Перевод: с русского на таджикский

с таджикского на русский

кому-л

  • 1 кому

    ба кӣ
    ба кӣ

    Русско-таджикский словарь > кому

  • 2 кому

    дат. от кто

    Русско-таджикский словарь > кому

  • 3 рука

    ж
    1. даст; кисть рукй панҷаи даст; пальцы на рукё ангуштҳои даст; левая рука дасти чап; по левую руку тарафи дасти чап; по правую руку тарафи дасти рост; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать за руку кого-л. касеро аз даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан; выронить из рук аз даст додан; держать за руку аз даст доштан; заложить руки за спину даст ба пушт кардан; перчатки по руке дастпӯшакҳо лоиқи даст; отдать в собственные руки ба дасти худаш супурдан; подать руку даст додан; пожать руку кому-л. дасти касеро фушурдан; прижать руку к сердцу даст ба сина гузоштан
    2. с определением даст; одам; твёрдая рука дасти тавоно; опытные руки дастони моҳир; умелые руки одами боҳунар
    3. хат; это его рука ин хати ӯст; чёткая рука хати хоно
    4. мн. руки коргар, коркун, қувваи коргарӣ; не хватало рабочих рук коргар намерасид
    5. разг. пуштибон, ҳомӣ, пушту паноҳ; своя рука одами худӣ, ошно; сильная рука пуштибони боэътимод; иметь руку ҳомӣ доштан, пушту паноҳ доштан
    6. уст.: отдать кому-л. руку [и сердце] касеро шавҳар ихтиёр кардан; просить чьей-л. рукй касеро ба занӣ хостан; предложить руку и сердце кому уст. таклифи издивоҷ кардан
    7. разг. дараҷа, рутбаи касбӣ; токарь первой рукй харроти забардаст (моҳир), харроти дараҷаи якӯм; большой рукй негодяй нобакори гузаро
    8. с предлогом «под» и определением дар ҳолати … дар вазъияти; под пьяную руку дар ҳолати мастӣ <> золотые руки 1) устои гулдаст 2) у кого-л. дасташ гул аст 3) ҳунарварӣ; лёгкая рука дасти сабук; правая рука дасти рост; средней рукй миёна, миёнахел; тяжёлая рука дастони бехосият; щедрою рукою, щедрой рукой бо дасти кушод, сахиёна; в руках кого-л., чьих-л., у кого-л. дар ихтиёри касе; на руках кого-л., чьйх-л., у кого-л. 1) дар парастории касе 2) дар ихтиёри касе; не с рукй кому ноқулай, носоз, нобоб; от рукй (писать, рисовать) бо даст (дастӣ, бо қалам) навиштан (расм кашидан); по рукам! розӣ!, хуб, майлаш!; под рукой наздикак, дар зери даст; под руку аз қултуқ (аз бағал) гирифта; взять под руку кого-л. бағали касе гирифтан; под руку говорить кому бемаврид гап зада халал расондан; под руку подвернуться (попасться) кому нохост ба даст афтодан; руками и ногами, с руками и ногами, с руками - ногами 1) бо ҷону дил 2) тамоман, комилан; рука об руку даст ба даст; руки вверх! даст боло кун!; руки коротки у кого зӯр намерасад; рукой не достать (не достанешь) дастнорас будан, даст кӯтоҳӣ мекунад; руки не доходят даст намерасад, фурсат нест; рука не дрогнет у кого-л. мижааш хам намехӯрад; руки опустились (отнялись) у кого ҳавсала пир шуд; рукой подать бисёр наздик; руки прочь! от кого, чего дафъ шав(ед)!, даст каш(ед)!, даст бардор!, дастатро гир!; руки чешутся у меня 1) дастҳоям касеро зан мегӯянд 2) дастҳоям кор талаб мекунанд; в наших (ваших. его и т. д.) руках дар ихтиёри мо (шумо, вай ва ғ.)\ из рук в руки, с рук на руки даст ба даст, бевосита; из рук вон (плохо) бисьёр бад, аз ҳад зисд ганда; бади бад, гандаи ганда; из вторых рук [узнать, получить] аз даҳони касе [фаҳмидан, шунидан]; из первых рук [узнать, получить] аниқ, яқин [фаҳмидан, гирифтан]; как без рук без кого-чего ноӯҳдабаро; как рукой сняло ту дидӣ ман надидам шуд, тамоман нест шуд; на живую руку шитобкорона, саросемавор, муваққатан; на скорую руку ҳаромуҳариш, даст ба даст нарасида; на руку нечист (нечистый) дасташ калб; положа руку на сердце кушоду равшан, рӯйрост; скор на руку 1) зуд ҷазодиҳанда 2) тезкор, абҷир, тездаст; с легкой рукй чьей-л. бо ташаббуси касе; с пустыми руками бо дасти холи, дастхолӣ; с рук долой аз сар соқит; с руками оторвать чанг зада гирифтаы; брать голыми руками осон ба даст даровардан; взять себя в руки худдори кардан, худро ба даст гирифтан; выпустить из рук аз даст додан (баровардан); дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозани кардан; дать по рукам кому-л. прост. дасти касеро кӯтоҳ кардан; держать в руках 1) что дар даст доштаи 2) кого дар таҳти назорати худ гирифтан; держать бразды правления в своих руках инони ҳокимиятро дар дасти худ доштан; держать власть в своих руках ҳокимиятро дар дасти худ нигоҳ доштан; держать вожжи в руках зимом дар даст доштан; держать себя в руках худдорӣ кардан; забрать в [свой]- руки ба даст гирифтан, мутеъ кардан; запустить руку во что, куда аз они худ кардан, соҳибӣ кардан; играть в четыре рукй дукаса роял навохтан; играть на руку кому-л. ба осиёи касе об рехтан; иметь (держать) в [своих] руках что доштан, соҳиб будан; ломать руки. даст бар сар задан, афсӯс хӯрдан; марать (пачкать) руки 1) об кого-л. бо нокасе сару кор доштан 2) обо что-л.. ба чизе даст олондан, ба кори баде даст задан; махнуть рукой на кого-что-л. даст афшондан, аз баҳри касе, чизе гузаштан; набить руку в чём, на чём моҳир шудан, малака ҳосил кардан, ёд гирифтан; нагреть руки на чем бо фиребу қаллобӣ бой шудан, таматтӯъ бурдан; наложить руку (лапу) на что зердаст (мутеъ! кардан; наложить на себя руки худро куштан; не знать, куда руки деть аз шарм саросема шудан, аз ҳиҷолат худро гум кардан; носить на руках когс 1) болои даст бардошта гаштан 2) эрка кардан, ба ноз парваридан; обагрить руки кровью (в крови) одам куштан, хун рехтан; опустить руки аз сарп худ соқит кардан; отбиться от рук бенӯхта (бесар, вайрон) шудан; отмахиваться руками и ногами, отмахиваться обёими руками қатъиян даст кашидан; плыть в руки осон (муфт) ба даст даромадан; подать (протянуть) руку [помощи] кому дасти ёрӣ дароз кардан; поднять руку на кого-л. 1) бар зидди касе даст бардоштан 2) дасти тааддӣ (таҷовуз) дароз кардан: покупать с рук аз даст харидан; попасть (попасться) в руки кого-л.. чьи-л., кому-л., к кому-л. 1) зердасти касе шуда мондан 2) ба дасти касе афтидан; попасть под горячую руку кому-л. ба ғазаби касе гирифтор шудан; прибрать к рукам 1) кого ба тасарруфи худ даровардан, зердаст кардан 2) что ба дасти худ гирифтан; приложить руку (руки) к кому, к чему даст задан, дар коре иштирок кардан; приложить руку к чему, под чем уст. даст мондан, имзо гузоштан; продать в одни руки ба як кас фурӯхтан: пройти между рук беҳуда сарф шуда мондан, бар бод рафтан (оид ба пул): развязать руки кому-л. ихтиёр ба дастг. касе додан; сбыть (спустить) с рук кого-что 1) фурӯхта халос шула;; 2) халос шудан; связать по рукам и ногам кого-л. дасту пои касеро бастан: связать руки кому-л. ҳуқуқи касеро маҳдуд кардан; сидеть сложа руки бекор нишастан, даст ба киса зада гаштан; сложить руки даст кашидан, дигар ба коре даст назадан; сойти с рук 1) кому бе ҷазо мондан, бе оқибат мондан 2) навъе гузаштан, бе ҷаиҷол гузаштан; стоять (держать) руки по швам хода барин рост истодан; умыть руки аз сари худ соқит кардан; ухватиться обеими руками за что-л. ба чизе дудаста часпида гирифтан; всё валится из рук у кого 1) кор пеш намеравад 2) ҳавсала нест; даю руку на отсечёние ба ҷонам қасам; дело горит в руках I/ кого кор ба дасти кордон аст; дело рук чьйх-л. ин кори вай: и карты (книги) в руки кому-л. панч панҷааш барин медонад; мастер на всё руки ба ҳар кор усто, ҳаркора даҳ ангушташ ҳунар; охулки на руку не положит прост. девона ба кори худ ҳушёр; сон в руку хоб рост баромад; рука руку моет погов. « даст дастро мешӯяд; чужими \рукаами жар загребать погов. бо дасти ғайр оҳаки таста хамир кардан

    Русско-таджикский словарь > рука

  • 4 голова

    ж
    1. сар, калла; седая голова сари сафед; голова болит (трещит) сар(ам) дард мекунад; голова кружится сар чарх мезанад, сар гашта истодааст; у меня голова тяжёлая сарам хум барин; кивать головой бо сар ишорат кардан; покачать головой сар ҷунбондан; дурная голова ногам покоя не даёт посл. каллаи бемағз - ҷабри пой // (единица счёта скота) сар; стадо в двести голов подаи иборат аз дусад сар ҳайвон
    2. перен. ақл, хирад, майна, шуур; у него ясная голова вай одами боақл аст, ӯ одами калладор аст; в его голове всё перепуталось майнаи ӯ гиҷ мешуд, сари вай гаранг буд; этот парень - голова! ин ҷавон боақл аст!
    3. м, ж перен. разг. сардор, роҳбар, садр; он всему делу голова ӯ сардори ҳамаи корҳост
    4. м ист. ҳоким; городской голова ҳокими шаҳр, шаҳрдор
    5. перен. (первые ряды чего-л.) сар, сафи пеш; голова колонны сари колонна
    6. калла; голова сыру як калла панир; сахарная голова як калла қанд, каллақанд <> голова садовая прост. каллакаду, каллаварам; бедовая голова прост. одами бекалла; ветреная голова одами ҳардамхаёл; горячая голова одами саргарм; дырявая голов а шутл. одами фаромӯшхотир; светлая голов а одами хирадманд; головой выше, на голову выше як сару гардан болотар; без головы I) (неумный) одами бекалла 2) (не обдумав) бешуурона, беақлона, бефикрона; в голов ах болои сар, тарафи сар; с головой 1) (умиый) одами доно, одами боақл 2) (обдуманно) бошуурона, боақлона; с головы аз ҳар кас, сари ҳар кас; с головы до ног, с ног до головы, с (от) головы до пят [аз] сар то по, саросар, комилан; через чью-л. голову ба каси дахлдор нагуфта (нафаҳмонда); очертя голову бемулоҳиза, беандеша; сломя гблову шитобон, саросемавор; бежать (мчаться) сломя голову шитобон давидан, саросемавор тохтан; в первую голову дар навбати якум, сараввал; на свою голову бар зарари худ; сам себе голов а худам ба худам хӯҷаин; голов а варит у кого кала(аш) кор мекунад; голов а идёт крӯгом чья, у кого сар гаранг шуда истодааст; голов а пухнет у кого сар варам мекунад; сарам хум барин; валить с больной головы на здоровую айби худро ба гардани дигарон мондан; вбить в голову кому-л. [ақидаеро] ба касе талкин кардан; вертится в - ё у кого ба нӯги забонам (забонат, забонаш) истодааст; ветер в головё у кого бодӣ; взбрести в голову кому ба хаёл омадан; вскружить голову кому-л. сари касеро гаранг кардан; выбросить (выкинуть) из голов ы кого-что аз хотир баровардан; выдать с голов ой кого сирро фош кардан; выдать себя с голов ой сирри худро фош (ошкор) кардан; вылететь (выскочить) из головы тамоман аз хотир баромадан, тамоман фаромӯш шудан; держать в головё дар хотир доштан; из головы вон аз хотир баромад, фаромӯш шуд; иметь голову на плечах фаҳм (фаросат) доштан; кровь бросилась в голову хун ба сар (ба майна) зад; кружить голову кому-л. сари касеро гаранг кардан; ломать гблову на чем майна об кардан; морбчить (дурить) голову кому аҳмақ (саргаранг) кардан, фирефтан; намылить голову кому-л. прост. сари касеро бе об тарошидан; негде (некуда) голову (голов -ы) приклонить ҷои сарпаноҳ нест; не выходит из голов ы аз хотир намебарояд, аз ёд намеравад; не сносить головы кому сар ба саломат набурдан; отвечать головой за кого-что-л. барои касе (чизе) кафил будан; повесить голову сар ба зер афкандан, лабу лунҷ овезон кардан; погрузиться (окунуться, уйтй) с голов ой во что-л. саргарми (ғарқи) коре шудан; поднять голову рӯҳбаланд шудан, зиндадил шудан; понурить голову сар хам кардан; поплатиться головой за что сар додан, сари худро қурбон кардан; посыпать голову пеплом хок бар сар кардан; потерять голову дасту по гум кардан, ақл гум кардан, саргаранг шудан; прийтй в голову кому ба хаёл (ба ёд) омадан, ба хотир расидан; прийти с повйнной головой гуноҳи худро ба гардан гирифтан; пропала моя голов а! мурдам акнун!, сари сахтам!; ручаться голов ой за кого-что-л. барои касе, коре зомин (кафил) шудан; свернуть голову кому-л. прост. сари касеро хӯрдан; свернуть [себе] голову сари худро хӯр-дан; сесть на голову кому-л. ба гардани касе савор шуда гирифтан; сложить голову сар додан, ҷон супурдан, шаҳид шудан; ходить на головё прост. бозӣ карда хонаро ба сар бардоштан; голову даю на отсечение сад қасам, ки…, сарамро ба гарав медиҳам, ки…; как снег на голову якбора; ногаҳон, нохост; навязался ты на мою голову! ту ба ман дарди сар шудӣ!; хоть кол на \головаё теши кому прост. гӯшташро бурда-бурда кунй ҳам, аз раҳаш намегардад

    Русско-таджикский словарь > голова

  • 5 датчанка

    ж даниягизан, даниягидухтар, зани (духтари) даниягӣ №тчик мтех. датчик (асбобест, ки аз кори механизм, фаъолияти организми зинда ва ғ. хабар медиҳад)дать сов.
    1. кого-что, чего додан, бахшидан; датчанка книгу товарищу китобро ба рафиқи худ додан; датчанка адрес адресро додан; датчанка телефон [рақами] телефонро додан // что разг. (заплатить) додан, пардохтан; я дал за эту книгу пять рублей ман барои ин китоб панҷ сӯм додам
    2. что кому имкон додан; это даст мне возможность посещать уроки ин ба ман имкон медиҳад, ки ба дарсҳо ҳозир шавам; не каждому дано быть музыкантом ҳар кас мусиқачй шуда наметавонад
    3. что супурдан, додан; датчанка работу кор супурдан
    4. что кому разг. муайян кардан (ба назар, аз рӯи намуд); на вид ему можно датчанка лет сорок зоҳиран вай қариб чилсола аст
    5. что задан; датчанка пощёчину шаппотӣ (торсакӣ) задан; датчанка подзатыльник ба пушти сар (ба буни гардан) задан // по чему, во что прост. задан; датчанка по уху ба гӯш (баногӯш) задан; датчанка в зубы кому-л. 1) (ударить) ба тумшуқи касе задан; ба таги ҷоғ фаровардан 2) (дать взятку) пора (ришва) додан, гулӯи касеро равған кардан
    6. что додан, барпо кардан; датчанка обед в честь юбиляра ба шарафи соҳибҷашн зиёфат додан; датчанка концерт концерт додан
    7. что (принести как результат) бахшидан, додан; датчанка высокий урожай ҳосили баланд додан
    8. в сочет. с сущ. что датчанка обещание ваъда додан; датчанка распоряжение фармон додан, амр кардан; датчанка разрешение рухсат додан; <> слово 1) (на собрании) сухан додан 2) (пообещать) ваъда (қавл) додан; датчанка согласие розигӣ додан, рози шудан; датчанка указание дастур додан; датчанка звонок занг задан; датчанка отбой бонги бозгашт додан; датчанка трещину тарқиш пайдо шудан; датчанка течь сӯрох (тешуқ) шудан
    9. с неопр. мондан, гузоштан, роҳ (рухсат) додан: дайте пройтй монед, гузарам; он не дал мне договорить вай намонд, ки гапамро тамом кунам
    10. повел. лансгл. 1 л. буд. в знач. побуд. частицы биё, як; дай, думаю, зайду к приятелю як пеши шарикам равам, гуфтам; дайка я прочту ещё раз биё боз як бори дигар хонам <> дай бог кому худо расонад (хоҳад), илоҳи ҳамин тавр шавад, кошкӣ ҳамин тавр мешуд; не дай бог худо накунад, худо нишон надиҳад, худо нигоҳ дорад; датчанка волю кому-л. касеро ба ихтиёраш мондан (монондан); датчанка волю чему сар додан; датчанка волю слезам гиря карда фиристодан (сар додан); датчанка выход чему-л. изҳори чизе кардан, дилро аз чизе холй кардан; датчанка газ прост. газ додан, тезондан; датчанка дорогу кому роҳ додан, имкон додан; датчанка занавес пардаро фуровардаи; датчанка знать кому о ком-чём дарак додан; датчанка себя знать аз худ дарак додан, ҳис карда шудан; усталость дала себя знать хастагӣ ҳис карда шуд; датчанка крюк (крюку) давр зада роҳро дур кардан; датчанка маху хато (ғалат) кардан; датчанка начало чему оғоз кардан; датчанка подножку кому-л. ба касе пешпо додан; датчанка по шапке кому груб. прост. ҳай кардан; датчанка права (право) граждаиства эътироф кардан; датчанка представление о чём мадрак додан; датчанка себе труд лозим донистан, худро вазифадор шумурдан, кӯшиш кардан; он недал себе труда подумать фикр карданро лозим надонист; датчанка стрекача (тягу) прост. думро хода кардан, пойро зери бағал гирифтан; шиппи гурехтан, ғайб задан; датчанка урок дарси ибрат додан; датчанка шпоры маҳмез задан; дорого бы дал ҷонамро фидо мекардам; как пить датчанка прост. албатта, яқин(ан), бешубҳа, бешак; не \датчанка в обйду кого ҳимоя кардан; не \датчанка спуску кому гузашт накардан, беҷазо намонондан; не \датчанка ходу кому роҳ надодан, мамониат кардан; ни \датчанка ни взять худи худаш; айнан; я тебе (те) дам! рӯзатро нишон медиҳам!; вот я тебе дам бегать! ҳоло ман ба ту давиданро нишон медиҳам!

    Русско-таджикский словарь > датчанка

  • 6 попасть

    сов. Л. в кого-что [рафта] расидан, задан, хӯрдан, афтидан, даромадан, ғалтидан; мяч попал в сетку тӯб ба тӯр афтид; камень попал во двор санг ба ҳавлй ғалтид; попасть в цель ба нйшон задан // чем во что расондан, даровардан, гузарондан; попасть крючком в петлю чангакро ба ҳалка даровардан // накого-что (о каплях,брызгах и т. п.) паридан, чакидан, расидан; брызги попали на скатерть чакраҳо ба рӯи дастархон париданд
    2. омадан, даромадан, расидан; афтода (даромада) мондан; я не могу попасть в дом ман ба хона даромада (расида) наметавонам; попасть в чащу леса ба ҷангали анбӯҳ афтода мондан
    3. во что, на что, подо что ба ягон ҳолат афтидан (дучор шудан); гирифтор шудан; попасть в силки ба дом аф-тидан; попасть в плен асир афтидан; в беду гирифторде бало шудан; попасть под дождь таги борон мондан; попасть под суд ба мурофиа афтидан
    4. чем во что ғутидан; попасть ногой в грязь нохост пой ба лой ғӯтидан
    5. во что, на что даромадан, дохил шудан, кабул шудан; попасть во флот ба хизмати флот таъин шудан
    6. шудан; попасть в забияки ҷангара (ҷанҷолчй, шаттоҳ) шудан
    7. прост. дучор шудан, вохӯрдан, ба назар (ба чашм) афтодан
    8. безл. кому-чему разг. (о наказании, взыскании и т. п.) гап шунидан, гап расидан, таҳи гап мондан, сарзаниш (ҷазо) дидан; попадёт тебёза это ту барои ин корат ҷазо мебинй <> где попало ҳар куҷо, ки рост ояд; как попало чи тавре ки рост ояд; бетартибона, ғайри муназзам; какой попало кадомаш ки рост ояд; кадомаш ки бошад; кто попало касе ки рост ояд; касе ки бошад; куда попало куҷое ки рост ояд; что попало чизе ки бошад; попасть впросак ба ҳолати ногувор афтодан; попасть в историю ба гирдоби бало афтодан; попасть в лапы кому-л. ба чанголи касе афтодан; попасть в переделку (в переплёт) дучори мушкилй шудан, ба ҳолати ногувор афтодан; попасть в руки кого, чъи, ко-му, к кому ба даст афтидан; попасть в тон кому табъи сомеъ сухан гуфтан; попасть в [самую] точку айни муддаоро гуфтан (кардан); на глаза кому ба чашм афтидан; попасть на зубок кому-л. хандахариши касе шудан; попасть на язык (язычок) кому-л., к кому-л. вирди забони касе шудан; попасть под руку кому нохост ба даст афтодан; попасть под горячую руку кому-либо ба ғазаби касе гирифтор шудан; попасть пальцем в небо гапи беҷо задан; ҷавоби бемавқеъ додан; вожжа под хвост попала кому прост. кадом ҷин зад; не в то горло попало прост. ба гулӯ парид; чем [ни] попадя прост. бо ҳар чизе, ки ба даст омад (афтид)

    Русско-таджикский словарь > попасть

  • 7 глаз

    м
    1. чашм, дида; правый глаз чашми рост; чёрные глаза чашмони сиёҳ; близорукие глаза чашмони наздикбин, чашмони хира; заплаканные глаза дидаи ашкбор; глазас поволокой чашми хумор, нигоҳи махмурона; зажмурить глаза чашмро нимпӯш кардан; заглаз крыть глаза чашмро пӯшидан
    2. назар, нигоҳ, чашм; встретиться глазами чашм ба чашм афтидан (во хӯрдан); поднять глаза назар (нигоҳ) кардан; провожать глазами кого-что-л. аз пушти касе, чизе нигоҳ карда истодан
    3. чашм; бабушка стала слаба глаз -ами чашми модаркалон хира аст // тк. ед. чашм; верный глаз чашми дақиқ; меткий глаз чашми тез; опытный глаз чашми зирак; посмотреть на что-л. глазом знатока ба чизе бо чашми кор-дони нигоҳ кардан
    4. перен. разг. назорат; нужен глаз да глаз чашм набояд канд; у семй нянек дитя без глазу посл. «кайвонӣ нӯҳ шуд, завола гум шуд <> бесстыжие глаза проспг. бран. обращ. бешарм!, беҳаё!; доступный глазу аён, намоён; дурной глаз чашми бад; невооруженным(простым) глазом бо чашми оддӣ, бе айнак, бе дурбин; своими глазами бо чашми худ; хозяйский глаз пухтакорӣ; ғамхорӣ, назорат; в глаза рӯйрост, беибо; сказать в глаза кому-л. ба рӯи касе гуфтан; в глазах кого-л., чьих-л. дар (ба) назари касе, ба фикри (ба гумони) касе; вырасти в чьйх-л.- ах дар пеши назари касе эътибор (обрӯ) пайдо кардан; за глаза 1) дар ғайб, ғоибона, аз пушт 2) (не видя) нодида (дар хариду фурӯш, ҳангоми ичрра гирифтан) 3) (вполне) комилан, баҳузур; за глаза довольно басу зиёдатист, баҳузур мерасад; на глаз тахминӣ, аз рӯи дид; определить (прикинуть) на глаз аз рӯи дид тахмин (муайян) кардан; на глазах у кого-л. дар пеши чашми касе, дар пеши назари касе, дар ҳузури касе; всё это происходит у него на глазах ҳамаи ин кор дар пеши назари вай рӯй медиҳад; с глаз долой) дур шав аз чашмам (аз назарам); убирайся с глаз долой! рав!, аз пеши чашмам дафъ шав!, ба назарам на-намо! 2) ба чашм нанамояд; с глаз долой - из сердца вон посл. аз дида дур - аз дил дур; с глазу на глаз танҳо ба танҳо, якка ба якқа; для отвода глаз барои чашмбандӣ; как бельмо на -у дилбазан, халаи биқин барин; куда глаза глядят ҳар ҷо, ки бошад; ҳар ҷо, ки рост ояд; лопни [мой] глаза прост. кӯр шавам ки…; насколько хватает глаз то чашм дидана; ни в одном глазу (глазе) маст-паст не; сна ни в одном глазу прост. хеҷ хоб намебарад; ради прекрасных глаз ба хотири чашмони зебо; с закрытыми глазами фикр накарда, мулоҳиза накарда, чашмро пӯшида; с открытыми глазами касдан, дидаю дониста; с пьяных глаз прост. мастомаст; хоть глаз (глаза) выколи (коли тип-торик, торикистон; глаз отдыхает на чём чашми кас меосояд; глаза разбежались у кого ҳайрон шуда монд; глаза разгорелись у кого оби дахон рафт; глаза слипаются (закрываются) хоб зер мекунад; глаза бы [мой] не глядёли (не видали, не смотрели) намедидаму намесӯхтам;глаза на лоб лезут у кого прост. чашмон мош барин калон кушода мешаванд; глаза на мокром месте гирёнчак; и [даже] -ом не ведёт пинакашро вайрон намекунад; глаз не казать куда, к кому камнамо шудан, рафтуоро қатъ кардан; глазом не моргнув 1) мижа назада, бе фикру андеша 2) бе тарсу харос; не успел глазом моргнуть ба як мижа задан, дар як дам; глаз не сводить с кого-чего-л. аз касе, чизе чашм накандан; глаз не сомкнуть чашм напӯшидан, мижа тах накардан; в глаза не видеть кого ҳеч надидан, асло надидан; у меня в -глазах потемнёло пеши чашмонам сиёҳй зад; в - ах рябит дар пеши чашм биҷиррос мезанад; не знаю, с какими -глазами покажӯсь куда бо кадом рӯй ба чашми мардум намоён мешавам; берёчь пӯще глаза (ока) ҳамчун гавхараки чашм ҳифз кардан (нигоҳ доштан); бить в глаза диққатро ба худ кашидан (ҷалб кардан); бросаться в глаза ба чашм афтодан, диқкатро ба худ ҷалб кардан; впиться глаз ами в кого, во что теғ кашида нигоҳ кардан; выкатить глаза прост. чашм ало кардан, чашм аз косахона баровардан; высмотреть [все] глаза прост. чашм чор шудан; вытаращить (выпялить) глаза прост. чашмро аз косахона баровардан, чашмро калон кушодан; глядеть (смотреть) во все глаза, глядеть (смотреть) в оба глаза бо диққат нигох кардан; делать большие -глаза дар тааҷҷуб мондан, ҳайрон шудан; делать круглые глаза худро ба нодонӣ задан; закрыть глаза кому-л. манаҳи касеро бастан; ба ҳалқи касе об чаккондан; закрыть глаза на что-л. чашм аз чизе пӯшидан, аҳамият ба чизе надодан; играть глазами ғамза кардан, чашм паррондан; искать глазами кого-что-л. чашм давонда касеро, чизеро кофтан; лезть в (на) глаза кому-л. прост. 1) зӯр зада диқкати касеро ба худ ҷалб карданӣ шудан 2) худнамоӣ кардан; мозолить глаза кому прост. хори чашм шудан; безор кардан; не верить [своим] глаз -ам ба чашмони худ бовар накардан; не спускать глаз с кого-чего-л. 1) (смотреть) чашм накандан аз касе, чизе 2) (приглаз стально следить) дар зери чашм доштан; открыть глаза кому-л. на что чашми касеро кушодан; отвести глаза кому-л. чашми касеро ба хато андохтан; пожирать глазами кого-что бо чашм хӯрдан; показываться (казаться) на глаза чьи, кому ба назар (ба чашм) намудан; попасть на глаза ба чашм афтидан; продрать глаза прост. чашм кущодан, бедор шудан; проплакать (выплакать) все глаза аз гиря чашмро варам кунондан; протереть глаза прост. бедор шудан; аз хоб хестан; пустить пыль в глаза кому-л. ба чашми касе хок пошидан; пялить (пучить) глаза на кого-что прост. чашмро песондан, чашм сих кардан, чашм дӯхтан; скрыться из глаз аз назар ғоиб шудан; смотреть в глаза кому 1) чашм дӯхтан 2) тамаллуқ кардан; смотреть в глаза чему нотарс рӯ ба рӯ шудан, беҳарос нигоҳ кардан; смотреть в глаза правде аз ҳақикат бим надоштан; смотреть в - а смерти аз марг наҳаросидан; смотреть прямо (смело) в глаза чему нотарсона нигох кардан; смотреть большими глазами тааҷчубомез чашм дӯхтан; смотреть другими глазами на кого--что бо дигар чашм дидан, аз дигар ҷиҳат баҳо додан; аз а в \глаза не знает алифро калтак мегӯяд; искры из глаз посыпались аз чашмон оташ парид; не в бровь, а в \глаз погов. « кофия рост омад; правда \глаза колет посл. сухани ҳак талх мешавад; у страха \глаза велики погов. тарсончак чор чащм дорад

    Русско-таджикский словарь > глаз

  • 8 дорога

    ж
    1. роҳ, раҳ; шоссейная дорога роҳи сангфарш; проселочная - а роҳи деҳот (ноҳамвор); железная - а роҳи оҳан; водная дорога роҳи оби; воздушная дорога роҳи ҳавои; канатная дорога роҳи симтаноб; конно желёзная дорогз.уст. роҳи кӯнка (роҳи оҳани шаҳр, ки пеш аз ихтирои трамвай маъмул буда вагонҳоро асп мекашид); большая дорога прям., перен. роҳи калон, шоҳроҳ; столбовая дорога 1) уст. (тракт) роҳи калон, ҷода 2) перен. роҳи асосӣ, шоҳроҳ; торная дорога 1) роҳи ҳамвор 2) перен. роҳи озмуда; сойться с дороги роҳ гум задан; он не знал дороги вай роҳро намедонист; на перекрестке их дороги разошлись дар чорроҳа раҳашон дигар шуд, онҳо дар чорроҳа ҷудо шуданд; путь -дорог а роҳ, самт; без дороги (идтй и т. п.) бе роҳу бе пайраҳа (рафтан ва ғ.); встать на - е дар сари роҳ истодан, пеши роҳро гирифтан; ледокол пробил дорогу киштии яхшикан роҳ кушод
    2. перен. роҳ, имконият; перед ним открывается широкая дорога барои ӯ имконияти зиёд фароҳам меояд
    3. (путешествие) роҳ, сафар; утомительная дорога роҳи хастакунанда; отправиться в дорогу ба роҳ (ба сафар) баромадан; на половине дороги дар нимаи роҳ <> в -у, на дорогу 1) пеш аз сафар, пеш аз ба роҳ баромадан 2) барои роҳ, барои сафар; запастй провизии на дорогу тӯша гирифтан; по дороге
    4. (попутно) сари (болои) роҳ; по дороге заехать к брату сари роҳ назди бародар даромадан 2) кому с кем ҳамроҳ; мне с вами по дороге ман ҳамроҳи шумо, ман ба шумо ҳамроҳам; с дороги 1) баъд аз сафар; с дороги он проспал до полудня вай баъд аз сафар то пешин хоб рафт
    5. дар роҳи сафар, дар аснои роҳ; написать письмо с дороги дар аснои роҳ мактуб навиштан; скатертью дорога ҳар куҷо ки хоҳи, рав; чор тарафат қибла; туда и дорога кому сазояш ҳамин; встать поперёк дороги кому-л. пеши роҳи касеро гирифтан, садди роҳи касе шудан; выбиться (выйти) на дорогу ба қатори одам даромадан; вывести на дорогу кого ба қатори мардум даровардан; дать (уступить) дорогу кому роҳ (имконият) додан; дать дорогу молодежи ба ҷавонон роҳ додан; забыть дорогу к кому, куда қадами худро кандан; заказать дорогу кому-л. уст. прост. роҳи касеро бастан; заступйть дорогу комӯ-л. прост. роҳи касеро банд кардан; садди роҳи касе шудан; знать дорогу роҳу растаро донистан, роҳбалад будан; идти своей дорогой бо роҳи худ рафтан; идти прямой дорогой бо роҳи рост рафтан; найти дорогу к чьему-л. сердцу (к сердцу кого-л.) ба дили касе роҳ ёфтан; перебйть (перейти, перебежать) дорогу кому-л. аз касе пешдасти кардаи; пробивать себе дорогу ба худ роҳ кушодан (ёфтан); проложить \дорогау кому-чему роҳ кушодан (додан); стоять на чьей-л. \дорогае (у когб-л. на \дорогае), стоять кому-л. поперек \дорогаи садди роҳи касе шудан; на \дорогае не валяется дар зери по намехобад

    Русско-таджикский словарь > дорога

  • 9 душа

    ж
    1. ҷон, рӯҳ, дил; душа и тёло ҷону (рӯҳу) тан
    2. табиат, фитрат, сиришт; человек открытой душй одами кушодадил; низкая душа одами паст-фитрат; рбокая душа одами тарсончак; чуткая душа одами ҳассос (меҳрубон); душа -человек одами хуб, ҷони одам, одами тилло
    3. шавқу завқ, рағбат, ҳавсала; с душой бо шавқу завқ, аз таҳти дил, бо ғайрат; раббтать с душой бо шавқ кор кардан; с душой исполнить песню сурудро бо шавқу завқ хондан; без душибе шавқу завқ, бе ҳавас, бе рағбат, бе ҳавсала; работать без душй бе ҳавсала кор кардан; в егб игре нет души вай бе рагбат бозӣ мекунад
    4. перен. усгп. (сущность) моҳият, ҷавҳар
    5. перен. ҷону дил; душа общества ҷону дили маърака
    6. разг. кас, одам, ҷонзод; ҷон; на улице ни душй дар кӯча ҷонзоде нест; по сколько с душй? сари касе чандӣ?; ни одна душа не узнает ягон кас намефаҳмад; в семье пять душ дар оила панҷ сар хӯранда ҳаст; реальный доход на душу населения даромади реалӣ (ҳақиқӣ) ба ҳар сари аҳолӣ
    7. ист. (крепостной) деҳкони крепостной // мн. души (подати, налоги) андоз, хироҷ
    8. обращ. разг. (обычно со сл. «моя») ҷон, ҷони ҷан, ҷонакам; душа моя! ҷони ман!, ҷонакам! <> бумажная душ-а бюрократ, коғазбоз; коғазпараст; заячья душа одами тарсончак (буздил); мёртвые души ист. ҷонҳои мурда; чернильная душк бюрократ, коғазбоз, расмиятчй; душа нараспашку одами кушодадил; душой и телом бо ҷону дил; ни душой ни телом не виноват заррае гуноҳ надорад; в душ ё 1) (мысленно) ботинан, -дар дили худ 2) (по склонностям) табиатан; в глубинё душ-й дар замири дил; для душй барои дилхушй; до [глубины] душй то пардаи дил; рассказ взволновал меня до глубины душй ҳикоя то замири дил таъсир кард; за милую душу 1) (охотно) бо ҷону дил, аз таҳти дил 2) (не задумываясь) даррав; зур, дар як лаҳза; он и обманет за милую душу ӯ дар як лаҳза фиреб ҳам медиҳад; на душ е дар дил; на душ е у меня стало вёсело и спокбйно дилам шоду хотирам ҷамъ шуд; на душё кошки скребут у кого-л. дили касеро гургон тала мекунанд; от [всей] душй аз таҳти дил, аз дилу ҷон, аз сидқи дил; по душ ам поговорить (разговориться и т. п.) самимона (аз таҳти дил) гап задан; разговор по душам сӯҳбати самимӣ; по -ё кому дилҳоҳ, дилписанд, маъқул; не по душ ё кому номаъқул, маъқул не; от глубины (полноты) душ-й аз самими қалб, бо камоли майл; душа болйт у кого-л. дили кас месӯзад; душа надрывается дил пор.а мешавад, дил торс мекафад; душа не лежит к кому-чему-л. ба касе, чизе дил об намехӯрад; душа не на месте дил беқарор аст; душ а не принимает прост. дил намекашад; душа переболела дил сӯхт, ҷигар кабоб шуд; душа разрывается [на части] дил реш (об)мешавад; душа ушла (ухбдит) в пятки у кого талхакаф (гурдакаф, дил-каф) шудан; душй не чаять в ком-л. аз ҷон азизтар донистан; болеть -душой за кого-что, о ком-чём аз дилу ҷон ғам хурдан, дилсӯзӣ кардан; брать (хватать) за душу кого ба ҳаяҷон овардан, дилро об кардан, мутаассир кар-дан; вдохнуть душу во что рӯҳ бахшидан, ҷон дамондан; брать грех на душу гуноҳро ба гардан гирифтан; висёть над душой безор кардан, ба ҷсзн расондан, шилқин шудан; влезть (залезть) в душу кому-л. 1) роздони касе шудан 2) ақли касеро рабудан 3) бо ҳар роҳ ба мағзи пӯсти касе даромадан; вложить душу во что-л. бо майлу рағбат (меҳр монда) коре кардан; войтй в душу к кому-л. дили касеро дуздидан; вывернуть душу кого, чью безобита (мушавваш) кардан; вывернуть душу [наизнанку] перед кем дили худро кушодан, дилро холӣ кардан; вымотать [всю] душу кому аз ҷон безор кардан, ба ҷон расондан; вынуть душу уст. рӯҳан азоб додан, дил хун кардан; вытрясти душу из кого дӯғ зада тарсондан; вытянуть [всю] душу безор кардан, аз ҷон сер кардан; вышибить дӯшу изкого груб. прост. зада куштан; жить душа в душу дӯстона зиндагӣ кардан; заглянуть в душу кому-л. рози касеро фаҳмида гирифтан; излить (открыть) душу кому дил холӣ кардан, рози дил гуфтан; кривить душой дурӯғ гуфтан, бевиҷдонӣ кардан; отвестй душу 1) мурод ҳосил кардан 2) дил холй кардан, дарди дил гуфтан; отдать богу душу аз олам гузаштан, ба худо амонатиро супурдан; отдохнуть -душ ой (сердцем) дами беғам задан; отпустй душу на покаяние уст. 1) (пощади) омурзиш мехоҳам (металабам) 2) (оставь в покое) ба ҳолам гузор;
    II
    переболеть душой хуни дил (ҷигар) шудан; перевернуть [всю] душу кого, чью, кому хуни дил (ҷигар) кардан; положить душу за кого-что ҷон додан, фидо шудан; положить душу на что бо дилуҷон кардан; стоять над душ-ой чьей, у кого мехи ҷафо барин ба сарн касе истодан; в чём [только] душ а держится ҷонаш ба лаб омадааст; за душой есть (имеется) у кого дар бисоташ ягон чиз дорад; за душой нет чего-л. у кого дар бисоташ чизе надорад; за душой у него нет ни копейки (ни гроша) вай ягон тин ҳам надорад; как бог на душу положит пеш омад, хуш омад; с душй ворбтит прост. дил беҳузур мешавад, нафрати кас меояд, дили кас беҷо мешавад; сколько \душае угодно бы кадри дилхоҳ

    Русско-таджикский словарь > душа

  • 10 отдариться

    сов. см. отдарить отдать сов.
    1. кого-что гардонда (гашта, пас) додан; отдариться долг қарзи худро адо кардан
    2. кого-что супурдан, додан; отдариться в собственные руки ба дасти худаш супурдан; отдариться дом в аренду ҳавлиро ба иҷора мондан; отдариться в чё-л. распоряжение ба ихтиёри касе додан
    3. что додан, таслим кардан; отдариться город неприятелю шаҳрро ба душман додан
    4. кого-что перен. бахшидан, фидо кардан, нисор кар-дан, дареғ надоштан; отдариться себя искусству умри худро ба санъат бахшидан; отдариться жизнь за кого-что-л. барои касе, чизе ҷон фидо кардан
    5. кого-что и с неопр. додан, мондан; отдариться ребёнка в школу бачаро ба мактаб мондан; отдариться кого-л. в люди уст. касеро ба хизматгорӣ (ба шогирдӣ) додан; отдариться туфли в ремонт пойафзолро ба устохона додан
    II
    кого (выдать замуж) додан; отдариться замуж ба шавҳар додан
    6. кого-что разг. (продать) фурӯхтан, додан; отдариться за бесценок хеле арзон фурӯхтан; даром отдариться муфтдодан // что (заплатить) пул додан; отдариться за подписку сорок рублей барои обуна чил сӯм додан
    7. (об оружии) такон (лат) додан; ружё отдало в плечо милтик кифтро такон дод безл. (об ощущении боли) хала задан; у меня отдаёт в спину миёнам хала мезанад
    8. что мор. кушодан, яла (ҷудо) кардан; суст кардан; андохтан, партофтан; отдариться якорь лангар андохтан
    9. прост. (отойти назад) ақиб гаштан <> отдариться богу душу мурдан, ҷон супурдан; отдариться визит ҷавобан ташриф овардан; отдариться дань 1) кому-чему ҳақ шумурдан, лоик донистан, ба қадри касе, чизе расидан 2) чему гузашт (рӯйхотир) кардан; отдариться дань уважения кому-л. эҳтироми касеро ба ҷо овардан; отдариться должное, отдариться справедливость кому ба қадри кори (хизмати) касе расидан; отдариться кому-л. руку [и сердце] уст. касеро шавҳар ихтиёр кардан; отдариться кому-л. сердце ба касе дил додан; отдариться поклон салом додан; отдариться последний долг кому-л. ба ҷанозаи касе рафтан; отдариться предпочтение кому--чему-л. ба касе, чизе тарҷех додан; отдариться распоряжение амр кардан; отдариться себе отчёт в чем-л. чизеро фаҳмидан (дарк кардан); \отдариться честь 1) кому воен. саломи низомй додан 2) кому-чему арзи эҳтиром кардан; \отдариться на поруки ба кафолат додан, кафил шуда аз ҳабс озод ку-нондан; \отдариться под чей-л. надзор ба зери назорати касе додан (супурдан)

    Русско-таджикский словарь > отдариться

  • 11 отказать

    I
    сов.
    1. кому-чему в чём и без доп. рад (инкор) кардан, қабул накардан, даст кашидан; отказать кому-л. в просьбе илтимоси касеро рад кардан; отказать в помощи дасти ёрӣ надодан; отказать на отрез катъӣ рад кардан // кому ба никоҳ розигӣ надодан; отказать жениху ба домодшаванда «не» гуфтан
    2. кому--чемув чём перен. аз чизе маҳрум кардан; отказать в своём расположении рӯихуш надодан; отказать себе в чем-л. аз баҳри чизе гузаштан // (не признать) инкор кардан, эътироф (иқрор) накардан; ему нельзя отказать в таланте истеъдоди ӯро бояд иқрор кард
    3. кому от чего уст. ҷавоб додан, нузул кардан, аз кор баровардан (холӣ кардан); отказать от места аз вазифа холӣ кардан
    4. разг. аз кор мондан, бозистодан, вайрон шудан; мотор отказал мотор аз кор монд; голос отказал ему овозаш набаромада монд; сердце отказало дил аз тапиш монд <> отказать от дома кому-л. уст. дари хонаро ба рӯи касе бастан; не откажи(те) в чём лис неолр. илтимос (хоҳиш) мекунам (дорам); не откажите в любезности хоҳиш мекунам илтифоти худро дареғ надоред сов. что кому-чему уст. васият кардан, мерос гузоштан (додан, мондан); отказать своё имущество детям молу мулки худро ба фарзандон васият кардан (мерос додан)

    Русско-таджикский словарь > отказать

  • 12 путь

    м
    1. роҳ, ҷода; зимний путь роҳи зимистонгард; воздушный путь роҳи ҳавоӣ; морской путь роҳи баҳрӣ; подземный путь роҳи зеризаминӣ; про­ложить путь роҳ кушодан
    2. гузаргоҳ, роҳи гузар; стоять на пут й дар гузаргоҳ истодан /V перен. роҳ; найти пут ь к чьему-л. сердцу ба дили касе роҳ ёфтан, дили касеро дарёфтан
    3. ж.-д. роҳ, роҳи оҳан; поставить поезд на запасный путь поездро ба роҳи оҳани эҳтиётӣ гузарондан
    4. мн. пути анат. роҳ; дыхательные путй роҳи нафас (нафасгирӣ)
    5. сафар, мусофират, саёҳат; отправиться в далёкий путь ба сафари дурудароз рафтан (баромадан); мы были в путй три дня мо се рӯз роҳ рафтем (сафар кардем)
    6. тараф, сӯй, роҳ, ҷониб, ҷиҳат; наш путь лежал лесом роҳи мо аз бешазор мегузашт; сбиться с путй роҳ гум кардан
    7. тарз, роҳ, тариқ(а), васила; действовать мирным путём бо роҳи сулҳчӯёна амал кардан
    8. уст. прост, (толк, прок) фонда, суд, нафъ, манфиат <> путь - дорога,путь-дороженька роҳ; жизненный путь ҳаёт, зиндагӣ; Млечный Путь астр. Роҳи Каҳкашон; окольным (обходным) путём бо роҳи ношоиста; последний путь роҳи охирин, роҳи вопасин; проводить в последний путь кого ба роҳи охирин гусел кардан; прямой путь к чему роҳи рост; счастливый путь!, счастливого путй!, в добрый путь! роҳи сафед!, са­фари бехатар (бахайр)!, сафар муборак!; путь следования роҳи сафар; путй сообщения роҳҳои алоқа; сухим путём бо хушкӣ, бо роҳи хушкӣ; на путй к чему, по путй чего дар роҳи…; по путй 1) [дар] болои роҳ, [дар] сари роҳ, як сари қадам; зайти по путй к товарищу сари роҳ ба назди рафиқ даромадан 2) кому с кем дар як тараф (сӯ, ҷониб), ҳамроҳ; мне с вами по путй ман ҳам ба ҳамон тараф меравам, ман ҳамроҳи шумо, роҳи ману шумо як 3) кому с кем (заодно) ҳамраъӣ, ҳамроҳ, ҳамовоз; не по путй кому с кем ҳамраъй набудан; быть на путй к чему-л. ба ягон чиз наздик будан (шудан), дар сари роҳ будан; встать на путь чего роҳи муайянеро интихоб кардан; встать по­перёк путй кому-л. пеши роҳи касеро банд кардан; вступить на путь чего-л. ба роҳе даромадан, пеша гирифтан; вывести на путь ба роҳ мондан; мустақил кардан; держать путь куда роҳ раф­тан, озим шудан, ба ҷое раҳсипор шу­дан; заказать путь кому прост, садди роҳ шудан, роҳро бастан; путй заказа­ны кому роҳ баста шудааст; идти своим пут ём бо роҳи худ рафтан; идти по лож­ному путй бо роҳи хато рафтан; напра­вить (наставить) на путь истины (на путь истинный) кого роҳи ҳақиқатро нишон додан, ба сӯи ҳақ ҳидоят кар­дан; пойти по плохому путй бо роҳи бад рафтан; пойти по путй наименьшего сопротивления роҳи осонтар ҷустан, аз душворӣ гурехтан; пробить себе пут ь ба худ роҳ кушодан; проложить путь кому-чему-л. барои касе, чизе роҳ кушодан; сбить с путй кого аз роҳ баровардан, гумроҳ кардан, бероҳа кар­дан; сбиться с \путь й аз роҳ баромадан, гумроҳ шудан, бероҳа шудан; совра­тить с \путьй истинного аз роҳ задан

    Русско-таджикский словарь > путь

  • 13 сердце

    с
    1. анат. дил, қалб; болезни сердца касалиҳои дил; порок сердца иллати дил
    2. сина; прижать руку к сердцу даст ба сина гузоштан
    3. перен. (душа) ҷон, дил; сердце заныло дил месӯзад; у него доброе сердце вай раҳмдил аст; у вас сердца нет шумо сангдил ҳастед
    4. перен. меҳрубонӣ, муҳаббат; её сердце было занято вай гирифтори муҳаббат шуд
    5. перен. разг. каҳру ғазаб
    6. перен. марказ, дил; Москва - сердце нашей Родины Москва - маркази Ватани мост <> большое сердце у кого одами фарохдил; всем сердцем аз дилу ҷон; избранник сердца маҳбуб, маъшуқ; избранница сердца маҳбуба, маъшуқа; нож в сердце кому марг (аҷал) барин; положа руку на сердце кушоду равшан, рӯирост; скрепя сердце дилу бедилон; в сердцах бо қаҳру ғазаб, хашмгинона; в глубине сердца дар замири дил; до глубины сердца то пардаи дил; от всего сердца бо ҷону дил; аз таҳти дил; от глубины сердца аз самими қалб; от доброго сердца самимона; от полноты сердца бо камоли майл; от чистого сердца аз сами-ми қалб, аз сидқи дил; по сердцу, по сердцу кому маъқул, дилнишин; с сердцем (сказать и т. п.) бо қаҳру ғазаб (гуфтан ва м. ин)\ с замиранием сердца тарсону ҳаросон; с лёгким сердцем бо хотири ҷамъ, бо дили сафед; с открытым сердцем бо дили соф; с тяжелым сердцем дилу бедилон; с упавшим сердцем афсурдадил; с чистым сердцем бо дили соф; сердце взыграло дил шод (хурсанд) шуд; сердце зашлось дил таҳ рафт; сердце кровью обливается дил хун мешавад; сердце кого, чьё, у кого надрывается дил пора мешавад; сердце не лежит у меня к кому-чему дилам об намехӯрад, дилам намекашад; сердце не на месте у кого дилро гургон тала мекунанд; сердце (от сердца) отойдёт у кого аз дил меравад, дил тасалло (таскин) меёбад; сердце (от сердца) отошло у кого дил тасалло (таскин) ёфт; сердце оторвалось (оборвалось) у кого дилро ваҳм зер кард; дил аз хонааш баромад; сердце переболело дил сӯхт, ҷигар кабоб шуд; сердце разрывается [на части] у кого дил реш-реш мешавад, дил об мешавад; брать за сердце кого ба ҳаяҷон овардан, дилро об кардан, мутаассир кардан; войти в сердце кого, чьё дили касеро рабудан; вырвать из сердца кого-что аз дил канда партофтан; говорить сердцу кого-л. ба дили касе форидан; заглянуть в сердце комӯ-л. дили касеро фаҳмида гирифтан; найти доступ к сердцу чьему-л., кого-л. ба дили касе роҳ ёфтан; он чувствует сердцем дилаш гувоҳӣ медиҳад; отдать кому-л. сердце ба касе дил додан; отдохнуть сердцем дами беғам задан; открыть сердце кому изҳори ишқ кардан; покорить чьё-л. сердце дили касеро рабудан; предложить руку и сердце кому уст. таклифи издивоҷ кардан; принимать [близко] к сердцу что ба дил [сахт] гирифтан; сорвать сердце на ком-чем-л. аз касе, чизе алам гирифтан; кошки скребут на сердце у кого то же, что сердце не на месте; у меня камень с сердца свалился хотирам ҷамъ шуд; у него ёкнуло \сердцее дилаш аз хонааш баромад; у него \сердцее замерло дилаш аз тапиш монд; у него \сердцее трепещет дилаш гум мезанад; у него отлегло от \сердцеа дилаш қарор гирифт; читать в \сердцеах пай бурдан, фаҳмидан, шиноҳтан

    Русско-таджикский словарь > сердце

  • 14 шея

    ж гардан; воловья шея гардани ғафс вешаться на шею 1) (о женщи­не) худро ба гардани марде андохтан, худро ба марде часпондан 2) бисьёр шилкин (дилбазан) шудан; висеть на шее у кого-л. 1) ба гардани касе овезон шудан 2) ба касесахт часпида гирифтан; вытолкать в шею прост, зада ҳай (пеш) кардан; гнуть шею 1) перед кем миёнғу шудан 2) косалесӣ кардан; гнать в шею (в три шеи) прост, зада хай кардан; дать по шее кому-л. зада хай кардан; пеш кардан; навязался ты на мою шею! ту ба ман дарди сар шудӣ; надеть петлю на шею (на свою шею, себе на шею) балоро харида гирифтан; намять (наломать) шею кому-л. прост. касеро зада шалха кардан; намылить шею кому-л. касеро сахт танбеҳ додан; посадить на шею чью-л., кому-л., ко­го-л. ба гардани касе савор (бор) кар­дан; свернуть шею кому-л. прост, сари касеро хӯрдан; свернуть [себе] шею сари худро хӯрдан; свихнуть себе шею прост, гардани худро шикастан; сесть на шею чью-л., кому-л. ба гар­дани касе савор шудан; бори гарон шудан; сидеть на шее чьей-л., у ко­го-л. ба гардани касе бор шудан

    Русско-таджикский словарь > шея

  • 15 делать

    несов.
    1. что кардан, сохтан, тайёр кардан; творог делают из простокваши чаккаро аз ҷурғот тайёр мекунанд; делать мебель мебел сохтан
    2. кардан, эҷод кардан, баровардан; делать фильм филм баровардан
    3. что кардан, кор кардан; ничего не делать бекор гаштан, ҳеҷ кор накардан; доьольно говорить, надо [дело] делать гап [задан] бас, кор кардан лозим; чего только мы не дёлали! кори накардагиамон намонд!; что мне было делать? ман чӣ коре карда метавонистам?
    4. в сочет. с сущ. что: делать зарядку машқ (варэиш) кардан; делать опыты таҷриба кардан; делать уроки дарс тайёр кардан; делать дополнения к новому изданию ба чопи нав иловаҳо даровардан; делать выбор интихоб кардан; делать вывод хулоса баровардан; делать глупости беақлӣ кардан; делать долги қарз гирифтан; делать наблюдения мушоҳида кардан; делать обход (о враче, стороже) дидан, дида баромадан; делать ошибку хато кардан; делать подарок тӯҳфа кардан; делать попытку саъй кардан; делать предупреждение огоҳонидан; делать различие фарқ кардан; делать сообщение хабар (ахборот) додан; делать усилия зӯр задан, кӯшиш кардан; делать шаг вперёд як қадам ба пеш мондан; делать жест рукой бо даст ишора кардан
    5. что (в сочет. со словами, указывающими на количество) гаштан, роҳ рафтан, чарх задан; поезд делает восемьдесят километров в час поезд дар як соат ҳаштод километр мегардад; колесо делает сто оборотов в минуту ғилдирак дар як дақиқа сад бор чарх мезанад; катер делает два рейса в сутки катер дар як шабонарӯз ду рейс мекунад
    6. что и без доп. рафтор (муомила) кардан; делать всё посвоему ҳама корро ба таври худ кардан; не знаю, что делать намедонам, чӣ кор кунам
    7. что кардан, расондан; делать добро некӣ кардан;делать одолжение илтифот кардан; делать кому-л. неприятности касеро хафа кардан (озор додан)
    8. кого-что из кого-чего кардан, сохтан, гардондан; делать из кого-л. посмешище касеро хандазор кардан; делать событие из каждого пустяка барои ҳар кори ночизе ҳаёҳу бардоштан // кого-что кем-чем кардан, таъин кардан; делать кого-л. своим помощником касеро ёрдамчии худ кардан; делать счастливым хушбахт кардан, бахтиёр кардан // кого-что кардан, сохтан, нишон додан; борода делала его старше своих лет ришаш ӯро аз будаш калонсолтар нишон медод <> делать авансы кому умедвор кардан, майли муошиқат кардан (аз тарафи зан); делать акцент на чем-л. чизеро таъкид кардан; делать вид вонамуд кардан; делать большие глаза дар тааҷҷуб мондан, ҳайрон шудан; делать весёлую (хорошую) мину при плохой игре бардурӯғ худро хурсанд нишон додан; делать глазки кому назарбозӣ кардан, чашмакӣ задан; делать дело (делать что-л. важное, полезное) кори муҳимме кардан; делать карьеру ба мартабаи калон (баланд) расидан; делать крюк давр зада роҳро дур кардан; делать кислую мйну рӯй турш кардан; делать нечего, нечего делать в знач. вводн. сл. илоҷ (илоҷи дигар) нест; делать нечего, придётся пойтй туда илоҷи дигар нест, бояд он ҷо рафт; делать погоду таъсири ҳалкунанда доштан; роли муҳим бозидан; делать предложение хостгорӣ кардан; делать стойку охот. сайдро дида наҷунбида истодан; собака делает стойку саг сайдро дида наҷунбида меистад; делать сцену кому-л. бо касе ҷанҷол бардоштан; делать честь кому-л. обрӯи касеро бардоштан, лоиқи ҳурмат кардан; этот поступок делает вам честь ин рафторатон обрӯи шуморо мебардорад; делать из мухи слона аз пашша фил сохтан, аз коҳ кӯҳ сохтан; \делать под козырёк саломи ҳарбӣ додан; \делать под себя прост. бистарро олуда кардан; что \делать1, что будешь \делать ! чӣ бояд кард!, илоҷи дигар нест!; что прикажешь (прикажете) \делать ? чй бояд кард?, илоҷ чист?; от нечего \делать аз бекорӣ

    Русско-таджикский словарь > делать

  • 16 идти

    несов.
    1. рафтан, гаштан; идти вперед ба пеш рафтан; идти пешком пиёда рафтан; идти в гости ба меҳмонӣ рафтан; идти по дороге бо (аз) ро
    2. тохтан, давидан; конь идёт рысью асп чорхез (резачорпо) метозад
    3. шино кардан; лёд идёт ях шино мекунад; -- на вёслах бел зада рафтан; идти под парусами бодбон кушода рафтан
    4. ҳаракат кардан, раҳсипор шудан, равона (азим) шудан, рафтан; поезд идёт в два часа дня поезд соати дуи руз меравад
    5. ҳуҷум (ҳамла) овардан, юруш кардан; идти войной ҷанг сар кардан
    6. омадан, наздик шудан; весна идёт баҳор наздик шуда истодааст; посторонись, машина идёт! гурез, мошин омада истодааст!
    7. омадаи, оварда (бурда, фиристода) шудан; пушнина идёт с Севера мӯина аз Шимол меояд; посылка идёт туда пять дней посылка ба он ҷо дар панҷ рӯз рафта мерасад
    8. шоридан, чакидан, рафтан; вода идёт по капле об қатра-қатра мечакад; из раны идёт кровь аз ҷароҳат хун меравад
    9. баромадан, паҳн шудан; из самовара идёт пар аз самовор буғ мебарояд; от этих цветов идёт сильный запах бӯи ин гулҳо баланд аст; слух идёт… миш-миш ҳаст…
    10. даромадан; гвоздь не идёт в стёну мех ба девор намедарояд
    11. воқеъ будан, гузаштан; тропинка идёт лесом пайраҳа аз даруни ҷангал мегузарад
    12. (об осадках) боридан; идёт снег барф меборад; вчера шёл дождь дирӯз борон борида буд
    13. рафтан, давом кардан; дела идут успешно корҳо нағз рафта истодаанд; концерт шёл два часа концерт ду соат давом кард
    14. даромадан, дохил (ворид) шудан; идти в университет ба университет дохил шудан
    15. разг. бозоргир будан, ба фурӯш рафтан; этот товар хорошо идёт ин мол бозоргир аст (нағз ба фурӯш меравад)
    16. рафтан, сарф (истеъ-мол) шудан, кор фармуда шудан; на платье идёт три метра материала барои курта се метр матоъ меравад
    17. кому шинам будан, зебидан; эта шляпа ей идёт ин кулоҳ ба ӯ мезебад
    18. (о времени) гузаштан, мурур кардан, рафтан; дни идут за днями рӯзҳо паси ҳам мегузаранд; время идёт фурсат (вақт) мегузарад, вақт рафта истодааст
    19. (о механизмах) гаштан, ҳаракат (кор) кардан; часы идут гочно соат аниқ мегардад
    20. на что тайёр (ҳозир) будан, рози шудан; идти на все условия ба ҳамаи шартҳо рози будан
    21. охот., рыб. фирефта шудан, фанд хӯрдан; андармон шудан; окунь хорошо идёт на червяка хормоҳи ба кирм нағз андармон мешавад
    22. чсм, с чего (в играх) гаштан, бозидан, ропдан; идти конем ишхм. аспро гаштан
    23. (о спектакле и т. п.) нишоп дода шудан, намоиш дода шудан; завтра в театре идёт новый спектакль пагоҳ дар театр тамошои нав намоиш дода мешавад
    24. рафтан, расидан; переговоры идут к концу гуфтушунид ба охир расида истодааст; дело идёт к развязке кор анҷом ёфта истодааст 25, в сочст. с предлогом «в» и сущ.: идти в обработку кор карда шудан; идти в продажу ба фурӯш рафтан, фурӯхта шудан; идти в чистку тоза [карда] шудан
    26. в сочет. с предлогом «на» и сущ.: идти на подпись ба имзо расонда шудан, имзо [карда] щудан; идти на поправку рӯ ба беҳбудӣ (ба сиҳатшавӣ) овардан; идти на риск таваккал кардан; идти на скандал ҷанҷол хезондан; идти на убыль кам (паст) шудан <> идёт (ладно) мешавад, хуб, нағз, маъқул, майлаш; закусим? - Идёт! ягон чиз хӯрем? - Шудааст!, Майлаш!; идти впрок фоида бурдан (бахшидан); идти вразрез с чем мухолиф (зид) будан; идти гигантскими шагами бо кадамҳои азим пеш рафтан; идти навстречу 1) кому-чему тарафдорӣ кардан, ёрӣ расондан 2) чему тезондан, наздик овардан; идти наперекор баракс рафтор кардан; идти напролом ҳеҷ чизро ба эътибор нагирифта исроркорона амал кардан; идти насмарку бар бод (зоеъ) рафтан; идти в гору 1) ба мартабае расидан 2) рӯ ба инкишоф (ба тараққӣ) ниҳодан; идти в дело (в ход) кор омадан, истифода шудан; идти [нога] в ногу 1) с кем баробар қадам задан (партофтан) 2) скем-чем баробар (ҳампо) будан; идти в огонь и в воду за кого-что-л. ба хотири касе, чизехудро ба обу оташ задан; барои касе, чизе ҷони худро дареғ надоштам; идти в сравнение қобили муқоиса будан; [ни] в [какбе] сравнение не идёт с кем-чем ҳеҷ қобили қиёс не; идти в счёт ҳисоб шудан; не идти в счёт ҳисоб нашудан; идти за гробом аз паси тобут (ҷаноза) рафтаи; идти на дно(ко дну) (тонуть) ғарқ шудан 2) ҳалок (маҳв, нест, нобуд) шудан; идти на авось таваккал кардан; идти на ком-промисс созиш кардан, ба созиш даромадан; идти на лад соз (дуруст) шудан, пеш рафтан; идти на поводу у кого-л. дастнигари касе будан, инони ихтиёр ба касе додан; идти на поклон (с поклоном) к кому-л. 1) уст. ба пои касе афтидан, ба хизмати касе расидан (обращаться с просьбами) гардан каҷ кардан, илтиҷо (таманно) кардан; идти на пользу ба нафъ (ба фоида) будан, муфод будан; идти на попятный (на попятную) аз фикр (аз лафз) гаштан, пушаймон шудан; идти на смену 1) кому--чему ҷойгузини касе, чизе шудан, ба иваз омадан; новое идёт на смену старому чизи нав ба ивази чизи кӯҳна меояд, чизи нав ҷойгузини чизи кӯҳна мешавад 2) чему аз паи…, баъд аз, пас аз, баъди…, аз қафои…; идти на «ура» таваккалан коре кардан, «ҳар чӣ бодо бод» гӯён коре кардан; идти по миру [с сумби] гадоӣ кардан, дар ба дари мардум гаштан; идти под венец уст. [ақди] никоҳ кардан; идти под суд ба суд афтидан; идти против своей сбвести хилофи виҷдони худ амал кардан; идти своим чередом аз рӯи тартиби худ рафтан, ба навбати худ рафтан; голова у меня идёт кругом сарам гаранг (гиҷ) шуд; дёло (речь и т. п.) идёт о ком-чём-л. гап (мааъала ва ғ.) дар бораи касе чизе меравад; [ещё] куда ни шло 1) (так и быть, согласен) хуб, хайр, майлаш, маъқул 2) (ничего, сойдёт) мешавад, фарк надорад, шудан мегирад; кусок в гоидтило не идёт аз гулӯ чизе намегузарад; не идет из ума (из головы) аз майна намебарояд, фаромӯш намешавад; не идёт на ум (в голову) кому что ба майна ҳеҷ чиз намедарояд, калла кор намекунад; сон не идёт хоб намеояд (намебарад); не \идти дальше (далее) чего пеш нарафтан, дар марҳалае (дар коре) таваққуф кардан

    Русско-таджикский словарь > идти

  • 17 нос

    м
    1. бинӣ, димоғ, машом; курносый нос бинии пучуқ; прямой нос бинии рост; нос с горбинкой бинии дӯнг; орлиный нос бинии минқоршакл; греческий нос бинии рост, бинии зебо
    2. нӯл, минқор; дятел стучит носом по коре эзорсурхак ба пӯсти дарахт нӯл мезанад
    3. ҷумак; чайник с отбитым носом чойники ҷумакшикаста
    4. нӯг, нӯл; ботинки с тупыми носами ботинкаи нӯгпаҳн
    5. сар, нӯг, қисми пеш; нос корабля сари кишти
    6. геогр. (мыс) димоға нос в нос, носом к.носу рӯ ба рӯ; на носу ба наздики, наздик; зима на носу зимистон наздик; не по носу кому прост. маъқул не, зӯр намерасад; под носом, под самым носом дар пеши чашм, дар пеши назар; с носа, с носу прост. аз ҳар кас, сари касе; носа не показыватв (не казать) куда, к кому камдидор будан, камнамо шудан; в нос говорить (петь и т. п.) манқаманқа (бо димоғ) гап задаи (сурудан); изпод [самого] носа (носу) кого, чьего, у кого взять (утащить и т. п.) аз пеши чашм бурдан (рабудан ва ғ.); под нос говорить (бормотать и т. п.) прост. зери лаб ғур-ғур кардан; бить в нос ба димоғ задан; водить за нос бо чормағзи пуч доман пур кардан, бо ваъдаи дурӯғ фиреб додан; воротить нос от кого-чего рӯ гардондан, рӯй тофтан; высунуть нос куда, откуда берун баромадан; держать нос по ветру замонасозӣ кардан; драть (задирать, поднимать) нос перед кем прост. димоғбаландӣ кардан, фук ба осмон бардоштан, ҳавобаланд шудан; зарубить [себё] на носу ҳалқа бар гӯш кардан; клевать носом пинак рафтан; крутить носом прост. гардантобӣ (саркашӣ) кардан; морщить нос рӯ турш кардан; не видеть дальше своего [собственного] носа аз атроф бехабар будан, кӯтоҳандеш будан; оставить с носом кого, натянуть (наставить) нос кому прост. фиреб додан, ду даст дар бини монондан; остаться с носом фанд хӯрдан, ду даст дар бинӣ мондан; повесить нос [на квинту] лабу лунҷ овезон кардан, хафа мондан, маъюс шудан; совать [свой] нос, соваться с носом (со свойм носом) куда, во что прост. ба ҳар кор аралаш шудан, ба ҳар ош қатиқ шудан; тыкать в нос кому, тыкать носом кого во что прост. дағалона ишорат додан; утереть нос кому-л. прост. касеро ба як нӯл задан, уткнуть нос, уткнуться носом во что чашм дӯхтан, ғарқ шудан (ба навиштан, хондан); комар носа (носу) не подточит погов. касе ғингӣ гуфта наметавонад; с гулькин (с воробьйный) нос прост. қитикак, пушти нохун барин; короче воробьйного носа бисёр кӯтоҳ, хеле кӯтоҳмуддат; [хоть] кровь из носу (из \носа) прост. бо ҳар роҳе, ки бошад, мурӣ ҳам

    Русско-таджикский словарь > нос

  • 18 открыть

    сов. что
    1. кушодан, яла (во, боз) кардан; открыть ящик қуттиро кушодан; открыть окно тирезаро во кардан; открыть дверь дарро во кардан; открыть занавес пардаро кушодан; открыть замок қулфро кушодан; открыть зонтик соябонро кушодан; открыть глаза чашм кушодан; открыть рот 1) даҳон кушодан (боз кардан) 2) перен. прост. лаб ба сухан кушодан, ба гап сар кардан
    2. роҳ додан (кушодан), дастрас гардондан; открыть путь роҳ кушодан; перед ним открыты все пути ҳамаи роҳҳо ба рӯи вай кушодаанд
    3. бараҳна (луч, лӯхт) кардан; открыть шею гарданро луч кардан // (показать) кушода нишон додан, ошкор кардан, маълум сохтан; открыть свой карты 1) қартаҳои худро кушода нишон додан; 2) перен. муддаои худро ошкор кардан
    4. ба кор андохтан (даровардан); открыть воду) обро сар додан
    5. кушодан, боз (ифтитоҳ) кардан; открыть школу мактаб кушодан
    6. сар (шурӯъ) кардан, кушодан, боз кардан; открыть собрание маҷлисро кушодан; открыть стрельбу оташ кушодан; открыть новую эру давраи нав кушодан
    7. (сообщить) гуфтан, гуфта додан, маълум кардан (сохтан); открыть кому-л. свою тайну ба касе сирри худро гуфтан; открыть всю правду тамоми ҳақиқатро гуфта додан
    8. фош (ифшо, ошкор) кардан; открыть заговор сӯиқасдро фош кардан
    9. тж. с союзом «что» фаҳмидан, пай бурдан; потом он открыл, что они сбились с пути сони ӯ фаҳмид, ки роҳро гум кардаанд
    10. кушодан, кашф (ихтироъ) кардан, ёфтан, пайдо кардан; открыть залежи нефти конҳои нави нефтро ёфтан; открыть новую планету сайёраи нав кашф кардан открыть Америку ирон. Америка кушодан (киноя аз гуфтани гапҳои маълуму машҳур) открыть глаза кому-л. на что чашми касеро кушодан; открыть душу кому-л. ба касе оҳи дил гуфтан, дил холӣ кардан; открыть кредит қарз додан; открыть объятия кому оғӯш (бағал) кушодан; открыть сердце кому изҳори ишқ кардан; открыть скобки мат. қавс кушодан; открыть счёт 1) (о вкладчике) дар банк пул мондан; 2) (о банке) пардохт кардан (оид ба банк)\ 3) спорт. ҳисобро кушодан; 4) (добиться первого трофея) аввалин шуда ғанимат гирифтан

    Русско-таджикский словарь > открыть

  • 19 плечо

    с
    1. кифт, китф, дӯш, шона; широкие плечи кифти паҳн; нести что--либо на плече чизе дар кифт гузошта бурдан; чизе бар дӯш бардошта бурдан
    2. анат. бозу, бозуи даст
    3. мн. плечи см. плечико 4;
    4. тех. кифти фашанг <> косая сажень в плечах [одами] чорпаҳлу; за плечами 1) қариб, наздик 2) дар гузашта; у него за плечами большой опыт работы вай таҷрибаи калони кор дорад; по плечу кому мувофиқ, зӯр мерасад, аз даст меояд, аз ӯҳда мебарояд; ему любая работа по плечу зӯраш ба ҳар кор мерасад; ӯ аз ӯҳдаи ҳама кор мебарояд; со всего плеча бо тамоми қувва, қулочкаш карда, кашидаву кушода; ударить со всего плеча бо тамоми қувва [аз боло ба поён] задан; с плеча фикр (мулоҳиза, андеша) накарда, бефикрона, ақлро надавонда; с чьего-л. плеча либрси каси дигар; подарить кому-л. шубу со своего плеча пӯстини худро кашида ба касе бахшидан; с чужого плеча либоси каси дигар, либоси ориятӣ; с плеч долой аз сар соқит; плечо в плечо, плечо к плечу, плечом к плечу 1) (рядом) паҳлу ба паҳлу, дӯш ба дӯш, кифт ба кифт 2) (вместе) ҳамроҳ, якҷоя, аҳлона; баиттифоқ; бороться плечом к плечу якҷоя мубориза бурдан; на плечах противника (неприятеля) воен. аз паи душмани ақибнишинанда (гурехтаистода); пожать плечами 1) кифт афшондан, кифтро боло (дарҳам) кашидан 2) ҳайрон шудан, тааҷҷуб кардан; взвалить (положть) на плечи кого, чи, кому бор кардан, супурдан, ҳавола кардан (ба касе кореро); вывезти (вынести) на [своих] плечах тамоми бори ягон корро танҳо бардоштан; иметь голову на плечах фаҳм (фаросат) доштан; лежать (быть) на плечах у кого-л. дар ӯҳдаи касе будан; ложиться на плечи кому-л. ба гардаии касе бор шудан, ба масъулияти касе гузошта шудан; переложить на плечи кого-л., чьй-л., кому-л. ба гардани каси дигар гузоштан (бор кардан), корро ба каси дигар ҳавола кардан; сбросить с плеч кого-что аз сар соқит кардан; сидеть на плечах противникадушмани гурехтаистодаро аз наздик таъқиб кардан; язык на плече у кого бисёр хаставу монда шуда; как (словно) гора с плеч [свалилась] аз кӯҳ гузаштагӣ барин, куҳ аз кифт афтодагӣ барин

    Русско-таджикский словарь > плечо

  • 20 пристать

    сов.
    1. к кому-чему.часпидан, ҷафс шудан; к платью пристала грань ба курта лой часпид (парид)
    2. к кому разг. (о болезни) гузаштан, часпидан сироят кардан; ко мне пристал грипп грипп ба ман часпидааст
    3. к кому-чему разг шилқин (шумшук) шудан, чақидан гаранг (безор) кардан, ба ҷон раондан, дилбазан (дилгазон) кардан пристать с вопросами бо саволи бисёр гаранг кардан
    4. к кому-чему разг. ҳамроҳ шудан, аз дунбол кашола шудан к стаду пристала чужая корова гови бегона ба пода ҳамроҳ шуд
    5. к чему ба соҳил (ба бандар) ҷафс шуда истодан ба соҳил лангар партофтан; пристать к берегу ба соҳил расида истодан
    6. уст.прост. (расположиться) манзил каран (гузидан), таваққуф кардан, истода мондан, қарор гирифтан
    7. безл. кому чаще с отриц. муносиб (лоиқ) будан, шоиста (сазовор) будан, зебидан; вам не пристало так говорить ин гапҳо ба шумо намезебад // уст. (прийтись к лицу) зебидан шинам омадан
    8. обл. (устать) хаста (монда) шудан, шалпар (бемадор, ҳалок) шудан <> пристать как банный лист прост. кана барин часпидан; пристать с ножом к горлу прост, аз гулӯ гирифтан

    Русско-таджикский словарь > пристать

См. также в других словарях:

  • кому́з — комуз …   Русское словесное ударение

  • кому — КОМУ. дат. от кто. Толковый словарь Ушакова. Д.Н. Ушаков. 1935 1940 …   Толковый словарь Ушакова

  • КОМУ — как угодно, а мы как знаем. Еще солнышко высоко (говорит лиса в яме), а знать тут ночевать! Про то знают купец, да продавец. Знай, да не бай. знать не знаю, ведать не ведаю, ответ на допрос. Тем только и дышим, что знать не знаем, ведать не… …   Толковый словарь Даля

  • кому бы — кому/ бы Кому бы и наслаждаться отдыхом, как не ему …   Слитно. Раздельно. Через дефис.

  • кому же — кому/ же Кому же, как не ему, быть старостой класса …   Слитно. Раздельно. Через дефис.

  • кому — кому, кое с …   Орфографический словарь-справочник

  • кому не лень — кому/ не ле/нь …   Слитно. Раздельно. Через дефис.

  • кому не лень — кто угодно, кто попало, кто бы то ни был, каждый дурак, первый встречный, хоть кто, кто хочешь, безразлично кто, каждый встречный, все кому не лень, каждый встречный и поперечный, встречный поперечный, всякий кому не лень, все кому только не лень …   Словарь синонимов

  • Кому на Руси жить хорошо (поэма) — «Кому на Руси жить хорошо»  поэма Н. А. Некрасова. Повествует о путешествии семерых мужиков по всей Руси с целью поиска счастливого человека. Содержание 1 История создания 2 Сюжет и структура поэмы 2.1 Часть первая …   Википедия

  • Кому на Руси жить хорошо — Жанр: поэма Автор: Н.А. Некрасов Язык оригинала: русский Год написания: 1863 1876 Публикация …   Википедия

  • кому только не лень — прил., кол во синонимов: 20 • безразлично кто (21) • все, кому не лень (21) • …   Словарь синонимов

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»