-
1 на...
πρόθεμαI.Χρησιμοποιείται για σχηματισμό ρημάτων και σημαίνει:1. κατεύθυνση της ενέργειας στην επιφάνεια του αντικείμενου: α) σύγκρουση, επαφή με το αντικείμενο: наткнуться на камень προσκρούω στην πέτρα, β) επίθεση, τοποθέτηση στο αντικείμενο, στην επιφάνεια του αντικειμένου: наклеить на стену επικολλώ στον τοίχο•нашить (на платье) επιρράπτω (στο φόρεμα).
2. πραγματοποίηση ενέργειας στην επιφάνεια του αντικειμένου ή σχηματισμός στην επιφάνεια: налипнуть, намрзнуть, насохнуть βλ. ρ.3. πλήρη επάρκεια ενέργειας: α) επέκταση της ενέργειας σε ακαθόριστο πλήθος αντικειμένων: набрать (ягод) μαζεύω (καρπούς)•настирать (белья) πλύνω (ρούχα). β) μέχρι το κανονικό ή το καθορισμένο, όριο: нарастить темпы αυξαίνω τους ρυθμούς. γ) γέμισμα με κάτι: набить погреб γεμίζω το υπόγειο•
накачать шину φουσκώνω το λάστιχο τροχού. δ) ολοκλήρωση της ενέργειας επιμελημένη εκτέλεση: нагладитъ, намыть, начистить βλ. ρ. παρακάτω, ε) (με το μόριο -(ся) εκτελώ αρκετά, ικανοποιήθηκα: нагуляться, насидеться.
4. (μόνο από θέμα ρ.δ. και με επιθέματα: -ива, -ыва, -ва τα οποία προσδίνουν στα ρ. σημασία μακράς διαρκείας)• σημαίνει μείωση έντασης της ενέργειας ή σημαντική δύναμη αυτής παραδείγ. χάρη: наигрывать, напевать, насвистывать.II.Σχηματίζει ρ.σ. μερικών ρημάτων: набальзамировать, напечатать, написать.III.Σχηματίζει επ. και ουσ. με σημ. ύπαρξης επί της επιφάνειας και αντιστοιχεί με το ελληνικό πρόθεμα «επί»: нагрудный, настольный, настенный, нарукавник, наколенник.IV.Σχηματίζει επιρ. με σημ. υπερθετικού β. ως εξής: крепко-накрепко, строго-настрого. -
2 авиа...
(πρόθεμα) αερο... -
3 безъ...
(πρόθεμα)1. χρησιμοποιείται αντί του «без» μπροστά από γιωτικά φωνήεντα π.χ. безъязычный.2. βλ. без... -
4 взо...
χρησιμοποιείται αντί του «вз...» μπροστά από το «Й» και και μερικά συμπλέγματα συμφώνων: взойти, взобраться, взорваться. -
5 взъ...
πρόθεμα βλ. «вз...»χρησιμοποιείται μπροστά από τα γιωτικά φωνήεντα: «Е», «Ю», «Я» π.χ. взъерошить, взъяриться. -
6 во...
Χρησιμοποιείται αντί του «в...» α) μπροστά από «Й», «ο»: войти, воодушевлять, β) μπροστά από δυο ή και περισσότερα σύμφωνα: вобрать, вогнать, водворить, вомну, воткнуть, γ) μπροστά από σύμφωνο, που το ακολουθεί «Ь»: волью, вошью. -
7 вос...
πρόθεμα αντί του воз...Χρησιμοποιείται μπροστά από τα άηχα σύμφωνα: воспеть, восходить. -
8 вс...
Χρησιμοποιείται αντί του «вз» μπροστά από άηχα σύμφωνα: вскипеть, вскружить, встревожить. -
9 въ...
Χρησιμοποιείται αντί του «в...» μπροστά από τα γιωτικά φωνήεντα: «Е», «Я» π.χ. въехать, въявь. -
10 вы...
πρόθεμα, σημαίνει: α) νύυηση από μέσα προς τα έξω π.χ. выехать, вывести, выбежать, β) αφαίρεση, βγάλσιμο, απομάκρυνση ενός μέρους του αντικειμένου ή ενός αντικειμένου από το άλλο π.χ. выбить, выломать, вывинтить, γ) ολοκλήρωση, τελείωμα, τέλος της ενέργειας π.χ. выбелить, выварить, вымокнуть, высушить, δ) επίτευξη κατόπιν ενέργειας π.χ. выпросить, выслужить, вытребовать, ε) με το μόριο «-ся» εκφράζει ολοκλήρωση της ενέργειας, αναγωγή αυτής ως το βαθμό που χρειάζεται π.χ. выплакаться, выспаться. -
11 до...
(πρόθεμα) προσδίνει στά ρήματα τις εξής σημασίες:1. ολοκλήρωση, περάτωση της ενέργειας: дочитать, допить, доесть,доехать.2. συμπλήρωση ως το κανονικό ή επιπρόσθετα: докупить, дополучать, досыпать.3. με το μόριο «-ся» σημαίνει ενέργεια μέχρι ενός αποτελέσματος, μέχρι ενός βαθμού: дозвониться, добудиться, дозваться, доболтаться.4. προ: дошкольный, дореволюционный.5. σε συνδυασμό με βραχέα ποιοτικά επίθετα σχηματίζονται επιρρήματα, που αντιστοιχούν με τα: κατά..., ολο...: «добела» – κάτασπρα, «досуха» – κατάξερα, «догола» – ολόγυμνα. -
12 за...
(πρόθεμα)I.Μ’ αυτό σχηματίζονται ρήματα με τις εξής σημασίες:1. έναρξη, αρχή ενέργειας, δράσης: зааплодировать, запеть κλπ.2. επίτευξη αποτελάσματος της ενέργειας ή κατάστασης: завоевать, закрепить κλπ.3. (με το μόριο «ся» ή κ. χωρίς αυτό) πέρα από τα όρια: захвалить, закормить.4. (κατεύθυνση της ενέργειας) πίσω απο•завернуть за угол στρίβω πίσω στη γωνία.
5. (κίνηση) πέρα, μακριά: завезти, загнать κλπ.6. (μπαίνω για λίγο, περνώ βιαστικά, στο πόδι)•забежать, занести κλπ.
7. (ενέργεια μόνο κατά την επιφάνεια ή στην άκρη): запилить.II.Χρησιμοποιείται για σχηματισμό ουσ. κ. επ. με σημ. πέρα, αντίπερα, από πέρα, πέρα απο: заречье, заречный. -
13 изъ...
Χρησιμοποιείται αντί του «из...» μπροστά από γιωτισμένα φωνήεντα: «Е», «Ю», «Я» π.χ. изъездить, изъявить. -
14 ис...
Χρησιμοποιείται αντί του «из» όταν βρίσκεται μπροστά από άηχα σύμφωνα π.χ. испить, истопить, искалечить. -
15 надъ...
Χρησιμοποιείται αντί του «над...» μπροστά από τα γιωτισμένα φωνήεντα: «Е», «Ю», «Я»: надъесть. -
16 наи...
Χρησιμοποιείται για σχηματισμό υπερθετικού βαθμού επιθέτων και επιρρημάτων: наилучший, наиболее. -
17 не...
Χρησιμοποιείται για σχηματισμό ουσ. κ. επ. και σημαίνει: α) αντιπαράθεση, αντίθεση, αντώνυμο: недруг, неправда, небольшой, невысокий, β) στέρηση, άρνηση, έλλειψη• (αντιστοχεί στο στερητικό α.): необоснованность, неискренний, γ) αντί: ненаучный. -
18 об...
( πρόθεμα)α) μπροστά από λέξεις, που αρχίζουν από φωνήεν: обыскать, обосновать, обучить, β) μπροστά από λέξεις, που αρχίζουν από σύμφωνο: обмыть, обклеить. -
19 обо...
πρόθεμα χρησιμοποιείται αντί του «о...» κ. «об...»α) μπροστά από λέξη που αρχίζει από «Й»: обойти. β) μπροστά από δύο ή περισσότερα σύμφωνα: оборвать, обогнать, ободрать. γ) πριν από σύμφωνο που ακολουθεί «Ь»: обобью, оболью, обольстить βλ. λ. -
20 объ...
πρόθεμα αντί του «о...»Χρησιμοποιείται μπροστά από τα: «Е», «Ю», «Я» βλ. λέξεις αμέσως παρακάτω.
См. также в других словарях:
πρόθεμα, το — και πρόθημα το ατος, γράμμα πριν από το θέμα της λέξης, όπως π.χ. βδέλλα (α)βδέλλα, πλόκαμος (α)πλοκαμός … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
πρόθεμα — public notice neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
πρόθεμα — το, ΝΜΑ, πρόθημα Ν [προτίθημι] νεοελλ. φωνήεν που τίθεται στην αρχή ορισμένων λέξεων, χωρίς να σχετίζεται με το θέμα τους, όπως λ.χ. ἀ μείβω, ὄ νομα, ἐ ρετμός στην αρχαία Ελληνική ή α μάχη, α τσίγγανος κ.ά. στη νέα Ελληνική, που αρχίζουν από… … Dictionary of Greek
διαμινο- — πρόθεμα οργανικών ενώσεων που δηλώνει την παρουσία δύο αμινικών μονάδων στο μόριό τους … Dictionary of Greek
μεθοξυ- — πρόθεμα που δηλώνει την ύπαρξη μεθοξυλίου στο μόριο μιας οργανικής ένωσης η οποία ανήκει στην τάξη τών αιθέρων … Dictionary of Greek
ελ — Πρόθεμα αραβικών ονομάτων. Βλ. λ. αλ … Dictionary of Greek
μαστρο- — πρόθεμα σε κύριο όνομα τεχνίτη: Ο καλύτερος τεχνίτης είναι ο μαστρο Νικόλας … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
προθεμάτων — πρόθεμα public notice neut gen pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
προθέματα — πρόθεμα public notice neut nom/voc/acc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
προθέματος — πρόθεμα public notice neut gen sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
τηλέφωνο — Το σύνολο των συσκευών και διατάξεων που απαιτούνται για την πραγματοποίηση μιας τηλεπικοινωνίας, κατά την οποία μεταβιβάζεται η ομιλία. Ένα τηλεφωνικό σύστημα αποτελείται βασικά από ένα μικρόφωνο, από ένα μέσο σύνδεσης, από ένα ακουστικό και από … Dictionary of Greek