-
1 εὔθῡνος
εὔθῡνος, ὁ, der Untersucher, der Richter. εὔϑυνος βαρύς Aesch. Pers. 814, vgl. Eum. 263. Bes. in Athen die Behörde, welche von den Beamten, nachdem sie ihr Amt niedergelegt hatten, die Rechenschaft (vgl. εὔϑυνα) abnahm, Andoc. 1, 78, im Gesetz; Plat. Legg. XII, 945 a ff.; Arist. Pol. 6. 3.; Vgl, λογιστής, Böckh, s Staatsh. I S. 205 f.; Hermann's Gr. Staatsalterth. §. 154.
-
2 εὔθῡνος
-
3 ἀν-υπ-εύθῡνος
ἀν-υπ-εύθῡνος, keine Rechenschaft abzulegen verpflichtet, nicht verantwortlich, καὶ αὐτοκράτωρ Plat. Legg. IX, 875 d; öfter ἄρχων; Arist.; Ar. Vesp. 587; bei Plut. der Dictator.
-
4 ἀν-εύθῡνος
ἀν-εύθῡνος ( εὐϑύνη), 1) keiner Prüfung unterworfen, nicht rechenschaftspflichtig, unumschränkt, τῇ μουναρχίῃ ἔξεστι ἀνευϑύνῳ ποιέειν τὰ βούλεται Her. 3, 80; dem ὑπεύϑυνος entgegenstehend, Thuc. 3, 43; Luc. abd. 22. – 2) der nicht zur Untersuchung gezogen zu werden braucht, unschuldig, Arist. pol. 2, 9; ἁμαρτημάτων Luc. Nigr. 9, frei von Fehlern.
-
5 ὑπ-εύθῡνος
ὑπ-εύθῡνος, rechenschaftspflichtig, bes. der dem Staate wegen eines verwalteten Amtes Rechenschaft schuldig ist, verantwortlich; ἀρχή, im Gegensatz von μουναρχίη, Her. 3, 80, wie Aesch. τραχὺς μόναρ-χος, οὐδ' ὑπεύϑυνος κρατεῖ, Prom. 324; ὑπ. πόλει Pers. 209; παραίνεσις, Thuc. 3, 43; im Heliasteneide, Dem. 24, 150. Ueberh. unterworfen, abhängig, nicht sein eigner Herr, τὸ δούλων σῶμα ὑπεύϑυνον τῶν ἀδικημάτων id. 24, 167; auch = schuldig, τινός, Antiph. 6, 43; Luc. salt. 27; – τινί, unterworfen, τιμωρίᾳ Lycurg. 148, κινδύνῳ 129; vgl. Dem. 18, 189; τῷ συκοφάντῃ Aesch. 2, 170.
-
6 εὐθυντής
εὐθυντής, ὁ, = εὔϑυνος, Plat. Legg. XII, 945 b.
-
7 εὐθύνω
εὐθύνω ( εὐϑύς), ion. ίϑύνω, gerade machen, richten, ῶσπερ ξύλον διαστρεφόμενον εὐϑύνουσιν ἀπειλαῖς καὶ πληγαῖς Plat. Prot.. 325, d; richten, lenken, τὸν δ' οἰωνὸν γνώμ στομίωιν ἄτερ Aesch. Prom,. 287, χερσὶν παῖδα Soph. Ai. 542. das Kind an der Hand führen, πόλιν. Ant. 178, λαὸν δορί Eur. Hec. 9; ἀμφῆρες δόρυ, das Schiff, Cycl. 15, ἡ νίας Ar. Av. 1738. ἅρματα Isocr. 1, 32. Uebertr., ἐπέων οὖρον ἐπί τινα Pind. N. 6, 29; ὄλβον καὶ κτεάνων δόσιν, Glück verleihen, P. 1, 46; λαοῖς δίκας, das Recht verwalten, 4, 153; δίκας σκολιάς Solon bei Dem. 19, 255 (V. 36), wieder gerade machen, verbessern. Dah., wie Plat. Prot. 326 e sagt, ὡς εὐϑυνούσης τῆς δίκης, in Beziehung auf die Strafe, zurechtweisen, bestrafen, tadeln; Plut. u. a. Sp. – Zur Rechenschaft ziehen, εἰς τούτους εἰςάγειν τοὺς ἄρξαντας καὶ εὐϑύνειν Plat. Polit. 299 a; ἡ τῶν ἐφόρων ἀρχὴ πάσας εὐϑύνει τὰς ἀρχάς Arist. rhet. 2, 9; εὐϑύνεσϑαι τῆς ἐφορίας, darüber zur Rechenschaft gezogen werden, 3, 18; vgl. τῶν ἀδικημάτων εὐϑύνϑη Thuc. 1, 95, D. Hal. 11, 46; verurtheilen, προβατείαις εὐϑύνειν, Plut. Poplic. 11, zu einer Strafe, die in Schaafen entrichtet wird. – Das Amt des εὔϑυνος verwalten, Plat. Legg. XII, 946 c.
-
8 εὐθῡνης
εὐθῡνης, ὁ, = εὔϑυνος, VLL. aus Lys.
-
9 ἀν-
ἀν-, Praefixum, latein. in-, deutsch un-, vgl. ἀνά u. ἄνευ, hebt den Begriff des Wortes, vor welches es gesetzt wird, auf, od. schwächt ihn so, daß ein Tadel darin liegt, wie ἀπρόσωπος, mit häßlichem Gesicht. Vollständig vor Wörtern, die mit einem Vokal anfangen, wie ἀν-αίτιος, αν-εύϑυνος, ἀν-ήνιος, ἀν-ίερος, ἀν-όμοιος, ἄν-υλος, ἀν-ώδυνος, un schuldig, un verantwortlich, zügel los, un heilig, un ähnlich, wald los, schmerzlos. Vor Consonanten fällt ν fort, z. B. ἀ-ϑάνατος. unsterblich; dahin gehören auch die Wörter, welche das Digamma oder irgend einen anderen später abgefallenen consonantischen Anlaut hatten; vgl. z. B. ἄιστος, ἄοινος; weil aber mehrere consonantische Anlaute, zu denen auch das Digamma gehört, nach Belieben bald gesprochen wurden, bald nicht, so findet sich z. B. neben ἄοπλος auch ἄνοπλος, neben ἄουτος ἀνούτατος, u. mehrere Wörter wurden sogar contrahirt, ἀέκων ἄκων, ἀεργός ἀργός, ἀεικία αἰκία, Ἀίδης Αιδης. In ἀμφασίη erscheint ἀν- vor einem Consonanten, des Wohllauts u. des Metrums halber; in ἀννέφελος ist das ν von νεφ- des Metrums halber verdoppelt. In einigen Formen lautet das Präfixum ἀνα, Iliad. 9, 146. 288. 13, 366 ἀνάεδνον, Hesiod. Th. 660 ἀνάελπτα; man will ἀνέεδνον u. ἀνέελπτα ändern, allein nach Scholl. Aristonic. Iliad. 13, 366 las Aristarch ἀνάεδνον, woraus wenigstens folgt, daß dies die am besten verbürgte, wenn nicht die einzige in Frage kommende Lesart war; ἀνάπνευστος = ἄπνευστος Hesiod. Th. 797 ist zweifelhaft, u. bei ἀνάγνωστος = ἄγνωστος kann ein Mißverständniß obwalten. – Vgl. Buttmann Lexil. 1, 274 Lobeck Phryn. 728.
-
10 ἀνεύθῡνος
ἀν-εύθῡνος, (1) keiner Prüfung unterworfen, nicht rechenschaftspflichtig, unumschränkt (2) der nicht zur Untersuchung gezogen zu werden braucht, unschuldig -
11 ἀνυπεύθῡνος
ἀν-υπ-εύθῡνος, keine Rechenschaft abzulegen verpflichtet, nicht verantwortlich; der Diktator -
12 εὐθύνω
εὐθύνω, gerade machen, richten; richten, lenken; χερσὶν παῖδα, das Kind an der Hand führen; ἀμφῆρες δόρυ, das Schiff; ὄλβον καὶ κτεάνων δόσιν, Glück verleihen; λαοῖς δίκας, das Recht verwalten; δίκας σκολιάς, wieder gerade machen, verbessern. Dah., ὡς εὐϑυνούσης τῆς δίκης, in Beziehung auf die Strafe: zurechtweisen, bestrafen, tadeln. Zur Rechenschaft ziehen; εὐϑύνεσϑαι τῆς ἐφορίας, darüber zur Rechenschaft gezogen werden; verurteilen, προβατείαις εὐϑύνειν,, zu einer Strafe, die in Schafen entrichtet wird. Das Amt des εὔϑυνος verwalten -
13 ὑπεύθῡνος
ὑπ-εύθῡνος, rechenschaftspflichtig, bes. der dem Staate wegen eines verwalteten Amtes Rechenschaft schuldig ist, verantwortlich; im Heliasteneide. Überh. unterworfen, abhängig, nicht sein eigner Herr; auch = schuldig; τινί, unterworfen
См. также в других словарях:
εύθυνος — εὔθυνος, ον (Α) 1. αυτός που τιμωρεί, ο δικαστής 2. (το αρσ. πληθ. ως ουσ.) οἱ εὔθυνοι (στην Αθήνα) οι δέκα άρχοντες που ασκούσαν τον έλεγχο τής διαχείρισης τών δημόσιων λειτουργών όταν έληγε η θητεία τους. [ΕΤΥΜΟΛ. < ευθύνω (< ευθύς). Η… … Dictionary of Greek
εὔθυνος — εὔθῡνος , εὔθυνος masc nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
υπεύθυνος — η, ο/ ὑπεύθυνος, ον, ΝΜΑ 1. αυτός ο οποίος έχει την ευθύνη για κάτι, υπαίτιος (α. «ο κύριος υπεύθυνος τής οικονομικής αναστάτωσης» β. «τῆς ἀγνοίας ὑπεύθυνος», Λουκιαν. γ. «προσκλήσεώς ἐστιν ὑπεύθυνος», Δημοσθ.) 2. αυτός που έχει την ευθύνη, από… … Dictionary of Greek
εὐθύνω — εὐθύ̱νω , εὔθυνος masc nom/voc/acc dual εὐθύ̱νω , εὔθυνος masc gen sg (doric aeolic) εὐθύ̱νω , εὐθύνω guide straight aor subj act 1st sg εὐθύ̱νω , εὐθύνω guide straight pres subj act 1st sg εὐθύ̱νω , εὐθύνω guide straight pres ind act 1st sg… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ευθυντής — εὐθυντής, ὁ (Α) [ευθύνω] εύθυνος … Dictionary of Greek
ευθύνω — (ΑΜ εὐθύνω) [ευθύς] κάνω κάτι ευθύ, ευθειάζω, ισιάζω («ευθύνω μέταλλο») νεοελλ. 1. καθιστώ κάποιον υπεύθυνο, βαρύνω κάποιον με ευθύνες 2. (συν. μέσ.) ευθύνομαι είμαι υπεύθυνος, φέρω ευθύνη («θα τιμωρηθούν όσοι ευθύνονται για τις βομβιστικές… … Dictionary of Greek
ՊԱՏՈՒՀԱՍԻՉ — (սչի, չաց.) NBH 2 0622 Chronological Sequence: Unknown date ա.գ. εὕθυνος qui rationes et poenas exigit, censor. Որ համար պահանջէ, եւ պատուհասէ. ... *Յաղագս պատուհասչաց: Պատուհասիչ ոմն: Զպատուհասիչս ոմանս: պարտ է ամենայն պատուհասչաց՝ սքանչելիս ըստ … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
εὐθύνοις — εὐθύ̱νοις , εὔθυνος masc dat pl εὐθύ̱νοις , εὐθύνω guide straight pres opt act 2nd sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὐθύνου — εὐθύ̱νου , εὔθυνος masc gen sg εὐθύ̱νου , εὐθύνω guide straight pres imperat mp 2nd sg (attic epic doric) εὐθύ̱νου , εὐθύνω guide straight imperf ind mp 2nd sg (attic epic doric) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὐθύνους — εὐθύ̱νους , εὔθυνος masc acc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
εὐθύνων — εὐθύ̱νων , εὔθυνος masc gen pl εὐθύ̱νων , εὐθύνω guide straight pres part act masc nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)