-
1 божий
-ья, -ье, επ.θεϊκός, του θεού•-ья воля θεού θέληση•
божий храм ο ναός (οίκος) του θεού.
εκφρ.- ья корова – α) ιάραβος, πασχαλιά (έντομο), β) ευλογημένος, ήσυχος, βολικός•каждый божий день – κάθε μέρα του θεού, καθημερινά•ясно как божий день – πεντακάθαρα, ολοκάθαρα. -
2 божий
бож||ийприл θεϊκός, οὐράνιος; ◊ каждый \божий день разг κάθε μέρα; \божийья коровка (насекомое) ἡ παπαδίτσα, ἡ λα-μπρίτσα. -
3 божий
[μπόζιϊ] επ. θεϊκός -
4 божий
[μπόζιϊ] επ θεϊκός -
5 свет
свет 1-а (-у), προθτ. в -, на -у α.1. το φως•солнечный свет ηλιακό φως, ηλιόφως•
свет луны το σεληνόφως, το φεγγαρόφωτο•
луч -а αχτίδα φωτός•
свет и тьма φως και σκοτάδι•
дневной свет το φως της μέρας•
читать при -е лампы διαβάζω με το φως της λάμπας•
зажечь свет ανάβωτο φως•
выключить свет σβήνω το φως•
чуть свет χαράματα, χαραυγή.
|| φέξιμο πρωινό•ещё до -а два часа δυο ώρες είναι ακόμα ώσπου να φέξει.
2. το φωτεινό μέρος (πίνακα, φωτογραφίας κ.τ.τ.).3. σαφήνεια, καθαρότητα αντίληψης, νόησης•свет истины το φως της αλήθειας•
свет знания το φως της γνώσης.
|| (χαίδ.) το είναι, η ύπαρξη•мой свет! το φως μου!
εκφρ.свет очей; свет жизни – το φως των ματιών• το φως της ζωής (πολυαγάπητος, ακριβός)•в два -а – παλ. με δυο σειρές παράθυρα•в -е – στο φως (α.πο άποψη)•показать в выгодном -е – δείχνω έτσι, όπως με ωφελεί•представить в ложном -е – παρουσιάζω απατηλά•видеть в розовом -е – τα βλέπω όλα ρόδινα (ωραιοποιώ μια κατάσταση)•ни свет ни заря – βαθιά χαράματα, όρθρος βαθύς•чем свет – κ. чуть свет το λυκαυγές, η χαραυγή•пролить ή бросить свет – χύνω, ρίχνω φως (ξεδιαλύνω, διαλευκαίνω).свет 2-а α.1. κόσμος, το σύμπαν, η πλάση, η οικουμένη, η υφήλιος•путешествовать вокруг света κάνω το γύρο του κόσμου•
части -а ο ι ήπειροι•
страны -а οι χώρες του κόσμου.
2. η κοινωνία, το ανθρώπινο περιβάλλον•всему -у известно όλος ο κόσμος το ξέρει.
|| ανώτερο κοινωνικό στρώμα•высший ο αριστοκρατικός κόσμος, η αριστοκρατία•
большой свет η ανώτερη κοινωνία.
εκφρ.Божий свет – βλ. 1 σημ. не близкий (близок, близкий) (απλ.) είναι μακριά ακόμα•новый свет – ο νέος κόσμος (η Αμερική)•старый свет – ο παλαιός κόσμος (Ευρώπη, Ασία, Αφρική)•тот свет – ο άλλος κόσμος (μεταθανάτιος)•этот свет – ο επίγειος κόσμος•- а преставление – βλ. светопреставление• на этом -е σ αυτόν τον κόσμο (τον επίγειο)•всё (никто, ничто) на -е – το παν, κανένας, τίποτε δε μπορεί να ανακαλέσει, την απόφαση (αποφασίστηκε αμετάκλητα)•выйти в свет ή увидеть свет – βγαίνω στη δημοσιότητα, βλέπω το φως της δημοσιότητας•извлечь на (божий) свет – βγάζω από το σκοτάδι στο φως (για κάτι κρυμμένο, λησμονημένο και αχρησιμοποίητο)•сжить ή согнать со света, со свету ή со света, со свету – θανατώνω•родиться ή появиться на свет – α) γεννιέμαι, έρχομαι στον κόσμο, β) εμφανίζομαι•на чем свет стоит – εμφανίζομαι πολύ γερά, εντονότατα, δριμύτατα. -
6 глядеть
-яду, -ядишь, επιρ. μτχ. глядя κ. λκ. ποίηση•глядючи, ρ.δ.
1. βλέπω, κοιτάζω, παρατηρώ, ορω, θεωρώ, θωρώ•глядеть не глядеться δε χορταίνω να κοιτάζω•
пристально глядеть καρφώνω τα μάτια.
2. προσέχω, επιβλέπω,παρακολουθώ, επιτηρώ•глядеть за детьми επιβλέπω τα παιδιά.
(απλ.) κοιτάζω (προσπαθώ) να διακρίνω στο πλήθος.3. έχω θέα προς, βλέπω, κοιτάζω•окна -ят на двор τα παράθυρα είναι (βλέπουν)προς την αυλή.
4. φαίνομαι•из-за туч -ла луна μέσα από τα σύννεφα πρόβαλε το φεγγάρι.
5. δείχνω, φαντάζω, έχω θωριά.6. (προστκ.) -и(те) πρόσεχε, -έχετε (για κίνδυνο ή απειλή)•-щ не усни! κοίτα, μην αποκοιμηθείς!
εκφρ.глядеть в оба глаза – τα μάτια σου τέσσερα•глядеть в гроб ή в могилу – είμαι εν όψει του μοιραίου, του τέλους, πεθαίνω οσονούπω, είμαι του θανατά•глядеть вон – κοιτάζω για φευγιό, για να το σκάσω•коса на кого – στραβοκοιτάζω κάποιον (δείχνω δυσαρέσκεια)•глядеть смерти (опасности, гибели – κ.τ.τ.) αντικρύζω το θάνατο, βλέπω το χάρο με τα μάτια•- я по кому-чему – ανάλογα (κατά) τον, το κ.τ.τ. -я по обстоятельствам ανάλογα με (κατά) τις περιστάσεις•по погоде -я – ανάλογα με (κατά) τον καιρό•на ночь -я – αργά το βράδυ, περασμένη η ώρα•того и -и – αυτό και να περιμένεις•не -ел бы на свет(божий) – δε σήκωνε κεφάλι από τη στενοχώρια•-я на... – κατά το παράδειγμα του...• подписать не -я υπογράφω με κλειστά τα μάτια (χωρίς να ελέγξω).κοιτάζομαι•глядеть на зеркало κοιτάζομαι στον καθρέφτη•
месяц -ится в речку το φεγγάρι φαίνεται στο ποταμάκι.
-
7 гнев
-а α.θυμός, οργή•вспышка -а ξέσπασμα οργής•
не помнить себя в -е γίνομαι έξω φρενών•
подпасть под чей-л. -πέφτω σε ε-ξοργισμένον•
навлечь на себя гнев επισύρω την οργή•
гнев божий οργή θεού•
воспламенить гнев ανάβω το θυμό•
сдерживать свой гнев συγκρατώ το θυμό•
излить свой гнев ξεσπώ το θυμό•
сменить гнев на милость ξεθυμώνω, μαλακώνω•
не во гнев будь сказано (με συγχωρείτε) δεν το είπα για να θυμώσετε.
-
8 закон
-а α.1. νόμος•основной закон θεμελιώδης (βασικός) νόμος•
избирательный закон εκλογικός νόμος•
чрезвычайный закон έκτακτος νόμος, έκτακτο μέτρο•
соблюдать -ы τηρώ τους νόμους•
свод -ов συλλογή νόμων, κώδικας•
уголовные -ы ποινικοί νόμοι•
обнародовать -ы δημοσιεύω νόμους•
нарушать -ы παραβιάζω τους νόμους, παρανομώ.
2. αρχή•закон архимеда η αρχή του Αρχιμήδη•
всемирный. закон тяготения ο νόμος της παγκόσμιας έλξης•
закон тяготения ο νόμος της βαρύτητας•
-ы развития природы и общества οι νόμοι εξέλιξης της φύσης και της κοινωνίας•
-ы классовой борьбы οι νόμοι της ταξικής πάλης.
3. κανόνας•-ы правописания οι ορθογραφικοί κανόνες•
-ы шахматной игры κανόνες σκακιού•
-ы приличия κανόνες καλής συμπεριφοράς.
4. παλ. θρησκεία.εκφρ.драконовские ή драконовы -ы – δρακόντειοι, νόμοι•закон божий – τα θρησκευτικά (σχολ. μάθημα)’ моисеев закон οι (δέκα) εντολές του Μωϋσή•ненаписанный закон – άγραφος νόμος•закон не писан (для кого) – δεν τον πιάνει ο νόμος (δεν είναι υ-τοχρεωμένος)•вопреки -а – παρά το νόμο•вне -а – εκτός νόμου•именем -а – εν ονόματι του νόμου•состоять ή жить в -е – ζω με νόμιμο γάμο•буква -а – το γράμμα του νόμου (αντίθετα προς το πνεύμα του νόμου). -
9 раб
-а α.1. δούλος•-ы и рабовладельцы δούλοι και δουλοκτήτες•
восстание -ов εξέγερση των δούλων.
|| υπήκοος, υπόδουλος, σκλάβος, ραγιάς.2. μτφ. υποχείριο, ανδράποδο, δουλοπρεπής.3. μτφ. ο κυριαρχούμενος, ο παρασυρόμενος•раб своих страстей δούλος των παθών του.
εκφρ.- Божий – παλ. δούλος του Θεού. -
10 суд
-а α.1. κρίση, γνώμη• εκτίμηση•суд общества η γνώμη της κοινωνίας•
суд истории η κρίση της ιστορίας•
на суд твой себя отдаю επαφίεμαι στην κρίση σου.
2. δ ι καστήρ ιο•гражданский суд πολιτικό δικαστήριο•
военный -το στρατοδικείο•
уголовный суд ή суд с присяжными заседателями το κακουργοδικείο•
верховный суд το ανώτατο δικαστήριο•
предстать перед -ом οδηγούμαι μπροστά στο δικαστήριο•
он оправдан по суду αυτός αθωώθηκε απο. το δικαστήριο•
вызвать в-у εγκαλώ στο δικαστήριο•
подавать в -у παραδίδω στο δικαστήριο• διώκω δικαστικώς•
попасть под суд πέφτω στο δικαστήριο),διώκομαι δικαστικώς•
товарищеский суд συντροφικό δικαστήριο•
суд чести δικαστήριο τιμής.
|| αθρσ. οι δικαστές. || το δικαστικό ίδρυμα.εκφρ.божий суд – η θεία δίκη•суд линца – λίντσιος νόμος•-ы и пересуды; -ы да пересуды – διαβούλια•в день -а – τη μέρα της (θεϊκής) κρίσης παλ. • пока суд да дело παρ έλκυση της υπόθεσης (ώσπου να βγει η απόφαση, θα περάσει πολύς καιρός).
См. также в других словарях:
божий — волей божией помре, выводить на свет божий, глас народа глас божий, каждый божий день, ни божьей зги не видать, тишь да гладь (крышь) да божья благодать.. Словарь русских синонимов и сходных по смыслу выражений. под. ред. Н. Абрамова, М.: Русские … Словарь синонимов
БОЖИЙ — БОЖИЙ, божья, божье. прил. к бог в 1 знач. ❖ Божий человек (ирон.) простодушный, не от мира сего, юродивый. Божья коровка 1) небольшой жучок, красный или желтый, с черными точками; 2) перен. человек безобидный, тихий, не умеющий за себя постоять… … Толковый словарь Ушакова
Божий — Божий, Михаил Михайлович Михаил Михайлович Божий Дата рождения: 1911 Место рождения: Николаев Дата смерти: 1990 Учёба: Николаевский художественный технику … Википедия
БОЖИЙ — БОЖИЙ, ья, ье. 1. см. бог. 2. Ничей, общий для всех. Божья вода по божьей земле течёт (стар. посл.). Толковый словарь Ожегова. С.И. Ожегов, Н.Ю. Шведова. 1949 1992 … Толковый словарь Ожегова
божий — БОЖИЙ, жья. Об абитуриенте: «неблатной», поступающий без протекции, без знакомства, без поддержки. У нас десять процентов божьих, остальные позвоночные (поступающие «по звонку», «блатные»). Из языка преподавателей высших учебных заведений … Словарь русского арго
божий — прил., употр. сравн. часто 1. Божьим вы называете то, что имеет отношение к Богу. Божий храм. | Божий промысел. 2. Божьей Матерью называют Марию, мать Иисуса Христа. Икона Казанской Божьей Матери. = Богоматерь, Богородица 3. Божьим светом или… … Толковый словарь Дмитриева
божий — ья, ье. к Бог Бо/жий свет (Земля, земной шар со всем сущим) Бо/жий суд (неизбежное возмездие за совершённые грехи) Закон Бо/жий. (православное вероучение как предмет преподавания; учебник по христианской догматике) Бо/жий человек (блаженный,… … Словарь многих выражений
Божий — Михаил Михайлович [р. 7(20).9.1911, Николаев], советский живописец, народный художник СССР (1963), действительный член АХ СССР (1962). Окончил художественный техникум в Николаеве (1933). Главным образом портретист. Б. стремится раскрыть… … Большая советская энциклопедия
Божий М. — Михаил Михайлович Божий Дата рождения: 1911 Место рождения: Николаев Дата смерти: 1990 Учёба: Николаевский художественный техникум Михаил Михайлович Божий (1911, Николаев 1990) украинский живописец … Википедия
Божий М. М. — Михаил Михайлович Божий Дата рождения: 1911 Место рождения: Николаев Дата смерти: 1990 Учёба: Николаевский художественный техникум Михаил Михайлович Божий (1911, Николаев 1990) украинский живописец … Википедия
Божий — Слово Божий указывает на принадлежность к. л. или ч. л. Богу. Единств. отступление от этого правила Мф 16:23, где слово Божие означает то, что касается Бога, имеет отношение к Богу … Библейская энциклопедия Брокгауза
