авыллар

аны бөтен авыл белә — его́ зна́ет вся дере́вня

авыл белән шәһәр арасындагы каршылыкны бетерү — уничтоже́ние противополо́жности ме́жду го́родом и дере́вней

авылдан авылга йөрү — е́здить по деревня́м (и сёлам)

авыл табигате — дереве́нская приро́да

авыл советы — се́льский (ау́льный, местечко́вый) сове́т

авыл районнары — се́льские райо́ны

авыл укытучылары — се́льские учителя́

авыл хезмәтчәннәре — се́льские тру́женики; тру́женики села́ (дере́вни)

авыл юллары — просёлочные доро́ги

тайгадагы беренче авыллар — пе́рвые поселе́ния в тайге́

анда әле шәһәрләр юк, авыллар гына — там нет ещё городо́в, име́ются то́лько селе́ния

бүген базарда нигәдер авыллар аз — сего́дня на ры́нке почему́-то ма́ло дереве́нских (сельча́н, се́льских)

Мәскәү әйләнә-тирәсе — окре́стности Москвы́

әйләнә-тирәне пычрату — загрязне́ние среды́

әйләнә-тирә авыллар — окре́стные сёла

әйләнә-тирәдәге авыллар — окре́стные дере́вни

әйләнә-тирәдәге халык — окре́стное населе́ние

во́лостька кергән авыллар — дере́вни, входя́щие в соста́в во́лости

во́лость урнашкан авыл — дере́вня, где располо́жена во́лость

во́лость писаре — волостно́й пи́сарь

күп авыллар җансызланды — мно́гие дере́вни опусте́ли

күз карашы җансызланды — взгляд (его́) потускне́л

караңгы төн — тёмная ночь

караңгы бүлмә — су́мрачная ко́мната

караңгы урам — неосвещённая у́лица

караңгы урман — дрему́чий лес

караңгы күк йөзе — тёмное не́бо

караңгы зәңгәр күлмәк — тёмно-си́нее пла́тье

ул караңгы төсләр генә кия — она́ но́сит то́лько тёмные цвета́

караңгы язмыш — тёмная судьба́

караңгы көннәр — беспросве́тные дни

якты һәм караңгы истәлекләр — све́тлые и мра́чные воспомина́ния

караңгы йөз — угрю́мое лицо́

караңгы чырай — мра́чный вид

караңгы эшләр — тёмные дела́

караңгы шәхес — непоря́дочная ли́чность

караңгы юллардан килгән байлык — бога́тство, прише́дшее сомни́тельными путя́ми

әсәрнең караңгы урыннары — тёмные места́ прозведе́ния

минем киләчәгем караңгы — моё бу́дущее нея́сно

караңгы кеше булып калу — оста́ться неве́жественным челове́ком

илнең караңгы почмаклары — глухи́е углы́ страны́

караңгы авыллар — отста́лые дере́вни

караңгыда калу — оста́ться в темноте́

бер караңгыдан икенче караңгыга — от темна́ до темна́

караңгы каршы алу — встре́тить хму́ро

караңгыда утыру — сиде́ть в темноте́

караңгы чырай белән — угрю́мо, мра́чно, неприве́тливо, негостеприи́мно

кыз үзгәргән, бераз мәдәниләшкән — де́вушка измени́лась, ста́ла цивилизо́ваннее

мәдәниләшкән авыллар — ста́вшие цивилизо́ванными дере́вни

мишәрләшкән авыллар — омиша́рившиеся дере́вни

мишәрләшкән кияү — омиша́рившийся зять

идәнгә мәрҗән сибелде — бу́сы рассы́пались по по́лу

җиргә борчак сибелде — по земле́ рассы́пался горо́х

очкын сибелде — посы́пались и́скры

идәндә төрле әйберләр сибелеп ята — на полу́ разбро́саны (раски́даны) ра́зные ве́щи

авыллар бер-берсеннән ерак сибелеп утырганнар — дере́вни разбро́саны далеко́ друг от дру́га

яктылык нурлары сибелә — льётся свет

уйлары төрле якка сибелде — мы́сли его́ спу́тались (рассе́ялись)

тирәдәге авыллар — окре́стные дере́вни

аяк астында чыбык-чабык шартлау — треск су́чьев (хво́роста) под нога́ми

мичтә коры утын шартлый (шартлап яна) — в пе́чи стреля́ют (треща́т, с тре́ском горя́т) сухи́е дрова́

сәхнә артыннан револьвер шартлый — за сце́ной звук вы́стрела (вы́стрел из револьве́ра)

сабын куыгы шартлагандай — как ло́пается мы́льный пузы́рь

дошманнар көнләшеп шартласын — пусть ло́пнут от за́висти враги́

сабырлыгы шартлады — терпе́ние (его́) ло́пнуло

термоатом шартлавы — термоя́дерный взрыв

ялкынсыз шартлау — беспла́менный взрыв

шартлау көче — взрывна́я си́ла

шартлау дулкыны — взрывна́я (уда́рная) волна́

безнең алда янган авыллар, шартлаган күперләр — пе́ред на́ми подожжённые дере́вни, взо́рванные мосты́

фәлән бай шартлаган — тако́й-то бога́ч обанкро́тился

кызыл мал кибете шартлаган — мануфакту́рный магази́н разори́лся

шартлаганчы ашау — объеда́ться/объе́сться, наеда́ться до отва́ла, съеда́ть ли́шнее

шартлаганчы эчү — вдо́воль напива́ться, пить ли́шнее, напива́ться вдре́безги; напива́ться до положе́ния риз

эчкәрге авыллар — отдалённые дере́вни

лагерьның якын-тирәсе — окре́стности ла́геря

якын-тирәдә кеше күренми — побли́зости никого́ нет

якын-тирә нәрсә әйтер бит — ? что ещё ска́жут бли́зкие?

якын-тирә авыллар — окре́стные дере́вни

якын-тирә кешеләр — бли́зкие лю́ди

янәшә яшәү — жить бок о́ бок

янәшә бару — идти́ ря́дом

йортларыбыз янәшә салынган — дома́ на́ши постро́ены по сосе́дству (ря́дом)

мәктәп янәшә генә безгә — шко́ла к нам бли́зко (с на́ми ря́дом)

янәшә бүлмәләр — сме́жные ко́мнаты

янәшә күршеләр — бли́зкие сосе́ди

янәшә авыллар — ближа́йшие дере́вни

янәшә-тирә яшеллектә — окре́стности в зе́лени

янәшә-тирә күрер инде — уви́дят окружа́ющие (сосе́ди)

янәшә-тирә авыллар — сосе́дние дере́вни