-
1 ишелү
I неперех.1) вали́ться, повали́ться, обва́ливаться/обвали́ться, обру́шиваться/обру́шиться, разруша́ться/разру́шиться, срыва́ться/сорва́ться, оползти́, осе́сть || ва́лка, обва́л, обру́шивание, разруше́ние, о́ползень геол. (о строениях, сооружениях, о массах земли, о коме снега и т. п.) || разва́ляр ишелеп төшкән — берега́ оползли́; бе́рег размы́ло
ил өрсә, кибән дә ишелә — (погов.) (букв. наро́д ду́нет - и стог пова́лится); разва́ливаться/развали́ться
утын өеме ишелгән — поле́нница развали́лась
2) перен. нависа́ть/нави́снутькыялар диңгезгә ишелеп тора — ска́лы нави́сли над мо́рем
3) развали́ться; сесть и́ли лечь небре́жнокреслода ишелеп утыру — развали́ться в кре́сле
4) в знач. нареч. ишелепа) оби́льноикмәкләр ишелеп уңган — хлеба́ оби́льно уроди́лись
б) гу́сто, ва́лом вали́ть (об обильном появлении запаха пара, дыма и т. п.)ишелеп кар ява — снег вали́т
морҗадан ишелеп төтен чыга — из пе́чки дым вали́т клуба́ми (столбо́м)
в) вали́ть, дви́гаться ско́помII страд. от ишүклубка халык ишелеп кенә керә — наро́д ва́лом вали́т в клуб
1) ви́ться, быть сви́тым, свива́ться, закру́чиваться, скру́чиватьсябау ишелеп бетте — верёвка свила́сь
•- ишелеп төшү -
2 ишелү
I. глрушиться, рухнуть, обваливаться, обвалиться // обвал, оползень // оползневыйII. глвиться, закручиваться -
3 ишелү
1. сущ. обвал, оползень // оползневый -
4 өңү
неперех.; уст.; диал.1) опуска́ться/опусти́ться, оседа́ть/осе́сть ( о доме); ополза́ть/оползти́ ( о береге реки)2) подмыва́ть/подмы́ть, размыва́ть/размы́ть (низ бе́рега) -
5 тау
I 1. сущ.1)а) гора́; со́пка || го́рныйтау түбәләре — го́рные верши́ны
тау башы — верху́шка, верши́на горы́
тау итәге — подно́жье горы́
тауны тау күрә — (посл.) ( высокие) го́ры хорошо́ ви́дят друг дру́га
тауның да колагы бар — (посл.) и у горы́ есть у́ши
б) разг. холм, приго́рок, заго́рьетау башына салынган авыл — дере́вня на холме́ ( на пригорке над речкой)
2) перен. гора́ - о больши́х ку́чах, бурта́х и т. п.бер тау бәрәңге — ( целая) гора́ карто́феля
3) в знач. прил. таудай преогро́мный2. прил.; разг.; см. таулытаулы җирләр — гори́стые (холми́стые, неро́вные) места́
- тау арты- тау асты
- тау бите
- тау битләве
- тау болыны
- тау бөркете
- тау җитене
- тау инженеры
- тау кәҗәсе
- тау тәкәсе
- тау менү
- тау сукмагы
- тау сырты
- тау теземе
- тау тишеге
- тау токымы
- тау төшү
- тау һавасы
- тау эше
- тау эшчесе••тау булып аударылу (ишелү, килү) — свали́ться горо́й; идти́ ва́лом ( о нападении войск)
тау булып басу (тору) — встать, стоя́ть горо́й ( на пути врага)
тау хәтле вәгъдә — ирон. по́лный ко́роб обеща́ний; золоты́е го́ры
тауга каршы сикерү — (букв. пры́гать про́тив горы́) пыта́ться сде́лать соверше́нно невозмо́жное; штурмова́ть не́бо; идти́ про́тив ве́тра
- тау шикеллетауны тауга бәрү — де́йствовать с огро́мной си́лой (букв. бить горо́й о́б гору)
- тау хәтле
- тау чаклы
- тау кебек
- тауны талкан итү II сущ.1) разг.а) поздравле́ние; благода́рность; благодаре́ниеб) заздра́вный тост; заздра́вницадустыкаем, әй, тау сиңа, стакан тулы бал сиңа — (шутл. песня) друг мой, тебе́ мой заздра́вный тост - по́лная ча́ша мёда
2) диал. поми́нки3) диал. завеща́ние•- тау итү -
6 ишелеп
См. также в других словарях:
ишелү — I. Оешкан яки корылган нәрсә таркалып җимерелү, аву 2. күч. Өстән күп булып таралып төшү (чәч тур.) 3. күч. Алга таба авышу, янтаю, бөкрәю алга ишелеп төшкән гәүдә 4. рәв … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
баланина — ы, ж. бала/нина. един. Одно бревно метрового размера. Баланина дровянина, топляк, в реке плавает, затонет. Когда лед то ишел, здесь все водой было слинувше, оны, Баланины суда выплывают во время ледохода.Баланину укладывать у реки. НОС … Исторический словарь галлицизмов русского языка
әй — ы. 1. Кемгә дә булса эндәшкәндә, аны чакырганда, кисәткәндә әйтелә әй, юл бир!. Эндәш сүзләр алдыннан килеп, сөйләмнең эмоциональлеген арттыра әй, таң җиле, исмәче 2. Нәр. б. искә төшереп яки ялгышны дөресләп, кабатлап әйткәндә кулл. әй, татарча… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җимерелү — 1. Ватылып, ишелеп төшү, аву (йорт, каралты һ. б. тур.). Хәрабәлеккә, җимереклеккә әйләнү 2. Убылу, ишелү, астагы бушлыкны каплау шахта җ. 3. Ватылу, эшкә ярамау җимерелергә торган иске карават 4. күч. Яхшы гына, уңышлы гына бара торган җирдән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ишелеп — күч. Бик яхшы, мул, куе булып. Бик күп булып, берсе өстенә икенчесе өелеп (болытлар, төтен, дулкын һ. б. ш. тур.). II. ИШЕЛҮ – 1. (Ишү (II) 2. күч. Боргалану елан төсле ишелеп 3. Сарылу, назланып сыену … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
терәү — I. 1. Сөяү, сөялдерү; нәр. б. бераз авыштырып, орындырып кую. Ялгау, бик якын итеп, орындырып салу (биналар, каралтылар тур.) 2. Берәр нәрсәне нәрсәгә дә булса (җиргә, стенага һ. б.) китереп кысып тоту яки шул нәрсәгә таяну тур. 3. Авып китү,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тюбинг — Шахталарны, туннельләрне су үткәрүдән һәм ишелүдән саклый торган зур диаметрлы ярым түгәрәк тимер яки тимер бетон плитә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чобалу — 1. Тәртипсез үрелү, ишелү, бәйләнү, бәйләнү төенләнү 2. Кем яки нәрсә тирәсендә булу, кайнашу 3. Кем белән дә булса аралашу, берәр төрле эш йөртү, бәйләнештә булу 4. Мәгънәсе, файдасы булмаган яки ярамаган эш белән шөгыльләнү берәр ел чамасы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чуалану — 1. Тәртипсез үрелү, ишелү, бәйләнү, бәйләнү төенләнү 2. Кем яки нәрсә тирәсендә булу, кайнашу 3. Кем белән дә булса аралашу, берәр төрле эш йөртү, бәйләнештә булу 4. Мәгънәсе, файдасы булмаган яки ярамаган эш белән шөгыльләнү берәр ел чамасы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чуалу — 1. Тәртипсез үрелү, ишелү, бәйләнү, бәйләнү төенләнү 2. Кем яки нәрсә тирәсендә булу, кайнашу 3. Кем белән дә булса аралашу, берәр төрле эш йөртү, бәйләнештә булу 4. Мәгънәсе, файдасы булмаган яки ярамаган эш белән шөгыльләнү берәр ел чамасы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
