-
1 прилить
совер. æрбакæлын, бакæлынкровь прилила к голове – туг сæрмæ бакæлди
-
2 влиться
-
3 ворваться
совер. бабырсын, бафсæрын, бакæлын, æрбабырсын, ныббырсын, æрбафсæрын, æрбакæлынвойска ворвались в город – æфсæдтæ сахармæ бабырстой
-
4 налиться
совер. ныккæлын, бакæлын -
5 ввалиться
совер.1. (впасть) бахауын, ныххауыну больного ввалились глаза – рынчынæн йæ цæстытæ бахаудысты
толпа ввалилась в комнату – адæм уатмæ бакалдысты
-
6 набежать
совер. бакæлын...вся моя родня набежала (Демьян Бедный) – мæ хæстæджытæ иуылдæр æрбакалдысты
-
7 сдвинуть
совер.1. (переместить) фезмæлын кæнын, феккуырсын кæнын, фенкъусынон угрюмо сдвинул брови – тызмæг йе 'рфгуытæ кæрæдзимæ бакодта
-
8 хлынуть
совер. ныссæххæтт кæнын, ныккæлын, фемæхсын, агуылф кæнын, багуылф кæнын, рагуылф кæнын; аивылын, баивылын, раивылын, æмкалд бакæнындождь хлынул вдруг как из ведра (Гоголь) – къæвда къæртайæ калæгау ныссæххæтт кодта
вода хлынула на берег – дон былмæ рагуылф кодта
из раны хлынула кровь – цæфæй туг фемæхсти
См. также в других словарях:
бакæлын — ↑ кæлын, ↔ бакалын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: бакæлынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: бакæлæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: бакæлæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
бакæлын — з.б.п., бакалд ( и, ис), бакалдаид, бакæлдзæн ( и, ис) … Орфографический словарь осетинского языка
кæлын — ↔ калын ↓ акæлын, бакæлын, æркæлын, æрбакæлын, ракæлын, ныккæлын, скæлын … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
бакалын — ↑ калын, ↔ бакæлын Хуымæтæг, аразгæ, цæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: бакалынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: бакалæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: бакалæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ХУЫЦАУ — тж. ИУНÆГ СТЫР ХУЫЦАУ Ирон адæм æнусты дæргъы мингай азты табу кæны, кувы æмæ нымдгæнгæ царды хорздзинæдтæ куры Дунескæнæг Иунæг Стыр Хуыцауæй. Ирон адæмы зонды раджы ныффидар, чырыстон, пысылмон дин нæ, фæлæ ма иннæ рагондæр динтæ дæр куы нæма… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХÆМЫЦ — Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт, Æхсæртæг æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæ рæсугъды (Сасанайы) фырт, Нарты номдзыд Уырызмæджы фаззон, æндонриу Батрадзы фыд, Быценты сиахс. Болатрихи Хæмыцы тыххæй Нигер афтæ фыссы: «Уырызмæджы кæстæр æфсымæр, кæстæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХУРЫ РУХС НАЛ ФЕНЫН — 1. Амæлын. Ахæм ми йын бакæндзынæн (æлдар Антъонæн), ахæм æмæ... Хуры рухс дæр куыднæуал фена. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) 2. Æхгæд дуæртты дарын; ахæстоны бакæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
КÆХЦГÆНÆНТÆ — Рагон, афтæ рагон бæрæгбон æмæ ма Нарты кадджыты дæр æрцахстой фидар бынат – бирæ кадджыты ис сæ кой. Кæхцгæнæнтæ вæййынц Хетæджы Уастырджийы бæрæгбоны хæдфæстæ хуыцаубоны. Уыцы бонмæ кæхцы куывд æрцæттæ кæнынц, афæдзы дæргъы лæппу цы хæдзары… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УЫРЫЗМÆДЖЫ ÆНÆНОМ ЛÆППУ — Уырызмæгæн лæппу нæ цард, йæхи къухтæй иу æй мæрдтæм барвыста. Уымæ гæсгæ иу Сатанайæн лæппу куы райгуырд, уæд æй куы хъанæй лæвæрдта (Айсана уыд Сафайы хъан), куы та Донбеттыртæм æмбæхста, куы та йæ чырыны фурды æппæрста (кæс кадæг «Сатанайы… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
КЪАХЫЛ СЛÆУУЫН КÆНЫН — тж. КЪАХЫЛ СЛÆУУЫН 1. Бирæ искæйты сæзмæлын кæнын, исты хъуыддаг сын аразын кæнын. Поднять на ноги. To alarm; to get up; to rouse. Йæ фæсонæрхæджы дæр не рцæудзæн комендантæн... æнæхъæн хъæуы йæ къæхтыл кæй слæууын кодта, уыцы тырыса йæ нывæрзæн… … Фразеологический словарь иронского диалекта
