-
1 изматывание
с (по знач. гл. измотать) аз ҳад зиёд (ниҳоят) монда (шал-пар) кардан(и), аз ҳол равондан(и); (по знач. гл. измотаться) аз ҳад зиёд (ниҳоят) монда (шалпар) шудан(и), аз ҳол рафтан(и); изматывание нервов ниҳоят монда кардани асабҳо; изматывание противника аз ҳол равондани душман -
2 место
Iс1. ҷой, макон; место жительства ҷои истиқомат; место происшествия ҷои рӯй додани ҳодиса; место рождения ҷои таваллуд; рабочее место ҷои кор; занять место ҷой гирифтан; зал на пятьсот мест зал барои панҷсад кас; положить книгу на место китобро ба ҷояш гузоштан; не место красит человека, а человек место посл. шарафи макон аз инсон аст2. маҳал, ҷой, мавзеъ; живописные места ҷойҳои хушманзара3. мн. места маҳалҳо, музофот; делегаты с мест вакилони маҳалҳо4. ҷой; запачкать пальто на видном месте ҷои намоёни пальторо олуда кардан5. ҷой, қисм; лучшие места романа ҷойҳои беҳтарини роман; в опере есть неудачные места опера қисмҳои суст дорад6. ҷой, мавқеъ; мест в жизни мавқеъ дар зиндагӣ; занять третье место по району дар район ҷои сеюмро гирифтан (ишғол кардан)7. мансаб, кор, хизмат; доходное место кори даромаднок8. ҷой; вакантное место ҷои холӣ9. чиз, бӯлак; сдать в багаж три места се чизро ба бағоҷ супурдан <> белые места 1) маҳалҳои таҳқиқнашуда (камтаҳқиқшуда) 2) масъалаҳои ҳалталаб (ҳанӯз ҳалнашуда); больное место ҷои нозук; глухие места ҷойҳои дурдаст (хилват); детское место анат. ҳамроҳ, ҳамроҳак; лобное -о ист. 1) минбар 2) қатлгоҳ, ҷазогоҳ; общее место мулоҳизаи бемазмун, гапи забон задшуда; отхожее место прост. ҳоҷатхона, халоҷо; присутственное место уст. идора, идораи (муассисаи) давлатӣ, девонхона; пустое место сурати (сояи) девор, одами ночиз; слабое (уязвимое) место, узкое место ҷои нозук, ҷои суст; место заключения ҳабсхона; места общего пользования ҷойҳои истифодаи умум; места не столь отдаленные уст. бадарға (одатан Сибирь); бег на месте спорт. дар як ҷо истода ҳаракати тохтро кардан; к месту, у места бамавқеъ, бамаврид; не кместу, неуместа бемавқеъ, бемаврид; на месте кого-л., на чьем-л. месте дар ҷои касе, дар ҳоли касе; на [своем] месте дар мавқеи (ҷои) худ; не на [своем] месте дар ҷои худ не; на месте преступления (застать, поймать и т. п.) дар болои ҷиноят (доштан, дастгир кардан ва ғ.)\ на месте уложить (убить) ҷо ба ҷо куштан; не место 1) кому ҷои… нест 2) чему или с неопр. лозим нест, набояд; ни с места 1) (команда) аз ҷоят (ҷоятон) наҷунб(ед)! 2) (в том же состоянии) ба ҳоли худ монда(аст), дар ҳоли пештара (бетағьир) монда(аст); с места якбора, бе таъхир, бе ҳаял; с места в карьер якбора, бетайерӣ; брать (взять) с места якбора тез ҳаракат кардан; знать свое место ҳадди худро донистан; иметь место вуҷуд дощтан, воқеъ шудан; нет (не должно быть) места набояд бошад; не находйть [себе] места бетоқат (беқарор) шудан, дар изтироб (дар ҳаяҷон) будан; поставить кого-л. на [свое] место, указать кому-л. [свое] место касеро ба ҷояш шинонда мондан; поставить себя на чье-л. место ба ҷои касе монда дидан; уступить место чему ивазшудан, ҷои худро додан; глаза на мокром месте гирёнчак; душа не на месте дил беқарор аст; живого \местоа нет (не осталось) ҷои солимаш нест (намондааст); мокрое \местоо останется, мокрого \местоа не останется от кого прост. тамоман нобуд мешавад, бо хок яксон мешавадIIқисми аввали калимахои мураккаб ба маънои «ҷой, макон, фазо»: местонахождение ҷой, бошишгоҳ, макон -
3 намаяться
сов. разг. сахт монда, шудан, хеле монда (шалпар, хаста) шудан; он намаялся за дорогу ӯ дар роҳ сахт монда шуд -
4 проспать
сов.1. муддате хобидан (хоб кардан), чанде дар хоб мондан (будан); проспать двенадцать часов подряд дувоздах соат паи хам хоб кардан2. что и без доп. дар хоб мондан, хоб рафта мондан; он проспал и опоздал на поезд вай дар хоб монда ба поезд дер кард3. что разг. хобида (дар хоб монда) гузарондан, хобида бехабар мондан; пассажир проспал остановку мусофир дар хоб монда аз истгоҳаш гузашта рафт монд -
5 закладываться
монда шудан, гарав монда шудан -
6 оставить
мондан, монда омадан, монда рафтан, гузоштан -
7 оставлять
мондан, монда омадан, монда рафтан, гузоштан -
8 закладываться
несов. страд. монда (гузошта) шудан; гарав монда шудан -
9 без
(безо) предлог с род.1. бе; чайник без ручки чойник(и) бедаста; без большого труда бе машаққат, бе меҳнати зиёд, ба осони; заботы бе ташвиш; человек без родины шахси бе ватан (аз ватан маҳрум)2. (в отсутствие кого-л.) дар ғайби…, дар вақти набудани…; без вас приходйли гости дар вақти набудани шумо меҳмонон омада буданд; скучать без сына писарро ёд кардан (пазмон шудан)3. (за вычетом чего-л.) …кам; сто рублей без трех се кам сад сӯм; без пятй шесть (о времени) панҷ дақиқа кам шаш4. в сочет. с сущ. в знач. нареч.: без устали монда нашуда; работать без устали монда нашуда кор кардан; без толку бефоида, беҳуда; болтать без толку беҳуда лаққидан <> не без чего бе; бо; это произошло не без вашей помощи ин бо ёрии шумо шудааст; мы это сделали не без сожаления мо ин корро ночор кардем; не без того албатта, бе ин намешавад; без труда не вынешь [и] рыбку из пруда посл. нобурда ранҷ, ганҷ муяссар намешавад; без хозяина дом сирота посл. « сар не - сомон не; нет худа без добра посл. » ҳар зиёнеро суде ҳаст -
10 воткать
сов. что ба дарун монда бофтан, нақш андохтан; воткать красную нить ресмони сурхро ба дарун монда бофтан -
11 выглядеть
Iсов. кого-что1. зеҳн монда дидан, бо диққат нигоҳ карда ёфтан2. (всё увидеть) дидан, зеҳн монда фаҳмидан, синча карда шинохтанIIнесов. намудан, ба назар намудан, намуд доштан; дом -ит покинутым хона чӯл менамояд; она хорошо выглядетьит ранги рӯяш нағз -
12 выдохнуться
сов.1. паридан, бебӯй шудан; суст (паст) шудан, таъми худро гум кардан;2. перен. разг. монда шудан; игроки выдохнутьсялись бозингарон монда шуданд -
13 выкладываться
несов.1. см. выложиться 3;2. страд. берун монда шудан, гирифта монда шудан; зинат дода шудан; сохта шудан -
14 выноситься
Iсов. разг. кӯҳна (хароб) шудан, аз кор баромадан; шуба выносилась пӯстин кӯҳна шудаастIIнесов.1. см. вынестись;2. страд. бароварда шудан, бардошта бароварда шудан; пешниҳод карда шудан, монда шудан; қарор карда шудан; важные вопросы государственной жизни выносятся на всенародное обсуждение масъалаҳои муҳими ҳаёти давлат ба муҳокимаи умумихалқӣ монда мешаванд -
15 гнаться
несов.1. за кем-чем таъқиб (дунболагирӣ) кардан, аз паи чизе (касе) давидан (афтидан); гнаться за зверем ҳайвони ваҳширо таъқиб кардан2. за чем разг. давидан, ҷидду ҷаҳд кардан; кӯшидан; гнаться за славой аз паи шӯҳрат давидан; он гонится за деньгами вай аз паи пул медавад // за кем-чем баробар шудан, расидан; не гнаться же мне за ним ман куҷову ба вай баробар шудан куҷо!3. страд. ҳай карда шудан, ронда шудан; кашида шудан <> гнаться по пятам (по следам) из ба из таъқиб кардан, аз паи касе афтодан, соягир рафтан; гнаться за двумя зайцами аз ин монда, аз вай ронда несов.1. за кем-чем таъқиб (дунболагирӣ) кардан, аз паи чизе (касе) давидан (афтидан); гнаться за зверем ҳайвони ваҳширо таъқиб кардан2. за чем разг. давидан, ҷидду ҷаҳд кардан; кӯшидан; гнаться за славой аз паи шӯҳрат давидан; он гонится за деньгами вай аз паи пул медавад // за кем-чем баробар шудан, расидан; не гнаться же мне за ним ман куҷову ба вай баробар шудан куҷо!3. страд. ҳай карда шудан, ронда шудан; кашида шудан <> гнаться по пятам (по следам) из ба из таъқиб кардан, аз паи касе афтодан, соягир рафтан; \гнаться за двумя зайцами аз ин монда, аз вай ронда -
16 допотопный
1. (вымерший, древний) мурда рафтаги, барҳамхӯрда, мунқариз; допотопные животные ҳайвоноти ҷинсаш барҳамхӯрда2. перен. разг. (устарелый) кӯҳнашуда, аз дақёнус монда, дақёнусӣ, аздаҳонмонда; допотопные взгляды назарияҳои кӯҳнашуда; допотопные способы обработки землй усулҳои кӯҳнашудаи кишту кор // (старомодный) кӯҳнашуда, қадима; допотопная шляпа шляпаи қадима; допотопная карета фойтуни қадима1. (вымер-ший, древний) мурда рафтаги, барҳамхӯрда, мунқариз; допотопные животные ҳайвоноти ҷинсаш барҳамхӯрда2. перен. разг. (устарелый) кӯҳнашуда, аз дақёнус монда, дақёнусӣ, аздаҳонмонда; допотопные взгляды назарияҳои кӯҳнашуда; допотопные способы обработки землй усулҳои кӯҳнашудаи кишту кор // (старомодный) кӯҳнашуда, қадима; \допотопныйая шляпа шляпаи қадима; \допотопныйая карета фойтуни қадима -
17 закружить
Iсов. кого-что1. бисёр чарх занонда монда кардан; закружить втанце дар рақс бисёр чарх занонда монда кардан2. перен. разг. (сбить с толку) саргаранг кардан, бероҳа (гумроҳ) кардан /I перен. разг. (увлечь) дили касеро рабуданIIсов. (начать кружить) чарх занондан, ба чархзанони даромадан -
18 залежалый
разг. хобидамонда, таҳмонда, таги дӯкон монда, куҳна[шуда]; залежалая мука орди кӯҳна; - ый товар моли касод (бозорногир) -
19 запущенный
1. прич. бенигоҳубин монондашуда; гузарондашуда2. прил. бенигоҳубин (беназорат) монда; запущенный сад боғи бенигоҳубин монда3. прил. кӯҳна; запущенная болезнь касалии кӯҳна -
20 зарезать
сов.1. кого (человека) корд зада куштан, сар буридан // (животное) сар задан, сар буридан, куштан, бисмил (забҳ) кардан2. прост. и обл. даррондан; волк зарезал овцу гург гӯсфандро дарронд3. кого прост. тозонда монда кардан, тозонда аз кор баровардан; зарезать лошадей аспҳоро тозонда монда кардан4. кого-что перен. разг. ночор (ноилоҷ) монондан без ножа зарезать кого прост. ба балои азим гирифтор кардан; хоть зарёжь(те) бисёр, ниҳоят, ҷудо
См. также в других словарях:
Монда — Город Монда Monda Герб … Википедия
монда — [مانده] 1. сифати феълии замони гузашта аз мондан I; бақия, боқӣ, боқимонда 2. хаста, сусту лакот, аз кор ё машғулияте кӯфташуда; монда кардан хаста кардан, сусту лакот кардан, кӯфта кардан; монда шудан а) сусту лакот шудан, шалпар шудан, кӯфта… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
монда — meksikinė lakedra statusas T sritis zoologija | vardynas taksono rangas rūšis atitikmenys: lot. Oligoplites mundus angl. leatherjacket rus. мексиканская лакедра; монда ryšiai: platesnis terminas – lakedros … Žuvų pavadinimų žodynas
монда — Бу алмашлыгының урын вакыт килеш формасы. Бу урында, биредә. Бу урынга, бирегә. Бу очракта … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
анда-монда — рәв. 1. Анда санда, сирәк мирәк 2. Тегендә дә, монда да; тегендә монда, төрле җирдә. Кая да булса әгәр анда монда чыксаң … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
способ Монда — [Mond process] процесс разделения Cu Ni файнштейна, основанный на свойстве Ni образовывать с СО при 50 80 °С газообразный Ni(CO)4(tкип = 42,5 °С) и разложении последнего при 180 200 °С на Ni и СО. Ni(CO)4 практически свободном от карбонилов Fe и… … Энциклопедический словарь по металлургии
Би́монда синдро́м — (A. Biemond, совр. голландский невропатолог; син. Бьемонда синдром) наследственная болезнь, характеризующаяся олигофренией, гипогенитализмом, ожирением, наличием колобомы радужки, полидактилией; наследуется по аутосомно доминантному типу … Медицинская энциклопедия
Бье́монда синдро́м — см. Бимонда синдром … Медицинская энциклопедия
фурӯмонда — [فرومانده] маҷ 1. ҳайрон, ҳайратзада, мутаҳаййир 2. дармонда, ба вазъи танг дучоршуда, оҷиз, дармонда … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бирегә — Монда таба, бу урынга, бу якка, якынрак кил әле бире 3 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
биредә — Монда, бу урында, бу якта. Нин. б. урыннан, әйбердән якындарак. бу очракта, бу мәсьәләне (яки эшне) хәл иткәндә 4. Бирге, бу ягында … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге