-
1 чего доброго
мабодо, худо нахоста -
2 что
Iмест.1. вопр. чӣ?; что это такое? ин чист?; что случилось? чӣ шуд?; чӣ гап? чӣ воқеа рӯй дод?; что с вами? ба шумо чӣ шуд?; что нового? чӣ хабари нав?2. вопр. взнач. сказ. чӣ гавр?; что больной? аҳволи бемор чӣ тавр?; ну что, как поживаете? хӯш, аҳволатон чӣ тавр аст?3. вопр. в знач. нареч. чаро, барои чӣ; что ты так кричишь? чаро ин кадар фарьёд мезанӣ?: что ты задумался? чаро ба хаёл рафтӣ? / разг. с частицей «так» чаро?; я не приду,- Что так? ман намеоям.- Чаро?4. вопр. (что ты сказал?) чӣ гуфти?, чи?5. вопр. разг. (сколько?, какую сумму?) чанд нул?, чӣ қадар?; что стоит книга? китоб чанд пул меистад?6. неопр. разг. (что-то, что-нибудь) ягон чиз, чизе; если что случится, сразу извести агар воқеае рӯй диҳад, дарҳол хабар деҳ; в случае чего мабодо…7. с отриц. чизе ки на …; о чём они только не говорили! оҳо, онҳо чизҳои бисьёр гуфтанд!, онҳо чизе ки нагуфтанд!; чего не сделаешь для тебя! чиро бароят намекунӣ!8. в устойчивых сочетаниях 1) (при оботачении сомнения): что пользы? чӣ фоида?; что толку? чӣ манфиат?; что хорошего? чӣ нағзӣ дорад? 2) (всё, любое) кадомаш ки бошад; что угодно? чӣ лозим? чӣ даркор?; что попало чизе ки бошад; что придётся чизе қи рост ояд; чем [ни] попадя прост. ҳар чизе ки ба даст омад (афтид)9. относ. ки; я незнаю, что ей нравится ман намедонам, ки чӣ чиз ба вай маъқул аст; что с возу упало, то пропало посл. что обе ки аз кӯза рехт, рехт <> а что? чаро?, барои чӣ?; не ходи сегодня гулять.- а что? - Погода плохая имрӯз ба сайру гашт набаро.-- Чаро? - Чунки ҳаво бад аст; во что бы то ни стало ҳар чӣ ки шавад, ба кадом роҳе ки бошад; вот что медонӣ чӣ, агар дони; вот что я тебё скажу медонӣ, ман ба ту чӣ мегуям; вот (вон) [оно] что ҳамин тавр; ана гап дар қучо будааст; ҳамту гӯед; в случае чего агар вокеае рӯй диҳад; до чего [же] 1) (очень, чрезвычайно) бисьёр, хеле; до чего хорошо на реке! сайри дарё хеле хуш аст! 2) (до какого состояния) ба чӣ ҳолат (аҳвол); до чего ты меня довел! ту маро ба чӣ аҳвол расондӣ!; к чему? 1) (зачем?) чӣ лозим? 2) (что бы это значило?) барои чӣ?, чӣ маънӣ дорад? его вызвали в центр.- К чему бы это? ӯро бо марказ даъват кардаанд.- Чӣ маънӣ дошта бошад?; как ни в чём не бывало ҳеч чиз нашудагӣ барин; мало ли что ҳеҷ гап не; на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳарчанд ки, агар чанде; не к чему ҳоҷат не, ҳоҷат надорад; ни за что 1) (ни в каком случае) ҳеҷ гоҳ, ба ҳеҷ ваҷх, ҳеҷ вақт 2) (зря, напрасно) беҳуда, бефоида, бекора; ни за что [ни про что] беҳудаву бесабаб, бе хеч чиз; ни к чему лозим не, даркор не; пока что ҳоло, дар айни ҳол; почти что кариб, тақрибан, тахминан. наздики …; с чего? дар кадом асос?, ба чӣ асос?; только что [не] қариб ки, наздикӣ …; хоть бы что кому ҳеч парво накардан; чуть что 1) агар ягон ҳодиса рӯй диҳад 2) прост. қариб ки..,; что бы ни чӣ хеле ки …; [ну] что ж хайр, майлаш; что за беда чӣ аҳамият дорад, хеч гап не; что ли магар, ми; пойти погулять, что ли? рафта сайр карда биёяммӣ?; что такое? чӣ?; что [же (ж) это] такое? ин чӣ гап худаш?; что ты? (вы?) наход?, рост?; что это за? ин чӣ?, чӣ?; что касается меня агар гап дар бораи ман равад …; что называется в знач. вводн. сл. чунон ки мегӯянд; на чём свет стоит ругать даншоми қабеҳ додан; ни во что не ставить, ни за что считать кого-л. касеро ҳеҷ шумурдан (донистан); ни с чем уйти, (остаться) дасти холӣ рафтан (мондан); чёрт знает что (сколько и т. п.) худо медонадIIсоюз1. нзъясн. ки; жалко, что ты опоздал афсӯс, кн дер мондӣ; мешок такой тяжёлый, что не поднять чувол чунон вазнин, ки бардоштан мумкин нест2. сравн. фольк. и прост. мисли…, монанди…, чун; она поёт, что соловей вай чун булбул месарояд3. разг. (хоть …, хоть) хоҳ …, хоҳ; что ты придёшь, что я, - всё равно хоҳ ту биёй, хоҳ ман - фарқ надорад; что в лоб, что по лбу погов. « Хӯҷаалӣ - Алихӯча, ду понздаҳ - якей4. входит в состав сложных союзов, напр.: потому что бинобар он ки; благодаря тому что дар натиҷаи он ки; в связи с тем что ба муносибати он ки, ба сабаби он ки; несмотря на то, \что катъи назар аз он ки, сарфи назар аз он ки …, бо вуҷуди он ки -
3 достигнуть
сов.1. чего и уст. до чего расидан, рафта расидан, омадан; лодка достигла берега заврақ ба соҳил рафта расид // (о звуках, слухах и т. п.) омада расидан, ба гӯш расидан2. чего и уст. до чего (о размере, весе и т. п.) расидан, то ҳадде расидан; мороз достиг сорока градусов сармо то ба чил дараҷа расид; техника достигла высокого уровня техника ба савияи хеле баланд расид; трава достигла человеческого роста алаф бо қади одам баробар шуд, алаф як қадди одам баланд шуд3. чего (о возрасте) расидан; достигнуть старости ба дами пири расидан; достигнуть совершеннолетия ба балоғат расидан4. чего комёб шудан, ноил шудан, расидан; достигнуть согласия ба созиш омадан; достигнуть болыпих успехов ба муваффақиятҳои бузург комёб шудан, комёбиҳои бузург ба даст овардан; достигнуть цели ба мақсад расидан // кого-что уст. (догиать) расида гирифтан, давида расидан -
4 с
I(со, съ) приставка1. префиксест, ки барои сохтани феъл хизмат карда, маъниҳои зеринро мефаҳмонад: 1) ҳаракат аз тарафхои гуногун ба як нуқта - связать бастан; сковать кӯфта пайванд кардан; соединить пайваст кардан 2) ҳаракат аз боло ба поён - слезть фуромадан; сойти поён фуромадан 3) цудо карда гирифтани чизе- срезать буридан, бурида ҷудо кардан; срубить буридан; соскоблить тарошидан 4) иҷро кардан, риоя кардани чизе - справиться с чём-л. аз ӯҳдаи коре баромадан 5) то ҳадди охирин расондани амал - скормить хӯронда. тамом кардан; стереться суда шудан, фит шудан 6) барои ифодаи намуди мутлаки баъзе феълҳо - съязвить нештар задан; сделать кардан2. барои зарфсозӣ: сбоку аз паҳлу: слева аз чап, аз тарафи дасти чап; спросонок хобу хоболуII(со) предлог1. с род. (указывает место, от которого происходит действие) аз; снять книги с полки китобҳоро аз раф гирифтан; вскочить с постели аз ҷогаҳ ҷаста хестан; с дерева упало яблоко аз дарахт себ афтод; они возвращались с охоты онҳо аз шикор бармегаштанд2. с род. (указывает место или источник возникновения действия) аз; болезнь началась с насморка касалӣ аз зуком сар шуд; напасть на врага с тыла ба душман аз ақибаш (аз ақибгоҳ) ҳамла кардан; так с чего мы начнём? пас мо аз чӣ сар ме-кунем?; получить письмо с родины аз ватан хат гирифтан; дыни со своёй бахчи харбузаҳои полизи шуд3. с род. (указывает время начала действия) аз; с самого вечера аз [худи] бегоҳирӯзӣ; с раннего детства аз хурдсолӣ; с первого января аз якуми январь4. с род. (указывает местоположение, местонахождение предмета или лица) дар, аз, аз болои…; с правой стороны дороги вилась тропинка дар тарафи рости роҳ пайраҳае печутоб хӯрда мерафт; с этого места хорошо видно аз ин ҷо хуб дида мешавад; говорить речь с трибуны аз минбар нутк кардан; наблюдать с горы аз болои кӯҳ мушоҳида кардан5. с род. (указывает предмет или лицо, от которого требуется или отнимается что-л.) аз; собрать с сотрудников профсоюзные взносы аз ходимон ҳаққи аъзогии иттифоқи касабаро ҷамъ кардан6. с род. (указывает на предмет, являющийся образцом, оригиналом, единицей измерения чего-л.) аз; берите с него пример аз вай ибрат гиред; это переведено с таджикского языка ин аз забони тоҷикӣ тарҷума карда шудааст; урожай с гектара ҳосил аз хар гектар, ҳосили ҳар як гектар7. в сочет. со словами «довольно», «до-статочно», «хватит» и т. п. ба, аз; с вас хватит ба шумо бас аст8. с род. (на основании чего-л., следуячему-л.) бо; с одобрёния руководства бо савобдиди роҳбарият; с вашего согласия бо розигии шумо; с разрешения старших бо рухсати калонсолон9. с род. (указывает причину действия) аз; с радости аз хурсандӣ; с горя аз ғусса, аз дард; с досады аз ҳасрат; мы устали с дороги мо аз кӯфти роҳ хаста шудем10. с род. (указывает предмет, орудие, которым производится действие) бо; кормить с ложечки бо кошукча хӯрондан11. с род. в составе некоторых устойчивых сочетаний: взять с бою ҷанг карда ба даст даровардан; покупать с рук аз даст харидан; читать с листа бе тайёрӣ хондан // в составе некоторых наречий: с размаху қулоч кашида, кашидаву кушода; с разбегу давида омада; с налёта ҳамла оварда; с ходу рафтуравон12. с вин. (приблизительно, почти, около) тахминан, тақрибан; он с месяц пробудет в отъёзде вай тахминан як моҳ дар сафар хоҳад буд; [он] ростом с тебя қадаш (қади) ту барин13. с тв. (указывает на совместность, наличие чего-л., обладание чем-л.) бо, ва (=у), ҳамроҳи…, бо ҳамроҳии…; идите с нами бо мо равед; мы с братом ману бародарам; отец с матерью падар ва модар, падару модар; выйти на прогулку с детьми бо кудакон ба гардиш баромадан; хлеб с маслом нону равған, нону маска; бутылка с молоком шишаи шир; девочка с косичками духтарчаи кокулдор14. с тв. (при посредстве кого-чего-л.) бо, қати; уехать с вечерним поездом бо поезди шабона рафтан15. с тв. (указывает на явление, состояние, которым сопровождается какое-л. действие) бо; с удовольствием бо камоли хурсандӣ; с улыбкой бо табассум; с целью… бо мақсади…; они с радостью согласились онҳо бо хурсандӣ рози шуданд16. с тв. (указывает место, предмет, на который направлено действие) бо, ба; подружиться с товарищами бо рафиқон дӯст шудан, бо рафиқон дӯстй пайдо кардан; не спешите с отъёздом ба рафтан шитоб накунед; справиться с работой аз ӯҳдаи кор баромадан; поспешить с выводами саросема хулоса баровардан, хулосаҳои хом баровардан17. с тв. (указывает на предмет, с помощью которого осуществляется действие) бо, ба, ба воситаи…; рассматривать с лупой бо заррабин дидан; мыть с мылом бо собун шустан18. с тв. (указывает цель действия) бо; явиться с докладом бо маърӯза омадан; арз кардан; обратиться с просьбой бо ҳоҳише муроҷиат кардан19. с тв. (указывает на наступление чего-л.) бо; с приходом весны бо омадани баҳор; с годами сол ба сол; со временем бо мурури замон20. с тв. (с глаголами «случиться», «произойти», «обстоять» указывает на лицо, испытывающее что-л.): с ними все обстоит хорошо ҳама корҳои онҳо баҷо, аҳволашон нағз; у него плохо с глазами чашмони вай дардманд шудаанд; что с тобой стало? ба ту чӣ шуд? -
5 за
приставкаи префиксе, ки маънохои зеринро ифода мекунад:1. I) ибтидои амал: зааплодйровать ба чапакзанн сар кардан; заплакать ба гирья даромадан; забегать ба давутоз даромадан 2) итмоми амал: заасфальтировать асфальтфарш карда шудан 3) бо ҳиссачаи «ся» ё бе он - ба ҳадди охир расондани амал; аз ҳад зиёд кардани коре: заглядеться чашм дӯхта мондан, чашм канда натавонистан; заработаться бисьёр кор карда монда шудан; задарить тӯҳфаборон кардан; закормить хуб сер кардан 4) равона шудани амал ба он тарафи предмет ва ё берун аз ҳудуди чизе: зайтй за дерево ба паси дарахт гузаштан; завернуть за угол ба хамгашти кӯча тоб хӯрдан 5) зимнан иҷрошаванда будани амал: забежать сари роҳ даромадан; занести дароварда додан2. дар сифатсозӣ ва исмсозӣ маънои дар беруни чизе буданро ифода мекунад: загородный беруни шаҳр, берунишаҳрӣ; зарубежный хориҷӣ; заречье он тарафи дарё предлог1. с вин. (указывает направление движения за пределы чего-л.) аз, ба; уехать за город аз шаҳр берун рафтан; выбросить за окно аз тиреза берун партофтан; уйти за реку ба он тарафи дарё рафтан; выйти за дверь аз дар берун баромадан; вынести за скобки аз қавс баровардан // (под, внутрь, за) ба паси…, ба даруни…, ба; заткнуть рукавицы за пояс дастпӯшакро ба миёнбанд андармон кардан; положить за пазуху ба бағал андохган; поставить за шкаф ба паси ҷевон мондан; заложить руки за спину дастро ба пушт кардан2. с вин. (указывает на предмет, орудие, средство дейстдия чаще с гл. «сесть», «стоять» и т.п.)ба сари…; сесть за стол ба сари миз нишастан; сесть за руль ба сари руль нишастан; // (указывает на иачало действия, занятия) ба; взяться за работу ба кор сар кардан; приняться за учение ба таҳсил шурӯъ кардан,'). с вин. (указывает на промежуток времени в течение которого что-л. совершается) дар, дар зарфи…, дар бадали…, дар муддати…; за ночь выпало много снегу дар якшаб барфи зиёде боридааст; мальчик подрос за лето дар муддати тобистон бача калон шудааст; за последние три года дар се соли охир; эту работу можно сделать за два часа ин корро дар ду соат кардан мумкин аст; за один раз да як бор, якбора4. с вин. (указывает на время, отделяющее одно событые от другого) пеш, пеш аз; за час до отхода поезда як соат пеш аз рафтани поезд; за несколько дней до поездки якчанд рӯз пеш аз сафар5. с вии.(указывает на превышение предела, меры) аз; уже за полночь шаб аз нисф гузаштааст; ей далеко за сорок синнаш аз чил кайҳо гузаштааст6. с вин. (по причине, вследствие чего-л.) бинобар, ба сабаби…, барои…, ба хотири…; благодарить за услугу барои хизмат миннатдорӣ кардан; наказать за шалость барои шухӣ ҷазо додан; за что? барои чӣ?, ба чй сабаб?; за что его не любят? барои чӣ вайро нағз намебйнанд?; за что-то ба сабабе, бинобар1. (во имя, ради, в пользу чего-л.) ба, барои…, аз барои…, дар роҳи…, ба хотири; отдать жизнь за Родину барои Ватан ҷон супурдан; бороться за мир дар роҳи сулҳ мубориза бурдан; голосовать за предложение барои таклифе овоз додан; поднять тост за чьё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан // в знач. нареч. барои…, ба тарафдории…; он голосовал за вай ҳамчун тарафдор овоз додааст // в знач. сказ. разг. тарафдор; все за, один ты против ҳама тарафдору як худи ту зид // в знач. сущ. за разг. «тарафдор»; подсчитать все «за» ҳама «тарафдорҳо»-ро шумурдан8. с вин. (указывает на расстояние) дар, то, дар масофаи…; за десять километров от города дар масофаи даҳ километр аз шаҳр; за два шага от обрыва ду қадам дуртар аз ҷарӣ9. с вин. (в оомен на что-л.) ба бадали…, ба ивазӣ…; ба, бе; внести деньги за утерянную книгу пули китоби гумшударо нардохтан; уплатить за квартиру пули квартираро додан // (при обозначении цены) ба, ба нархи…; купить книгу за пять рублей китобро ба нархи панч сӯм харидан; за плату ба (бо) музд, пулакӣ10. с вин. (вместо кого-л.) ба ҷоп…, ба ивази…; он работает за мастера вай ба ҷои усто кор мекунад; расписаться за кого-л. ба ҷои касе имзо кардан; работать за двоих кори ду касро кардан11. с вин. (указывает на то,что предмет, на который направляется действие) аз; взять за руку аз даст доштан; держаться друг за друга дасти якдигарро гирифтан; ба якдигар такя кардан; дернуть за ручку двери дастаки дарро якбора кашидан; трава цепляется за платье алаф ба курта мечаспад12. с вин. (с глаголами «отвечать», «ручаться» и т. п.) барои…, ба; отвечать за порядок барои тартиб ҷавобгар будан; ручаться за точность рассказа ба дӯрустии ҳикоя зомин будан; заступаться за кого-л. тарафи касеро гирифтан 13. с вин. (при обозначении лица, предмета, которые вызывают какое-л. чувство) аз, аз барои…, аз ваҷҳи…, барои…, ба ҷои…; мне стыдно за него аз барои вай хиҷолат мекашам; краснеть за кого-л. ба ҷои касе сурх шудан 14. с вин. (с глаголами «выйти», «выдать», «сватать») ба; выйти замуж за кого-л. ба касе ба шавҳар баромадан 15. с вин. разг. (в качестве кого-чего-л.) ҳамчун; признать за правило ҳамчун қоида қабул кардан; считать за честь шарафманд будан; он слышен за остряка ӯ ба теззабонӣ ном баровардааст 16. с тв. (указывает на предмет, место, позади которого происходит действие) дар он тарафи…; дар пушти…, берун аз, дар паси…; жить за городом берун аз шаҳр зистан; стоять за дверью дар пушти дар истодан; за окном дар паси тиреза; за горами дар паси кӯҳҳо; за рекой дар он тарафи дарё;(внут-ри чего-л., за чем-л.) аз таги…, аз зери…, ба даруни…, ба паси…; держать за пазухой дар зери бағал доштан; солнце скрылось за тучами офтоб дар паси абрқо пинҳон шуд 17. с тв. (указывает иа предмет, орудие, средство действия, чаще с гл. «сидеть», «стоять» и т. п.) ба назди…, ба сари…, дар сари…, дар паҳлӯи…, дар пеши…; сидеть за столом ба сари миз нишастан; сидеть за рулём дар сари руль нишастан; сидеть за книгой китоб хондан; за работой время прошло незаметно дар сари кор вақт номаълум гузашт 18. с тв. (при обозначении движения, следования за кем-чем-л.) аз паси…, аз паи…, аз кафои…, аз ақиби…, аз дунболи…; идти [вслед] за кемзал. аз дунболи касе рафтан; следуйте за мной! аз пасм ман биёед!; гнаться за зайцем харгӯшро дунболагирӣ кардан 19. ств. (во время какого-л. занятия) дар аснои…, дар вакти…, ҳангоми…; читать за обедом дар аснои хӯрок китоб хондан20. с тв. (после, вслед за кем-чем-л.) баъди…, пас аз; за дождливой весной наступило жаркое лето баъди баҳори сербориш тобистони гарм омад // (вслед, чередуясь) аз паси…, паи ҳам; читать книгу за книгой паи ҳам китоб хондан; шаг за шагом қадам ба қадам; один за другим яке аз паси дигаре; день за днём рӯз ба рӯз21. с тв. (по причине, из-за) аз сабаби…, бинобар; за шумом никто её не расслышал аз сабаби ғало-ғула гапашро ҳеҷ кас нашунид; за истечением срока бинобар тамом шудани мӯҳлат; за неимением свободного времени бинобар набудани вақти холй; за ненадобностью бинобар даркор набудан; за отсутствием улик аз сабаби набудани далел22. с тв. (с какой-л. целью) барои…, ба мақсади…, ба; пойти за водой барои об рафтан; послать за врачом ба духтур кас фиристодан; занимать очередь за билетами барои билет навбат гирифтан23. с тв. (указывает на лицо, предмет, который является объектом ухода, надзора, наблюдения) ба; смотреть за детьми ба бачаҳо нигоҳубин кардан; ухаживать за больными ба беморон нигоҳубии кардан; следить за чистотой ба гозагӣ назорат кардан24. с тв. (указывает на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия) ба сабаби…, сабаби…; задержка за утверждением проекта сабаб ин аст, ки лоиҳа ҳанӯз тасдиқ нашудааст; очередь за мной навбати ман; за вами долг ба гардани шумо қарз ҳаст25. с тв. (указывает на лицо, иредмет, которому присущи те или иные свой-ства): замечать за кем-л. недостатки камбудиҳои касеро пай бурдан26. с тв. (в значении предлога «с») бо; приказ за подписью директора фармон бо имзои директор; дело за номером два делаи (кори) рақами ду27. с тв. (с гл. «свататься») ба; свататься за дочь соседа ба духтари ҳамсоя хостгор шудан // (чаще со сл. «замужем»): быть замужем за кем-л. зани касе будан -
6 вид
Iм1. намуд, афту андом, қиёфа; здоровый вид афту андоми солим; придать вид кому-чему-л. касеро, чизеро ба намуде даровардан2. манзара; из окна был вид на озеро аз тиреза манзараи кӯл намоён буд; какой красивый вид ! чй манзараи зебо!3. мн. Виды фарз, тахмин; ният, мақсад, ғараз; виды на урожай андозаи ҳосил (аз рӯи тахмин) <> вид на жительство уст. паспорт, ҳуҷҷати зист; в видах чего уст. бо мақсади …; в видах экономии бо мақсади сарфакорӣ; в виде 1) (в форме чего-л.) монанди…, …барин; нарост в виде опухоли ғуррии монанди омос 2) (в качестве чего-л.) ба тариқи…, ба сифати…; в виде упрёка ба тариқи таъна; в каком-л. виде дар ҳолате; в нетрезвом виде дар ҳолати мастӣ, дар сархушӣ; для вида руякӣ, барои намуд; на вид, по виду, с виду аз рӯи намуд, зоҳиран, аз афт(аш); на вид ему было лет двадцать вай зоҳиран бистсола буд, ни под каким видом дар ҳеҷ сурат, ҳаргиз, асло, ба ҳеҷ ваҷҳ; под видом 1) чего бо баҳонаи …; под видом рыбной ловли бо баҳонаи моҳигирӣ 2) кого-чего ба қиёфаи…; при виде… дида, ҳангоми дидан; быть на виду намоён будан, дар мадди назар будан; видать виды 1) гармию сардиро дидан (чашидан), ҷаҳондида (таҷрибакор, пурдида) будан 2) (об одежде) обшуста (нимдошт) будан; делать вид вонамуд кардан; иметь виды на кого-что-л. касеро, чизеро таги чашм кардан; иметь в виду 1) (подразумевать) дар назар доштан 2) (принимать во внимание) дар хотир (дар назар) доштан, ба эътибор гирифтан; я буду иметь вас в виду ман шуморо дар назар хоҳам дошт 3) (иметь намерение) ният доштан, хостан; имейте в виду ба назар гиред, дар хотир дошта бошед; не подать (не показать) виду (вида) вонамуд кардан, сир надодан; принять вид кого худро … нишон додан; он принял беспечный вид (вид беспечного человека) ӯ худро бепарво нишон дод; потерять из виду (из вида) аз назар гум кардан; скрыться из виду (из вида) аз чашм ғайб задан, аз назар ғоиб шудан; ставить на вид кому огоҳ кардан, огоҳонидан; упустить (выпустить) из виду (из вида) фаромӯш кардан, ба назар нагирифтанIIм1. навъ, хел; виды спорта навъҳои варзиш2. биол. ҷинс, зот3. грам. намуд; совершенный вид глагола намуди мутлақи феъл; несовершённый вид глагола намуди ғайримутлақифеъл; многократный вид глагола намуди бисьёркаратаи феъл; однократный \вид глагола намуди яккаратаи феъл -
7 до
межи қитъаи заминро то рош рондан до пахивание с (по знач. гл. допахать) рондан(и), ронда тамом кардан(и)IIпредлог с род.1. (указывает расстояние, время) то, то ба; до города осталось пять километров то шаҳр панҷ километр монд; достать до дна то ба таг расидан; до отхода поезда осталось полчаса то рафтани поезд ним соат монд; ждать до вечера то бегоҳ мунтазир шудан; до полной победы то ғалабаи комил; до особого распоряжения то фармони махсус2. (указывает на степень действия): износить до дыр то дариданаш пӯшидан; истратить до копейки то тини охир ин харҷ кардан; я удивлён до крайности ман бениҳоят ҳайронам; промокнуть до нитки шипшилтик шудан; промёрзнуть до костей сахт.хунук хӯрдан; покраснеть до корней волос аз хиҷолат суп-сурх шудан; устать до смерти бисёр шалпар шудан; обидеться до слёз сахт хафа шудан; вылить всё до капли то қатраи охирин рехтан3. (прежде) пеш аз, то; до революции пеш аз революция; до наступления холодов то хунук шудани ҳаво4. (приблизительно) қариб, тақрибан, то, то ба; зал вмещает до тысячи человек дар зал қариб ҳазор кас мегунҷад; мороз доходит до сорока градусов сармо то ба чил дараҷа мерасад5. (не больше) то; дети до десятй лет бачагони то синни даҳ; весом до пятй килограммов вазнаш то панҷ килограмм6. (указывает на лицо, предмет, которого что-л. касается) ба; мне нет до этого дела ман ба ин коре надорам; мне не до шуток (не до смеху) ҳозир ба ман шӯхӣ намефорад; что до кого-чего…, …бошад; что до меня, то я согласен гап дар бораи ман бошад, ман розӣ ҳастам <> до свидания хайр, то дидан(а); до чего … 1) (как) чунон…, бисёр…; до чего жарко чунон гарм ки…; до чего жаль сад афсӯс ки… 2) (какой) чӣ, аҷаб; до чего интересная книга аҷаб (чӣ) китоби шавқовар; до сих пор, до сих пор 1) (о месте) то ин ҷо; читайте до сих пор то ин ҷо хонед 2) (о времени) то ҳол; его нет до сих пор вай то ҳол нест; до того, как … то…; ждйте до того, как он придёт то омадани вай нигоҳ карда истед; они будут готовы до того, как он придёт то омадани вай онҳо тайёр мешаванд; до тех пор пока … то вақте ки…; до того, что… 1) (так долго, что) он қадар…; он кричал до того, что охрип вай он қадар дод зад, ки овозаш гирифт 2) (до такой степени, что) то ба дараҷае…, он чунон…, он қадар…; он до того устал, что не может двинуться вай он чунон монда шуд, ки маҷоли ҷунбидан надорад; от доскй до доскй (прочитать, выучить) аз аввал то охир, аз андаш ба бандаш (хондан, ёд кардан)IIс нескл. муз. до (овози якуми гаммаи мусикӣ ва нотаи он)\ нижвее до дои поён (паст); взять вёрхнее до дои болоро хондан -
8 оторваться
сов.1. от чего канда (ҷудо) шудан, дарида ҷудо шудан, пора шудан; пуговиа оторвалась тугма канда шуд2. от кого-чего дур (ҷудо) шудан; оторваться оттолпы аз издиҳом дур шудан; оторваться от своего соперника и финишировать первым аз ҳарифи худ пеш гузашта якум омадан3. от кого-чего перен. ҷудо шудан, дур шудан (афтодан); оторваться от масс аз омма дур шудан4. от чего партофтан, тарк кардан, монда рафтан, даст кашидан; я не могу оторваться от работы ман корро тарк карда наметавонам // от кого-чего (отвести взгляд) чашм кандан; я глядел и не мог оторваться назар мекар-даму чашм канда наметавонистам <> сердце оторвалось, оторвалось в серд-е (в грудй) у кого дилро воҳима зер кард -
9 стать
Iсов.1. хестан, рост хестан, аз ҷо хестан рост шудан; истодан; стать на цепочки ба нӯги по истодан; волосы стали дыбом мӯйҳо сих шуда монданд2. истодан, ҷой гирифтан; стать лагерем дар кароргоҳ ҷой гирифтан3. истодан, аз ҳаракат мондан; часы стали соат хобид; мотор стал мотор истод; лошади стали аспҳо аз ҳаракат монданд4. ҷойгир шудан, ғунҷидан; диван здесь не станет диван ин ҷо намеғунҷад5. таваккуф кардан; стать на якорь лангар андохтан6. сар кардан, ба коре шурӯъ кардан; стать на караул посбон шуда истодан <> -стать горой за кого-что пуштибон шудан; стать грудью за кого-что сина сипар кардан; стать поперёк горла кому дилбазан шудан, ба ҷон расондан; стать поперёк пути кому-л. пеши роҳи касеро гирифтан; стать в копеечку бисьёр қимат афтидан; стать во главе чего-л. дар сари чизе истодан; стать в тупик ноилоҷ монондан; стать на дыбы қатъиян мукобил шудан, пошна задан; стать на задние лапки перед кем хушомадгӯиро сар кардан, лаганбардор шудан; стать на колени таслим шудан, гардан фуровардан; стать на ноги 1) сиҳат шудан 2) мустакил шудан 3) аҳволи моддии худро беҳтар кярдан; стать на одну доску с кем-л. ба касе баробар шудан; стать на пути см. стать поперёк пути; стать на путь чего ихтиёр кардан; стать на стражу (на страже) чего-л. пуштибони чизе шудан, чизеро дифоъ кардан; дело стало кор хоб карда монд; за чем дело стало? чаро кор пеш намеравад?; ни \статьть ни сесть сӯзан партоӣ - рост меистадIIж1. кадду қомат, андом, сохти бадан2. зот; лошадь арабской стати аспи зоти тозӣ3. перен. уст. хо-сият4. в знач. сказ. со словами «что за, какая» уст.: чӣ ҳоҷат <> под стать 1) шабеҳ, монанд 2) мезебад, шинам, зебо; с какой стати? чаро? барои чӣ?сов.1. ҳамчун феъли ёридиҳанда кор фармуда мешавад: сар (шурӯъ) кардан; он сразу стал работать вай якбора ба кор сар кард; он стал заниматься на курсах вай ба хондан дар курс шурӯъ кард2. в сочет. с неопр.\ я стану тебе помогать ман ба ту ёрй медиҳам; я не стану тебя слушать ман гапи туро гӯш намекунам3. кем-чем безл. в сочет. с тв. или с прил. в тв. или им. означает «сделаться», «превратиться» шудан, гардидан; стать счастливым хушбахт шудан; он стал очень нервным вай бисьёр асабӣ шуд; в доме стало холодно хона хунук шуд; стать взрослым калон шудан; стать врачом духтур шудан4. шудан, воқеъ шудан, рӯй додан; что с ним стало? ба вай чӣ шуд?5. кого-чего безл. с отриц. намондан, тамом шудан; сил не стало қувва намонд6. разг. расидан, кифоя будан; станет ли на это времени? ба ин (кор) вақт мерасида бошад?7. прост. истодан, арзидан, афтидан; во сколько вам стало пальто? ин пальто ба шумо чанд пул афтид? <> во что бы то ни стало бо кадом роҳе ки бошад, ҳар навъ карда, ҳар чӣ бошадҳам; незаниматьстать чего прост. фаровон, мӯл, сероб; стало быть вводн. сл. (следовательно, значит) пас, набошад, яъне; стало быть, его нет дома пас ӯ дар хона нест; с него станет вай метавонад, аз дасти вай ҳар кор меояд -
10 достать
сов.1. что гирифтан, баровардан, берун овардан; достать книгу с полки китобро аз рафча гирифтан; достать платок из кармана рӯймолчаро аз киса баровардан2. до кого-чего, чего расидан, расондан; достать рукой до потолка даст ба шифт расондан3. что, чего гирифтан, пайдо кардан, ба даст даровардан, ёфтан; достать билет в театр ба театр билет гирифтан; достать денег на поездку барои сафар пул пайдо кардан4. безл. чего разг. кифоя (кофӣ, басанда, бас) будан; знаний у него достанет донишаш басандааст; у него смелости не достанет ӯ чандон ҷасур нест, ҷуръаташ ками мекунад <> достать из-под земли аз ҳаво офаридан; аз таги замин пайдо кардан; достать со дна морского (моря) аз таки замин бошад ҳам ёфтан; рукби не достать (не достанешь) дастнорас будан, даст кӯтоҳи мекунад -
11 набраться
сов.1. (1 и 2 л. не употр.) тӯб (бисёр) шудан, ҷамъ (ғун) шудан; набралось много народу безл. одами бисёр ҷамъ шуд; у меня набралось много работы безл. корам бисёр шуд2. чего разг. пайдо кардан; набраться храбрости ҷуръат пайдо кардан3. чего разг. аз сар гузарондан, дидан; набраться страху сахт тарсидан4. чего разг. (перенять) ёд гирифтан; с кем поведёшься, от того и наберёшься посл. «бо моҳ шин - моҳ шавӣ, бо дег шинӣ - сиёҳ шавӣ5. чего разг. (напастись) ёфтан, гирифтан6. прост. (напиться пяным) сахт маст шудан О набраться духу азм кардан, ҷуръат кардан; набраться ума (разума) оқил шудан, ақл пайдо кардан, ба ақл даромадан -
12 нагнать
сов.1. кого-что расидан, баробар шудан; нагнать поезд бо поезд баробар шудан2. что разг. пур кардан, қусури чизеро баровардан; нагнать упущенное время қусури вақтро баровардан3. что разг. сарфа (сарфаҷӯӣ) кардан; шофёр нагнал двадцать минут шофёр бист дақиқа сарфа кард4. что, кого-чего ронда овардан, ҳай карда овардан; на базар нагнали много скота ба бозор моли бисёреро ҳай карда оварданд5. что, чего разг. баланд (зиёд) кунондан; нагнать температуру ҳа-роратро баланд кунондаи; нагнать пару буғро зиёд кунондан; нагнать цену нархро зиёд (баланд) кардан6. что, чего перен. ба ҳолате андохтан (овардан); нагнать скуку дилгир кунондан; нагнать страху ба воҳима андохтан; нагнать сон хоб оварондан7. что, чего кашидан, кашида тайёр кардан; нагнать смолы қатрон кашидан; \нагнать спирту спирт. кашидан -
13 основа
ж1. кафаса2. асос, моҳият, асл, таҳкурсӣ, бунёд; основа экономики таҳкурсии иқтисодиёт мн. основы мабдаъ; подрывать основы чего-л. мабдай чизеро суст кардан3. мн. основы асосҳо; основы биологической науки асосҳои илми биология4. текст. тор (дар бофандагӣ)5. грам. асос, реша; основа слова асоси калима, решаи калима <> на основе чего-л. дар асоси чизе; лежать в основе чего-л. асоси чизе будан (шудан); лечь в основу чего асос шудан; положить что-л. в основу чизеро асос кардан; принять за \основау ҳамчун асос кабул кардан -
14 от
кого-чего ҷудо (дур)шудан, рӯ гардондан; от от прежних друзей риштаи алоқаи худрй аз дӯстони пештара кандан; от от дел аз кор дур шудан чего и без доп. клндашудан, канда (ҷудо) шуда афтодш; штукатурка отошла лои андова канда шуда афтод5. рафтан, маҳв (шуста) шудан; пятно на скатерти отошло доғи дастархон рафт6. (о растениях, почве и т. п.) об шудан; ҷон гирифтан; земля ещё не отошла замин ҳанӯз об нашудааст II(о частях тела) хуб (кушода) шудан; ноги занемели и никак не могут от пойҳо хоб рафтаанд ва ҳеҷ кушода намешаванд // (прийти в сознание) ба ҳуш (ба ифока) омадан // (успокоиться) аз кахр гаштан, аз ҷаҳл фуромадан; хомӯш шудан7. ба тасарруфи касе даромадан (гузаштан); от в чье-л. владение ба тасарруфи касе гузаштан8. уст. тамом шудан, гузаштан, ба охир (ба итмом) расидан, хатм ёфтан; лето отошло тобистон гузашт; грибная пора отошла мавсими занбӯруғчинӣ гузашт; персики отошлй шафтолуҳо тамом шудаанд9. уст. (умереть) фавтидан, мурдан, вафот кардан <> от в вечность аз дунё чашм пӯшидан, фавтидан бедарак (беному нишон) шудан; гумном шудан; от в область предания (воспоминаний) аз даҳон мондан, кӯхна шудан; от в прошлое кӯҳна шудан, аз байн (аз миён) рафтан; от ко сну хоб кардан, ба хоб рафтан; от на задний план ба мадди охир гузаштан; сердце (от сердца) отойдёт у кого аз дил меравад, дил тасалло (таскин) меёбад; сердце (от сердца) отошло у кого дил тасалло (таскин) ёфт (ото) предлог с род.1. (при указании на исходную точку чего-л.) аз, …и; отойти от дома аз хона дур рафтан; в десяти километрах от города аз шаҳр даҳ километр дӯр; немой от рождения гунги модарзод; десяти лет от роду дар синни даҳсолагӣIIс предлогами «до», «ю» аз… то…; от города до станции аз шаҳр то станция; от начала до конца аз аввал то охир; от двенадцати до трёх часов аз соати дувоздаҳ то се; от зари до зари аз субҳ то шом; дети от восьми до десяти лет бачагони аз ҳаштсола то даҳсола; мороз от десяти до пятнадцати градусов сармо аз даҳ то понздаҳ дараҷа; перейти от слов к делу аз гап ба амал гузаштан2. (при указании на источник чего-л.) аз, …и; я узнал об этом от брата ман инро аз бародарам шунидам (фаҳмидам); письмо от сына мактуби писар3. (вследствие, по причине) аз; трава пожелтела от солнца алаф аз офтоб зард шудааст; дрожать от страха аз тарс ларзидан; смеяться от радости хурсанд шуда хандидан4. (при указании на лицо, предмет, явление и т. п., которые устраняются) аз; избавиться от опасности аз хатар халос шудан; защищать город от врага шаҳрро аз душман ҳимоя кардан5. (против) аз, …и; средство от кашля доруи сулфа6. (при противопоставлении, сопоставлении) аз, назар ба, нисбат ба; второе издание книги сильно отличается от первого нашри дуюми китоб аз нашри якуми он фарқи калон дорад7. (при указании целого, от которого берется часть) аз; отрезать ломоть от хлеба аз нон порае шикаста гирифтан; оторвать пуговицу от пальто тугмаро аз пальто кандан8. (при указании на принад лежность) …и; ключ от двери калиди дар; представитель от писателей намояндаи нависандагон9. (при указании даты) …и, аз таърихи…; приказ от шестнадцатого августа фармони шонздаҳуми август10. (при указании на временную последовательность) аз, то, ба; год от году сол аз сол, сол то сол, сол ба сол; день ото дня рӯз ба рӯз, рӯз то рӯз; время от времени гоҳ-гоҳ, баъзан от всего сердца бо ҷону дил, аз таҳти дил; от души бо ҷону дил; от лица кого-л. аз номи касе; от мала до велика аз хурд то калон, сағиру кабир; от нечего делать аз бекорӣ; от природы он застенчив ӯ табиатан шармгин аст; написанный от руки дасти навишташуда; писать от руки дасти навиштан участия в чем-л. аз иштирок дар коре маҳрум кардан; отть на задний план ба мадди охир гузоштан -
15 сойти
сов.1. с чего фуромадан; сойти с лестницы аз зина фуромадан2. на кого-что перен. расидан, шудан, пайдо шудан; на землю сошла ночь шаб расид3. с чего на что гузаштан; сойти с тротуара на мостовую аз пиёдараҳа ба мошинраҳа гузаштан4. с чего баромадан, фуромадан; трамвай сошел с рельсов трамвай аз рельс баромадааст; сойти с трамвая аз трамвай фуромадан5. с чего рафтан, нест шудан; вода сошла с лугов об аз марғзор рафт; с обожженного пальца сошла кожа пӯсти ангушти сӯхта рафт; с её лица сошел румянец сурхии рухсораш рафт6. за кого-что разг. …барин шудан, рафтан, гузаштан; в таком костюме он сойдет за взрослого бо ин костюм вай одами калонсол барин мешавад <> сойдет и так ҳамин тавр ҳам шудан мегирад; сойти в могилу реҳлат кардан; сойти за чистую монету зоҳиран дуруст намудан; сойти на нет 1) нест шудан, тамоман нест шудан 2) ҳеч шудан; сойти с дистанции спорт. аз мусобиқа баромадан (мас. дар пойга); сойти с рук 1) кому беҷазо мондан, бе окибат мондан 2) навъе гузаштан, бе ҷанҷол гузаштан; сойти со сцены аз арса баромадан; сойти с ума аклро гум кардан, ҷиннӣ (девона) шудан -
16 счёт
м1. (по знач. гл. считатьII1, 2) ҳисоб, шумур, шумор; вести счёт деньгам пулро шумурда харч кардан; обучить счёту ҳисобро ёд додан; правила счёта қоидаҳои ҳисоб 2, фин. счёт, ҳисоб; лицевой счёт счёти (ҳисоби) шахсӣ; текущий счёт ҳисоби ҷорӣ; закрыть счёт 1) счётро бастан 2) аз рӯи счёт пул надодан (дар бораи банк)\ открыть счёт1. (о вкладчике) дар банк пул мондан;2. (о банке) пардохт кардан (оид ба банк) 3) спорт. ҳисобро кушодан 4) (добиться первого трофея) аввалин шуда ғанимат гирифтан3. счёт (ҳуҷҷати пулгирӣ ва пулдиҳӣ барои ягон чиз ё ягон кор) счёт за работу счёти кор; выписать счёт счёт навиштан; оплатить счёт пули счётро додан, аз рӯи счёт пул додан; представить счёт счёт додан4. спорт. ҳисоб, натиҷа; сквитать счёт ҳисоби бозиро баробар кардан; игра окончилась со счёт ом 2:0 бозӣ бо ҳисоби 2: 0 тамом шуд; счёт в нашу пользу натиҷаи бозӣ ба фоидаи мо5. муз. вазн; вальс написан на три счёта валс бо вазни сегона навишта шудааст6. чаще мн. счёты (по знач. гл. считаться 1) ҳисоб, ҳисобӣ, ҳисобу китоб; у нас с ним свой счёты мо ба вай ҳисобу китоб дорем <> круглый счёт ҳисоби яклухт; личные счёты тамаъ, ғараз; шестой по счёту шашӯм; без счёта бе ҳисоб, бехад, ҷудо бисёр; в два счёта дар як мижа задан, бе душворӣ; в конечном счёте оқибат, дар охири охирон, ниҳоят; для ровного счёта. барои осонии ҳисоб, барои ҳисоби аниқ; за (на) счёт кого-чего-л. 1) ба ҳисоби касе, чизе 2) истифода бурда, кор фармуда; на счёт кого-чего-л., чей-л. ба ҳисоби (ба пули) касе, чизе; на счету ба назар (ҳисоб) гирифта мешавад; на хорошем счету дар катори нағзҳо; ровным счётом 1) (точно) расо, мутлақо, тамоман 2) (всего навсего, только) ҳамагӣ, фақат, танҳо; ровным счётом ничего ҳеҷ чӣ; не идти в счёт ба назар (ба ҳисоб) гирифта нашудан; отнести за счёт кого-чего-л. 1) ба ҳисоби касе, чизе гузарондан; 2) ба касе, чизе нисбат додан; отнести на счёт кого-чего-л. ба касе, чизе нисбатдодан; принять на свой счёт ба дил гирифтан, ба худ кашидан, девори намкаш барин ба худ гирифтан; покончить счёты ҳисобро баробар кардан, ҷудо шудан; свести счёты с кем-л. ба касе ҳисобӣ кардан, аз касе интиқом гирифтан; сбросить со счетов (со счёта) кого-что сарфи назар кардан, аз эътибор соқит кардан; \счёту нет беҳисоб, ҷудо бисёр; терять \счёт ҳисобро гум кардан; что за \счёты! ҳисобу китоб чӣ даркор! -
17 выйти
сов.1. баромадан, баромада рафтан, берун баромадан, хориҷ шудан; выйти из дому аз хона баромадан; выйти на воздух берун баромадан2. перен. баромадан, хориҷ шудан, партофта рафтан; выйти из игры аз бозй барома-дан; выйти из боя аз ҷанг баромадан; выйти из больницы аз касалхона баромадан3. баромадан, омадан; выйти на сцену ба саҳна баромадан4. рафтан, баромадан; выйти на прогулку ба сайру гашт рафтан; выйти на охоту ба шикор баромадан5. баромадан, нашр шудан; выйти из печати аз чоп баромадан6. баромадан, шудан; выйти победителем голиб шудан7. баромадан, шудан; из этих записок вышла бы повесть аз ин хотирот кисса мешуд8. рӯйдодан, вокеъшудан; вышла неприятность ҳодисаи нохуш рӯй дод9. закого шавхар кардан; выйти замуж шавҳар кардан10. из кого-чего баромадан; выйти из народа аз байни халк баромадан 1). (прийти к концу) сарф шудан, тамом шудан; дрова все вышли тамоми ҳезум сарф шуд; срок вышел мӯхлат тамом шуд <> выйти боком аз бинй баро-мадан; выйти наружу ошкор шудан; выйти сухим из воды аз об хушк баромадан; выйти в люди ба катори одам даромадаи; выйти в свет чоп шудан, нашр гардидан; выйти в тираж ирон. аз маърака баромадан; выйти из колей сарсон шудан; выйти из пелёнок калонсол шудан, мустакил шудан; выйти из положения чора ёфтан; выйти из пределов (из гранйц) чего, -выйти за пределы чего аз ҳадди эътидол гузаштан; выйти из себя худро гум кардап, инони ихтиёр аз даст додан; выйти из строя аз кор баромадан; выйти из терпения токат ток шудан; выйти из-под кисти кого, чьей книжн. амали… (расми…) фалон кас буда; - из-под опеки аз васоят озод шудан; выйти из-под пера кого, чьего книжн. ба қалами касе мансуб будан; выйти на пенсию ба нафақа баромадан, нафақахӯр шудан; лицом не вышел хушрӯ не; рожей не вышел груб. прост. афташ хунук; ростом не вышел қад-паст аст; годы (года) вышли кому, кого прост. синнаш ба як ҷо расидааст; он пошел на фронт добровбльцем, хотя года его вышли вай ихтиёрй ба фронт рафт, агарчи синнаш калои буд -
18 добыть
сов.1. что, чего гирифтан, ба даст даровардан, пайдо кардан, ёфтан; добыть необходимые книги китобҳои заруриро пайдо кардаи; добыть денег пул пайдо кардан2. кого-что, чего шикор кардан, задан; добыть несколько белок якчанд санҷобро задан3. что, чего кандан, кофта баровардан; добыть тысячи тонн руды ҳазорҳо тонна маъдан кандан -
19 имя
с1. ном, исм; его имя Мирзо номи у Мирзост; под чужим именем бо номи шахси бегона2. номдорӣ, шӯҳрат; завоевать себе имя шӯҳрат пайдо кардан; ученый с мировым именем олими дар ҷаҳон машҳур3. ном; беречь своё честное имя номи неки худро эҳтиёт кардан; потерять доброе имя номи некро аз даст додан,.бадном шудан4. грам. исм, ном; имя существительное исм; имя прилагательное сифат; имя числительное шумора имени кого-чего ба номи.. ; школа имени М. Горького мактаби ба номи М. Горький; именем кого-чего аз номи…, бо номи…; именем закона аз (бо) номи қонун; во имя кого-чего высек. ба хотири…, ба ша-рафи…, барои…, баҳри…; во имя справедливости баҳри адолат; на имя чьё ба номи…, барои…; от имени… аз номи…; с именем номдор, машҳур, шӯҳратманд; называть вещи своими (собственными, настоящими) именами ҳаққи гапро гуфтан, шаф-шаф нагуфта шафтолу гуфтан; составить (сделать) себе имя шӯҳрат ёфтан, ном баровардан -
20 исходить
Iнесов.1. от кого-чего, из чего баромадан, паҳн шудан; от пирога исходил аппетитный запах пирог бӯи иштиҳоовар дошт; откуда исходят эти слухи? ин овозаҳо аз куҷо мебароянд?2. из чего асос кардан, ба асос гирифтан; исходи из общегосударственных интересов аз рӯи манфиатҳои давлатӣ амал кардан; при составлёнии плана мы исходили из следующих данных ҳангоми тартиб додани план мо маълумоти зеринро ба асос мегирифтемIIнесов.1. см. изойти I;2. (истекать - о времени) гузаштан, мурур кардан, тамом (буд) шудансов. что разг. гашта баромадан, давр зада (тай карда) гаштан; исходить весь город тамоми шаҳрро давр зада баромадан; лес так велйк, что его не исходишь и за неделю беша чунон калон аст, ки онро дар як ҳафта ҳам давр зада баромадан мумкин нест
См. также в других словарях:
Чего хотят женщины — Чего хотят женщины? What Women Want … Википедия
ЧЕГО — [во ], мест. 1. нареч. Зачем, с какой целью (разг.). Ч. я туда пойду? Ч. с ним разговаривать? (т. е. незачем). 2. нареч. Почему, по какой причине (разг.). Ч. остановились? Ч. загрустил? 3. вопрос. и союзн., нескл. То же, что что 1 (в 1 знач.)… … Толковый словарь Ожегова
ЧЕГО — 1. ЧЕГО [во] (прост.). 1. нареч. вопрос. Почему, зачем (обл.). « Чего мне врать? Положим, наш брат, бродяга, сказки рассказывать мастер.» Максим Горький. «Чего ж так долго ездила?» Шолохов. 2. межд. Вводит подтверждение высказанной мысли в знач … Толковый словарь Ушакова
чего — 1. ЧЕГО [во] (прост.). 1. нареч. вопрос. Почему, зачем (обл.). « Чего мне врать? Положим, наш брат, бродяга, сказки рассказывать мастер.» Максим Горький. «Чего ж так долго ездила?» Шолохов. 2. межд. Вводит подтверждение высказанной мысли в знач … Толковый словарь Ушакова
ЧЕГО — 1. ЧЕГО [во] (прост.). 1. нареч. вопрос. Почему, зачем (обл.). « Чего мне врать? Положим, наш брат, бродяга, сказки рассказывать мастер.» Максим Горький. «Чего ж так долго ездила?» Шолохов. 2. межд. Вводит подтверждение высказанной мысли в знач … Толковый словарь Ушакова
чего — 1. ЧЕГО [во] (прост.). 1. нареч. вопрос. Почему, зачем (обл.). « Чего мне врать? Положим, наш брат, бродяга, сказки рассказывать мастер.» Максим Горький. «Чего ж так долго ездила?» Шолохов. 2. межд. Вводит подтверждение высказанной мысли в знач … Толковый словарь Ушакова
Чего хотят женщины (фильм) — Чего хотят женщины? What Women Want Жанр комедия, мелодрамма, фантастика Режиссёр Нэнси Мейерс Продюсер Сьюзан Картсонис Мэтт Уильямс Дж … Википедия
Чего хочешь, того и просишь — (объ изобиліи). (Одна рука въ меду, другая въ патокѣ) чего хочешь, того и просишь (и дадутъ). Ср. Не прошло безъ году недѣли, а городъ ужъ во всѣхъ статьяхъ такъ и играетъ на солнышкѣ. И казначейство, и суды, и всякія управленія, и кабаки, и… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Чего душа просит! — Чего душа проситъ! (подразум.) все достану безъ отказу. Сколько душѣ угодно. Ср. Подъѣхали къ Волгѣ... на пароходъ; внизъ то бѣжитъ онъ ходко, по берегу то не догонишь. Денекъ въ Казани, другой въ Самарѣ, третій въ Саратовѣ; жить, чего душа… … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Чего-чего нет (не...)! — ЧТО 1 [шт], чего, чему, чем, о чём, мест. Толковый словарь Ожегова. С.И. Ожегов, Н.Ю. Шведова. 1949 1992 … Толковый словарь Ожегова
Чего мы стоим в жизни (фильм) — Чего мы стоим в жизни The Sum Of Us Жанр драма, комедия … Википедия