-
61 хæбæцц бадын
сидеть, расставив ногисм. хæбæцц лæууын -
62 хæстæг
(мн. хæстæджытæ)1. прил.хæстæг цæуын (балæууын) – подойти, приблизиться
хæстæг æрвад – близкий родственник
2. нареч.хæстæг бакæнын – породниться, сделаться родственниками
близко, близ3. сущ.хъæумæ хæстæг – близ деревни
хæстæг бакæнын – породниться, пожениться
-
63 цыппæртæ
цыппæртыл лæууын – стоять на четвереньках
-
64 цыхцырæг
(мн. цыхцырджытæ)1) струя; водопад, каскадцыхцырæгæй ныллæууын – литься струей
2) жёлоб; водосточная труба -
65 æвдисæн
1) показатель; свидетельствоæвдисæнтæ хæссын – приводить свидетельства
2) свидетель; очевидец -
66 æддиау
нареч. в стороне; в сторону; далеко внеæддиау лæууын – стоять в стороне
…йæ сæрыл – æддиау зылд къеп худ… – …у него на голове – кепка набекрень… (Хуыгаты С., Ацы хъарм хуры бын)
-
67 ауындзӕг
1) ჩამომკიდებელი2) ჯალათიауындзӕгӕй лӕууын გადმოკიდებული, რამეზე ჩამოკიდებული -
68 вахтӕ
ვახტიкуысты вахтӕ გადატ. შრომითი ვახტაсабырдзинады вахтӕ მშვიდობის ვახტა, მშვიდობის სადარაჯოზე -
69 зӕрдӕ
გული◊ зӕрдӕмӕ исӕг შთაბეჭდილებიანი, გულთან მიმტანი (რაიმე ამბისა); გულშემატკივარი, თანამგრძნობი, გულმტკივნეული◊ зӕрдӕйы уидаг მოფერება ძვირფასი, საყვარელი; გულის ფესვი◊ зӕрдӕ ӕвӕрын დაიმედება, იმედის მიცემა, გულის გაკეთება◊ зӕрдӕ ӕхсайын მოუსვენრობა, შფოთვა, გულის წუხილი◊ зӕрдӕ бавӕрын (сӕвӕрын) დაპირება, შეპირება, გამხნევება, იმედის მიცემა, გაგულოვნება, გაბედვინება◊ зӕрдӕ бахъазын მოწონება◊ зӕрдӕ дарын ა) იმედოვნება, გაანგარიშება; ბ) იმედის მიცემა◊ зӕрдӕ ӕлхӕнын გულისმოგება, ლაქუცი, მლიქვნელობა◊ зӕрдӕ райын ა) გახარება; ბ) კეთილმიდრეკილება, სიმპათიის გრძნობა◊ зӕрдӕ фехсайын დაეჭვება, შეყოყმანება◊ зӕрдӕ хӕссын გულისრევაмӕ зӕрдӕ хӕццӕ кӕны, мӕ зӕрдӕ хӕссы გული მერევა◊ зӕрдӕмӕхӕссын გულთან ახლოს მიტანა◊ зӕрдӕмӕ цӕуын მოწონება◊ зӕрдӕтӕ ӕвӕрын, зӕрдӕ фидар кӕнын დაიმედება; გამხნევება; გულის გამაგრება◊ зӕрдыл дарын ხსოვნა◊ зӕрдыл ӕфтауын (ӕфтын), зӕрдыл лӕууын кӕнын გახსენება◊ зӕрдӕ фӕсайын იმედების გაცრუება◊ мӕ зӕрдӕйӕ ჩემი აზრითцы дӕ зӕрды ис? გადატ. გულში რა გიდევს? რა გინდა, რას აპირებ?◊ мӕ зӕрдӕ йӕ нӕ исы არ მომწონს (გული არ იღებს, არ იკარებს)◊ мӕ зӕрдӕ дзы фӕцъӕх თავი მომაბეზრა◊ йӕ зӕрдӕ мыл фӕхудт ჩემზე ნაწყენი დარჩა◊ зӕрдӕйы тӕгтӕ გულის ძარღვები◊ зӕрдӕ бахъарм уын გულის წასვლა◊ зӕрдӕ бауазал уын ცუდად გახდომა◊ зӕрд ӕ бамӕгуыр уын გულისგატეხის, მოწყენილობის, სევდის გრძნობა◊ дӕ зӕрдӕ дӕм куыд дзуры გული რას გეუბნება (რას გკარნახობს)◊ мӕ зӕрдӕ йӕм ӕхсайы გული მიწუხს; მის გამო ვშიშობ; მის გამო ვწუხვარзӕрдӕйы цавд გულისცემა, გულის ფრიალი, გულის ფანცქალიзӕрдӕйы ахаст, зӕрд ӕйы уаг გუნება, სულიერი განწყობილება◊ мӕ зӕрдӕ – дзы фӕтахт თავი მომაბეზრა, მომწყინდა, მომბეზრდა -
70 къах
(მრ. къӕхтӕ) ფეხი◊ къахыл слӕууын кӕнын ფეხზე დაყენება (რაიმე საქმეში ხელის მომართვა; ვინმეს გზაზე დაყენება)къахы айст სვლა, სიარული, ფეხის გადადგმა -
71 науӕнгуыр
-
72 ных
1) შუბლი; წინამხარე (რაიმესი)3) ფრჩხილი, ბრჭყალი◊ ных къуырын უკუგდება, მოგერიებაныхмӕ лӕууын წინააღმდეგობა, წინააღმდეგობის გაწევა -
73 ныхӕй-ныхмӕ
პირისპირныхӕй-ныхмӕ ӕрлӕууын დაპირისპირება. ныхӕй-ныхмӕ лӕууӕг къуымтӕ მათ. მოპირდაპირე კუთხეები -
74 с
-წინდ.1) ზმნას აძლევს სრულ მნიშვნელობას2) აღნიშნავს მოძრაობას დაბლიდან მაღლაсхизын ასვლა (რამეზე, სადმე) -
75 сӕр
Iმრავალმნ.1) ანატ. თავიсӕрымагъз ანატ. თავის ტვინიсӕрыкӕхц (къуыдыр) ანატ. თავის ქალაсӕр ӕргуыбыр кӕнын ა) თავის დახრა; ბ) გადატ. სევდიანობა, დაღონება; დარდი, წუხილი2) სახურავი3) ხუფი, თავსახურავი4) მწვერვალი; წვერი, კენწეროбӕласы сӕр цъупп ხის წვერი, კრონა ხისა5) დასაწყისი6) საბაბი; მიზეზიIIზმნს. თანდ. მნიშვნელობით -ზე -
76 сӕргъы
1) ზევით, ზემოთ, მაღლა2) სათავეშიсӕргъы ӕрлӕууын საქვეყნოდ გამოცხადება, თქმა -
77 старт
სპორტ. სტარტი -
78 уырдыг
1) ციცაბო ფერდობი, დაღმართი, შვეული2) ვერტიკალური მდგომარეობაуырдыг лӕууын ა) სწორად დადგომა; ბ) მომსახურება (სუფრასთან) -
79 факт
ფაქტიфактты бындурыл лӕууын ფაქტებზე დამყარება, ფაქტებზე დაყრდნობა -
80 фарс
(მრ. фӕрстӕ)1) გვერდი, ფერდი, მხარე2) გადატ. ხელის მიშველება, მხარდაჭერა, დახმარება; გადატ. მომხრე, მხარის დაჭერა, მხარში ამოდგომაфарс лӕууын ა) გვერდში დგომა (დაცვა); ბ) დახმარება, შველაфарс хӕцын მიმხრობა, მიქომაგება, დაცვა
См. также в других словарях:
лæууын — ↓ алæууын, балæууын, æрлæууын, æрбалæууын, ралæууын, ныллæууын, слæууын, фæлæууын … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
алæууын — ↑ лæууын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: алæууынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: алæууæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: алæууæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз алæууын … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
балæууын — ↑ лæууын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: балæууынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: балæууæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: балæууæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз балæ … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ныллæууын — ↑ лæууын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: ныллæууынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: ныллæууæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: ныллæууæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз н … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
ралæууын — ↑ лæууын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: ралæууынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: ралæууæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: ралæууæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз ралæ … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
слæууын — ↑ лæууын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: слæууынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: слæууæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: слæууæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз слæууын … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
фæлæууын — ↑ лæууын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: фæлæууынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: фæлæууæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: фæлæууæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз фæлæ … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
æрбалæууын — ↑ лæууын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: æрбалæууынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: æрбалæууæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: æрбалæууæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
æрлæууын — ↑ лæууын Хуымæтæг, аразгæ, æдзæугæ мивдисæг. Æххæст хуыз. Æбæлвырд формæ бирæон нымæцы: æрлæууынтæ Æбæлвырд формæ æн ыл: æрлæууæн Æбæлвырд формæ æн ыл бирæон нымæцы: æрлæууæнтæ йедтæ Ифтындзæг: Æргомон здæхæн. Нырыккон афон. æз æрлæ … Словарь словообразований и парадигм осетинского языка
КЪАХЫЛ СЛÆУУЫН КÆНЫН — тж. КЪАХЫЛ СЛÆУУЫН 1. Бирæ искæйты сæзмæлын кæнын, исты хъуыддаг сын аразын кæнын. Поднять на ноги. To alarm; to get up; to rouse. Йæ фæсонæрхæджы дæр не рцæудзæн комендантæн... æнæхъæн хъæуы йæ къæхтыл кæй слæууын кодта, уыцы тырыса йæ нывæрзæн… … Фразеологический словарь иронского диалекта
ДЗЫРДЫЛ ХЪÆБÆР ЛÆУУЫН — Цы загъдæуа, уый æххæст кæнын, кæронмæ кæнын. Пырыстыф сфæнд кодта йæ дзырдыл хъæбæр лæууын. (Коцойты А. Хæлæрттæ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта