Перевод: с русского на все языки

со всех языков на русский

амал

  • 21 под=

    (подо=, подъ=) приставка
    1. префикси феълсозе, ки маънохои зеринро ифода мекунад: 1) ҷорӣ шудани амал аз поён ба боло - подбросить ба боло ҳаво додан; подпрыгнуть ҷаҳидан, ҷастан 2) ичро шудани амал аз таг, дар таг, дар поин - подложить ба таги чизе гузоштан; подгореть аз таг сӯхтан 3) пахн шудани амал ба таг, поён, ба қисми поёнии чизе-подкопать аз зер кофтан; подшить аз таг дӯхтан 4) наздикшавӣ ба касе, чизе - подбежать тохта наздик шудан, давида омадан; подъехать савора наздик шудан 5) илова, изофашавӣ - подлить барилова рехтан, боз рехтан; подсыпать барилова рехтан, андохтан, пошидан о) иҷро шудани амал дар дарацаи сусттаре - подлечиться худро каму беш муолиҷа кунондан, худро каме табобат кунондан; подсохнуть андак хушк шудан, нимхушк шудан 7) ба таври махфӣ, пинхонӣ анҷом дода шудани амал - подглядеть пинҳонӣ нигоҳ кардан; подкрасться ноаён (махфӣ) наздик шудан 8) аз, паи, ақиби чизе анчом дода шудаии амал хамчун такрор ё хамрохшавй ба амали каси дигар - подвывать ҳамроҳ шуда уллос кашидан; подпевать ҷӯр шудан, ҳамовоз шудан
    2. префикси исмсозе, ки маънохои зеринро ифода мекунад: 1) дар зери чизе воқеъшуда - подземелье хонаи зеризаминӣ; подкожный зерипӯстӣ 2) дар наздикии зич ба чизе воқеъшуда - подтропики минтақаи назди тропик 3) қисм, шӯъба ё хиссаи чизеро ташкилдиханда - подкласс гурӯҳча, қисмча; як қисми гурӯҳ; подразделение қисм, қисмат, ҷузъ, узв 4) дар тахти идораи касе буда, ба соҳа ва доираи чизе мансуб буда - подопытный таҷрибавӣ; поднадзорный таҳтиназоратӣ 5) унвон ва рутбаи поёнтар нисбат ба каси дигар дошта, муовини касе дар ягон кор ва вазифа буда - подмастерье халифа; шогирди усто о) аз рӯи сифат ва хусусияти худ ба касе ё чизе наздик ва монанд буда - подгруздь подгруздь, занбӯруғи груздьмонанд

    Русско-таджикский словарь > под=

  • 22 за

    приставкаи префиксе, ки маънохои зеринро ифода мекунад:
    1. I) ибтидои амал: зааплодйровать ба чапакзанн сар кардан; заплакать ба гирья даромадан; забегать ба давутоз даромадан 2) итмоми амал: заасфальтировать асфальтфарш карда шудан 3) бо ҳиссачаи «ся» ё бе он - ба ҳадди охир расондани амал; аз ҳад зиёд кардани коре: заглядеться чашм дӯхта мондан, чашм канда натавонистан; заработаться бисьёр кор карда монда шудан; задарить тӯҳфаборон кардан; закормить хуб сер кардан 4) равона шудани амал ба он тарафи предмет ва ё берун аз ҳудуди чизе: зайтй за дерево ба паси дарахт гузаштан; завернуть за угол ба хамгашти кӯча тоб хӯрдан 5) зимнан иҷрошаванда будани амал: забежать сари роҳ даромадан; занести дароварда додан
    2. дар сифатсозӣ ва исмсозӣ маънои дар беруни чизе буданро ифода мекунад: загородный беруни шаҳр, берунишаҳрӣ; зарубежный хориҷӣ; заречье он тарафи дарё предлог
    1. с вин. (указывает направление движения за пределы чего-л.) аз, ба; уехать за город аз шаҳр берун рафтан; выбросить за окно аз тиреза берун партофтан; уйти за реку ба он тарафи дарё рафтан; выйти за дверь аз дар берун баромадан; вынести за скобки аз қавс баровардан // (под, внутрь, за) ба паси…, ба даруни…, ба; заткнуть рукавицы за пояс дастпӯшакро ба миёнбанд андармон кардан; положить за пазуху ба бағал андохган; поставить за шкаф ба паси ҷевон мондан; заложить руки за спину дастро ба пушт кардан
    2. с вин. (указывает на предмет, орудие, средство дейстдия чаще с гл. «сесть», «стоять» и т.п.)ба сари…; сесть за стол ба сари миз нишастан; сесть за руль ба сари руль нишастан; // (указывает на иачало действия, занятия) ба; взяться за работу ба кор сар кардан; приняться за учение ба таҳсил шурӯъ кардан,'). с вин. (указывает на промежуток времени в течение которого что-л. совершается) дар, дар зарфи…, дар бадали…, дар муддати…; за ночь выпало много снегу дар якшаб барфи зиёде боридааст; мальчик подрос за лето дар муддати тобистон бача калон шудааст; за последние три года дар се соли охир; эту работу можно сделать за два часа ин корро дар ду соат кардан мумкин аст; за один раз да як бор, якбора
    4. с вин. (указывает на время, отделяющее одно событые от другого) пеш, пеш аз; за час до отхода поезда як соат пеш аз рафтани поезд; за несколько дней до поездки якчанд рӯз пеш аз сафар
    5. с вии.(указывает на превышение предела, меры) аз; уже за полночь шаб аз нисф гузаштааст; ей далеко за сорок синнаш аз чил кайҳо гузаштааст
    6. с вин. (по причине, вследствие чего-л.) бинобар, ба сабаби…, барои…, ба хотири…; благодарить за услугу барои хизмат миннатдорӣ кардан; наказать за шалость барои шухӣ ҷазо додан; за что? барои чӣ?, ба чй сабаб?; за что его не любят? барои чӣ вайро нағз намебйнанд?; за что-то ба сабабе, бинобар
    1. (во имя, ради, в пользу чего-л.) ба, барои…, аз барои…, дар роҳи…, ба хотири; отдать жизнь за Родину барои Ватан ҷон супурдан; бороться за мир дар роҳи сулҳ мубориза бурдан; голосовать за предложение барои таклифе овоз додан; поднять тост за чьё-л. здоровье ба саломатии касе қадаҳ бардоштан // в знач. нареч. барои…, ба тарафдории…; он голосовал за вай ҳамчун тарафдор овоз додааст // в знач. сказ. разг. тарафдор; все за, один ты против ҳама тарафдору як худи ту зид // в знач. сущ. за разг. «тарафдор»; подсчитать все «за» ҳама «тарафдорҳо»-ро шумурдан
    8. с вин. (указывает на расстояние) дар, то, дар масофаи…; за десять километров от города дар масофаи даҳ километр аз шаҳр; за два шага от обрыва ду қадам дуртар аз ҷарӣ
    9. с вин. (в оомен на что-л.) ба бадали…, ба ивазӣ…; ба, бе; внести деньги за утерянную книгу пули китоби гумшударо нардохтан; уплатить за квартиру пули квартираро додан // (при обозначении цены) ба, ба нархи…; купить книгу за пять рублей китобро ба нархи панч сӯм харидан; за плату ба (бо) музд, пулакӣ
    10. с вин. (вместо кого-л.) ба ҷоп…, ба ивази…; он работает за мастера вай ба ҷои усто кор мекунад; расписаться за кого-л. ба ҷои касе имзо кардан; работать за двоих кори ду касро кардан
    11. с вин. (указывает на то,что предмет, на который направляется действие) аз; взять за руку аз даст доштан; держаться друг за друга дасти якдигарро гирифтан; ба якдигар такя кардан; дернуть за ручку двери дастаки дарро якбора кашидан; трава цепляется за платье алаф ба курта мечаспад
    12. с вин. (с глаголами «отвечать», «ручаться» и т. п.) барои…, ба; отвечать за порядок барои тартиб ҷавобгар будан; ручаться за точность рассказа ба дӯрустии ҳикоя зомин будан; заступаться за кого-л. тарафи касеро гирифтан 1
    3. с вин. (при обозначении лица, предмета, которые вызывают какое-л. чувство) аз, аз барои…, аз ваҷҳи…, барои…, ба ҷои…; мне стыдно за него аз барои вай хиҷолат мекашам; краснеть за кого-л. ба ҷои касе сурх шудан 1
    4. с вин. (с глаголами «выйти», «выдать», «сватать») ба; выйти замуж за кого-л. ба касе ба шавҳар баромадан 1
    5. с вин. разг. (в качестве кого-чего-л.) ҳамчун; признать за правило ҳамчун қоида қабул кардан; считать за честь шарафманд будан; он слышен за остряка ӯ ба теззабонӣ ном баровардааст 1
    6. с тв. (указывает на предмет, место, позади которого происходит действие) дар он тарафи…; дар пушти…, берун аз, дар паси…; жить за городом берун аз шаҳр зистан; стоять за дверью дар пушти дар истодан; за окном дар паси тиреза; за горами дар паси кӯҳҳо; за рекой дар он тарафи дарё;(внут-ри чего-л., за чем-л.) аз таги…, аз зери…, ба даруни…, ба паси…; держать за пазухой дар зери бағал доштан; солнце скрылось за тучами офтоб дар паси абрқо пинҳон шуд 1
    7. с тв. (указывает иа предмет, орудие, средство действия, чаще с гл. «сидеть», «стоять» и т. п.) ба назди…, ба сари…, дар сари…, дар паҳлӯи…, дар пеши…; сидеть за столом ба сари миз нишастан; сидеть за рулём дар сари руль нишастан; сидеть за книгой китоб хондан; за работой время прошло незаметно дар сари кор вақт номаълум гузашт 1
    8. с тв. (при обозначении движения, следования за кем-чем-л.) аз паси…, аз паи…, аз кафои…, аз ақиби…, аз дунболи…; идти [вслед] за кемзал. аз дунболи касе рафтан; следуйте за мной! аз пасм ман биёед!; гнаться за зайцем харгӯшро дунболагирӣ кардан 1
    9. ств. (во время какого-л. занятия) дар аснои…, дар вакти…, ҳангоми…; читать за обедом дар аснои хӯрок китоб хондан
    20. с тв. (после, вслед за кем-чем-л.) баъди…, пас аз; за дождливой весной наступило жаркое лето баъди баҳори сербориш тобистони гарм омад // (вслед, чередуясь) аз паси…, паи ҳам; читать книгу за книгой паи ҳам китоб хондан; шаг за шагом қадам ба қадам; один за другим яке аз паси дигаре; день за днём рӯз ба рӯз
    21. с тв. (по причине, из-за) аз сабаби…, бинобар; за шумом никто её не расслышал аз сабаби ғало-ғула гапашро ҳеҷ кас нашунид; за истечением срока бинобар тамом шудани мӯҳлат; за неимением свободного времени бинобар набудани вақти холй; за ненадобностью бинобар даркор набудан; за отсутствием улик аз сабаби набудани далел
    22. с тв. (с какой-л. целью) барои…, ба мақсади…, ба; пойти за водой барои об рафтан; послать за врачом ба духтур кас фиристодан; занимать очередь за билетами барои билет навбат гирифтан
    23. с тв. (указывает на лицо, предмет, который является объектом ухода, надзора, наблюдения) ба; смотреть за детьми ба бачаҳо нигоҳубин кардан; ухаживать за больными ба беморон нигоҳубии кардан; следить за чистотой ба гозагӣ назорат кардан
    24. с тв. (указывает на лицо, предмет, от которого зависит наступление какого-л. действия) ба сабаби…, сабаби…; задержка за утверждением проекта сабаб ин аст, ки лоиҳа ҳанӯз тасдиқ нашудааст; очередь за мной навбати ман; за вами долг ба гардани шумо қарз ҳаст
    25. с тв. (указывает на лицо, иредмет, которому присущи те или иные свой-ства): замечать за кем-л. недостатки камбудиҳои касеро пай бурдан
    26. с тв. (в значении предлога «с») бо; приказ за подписью директора фармон бо имзои директор; дело за номером два делаи (кори) рақами ду
    27. с тв. (с гл. «свататься») ба; свататься за дочь соседа ба духтари ҳамсоя хостгор шудан // (чаще со сл. «замужем»): быть замужем за кем-л. зани касе будан

    Русско-таджикский словарь > за

  • 23 действовать

    несов.
    1. кор (рафтор, амал) кардан; действовать сообразно закону мувофиқи қонун амал кардан; действовать неосмотрйтельно бе мулоҳиза кор (раф-тор) кардан; отряд действовал в тылу [у] врага отряд дар ақибгоҳи душман амал мекард
    2. кор кардан; телефон не действует телефон кор намекунад; машина хорошо действует мошин хуб кор мекунад
    3. чем разг. ҳаракат (кор, амал) кардан; действовать одной рукой якдаста кор кардан
    4. на кого-что и без доп. таъсир (асар) кардан; слова на него не действуют ба вай гап асар намекунад
    5. эътибор (қувват) доштан, дар амал (ҷорӣ) будан; закон действует со дня его опубликования қонун аз рӯзи эълон шуданаш эътибор пайдо мекунад <> действовать на нервы кому ба асаб расидан, асабонӣ кардан

    Русско-таджикский словарь > действовать

  • 24 возможность


    ж.
    1. амал
    возможность встречи зэIукIэныгъэм иамал
    2. амал
    упустить возможность амалыр зыIэкIэгъэкIын
    3. только мн. возможности амалхэр
    у него большие возможности ащ амалышхохэр иIэх
    ◊ по (мере) возможности амал зэриIэкIэ
    нет возможности амал иIэп

    Русско-адыгейский словарь > возможность

  • 25 взаимодействие

    с ҳамкорӣ, якҷоя амал кардан(и), таъсири (амали) мутақобил; во взаимодействии якҷоя амал карда, ҳамкорӣ карда с ҳамкорӣ, якҷоя амал кардан(и), таъсири (амали) мутақобил; во взаимодействии якҷоя амал карда, ҳамкорӣ карда

    Русско-таджикский словарь > взаимодействие

  • 26 на

    I
    предлог
    1. с вин. (указывает на-правление действия) ба, ба рӯи…, ба болои…; бар; идти на улицу ба кӯча рафтан; сесть на своё место ба ҷои худ нишастан; положить на стол ба рӯи миз гузоштан; не попадайся мне на глаза! ба назарам нанамо!; обижаться на кого-л. аз касе хафа шудан; ответ на вопрос ҷавоби савол; подписка на газеты ба газетаҳо обунашавӣ
    2. с вин. (при обозначении срока) ба, дар, ба муддати…, барои; работа на завтра кор барои фардо; увидеться на другой день дар рӯзи дигар вохӯрдан; запасти дров на зиму барои зимиетон ҳезум тайёр- кардан; работы ещё на целую неделю кор боз ба як ҳафтаи тамом мерасад
    3. с вин. (при обозна-чении колцчественной разницы, ше-пени превосходства или недостатка): опоздать на пять минӯт панҷ дақиқа дер мондан; старше на два года ду сол калон; на мёсяц раньше як моҳ пеш; на двадцать рублей больше бист сӯм зиёдтар
    4. с вин. (при обозначении множителя или делителя) ба; раз-делйть на три ба се тақсим кардан; помножить пять на четыре панҷро ба чор зарб задан; разделйть на две части ба ду ҳисса тақсим кардан; разрё-зать на кускй пора-пора кардан
    5. с вин. (при обозначении меры, коли-чества, определяющих границы чего-л.) ба; купить на дёсять рублёй ба даҳ сӯм харидан; хватит на всех ба ҳама мерасад. свин. (при обозначении цели, назначения) ба; взять на воспитание ба тарбия гирифтан; испытывать что-л. на прочность маҳкамии чизеро сан-ҷидан; комната на двух человек хонаи дукаса; обед на пять человек хӯрок барои панҷ кас
    7. с вин. (при обозна-чении условий, обстоятельств) бо; на голодный желудок бо дили наҳор, бо дили гурусна; на свёжую голову баъди истироҳат // (при словах, выра-жающих эмоциональную оценку события) барои, ба; на горе ба бадбахтӣ, бадбахтона; на мою радость хушбахтона
    8. с вин. (при обозначении образа действия) ба; верить кому-л. на слово ба қавли касе бовар кардан; говорить на память ёдакӣ гап задан, аз ёд гуфтан
    9. с вин. (при обозначении ка-кого-л. признака) бо, ба; хромать на одну ногу ба як пой лангидан; нечист на руку дасташ қалб, каҷдаст
    10. с предл. (при обозначении места) дар, ба, ба болои…,бар болои…, даррӯи…, дар пеши…; жить на юге дар ҷануб зиндагӣ кардан; сидёть на заседании дар маҷлис нишастан; оставить на столе ба болои стол монда рафтан; на ногах ботинки дар пояш ботинка // (соответствует предлогу «в») дар; на воённой слӯжбе дар хизмати ҳарбӣ; первый на селе работник беҳтарин коркуни деҳа; тоска на сердце дил хафа // (при обозначении предметов, лиц, в присутствии которых что-л. совершается) дар пеши…; на людях дар пеши мардум; на моих глазах дар пеши назари ман; на миру и смерть красна посл. марги бо ёрон (бо дӯстон) тӯй аст
    11. с предл. (на вопрос «когда») дар, дар вақти…; на каникулах дар вакти таътил; на той неделе дар ҳафтаи оянда; на этих днях дар ҳамин рӯзҳо; на нашей памяти дар хотири (дар ёди) мо
    12. с предл. (при обозначении средства передвижения) бо; лететь на самолёте бо самолёт паридан; плыть на пароходе бо киштй рафтан; кататься на лодке бо қаик сайр кардан
    13. с предл; (при обозначении образа действия): на всем скаку чорхезза-нон; на бегу давдавон, давон-давон; на лету 1) дар айни парвоз, парвозку-нон 2) перен. якбора, дарҳол, тез; он схватывает мой мысли на лету ӯ ба фикри ман дарҳол пай мебарад
    14. с предл. (при посредстве) дар, бо; жарить на масле дар равған бирён кардан
    15. с предл. (при обозначении устройства, свойства, состояния) гдор; вагон на рессорах вагони рессордор; матрац на пружинах матраси пружинадор 1
    6. с предл. в сочет. с гл.: играть на рояле рояль навохтан; говорить на русском языке бо забони русй гап задан; перевести книгу на таджикский язык китобро ба [забони] тоҷикӣ тарҷима кардан; свободно читать на английском языке ба забони англисӣ бемалол хондан 1
    7. с предл. (при обозначении пребываныя в ка-ком-л. состоянии) дар; стоять на часах дар посбонӣ истодан, каровулӣ кардан <> на что [уж] (как ни, хотя и очень) ҳар чанд ки, агар чанде
    II
    частица в знач. сказ. разг. ма, мана; на, возьми ма, гир; на тебе книгу мана ба ту китоб <> вот те (тебё) [и] на! ана!, оббо!, ана халос!; на тебе! ана инро бин!; ана халос!, оббо!
    частица: какой ни на есть чй хеле ки бошад, ҳар навъе ки бо-шад; кто ни на есть касе ки (кӣ ки) бошад, ҳар кӣ бошад, хар кас; что ни на есть бисёр, ҷудо, ниҳоят да-раҷа, гузаро
    IV
    приставка
    1. префиксест, ки барои сохтани феъл ва исмҳои феълӣ кор фармуда шуда, маъноҳои зеринро ифода мекунад: 1) равона шудани амал ба сатҳи предмет - набежать давида баромадан, давида рӯи чизеро пӯшондан; налететь парида омада хамла овардан; наскочить бархӯрдан, дучор шудан; дарафтодан; наехать бархӯрдан 2) болои предмет гузоштан - намотать печондан; нашить аз рӯй дӯхтан, дӯхта часпондан 3) ба ҷо овардани амал дар сатҳи чизе - намёрзнуть қирав бастан; ях бастан (кардан) 4) пурӣ, аз ҳад зиёд будани амал - наговорить бисёр гап задан, лаққидан; напечь пухтан, пухта тайёр кардан; навозить бисёр кашонда овардан; насолить намак (шӯр) кардан, дар намак хобондан; натопить гарм кардан, тафсондан 5) дар феълҳои бо «-ся» тамом мешудагӣ - сершавӣ, пурра қаноат кардани шахси амалкунанда - наболтаться хуб гап зада гирифтан; наработаться бисёр (хуб) кор кардан 6) дар феълҳои дорои суффиксҳои «ива», «ыва», «сва» - сустшавӣ, андак рӯй додани амал - напевать замзама кардан; насвистывать паст-паст ҳуштак кашидан 7) барои сохтани намуди мутлақи феъл хизмат мекунад - написать навишта тамом кардан, навишта шудан; нарисовать кашидан, сурат кашидан
    2. барои сохтани сифату исмҳои дорои маънои зерин кор фармуда мешавад: болои чизе мавҷудбуда - нарукавный рӯиостинӣ; нагрудник пешгир
    3. барои сохтани зарфҳо кор фармуда шуда, дараҷаи олӣ, ҳадди ниҳоӣ ва аломати чизеро ифода мекунад - накрепко бисёр сахт; насгрого бисёр ҷиддӣ

    Русско-таджикский словарь > на

  • 27 действие

    парда
    таъсир
    эътибор, расмият
    амал
    амал, амалиёт
    воқеа, ҳодиса
    кор, ҳаракат, амал

    Русско-таджикский словарь > действие

  • 28 действовать

    ҳаракат кардан, кор кардан, амал кардан
    амал кардан, рафтор кардан, кор кардан
    эътибор доштан, дар амал будан, қувват доштан
    таъсир кардан, асар кардан

    Русско-таджикский словарь > действовать

  • 29 добывать

    несовер. амал кæнын, фæрæз кæнын, арын

    добывать золото, руду – сызгъæрин, æрзæт амал кæнын

    добывать средства к существованию – цæрæнфæрæзтæ амал кæнын

    Русско-иронский словарь > добывать

  • 30 средство


    с.
    1. (способ действия) амал, шIыкIэ
    средства защиты зыкъэухъумэным иамалхэр
    пустить в ход все средства амал пстэури къызыфэбгъэфедэн
    2. средств
    средства производства производствэм исредствэхэр
    3. амал
    транспортные средства транспорт амалхэр
    4. (лекарство) Iэзэгъу уц
    5. только мн. средства ахъщ, мылъку
    отпустить средства на строительство псэолъэшIыным пае ахъщэ фэтIупщын
    средства к существованию щыIэныгъэ амалхэр (ахъщ, мылъку)

    Русско-адыгейский словарь > средство

  • 31 дело

    с
    1. кор; дело кипит кор дар авҷ аст; приняться за дело ба кор шурӯъ кардан; сидеть без дела бе кор нишастан; важное дело кори муҳим; общественное дело кори ҷамъиятӣ Ц чаще мн. дела машғулият, корҳо; государственные дела корҳои давлатӣ; хозяйственные дела корҳои хоҷагӣ; текущие дела корҳои ҷорӣ; у него дел по горло кораш аз мӯи сараш бисёр, ӯ бисёр серкор аст; заниматься делами бо корҳо машғул будан; обсуждать дела корҳоро муҳокима кардан; по делам службы бо корҳои идора; министерство иностранных дел вазорати корҳои ҳориҷӣ
    2. кирдор, кор, рафтор; сделать доброе дело кори савоб кардан
    3. разг. (полезное занятие) кор; он занят - ом вай ба коре банд аст; делу время, потёхе час ҳар кор вақту соат дорад // (нечто нужное) чизи муҳим (фоиданок), гапи пухта; он дело говорит вай гапи пухта зада истодааст, гапи вай ҷон дорад; не дело ты затеял кори беҷо кардӣ
    4. кор, ихтисос, касб; горное дело маъданканӣ, кӯҳкорӣ; издательское - о кори нашриёт; военное дело касби (кори) ҳарбӣ
    5. мақсад, вазифа, кор; правое - о кори ҳаққонӣ; дело укрепления мира во всем мире вазифаи (кори) мустаҳкам кардани сулҳ дар тамоми ҷаҳон
    6. кор; эҳтиёҷ; я к вам по делу ман ба пеши шумо бо коре омадам
    7. кор, вазифа; какое мне до этого дело? ба ин чӣ кор дорам?; это не моё дело ин кори ман не; не суйся не в своё дело ба ҳар ош қатиқ нашав; ба кори дигарон мудохила накун; это не твоего ума дело ақли ту ба ин кор намерасад; ему до всего дело вай ба ҳар ош қатиқ; это дело милйции ин кор ба милиция тааллуқ дорад, ин вазифаи милиция аст
    8. ҳодиса, воқеа, кор; это дело случилось давно ин ҳодиса кайҳо рӯй дода буд; дела давно мидел нувших дней корҳои кайҳо шуда гузаштагӣ; кори кӯҳна
    9. чаще мн. дела аҳвол, вазъият, корҳо, авзои кор, сурати ҳол; как ваши дела? аҳволатон (корҳоятон) чӣ тавр?; дела его плохи аҳволаш (корҳояш) бад аст; дела как сажа бела погов. дел кор хӯрҷин; кор чатоқ
    10. юр. кор; уголовное дело кори ҷиноятӣ; пересмотр дела аз нав дида баромадани кор; возбудить дело против кого-л. ба касе даъвогар шудан; расследовать дело корро тафтиш (тергав) кардан; прекратить дело корро хобондан
    11. канц. дела; дела хранятся в папках делаҳо дар папкаҳо нигоҳ дошта мешаванд; подшить к делу ба дела дӯхтан; дело номер пять делаи рақами панҷ
    12. с прил. в знач. сказ. кор, масъала; это дело нешуточное ин кори ҳазл не // с прил. в знач. вводн. сл. масъала; ясное дело, он прав масъала равшан (маълум), ҳак ба ҷониби вай аст; естественное дело, он не знал этого табиист, ки вай аз ин гап (кор) хабар надошт
    13. уст. савдо, кору бор, дӯкон; открыть своё дело дӯкон кушодан
    14. уст. ҳарбу зарб, корзор, набард, ҷанг; жаркое было дело! ҳарбу зарби сахт буд! <> дело житейское зиндаги-дия!; дело вкуса ҳар кию ҳар чӣ; дело привычки гап дар сари одат; дело прошлое кори гузашта, гапи гузашта; дело случая кори тасодуф; гиблое дело кори намешудагӣ; главное дело в знач. вводн. сл. муҳиммаш ин ки; алалхусус; грешным делом в знач. вводн. сл. айб бошад ҳам, мутаасифона; известное дело маълум ки…, албатта; лёгкое ли дело кори ҳазл не; это другое (иное) дело ин гапи дигар аст; первым делом дар навбати аввал, даставвал; понятное дело шак нест, аён аст; такое дело прост. гап ҳамин ки…; дело в шляпе прост. кор панҷ; дело за кем-чем кор вобаста ба…; дело за вами гап ба шумо, кор ба шумо вобаста аст; дело на мазӣ прост. кор пухтагӣ; и дело с концом, и делу конец вассалом, тамом, бо ҳамин тамом; в самом деле в знач. вводн. сл. ҳакиқатан, воқеан; ба ростӣ; в самом деле, куда он исчез? воқеан, вай куҷо шуд?; за дело! (призыв к началу работы) ба кор шурӯъ кунем!, остинро барзанем!; [бт-же] к делу! ба сари кор (матлаб) оем!, ба сари мақсад биёед!; между делом (дел) дар байни кор, кор карда истода; на деле дар ҳақиқат, дар амал; он на деле мог убедиться в этом вай дар амал ба ин кор (гап) бовар ҳосил карда метавонист; на самом деле дар амал, дар ҳақиқат; не у дел бе кор, аз кор берун, аз хизмат берун; оказаться не у дел аз сари хизмат рафтан; то и дело бисёр, доимо, ҳамеша, ҳар замон, дам ба дам; то ли дел о! аммо!, кори дигар!; то ли дело сон на, воздухе! аммо дар ҳавои кушод хоб кардан кори дигар; -делать кори муҳимме кардан; дело дошло (доходит) до… кого--чего кор ба… оид шуд (мешавад); дело идёт (двигается) к чему-л. кор ба ҷое мерасад (наздик шуда истодааст); дело идет к развязке кор анҷом ёфта истодааст; - идёт на лад кор соз шуда истодааст; дело идёт о ком-чем-л., дело касается кого-чего-л. гап дар бораи касе, чизе меравад; быть в деле ба кор бурда шудан, кор фармуда шудан; идтй (пойтй) в дело кор омадан, ба кор бурда шудан; иметь дело с кем-чем-л. бо касе, чизе сару кор доштан; пустить (употребить) в дело кор фармудан, ба кор бурдан; вйданное ли это дело? магар мумкин аст?, оё ип тавр шуда метавонад?; вот в чём дело! ана гап дар чист!, ана гап дар куҷо будааст!; всё делов этом ҳама гап дар ҳамин; в чем -дело? чӣ гап?; дело в том, что… гап ҳамин ки…, гап дар ин ки…; дело мастера боится посл. гунҷишкро кӣ кушад? -Қассоб; ба кордон кор осон; есть такое дело прост. хуб шудаст, хуб аст; за чем дело стало? чаро кор пеш намеравад?; моё (твоё и т. д.) дело маленькое ин кори ман (ту ва ғ.) не; моё (твоё и т. п.) дело сторона ин кори ман (ту ва ғ.) нест; ин ба ман (ба ту ва ғ.) дахл надорад; пока суд да дело то кор буд шавад; по сути дела моҳиятан, дар ҳақиқат; статочное ли это дело? уст. разг. оё (ҳеҷ) мумкин аст?, наход ки кор ҳамин хел шавад?; такие-то \делоа! корҳо ҳамин тавр! аиа корҳо чӣ хел!; это - о деситое ин аҳамият надорад, ин муҳим не; это \делоо его рук ин корро вай кардааст, ин кори вай аст

    Русско-таджикский словарь > дело

  • 32 бы

    межд. разг. э, эҳе, оҳо; бы кол я вижу! эҳе! шумо-ку!; бы кто это? оҳо! ин кист?; ба! а я и не знал! ^ ман надониста будаам! (б) частица ҳиссачае, ки бо феълҳои замони гузашта ва бо масдар омада маъноҳои зеринро мефаҳмонад: 1) эҳтимолӣ будани амал - он бы мог это сделать ӯ ин корро карда метавонист 2) шартӣ будани амал - вернись он, мне бы не уйти агар ӯ баргашта меомад, ман рафта наметавонистам 3) изҳори майлу хоҳиш - посмотреть бы новый фильм кошки мо филми навро тамошо мекардем 4) матлуб будани амал - вам бы следовало обратиться к врачу шумо мебоист пеши духтур мерафтед 5) таклиф, илтимоси боназокат - вы бы зашли к нему хуб мешуд, агар шумо ба назди ӯ медаромадед <> как будто бы гӯё, гӯё ки…, мисли ин ки…; если бы кошки, агар; как бы чӣ хел карда; хотя бы 1) (даже, если) ҳатто, агар ки… 2) (даже, например) чунончи, масалан; что бы ни… чӣ хеле ки…, хар чӣ ки…

    Русско-таджикский словарь > бы

  • 33 воплотить

    сов. что ифода кардан, таҷассум кунондан, муҷассам кардан, ба вуҷуд овардан, ба амал татбиқ кардан, ба амал гузарондан; воплотить замысел в новом произведении мақсадро дар асари нав ифода кардан; воплотить в жизнь ба амал овардан, ба ҳаёт татбиқ кардан; воплотить в себе таҷассуми чизе будан

    Русско-таджикский словарь > воплотить

  • 34 деиствие

    с
    1. амал, амалиёт; план деиствий нақшаи амалиёт; единство деиствий ягонагии амалиёт// мн. действия воен. амалиёт; военные деиствия амалиёти ҳарбӣ
    2. кор, ҳаракат, амал; привестй машину в деиствие мошинро ба ҳаракат овардан (ба кор андохтан)
    3. эътибор, расмият; продлить деиствие договора мӯҳлати эътибори шартномаро дарозтар кардан; соглашение вошло в деиствие с первого января созишнома аз якуми январь ба расмият даромад
    4. таъсир; деиствие лекарства таъсири дору; благотворное деиствие таъсири мусоид; под деиствием солнечных лучей таҳти таъсири шуоъҳои офтоб; игра актёра произвела сильное деиствие на зрителей бозии актёр ба тамошобинон таъсири зӯр бахшид
    5. чаще мн. действия рафтор, кирдорҳо; самовольные деиствия кирдорҳои худсарона; одобрить чьй-л. деиствия рафтори касеро маъқул донистан
    6. воқеа, ҳодиса; деиствие происходит в Ленинграде ҳодиса дар Ленинград рӯй медиҳад
    7. театр. парда; пьёса в четырёх деиствиях пиесаи чорпардагӣ
    8. мат. амал; четыре \деиствиея арифметики чор амали ҳисоб, ҳисоби чорамал

    Русско-таджикский словарь > деиствие

  • 35 живой

    (жив, -а, -о)
    1. зинда, барҳаёт; живая рыба моҳии зинда; его родители живы падару модари вай барҳаётанд
    2. зинда; живая матёрия материяи зинда; живая природа табиати зинда
    3. ҳақиқӣ, воқеӣ, арҷаста, амалӣ; живая действйтельность ҳақиқати воқей; жив ой пример героизма тимсоли барҷастаи каҳрамонӣ
    4. шух, чолок, чаққон, серҳаракат, зиндадил, пурҷӯшу хурӯш; живой ребёнок бачаи серҳаракат; живые глаза чашмоии шӯх
    5. гарм, гарму ҷӯшон; фаъолона; живая торговля бозори гарм; живая беседа сӯҳбати гарму ҷӯшон; живой интерес шавқу ҳаваси зиёд; живое участие иштироки фаъолона; живое любопытство мароқи зиёд
    6. фасеҳ, таъсирбахш; живой слог услуби фасеҳ; живой рассказ ҳикояи таъсирбахш
    7. ҳаётӣ, амалӣ, муҳим; живое дело кори амалӣ; живое начинание ташаббуси му-ҳим
    8. сахт, пуртаъсир; живая обида раиҷиши сахт; живбе воспоминание хотираи зинда
    9. тк. кр. ф. зинда; жив одной надеждой фақат бо умеду орзу зинда аст
    10. тк. кр. ф. чаще в сочет. со сл. «в душе», «в памяти», «в сердце» фаромӯшнашуда, дар хотир буда; они до сих пор живы в моей памяти онҳо то ба ҳол дар хотири ман мондаанд <> живой вес вазни зинда; живая вода фольк. оби ҳаёт, оби ҳайвон; живая изгородь чапарак, буттадевор; живой инвентарь мол, чорпо; живой портрет як себу ду тақсим; живое предание ривояти фаромӯшношуданӣ; живая рана реши равон; живая стена девори зинда (қатори зичи одамон); живые цветы гулҳои тару тоза; живые языки забонҳои зинда; живого места нет (не осталось) ҷои солимаш (ободаш) нест (намондаасг); жив ого слова не услышишь як даҳан гапи дуруст намешунави 2) ягон каси чақ-чақ мекардагӣ нест; на живую нитку нӯгидастӣ, нимкора, чала-чулпа; на жив ую руку шитобкорона, саросемавор, чалачулпа; ни жив ни мёртв на зиндаю на мурда; ни одной живой души ҷонзоде (ҳеҷ кас) нест; в живых берун аз гӯр, аз хок берун; жив-здоров сиҳату саломат; жив курилка! ҳанӯз намурдааст (на-мурдай)!; задеть (забрать) за живое кого-л. ба қитиқи касе расидан; по \живойому резать хомдаррон кардан, алоқаро зӯран катъ кардан

    Русско-таджикский словарь > живой

  • 36 из

    (изо) предлог с род.
    1. (указывает на предмет, место, откуда направлено действие) аз; мы приехали из Москвы мо аз Москва омадем; из достоверных источников аз рӯи манбаъҳои боэътимод; пить из пиалы аз (бо) пиёла нӯшидан
    2. (указывает на целос, из которого выделяется часть) аз; одно из двух аз ду яке; лучший из всех аз ҳама беҳтарин; младший из братьев бародари аз ҳама хурдӣ; один из ста аз сад яке
    3. (указывает на материал, из которого делается предмет) аз; сдёлать из дерева аз чӯб сохтан; ложки из серебра чумчаҳои нуқра
    4. (указывает на изменение, превращение) аз; из посёлка вырос город қасаба щаҳр шуд, касаба ба шаҳр табдил ёфт
    5. (указывает на причину, цель, основание) аз рӯи…, барои…, баҳри…; из благодарности аз рӯи миннатдорӣ; из любви к искусству аз рӯи ҳавас (иштиёқ) ба санъат; из уважения к вам ба хотири шумо, аз рӯи эҳтироме, ки нисбат ба шумо дорам
    6. в сочет. с предлогом «в» то, аз, ба; из года в год сол ба (аз, то) сол; изо дня в день рӯз то рӯз, рӯз ба рӯз (изо-, изъс-, ис-) приставка
    1. сарчаспаки феъл, ки маъноҳои зеринро мефаҳмонад: 1) самти ҳаракат аздарун ба берун - извёргнуть ҳаво додан; излучать паҳн кардан, нур пошидан (афкандан), шуоъ додан; изгнать рондан, ҳай (пеш) кардан 2) паҳншавии амал ба тамоми предмет - избегать давр зада баромадан; изранить сахт (ба куллӣ) захмдор кардан; изрёзать бурида пора-пора кардан 3) ба охир ё то ба ҳадде расонидани амал -изжарить бирён кардан, зирбондан; измучить сахт азоб додан; изругать сахт мазаммат (ҷанг, ҳакоратборон) кардан 4) сарф шудани предмете, ки объекти амал мебошад - измылить совида-совида (зада-зада) то охир сарф кардан (оид ба собун); израсхбдовать харҷ (сарф, хароҷот) кардан 5) бо иловаи ҳиссачаи ? дорои сифат ё хусусияте шудан - изолгаться дуруғгӯи гузаро шудан, дуруғгӯй шуда рафтан
    2. аз сифат ҳосил шудани зарф - изжелта- зардчатоб, зардча

    Русско-таджикский словарь > из

  • 37 осуществить

    сов. что иҷро кардан, ба ҷо (ба амал) овардан, ҷомаи амал пӯшондан; осуществить план планро иҷро кардан; осуществить социально-экономические преобразования дигаргуниҳои иҷтимоию иқтисодиро ба амал баровардан

    Русско-таджикский словарь > осуществить

  • 38 пере=

    приставка префиксест барои сохтани феълхо, ки маънохои зеринро ифода мекунанд: 1) аз як ҷо ба ҷои дигар ҳаракат кардан, аз [болои] чизе гузаштан - переплыть шино карда гузаштан 2) аз нав ё ба тарзи дигар такрор кардани амал - переделать аз нав кор кардан; перешить аз нав дӯхтан 3) аз хад гузарондан - пересолить бисёр намак зада шӯр кардан; перехвалить аз ҳад зиёд таъриф кардан 4) бартарӣ, афзалият дар ягон кор переспорить дар баҳс ғолиб омадан 5) пахншавии амал ба ашхосу ашёи бисёр - перессорить бисёр касонро 1 бо ҳам ҷанг андохтан о) ба ду ё ба
    II
    чанд щсм тақсим кардани чизе
    II
    перерубить бурида ду бӯлак кардан 7) аз як холат ба холати дигар табдил | додан - пережёчь сӯхта табдил додан (мас, хезумро ба ангишт) 8) андаке давом кардан ё кӯтохмуддат будани
    II
    амал - перекурить танаффус карда ! тамоку кашидан; перекусить каме хӯрок хӯрдан 9) бо бандаки «ся» дутарафа будани амалро мефахмонад

    Русско-таджикский словарь > пере=

  • 39 подействовать

    сов.
    1. на кого-что таъсир (асар) кардан, амал (кор) кардан; лекарство на него не подействовало дору ба вай амал накард; мои слова на него не подействовали суханони ман ба вай таъсир накард
    2. муддате кор (амал) кардан, каме ҳаракат кардан

    Русско-таджикский словарь > подействовать

  • 40 последовать

    сов.
    1. за кем-чем аз паи (аз изи) касе, чизе рафтан, аз паси касе рафтан; все последовали за ним ҳама аз паси ӯ рафтанд
    2. (произойти) омадан, ба амал (ба вуҷуд) омадан, содир шудан; показался огонь, и последовал взрыв оташ намоён шуду таркиш ба амал омад
    3. чему пайравй (гӯш) кардан, ибрат гирифтан, тақлид кардан; последовать чьему-л. совету аз рӯи маслиҳати касе амал кардан

    Русско-таджикский словарь > последовать

См. также в других словарях:

  • қамал — қорғау. зат. этногр. Ойыншылар үлкен шеңбердің бойына қатарға тұрып, қолындағы доппен шеңбердің ортасында қорғаушысы бар «қамалға» тигізуге тиіс. Кімде кім допты «қамалға» тигізсе, сол қорғаушысы болады. «Қ а м а л қ о р ғ а у» ойыны ашық алаңда… …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • Амал — ( утомительная работа , тягостный труд , невзгоды ), сын Гелема из колена Асира (1Пар 7:35) …   Библейская энциклопедия Брокгауза

  • амал — [عمل] а 1. кор, меҳнат, фаъолияти меҳнатӣ 2. вазифа, мансаб, мартаба 3. таъсир, асар; амали дору таъсири дору, фоидаи дору 4. сабзиш; нашъунамо; нағз амал кардан тез сабзидан, дар нашъунамо шудан 5. амалия, таҷриба; илму амал назарияю амалия; дар …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • амалӣ — [عملي] 1. мансуб ба амал; ҳақиқӣ, воқеӣ, мушаххас: чораҳои амалӣ 2. таҷрибавӣ, корӣ, вобастаи амал, татбиқӣ; муқоб. назариявӣ: корҳои амалӣ, фанҳои амалӣ, фаъолияти амалӣ …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • амал — (амалыр, амалхэр) 1. умение, возможность ШIыкIэ Предприятием нахьышIоу Iоф зэришIэным иамал пстэури зэрехьэ 2. помощь дэIэпыIэн Амал фэхъугъ Узыфае щыIэмэ, сэ сыамал П. М. ◊ Амал закI мастер на все руки ◊ Амал иIэп нет возможности …   Адыгабзэм изэхэф гущыIалъ

  • қамал, қорған — (Крепость) қоршауда қалған жағдайда ұзақ соғысуға қажетті барлық жабдықпен жабдықталған және қаруланған тұрақты гарнизоны бар, әскери жағынан маңызды мәні бар бекініс пункті (бекіністі қала). Қ. құрлықтық және теңіздік (теңіз жағалауындағы) болып …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • ғамал — ар. зат. кітаб. Амал, іс, жұмыс, еңбек, қимыл, тәсіл …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • амал — 1 1. (Қ орда: Сыр., Жал.) ауа райының салқындауы. Күндегіден бүгін күн а м а л екен, балам Қ орда., Сыр.). [Қырғызша амал жылдың алғашқы айы (22 наурыз – 21 сәуір аралығы, араб тілінен ауысқан сөз) (К. Юд., КРС, 55)]. 2. (Рес., Омбы) күннің… …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • ҷамалға — [جملغه] гуфт. воситаҳои таъмини рӯзгор, харҷу ташвиши оила; ҷамалға кашидан хонаводаро таъмин кардан, дар ташвиши воситаҳои рӯзгузаронӣ шудан …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • амалқасы — (Алм., Кег.) шара, амал. Тананы жотаға жеткізуге а м а л қ а с ы н істеп жүрмін (Алм., Кег.) …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • Амал — (труд несущий) (1Пар.7:35 ) сын Гелема, из колена Ассирова …   Библия. Ветхий и Новый заветы. Синодальный перевод. Библейская энциклопедия арх. Никифора.

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»