-
41 течь
Iнесов.1. шоридан, рехтан, ҷорӣ шудан (будан), равон шудан (будан); река теч ет на юг дарё ба тарафи ҷануб ҷорӣ мешавад; слёзы текут ашк равон аст; кровь течёт из раны аз ҷароҳат хун меравад2. чакидан,сӯрох шудан (будан), обрав будан; крыша течет бом мечакад3. перен. равон шудан (будан) // (о мыслях, словах и т. п.) чорӣ шудан4. гузаштан; время теч ет быстро вакт тез мегузарад; его жизнь течет безмятежно зиндагонии ӯ оромона мегузарад <> слюнки текут оби даҳан меравадIIж1. рехтан(и), шоридан(и);2. сӯрох, шикоф, рахна; заделать течь сӯрохро баста маҳкам кардан; корабль дал течь киштӣ сӯрох шуд -
42 имманентность
сириштӣ будан(и), табиӣ будан(и), хос будан(и), дохилӣ будан(и) -
43 искусственность
сунъӣ будан(и), маснӯӣ будан(и), сохта будан(и), ориятӣ будан(и) -
44 за
приставкаи префиксе, ки маънохои зеринро ифода мекунад:1. I) ибтидои амал: зааплодйровать ба чапакзанн сар кардан; заплакать ба гирья даромадан; забегать ба давутоз даромадан 2) итмоми амал: заасфальтировать асфальтфарш карда шудан 3) бо ҳиссачаи «ся» ё бе он - ба ҳадди охир расондани амал; аз ҳад зиёд кардани коре: заглядеться чашм дӯхта мондан, чашм канда натавонистан; заработаться бисьёр кор карда монда шудан; задарить тӯҳфаборон кардан; закормить хуб сер кардан 4) равона шудани амал ба он тарафи предмет ва ё берун аз ҳудуди чизе: зайтй за дерево ба паси дарахт гузаштан; завернуть за угол ба хамгашти кӯча тоб хӯрдан 5) зимнан иҷрошаванда будани амал: забежать сари роҳ даромадан; занести дароварда додан2. дар сифатсозӣ ва исмсозӣ маънои дар беруни чизе буданро ифода мекунад: загородный беруни шаҳр, берунишаҳрӣ; зарубежный хориҷӣ; заречье он тарафи дарё предлог1. с вин. (указывает направление движения за пределы чего-л.) аз, ба; уехать за город аз шаҳр берун рафтан; выбросить за окно аз тиреза берун партофтан; уйти за реку ба он тарафи дарё рафтан; выйти за дверь аз дар берун баромадан; вынести за скобки аз қавс баровардан // (под, внутрь, за) ба паси…, ба даруни…, ба; заткнуть рукавицы за пояс дастпӯшакро ба миёнбанд андармон кардан; положить за пазуху ба бағал андохган; поставить за шкаф ба паси ҷевон мондан; заложить руки за спину дастро ба пушт кардан2. с вин. (указывает на предмет, орудие, средство дейстдия чаще с гл. «сесть», «стоять» и т.п.)ба сари…; сесть за стол ба сари миз нишастан; сесть за руль ба сари руль нишастан; // (указывает на иачало действия, занятия) ба; взяться за работу ба кор сар кардан; приняться за учение ба таҳсил шурӯъ кардан,'). с вин. (указывает на промежуток времени в течение которого что-л. совершается) дар, дар зарфи…, дар бадали…, дар муддати…; за ночь выпало много снегу дар якшаб барфи зиёде боридааст; мальчик подрос за лето дар муддати тобистон бача калон шудааст; за последние три года дар се соли охир; эту работу можно сделать за два часа ин корро дар ду соат кардан мумкин аст; за один раз да як бор, якбора4. с вин. (указывает на время, отделяющее одно событые от другого) пеш, пеш аз; за час до отхода поезда як соат пеш аз рафтани поезд; за несколько дней до поездки якчанд рӯз пеш аз сафар5. с вии.(указывает на превышение предела, меры) аз; уже за полночь шаб аз нисф гузаштааст; ей далеко за сорок синнаш аз чил кайҳо гузаштааст6. с вин. (по причине, вследствие чего-л.) бинобар, ба сабаби…, барои…, ба хотири…; благодарить за услугу барои хизмат миннатдорӣ кардан; наказать за шалость барои шухӣ ҷазо додан; за что? барои чӣ?, ба чй сабаб?; за что его не любят? барои чӣ вайро нағз намебйнанд?; за что-то ба сабабе, бинобар1. (во имя, ради, в пользу чего-л.) ба, барои…, аз барои…, дар роҳи…, ба хотири; отдать жизнь за Родину барои Ватан ҷон супурдан; бороться за мир дар роҳи сулҳ мубориза бурдан; голосовать за предложение барои таклифе овоз додан; поднять тост за чьё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан // в знач. нареч. барои…, ба тарафдории…; он голосовал за вай ҳамчун тарафдор овоз додааст // в знач. сказ. разг. тарафдор; все за, один ты против ҳама тарафдору як худи ту зид // в знач. сущ. за разг. «тарафдор»; подсчитать все «за» ҳама «тарафдорҳо»-ро шумурдан8. с вин. (указывает на расстояние) дар, то, дар масофаи…; за десять километров от города дар масофаи даҳ километр аз шаҳр; за два шага от обрыва ду қадам дуртар аз ҷарӣ9. с вин. (в оомен на что-л.) ба бадали…, ба ивазӣ…; ба, бе; внести деньги за утерянную книгу пули китоби гумшударо нардохтан; уплатить за квартиру пули квартираро додан // (при обозначении цены) ба, ба нархи…; купить книгу за пять рублей китобро ба нархи панч сӯм харидан; за плату ба (бо) музд, пулакӣ10. с вин. (вместо кого-л.) ба ҷоп…, ба ивази…; он работает за мастера вай ба ҷои усто кор мекунад; расписаться за кого-л. ба ҷои касе имзо кардан; работать за двоих кори ду касро кардан11. с вин. (указывает на то,что предмет, на который направляется действие) аз; взять за руку аз даст доштан; держаться друг за друга дасти якдигарро гирифтан; ба якдигар такя кардан; дернуть за ручку двери дастаки дарро якбора кашидан; трава цепляется за платье алаф ба курта мечаспад12. с вин. (с глаголами «отвечать», «ручаться» и т. п.) барои…, ба; отвечать за порядок барои тартиб ҷавобгар будан; ручаться за точность рассказа ба дӯрустии ҳикоя зомин будан; заступаться за кого-л. тарафи касеро гирифтан 13. с вин. (при обозначении лица, предмета, которые вызывают какое-л. чувство) аз, аз барои…, аз ваҷҳи…, барои…, ба ҷои…; мне стыдно за него аз барои вай хиҷолат мекашам; краснеть за кого-л. ба ҷои касе сурх шудан 14. с вин. (с глаголами «выйти», «выдать», «сватать») ба; выйти замуж за кого-л. ба касе ба шавҳар баромадан 15. с вин. разг. (в качестве кого-чего-л.) ҳамчун; признать за правило ҳамчун қоида қабул кардан; считать за честь шарафманд будан; он слышен за остряка ӯ ба теззабонӣ ном баровардааст 16. с тв. (указывает на предмет, место, позади которого происходит действие) дар он тарафи…; дар пушти…, берун аз, дар паси…; жить за городом берун аз шаҳр зистан; стоять за дверью дар пушти дар истодан; за окном дар паси тиреза; за горами дар паси кӯҳҳо; за рекой дар он тарафи дарё;(внут-ри чего-л., за чем-л.) аз таги…, аз зери…, ба даруни…, ба паси…; держать за пазухой дар зери бағал доштан; солнце скрылось за тучами офтоб дар паси абрқо пинҳон шуд 17. с тв. (указывает иа предмет, орудие, средство действия, чаще с гл. «сидеть», «стоять» и т. п.) ба назди…, ба сари…, дар сари…, дар паҳлӯи…, дар пеши…; сидеть за столом ба сари миз нишастан; сидеть за рулём дар сари руль нишастан; сидеть за книгой китоб хондан; за работой время прошло незаметно дар сари кор вақт номаълум гузашт 18. с тв. (при обозначении движения, следования за кем-чем-л.) аз паси…, аз паи…, аз кафои…, аз ақиби…, аз дунболи…; идти [вслед] за кемзал. аз дунболи касе рафтан; следуйте за мной! аз пасм ман биёед!; гнаться за зайцем харгӯшро дунболагирӣ кардан 19. ств. (во время какого-л. занятия) дар аснои…, дар вакти…, ҳангоми…; читать за обедом дар аснои хӯрок китоб хондан20. с тв. (после, вслед за кем-чем-л.) баъди…, пас аз; за дождливой весной наступило жаркое лето баъди баҳори сербориш тобистони гарм омад // (вслед, чередуясь) аз паси…, паи ҳам; читать книгу за книгой паи ҳам китоб хондан; шаг за шагом қадам ба қадам; один за другим яке аз паси дигаре; день за днём рӯз ба рӯз21. с тв. (по причине, из-за) аз сабаби…, бинобар; за шумом никто её не расслышал аз сабаби ғало-ғула гапашро ҳеҷ кас нашунид; за истечением срока бинобар тамом шудани мӯҳлат; за неимением свободного времени бинобар набудани вақти холй; за ненадобностью бинобар даркор набудан; за отсутствием улик аз сабаби набудани далел22. с тв. (с какой-л. целью) барои…, ба мақсади…, ба; пойти за водой барои об рафтан; послать за врачом ба духтур кас фиристодан; занимать очередь за билетами барои билет навбат гирифтан23. с тв. (указывает на лицо, предмет, который является объектом ухода, надзора, наблюдения) ба; смотреть за детьми ба бачаҳо нигоҳубин кардан; ухаживать за больными ба беморон нигоҳубии кардан; следить за чистотой ба гозагӣ назорат кардан24. с тв. (указывает на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия) ба сабаби…, сабаби…; задержка за утверждением проекта сабаб ин аст, ки лоиҳа ҳанӯз тасдиқ нашудааст; очередь за мной навбати ман; за вами долг ба гардани шумо қарз ҳаст25. с тв. (указывает на лицо, иредмет, которому присущи те или иные свой-ства): замечать за кем-л. недостатки камбудиҳои касеро пай бурдан26. с тв. (в значении предлога «с») бо; приказ за подписью директора фармон бо имзои директор; дело за номером два делаи (кори) рақами ду27. с тв. (с гл. «свататься») ба; свататься за дочь соседа ба духтари ҳамсоя хостгор шудан // (чаще со сл. «замужем»): быть замужем за кем-л. зани касе будан -
45 блестеть
несов.1. дурахшидан, тобидан, тофтан, ҷило додан, барқ задан, рахшидан, партав афкандан; в небе блестели звезды дар осмон ситораҳо медурахшиданд; снежйнки блестели на солнце зарраҳои барф дар офтоб медурахшиданд2. (о глазах) дурахшидан, дурахшон будан, барқ задан3. чем и без доп. перен. барқ (ялаққос) задан, ҷило додан, тарутоза будан; комната блестела чистотой хона тозаю озода буд; всё на корабле блестело ҳама ҷои киштӣ ялаққос мезад4. перен. чем мумтоз будан, беҳамто будан; он блещет остроумием вай дар зарофатгӯй мумтоз аст -
46 болеть
Iнесов.1. бемор-(касал) будан, дард кашидан, нохуш (нотоб, ранҷур) будан; болеть гриппом грипп шудан2. за кого-что, о ком-чём перен. сахт мутаассир шудан, ғамхорӣ (дилсӯзӣ) кардан; болеть за успех дела барои пешрафти кор дилсӯзӣ кардан; болеть за свой цех ғами сехи худро хӯрдан3. за шо-что перен. ҳавохоҳ (ҳаводор, мухлис) будан; болеть за «Спартак» ҳавохоҳи «Спартак» будан <> болеть душой (сёрдцем) за кого-что, о ком чём аз дилу ҷон додан -
47 взаимность
ж1. дутарафа будан(и)2. (ответное чувство) муҳаббати дутарафа; пользоваться взаимностью ошиқу маъшуқ будан; отвечать взаимностью изҳори муҳаббат кардан, дил додан ж1. дутарафа будан(и)2. (ответное чувство) муҳаббати дутарафа; пользоваться взаимностью ошиқу маъшуқ будан; отвечать взаимностью изҳори муҳаббат кардан, дил додан -
48 вид
Iм1. намуд, афту андом, қиёфа; здоровый вид афту андоми солим; придать вид кому-чему-л. касеро, чизеро ба намуде даровардан2. манзара; из окна был вид на озеро аз тиреза манзараи кӯл намоён буд; какой красивый вид ! чй манзараи зебо!3. мн. Виды фарз, тахмин; ният, мақсад, ғараз; виды на урожай андозаи ҳосил (аз рӯи тахмин) <> вид на жительство уст. паспорт, ҳуҷҷати зист; в видах чего уст. бо мақсади …; в видах экономии бо мақсади сарфакорӣ; в виде 1) (в форме чего-л.) монанди…, …барин; нарост в виде опухоли ғуррии монанди омос 2) (в качестве чего-л.) ба тариқи…, ба сифати…; в виде упрёка ба тариқи таъна; в каком-л. виде дар ҳолате; в нетрезвом виде дар ҳолати мастӣ, дар сархушӣ; для вида руякӣ, барои намуд; на вид, по виду, с виду аз рӯи намуд, зоҳиран, аз афт(аш); на вид ему было лет двадцать вай зоҳиран бистсола буд, ни под каким видом дар ҳеҷ сурат, ҳаргиз, асло, ба ҳеҷ ваҷҳ; под видом 1) чего бо баҳонаи …; под видом рыбной ловли бо баҳонаи моҳигирӣ 2) кого-чего ба қиёфаи…; при виде… дида, ҳангоми дидан; быть на виду намоён будан, дар мадди назар будан; видать виды 1) гармию сардиро дидан (чашидан), ҷаҳондида (таҷрибакор, пурдида) будан 2) (об одежде) обшуста (нимдошт) будан; делать вид вонамуд кардан; иметь виды на кого-что-л. касеро, чизеро таги чашм кардан; иметь в виду 1) (подразумевать) дар назар доштан 2) (принимать во внимание) дар хотир (дар назар) доштан, ба эътибор гирифтан; я буду иметь вас в виду ман шуморо дар назар хоҳам дошт 3) (иметь намерение) ният доштан, хостан; имейте в виду ба назар гиред, дар хотир дошта бошед; не подать (не показать) виду (вида) вонамуд кардан, сир надодан; принять вид кого худро … нишон додан; он принял беспечный вид (вид беспечного человека) ӯ худро бепарво нишон дод; потерять из виду (из вида) аз назар гум кардан; скрыться из виду (из вида) аз чашм ғайб задан, аз назар ғоиб шудан; ставить на вид кому огоҳ кардан, огоҳонидан; упустить (выпустить) из виду (из вида) фаромӯш кардан, ба назар нагирифтанIIм1. навъ, хел; виды спорта навъҳои варзиш2. биол. ҷинс, зот3. грам. намуд; совершенный вид глагола намуди мутлақи феъл; несовершённый вид глагола намуди ғайримутлақифеъл; многократный вид глагола намуди бисьёркаратаи феъл; однократный \вид глагола намуди яккаратаи феъл -
49 владеть
несов.1. кем-чем соҳиб (молик) будан, тасарруф кардан, дар ихтиёр доштан2. кем-чем перен. ба даст гирифта тавонистан, ба худ итоат кунонда тавонистан владе (о мыслях, чувствах) фаро гирифтан; им владела страсть к охоте вай ба шикор шавқу завқ дошт3. чем тавонистан, донистан, балад будан; омили (аҳли) коребудан; владеть саблей шамшерзанӣ карда тавонистан; владеть иностранным языком забони хориҷиро донистан; владеть талантом рассказчика истеъдоди (ҳунари) ҳикоягӯӣ доштан4. чем тавонистан, тавоно будан; он не владеет правой рукой дасти росташ кор намекунад <> владеть пером аҳли қалам будан; владеть собой худдорӣ кардан; худро идора кардан -
50 глядеть
несов.1. нигоҳ кардан, нигаристаи, назар андохтан, тамошо кардан; глядеть в окно аз тиреза нигоҳ кардан2. кого-что прост. аз паси чизе, касе нигоҳ кардан, пинҳонй (дуздида) нигоҳ кардан; глядеть кого-л. в толпе дар байни издиҳом ба касе дуздида нигоҳ кардан3. на кого--что перен. ба ёд овардан, аз хаёл гузарондан; гляжу на своё прошлое… гузаштаи худро ба ёд овардам…4. на кого-что перен. нигоҳ кардан, муносибат кардан; гляди на вещи просто мушкилписандӣ накун5. на кого перен. разг. тақлид кардан, пайравӣ кардан, таассуб кардан; глядя на друга и он сделал то же ба ҷӯрааш тақлид намуда, вай ҳам ҳамин тавр кард6. на что перен. эътибор додан, парво кардан7. за кем-чем разг. назорат кардан, нигоҳубин кардан; глядеть за детьми ба кӯдакон нигоҳубин кардан; глядеть за порядком ба тартиб назорат кардан8. на что ба тарафе нигаронида шудан, ба тарафе нигоҳ кардан, дар ягон тараф воқеъ будан; дом бкнами глядел на море тирезаҳои бино ба тарафи баҳр буданд9. разг. (виднеться) намоён шудан, намудан10. в знач. вводн. сл. гляди, глядишь прост. (весьма вероятно) аҷаб нест ки…11. в знач. межд. повел. гляди(те)! ҳушёр бош(ед), эҳтиёт шав(ед)!; гляди, опять не упади! ҳушёр бош, боз наафтӣ!; глядите, больше мне не попадайтесь! эҳтиёт бошед, дигар ба ман дучор нашавед! <> глядеть волком песондан, бо адоват нигоҳ кардан; - исподлобья қавок андохта (беилтифотона) нигоҳ кардан; глядеть косо на кого-что каҷ нигоҳ кардан; глядеть в глаза кому 1) чашм дӯхтан 2) тамаллук намудан; глядеть в глаза чему нотарс рӯ ба рӯ шудан (нигоҳ кардан); глядеть во все глаза, глядеть в оба глаза бо диққат нигоҳ кардан; глядеть в могилу (в гроб) пой ба лаби гӯр будан, дар дами марг будан; глядеть в оба боэҳтиёт (эҳтиёткор, ҳушьёр) будан; глядеть не на что ба дидан намеарзад, кирои дидан намекунад; глядеть сквозь пальцы на что-л. мусоҳилакорӣ кардан; глядя по кому-чему-л. вобаста ба касе, чизе; мувофиқи касе, чизе; касеро, чизеро ба назар гирифта; на ночь глядя дар бевақтии шаб; ба торикии шаб нигох накарда; глаза бы [мои] не глядели намедидаму намесӯхтам; как в воду глядел гӯё ки ҳис карда буд, гӯё ки пешакӣ медонист; куда глаза глядят ҳар ҷо, ки бошад, ҳар ҷо, ки рост ояд; куда ни глянь, куда ни глянешь ба куҷое, ки назар андозӣ, дар ҳама ҷо; на свет [божий] не глядел бы дунё ба назарам наменамояд, дунё дар назарам торик аст; того и гляди қариб аст ки…; мумкин аст ки…; эҳтимол ки…; того и гляди, ребёнок заболеет қариб, ки кӯдак касал шавад; так и глядит фақат ҳаминро мехоҳад, орзуяш фақат ҳамин аст; что (чего) глядит?, куда глядит? чашмаш ба куҷо? -
51 доступность
ж1. (местности и т. п.) дастрас будан(и)2. перен. фаҳмо будан(и); доступность изложения фаҳмо будани баёнот3. (цен, товаров) арзон будан(и)4. дастрас будан(и); доступность образования дастрас будани маълумот5. (простота в обращении) хоксорӣ -
52 законность
ж1. конунӣ будан(и); законност ь решения суда қонунӣ будани қарори суд2. қонуният; социалистйческая законност ь қонунияти социалистӣ; быть на страже советской законности дар мухофизати қонунияти советӣ будан3. перен. дуруст (ҳақкони) будан(и); табии будан(и); законность требований ҳақконӣ будани талабот -
53 иметь
несов.1. коео-что доштан, дорои чизе будан, соҳиб будан; иметь детей фарзанд доштан; он имеет мотоцикл ӯ мототсикл дорад; иметь талант оратора истеъдоди нотиқӣ доштан; иметь серьёзные возражения эътирози ҷиддӣ доштан; иметь намерение мақсад доштан; иметь право на образование ба маълумот ҳуқуқ доштан; иметь равные права ҳуқуқҳои баробар доштан; бассейн имеет три мётра в глубину чуқурии ҳавз се метр аст2. что в сочет. с сущ. и с неопр.: он имел смелость возражать ӯ ҷуръати эътироз кардан дошт; иметь дерзость прийти ҷуръати омадан доштан3. что в сочет. с не-опр. сов. уст. офиц. доштан, хостан; я имею предложить следующее ман чунин таклиф дорам; что вы имеете сказать? шумо чӣ гуфтан мехоҳед? иметь виды на кого-что-л. касеро, чизеро таги чашм кардан; иметь дело с кем-чем-л. бо касе, бо чизе сарукор доштан; иметь зуб на (против) кого-л. дандон доштан ба касе, қасд доштан; иметь место ҷой доштан, вуҷуд доштан, воқеъ шудан, рӯӣ додан; иметь руку где соябони сар (пушту паноҳ) доштан; иметь сердце на кого-л. аз касе ранҷидан, ба дил кина гирифтан; иметь целью, иметь цель мақсад (орзу, ният) доштан; иметь в виду 1) кого-что (подразумевать) дар назар доштан, ба назар гирифтан 2) кого-что (принимать во внимание) дар хотир (дар назар) доштан, ба ҳисоб гирифтан 3) что (иметь наме-рение) ният (мақсад) доштан, хостан; иметь в мыслях что-л. дар бораи чизе фикр кардан; не иметь в мыслях чего-л. дар бораи чизе хаёл накардан; иметь в руках доштан, соҳиб будан; иметь под руками (под рукой) дастрас будан; ничего не \иметь против зид (муқобил) набудан -
54 кипеть
несов.1. ҷӯшидан, дар ҷӯш будан; вода кипит об меҷӯшад; чайник кипит чойник меҷӯшад2. ҷӯш задан, фаввора задан, талотум кардан; на дне ущелья кипела вода об дар таги дара талотум мекард // поэт. (пениться) кафк кардан3. кем-чем и без доп. перен. уст. виҷҷас задан; река кипела всякой рыбой дар дарьё гуна-гуна моҳӣ виҷҷас мезад4. перен. (о чувствах, мыслях) ҷӯш задан, бисьёр будан; кипят желания шавқу завқ калон аст5. ҷӯш задан, дар авҷ будан; бой кипел ҷанг дар авҷ буд; работа кипела повсюду кор дар ҳама ҷо ҷӯш мезад6. чем и без доп. ҷӯш задан; кипеть ключем ҷӯш задан; весь дом кипел жизнью дар тамоми хона ҳаёт ҷӯш мезад; <> кипеть как в котлё доимо дзр ташвишу тараддуд будан; кровь кипит в ком хун меҷушад -
55 надежда
ж умед, чашмдошт, таваққӯъ в надежде на то, что… ба умеди он ки…; луч надежды нури умед; возлагать надежды на кого-что-л. ба умеди касе, чизе шудан; ласкать себя надеждой уст. умедвор будан (шудан), ба хаёлоти ширин фурӯ рафтан; лелеять надежду умед бастан, дар дил умед парваридан; льститься надеждой уст. умедвор будан, умед бастан; питать надежду умед доштан, умедвор будан; подавать надежды умедбахш (боистеъдод) будан; потерять надежду умед кандан, ноумед шудан, дасту дил шустан -
56 наличие
с мавҷудӣ, мавҷуд будан(и); ҳозир будан(и); наличие строй-материалов мавҷуд будани масолеҳи бинокорӣ <> быть (оказаться) в наличии мавҷуд будан; ҳозир будан -
57 наличность
ж мавҷуди, мавҷуд будан(и); ҳозир будан(и); быть (оказаться) в наличности мавҷуд будан; ҳозир будан2. (о деньгах) пули нақд, нақдина; (о товарах) моли нақд -
58 носить
несов.1. см. нести2. что пӯшидан, гирифта гаштан; носить воённую форму либоси ҳарбӣ пӯшида гаштан; носить траур азо доштан, азодор будан; носить очки айнак гирифтан (о бороде, усах и т. п.) мондан, доштан; она носит длинные волосы вай мӯи дароз дорад; он не носит усов вай мӯйлаб намемонад // (всегда иметь при себе) гирифта (овехта) гаштан; носить револьвер таппонча овехта гаштан3. что гирифтан, доштан; она носит фамилию мужа вай фамилияи шавҳарашро гирифтааст; это растение носит странное название ин растанӣ номи аҷоиб дорад4. что доштан, доро будан; носить на себе отпечаток чего-л. осори чизе доштан5. кого разг. ҳомила (бордор, дучон) будан носить воду решетом бо ғалбер об кашондан, ҷавз дар гунбад ниҳодан; носить на руках кого 1) болаи даст бардошта гаштан 2) эрка кардан; носить оружие ба кор фармудани яроқ қобилият доштан; высоко (гордо) носить голову сарбаланд будан; едва (еле) ноги носят кого хеле монда аст; как [только] его земля носит заминро ҳаром карда мегардад; чёрт (нелёгкая) носит кого где прост. кимкуҷоҳо давида гаштааст; собака лает, ветер носит посл. абрро бонги саг зиён накунад; саг меҷакад, корвон мегузарад -
59 нуждаться
несов.1. мӯҳтоҷӣ кашидан, мӯҳтоҷ (камбағал) будан, дар бенавоӣ будан2. в ком-чём эҳтиёҷ доштан, ҳоҷатманд (мӯҳтоҷ) будан; нуждатьсяй помощи мӯҳтоҷи ёрӣ будан -
60 поэтичность
ж1. шоирона будан(и), латиф будан(и); дилрабо (ҷозиб) будан(и), шеърият2. пурэхсос (баландтабъ) будан(и); поэтичность натуры табъи баланд доштан(и)
См. также в других словарях:
Будан — Будан, Игор Игор Будан Общая информация Родился 22 апреля … Википедия
будан — bouder? Поехал тут <на ярмарку> самовар будан в три ведра объемом, председатель вечеров с наемными кондитерами и загородных трактиров палаток. 1850. И. Т. Кокорев Самовар. // Очерк 494. Для трактиров палаток, выезжавших за город,… … Исторический словарь галлицизмов русского языка
БУДАН — муж., астрах. калмыцкая похлебка, уха с мучной подболткой. Толковый словарь Даля. В.И. Даль. 1863 1866 … Толковый словарь Даля
будан — сущ., кол во синонимов: 1 • похлебка (34) Словарь синонимов ASIS. В.Н. Тришин. 2013 … Словарь синонимов
будан — [بودن] 1. вуҷуд доштан; мавҷудият, ҳастӣ; кӣ будан чӣ гуна феълу хӯй доштан; чӣ мақсад доштан 2. ҳузур доштан; ҳозирӣ; воқеъ гаштан 3. истиқомат доштан, қарор гирифтан; истодан 4. банд шудан 5. ҳамчун феъли ёридиҳанда феълҳои таркибии номӣ… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
буданӣ — [بدني] сифати феълии замони оянда аз будан; он чи қобили будан аст, мешуданӣ … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
БУДАН — Федор Будан, донской казак. Гр. и дог. IV, 75. Срв. Бодан … Биографический словарь
Будан, Игор — Игор Будан Общая информация … Википедия
Будан Игор — Игор Будан Общая информация Полное имя Прозвище … Википедия
будан — калмыцкая похлебка, уха с мучной подболткой , астрах. (Даль), донск. (Миртов); заимств. из калм. budān мучная похлебка ; ср. монг. budagan, чагат. botaka, botka; см. Рамстедт, KWb. 57 … Этимологический словарь русского языка Макса Фасмера
будан — зат. Әр түрлі тұқымды біріне бірін телуден шыққан жаңа тұқым (түр не сорт); дүбәра … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі