-
1 κείρω
κείρω, fut. κερῶ, äol. u. ep. κέρσω, aor. ἔκειρα, p. ἔκερσα, perf. pass. κέκαρμαι, aor. ἐκάρην, auch ἐκέρϑην, scheeren; a) eigentlich, das Haar abscheeren, abschneiden; σοί τε κόμην κερέειν Il. 23, 146; häufiger im med., κείροντο δὲ χαίτας Od. 24, 46, wie κείρασϑαι κόμην 4, 198, sich das Haar scheeren; absol., κείρεσϑαι, sich scheeren, Il. 23, 136; immer ein Zeichen der Trauer, bes. um Verstorbene; πλόκαμοι κερϑέντες Pind. Ol. 4, 82; ὧν ἀλόχων κείραντες ἔϑειραν Eur. Hel. 1134; ἐμὰν λευκόχροα κείρομαι κόμαν Phoen. 326; absol., κείρασϑε, συμπενϑήσατε Herc. Fur. 1390, wie Aesch. ἐφ' οἷς ἡ πόλις ἐπένϑησε καὶ ἐκεί. ρατο 3, 211; Arist. rhet. 3, 10 u. A.; σφέας αὐτοὺς κείροντες καὶ τοὺς ἵππους Her. 9, 24; ἅμα κήδεϊ κεκάρϑαι τὰς κεφαλάς 2, 36; Folgde. Nach Phryn. κείρασϑαι von Menschen, καρῆναι von Schaafen und anderen Thieren, vgl. Lob. ib. 319 u. B. A. 103; aber Plut. sagt τῶν Ἀργείων ἐπὶ πένϑει καρέντων, Lys. 1. – b) auch von anderen Dingen, abschneiden; δοῦρ' ἐλάτης κέρσαντες, Fichtenholz abhauen, Il. 24, 450; πολλὴν μὲν ὕλην τῆς βαϑυῤῥίζου δρυὸς κείραντα Soph. Trach. 1186; ὁπότ' ἐκ λειμῶνος ἐΰπνοα λείρια κέρσοι Hosch. 2, 32; Her. sagt ἔκειρε τὸ οὖρος, 7, 131, er rasirte das Gebirge, hieb alle Waldung um; übertr., μηδ' Ἀφροδίτας εὐνάτωρ Ἄρης κέρσειεν ἄωτον Aesch. Suppl. 652, vgl. Ch. 170. 187. – c) von Thieren, abfressen, abweiden; λήϊον, δημόν, Il. 11, 560. 21, 204; γῦπε ἧπαρ ἔκειρον, zwei Geier fraßen die Leber ab, Od. 11, 578; Luc. D. D. 1, 1 D. Hort. 30, 1; ἔνϑ' εἰςπεσὼν ἔκειρε πολύκερων φόνον Soph. Ai. 55, er mordete die gehörnte Heerde; – κτήματα κείρειν, Hab und Gut aufzehren, Od. 2, 312. 22, 369 u. sonst; auch ohne κτήματα, 1, 378. 2, 143. – d) übh. verwüsten, vernichten, vertilgen; μάχης ἐπὶ μήδεα κείρειν, den Kampf verderben, Jemanden am Kämpfen hindern, Il. 15, 467. 16, 120; Länder, Städte u. dgl., wo wieder an ein Umhauen der Bäume u. ein Abschneiden des Getreides zu denken ist; νυχίαν πλάκα κερσάμενος Aesch. Pers. 914; ἐςβαλὼν ἔκειρε τὸ τέμενος τῶν ϑεῶν Her. 6, 75, vgl. 99; pass., ἡ Ἀττικὴ ἐκείρετο ὑπὸ τοῦ πεζοῦ 8, 65; οὐδ' ἄρα τὴν Ἑλλάδα Ἕλληνες ὄντες κεροῦσιν Plat. Rep. V, 471 b. – Verwandt ist ξύρω, vgl. Buttmann Lexil. II p. 264.
-
2 δόρυ
Aδοράτεσσι Q.S.6.363
: [dialect] Ep. and [dialect] Ion. decl., gen. δούρατος (also in Pi.P.4.38); dat. δούρατι (also in S.Ph. 721 (lyr.)); pl. δούρατα, δούρασι (but codd. of Hdt. usu. have δόρατα, δόρασι): more commonly δουρός, δουρί (butδορί Archil.2.1
); dual δοῦρε; pl. δοῦρα, δούρων, δούρεσσι; dat. pl.δούροις Opp.H.3.573
: Trag., gen. δορός; dat. δορί or δόρει, the former required by metre in A.Th. 347, 456, 958, Ag. 111, E.Hec. 909, Ph. 186, etc. (all lyr.), also in Id.Hec.5; δόρει is required in S.OC 620, 1314, 1386;ξὺν δορὶ ξὺν ἀσπίδι Ar.V. 1081
, butσὺν δόρει σὺν ἀσπίδι Achae.29
, cf. Choerob. in Theod.1.346; δορί occurs in Prose in the phrases δορὶ ἑλεῖν, λαβεῖν (v. infr. 11.2): nom. pl. , Theopomp.Com.25; gen.δορῶν Hsch.
: nom.δοῦρας AP6.97
(Antiphil.). Exc. sg. δόρυ, Hom. uses only the [dialect] Ion. forms:I stem, tree,οὔπω τοῖον ἀνήλυθεν ἐκ δόρυ γαίης Od.6.167
; but commonly, plank or beam,δοῦρ' ἐλάτης κέρσαντες Il.24.450
;δούρατα μακρὰ ταμών Od.5.162
, cf. Il.3.61;δούρατα πύργων 12.36
;δούρατ' ἀμάξης Hes.Op. 456
; mostly of ships, δόρυ νήϊον ship's plank, Il.15.410, etc.;νήϊα δοῦρα Od.9.498
; also, mast, E.Tr. 1148: hence,2 δ. εἰνάλιον, ἀμφῆρες, of a ship, Pi.P.4.27, E.Cyc.15;δ. ποντοπόρον S.Ph. 721
(lyr.); also δόρυ alone, A.Pers. 411, Ag. 1618, E.Hel. 1611;ἐπ' Ἀργῴου δορός Id.Andr. 793
; also δούρων, of oars, Hymn.Is.152.II shaft of a spear, δόρυ μείλινον the ashen shaft, Il.5.666, al.: hence, generally, spear itself,δ. χάλκεον 13.247
;ἀσπίδα καὶ δύο δοῦρε Od.1.256
, etc.; hunting-spear, Il.12.303; δόρατα ναύμαχα boarding-pikes, Hdt.7.89: freq. in military phrases, v. πέλεκυς 1; εἰς δόρατος πληγήν within spear's throw, X.Eq.8.10;εἰς δόρυ ἀφικόμενοι Id.HG4.3.17
; ἐπὶ δόρυ to the right hand, in which the spear was held, opp. ἐπ' ἀσπίδα, Id.An.4.3.29 (cf. κλίνω IV. 3, );παρὰ δόρυ Id.Lac.11.10
;εἰς δόρυ Id.HG6.5.18
;τὴν ἐμβολὴν ἐκ δόρατος ποιεῖσθαι Plb.3.115.9
:— ὑπὸ δόρυ πωλεῖσθαι, = Lat. sub hasta venire, D.H.4.24, cf. Str.4.6.7.c sceptre, E.Hec. 9.2 metaph., δουρὶ κτεατίζειν win wealth by the spear, i.e. in war, Il.16.57; ὑπὸ δουρὶ πόλιν πέρθαι ib. 708; in Prose, δορὶ ἑλεῖν, λαβεῖν, Th.1.128, App. BC4.8; an armed force,συμμάχῳ δ. A.Eu. 773
;δ. ἐπακτοῦ S.OC 1525
; καὶ τὸ δ. καὶ τὸ κηρύκειον πέμπειν to offer war or peace, Plb. 4.52.4. (Cf. Skt. dā´ru 'piece of wood', δορά (B), δρῦς.) -
3 κείρω
A , [dialect] Ion.κερέω Il.23.146
: [tense] aor.ἔκειρα Pi. P.9.37
, E.Tr. 1173, etc., [dialect] Ep.ἔκερσα Il.13.546
( ἀπο-, in tmesi), A. Supp. 666 (lyr.): [tense] pf. (ii B.C.), ( περι-) Luc. Symp.32:—[voice] Med., [tense] fut. , ( ἀπο-) Pl.Phd. 89b: [tense] aor.ἐκειράμἡν Lys.2.60
, etc., [dialect] Ep. , A.Pers. 953 (lyr.): —[voice] Pass., [tense] aor. 1 part. κερθείς (v.l. καρθ-) Pi.P.4.82: [tense] aor. 2 ἐκάρην [ᾰ] PSI4.368.45 (iii B.C.), subj.κᾰρῇ Hdt.4.127
, inf. κᾰρῆναι, part. καρείς, Luc.Sol.6, Plu.Lys.1: [tense] pf. inf.κεκάρθαι Hdt.2.36
: [dialect] Att. [tense] plpf.ἐκεκάρμην Luc.Lex.5
. (Cf. Skt. kṛṇā´ti 'wound', Lat. caro: prob. also OE. scieran, Eng. shear.):—cut short, shear, clip, esp. of hair, σοί τε κόμην κερέειν (sc. Σπερχειῷ) Il.23.146, cf. Paus.1.37.3; κ. ἐν χρ [τὰς τρίχας] crop it close, Hdt.4.175;ἀλόχων κείραντες ἔθειραν E.Hel. 1124
(lyr.): —more freq. in [voice] Med., cut off one's hair or have it cut off, as a sign of mourning (cf. κουρά), τοῦτο.. γέρας οἶον ὀϊζυροῖσι βροτοῖσι, κείρασθαί τε κόμην βαλέειν τ' ἀπὸ δάκρυ παρειῶν Od.4.198
, cf. 24.46, Il.23.46; ;κείρομαι κόμαν Id.Ph. 322
(lyr.): abs., cut off one's hair,κείρασθε, συμπενθήσατ' Id.HF 1390
;ἐφ' οἷς ἡ πόλις ἐπένθησε καὶ ἐκείρατο Aeschin.3.211
, etc.; l.c.: Com., πρὸς φθεῖρα κείρασθαι to have oneself close shorn, Eub.32:—[voice] Pass.,κουρᾷ.. πενθίμῳ κεκαρμένος E.Or. 458
; σύμβολον κ. half- cropped, Hermipp.14;τὰ ῥόδα κ. Pherecr.108.29
; also, of the hair, to be cut off,πλόκαμοι κερθέντες Pi.P.4.82
;βοστρύχους κεκαρμένους E.El. 515
.2 crop a person, σφέας αὐτοὺς καὶ τοὺς ἵππους, in sign of mourning, Hdt.9.24; κεκάρθαι τὰς κεφαλάς to have their heads shorn, Id.2.36;Θρᾳκιστὶ κέκαρμαι Theoc.14.46
; v. χρώς 1.2, ἐγκυτί; shear sheep,μάχαιραι κουρίδες, αἷς κείρομεν τὰ πρόβατα καὶ τοὺς ποιμένας Cratin.37
; κείρεσθαί ( tonderi) μου τὰ πρόβατα, ἀλλ' οὐκ ἀποξύρεσθαι ( deglubi) βούλομαι Tiber. ap. D.C. 57.10 (cf. infr. 3); τὸ μὲν [καρῆναι] ἐπὶ προβάτων τιθέασι καὶ ἐπὶ ἀτίμου κουρᾶς (cf. Luc.Sol.6),κείρασθαι δὲ ἐπὶ ἀνθρώπων Phryn.292
; but τῶν Ἀργείων ἐπὶ πένθει καρέντων Plu.l.c.; (Jul. Antec.).3 metaph., 'fleece', plunder,τὴν μάμμην Herod.3.39
.II cut down,δοῦρ' ἐλάτης κέρσαντες Il. 24.450
; ; crop close, opp. ἐπιτέμνειν, Thphr.CP3.23.3; pluck,ἄνθη Philostr. VA1.5
: metaph.,ἐκ λεχέων κ. μελιαδέα ποίαν Pi.P.9.37
;Ἄρης κέρσειεν ἄωτον A.Supp. 666
(lyr.).2 ravage a country, esp. by cutting down crops and fruit-trees,τὸ πεδίον Hdt.5.63
;τέμενος Id.6.75
, cf. OGI765.10 ([place name] Priene);τὴν γῆν Hdt.6.99
, Th. 1.64;χώραν Aen.Tact.15.9
; destroy,πόλιν Call.Fr.1.60
P.; also, clear, of pioneers,ὄρος Hdt.7.131
:—[voice] Pass., of a country, to be ravaged,καρῆναι Id.4.127
, cf. 8.65;κεκαρμένα κτήματα SIG364.67
(Ephesus, iii B.C.):—[voice] Med., χθὼν πεύκας κειραμένη having its pine-trees cut down, AP9.106 (Leon.);ἄρουραι λήϊα κειράμεναι Ps.-Phoc.166
: metaph., Σπάρτη.. ἐκείρατο δόξαν had her glory shorn off, Epigr. ap. Paus. 9.15.6; Ἄρης νυχίαν πλάκα κερσάμενος having had the plain swept clean (by destroying the men), A.Pers. 953 (lyr.).3 ἔκειρε πολύκερων φόνον slaughtered many a horned beast by hewing, S.Aj.55.III generally, destroy, consume:1 tear, eat greedily, of beasts, κείρει τ' εἰσελθὼν βαθὺ λήϊον [ὄνος] Il.11.560; of fish,δημὸν.. ἐπινεφρίδιον κείροντες 21.204
; of vultures,ἧπαρ ἔκειρον Od.11.578
, cf. Luc.DDeor. 1.1, DMort.30.1.2 metaph., waste, devour,ἐκείρετε πολλὰ καὶ ἐσθλὰ κτήματ' ἐμά Od.2.312
;ἔκειρον κτήματ' ἐνὶ μεγάρῳ 22.369
, etc.: abs., κείρετε (sc. βίοτον) 1.378. -
4 κείρω
κείρω, scheren; (a) eigentlich, das Haar abscheren, abschneiden; κείρασϑαι κόμην, sich das Haar scheren; absol., κείρεσϑαι, sich scheren; immer ein Zeichen der Trauer, bes. um Verstorbene; κείρασϑαι von Menschen, καρῆναι von Schafen und anderen Tieren; (b) auch von anderen Dingen: abschneiden; δοῦρ' ἐλάτης κέρσαντες, Fichtenholz abhauen; ἔκειρε τὸ οὖρος, er rasierte das Gebirge, hieb alle Waldung um; (c) von Tieren: abfressen, abweiden; γῦπε ἧπαρ ἔκειρον, zwei Geier fraßen die Leber ab; ἔνϑ' εἰςπεσὼν ἔκειρε πολύκερων φόνον, er mordete die gehörnte Herde; κτήματα κείρειν, Hab und Gut aufzehren; (d) übh. verwüsten, vernichten, vertilgen; μάχης ἐπὶ μήδεα κείρειν, den Kampf verderben, j-n am Kämpfen hindern; Länder, Städte u. dgl., wo wieder an ein Umhauen der Bäume u. ein Abschneiden des Getreides zu denken ist
См. также в других словарях:
δόρυ — Μακρύ κοντάρι με αιχμηρό άκρο, που το χρησιμοποίησαν ως όπλο οι λαοί της αρχαιότητας και είναι διαδεδομένο ακόμα και σήμερα σε πρωτόγονες φυλές. Για να έχει πιο αποτελεσματική και μακρόχρονη χρήση, το άκρο του δ. ήταν ενισχυμένο, από πολύ παλιά,… … Dictionary of Greek