голосом ревёт женщина.
Составные глаголы:
-
5 яҥгыраш
яҥгыраш-емдиал. звучать, прозвучать; раздаваться, раздаться; звенеть, прозвенетьТиякын изи пӧлемыште телефон йыҥгыр яҥгыра. «У вий» В маленькой комнате писаря звенит телефонный звонок.
Пылыш яҥгыра – поранлан. Пале. В ушах звенит – к бурану.
-
6 ыңгыраш
-
7 шыңгыраш-
взаимн. от шыңгыра-;шыңгырашып үзөңгүлөр кагышты стих. (всадники) со звоном стукались стременами. -
8 ыңгыраш
и. д. от ыңгыра- 2кряхтенье;ыңгырашыңа караганда пайың бошураак го по твоему кряхтенью, видно, что положение твоё неважное. -
9 ыңгыраш
стоны -
10 яңгыраш
-
11 мӱгыраш
-ем1. реветь; издавать рёв (о животных). Маска мӱ гыра, пире урмыжеш, олык йыр кудалыштыт. А. Айзенворт. Медведь ревёт, волк воет, по лугам бегают. Ӱшкыж огыл – мӱ гыра, пашам талын ышта. Тушто. Не бык, а ревёт, проворно работает.2. реветь; издавать звуки, похожие на рёв животных. Теҥыз вӱ д мӱ гыра ревёт морская вода.□ Уремыште мардеж мӱ гыра, лум тӱ ргыкта. М. Шкетан. На улице ревёт ветер, клубится снег. Мотор икшырымын мӱ гыра. В. Микишкин. Однотонно ревёт мотор.3. шуметь, гудеть, греметь, грохотать. Мардеж талышна эше шап, пушеҥге вуйым тодыштеш, рӱ за, – чодыра шыдешт мӱ гыра. А. Асаев. Ещё сильнее усиливается ветер, ломает, качает верхушки деревьев, – лес шумит сурово. А кӱ шнӧ, залыште, му-зык мӱ гыра. М. Евсеева. А наверху, в зале, гремит музыка.4. прост. реветь, громко плакать. Мыйжат молан мурем вара? Молан мӱ гырем вара? Муро. Зачем же я пою? Зачем я реву? – Ой, мом ынде ыштем? Куш пурем? – йӱ кын мӱ гыра ӱдырамаш. В. Сапаев. – Ох, что же теперь делать? Куда денусь? – голосом ревёт женщина.// Мӱ гырен шинчаш шуметь, гудеть, греметь, грохотать (некоторое время). Лач кум шагат жап фронтын тиде участкыже мӱ гырен шинчыш. «Мар. альм.». В течение трёх часов грохотал этот участок фронта. Мӱ гырен шогаш шуметь, гудеть, греметь. Пич чодыра мӱ гырен шога. А. Айзенворт. Шумит дремучий лес. Мӱ гырен шорташ реветь; громко плакать.□ Тунам наҥгайымым ужын, Сергейын аваже мӱ гырен шортеш. К. Васин. Увидев, что уводят тёлку, мать Сергея громко плачет (ревмя ревёт).Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > мӱгыраш
-
12 яҥгыраш
-ем диал. звучать, прозвучать; раздаваться, раздаться; звенеть, прозвенеть. Тиякын изи пӧ лемыште телефон йыҥгыр яҥгыра. «У вий». В маленькой комнате писаря звенит телефонный звонок. Пылыш яҥгыра – поранлан. Пале. В ушах звенит – к бурану. Ср. шокташ, йоҥгалташ, шергылташ II.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > яҥгыраш
-
13 яңгыраш
сущ. звучание, отзвук -
14 аккордлы
I прил.акко́рдовыйII прил.; спец.аккордлы яңгыраш — акко́рдовое звуча́ние
акко́рдный (наряд, тариф)аккордлы түләү — акко́рдная опла́та
-
15 киң
1. прил.1)а) широ́кий; разг.; народно-поэт.; ласк. широ́конький (мост, ров, проспект, пояс)киң булып күренү — каза́ться широ́ким
артык киң — сли́шком (чересчу́р) широ́кий
буйга кыска, ләкин киң җилкәле — ро́стом невысо́к, но широ́к в плеча́х
б) широ́кий, просто́рный; свобо́дный, мешкова́тый; широче́нный (об оде́жде)киң күлмәктән йөрү — ходи́ть в просто́рном пла́тье
в) широ́кий, обши́рный, просто́рный (проспект, кабинет и т. п.)г) широ́кий, бескра́йний, необозри́мый, приво́льный (край, массив и т. п.)киң колхоз кырлары — обши́рные колхо́зные поля́
д) перен. широ́кий, обши́рный, большо́йкиң мөмкинлекләр ачылу — откры́тие больши́х возмо́жностей
киң кунакчыллык — широ́кое (раду́шное) гостеприи́мство
киң тормыш белән яшәү — жить широ́кой жи́знью
киң мәгънәдә куллану — употребля́ть в широ́ком значе́нии ( слово)
е) перен. широ́кий, ма́ссовый (круг, зритель и т. п.)киң куллану товарлары — това́ры ма́ссового потребле́ния
киң яңгыраш алу — получи́ть широ́кую огла́ску
киң халык катлавы — широ́кие слои́ населе́ния
ж) широ́кий, разма́шистыйкиң адымлы йөреш — широ́кая (разма́шистая) похо́дка
киң колач белән йөзү — плыть разма́шистыми взма́хами
з) широ́кий, окла́дистый ( о бороде)и) широ́кий, обши́рный ( о голосе)киң тавышлы җырчы — певе́ц с го́лосом широ́кого диапазо́на
2) в сочет. со словами с конечным -лы с широ́ким, широко́-киң йөзле — с широ́ким лицо́м; широколи́цый
киң төпле — с широ́ким дном; широкодо́нный
киң белемле — с обши́рными (разносторо́нними) зна́ниями; широкообразо́ванный
3) расши́ренный, развёрнутыйкиң аңлатма бирү — дать расши́ренное (развёрнутое) объясне́ние (толкова́ние)
2. нареч.киң һөҗүм — развёрнутое наступле́ние
1) в разн. знач. широко́ (раскрыть, использовать, употреблять что-л.)ярышны киң җәелдерү — широко́ разверну́ть соревнова́ние
киң таралу — широко́ распространя́ться
язгы ташу бик киң җәелде — весе́ннее полово́дье разлило́сь о́чень широко́
2) широко́, обши́рно (охватывать, освещать какую-л. тему)киң җәлеп итү — широко́ привле́чь (кого, что-л.)
киң фикер йөртү — мы́слить широко́
•- киң алымлы
- киң аралы
- киң колеялы
- киң арт санлы
- киң битле
- киң йөзле
- киң чырайлы
- киң борынлы
- киң борынлы үрдәк
- киң габаритлы
- киң иңсәле
- киң кулбашлы
- киң җилкәле
- киң итеп
- киң канатлы
- киң катлам
- киң күкрәкле
- киң кырыйлы
- киң маңгайлы
- киң рәтле
- киң сакаллы
- киң сөякле
- киң сузыклар
- киң сулы
- киң тармаклы
- киң тасмалы
- киң форматлы
- киң чабулы
- киң экранлы
- киң янбашлы
- киң яңаклы
- киң яфраклы••киң бер сулыш алу — вздохну́ть свобо́дно
киң итеп — подро́бно, обши́рно (расска́зывать)
киң колач — широ́кий разма́х, широ́кое разви́тие
киң колач алу (җәю) — разверну́ться во всю ширь
киң куллы — зажи́точный; отзы́вчивый, ще́дрый
киң фронт белән (буенча) — по широ́кому фро́нту
- киң колачлылыккиң яшәү — жить в доста́тке (зажи́точно)
- киң күңел
- киң күңелле -
16 эвфонияле
прил.эвфони́ческийэвфони́яле яңгыраш — эвфони́ческое звуча́ние
-
17 мӱгыралташ
I. раздаваться, раздаться (о звуках).II. 2 спр. однокр. от мӱгыраш;Составные глаголы:- мӱгыралтен колташСловарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > мӱгыралташ
-
18 мӱгырен шорташ
реветь, громко плакать.Основное слово: мӱгыраш.Словарь. марийско-русский язык (Марла-рушла мутер) > мӱгырен шорташ
-
19 акыраш
акыраш-емдиал. реветь, орать, кричать, визжатьЙоча акыра ребёнок кричит;
вольык акыра скотина орёт.
Сӧсна акырен толеш гын, йӱрлан. Если свинья визжит, то к дождю.
-
20 варгыжаш
варгыжашГ.: варгынзаш-ам1. орать, кричатьЭркынрак ойлаш ок лий мо, чодыраште йомшо гай варгыжыда. О. Шабдар. Разве нельзя говорить потише, орёте, словно заблудились в лесу.
Сравни с:
кычкыраш2. реветь, взреветь, голосить, громко плакатьШучкын варгыж, келге лум кӱртыш шуҥгалтеш чодырасе оза. М. Казаков. Страшно взревев, хозяин леса валится в глубокий снежный наст.
3. визжать, издавать (издать) высокий и резкий звукВакш Вӧдырын сӧснаже варгыжеш. О. Тыныш. У мельника Вёдыра визжит свинья.
Кок гана шочеш, ӱмыр мучко варгыжеш. Тушто. Дважды рождается, всю жизнь визжит.
См. также в других словарях:
ыңгыраш — Күпләрнең бергәләп ыңгырашулары тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
яңгыраш — Кайтаваз … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аваз — и. 1. кит. Тамак ярыларының сулыш ярдәмендә тирбәлүеннән барлыкка килә торган тавыш 2. кит. Тавыш, яңгыраш. Музыка коралыннан чыга торган тавыш, яңгыраш 3. лингв. Сөйләмнең иң кечкенә берәмлеге. АВАЗ ИЯРТЕМЕ – лингв. Нәр. б. табигый тавышына,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
резонанс — 1. Нин. б. тирбәнүләр системасында тышкы көч тәэсире аркасында тирбәнүләр (тавыш, электр, механик тирбәнүләр) көчәю күренеше 2. Бина стеналарының тавышны яңгыратучанлыгы; яңгыраш 3. күч. кит. Яңгыраш фикерләре бөтен дөньяга резонанс ясый … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аһәң — шигъ. 1. Яңгыраш 2. Тавыш, тон 3. Моң; ләззәтле кичереш, тойгы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әйтелеш — лингв. Сөйләм авазларының һәм сүзләренең әйтелү рәвеше, характеры; фонетик яңгыраш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
лавылдау — (ЛАВЫЛДАП) – Яңгыратып, үзенә бертөрле яңгыраш белән кычкырып сөйләү тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тагылма — I. Кушамат. II. ТАГЫЛМА – 1. Транспорт машиналарына тагылып йөртелә торган эш коралы яки машина 2. күч. Билгеле бер иҗтимагый күренешкә, оешмага, төркемгә өстәмә булган иҗтимагый күренеш, оешма, төркем. ТАГЫЛМА СҮЗ – лингв. Тагылмалы сүзләрнең… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фонация — лингв. Авазларны әйтү процессы, яңгыраш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шыңгырдау — 1. Шыңгыр шыңгыр килү, шундый тавыш чыгару. Ямьсез, калтыраулы калын тавыш бирү ә патефон һаман шыңгырдый 2. Яңгыраш бирү, нин. б. тавышны яңгыратып кайтару яки шул тавыштан яңгырап тору 3. Яңгырап торган музыкаль матур тавыш белән җырлау, сөйләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
эвфония — әд. Шигъри сөйләмдә авазларның эффектлы яңгыраш тудырырлык итеп оештырылышы; әдәби әсәрнең матур, аһәңле яңгырашка нигезләнеп төзелүе … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге