-
1 угнаться
совер. баййафын, аййафынмне не угнаться за ним – йæ баййафынæн ницы бакæндзынæн
-
2 догнать
совер. баййафын -
3 застать
совер. баййафыня не застал его дома – бынаты йæ нæ баййæфтон
-
4 застигнуть
совер. баййафын, æрæййафынгроза застигла нас в пути – къæвда нæ фæндагыл æрæййæфта
-
5 захватить
совер.1. (завладеть) тыхæй байсын, æрцахсынбойцы захватили неприятельский обоз – хæстонтæ знаджы чырæ байстой
мы пошли в гости и захватили с собой гитару – уазæгуат ацыдыстæм æмæ гитарæ немæ айстам
3. ракæнынзахватить пленных – уацайрæгтæ ракæнын
дождик захватил нас по дороге домой – уарын нæ нæ хæдзармæ цæугæйæ æрæййæфха
музыка захватила меня – музыкæ мæ аскъæфта
-
6 и
1. соед. æмæдогнать и перегнать – баййафын æмæ фæсте фæуадзын
ветер по морю гуляет и кораблик подгоняет (Пушкин) – дымгæ денджызы тезгъо кæны æмæ нау йæ разæй тæры
и вот настал желанный день – гъемæ мæнæ æрцыд бæллиццаг бон
и ты здесь? – ды дæр ам дæ?
4. (при повторении) дæр... дæри горе, и радость делили пополам – маст дæр æмæ цин дæр дыууæ дихы кодтой
5. бæргæи полетел бы, да нет крыльев – бæргæ атæхин, фæлæ мын базыртæ нæй
и на солнце есть пятна – хурыл дæр ис къæмтæ
так и случилось – тæккæ дæр афтæ рауади
-
7 крушение
крушение поезда – поезды хæлд
крушение корабля – науы хæлд
потерпеть крушение – хæлд баййафын
-
8 нагнать
-
9 настигнуть
совер. баййафынврагов настигла злая кара (Д. Бедный) – ызнæгты фыдазар баййæфта
-
10 подоспеть
совер. разг. рæстæгыл бахæццæ уын, баййафын -
11 поравняться
-
12 поспеть
-
13 потерпеть
совер.1. (проявить терпение) бабыхсын, багæдзæ кæнынпотерпи немного! – багæдзæ кæ иучысыл!
2. (испытать что-л. неприятное) бавзарын, баййафын, баудæссынпотерпеть убыток – зиан бавзарын
-
14 прогадать
совер. зиан баййафын, сайды фæуын -
15 сравниться
совер. баййафынтебе с ним не сравниться – ды уый нæ баййафдзынæ
-
16 сровняться
совер. баййафын -
17 утрата
жен. сæфт, зианпонести утрату – зиан баййафын
См. также в других словарях:
баййафын — ↑ æййафын Хуымæтæг, аразгæ, цæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: баййафынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: баййафæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: баййафæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
баййафын — з.б.п., баййæфтон, баййæфтаин, баййафдзынæн … Орфографический словарь осетинского языка
САУ БОН БАЙЙАФЫН — см. ДУДГÆ БОН БАВЗАРЫН тж. САУ БОН НЫККÆНЫН Стыр зындзинад бавзарын, æнамонддзинад сæмбæлын. Уыцы æвзонг лæппутæн дæр... цæстытылхæцæг мæхæдæг фæдæн. О, уас мæ сау бон баййафа, цытæ баурæдтон, цы?! (Дзугаты Г. Æнайы лæвар.) Сау боны дуг мыл… … Фразеологический словарь иронского диалекта
СУДЗГÆ БОН БАЙЙАФЫН — Стыр зиан æрцæуын … Фразеологический словарь иронского диалекта
æййафын — ↓ аййафын, баййафын, æрæййафын, æрбаййафын, раййафын, ныййафын, сæййафын, феййафын … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
БИРÆ СКЪÆРÆНТЫ БАХАУЫН — тж. БИРÆ СКЪÆРÆНТЫ БАЙЙАФЫН Бирæ фыдæбæттæ, зындзинæдтæ баййафын. Иван бирæ скъæрæнты баййæфта. Йе фсæддон службæ арвыста Кубæйы... (Х. 1993, 22.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДУДГÆ БОН БАВЗАРЫН — см. САУ БОН БАЙЙАФЫН Зын цард фæкæнын, стыр маст баййафын. Æз цы дудгæ маст бавзæрстон, уый Хуыцау макæмæн зæгъæд. (Нига. Дыууæ рæдыды.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЛÆДÆРТÆ — I Созвездие Большой Медведицы. кæс СТЪАЛЫТЫ ÆМÆ ÆРВОН ФÆЗЫНДТЫТЫ НÆМТТÆ II Лæдæрты тыххæй ахæм таурæгъ ис: «Раджы, зæдтæ æмæ адæм иумæ хæтæнты куы хаттысты, уæд иу фыдлæг Ахсахътемыр дæр семæ хатти, зæххон адæймаг уæвгæйæ. Бон ын иу афон донмæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ЗЫНДЖЫ СÆРТЫ ЦÆУЫН — Зынæвзарæнтæ баййафын, хи удыл нæ ауæрдгæйæ, исты тæссаг хъуыддæгты сæруæлдай тох фæкæнын. Идти в огонь … Фразеологический словарь иронского диалекта
КÆРЦ МА ДЫС ХЪУАГ УЫН — Æнæнхъæлæджы исты маст баййафын, масты хай фæуын. – Гъе, гъе, мæнæй уый дæ кæрц ма дыс хъуаг уыд, – уымæл кæрдæгыл æрдиаггæнгæ ныддæлгом вæййы... фæсдзæуин. (Хъайтыхъты А. Хъысмæт.) – Мæ кæрц ма дыс хъуаг у, æххæст æй бафтуан кæн, уæддæр донласт… … Фразеологический словарь иронского диалекта
МÆРДТЫ ХУР ФЕНЫН — Истæмæй фаг баййафын (бахæрын, баназын æ.а.д.). Фæзæгъынц цух адæймагæй … Фразеологический словарь иронского диалекта
