-
41 вековой
1. прил.бик ҡарткүп йәшәгән2. прил.боронғо, быуаттар буйына (элек-электән) килгән -
42 врождённый
прил.тыумыштан булған (килгән)врождённые рефлексы физиол. — тыумыштан килгән рефлекстар
-
43 дармовой
-
44 даровой
разг.бушлай, түләүһеҙ, бушҡа төшкән (килгән) -
45 дикий
1. прил.ҡырағай, ҡыр2. прил.ҡыр...ы3. прил.вәхши, ҡырағай4. прил.аулаҡ, тын, кеше аяғы баҫмаған5. прил. перен.тупаҫ, ҡырағай6. прил. перен.сәйер, аҡылға һыймаған7. прил. перен., разг.ҡырыҫ, ҡырағай8. прил. разг.иҫ киткесдикий камень — бик ҡаты (күбеһенсә, һоро төҫтәге) тау тоҡомо
-
46 запущенный
-
47 извечный
-
48 когда
I1. нареч.ҡасан2. нареч.ҡасан, -ған/-гәня не знаю, когда он придёт — мин уның ҡасан килгәнен (килерен) белмәйем
II1. союзвременнойупотребляется в начале придаточного предложения времени: а) для обозначения одновременности действия главного и придаточного предложений; б) для обозначения одновременности действияа) — ғас/-гәс
б) -ған/-гән саҡтаа) отдохнём, когда закончим работу — эште бөтөргәс, ял итербеҙ
б) я проснулся, когда было темно — мин ҡараңғы төшкән саҡта уяндым
2. союзусловн.употребляется в начале условного предложения в знач. `если`ҡасан, шундапусть придёт, когда захочет — ҡасан теләй, шунда килһен
3. союзизъяснит.присоединяет придаточные предложения дополнительныеҡасан, ҡайһы ваҡыттая не знаю, когда он придёт — уның ҡасан килерен мин белмәйем
-
49 мера
1. жүлсәм2. жсама3. ждәрәжә, ҙурлыҡ4. жәмәл, сарабез меры — самаһыҙ, артыҡ
в меру — етерлек кенә, кәрәгенсә генә
не в меру; сверх меры; через меру — саманан тыш, самаһыҙ, артыҡ
ни в коей мере — бер нисек тә, һис тә, берүк
по мере возможности — мөмкин булғанынса, хәлдән килгәнсә
-
50 многовековой
прил.быуаттар буйына килгән, быуаттарға һуҙылған, боронғо -
51 новоприбывший
-
52 поздний
1. прил.һуң, һуңға ҡалған, һуңғы, ҡара2. прил.запоздалыйһуңлаған, һуңлап килгән3. прил.һуң өлгөргән, һуң өлгөрөшлө -
53 посильный
прил.көс етерлек, ҡулдан (көстән) килерлек, ҡулдан килгән тиклем -
54 потомственный
-
55 почта
1. ж в разн. знач.почта2. жто, что доставляется учреждением связипочта, килгән хат(тар)-гәзит(тәр), корреспонденция -
56 прирождённый
1. прил.врождённыйтәбиғи, тыумыштан килгән (булған, ҡалған)2. прил.подлинныйысын, булмышы менән -
57 пришлый
-
58 с
1. предлогс род. п.при обозначении предмета, места, с поверхности которого или от которого удаляется, отделяется кто-что-л.-дан/-дән2. предлогс вин. п.при указании на приблизительную меру, примерное количество чего-л.самаһы, тиклем, саҡлы, -лап/-ләп, -дай/-дәй, -ға/-гә яҡын3. предлогс твор. п.при обозначении совместности, указывая на предмет или лицо, участвующее в чём-л. вместе с кем-чем-л.менән4. предлогс твор. п.при указании на наличие чего-л. в чём-л.-лы/-ле, -ған/-гән5. предлогс твор. п.при обозначении характера, образа действия-ып/-еп6. предлогс твор. п.при обозначении предмета, лица, посредством или с помощью которого осуществляется действиеменән, арҡыры, -лап/-ләп7. предлогс твор. п.при указании на лицо или предмет, с которым что-л. происходит, который испытывает, претерпевает что-л.-ды/-де, менән, -ға/-гә8. предлогс твор. п.при обозначении цели действияменән9. предлогтвор. п.при обозначении лица или предмета, к которому устанавливается какое-л. отношение другого лица или предметаменәнс миру по нитке – голому рубашка — ил төкөрһә – күл булыр
илдән еп йыйһаң, яланғасҡа күлдәк булыр10. предлогпри обозначении места, откуда направлено движение, действие-дан/-дән11. предлогс род. п.при обозначении места, предмета, характеризующего какое-л. лицо или предмет по происхождению, пребыванию где-л. и т.п....ы, -дан/-дән килгән (алынған)12. предлогс род. п.при указании на время, являющееся начальным моментом в развитии какого-л. действия, состояния-дан/-дән (алып, башлап, бирле13. предлогс род. п.при обозначении лица, предмета, от которого берётся, получается, требуется что-л.-дан/-дән14. предлогс род. п.при обозначении предмета, лица, служащего образцом для подражания, воспроизведения-дан/-дән, -дың/-дең15. предлогс род. п.с существительными `согласие`, `разрешение`, `позволение` при указании на основание для совершения действияменән, буйынса, нигеҙендә16. предлогс род. п.при указании причины состояния, действия-дан/-дән17. предлогс род. п.при обозначении предмета, орудия, с помощью которого совершается действиеменән (башлап), -дан/-дән (башлап) -
59 совершенный
1. прил.безукоризненныйкамил, һәр яҡлап килгән2. прил.полный, абсолютныйтулыһы (бөтөнләйе) менән3. прил. разг.подлинныйысын, ысын мәғәнәһендә, тулыһынса, бөтөнләй -
60 усадочный
спец.ултырыуҙан хасил булған, кәмеүҙән (ултырыуҙан) барлыҡҡа килгән
См. также в других словарях:
Килг — Характеристика Длина 20 км Площадь бассейна 98,1 км² Бассейн Каспийское море Водоток Устье Унжа · Местоположение 200 км по правому бер … Википедия
чүп — I. 1. Өйдә, урамда һ. б. ш. урыннарда була торган ташландык, кирәкмәгән вак төяк кисәкләр, калдыклар 2. Берәр нәрсәне эшкәрткәндә барлыкка килгән вак кисәкләр, вак калдык. Нәр. б. бер кечкенә кисәге, бөртеге; кечкенә бер чит нәрсә күзгә чүп керү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
беренче — 1. Тәртип саны: бер. рәв. Барысынан да алдарак, башта 2. Санап үтелгәннән соң башкалардан алда аталаган кешене, әйберне һ. б. ш. күрсәтү өчен кулланыла 3. Башлангыч, башлангыч чордагы. Берәрсенең нин. б. башлангыч эше, тәҗрибәсе, уңышы турында.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иярчен — 1. Кемгә дә булса иярүче, аның юлыннан баручы кеше 2. күч. Куштан, ялагай кеше 3. Үзаллы булмаган, бәйле нәрсәгә яки кешегә карата әйтелә 4. Планета яки йолдыз тирәсендә әйләнеп йөри торган күк җисеме. ИЯРЧЕН БАЛА – Анасы икенче иргә чыкканда… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шыбыр-шыбыр — 1. Агач яфраклары, үлән һ. б. лар җилдән бер беренә җиңелчә орынудан барлыкка килгән тавышны белдерә 2. Яңгыр яки су тамчылары күпләп билгеле бер ритм белән тамганда барлыкка килгән тонык тавышны белдерә. Бөртекле әйберләр коелганда барлыкка… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шыпыр-шыпыр — 1. Агач яфраклары, үлән һ. б. лар җилдән бер беренә җиңелчә орынудан барлыкка килгән тавышны белдерә 2. Яңгыр яки су тамчылары күпләп билгеле бер ритм белән тамганда барлыкка килгән тонык тавышны белдерә. Бөртекле әйберләр коелганда барлыкка… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Унжа (приток Волги) — У этого термина существуют и другие значения, см. Унжа. Унжа Унжа около города Кологрива … Википедия
Новые Карьявды (Новобалтачевский сельсовет) — У этого термина существуют и другие значения, см. Новые Карьявды. Село Новые Карьявды башк. Яңы Ҡаръяуҙы Страна … Википедия
ара — I. 1. Ике нәрсә арасындагы бушлык, ачыклык. Ике нәрсәне аерган урталык 2. Бер объекттан икенчегә кадәрге юлны (ераклыкны) , ике ноктаның бәйләнешен аңлатканда кулл. 3. с. Ике категория, төр һ. б. ш. уртасындагы, арадаш ара күренешләр 4. бәйл.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аш — I. 1. Ашарга яки эчәргә яраклы ашамлык, азык аш кашыгы 2. Беренчегә бирелә торган шулпалы азык 3. Ашау, азык кабул итү. Иртәнге , көндезге , кичке сүзләре белән килгәндә, билгеле бер ашау вакытын белдерә. Шул вакытларга билгеләп әзерләнгән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
берәүләр — Кайберләре, кайсыберләре. эвф. Киная белән әйтелгәндә кулланыла б. нең йокысы килгән 5. юкл. Дә белән килгәндә: һичкем б. белән дә йөрми … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге