-
1 ψῆφος
ψῆφος, ἡ, ein Steinchen, bes. ein kleiner abgeriebener, geglätteter, gerundeter Stein, ein Kiesel, ein glattgeriebener Flußkiesel; Pind. ποντία, Ol. 13, 44; auch ein künstlich geglätteter, polirter Stein, 7, 87; dah. Steinchen zu Mosaikarbeiten, Sp., auch Edelstein, δακτυλική, im Ringe, Pallad. 87 (XI, 290). – Dergleichen Steinchen wurden aber bes. gebraucht – a) zum Zählen od. Rechnen; ἐν ψήφῳ λέγειν, anrechnen, Aesch. Ag. 556; στρατοῦ πλῆϑος οὐδ' ἂν ἐν ψήφου λόγῳ ϑέσϑαι δυναίμην Eur. Rhes. 369; Rechenpfennig, Zahlzeichen, Her. 2, 36; vgl. Euen. 16 (IX, 251); D. Sic. 12, 13; αἱ ἐπὶ τῶν ἀβακίων ψῆφοι Pol. 5, 26, 13; οἱ περὶ τὰς ψήφους, der Rechner od. Wechsler, Ath. VII, 305; Alciphr. 1, 26; καϑαραὶ ψῆφοι, reine Rechnung, die aufgeht, Dem. 18, 227. – b) der Stein im Brettspiel; – ψήφων παιδιά, Taschenspielerei, οὐκ ἐν ψήφοις, ἀλλ' ἐν λόγοις Plat. Rep. VI, 487 c. – c) ein Steinchen oder Loos, womit eine Art Wahrsagerei getrieben wurde, ἡ διὰ τῶν ψήφων μαντική, Heyne Apoll. 3, 10, 2. 9 p. 274. – d) am häufigsten bes. bei Att. das Steinchen, dessen man sich zum Abgeben der Stimme bediente, das man in die Stimmurne, ὑδρία warf, Her. 8, 123; dah. auch die Stimme selbst, die man bei Wahlen od. beim Abstimmen über Beschlüsse abgiebt, ψήφου φορά Eur. Suppl. 500; εἰς ψῆφον ἔρχεται πόλεμος, er kommt zur Abstimmung, Entscheidung, 497; ψῆφον φέρειν, seine Stimme abgeben, Aesch. Eum. 645, u. öfter; Eur.; in Prosa, Plat., Andoc. 1, 2, ὑπέρ τινος, Lycurg. 7. 147. 149, περί τινος, 11. 13; ψῆφον ϑέσϑαι, Aesch. Ag. 790 Suppl. 631; οὐδὲ μετ' ἀρσένων ψῆφον ἔϑεντο 634; Lycurg. 13. 128; vgl. Dem. 29, 4; aber bei Her. 8, 123 ist ψῆφον τίϑεσϑαι »sich selbst seine Stitume geben«; διαφέρειν, Aesch. 3, 198; προςϑέσϑαι τινί, zu Jemandes Gunsten stimmen, Dem. 57, 69; διδόναι δήμῳ τὴν ψῆφον, abstimmen lassen, 59, 90; τὴν ψῆφον ἐπάγειν, dasselbe, Thuc. 1, 119. 125; ψῆφος ἐπῆκτο αὐτῷ περὶ φυγῆς, es wird auf Verbannung gegen ihn angetragen, Xen. An. 7, 7,57; ψῆφος κατ' αὐτῶν ὀλεϑρία βουλεύσεται Aesch. Spt. 181; ψήφῳ διαιρεῖν τοῦδε πράγματος πέρι Eum. 600; μή μ' ἁπλῇ κτάνῃς ψήφῳ, διπλῇ δέ, τῇ τ' ἐμῇ καὶ σῇ Soph. O. R. 607; Eur., der es sogar für Gerichtshof braucht, vom Areopag, I. T. 915; u. Ar., κατά τινος τὴν ψῆφον ἰχνεύειν Equ. 805, Schol. καταδικάσαι, ψήφῳ δακεῖν Ach. 354, Schol. οἷον καταδικάζειν; Plat. οἷς ἂν πλείστη γένηται ψῆφος, Legg. VI, 759 d; οὐ μεταλαβὼν τὸ πέμπτον μέρος τῶν ψήφων XII, 948 a; νικᾷ γὰρ πάσαισι ταῖς ψήφοις ὁ νόμος VII, 801 a; φανερὰ ψῆφος, offene Abstimmung, Xen. Hell. 2, 4,9; vgl. Thuc. 5, 74; ἄγειν ὑπὸ τὴν ὑμετέραν ψῆφον Dem. 59, 126; ἔρχεσϑαι ὑπὸ τὴν τῶν δικαστηρίων ψῆφον Aesch. 3, 19; ὑποχείρι ον ἔχοντες τῇ ψήφῳ Lycurg. 115, wie ἔχειν ὑπὸ τῇ ψήφῳ 2; – übertr., ταῖς τοῦ συμφέροντος ψήφοις μετρεῖν πάντα Pol. 2, 47, 5; – Abstimmung, ἐν μιᾷ ψήφῳ καὶ ἑνὶ ἀγῶνι Is. 6, 4; Stimmrecht, u. der durch Stimmenmehrheit gefaßte Beschluß, bes. einer Volksversammlung; aber auch τυράννων, Soph. Ant. 60, vgl. 628; übh. Urtheil, öffentliche Stimme, σὺ δὲ τίν' ἂν ψῆφον ϑεῖο Plat. Prot. 330 c; ψῆφος φλεγυρὰ βροτῶν Cratin. bei Ath. VIII, 344; – ψῆφοι ἱεραί sind heilige Bücher, Euen. 6 (XII, 172).
-
2 ψῆφος
ψῆφος, ἡ, ein Steinchen, bes. ein kleiner abgeriebener, geglätteter, gerundeter Stein, ein Kiesel, ein glattgeriebener Flußkiesel; auch ein künstlich geglätteter, polierter Stein; dah. Steinchen zu Mosaikarbeiten, auch Edelstein; δακτυλική, im Ringe. Dergleichen Steinchen wurden aber bes. gebraucht, (a) zum Zählen od. Rechnen; ἐν ψήφῳ λέγειν, anrechnen; Rechenpfennig, Zahlzeichen; οἱ περὶ τὰς ψήφους, der Rechner od. Wechsler; καϑαραὶ ψῆφοι, reine Rechnung, die aufgeht; (b) der Stein im Brettspiel; ψήφων παιδιά, Taschenspielerei; (c) ein Steinchen oder Los, womit eine Art Wahrsagerei getrieben wurde; (d) am häufigsten das Steinchen, dessen man sich zum Abgeben der Stimme bediente, das man in die Stimmurne, ὑδρία warf; dah. auch die Stimme selbst, die man bei Wahlen od. beim Abstimmen über Beschlüsse abgibt; εἰς ψῆφον ἔρχεται πόλεμος, er kommt zur Abstimmung, Entscheidung; ψῆφον φέρειν, seine Stimme abgeben; ψῆφον τίϑεσϑαι, sich selbst seine Stitume geben; προςϑέσϑαι τινί, zu jemandes Gunsten stimmen; διδόναι δήμῳ τὴν ψῆφον, abstimmen lassen; ψῆφος ἐπῆκτο αὐτῷ περὶ φυγῆς, es wird auf Verbannung gegen ihn angetragen; sogar für Gerichtshof gebraucht, vom Areopag; φανερὰ ψῆφος, offene Abstimmung; Abstimmung; Stimmrecht, u. der durch Stimmenmehrheit gefaßte Beschluß, bes. einer Volksversammlung; übh. Urteil, öffentliche Stimme; ψῆφοι ἱεραί, heilige Bücher -
3 καθαρός
καθαρός, rein, unbefleckt; εἵματα Od. 6, 61; ἐν καϑαρῷ, sc. τόπῳ, in freiem Raume, freiem Felde, wo Nichts im Wege ist, ὅϑι δὴ νεκύων διεφαίνετο χῶρος, Il. 8, 491. 10, 199. 23, 61; vgl. οἰκεῖν ἐν καϑαρῷ, im Freien wohnen, Plat. Rep. VII, 520 e, wie ἐν καϑαροῖς Legg. X, 910; wohin auch Soph. O. C. 1575 ἐν καϑαρῷ βῆναι zu ziehen, den Weg rein lassen; ἐν καϑαρῷ λειμῶνι, auf freier Wiese. Theocr. 26. 5; ϑάνατος, ein ehrlicher, schmachloser Tod, durch das Schwert, nicht den Strick, Od. 22, 462; so Folgde im eigtl. Sinne u. übertr. von sittlicher Reinheit; λέβης Pind. Ol. 1, 26; φέγγος, rein, ungetrübt. hell, P. 9, 90, wie φάος 6, 14 (vgl. ἐν αὐγῇ καϑαρᾷ Plat. Phaedr. 250 c, ἐν ἡλίῳ καϑαρῷ 239 c, καὶ λαμπρόν Tim. 72 c); ἀρετή 5, 2 u. öfter; καϑαροῖσι βωμοῖς ϑεοὺς ἀρέσονται Aesch. Suppl. 641; χεῖρες Eum. 303; Soph. O. C. 554; δόμος Eur. I. T. 1231; οὐκέτι καϑαρὰν φρέν' ἔχω Hipp. 1120, unverfälscht, ächt, wahrhaft, καϑαρὸς Τίμων Ar. Av. 154; δοῦλος, ἀπηκριβωμένος erkl. B. A. 105, 5, aus Antiphan.; ποταμοί u. ä., Her. 4, 53; τινός, rein wovon, 2, 38; τὸ ἐμποδὼν ἐγένετο καϑαρόν, das Hinderniß war aus dem Wege geräumt, 7, 183; στρατός 1, 211, wie τὸ καϑαρὸν τοῦ στρατοῦ, der gesunde Theil des Heeres, im Ggstz von ἀσϑενεῖς, 4, 135; ὁ τῶν κακῶν καϑαρὸς τόπος Plat. Theaet. 177 a; ἂν μὴ καϑαρὸς ᾐ τὰς χεῖρας φόνου Legg. IX, 864 e; τὸ καϑαρὸν καὶ τὸ ἀληϑές Phil. 79 e; καὶ εἱλικρινές 52 d; καὶ ἄκρατος νοῠς Xen. Cyr. 8, 7, 20; Sp., οὐ μόνον τὰς χεῖρας δεῖ καϑαρὰς ἔχειν τὸν στρατηγόν, ἀλλὰ καὶ τὰς ὄψεις Plut. Pericl. 8; τὸ καϑαρόν, die Reinheit, Them. 4; – καϑαραὶ ψῆφοι, reine Rechnung, die richtig ist, aufgeht, ἂν μηδὲν περιῇ, Dem. 18, 227; auch von der Reinheit des Styls. – Adv. καϑαρῶς, καὶ ἁγνῶς ἔρδειν ἱερά Hes. O. 334, Folgde, καὶ μετρίως τὸν βίον διεξελϑεῖν Plat. Phaed. 108 e, καὶ δικαίως Soph. 253 e, Sp.
-
4 καθαρός
καθαρός, rein, unbefleckt; ἐν καϑαρῷ, sc. τόπῳ, in freiem Raume, freiem Felde, wo nichts im Wege ist; οἰκεῖν ἐν καϑαρῷ, im Freien wohnen; ἐν καϑαρῷ βῆναι zu ziehen, den Weg rein lassen; ἐν καϑαρῷ λειμῶνι, auf freier Wiese; ϑάνατος, ein ehrlicher, schmachloser Tod, durch das Schwert, nicht den Strick; im eigtl. Sinne u. übertr. von sittlicher Reinheit; φέγγος, rein, ungetrübt, hell; οὐκέτι καϑαρὰν φρέν' ἔχω, unverfälscht, echt, wahrhaft; τινός, rein wovon; τὸ ἐμποδὼν ἐγένετο καϑαρόν, das Hindernis war aus dem Wege geräumt; τὸ καϑαρὸν τοῦ στρατοῦ, der gesunde Teil des Heeres, im Ggstz von ἀσϑενεῖς; τὸ καϑαρόν, die Reinheit; καϑαραὶ ψῆφοι, reine Rechnung, die richtig ist, aufgeht; auch von der Reinheit des Stils -
5 ψηφος
дор. ψᾶφος ἥ1) круглый камешек, галька, голыш Pind., Plat., Plut.ψήφῳ διατετραίνειν τι Her. — пробить что-л. камешком
2) драгоценный камень Luc.δακτυλικέ ψ. Anth. — камень в перстне
3) счетный камешекψήφοις λογίζεσθαι Her., Arph. или ψήφους τιθέναι Dem. — считать с помощью камешков;
ἐν ψήφῳ λέγειν Aesch. — высчитывать, исчислять;ἐν ψήφου λόγῳ θέσθαι Eur. — высчитать, исчислить;αἱ ψῆφοι καθαραί Dem. — ровный счет4) игральный камешек, шашка, костяшка Plat. Plut.5) вотивный камешек (для подачи голоса - преимущ. в судебной практике)ψήφῳ ψηφίζεσθαι Her., φῆφον θέσθαι Aesch., Her., Xen., Plat., διαφέρειν Thuc., Xen., ἀναφέρειν Xen., ἐπιφέρειν или βάλλειν Plut. — подавать голос;
οἷς πλείστη γίγνεται ψ. Plat. — получающие большинство голосов;ψ. ἀφανής Aeschin. — тайное голосование;πάσαις (sc. ψήφοις) κρατεῖν Luc. — получить все голоса, т.е. единогласное одобрение;ψ. πλήρης Aeschin., Plut., σῴζουσα или καθαιροῦσα Lys., λευκή Plut. — полный (непросверленный), спасающий или очищающий, белый камень, т.е. оправдательный голос;ψ. καταγνώσεως Thuc., διατετρυπημένη Aeschin., μέλαινα Plut. — камень осуждения, просверленный, черный, т.е. обвинительный голос;6) суждение, мнениеκατὰ τέν ἐμέν ψῆφον Plat. — по моему мнению
7) решение, постановлениеλιθίνα ψᾶφος Pind. — постановление, высеченное на камне
8) указ, повеление(τυράννων Soph.)
9) голосованиеτέν ψῆφον ἐπάτειν περί τινος Thuc. или προτιθέναι ὑπέρ τινος Dem. — предложить приступить к голосованию (обсуждению) чего-л.;
ἐπὴ τέν ψῆφον καλεῖν Plut. — призвать к голосованию10) право голоса(τέν ψῆφον или ἐξουσίαν ψήφου διδόναι τινί Dem., Plut.)
11) суд, судилищеὁσία ψ., ἣν Ζεὺς εἵσατο Eur. — установленное Зевсом священное судилище
-
6 ψῆφος
Aψηφάων Man.4.448
: ([etym.] ψάω):—a small round worn stone, pebble,ψᾶφος ἑλισσομένα Pi.O. 10(11).9
; οὐκ ἂν εἰδείην λέγειν ποντιᾶν ψάφων ἀριθμόν ib.13.46; ψήφῳ μούνῃ διατετρανέεις, opp. μόγις ἂν λίθῳ παίσας διαρρήξειας, Hdt. 3.12; ψ. ἄμμου a grain of sand, LXXSi.18.10.2 precious stone, gem, Philostr.VA3.27; esp. worn in a ring, Luc.DMeretr.9.II acc. to the various uses made of such pebbles:1 pebble used for reckoning, counter, λογίζεσθαι ψήφοις calculate or reckon by abacus, cipher, Hdt.2.36, etc.: hence to reckon exactly or accurately, opp. ἀπὸ χειρὸς λ., Ar.V. 656 (anap.);οὐ τιθεὶς ψήφους D.18.229
;ἐν ψήφῳ λέγειν A.Ag. 570
;ἐν ψήφου λόγῳ θέσθαι E.Rh. 309
: metaph.,ταῖς τοῦ συμφέροντος ψήφοις μετρεῖν τὰς ἔχθρας καὶ τὰς φιλίας Plb.2.47.5
: hence ψῆφος itself for a cipher, number, πὸτ ἄρτιον (sc. ἀριθμὸν)ποτθέμειν.. ψᾶφον Epich.170
: pl., accounts, καθαραὶ ψ., where there is an exact balance, D.18.227;οἱ περὶ τὰς ψ.
calculators,Alciphr.
1.26;ψήφων ἄπειρος Plu.2.812e
; δακτυλικὴ ψ. reckoning on the fingers, AP11.290 (Pall.); of astrological calculations, Vett.Val.10.15, al.b in Magic, κατέχων τὴν ψ. (i. e. the object on which the number is written) λέγε .. PMag.Par.1.1048, cf. 937.5 pebble used in voting,ψήφῳ ψηφίζεσθαι Hdt.9.55
;ἐὰν μὴ τῇ ψ... ψηφίσωνται κρύβδην ψηφιζόμενοι D.59.89
: hence, the vote itself, ψῆφον φέρειν give one's vote,ἐν καρδίᾳ ψ. φέροντες A.Eu. 680
, cf. And.1.2, D.57.61, etc.;ὑπέρ τινος Lycurg.7
;περί τινος Id.11
, etc.;ψήφου φορά E.Supp. 484
; ψῆφον τίθεσθαι, = ψηφίζεσθαι, Hdt.8.123, cf. 6.57;εἰς τεῦχος.. ψήφους ἔθεντο A.Ag. 816
; c. inf., Hdt.3.73;ψ. προσθέσθαι Th.1.40
; ψήφῳ διαιρεῖν to determine by vote, A.Eu. 630; ψήφῳ κρίνειν, Th.1.87, etc.;μεταλαβὼν τὸ πέμπτον μέρος τῶν ψ. Pl.Ap. 36b
, cf. Lex ap.D.21.47: in collect. sense, ἐχρῆν.. ψ. περὶ αὐτοῦ γενέσθαι a vote is taken, Antipho 5.47;ἡ καθαιροῦσα ψ. Lys.13.37
;ἡ σῴζουσα ψ. D.19.66
; οἷς ἂν πλείστη γένηται ψ. a majority of votes, Pl.Lg. 759d: τὴν ψῆφον ἐπάγειν to put the vote or question, of the president, Th.1.119, 125;ψῆφον δοῦναι περί τινος IG22.222.24
, cf. D.21.188;ψ. ἀναδοὺς περί τινος App.BC1.100
; soψ. περὶ ἡμῶν ὑπὲρ ἀνδραποδισμοῦ προτεθεῖσαν D.19.65
; διένεμον (vv. ll. διενέμοντο, ἔφερον) τὰς ψ. were casting their votes, Hdt.8.123; ὑπὸ ψήφου μιᾶς with one accord, Ar.Lys. 270; ψ. φανερά open voting,ψ. φανερὰν διενεγκεῖν Th.4.74
;τὴν ψ. οὐκ εἰς καδίσκους ἀλλὰ φανερὰν ἐπὶ τὰς τραπέζας τίθεσθαι Lys.13.37
, cf. Pl.Lg. 767d, 855d; opp. ψ. ἀφανής voting by ballot, Aeschin.3.233;κρύβδην τὴν ψ. φέρειν Arist. Rh.Al. 1433a23
, cf. 1424b2, Ath.69.1.b that which is carried by vote, a vote, ψ. καταγνώσεως a vote of condemnation, Th.3.82; ψῆφος αὐτῷ ἐπῆκτο περὶ φυγῆς a vote of banishment was moved for against him, X.An.7.7.57, cf. A.Th. 198;ψήφῳ πόλεως γνωσθεῖσαι Id.Supp.7
(anap.):—hence,c any resolve or decree,ψ. τυράννων S.Ant.60
; λιθίνα ψᾶφος a decree written on stone, Pi.O.7.87; διδοῖ ψᾶφον περ' αὐτᾶς [the oak] gives judgement of itself, Id.P.4.265; ψ. φλεγυρὰ βροτῶν, i. e. public opinion, Cratin.57 (lyr.); τίν' ἂν ψῆφον θεῖο; what judgment.. ? Pl.Prt. 330c, cf. R. 450a;ἡ ἐμὴ ψ. Id.Phlb. 57a
.d Ἀθηνᾶς ψ., calculus Minervae, prov. phrase to express acquittal, when the votes were even, Philostr.VS2.3.e ψ. is sts. omitted,κἂν ἴσαι γένωνται Ar.Ra. 685
(lyr.);πάσαις κρατεῖν Luc.
Bis Acc.18, cf. 22.f Διὸς ψῆφος (ψῆφοι Hsch.
), prov. ἐπὶ τῶν ἱερῶν καὶ ἀθίκτων, of the scene of contest betw. Athena and Poseidon, Suid., etc.g Κόννου ψ., negligible quantity, cipher, Ar.V. 675 (anap.), cf. Κοννᾶς.7 metaph., influence,πόλις μεγάλην ψ. ἔχουσα Lib.Or.18.13
. -
7 Balance
subs.Lie in the balance: met., V. ἐν ῥοπῇ κεῖσθαι, P. κινδυνεύεσθαι.Equilibrium: P. ἰσορροπία, ἡ, τὸ ἀντίπαλον.Surplus: P. τὸ περιόν, περιουσία, ἡ.Is the balance of trade so much in our favour? τοσοῦτον αὐτῶν πλεονεκτοῦμεν κατὰ τὴν ἐμπορίαν; (Plat., Euth. 15A).Come, strike a balance: V. φέρʼ ἀντίθες γάρ (Eur., Heracl. 153).Weigh in the balance: P. ἐν ζυγῷ ἱστάναι.——————v. trans.Weigh: Ar. and P. ἱστάναι.met., put one thing as a set off against another: P. and V. ἀντιτιθέναι (acc. and gen.), V. ἀντισηκοῦν (dat. or gen.), P. ἀντιτάσσεσθαι (mid.) (acc. and πρὸς, acc.); see Counterbalance.Balance accounts: P. διαλογίζεσθαι.Make equal: P. ἀντίπαλον καθιστάναι; see Counterbalance.V. intrans. P. εἰς ἀντίπαλα καθίστασθαι.If the accounts balance: P. ἂν καθαραὶ ὦσιν αἱ ψῆφοι (Dem. 303).Woodhouse English-Greek dictionary. A vocabulary of the Attic language > Balance
См. также в других словарях:
ψήφος — η / ψῆφος, ΝΜΑ, και ψήφος, ο, Ν, και δωρ. τ. ψᾱφος Α καθένα από τα λίθινα κατά την αρχαιότητα ή μολύβδινα κατά τους νεώτερους χρόνους σφαιρίδια τα οποία έριχναν σε ειδική κάλπη οι μετέχοντες σε ψηφοφορία (α. «πήρε πέντε χιλιάδες ψήφους» β. «τῶν… … Dictionary of Greek
καθαρός — ή, ό, θηλ. και καθαρά (AM καθαρός, ά, όν, Α δωρ. τ. κοθαρός, αιολ. τ. κόθαρός) 1. απαλλαγμένος από βρομιές, καθαρισμένος, παστρικός (α. «καθαρά ρούχα» β. «καθαρά χροΐ εἴματ ἔχοντα», Ομ. Οδ.) 2. απαλλαγμένος από κάθε ξένη ουσία, αμιγής, γνήσιος,… … Dictionary of Greek