-
1 билгеләү
перех.1) размеча́ть/разме́тить, отмеча́ть/отме́тить, ме́тить, помеча́ть/поме́тить (что-л. колышками, стрелками, чёрточками и т. п.)иске йортларны сүтәр өчен билгеләү — поме́тить ста́рые дома́ на слом
2) назнача́ть/назна́чить, намеча́ть/наме́тить, предназнача́ть/предназна́чить, отводи́ть/отвести́ (что-л.) (для какой-л. цели, надобности) || назначе́ниеяңа йортны яшьләр өчен билгеләгәннәр — но́вый дом отвели́ для молоды́х (молодым́)
3) устана́вливать/установи́ть, назнача́ть/назна́чить, намеча́ть/наме́тить (сроки чего-л.) || установле́ние, назначе́ниеконференция планнарын билгеләү — наме́тить пла́ны конфере́нции
лекциянең көнен билгеләү — назна́чить день ле́кции
билгеләгән көнне — в устано́вленный день
билгеләгән вакыт — назна́ченное вре́мя
4) определя́ть/определи́ть, назнача́ть/назна́чить, устана́вливать/установи́ть (размер, состав, цену чего-л.) || определе́ние, назначе́ние, установле́ниепальтоны 200 сумга билгеләү — установи́ть це́ну пальто́ в 200 рубле́й
галошның үлчәмен билгеләү — определи́ть разме́р гало́ш
пенсия билгеләү — назна́чить (установи́ть) пе́нсию
5) назнача́ть/назна́чить || назначе́ниедиректор ярдәмчесе итеп билгеләү — назна́чить (кого-л.) замести́телем дире́ктора
6) устар. предопределя́ть/предопредели́ть, назнача́ть/назна́чить || предопределе́ние, назначе́ниеязмыш билгеләгән — рок предназна́чил; судьба́ предопредели́ла
•- билгеләп кую
- билгеләп үтү
- билгеләп чыгу -
2 билгеләнү
вовзр.-страд. от билгеләү1) назнача́ться, намеча́ться ( заранее), устана́вливаться (сроки чего-л.)җыелыш дүшәмбегә билгеләнә — собра́ние назнача́ется на понеде́льник
эшне төгәлләү срогы ай башына билгеләнгән — срок заверше́ния рабо́ты наме́чен на нача́ло ме́сяца
2) определя́ться, назнача́ться, устана́вливаться (размер, цена, состав чего-л.)максат дөрес билгеләнгән — цена́ определена́ пра́вильно
3) назнача́ться, предназнача́ться, отводи́ть (для какой-л. цели)аланнар печәнлек итеп билгеләнгән — луга́ предназна́чены под сеноко́с
бер бүлмә яшьләр өчен билгеләнгән — одна́ ко́мната отведена́ для молоды́х
4) назнача́тьсяэшкә билгеләнү — назнача́ться на рабо́ту
авыл хуҗалыгы эшенә билгеләнү — назнача́ться на селькохозя́йственные рабо́ты
5) устар. предопределя́тьсяязмыш (Алла) тарафыннан билгеләнү — предопределя́ться судьбо́ю (Бо́гом)
-
3 билгеләмә
сущ.1) определе́ниеграмматик билгеләмә — граммати́ческое определе́ние
математик билгеләмә — математи́ческое определе́ние
2) поме́та, знаккитап битенә төшерелгән билгеләмә — поме́ты, сде́ланные на страни́цах кни́ги
-
4 билгеләтү
понуд. от билгеләү -
5 билгеләнү
-
6 билгеләп үтү
1) оставля́ть отме́тки2) ознаменова́ть, отмеча́ть ( юбилей) -
7 билгеләмә
-
8 билгеләү
гл1. метить, помечать, пометить2. размечать, разметить, отмечать, отметить3. определять, определить, намечать, наметить4. устанавливать, установить5. назначать, назначить -
9 билгеләнгән көнгә
день в день -
10 билгеләү
предназначить -
11 билгеләү …ы
разметочный -
12 билгеләүсе
разметчик; разметчица -
13 билгеләмә
сущ. определение -
14 билгеләргә
-
15 билгеләнергә
-
16 билгеләгеч
сущ.определи́тель (рыб, растений) -
17 билгеләп бетерү
испещри́ть поме́тками -
18 билгеләп кую
поме́тить, наме́тить -
19 билгеләп чыгу
разме́тить (что-л.) -
20 алдан билгеләү
1)1) предназнача́ть/ предназна́чить2)2) предопределя́ть/предопредели́ть, предначерта́ть (ход какого-л. дела, развитие событий)
См. также в других словарях:
билгеләү — 1. Билге, тамга салу. Нин. б. билгесе белән хәтердә калдыру 2. Нин. б. максат белән атап, аерып, бүлеп кую. Кемнең дә булса карамагына, җаваплылыгына, файдалануына бирү, тапшыру 3. Нәр. б. микъдарын яки вакыт күләмен аныклау, шуны рәсмиләштерү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
билгеләнү — 1. (Билгеләү) 2. Нин. б. фактлардан, хәлләрдән килеп чыгу, шулар белән аңлатылу, ачыклану 3. Ачыклану, беленү 4. Аталу, багышлану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
билгеләмә — 1. Нәр. б. төп характерын, асылын, эчтәлеген ача торган кыска һәм төгәл итеп әйтелгән тәгъбир 2. Тамга, билге … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ассигнование — Билгеләнгән, сметага кертелгән акча … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тәгаенләү — иск. кит. 1) Нәр. б. белү, билгеләү, аның эчтәлеген, асылын ачыклау 2) Берәр нәрсәне аңлау, төшенү 3) Берәр эш хәрәкәтнең үтәлеш вакыты алдан билгеләү 4) Кем. б. файдасына, карамагына билгеләү, бирү 5) Кемгә дә булса яки берәр максат өчен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
формула — 1. Билгеле бер шартларда барлык аерым очракларга ярый торган гомуми положениеның, закон, мөнәсәбәтләр һ. б. ларның анык фразасы, билгеләмәсе. Нәр. б. кыска һәм анык фразасы, билгеләмәсе политик формула 2. мат. Зурлыклар, мөнәсәбәтләр, элементлар… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
язу — (ЯЗДЫРУ) – I. ф. 1. Кәгазь яки башка нәрсә өстенә нин. б. билгеләр (хәреф, цифр һ. б. ш.) төшерү. с. Яза торган язу машинкасы 2. Нин. б. язма текст төзү хат язу 3. Язма рәвештә нәр. б. тур. хәбәр итү. Нәр. б. турында матбугатта бастырып чыгару.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
айлык — с. 1. Күпмедер айга җитәрлек 2. Бер ай эчендә үтәлергә тиешле, бер айга билгеләнгән а. план 3. Күпмедер айга сузыла торган өч а. курслар 4. Туганнан соң күпмедер ай яшәгәнлек тур. сөйләгәндә кулл. биш а. бала. Нәр. б. үсү вакытын билгеләү өчен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
стиль — I. 1. Сәнгатьтә: билгеле бер чорның, юнәлешнең яки аерым авторның иҗат эшчәнлегенә һәм формасына хас булган үзенчәлекләр, билгеләр. Берәүнең эш алымнарына, эшчәнлек өлкәсенә хас үзенчәлекләр, билгеләр 2. Тел, сөйләм чараларыннан,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
транзит — 1. Бер илдән икенче илгә өченче ил аша, бер пункттан икенче пунктка арадаш пунктлар аша юлчылар һәм товарлар ташу эше 2. с. Шул эшкә нигезләнгән. Билгеләнгән урынга кадәр транзит белән бара торган; транзит юлы белән башкарыла торган. Аэропортта,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
уку — 1. Хәрефләр яки башка язу билгеләре белән язылган яисә басылган нәрсәне күз белән күреп аңлау, эчтәлеге белән танышу яки тыңлаучылар өчен кычкырып әйтеп бару 2. Нин. б. билгеләрне белү, аңлау нота уку 3. Нин. б. белем үзләштерү, белемгә ия булу,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге