Перевод: со всех языков на таджикский

с таджикского на все языки

как+его...

  • 1 как-то

    нареч.
    1. неопр. кимчи хел; это вышло как-то само собой ин ким-чй хел худ аз худ рӯй дода монд
    2. врем. як рӯз, рӯзе, як вақт, вақте, боре, замоне; как-то я видел его в городе бореман ӯро дар шаҳр дида будам; как-то раз рӯзе, боре
    3. неопр. як қадар, қадре, як дараҷа; он говорит как-то непонятно вай як қадар нофаҳмо гап мезанад
    4. в знач. частицы при перечислении (а именно) чунончи, масалан, яъне, аз қабили…

    Русско-таджикский словарь > как-то

  • 2 чёрт

    м
    1. иблис, шайтон
    2. бран. лаънатӣ
    3. в знач. нареч. чёртом прост. шермардона <> чёрт возьми (подери)! бран. сабил монад!, бало занад!; чёрт дернул (дернет) кого с неопр. прост. чӣ бало зад, чӣ бало шуд, ки…; чёрт занёс кого прост, аз кадом гӯр омад, роҳашро, гум карда омад; чёрт [его] зна­ет, чёрт-те что (сколько и т. п.) прост. худо медонад; он говорит чёрт знает что кай донам ки чӣ мегӯяд; чёрт знает что [такое] надонам, ин чӣ бало! ин чӣ бетартибӣ; чёрт с тобой (с вами и т. п.) бран. ҷаҳаннам, садқаи сарам; чёрта лысого прост, хобатро ба об гӯй, хестӣ, ки хсубат будааст; чёрта с два бран. ҳаргиз не!, аслоне!, номаъқул кардӣ!; до чёрта 1) (очень сильно) мурданивор; устал до чёрта мурданивор монда шудам 2) аз ҳад зиёд, бисьёр; яблок там до чёрта дар он ҷо себ аз ҳад зиёд аст; к чёрту, ко всем чертям бран. 1) (прочь, долой) гум шав!, дафъ шав!, нест шав! 2) (пра­хом, вдребезги) сарнагунсор рафт, бар бод рафт; всё полетело к чёрту ҳамаи кор бар бод рафт, расвои кор баромад 3) в знач. у сил. частицы аз куҷо, чӣ хел; какой он к чёрту специалист! чӣ хел вай мутахассис будааст, мутахассиси гӯр; на кой чёрт бран. чӣ даркор!; ни черта прост, ҳеҷ чиз; ни черта не понимаю прост, ҳеҷ чиз намефаҳмам; ни к чёрту не годится прост, ба як пули сиёҳ (пучак) намеарзад!; что за чёрт! прост, ин чӣ бало буд; чем чёрт не шутит одам ҳодис, раваду шавад, аҷаб нест ки…; ему [сам] чёрт не брат прост, одами зӯр, худаш подшоҳ - табъаш вазир; [сам] чёрт ногу (голову) сломит сари ҳисоби ин кор гум; у чёрта на рогах (на куличках) прост, дар ким-- кадом гӯр, дар кимкуҷо; бежать как чёрт от ладана от кого-чего прост, мурданивор тарсида гурехтан; одному чёрту известно кӣ медонад?, худо медонад; в тихом омуте черти водятся валвалакон лаб-лаби бом, фис-фисакон кора тамом, каждуми тахи бурьё; не было печали, [так] черти накачали прост, бе дарди саре нишаста будам, пул додаму дарди сар харидам; не так страшен \чёрт, как его малюют поел. тарсончак чор чашм дорад

    Русско-таджикский словарь > чёрт

  • 3 кстати

    нареч.
    1. (в нужный момент) дар мавридаш, бамаврид, дар вакташ; вы приехали кстати шумо дар вақташ омадед; он сказал об этом кстати ӯ ин гапро дар мавридаш гуфт
    2. (заодно) як-бора, рафта истода, дар сари роҳ; зайти в клуб и кстати в библиотеку ба клуб ва дар сари рох ба китобхона даромадан; купи чаю и кстати сахару чой ва якбора қанд ҳам бихар
    3. в знач. вводн. сл. чаще со сл. «сказать» вокеан, зимнан, дар воқеъ, дар омади гап; кстати, как его здоровье? воқеан саломатии ӯ чӣ тавр аст?; кстати сказать, здесь прекрасное место для купания дар воқеъ, ин ҷо боби оббозӣ кардан будааст <> как нельзя кстати айни муддао; прийтись кстати ба мавқеъ шудан, муносиби маврид омадан (шудан)

    Русско-таджикский словарь > кстати

  • 4 малевать

    несов. кого-что и без доп.
    1. обл. сурат кашидан, нақшу нигор кардан; малевать картинки расм кашидан
    2. разг. чалачаттӣ нақшу нигор кардан, беҳунарона сурат кашидан не так страшен черт, как его малюют посл. агар тарси, яке ҳазор намояд

    Русско-таджикский словарь > малевать

  • 5 отчество

    с номи (исми) падар; как его отчество? номи падараш чист?

    Русско-таджикский словарь > отчество

  • 6 страшный

    (страш|ен, -на, -но)
    1. даҳшатнок, даҳшатангез, мудҳиш, ҳавлнок; страшный рассказ ҳикояи даҳшатангез; страшный случай ҳодисаи даҳшатнок; страшный сон хоби мудҳиш
    2. хатарнок, хавфнок; страшня болезнь бемории хатарнок
    3. разг. сахт, шадид, шиддатнок, баланд; страшная жар гармии сахт; страшный кашель сулфаи сахт; страшный шум ғалоғулаи баланд <> страшный суд рӯзи қиёмат; сделать страшные глаза сахт ҳайрон шудан; не так страшен чёрт, как его малюют посл. агар тарсӣ, яке ҳазор намояд; тарсончак чор чашм дорад

    Русско-таджикский словарь > страшный

  • 7 оно

    (его, ему, его, им, о нём) мест. личн. с
    1. см. он;
    2. разг. (это) ин, ҳамин; так оно и вышло ҳамин тавр ҳам шуд
    3. в знач. усил. частицы с вводн. сл. разг.: оно, конечно, правильно сказано ин, албатта, гапи дуруст вот (вон) оно что! вот (вон) оно как ҳамтумӣ?, ҳамту гӯй!; [вот] то-то и оно! прост. ана, гап дар куҷост!

    Русско-таджикский словарь > оно

  • 8 знать

    I
    несов.
    1. что, о комчем донистан, огоҳӣ (хабар) доштан, бохабар (воқиф, огоҳ) будан; шинохтан; знать намерения противника нияти душманро донистан, аз нияти душман бохабар будан; все уже знают о случившемся аз воқеа кайҳо ҳама хабардоранд; я не знаю, где она живет ман ҷои истиқомати ӯро намедонам; насколько я знаю… ба андозае, ки ман медонам…; как я могу об этом знать? ман инро аз куҷо донам?
    2. что донистан, балад будан; тасаввур[от] доштан; знать язык забон донистан; знать своё дело кори худро донистан, дар кори худ балад будан // с неопр. или с прид. предл. (уметь) тавонистан;знать, как себя вести одоби муоширатро риоя карда тавонистан; шинухез карда тавонистан
    3. кого (быть знакомым) ошной доштан, шиносо будан; я его совсём не знаю ман бо ӯ мутлақо шинос нестам; знать кого-л. по имени номи касеро донистан; знать в лицо кого-л. касеро аз рӯи қиёфа шинохтан
    4. чтр ҳис кардан, дарк кардан, донистан, фаҳмидан; я знаю, это даром не проидет ман медонам, ки ин [кор] беҷазо намемонад
    5. что аз сар гузарондан, таҳаммул кардан; он знал и горе и радость ӯ ҳам ғам ва шодиро аз сар гузарондааст
    6. чаще с отриц. эътироф (иқрор) кардан; он знать ничего не хочет ӯ ба ҳеҷ чиз иқрор шудан намехоҳад
    7. знаешь, знаете в знач. вводн. сл. оё медонӣ (медонед), медонӣ чӣ, медонед чӣ; знаете, я уже совсем здоров медонед чӣ, ман тамоман сиҳат шудам <> знать вдоль и поперек (насквозь, наперечет, как свой пять пальцев) панҷ ангушт (панҷа) барин нағз донистан; знать все ходы и выходы ҳамаи роҳу растаро донистан; роҳи даромаду баромадро донистан; знать за собой что ба ягон камбудии худ иқрор будан; знать меру аз ҳад нагузаштан; - про себя прост. нагуфтан, пинҳон доштан; знать свое место ҳадди худро донистан (шинохтан); знать толк в ком-чем ба қадри ҳалвою набот расидан, қадри ҳалвою наботро донистан; знать цену кому-чему-л. ба қадри касе, чизе расидан; знать себе цену кадри худро донистан; дать знать кому о ком-чем хабар додан, хабардор кардан; дать знать о себе худро маълум кардан; арзи ҳастӣ кардан; дать себя знать худро нишон додан, ҳис карда шудан; не знать, куда глаза деть сахт хиҷолат кашидан; не знать, куда руки деть аз шарм дасту по хӯрдан (худро гум кардан); не знать, куда себя деть чӣ кор карданро надонистан; не могу знать уст. намедонам; знать не знаю ҳеҷ (асло) намедонам; знай наших! прост. мо ана ҳамин хел!, ба мо қоил шав!, бо мо шӯхӣ накун!; знаем мы вас! прост. ирон. кӣ будану чй будани шуморо медонем!, мо пӯсти шуморо дар чармгарӣ ҳам мешиносем!; знай себе (в сочет. с гл.) парвое накарда…; а он знай себе покуривает вай бошад парвое накарда. тамоку мекашад; бог знает кто (что, куда) 1) худо медонад кн (чӣ, ба куҷо)… 2) чандои хуб нест; будешь (будете) знать, как… дониста мемонӣ (мемонед), ки…, дониста бош(ед), ки…; как знаешь (знаете) ихтиёрат(он), майлат(он); как знать, кто знает чӣ донам, аз куҷо [ме]донам, маълум нест, кӣ медонад; кто его знает, бог (господь) его знает, черт его знает кӣ медонад, худо медонад; пора [и] честь знать 1) бас аст, кофист 2) иззати нафси худро донистан даркор; вақти рафтан (хайру хуш) расид; то и знай в сочет. с гл. ҳамеша, доимо, дамодам, дам ба дам; только и знает (знаю, знаешь), что… ба ғайр аз ин дигар ҳеҷ корро намедонад (намедонам, намедонӣ); аз а в глаза не знает алифро калтак мегӯяд, балоро ҳам намедонад
    II
    вводн. сл. прост. аз афташ, аз афти кор, эҳтимол, шояд
    ж собир, аъёну ашроф

    Русско-таджикский словарь > знать

  • 9 да

    I
    частица
    1. утв. ҳа, ҳо, бале, оре; все пришли?-Да. ҳама омаданд? - Ҳа; да, конечно ҳа, албатта
    2. (так, действительно) ҳақиқатан, ҳақиқатан ҳам, дар воқеъ; да, много лет прошло с тех пор ҳақиқатан ҳам аз байн бисёр солҳо гузашт
    3. (кстати, в дополнение к сказанному) воқеан, ҳа, гуфтагӣ барин; да, чуть незабыл… воқеан, қариб буд фаромӯш кунам…
    4. (как же, как бы не так) осон не, умед накун(ед); да! заставишь его поехать туда вайро ба он ҷо фиристодан осон не!
    5. вопр. ҳамин тавр?, ҳамтумӣ?; он уехал.- Да? а я и не знал вай рафт.- Ҳамтумӣ? ман бехабар // (не правда ли?) ҳамин тавр не?, албатта; ты придёшь, да? ту албатта меоӣ? // («что?», «слушаю!» - напр. по те-лефону) лаббай, гӯшам ба шумост
    6. усил. э, наход; да что с вами го-ворйть! э, бо шумо гап задан чӣ ҳоҷат!; да не может быть! наход ҳа-мин тавр бошад!; это что-нибудь да значит ин ҳазл не, ин албатта аҳа-мият дорад
    7. с повел.: -чӣ, канӣ; да вставай же! хези-чӣ!; да пустйте же! сар диҳед-чӣ!
    8. с гл. 3 л. наст. и буд. (пусть) бигузор, бод; да здрав-ствует наш геройческий народ! зинда бод халқи қаҳрамони мо! <> ай да…! бале!, офарин!, салламно!; ну да! 1) (как бы не так) осон не, осон нашудааст 2) (конечно) албатта, шаке нест, ба ростй 3) (неужели) наход?; я завтра полечӯ на Сёверный полюс.- Ну да? ман пагоҳ ба Қутби Шимол мепарам.- Наход?; да нӯ 1) -э; данӯ его равад-э 2) то же, что ну да 3; [вот] это да! прост. (выражает восхищение) ӯ-ҳӯ!, ана халос!, бай-бай!, ваҳ!
    II
    союз
    1. соед. ва, ҳам, ӯ; он да я ману вай // в сочет.: кожа да ко-сти пӯсту устухон; хлеб да соль нону намак
    2. присоед. ҳам, ва ҳам, боз, ва боз, ва, ӯ; какйе же вы весёлые, да трудолюбйвые! шумоён аҷаб шод-мону меҳнатдӯст будаед! // в сочет. с нареч. «ещё», «вдобавок»,«притом» ки…, зимнан, ва он, он ҳам, ҳам; купйл кнйгу, да ещё какӯю интерёсную китобе харид(ам), ки хеле мароқовар аст
    3. против. (а, но, однако) аммо, вале, лекин, дау\ он охотно бы сдёлал это, да у него нет врёмени вай бо дилу ҷон ин корро мекард, аммо вақт надорад; дорого - да мйло… қимат бе ҳикмат нест; мал золотнйк, да дорог погов. да хурдтараки калонкор; тилло гарчи хурд аст, қиматаш бузург аст <> да и союз 1) соед. ва, ҳам, =у; шёл мймо да и зашёл гузорам афтоду даромадам 2) присоед. ҳам, ва ҳам, боз, ва боз, ва, =у; я никогда нё был в тех краях, да и вряд ли сумёю побывать ман ба он ҷоҳо ҳеҷ гоҳ нарафтаам ва гумон ҳам надорам, ки рафта метавонам 3) против. аммо, вале, лекин, ӯ; есть у нас рёчка, да и та неглубокая дар ҷои мо дарёчае ҳасту вай ҳам чуқур не; да и говорить-то об этом не стоит дар ин хусус ҳоҷати гап задан ҳам нест; да и только халос, ӯ халос, бас, ӯ бас; плачет, да и только гирья мекунаду халос

    Русско-таджикский словарь > да

  • 10 а

    I
    с нескл. а (ҳарфи якуми алифбои русӣ) <> от «а» до «я» аз аввал то охир; кто сказал «а», тот должен сказать и «б» «а» ки гуфтӣ, «б»-ашро ҳам гӯй
    II
    союз
    1. против. аммо, лекин, вале, балки, … бошад, ва ҳол он ки…, на ин ки…, =у (=ю); не я, а ты тому виной дар ин кор ман не, балки ту гунаҳкор; тебе нужен только отдых, а не лечение ба ту фақат истироҳат даркор аст, на муолиҷа
    2. союз сопост.: мы говорим, а время идёт мо бо гап овораю вақт гузашта истодааст; такой старик, а работает ин қадар пир бошад ҳам, боз кор мекунад; что ни говори, а он прав ҳар чӣ гӯӣ ҳам, гапи вай ҳақ аст
    3. присоед. ва, лекин, аммо, вале; мне стало грустно, а почему, и сам не знаю дилам танг шуд, аммо сабабашро худам ҳам намедонам
    4. присоед. усил. (при вопросительном перечислении) -чӣ; что ты сегодня делаешь?, а завтра?, а послезавтра? ту имрӯз чӣ кор мекунӣ?, фардо-чӣ?, пасфардо-чӣ?
    5. усил. чӣ қадар; ҳар чӣ бошад ҳам; а уж как мы будем рады вашему приезду! аз омаданатон чӣ қадарҳо хурсанд мешавем!; а я всё-таки не согласен ҳар чӣ бошад ҳам, ман розӣ не <> а вдруг [ба] ногоҳ …-чӣ, [ба] нохост …-чӣ, рафту…, раваду…; а вдруг дождь! нохост борон борад-чӣ!; а если агар, мабодо, рафту…, раваду…, чӣ; а если они не приедут? онҳо наоянд-чӣ?; а между тем ва ҳол он ки…, аммо; а [не] то… 1) (иначе) вагарна, набошад, дар акси ҳол; торопись, а [не] то опоздаешь шитоб кун, вагарна дер мемонӣ 2) (потому что) чунки, ки…; закрой дверь, а то дует дарро пӯш, ки шамол медарояд 3) (или, или же) ё, ё ки…; выпей чаю, а то пойди отдохни чой нӯш, ё ки рафта дам гир; а хоть бы, а хотя бы хайрдия, ҳеҷ гап не, фарз кунем, масалан; кто это должен сделать? - А хотя бы и вы инро кӣ бояд кунад? - Масалан, худи шумо; а ну его! э, мон, дафъ шавад!; а кто его знает! кӣ медонад!
    частица разг.
    1. побуд. а, о, ҳо; дедушка, а дедушка! бобо, ҳо бобо!
    2. вопр. а, ҳа, хӯш; ты куда пойдёшь, а? хӯш, ту [ба] куҷо меравӣ?; а? что такое? ҳа? чӣ гап?
    IV
    межд.
    1. (выражает удивление догадку, злорадство) а, эҳа, оҳ, вой, ҳа, ваҳ; а, вы уже здесь! эҳа шумо дар ин ҷо-ку!; а! ты так! ҳа ту ин тавр мекунӣ!; как он его пробрал, а! ӯро хуб боб кард, а!
    2. (выражает решимость) а! была не была! э!; хайр!, э! таваккал!, ҳар чӣ бодо бод!; а! не до слов теперь! э! ҳоло вақти гап не!
    3. (выражает ужас, отчаяние, боль) вой, воҳ, э воҳ, ой, а
    V
    приставка (пеш аз садонокҳо) префикси калимаҳои хориҷӣ дар забони русӣ, ки муродифи префикси «бе» ё «но» мебошад: асимметрия асимметрия; асёптика асептика; ана-эробы анаэробҳо

    Русско-таджикский словарь > а

  • 11 земля

    ж
    1. (планета) Замищ Земля вращается вокруг Солнца Замин дар атрофи Офтоб чарх мезанад // (место жизни) замин; жизнь на земле ҳаёти руи замин
    2. (суша) хушкӣ, замин; высадиться на землю ба хушкӣ фуромадан
    3. (почва) замин, хок; плодородная земля замини ҳосилхез; культурный слой землй археол. табақаи маскуни замин; использование землй и её недр истифодаи замин ва қаъри он; участок землй қитъаи замин; пахать зёмлю замин рондан (шудгор кардан); рыть землю замин кофтан; закопать в землю ба замин (хок) гӯр кардан // (рыхлое вещество) хок; комок землй кулӯх; насыпать землй хок пошидан, хок рехтан
    4. (поверхность) рӯи замин, замин; положить на землю ба замин гузоштан
    5. (территория) замин; колхозная земля замини колхоз; залежные земли заминҳои бекорхобида (боир)
    6. (страна) сарзамин; диёр, хок
    7. уст. (фон ткани, обоев) замин, таҳранг «О обтованная земля манзили орзу; пуп землй ирон. сутуни дунё; соль землй зеби мамлакат; за тридевять земель дар он тарафи дунё; пушти кӯҳи Қоф; на край земл й ба ҷои дурдаст; на краю землй дур, бисёр дур; как небо и земл я фарқаш аз замин то осмон; между небом и землей 1) бе хона, бе макон, ломакон; 2) дар ҳолати номуайян 3) муаллақ; витать между небом и землей хаёлпарастӣ кардан, хаёли хом дар сар парваридан; земл я горйт под ногами кого, у кого мурғи посӯхта барин гаштан; гурехтанӣ шудан; землю роет прост. аз таги замин бошад ҳам ёфта мебиёрад; земля уходит изпод ног кого, у кого осмон ба сараш фурӯ рехт; видеть на три (на два) аршина под землей таги заминро дидан; дар таги бӯрё ҷунбидани каждумро донистан; достать изпод земл й аз таги замин пайдо кардан; зарыть талант в землю истеъдодро бар бод додан; лечь в землю мурдан, ҷон додан; мерить землю прост. бисёр пиёда гаштан; не слышать землй под собой уст. аз шодӣ ба пераҳан (ба пӯсти худ) нагунҷидан; от -землй не видать пакана, пастак; отличаться как небо от землй аз замин то осмон фарк доштан; потупить глаза в землю чашм ба замин дӯхтан; предать землё кого-что ба хок супурдан; садиться на землю машғули деҳқонӣ шудан, деҳқони хокпош шудан; сидеть на земле деҳқонӣ кардан; сровнять с земл ей ба замин яксон кардан; стереть с лица земл й хоку туроб кардан; несту нобуд кардан; терять землю изпод ног (под ногами) эътимод аз даст додан, мавқеъ гум кардан; упасть с неба на землю аз аспи хаёлот фуромадан; готов сквозь землго провалиться замин накафид, ки ман дароям; как (будто, словно, точно) из-под землй вырос гӯё аз қаъри замин баромада бошад; нохост пайдо шуда монд; как (будто, словно, точно) сквозь землю провалился гӯё замин ба комаш кашид; гӯё ки замин кашида бошад; как [только] тебя (его и т. д.) земля носит [терпит]? чи хел замин туро (вайро ва ғ.) ба комаш намекашад?; слухом \земляя полнится посл. ҳама ҷо овозаю дарвоза

    Русско-таджикский словарь > земля

  • 12 дело

    с
    1. кор; дело кипит кор дар авҷ аст; приняться за дело ба кор шурӯъ кардан; сидеть без дела бе кор нишастан; важное дело кори муҳим; общественное дело кори ҷамъиятӣ Ц чаще мн. дела машғулият, корҳо; государственные дела корҳои давлатӣ; хозяйственные дела корҳои хоҷагӣ; текущие дела корҳои ҷорӣ; у него дел по горло кораш аз мӯи сараш бисёр, ӯ бисёр серкор аст; заниматься делами бо корҳо машғул будан; обсуждать дела корҳоро муҳокима кардан; по делам службы бо корҳои идора; министерство иностранных дел вазорати корҳои ҳориҷӣ
    2. кирдор, кор, рафтор; сделать доброе дело кори савоб кардан
    3. разг. (полезное занятие) кор; он занят - ом вай ба коре банд аст; делу время, потёхе час ҳар кор вақту соат дорад // (нечто нужное) чизи муҳим (фоиданок), гапи пухта; он дело говорит вай гапи пухта зада истодааст, гапи вай ҷон дорад; не дело ты затеял кори беҷо кардӣ
    4. кор, ихтисос, касб; горное дело маъданканӣ, кӯҳкорӣ; издательское - о кори нашриёт; военное дело касби (кори) ҳарбӣ
    5. мақсад, вазифа, кор; правое - о кори ҳаққонӣ; дело укрепления мира во всем мире вазифаи (кори) мустаҳкам кардани сулҳ дар тамоми ҷаҳон
    6. кор; эҳтиёҷ; я к вам по делу ман ба пеши шумо бо коре омадам
    7. кор, вазифа; какое мне до этого дело? ба ин чӣ кор дорам?; это не моё дело ин кори ман не; не суйся не в своё дело ба ҳар ош қатиқ нашав; ба кори дигарон мудохила накун; это не твоего ума дело ақли ту ба ин кор намерасад; ему до всего дело вай ба ҳар ош қатиқ; это дело милйции ин кор ба милиция тааллуқ дорад, ин вазифаи милиция аст
    8. ҳодиса, воқеа, кор; это дело случилось давно ин ҳодиса кайҳо рӯй дода буд; дела давно мидел нувших дней корҳои кайҳо шуда гузаштагӣ; кори кӯҳна
    9. чаще мн. дела аҳвол, вазъият, корҳо, авзои кор, сурати ҳол; как ваши дела? аҳволатон (корҳоятон) чӣ тавр?; дела его плохи аҳволаш (корҳояш) бад аст; дела как сажа бела погов. дел кор хӯрҷин; кор чатоқ
    10. юр. кор; уголовное дело кори ҷиноятӣ; пересмотр дела аз нав дида баромадани кор; возбудить дело против кого-л. ба касе даъвогар шудан; расследовать дело корро тафтиш (тергав) кардан; прекратить дело корро хобондан
    11. канц. дела; дела хранятся в папках делаҳо дар папкаҳо нигоҳ дошта мешаванд; подшить к делу ба дела дӯхтан; дело номер пять делаи рақами панҷ
    12. с прил. в знач. сказ. кор, масъала; это дело нешуточное ин кори ҳазл не // с прил. в знач. вводн. сл. масъала; ясное дело, он прав масъала равшан (маълум), ҳак ба ҷониби вай аст; естественное дело, он не знал этого табиист, ки вай аз ин гап (кор) хабар надошт
    13. уст. савдо, кору бор, дӯкон; открыть своё дело дӯкон кушодан
    14. уст. ҳарбу зарб, корзор, набард, ҷанг; жаркое было дело! ҳарбу зарби сахт буд! <> дело житейское зиндаги-дия!; дело вкуса ҳар кию ҳар чӣ; дело привычки гап дар сари одат; дело прошлое кори гузашта, гапи гузашта; дело случая кори тасодуф; гиблое дело кори намешудагӣ; главное дело в знач. вводн. сл. муҳиммаш ин ки; алалхусус; грешным делом в знач. вводн. сл. айб бошад ҳам, мутаасифона; известное дело маълум ки…, албатта; лёгкое ли дело кори ҳазл не; это другое (иное) дело ин гапи дигар аст; первым делом дар навбати аввал, даставвал; понятное дело шак нест, аён аст; такое дело прост. гап ҳамин ки…; дело в шляпе прост. кор панҷ; дело за кем-чем кор вобаста ба…; дело за вами гап ба шумо, кор ба шумо вобаста аст; дело на мазӣ прост. кор пухтагӣ; и дело с концом, и делу конец вассалом, тамом, бо ҳамин тамом; в самом деле в знач. вводн. сл. ҳакиқатан, воқеан; ба ростӣ; в самом деле, куда он исчез? воқеан, вай куҷо шуд?; за дело! (призыв к началу работы) ба кор шурӯъ кунем!, остинро барзанем!; [бт-же] к делу! ба сари кор (матлаб) оем!, ба сари мақсад биёед!; между делом (дел) дар байни кор, кор карда истода; на деле дар ҳақиқат, дар амал; он на деле мог убедиться в этом вай дар амал ба ин кор (гап) бовар ҳосил карда метавонист; на самом деле дар амал, дар ҳақиқат; не у дел бе кор, аз кор берун, аз хизмат берун; оказаться не у дел аз сари хизмат рафтан; то и дело бисёр, доимо, ҳамеша, ҳар замон, дам ба дам; то ли дел о! аммо!, кори дигар!; то ли дело сон на, воздухе! аммо дар ҳавои кушод хоб кардан кори дигар; -делать кори муҳимме кардан; дело дошло (доходит) до… кого--чего кор ба… оид шуд (мешавад); дело идёт (двигается) к чему-л. кор ба ҷое мерасад (наздик шуда истодааст); дело идет к развязке кор анҷом ёфта истодааст; - идёт на лад кор соз шуда истодааст; дело идёт о ком-чем-л., дело касается кого-чего-л. гап дар бораи касе, чизе меравад; быть в деле ба кор бурда шудан, кор фармуда шудан; идтй (пойтй) в дело кор омадан, ба кор бурда шудан; иметь дело с кем-чем-л. бо касе, чизе сару кор доштан; пустить (употребить) в дело кор фармудан, ба кор бурдан; вйданное ли это дело? магар мумкин аст?, оё ип тавр шуда метавонад?; вот в чём дело! ана гап дар чист!, ана гап дар куҷо будааст!; всё делов этом ҳама гап дар ҳамин; в чем -дело? чӣ гап?; дело в том, что… гап ҳамин ки…, гап дар ин ки…; дело мастера боится посл. гунҷишкро кӣ кушад? -Қассоб; ба кордон кор осон; есть такое дело прост. хуб шудаст, хуб аст; за чем дело стало? чаро кор пеш намеравад?; моё (твоё и т. д.) дело маленькое ин кори ман (ту ва ғ.) не; моё (твоё и т. п.) дело сторона ин кори ман (ту ва ғ.) нест; ин ба ман (ба ту ва ғ.) дахл надорад; пока суд да дело то кор буд шавад; по сути дела моҳиятан, дар ҳақиқат; статочное ли это дело? уст. разг. оё (ҳеҷ) мумкин аст?, наход ки кор ҳамин хел шавад?; такие-то \делоа! корҳо ҳамин тавр! аиа корҳо чӣ хел!; это - о деситое ин аҳамият надорад, ин муҳим не; это \делоо его рук ин корро вай кардааст, ин кори вай аст

    Русско-таджикский словарь > дело

  • 13 не

    I
    частица отриц.
    1. придаёт значение полного отрицания не, на (на=), нест; это не моя книга ин китоби ман не; я не пойду в театр ман ба театр намеравам; не уходи! нарав!; он так изменился, что его не узнать ӯ чунон атғьир ёфтааст, ки шивохта намешавад; я вовсе не хотел вас обидеть ман шуморо ҳеч (ҳаргиз) хафа кардан намехостам; не так скоро на ба ин наздикӣ, на он қадар зуд
    2. придаёт значение неопределённости на (на=)… на (на=); …ҳам на (на=); что-то чернеет вдали человек не человек, дерево не дерево аз дур чизе сиёҳ менамояд, на ба одам монанд, на ба дарахт; горит не горит ҳам месӯзад, ҳам намесӯзад
    3. придаёт выражению утв. значение: 1) перед словами с отриц. знач. на (на=) … на (на=); не могу не согласиться розӣ нашуда наметавонам; нельзя не понять этого инро нафаҳмидан мумкин нест 2) в вопр. предложениях с частицей «ли» мумкин аст [ки]…; на (на=) …=ми…, ё…; не нужно ли вам чего? мумкин аст ба шумо ягон чиз лозим бошад? 3) в воскл. предложениях с мест. «кто», «что», нареч. «как» и т. п. на=…; кто не знает его! кӣ ӯро намедонад! 4) перед сущ. с предлогом «без» не, нест; не без этого бе ин не; свет не без добрых людей погов. дар дунё одамони хуб кам нестанд
    4. с частицами «чуть», «едва», «едва ли» и т. д. образует сочет. со знач. возможности, допустимости қариб, қариб аст [ки]…; чуть не каждый это знает инро кариб ҳама медонанд; он едва не упал ӯ қариб афтида буд
    5. при гл. на «ся» с приставкой «на-» обозначает невозможность прекращения какого-л. действия, состоя-ния [ҳеҷ] … на=, [ҳеҷ] не (нест); гляжу не нагляжусь на него аз дидори вай ҳеҷ сер намешавам; мать не нарадуется на дочь модар аз духтараш бисёр хурсанд <> не раз борҳо, чанд бор, чанд маротиба; не то 1) (в противном случае) вагарна, дар акси ҳол; набошад; уходи, не то прогонят бирав, вагарна пеш мекунанд 2) (или) ё… ё… на (на=), …-мӣ … на (на=) … -мӣ…; не то ехать, не то нет равам ё наравам; не кто иной, как он маҳз ӯ, худи ӯ; тем не менее аммо, вале, лекин, бо вуҷуди ин; ему не по себе авзоаш беҷо, табъаш хира
    II
    чузъи заданоки чонишинхои «некого», «нечего», ки дар таркибҳои пешоянддор ҷудо мешавад: не к кому пойти касе надорам, ки наздаш равам; не о чем говорить ҷои гап нест приставка префиксе, ки ба калима маънои «зид» медиҳад: недруг душман; неправда дурӯғ; неприязнь хусумат, душманӣ; невнимательный бедиққат, камдиккат

    Русско-таджикский словарь > не

  • 14 рука

    ж
    1. даст; кисть рукй панҷаи даст; пальцы на рукё ангуштҳои даст; левая рука дасти чап; по левую руку тарафи дасти чап; по правую руку тарафи дасти рост; брать в руки (на руки) ба даст гирифтан; брать за руку кого-л. касеро аз даст гирифтан; брать из рук у кого-л. аз дасти касе гирифтан; выронить из рук аз даст додан; держать за руку аз даст доштан; заложить руки за спину даст ба пушт кардан; перчатки по руке дастпӯшакҳо лоиқи даст; отдать в собственные руки ба дасти худаш супурдан; подать руку даст додан; пожать руку кому-л. дасти касеро фушурдан; прижать руку к сердцу даст ба сина гузоштан
    2. с определением даст; одам; твёрдая рука дасти тавоно; опытные руки дастони моҳир; умелые руки одами боҳунар
    3. хат; это его рука ин хати ӯст; чёткая рука хати хоно
    4. мн. руки коргар, коркун, қувваи коргарӣ; не хватало рабочих рук коргар намерасид
    5. разг. пуштибон, ҳомӣ, пушту паноҳ; своя рука одами худӣ, ошно; сильная рука пуштибони боэътимод; иметь руку ҳомӣ доштан, пушту паноҳ доштан
    6. уст.: отдать кому-л. руку [и сердце] касеро шавҳар ихтиёр кардан; просить чьей-л. рукй касеро ба занӣ хостан; предложить руку и сердце кому уст. таклифи издивоҷ кардан
    7. разг. дараҷа, рутбаи касбӣ; токарь первой рукй харроти забардаст (моҳир), харроти дараҷаи якӯм; большой рукй негодяй нобакори гузаро
    8. с предлогом «под» и определением дар ҳолати … дар вазъияти; под пьяную руку дар ҳолати мастӣ <> золотые руки 1) устои гулдаст 2) у кого-л. дасташ гул аст 3) ҳунарварӣ; лёгкая рука дасти сабук; правая рука дасти рост; средней рукй миёна, миёнахел; тяжёлая рука дастони бехосият; щедрою рукою, щедрой рукой бо дасти кушод, сахиёна; в руках кого-л., чьих-л., у кого-л. дар ихтиёри касе; на руках кого-л., чьйх-л., у кого-л. 1) дар парастории касе 2) дар ихтиёри касе; не с рукй кому ноқулай, носоз, нобоб; от рукй (писать, рисовать) бо даст (дастӣ, бо қалам) навиштан (расм кашидан); по рукам! розӣ!, хуб, майлаш!; под рукой наздикак, дар зери даст; под руку аз қултуқ (аз бағал) гирифта; взять под руку кого-л. бағали касе гирифтан; под руку говорить кому бемаврид гап зада халал расондан; под руку подвернуться (попасться) кому нохост ба даст афтодан; руками и ногами, с руками и ногами, с руками - ногами 1) бо ҷону дил 2) тамоман, комилан; рука об руку даст ба даст; руки вверх! даст боло кун!; руки коротки у кого зӯр намерасад; рукой не достать (не достанешь) дастнорас будан, даст кӯтоҳӣ мекунад; руки не доходят даст намерасад, фурсат нест; рука не дрогнет у кого-л. мижааш хам намехӯрад; руки опустились (отнялись) у кого ҳавсала пир шуд; рукой подать бисёр наздик; руки прочь! от кого, чего дафъ шав(ед)!, даст каш(ед)!, даст бардор!, дастатро гир!; руки чешутся у меня 1) дастҳоям касеро зан мегӯянд 2) дастҳоям кор талаб мекунанд; в наших (ваших. его и т. д.) руках дар ихтиёри мо (шумо, вай ва ғ.)\ из рук в руки, с рук на руки даст ба даст, бевосита; из рук вон (плохо) бисьёр бад, аз ҳад зисд ганда; бади бад, гандаи ганда; из вторых рук [узнать, получить] аз даҳони касе [фаҳмидан, шунидан]; из первых рук [узнать, получить] аниқ, яқин [фаҳмидан, гирифтан]; как без рук без кого-чего ноӯҳдабаро; как рукой сняло ту дидӣ ман надидам шуд, тамоман нест шуд; на живую руку шитобкорона, саросемавор, муваққатан; на скорую руку ҳаромуҳариш, даст ба даст нарасида; на руку нечист (нечистый) дасташ калб; положа руку на сердце кушоду равшан, рӯйрост; скор на руку 1) зуд ҷазодиҳанда 2) тезкор, абҷир, тездаст; с легкой рукй чьей-л. бо ташаббуси касе; с пустыми руками бо дасти холи, дастхолӣ; с рук долой аз сар соқит; с руками оторвать чанг зада гирифтаы; брать голыми руками осон ба даст даровардан; взять себя в руки худдори кардан, худро ба даст гирифтан; выпустить из рук аз даст додан (баровардан); дать волю рукам 1) даст задан, даст расондан, даст дароз кардан 2) кӯфтан, задан, занозани кардан; дать по рукам кому-л. прост. дасти касеро кӯтоҳ кардан; держать в руках 1) что дар даст доштаи 2) кого дар таҳти назорати худ гирифтан; держать бразды правления в своих руках инони ҳокимиятро дар дасти худ доштан; держать власть в своих руках ҳокимиятро дар дасти худ нигоҳ доштан; держать вожжи в руках зимом дар даст доштан; держать себя в руках худдорӣ кардан; забрать в [свой]- руки ба даст гирифтан, мутеъ кардан; запустить руку во что, куда аз они худ кардан, соҳибӣ кардан; играть в четыре рукй дукаса роял навохтан; играть на руку кому-л. ба осиёи касе об рехтан; иметь (держать) в [своих] руках что доштан, соҳиб будан; ломать руки. даст бар сар задан, афсӯс хӯрдан; марать (пачкать) руки 1) об кого-л. бо нокасе сару кор доштан 2) обо что-л.. ба чизе даст олондан, ба кори баде даст задан; махнуть рукой на кого-что-л. даст афшондан, аз баҳри касе, чизе гузаштан; набить руку в чём, на чём моҳир шудан, малака ҳосил кардан, ёд гирифтан; нагреть руки на чем бо фиребу қаллобӣ бой шудан, таматтӯъ бурдан; наложить руку (лапу) на что зердаст (мутеъ! кардан; наложить на себя руки худро куштан; не знать, куда руки деть аз шарм саросема шудан, аз ҳиҷолат худро гум кардан; носить на руках когс 1) болои даст бардошта гаштан 2) эрка кардан, ба ноз парваридан; обагрить руки кровью (в крови) одам куштан, хун рехтан; опустить руки аз сарп худ соқит кардан; отбиться от рук бенӯхта (бесар, вайрон) шудан; отмахиваться руками и ногами, отмахиваться обёими руками қатъиян даст кашидан; плыть в руки осон (муфт) ба даст даромадан; подать (протянуть) руку [помощи] кому дасти ёрӣ дароз кардан; поднять руку на кого-л. 1) бар зидди касе даст бардоштан 2) дасти тааддӣ (таҷовуз) дароз кардан: покупать с рук аз даст харидан; попасть (попасться) в руки кого-л.. чьи-л., кому-л., к кому-л. 1) зердасти касе шуда мондан 2) ба дасти касе афтидан; попасть под горячую руку кому-л. ба ғазаби касе гирифтор шудан; прибрать к рукам 1) кого ба тасарруфи худ даровардан, зердаст кардан 2) что ба дасти худ гирифтан; приложить руку (руки) к кому, к чему даст задан, дар коре иштирок кардан; приложить руку к чему, под чем уст. даст мондан, имзо гузоштан; продать в одни руки ба як кас фурӯхтан: пройти между рук беҳуда сарф шуда мондан, бар бод рафтан (оид ба пул): развязать руки кому-л. ихтиёр ба дастг. касе додан; сбыть (спустить) с рук кого-что 1) фурӯхта халос шула;; 2) халос шудан; связать по рукам и ногам кого-л. дасту пои касеро бастан: связать руки кому-л. ҳуқуқи касеро маҳдуд кардан; сидеть сложа руки бекор нишастан, даст ба киса зада гаштан; сложить руки даст кашидан, дигар ба коре даст назадан; сойти с рук 1) кому бе ҷазо мондан, бе оқибат мондан 2) навъе гузаштан, бе ҷаиҷол гузаштан; стоять (держать) руки по швам хода барин рост истодан; умыть руки аз сари худ соқит кардан; ухватиться обеими руками за что-л. ба чизе дудаста часпида гирифтан; всё валится из рук у кого 1) кор пеш намеравад 2) ҳавсала нест; даю руку на отсечёние ба ҷонам қасам; дело горит в руках I/ кого кор ба дасти кордон аст; дело рук чьйх-л. ин кори вай: и карты (книги) в руки кому-л. панч панҷааш барин медонад; мастер на всё руки ба ҳар кор усто, ҳаркора даҳ ангушташ ҳунар; охулки на руку не положит прост. девона ба кори худ ҳушёр; сон в руку хоб рост баромад; рука руку моет погов. « даст дастро мешӯяд; чужими \рукаами жар загребать погов. бо дасти ғайр оҳаки таста хамир кардан

    Русско-таджикский словарь > рука

  • 15 собака

    ж
    1. саг, кучук; дворовая собака. саги хонагй; охотничья собака саги шикорӣ; служебная собака саги пайгир
    2. прост. бран. саг, кучук <> его здесь каждая собака знает вайро ҳар як саги кӯча мешиносад; как собака прост. саг барин; как (что) собак нерезаных аз ҳад зиёд, хеле бисёр; [как] собака на сене на ба худам шавад, на ба кас; как кошка с собакой сагу гурба барин; собаку съел на чём, в чём ба коре устухон надорад; с собаками не сыщешь кого-что-л. ёфтанаш мушкил; вешать собак на кого-л. прост. касеро мазаммат (маломат) кардан, гуноҳро ба гардани касе бор кардан; гонять собак прост. танбалӣ кардан, бекор гаштан; нужен (нужна, нужно) как собаке пятая нога прост. ба гӯши мурда азон хондан барин; нақораи баъд аз ид барин; собака лает, ветер носит посл. абрро бонги саг зиён накунад; ак-аки сагро бод мебарад

    Русско-таджикский словарь > собака

  • 16 так

    1. нареч. ҳамин тавр, инак, ин хел, ҳамин хел; он сказал именно так вай маҳз ҳамин тавр гуфтааст
    2. нареч. ин қадар, он қадар, чунон; я так много ходил, что едва стою на ногах ман чунон бисёр гаштам, ки ба зӯр пойҳоям рост меистанд
    3. нареч. бенатиҷа, беҷазо; это так не пройдет ин беҷазо намемонад; так оставить этого нельзя ин корро бенатиҷа монондан мумкин нест
    4. нареч. ҳамту, беғаразона; он сказал это просто так ӯ инро ҳамту гуфт 5.нареч. разг. худ ба худ, ҳамту; болезнь не пройдет так дард худ ба худ намемонад; я итак достану, без лестницы ман ҳамту бе нардбон ҳам мегирам
    6. частица разг. ҳеҷ чиз, ҳеҷ, ҳеҷ гап не; что с тобой ? - Так ба ту чӣ шуд?- Ҳеҷ гап не
    7. союз дар он сурат, пас,набошад, -дия; работу сделал, так можно и отдохнуть корро иҷро карда бошӣ, дам гирифтан мумкин аст; работать, так работать кор кардан бошад - кор кардандия
    8. частица пас; бинобар ин; хӯш; так ты мне не веришь? пас ту ба ман бовар намекунӣ?; так едем? пас меравем?
    9. союз аммо, вале; афсӯс, ҳайф; я говорил ему, так он не сделал этого ман ба ӯ гуфта будам, аммо вай ин корро накард
    10. частица бале, ҳа, оре, дар ҳакиқат; так это он? ин кас дар ҳақиқат, вай бошад?; так вы не ошиблись бале, шумо хато накардед
    11. частица усил. чунин; чӣ хел; я так думаю, что ты неправ ман чунин фикр дорам, ки гапи ту ҳак нест; вот у него конь так конь! аспаш кирои таъриф будааст!
    12. частица огранич. қариб, тахминан; человек лет так пятидесяти одами тахминан панҷоҳсола
    13. частица масалан, чунончӣ; в Душанбе летом жарко, так, температура в тени доходит до сорока градусов дар Душанбе тобистон гарм мешавад, масалан дар соя ҳарорат ба чил дараҷа мерасад вот так ана халос, ана, анаю мана; вот так так кор ҳамту будаастда, ана, дидӣ, халос; вот так клюква!, вот так фунт!, вот так штука! прост. аҷабо!, кора бинед-а!; всё так фарз кардем хамин тавр бошад; розӣ ҳастам, гирем ки…; давно бы так кайҳо ҳамин тавр карданатон даркор буд; за - прост. муфт, ройгон; и так [уж] бе ҳамон ҳам, бе ин ҳам; и так [уж] достаточно бе ин ҳам кифоя аст; и так далее (и т. д.) ва хоказо, ва ғайра (ва ғ.); [и] так и сяк I) ҳам ин тавру ҳамон тавр; ҳар хел; она [и] так и сяк примеряла шляпу вай шляпаро ҳам ин тавру ҳам он тавр пӯшида медид 2) (кое-как) чала-чулпа, нимкора 3)(ни то, ни сё) як навъ, на нағзу на бад; [и] так и так, [и] так и этак 1) см. [и] так и сяк 1); 2) ҳам ин тавр, ҳам он тавр, ҳам инчунин, ҳам ончунон; как [бы] не так ! ҳамин тавр набудагист!, ин тавр набошад даркор!; пусть так хуб, майлаш, бошад, ҳамин тавр бошад, бигузор; так бы ҳамин, ҳамин тавр; так бы и бросил всё ҳамин тавр ҳамаашро мепартофтам; так вот 1) инак, ҳамин тавр; так вот, слушайте, что дальше про­изошло [хайр набошад] гӯш кунед, охираш чӣ шуд; 2) ана [аз] барои ҳамин; так вот ему и приходится уез­жать ана аз барои ҳамин аз ин ҷо рафтанаш лозим меояд; так его (их)! ҷазояш(он) бинад (бинанд)!, ҳақ!, меарзад!; так и 1) сахт, бисёр; слёзы так и льются из глаз ашк шаш катор аз чашмонаш мерезанд; солнце так и жжёт офтоб сахт месӯзонад 2) якбора, ҳамту; он так и обмер вай якбора карахт шуда монд 3) хеҷ; так они пойдёт с вами! вай ҳеҷ ҳамроҳи шумо намеравад!; так он тебя и послушал! магар вай гапи туро гӯш мекунад!; 4) нағз, хуб; я так и знал … ман нағз медонистам, ки …; так и быть шавад, шудан гирад, майлаш; так и есть дар ҳақиқат ҳам ҳамин тавр аст; так и знай(те) дониста мон(етон), дониста гир(ед), дар ёдат(он) бошад; так и знай, что это тебе не удастся дониста мон, ки ин корро карда наметавонӣ; так и надо (нужно) кому сазояш ҳамин аст, ҳаққаш ҳамин аст; так ему и надо! вай бо ҳамин сазовор аст!, ҳаққаш ҳамин!; так и так [мол, дескать] гӯё ҳамин хел; так или иначе 1) ба ҳар ҳол, ҳар тавре ки бошад 2) бо вуҷуди ин, ба ҳар ҳол; так как союз чунки, зеро ки…; я спешу, так как пора идти на работу ман мешитобам, чунки вақти ба кор рафтан шуд; так на­зываемый ба номаш, гӯё ки; так на так прост, сар ба сар; так нет аммо; баръакс; ему надо быть дома, так нет, он ушёл вай бояд дар хона мебуд, аммо рафта мондааст; так себе ҳамту, бад не, як навъ; как вы себя чувствуете? - Так себе аҳволатон чӣ тавр? - Як навъ; так сказать вводн. ел. гуфтан мумкин; так точно воен. ҳа, ҳамин тавр; так что союз бинобар ин, барои ҳамин ҳам; времени у нас мало, так что поторопись вақтамон кам, би­нобар ин ту тез бош; так чтобы союз ки…, то ки…, барои он ки…; надо выйти пораньше, так чтобы не опоздать барвақттар баромадан лозим, то ки дер намонем; будьте \так добры марҳамат фармоед, бемалол бошад, агар заҳмат нашавад

    Русско-таджикский словарь > так

  • 17 до

    межи қитъаи заминро то рош рондан до пахивание с (по знач. гл. допахать) рондан(и), ронда тамом кардан(и)
    II
    предлог с род.
    1. (указывает расстояние, время) то, то ба; до города осталось пять километров то шаҳр панҷ километр монд; достать до дна то ба таг расидан; до отхода поезда осталось полчаса то рафтани поезд ним соат монд; ждать до вечера то бегоҳ мунтазир шудан; до полной победы то ғалабаи комил; до особого распоряжения то фармони махсус
    2. (указывает на степень действия): износить до дыр то дариданаш пӯшидан; истратить до копейки то тини охир ин харҷ кардан; я удивлён до крайности ман бениҳоят ҳайронам; промокнуть до нитки шипшилтик шудан; промёрзнуть до костей сахт.хунук хӯрдан; покраснеть до корней волос аз хиҷолат суп-сурх шудан; устать до смерти бисёр шалпар шудан; обидеться до слёз сахт хафа шудан; вылить всё до капли то қатраи охирин рехтан
    3. (прежде) пеш аз, то; до революции пеш аз революция; до наступления холодов то хунук шудани ҳаво
    4. (приблизительно) қариб, тақрибан, то, то ба; зал вмещает до тысячи человек дар зал қариб ҳазор кас мегунҷад; мороз доходит до сорока градусов сармо то ба чил дараҷа мерасад
    5. (не больше) то; дети до десятй лет бачагони то синни даҳ; весом до пятй килограммов вазнаш то панҷ килограмм
    6. (указывает на лицо, предмет, которого что-л. касается) ба; мне нет до этого дела ман ба ин коре надорам; мне не до шуток (не до смеху) ҳозир ба ман шӯхӣ намефорад; что до кого-чего…, …бошад; что до меня, то я согласен гап дар бораи ман бошад, ман розӣ ҳастам <> до свидания хайр, то дидан(а); до чего … 1) (как) чунон…, бисёр…; до чего жарко чунон гарм ки…; до чего жаль сад афсӯс ки… 2) (какой) чӣ, аҷаб; до чего интересная книга аҷаб (чӣ) китоби шавқовар; до сих пор, до сих пор 1) (о месте) то ин ҷо; читайте до сих пор то ин ҷо хонед 2) (о времени) то ҳол; его нет до сих пор вай то ҳол нест; до того, как … то…; ждйте до того, как он придёт то омадани вай нигоҳ карда истед; они будут готовы до того, как он придёт то омадани вай онҳо тайёр мешаванд; до тех пор пока … то вақте ки…; до того, что… 1) (так долго, что) он қадар…; он кричал до того, что охрип вай он қадар дод зад, ки овозаш гирифт 2) (до такой степени, что) то ба дараҷае…, он чунон…, он қадар…; он до того устал, что не может двинуться вай он чунон монда шуд, ки маҷоли ҷунбидан надорад; от доскй до доскй (прочитать, выучить) аз аввал то охир, аз андаш ба бандаш (хондан, ёд кардан)
    II
    с нескл. муз. до (овози якуми гаммаи мусикӣ ва нотаи он)\ нижвее до дои поён (паст); взять вёрхнее до дои болоро хондан

    Русско-таджикский словарь > до

  • 18 нельзя

    нареч. в знач. сказ. чаще с неопр.
    1. мумкин нест, номумкин аст; это поручение нельзя выполнить ин супоришро иҷро кардан мумкин нест
    2. манъ (мамнӯъ) аст, мумкин нест; здесь курить нельзя дар ин ҷо кашидан манъ аст; нельзя терять ни минуты ягон дақиқаро аз даст додан мумкин нест <> нельзя ли с неопр. мумкин не (нест) магар; нельзя ли им помочь? ба онҳо ёрӣ додан мумкин нест магар?; нельзя не… с неопр. мумкин нест, ки…; нельзя не верить этому мумкин нест, ки бовар накунем; как нельзя кстати айни вақташ, айни муддао; как нельзя лучше бисёр нағз (хуб); его приняли как нельзя лучше вайро бисёр нағз қабул карданд; нельзя сказать, чтобы… гуфтан мумкин нест ки…, наметавон гуфт ки…; дох-нуть нельзя прост. нафас рост карда на-мешавад, дами беғам зада намешавад

    Русско-таджикский словарь > нельзя

  • 19 ну

    I
    межд. разг.
    1. (выражает побуждение) кани; ну, давайте читать! канӣ, биёед хонем!
    2. с род. мест. 2 и 3 л. ед. и мн. (отстань, отстаньте) биё мон(ед), биё бас кун(ед); ну тебя, надоёл! биё мон, безор шудам! // (прочь, долой) дафъ (нест, дур) шавад; ну его! равад!, дафъ шавад!
    3. чаще с частицами «и», «уж», «ж» выражает удивление, негодование, иронию аҷаб, аҷиб, заб; ну и трус! заб тарсончак будааст!
    II
    частица
    1. вопр. чаще в сочет. с частицей «да» (неужели) рост, ростӣ, ба рости; я сегодня уезжаю.- Да ну? ман имрӯз меравам,- Ба рости?
    2. вопр. в сочет. со сл. «как» разг. (что, если) агар, магар, канӣ; ну, как придет кто-нибудь? агар ягон кас омада монадчӣ?
    3. усил. ҳа, бале, не; ведь это неправда? - Ну, конечно, неправда! охир ин нодуруст-ку? - Ҳа, албатта, нодуруст!
    4. разг. (итак, наконец) охир, оқибат, дар охир, пас; ну, я пошел хайр, ман рафтам
    5. с неопр. ф. гл. несов. вида разг. (начал, стал) сар кард, бардошт; он вошел и ну кричать аз дар надаромада мағал бардошт
    6. прост. (допустим) хайрдия, хайр; ты сказал ему? - Ну, сказал ту ба вай гуфтӣ? - Хайр, гуфтам ну да 1) (как бы не так) умед накун!; осон не!; 2) (разумеется, конечно) албатта, шаке нест, ба рости; наход; ну и ну! аҷаб!; ни тору ни ну прост. аз ҷояш намеҷунбад; футы, [нуты]! наход!, ина бинед-а!

    Русско-таджикский словарь > ну

  • 20 что

    I
    мест.
    1. вопр. чӣ?; что это такое? ин чист?; что случилось? чӣ шуд?; чӣ гап? чӣ воқеа рӯй дод?; что с вами? ба шумо чӣ шуд?; что нового? чӣ хабари нав?
    2. вопр. взнач. сказ. чӣ гавр?; что больной? аҳволи бемор чӣ тавр?; ну что, как поживаете? хӯш, аҳволатон чӣ тавр аст?
    3. вопр. в знач. нареч. чаро, барои чӣ; что ты так кричишь? чаро ин кадар фарьёд мезанӣ?: что ты задумался? чаро ба хаёл рафтӣ? / разг. с частицей «так» чаро?; я не приду,- Что так? ман намеоям.- Чаро?
    4. вопр. (что ты сказал?) чӣ гуфти?, чи?
    5. вопр. разг. (сколько?, какую сумму?) чанд нул?, чӣ қадар?; что стоит книга? китоб чанд пул меистад?
    6. неопр. разг. (что-то, что-нибудь) ягон чиз, чизе; если что случится, сразу извести агар воқеае рӯй диҳад, дарҳол хабар деҳ; в случае чего мабодо…
    7. с отриц. чизе ки на …; о чём они только не говорили! оҳо, онҳо чизҳои бисьёр гуфтанд!, онҳо чизе ки нагуфтанд!; чего не сделаешь для тебя! чиро бароят намекунӣ!
    8. в устойчивых сочетаниях 1) (при оботачении сомнения): что пользы? чӣ фоида?; что толку? чӣ манфиат?; что хорошего? чӣ нағзӣ дорад? 2) (всё, любое) кадомаш ки бошад; что угодно? чӣ лозим? чӣ даркор?; что попало чизе ки бошад; что придётся чизе қи рост ояд; чем [ни] попадя прост. ҳар чизе ки ба даст омад (афтид)
    9. относ. ки; я незнаю, что ей нравится ман намедонам, ки чӣ чиз ба вай маъқул аст; что с возу упало, то пропало посл. что обе ки аз кӯза рехт, рехт <> а что? чаро?, барои чӣ?; не ходи сегодня гулять.- а что? - Погода плохая имрӯз ба сайру гашт набаро.-- Чаро? - Чунки ҳаво бад аст; во что бы то ни стало ҳар чӣ ки шавад, ба кадом роҳе ки бошад; вот что медонӣ чӣ, агар дони; вот что я тебё скажу медонӣ, ман ба ту чӣ мегуям; вот (вон) [оно] что ҳамин тавр; ана гап дар қучо будааст; ҳамту гӯед; в случае чего агар вокеае рӯй диҳад; до чего [же] 1) (очень, чрезвычайно) бисьёр, хеле; до чего хорошо на реке! сайри дарё хеле хуш аст! 2) (до какого состояния) ба чӣ ҳолат (аҳвол); до чего ты меня довел! ту маро ба чӣ аҳвол расондӣ!; к чему? 1) (зачем?) чӣ лозим? 2) (что бы это значило?) барои чӣ?, чӣ маънӣ дорад? его вызвали в центр.- К чему бы это? ӯро бо марказ даъват кардаанд.- Чӣ маънӣ дошта бошад?; как ни в чём не бывало ҳеч чиз нашудагӣ барин; мало ли что ҳеҷ гап не; на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳарчанд ки, агар чанде; не к чему ҳоҷат не, ҳоҷат надорад; ни за что 1) (ни в каком случае) ҳеҷ гоҳ, ба ҳеҷ ваҷх, ҳеҷ вақт 2) (зря, напрасно) беҳуда, бефоида, бекора; ни за что [ни про что] беҳудаву бесабаб, бе хеч чиз; ни к чему лозим не, даркор не; пока что ҳоло, дар айни ҳол; почти что кариб, тақрибан, тахминан. наздики …; с чего? дар кадом асос?, ба чӣ асос?; только что [не] қариб ки, наздикӣ …; хоть бы что кому ҳеч парво накардан; чуть что 1) агар ягон ҳодиса рӯй диҳад 2) прост. қариб ки..,; что бы ни чӣ хеле ки …; [ну] что ж хайр, майлаш; что за беда чӣ аҳамият дорад, хеч гап не; что ли магар, ми; пойти погулять, что ли? рафта сайр карда биёяммӣ?; что такое? чӣ?; что [же (ж) это] такое? ин чӣ гап худаш?; что ты? (вы?) наход?, рост?; что это за? ин чӣ?, чӣ?; что касается меня агар гап дар бораи ман равад …; что называется в знач. вводн. сл. чунон ки мегӯянд; на чём свет стоит ругать даншоми қабеҳ додан; ни во что не ставить, ни за что считать кого-л. касеро ҳеҷ шумурдан (донистан); ни с чем уйти, (остаться) дасти холӣ рафтан (мондан); чёрт знает что (сколько и т. п.) худо медонад
    II
    союз
    1. нзъясн. ки; жалко, что ты опоздал афсӯс, кн дер мондӣ; мешок такой тяжёлый, что не поднять чувол чунон вазнин, ки бардоштан мумкин нест
    2. сравн. фольк. и прост. мисли…, монанди…, чун; она поёт, что соловей вай чун булбул месарояд
    3. разг. (хоть …, хоть) хоҳ …, хоҳ; что ты придёшь, что я, - всё равно хоҳ ту биёй, хоҳ ман - фарқ надорад; что в лоб, что по лбу погов. « Хӯҷаалӣ - Алихӯча, ду понздаҳ - якей
    4. вхо­дит в состав сложных союзов, напр.: потому что бинобар он ки; благодаря тому что дар натиҷаи он ки; в связи с тем что ба муносибати он ки, ба сабаби он ки; несмотря на то, \что катъи назар аз он ки, сарфи назар аз он ки …, бо вуҷуди он ки

    Русско-таджикский словарь > что

См. также в других словарях:

  • как его земля носит! — (о дурном человеке.) Ср. Бесстыжие твои зенки! Грабитель! Как тебя земля носит, верблюд ты астраханский. М. Горький. Каин и Артем. Ср. Такой уж мерзавец, что даже прочие мерзавцы и те удивляются, как его земля носит. Салтыков. Круглый год. 1 е… …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона

  • Как его, грешника, мать сыра земля носит! — Этого греха и земля не снесет. Как его, грешника, мать сыра земля носит! См. ГРОЗА КАРА …   В.И. Даль. Пословицы русского народа

  • Как его земля носит! — Какъ его земля носитъ! (о дурномъ человѣкѣ.) Ср. Безстыжіе твои зенки! Грабитель! Какъ тебя земля носитъ, верблюдъ ты астраханскій. М. Горькій. Каинъ и Артемъ. Ср. Такой ужъ мерзавецъ, что даже прочіе мерзавцы и тѣ удивляются, какъ его земля… …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • не так страшен черт, как его малюют — Ср. Молодежь (к Толстому) теперь уже совсем охладевает. Я говорила всегда, что это так и будет и нечего бояться... не так страшен черт, как его малюют . Лесков. Зимний вечер. 1. Ср. Какая эта пьеса! (жизнь игрока)... Если ты возьмешь карты в руки …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона

  • Не так страшен чёрт, как его малюют — русская пословица Означает указание на преувеличение значимости какого либо отрицательного явления[1], относится к группе афоризмов, объединяемых признаком, который можно назвать безразличием к последствиям [2] Содержание 1 Аналоги …   Википедия

  • Не так страшен чёрт, как его малютки — (от посл. Не так страшен чёрт, как его малюют в действительности не так страшно, как представляется; малевать рисовать, изображать; малютки дети) 1) исходное знач.; 2) о детях, доставляющих родителям много хлопот …   Живая речь. Словарь разговорных выражений

  • Наполеон, как его увидел Абель Ганс — Наполеон Napoléon Жанр авангард Режиссёр Абель Ганс Продюсер Абель Ганс …   Википедия

  • Наполеон, как его увидел А. Ганс — Наполеон Napoléon Жанр авангард Режиссёр Абель Ганс Продюсер Абель Ганс …   Википедия

  • Как я встретил вашу маму (телесериал) — Как я встретил Вашу маму How I met your mother Кадр из вступительных титров Жанр Ситуационная комедия Драма Автор идеи Картер Бейз Продюсер Картер Бейз …   Википедия

  • Не так страшен чорт, как его малюют — Не такъ страшенъ чортъ, какъ его малюютъ. Ср. Молодежь (къ Толстому) теперь уже совсѣмъ охладѣваетъ. Я говорила всегда, что это такъ и будетъ и нечего бояться... «не такъ страшенъ чортъ, какъ его малюютъ». Лѣсковъ. Зимній вечеръ. 1. Ср. Какая эта …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • как — нареч., частица и союз. I. нареч. 1. вопросительное. Обозначает вопрос об обстоятельствах, образе, способе действия: каким образом? [Чацкий:] Ах! как игру судьбы постичь? Грибоедов, Горе от ума. Как эта замазка попала ему в карман? Чехов, Степь.… …   Малый академический словарь

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»