-
1 бизгәк
сущ.лихора́дка, маляри́я || лихора́дочная, маляри́йнаябизгәк эсселеге — лихора́дочный жар
- бизгәккә каршыбизгәк өянәге — маляри́йный при́ступ
-
2 бизгәк
лихоралка, малярия // лихорадочный, малярийный -
3 бизгәк
1. сущ. лихорадка, малярия 2. прил. лихорадочный, малярийный -
4 бизгәкле
прил.лихора́дочный, маляри́йныйбизгәкле урын — маляри́йная ме́стность
бизгәкле авыру — маляри́йный больно́й
-
5 бизгәк тоту
лихора́дить -
6 бизгәккә каршы
противомаляри́йный -
7 гастрит бизгәге
гастри́ческая лихора́дка -
8 кычыткан бизгәге
мед. крапи́вница -
9 сары бизгәк
жёлтая лихора́дка ( болезнь) -
10 талпан бизгәге
пироплазмо́з, клещева́я лихора́дка ( лошадей) -
11 язгы бизгәк
ве́шняя лихора́дка, весну́ха, весе́нница -
12 bizgäk
-
13 авыру
1. неперех.1)а) заболева́ть/заболе́ть; захва́рывать/захвора́ть || заболева́ние; заболева́емость, заболева́ниясм. тж. авырып китү 1)суык тидереп авыру — заболе́ть от просту́ды
грипп белән авырганда куллана торган дару — лека́рство, применя́емое при заболева́нии гри́ппом
б) прям.; перен. заболева́ть/заболе́ть (быть поражённым) боле́знью (чего-л. кого-л. какой-л.) заболевать/заболе́ть (быть поражённым) неду́гом (чего, каким)картлык чире белән авыру — заболе́ть ста́рческой боле́знью; заболе́ть неду́гом (боле́знью) ста́рости
Боткин чире белән авыру — заболе́ть боле́знью Бо́ткина
комсызлык (чире) белән авыру — боле́ть жа́дностью
2)а) боле́ть, хвора́ть; быть больны́м; страда́ть (быть больны́м) (чем-л.); проболе́ть; отболе́ть, прохвора́тьбизгәк белән авыру — боле́ть лихора́дкой
бер атна авырый инде — уже́ неде́лю боле́ет; уже́ неде́ля, как он бо́лен
б) страда́ть боле́знью (чего, кого-л., какой-л.); боле́ть (быть больны́м, страда́ть) не́дугом (чего-л., каким-л.); страда́ть (каки́м) заболева́ниемхатын-кыз чире белән авырый — она́ страда́ет (боле́ет, больна́) же́нской боле́знью
в) перен. страда́ть (боле́ть, быть больны́м) ( чем); страда́ть боле́знью (чего, какой), страда́ть неду́гом (чего, каким)көнчелек чире белән авыру — страда́ть неду́гом (боле́знью) за́висти
г) переба́ливать/переболе́ть, перехва́тывать/перехвати́ть, отболе́ть, отхвора́ть; переноси́ть/перенести́ ( что)күптән түгел генә грипп белән авырган идем — я неда́вно переболе́л гри́ппом; я неда́вно перенёс грипп;
д) нахвора́тьсябулды, җитәрлек авырдым инде — хва́тит уже́ нахвора́лся, дово́льно
е) в знач. сущ. авыручы больно́й, боле́ющийгрипп белән авыручылар — больны́е (боле́ющие) гри́ппом
•- авырып алу
- авырып егылу
- авырып йөрү
- авырып карау
- авырып китү
- авырып тору
- авырып яту
- авырып үткәрү 2. прил.1)а) больно́й (о человеке, животных, организмах) || больно́й, больна́я ( о человеке)авыру чагында — когда́ ты бо́лен (больно́й)
авыруны яхшы карау — хорошо́ уха́живать за больны́м (больно́й)
авыруларны кабул итү — принима́ть (приём) больны́х
авыруга дәва бар, дәртсезгә юк — (посл.) больно́й излечи́м, равноду́шный - нет
б) нездоро́вый, больно́й; хво́рый, хво́ренькийавыру йөрәкле кеше — челове́к с нездоро́вым се́рдцем
2) боле́зненный, больно́й, нездоро́вый (о лице, состоянии и т. п.)3. сущ.авыру кыяфәт — нездоро́вый (боле́зненный, больно́й) вид
1) боле́знь, заболева́ние, неду́гавыру бөкте аны — его́ согну́ла (сломи́ла) боле́знь (неду́г)
йогышлы авыру — зара́зная (инфекцио́нная) боле́знь; зара́зное (инфекцио́нное) заболева́ние
үсемлек авырулары — боле́зни расте́ний
күз авыруы — глазно́е заболева́ние; глазна́я боле́знь
2) недомога́ние, нездоро́вье; не́мощь разг., хворь, хво́рость, не́мочь прост.вак-төяк авыру — ме́лкая хворь; недомога́ние
юк-бар авыру — пустяко́вое недомога́ние
картлык авыруы — ста́рческое недомога́ние (не́мощь, не́мочь)
3) прям.; перен. неду́г, боле́зньйөрәк авыруы — серде́чный (душе́вный) неду́г
комсызлык авыруы — боле́знь жа́дности
4) в сочет. с болезне-авыру китереп чыгара торган микроблар — болезнетво́рные микро́бы
авыруга бирешми торган — болезнеусто́йчивый ( сорт растений)
••авыру баштан сау (сәламәт) башка — книжн. с больно́й головы́ на здоро́вую; см. тж. ак эт бәласе кара эткә
авыру баштан сау башка аудару (авыштыру) — вали́ть (сва́ливать, свали́ть) с больно́й головы́ на здоро́вую
-
14 газаплану
неперех.1) страда́ть, му́читься, испы́тывать му́ки; ма́яться; терза́ться; томи́ться || страда́ние, муче́ние, му́ка; терза́ния || му́ченический, страда́льческийтөне буе газапланып чыгу — всю ночь прому́читься
фәкыйрьлектә газаплану — страда́ть в бе́дности
ананың чыраена газаплану билгеләре чыкты — на лице́ ма́тери появи́лось му́ченическое выраже́ние; лицо́ ма́тери выража́ло страда́ние
2) терза́ться, казни́ться; раска́иваться3) му́читься, страда́ть (от какой-л.болезни или чем-н.)эче авыртып газаплана — страда́ет живото́м (от бо́лей в животе́)
бизгәктән газаплану — страда́ть лихора́дкой
башы авыртып газаплана — страда́ет головны́ми бо́лями
-
15 гастрит
сущ.; мед.гастри́т || гастри́ческийгастритны дәвалау — лечи́ть гастри́т
аңарда хроник гастрит — у него́ хрони́ческий гастри́т
-
16 доллар
-
17 зыяндаш
сущ.; мед.паду́чая, паду́чая боле́знь, припа́док; эпиле́пси́я- зыяндаш чире
- зыяндаш авырулы
- зыяндаш авырулы кеше
- зыяндаш булу
- зыяндаш зәхмәте
- зыяндашы тоту
- зыяндашы килү
- зәхмәте килү••бизгәктән котылган зыяндашка тотылган — посл. изба́вился от лихора́дки, подве́ргся эпиле́пси́и
-
18 йөдәтү
перех.1) надоеда́ть/надое́сть, донима́ть/доня́ть, досажда́ть/досади́ть; докуча́ть || надоеда́ние (частными вызовами, посещениями, требованиями, просьбами, упрёками и т. п.)сораулар биреп йөдәтү — надоеда́ть вопро́сами
2) изводи́ть/извести́, заму́чить, изму́чить, изма́тывать/измота́ть, изнуря́ть/изнури́ть || муче́ние, изнуре́ние (о холоде, жаре, болезни, голоде, непосильном труде и т. п.)аны бизгәк йөдәтте — его́ заму́чила лихора́дка
ерак юл атларны йөдәтте — да́льняя доро́га изнури́ла коне́й
3) истомля́ть/истоми́ть || истомле́ние (о тревогах, ожиданиях, бедствиях и т. п.)бу көтүләр тәмам йөдәттеләр — э́ти ожида́ния оконча́тельно истоми́ли
4) притесня́ть/притесни́ть, угнета́ть; пресле́довать || гоне́ние, притесне́ние, угнете́ние, пресле́дованиехалыкны йөдәтү — угнета́ть наро́д
калдырыгыз аны, йөдәтмәгез — оста́вьте его́ (в поко́е), не пресле́дуйте
• -
19 калтырату
перех.1) трясти́, трепа́ть, би́ться ( в ознобе); вызыва́ть дрожь, озно́б ( о заболеваниях)бизгәк калтырата — тре́плет маляри́я
салкын калтырата — трясёт хо́лод
2) безл. трясти́, трепа́ть; зноби́ть; лихора́дить, битьурамга чыгуга калтырата башлый — на у́лице сра́зу начина́ет зноби́ть
салкын тигән, ахыры, калтырата — ка́жется, простуди́лся, лихора́дит
3) перен. вселя́ть/всели́ть страх, тре́пет, вогна́ть в тре́петкызның сүзләре аны калтыратты — слова́ де́вушки вогна́ли его́ в тре́пет
-
20 канюля
сущ.; спец.каню́лякалкансыман бизгә каню́ля кую — ста́вить каню́лю в щитови́дную железу́
- 1
- 2
См. также в других словарях:
бизгәк — Туңдырып калтырата тор. көчле, йогышлы авыру. БИЗГӘК ТОТУ – Бизгәк белән авыру … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
малярия — Бизгәк … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Грамматика уйгурского языка — Уйгурский язык агглютинативный язык, наряду с узбекским входящий в карлукскую группу тюркских языков. Кроме агглютинативности, грамматику языка характеризует отсутствие именных классов и различий по родам (за исключением гендерно… … Википедия
йокы — 1. Билгеле бер вакыт арасында кабатланып торган һәм аң эшчәнлегенең тулысынча яки өлешчә тукталып торуы белән бәйле физиологик тынычлык, организмның ял итү хәле 2. күч. Гомуми тынлык, хәрәкәтсезлек. ЙОКЫ АВЫРУЫ – Тропик илләрдә һәрвакыт йокы килү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кына — I. и. 1. Бик аз гына кагылганда да җимеше ачылып китә торган үлән; рус. Недотрога 2. Чәчне, тырнакларны, тешне буяу өчен кулл. тор. саргылт, саргылт кызыл яки кара буяу. КЫНА ГӨЛЕ – Өйдә үстерелә торган алсу чәчәкле гөл; рус. Бальзамин. II. КЫНА… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кычыткан — Яфракларында һәм сабагында тәнне чага торган төкләре булган үсемлек. Шуннан, шуның сүсеннән ясалган к. ашы, к. капчык. КЫЧЫТКАН БИЗГӘГЕ – Кычыткан чаккандагы кебек кычытып торучы таплар бер чыга, бер бетә торган авыру; бүре уы. КЫЧЫТКАН ГӨЛ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
плазмодий — Паразитик рәв. канда яши һәм бизгәк авыруы тудыра торган лайлалы төер сыман иң гади организм … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туңу — (ТУҢДЫРУ) – 1. Суыклык сизү, күшегү. Өшү 2. Туң керү, салкыннан кату (җир, балчык, һ. б. ш. тур.) 3. Боз белән каплану, бозлану 4. күч. Хиссезләнү, дәртсезләнү 5. күч. Катып калу, торгынлык кичерү, үзгәрешсез хәлдә булу. ТУҢУ НОКТАСЫ – физ. Сыек… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хин — агачы кабыгыннан алына торган бик ачы ак порошок, медицинада бизгәк авыруын дәвалау өчен кулл.. ХИН АГАЧЫ – Мәңге яшел тропик агач, кабыгыннан хинин алына … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хина — Хин агачы кабыгыннан алына торган бик ачы ак порошок, медицинада бизгәк авыруын дәвалау өчен кулл.. ХИН АГАЧЫ – Мәңге яшел тропик агач, кабыгыннан хинин алына … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хинин — Хин агачы кабыгыннан алына торган бик ачы ак порошок, медицинада бизгәк авыруын дәвалау өчен кулл.. ХИН АГАЧЫ – Мәңге яшел тропик агач, кабыгыннан хинин алына … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге