Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

īgnōrātiō

  • 1 ignoratio

    ignōrātĭo, ōnis, f. action d'ignorer, défaut de connaissance, ignorance.    - ignoratio sui, Cic. Clu. 39.109: oubli de soi-même.    - in summa rerum ignoratione versari, Cic.: être dans une ignorance profonde.
    * * *
    ignōrātĭo, ōnis, f. action d'ignorer, défaut de connaissance, ignorance.    - ignoratio sui, Cic. Clu. 39.109: oubli de soi-même.    - in summa rerum ignoratione versari, Cic.: être dans une ignorance profonde.
    * * *
        Ignoratio, ignorationis. Cic. Ignorance, Faulte de congnoissance.
    \
        Ignoratione omnium proposita. Cice. A la charge que personne n'en scaura rien.
    \
        Ignoratio sui. Cic. Quand on ne se congnoist point soymesme.

    Dictionarium latinogallicum > ignoratio

  • 2 ignoratio

    īgnōrātio, ōnis, f. (ignoro), I) die Unbewußtheit, dah. Unfreiwilligkeit, Cic. top. 64. – II) das Nichtkennen, die Unkenntnis (Ggstz. scientia), locorum, Cic.: futurorum, Cic.: iuris, Cic.: causarum, Cic.: sui, Cic.: regis, das Nichtkennen des K. von Person, Curt.: m. subj. Genet., ignoratio et inscitia improbe dicentium, Gell.: absol., Cic. u.a.: Plur., Vulg. Sirach 23, 2.

    lateinisch-deutsches > ignoratio

  • 3 ignoratio

    īgnōrātio, ōnis, f. (ignoro), I) die Unbewußtheit, dah. Unfreiwilligkeit, Cic. top. 64. – II) das Nichtkennen, die Unkenntnis (Ggstz. scientia), locorum, Cic.: futurorum, Cic.: iuris, Cic.: causarum, Cic.: sui, Cic.: regis, das Nichtkennen des K. von Person, Curt.: m. subj. Genet., ignoratio et inscitia improbe dicentium, Gell.: absol., Cic. u.a.: Plur., Vulg. Sirach 23, 2.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ignoratio

  • 4 ignoratio

    ignōrātĭo, ōnis, f. [ignoro], want of knowledge or acquaintance, ignorance (freq. in Cic.; elsewh. rare).
    (α).
    With gen. obj.:

    timentibus ceteris propter ignorationem locorum,

    Cic. Rep. 1, 17, 29; so,

    numquam antea visi regis,

    Curt. 3, 12, 17:

    stirpis et generis,

    Cic. Lael. 19, 70:

    dialecticae,

    id. Fin. 3, 12, 41:

    causarum,

    id. Div. 2, 22, 49:

    juris,

    id. Leg. 1, 6, 18:

    maximarum rerum (with summus error),

    id. N. D. 1, 1, 2 fin.:

    veritatis,

    id. ib. 1, 16, 43:

    sui,

    id. Clu. 39, 109:

    virtutis,

    id. Rep. 1, 34:

    decori,

    id. Or. 21, 70:

    facti,

    Dig. 16, 1, 7.—
    (β).
    With de:

    cujus scientiam de omnibus constat fuisse, ejus ignoratio de aliquo purgatio debet videri,

    Cic. Sull. 13, 39 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > ignoratio

  • 5 ignoratio

    ignōrātio, ōnis f. [ ignoro ]
    1) незнание, неведение ( futurorum malorum C)

    Латинско-русский словарь > ignoratio

  • 6 īgnōrātiō

        īgnōrātiō ōnis, f    [ignoro], want of knowledge, unacquaintance, ignorance: locorum: iuris: regis, Cu.: de aliquo.
    * * *

    Latin-English dictionary > īgnōrātiō

  • 7 ignoratio

    см. Ignorare.

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > ignoratio

  • 8 Ignoratio elenchi

    Latin Quotes (Latin to English) > Ignoratio elenchi

  • 9 Ignorantia juris nocet, ignoratio facti non nocet

    = Ignorantia juris non excūsat, ignoratio facti excūsat
    Незнание закона не является оправданием, незнание факта является оправданием.
    Формула римского права.

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Ignorantia juris nocet, ignoratio facti non nocet

  • 10 Ignorantia juris non excūsat, ignoratio facti excūsat

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Ignorantia juris non excūsat, ignoratio facti excūsat

  • 11 Tanto plus in illis proficit vitiōrum ignoratio, quam in his cognitio virtūltis

    Настолько тем [ скифам ] больше пользы приносит незнание пороков, чем этим [ грекам ] знание добродетели.
    Юстин, "История", II, 15.
    Дикари не злы как раз потому, что они не знают, что значит быть добрым; ибо не развитие познаний и не узда Закона, а безмятежность страстей и неведение порока мешают им совершить зло: tanto plus in illis proficit vitiorum ignoratio, quam in his cognitio virtutis. (Жан-Жак Руссо, Рассуждение о причинах неравенства.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Tanto plus in illis proficit vitiōrum ignoratio, quam in his cognitio virtūltis

  • 12 scientia

    scĭentĭa, ae, f. (plur. only Vitr. 1, 1, 18; 3, praef. 1) [sciens], a knowing or being skilled in any thing, knowledge, science, skill, expertness, = cognitio, eruditio (freq. and class.).
    (α).
    Absol.:

    aut scire istarum rerum nihil, aut, etiamsi maxime sciemus, nec meliores ob eam scientiam nec beatiores esse possumus,

    Cic. Rep. 1, 19, 32:

    se a scientiae delectatione ad efficiendi utilitatem referre,

    id. ib. 5, 3, 5:

    Antiochus ingenio scientiāque putatur excellere,

    id. Ac. 2, 2, 4:

    omnes trahimur ad cognitionis et scientiae cupiditatem... omnis autem cogitatio aut in consiliis capiendis aut in studiis scientiae cognitionisque versabitur,

    id. Off. 1, 6, 18 sq.; so (with cognitio) id. ib. 1, 44, 158; id. Fin. 5, 12, 34; 5, 18, 48 al.:

    exercere altissimam eruditionem ac scientiam,

    Quint. 1, 4, 6:

    his difficultatibus duae res erant subsidio, scientia atque usus militum,

    Caes. B. G. 2, 20; cf. so (with usus) infra, b:

    nullam rem esse declarant in usu positam militari, quae hujus viri scientiam fugere possit,

    Cic. Imp. Pomp. 10, 28:

    notabo singulas res: etsi nullo modo poterit oratio mea satisfacere vestrae scientiae,

    id. Phil. 2, 23, 57; id. de Or. 1, 20, 92: tuae scientiae excellenti ac singulari non multo plus quam nostri relictum est loci, i. e. for jurisprudence than for oratory, id. Fam. 4, 3, 4:

    ars earum rerum est, quae sciuntur: oratoris autem omnis actio opinionibus, non scientiā continetur,

    id. de Or. 2, 7, 30:

    etsi ars, cum eā non utare, scientiā tamen ipsā teneri potest,

    in theory, theoretically, id. Rep. 1, 2, 2; so (opp. ars) id. Fin. 5, 9, 26; id. Ac. 2, 47, 146:

    alter (Cratippus) te scientiā augere potest, altera (urbs Athenarum) exemplis,

    id. Off. 1, 1, 1; id. de Or. 1, 14, 59:

    jam efficaci do manus scientiae,

    Hor. Epod. 17, 1:

    trivialis scientia,

    Quint. 1, 4, 27: cum tanta sit celeritas animorum... tot artes tantae scientiae, tot inventa, requiring so great knowledge (scientiae is gen. sing.), Cic. Sen. 21, 78 (dub.; B. and K. bracket the words tantae scientiae); cf.:

    physica ipsa et mathematica scientiae sunt eorum, qui, etc.,

    id. de Or. 1, 14, 61.— Plur.: disciplinarum scientiae, Vitr. 3, praef. § 1. —
    (β).
    With gen. obj.:

    rerum magnarum atque artium scientiam consequi,

    Cic. de Or. 1, 6, 20; (with cognitio rei) id. ib. 3, 29, 112:

    Veneti scientiā atque usu nauticarum rerum reliquos antecedunt,

    Caes. B. G. 3, 8:

    sine regionum terrestrium aut maritimarum scientiā,

    Cic. de Or. 1, 14, 60:

    ignoratio futurorum malorum utilior est quam scientia,

    id. Div. 2, 9, 23; so (opp. ignoratio) id. Leg. 1, 6, 18; id. Sull. 13, 39; id. Rep. 1, 6, 11:

    astrologiae scientia,

    id. ib. 1, 14, 22:

    dialecticorum,

    id. Or. 32, 113:

    juris,

    id. Leg. 1, 6, 18:

    rei militaris,

    id. Imp. Pomp. 10, 28; Caes. B. G. 3, 23; 7, 57:

    oppugnationis (with artificium),

    id. ib. 7, 29:

    linguae Gallicae,

    id. ib. 1, 47:

    colendorum deorum (sanctitas),

    Cic. N. D. 1, 41, 116:

    verborum aut faciendorum aut deligendorum,

    id. de Or. 2, 9, 36: qui in alienis morbis profitentur tenere se medicinae scientiam, Serv. ap. Cic. Fam. 4, 5, 5:

    fundendi aeris,

    Plin. 34, 7, 18, § 46; 35, 12, 44, § 153 et saep.—
    (γ).
    With in or de and abl. (rare):

    scientia in legibus interpretandis,

    Cic. Phil. 9, 5, 10:

    in affectibus omnis generis movendis,

    Quint. 10, 2, 27:

    cujus scientiam de omnibus constat fuisse, ejus ignoratio de aliquo purgatio debet videri,

    Cic. Sull. 13, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > scientia

  • 13 formido

    I formīdo, āvi, ātum, āre
    страшиться, сильно бояться
    f. aliquem и aliquam rem H, C etc. — бояться кого (чего)-л.
    f. alicui rei Acc, Pl — бояться за что-л.
    II formīdo, inis f.
    1) страх, боязнь ( mortis Lcr); священный ужас ( deorum Lcr)
    2) страшилище, пугало (f. avium H; ignoratio finxit formidines C)

    Латинско-русский словарь > formido

  • 14 Imperitia pro culpa habētur

    Незнание вменяется в вину.
    Формула римского права.

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Imperitia pro culpa habētur

  • 15 Настолько тем больше пользы приносит незнание пороков, чем этим знание добродетели

    = Настолько скифам больше пользы приносит незнание пороков, чем грекам знание добродетели
    Tanto plus in illis proficit vitiorum ignoratio, quam in his cognitio virtutis

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Настолько тем больше пользы приносит незнание пороков, чем этим знание добродетели

  • 16 ipse

    ipse, a, um, Genet. ipsīus (b. Dicht, ipsĭus), Dat. ipsī (von is u. der Anhängesilbe pse, griech. σφέ, er für sich, dah. man anfänglich eapse, eampse für ipsa, ipsam richtiger sagte, s. Osann Cic. de rep. 1, 2. p. 9 sq.) = αυτός, selber, in eigener Person, dient als Substantiv- u. Adjektivpronomen dazu, den besprochenen Gegenstand anzudeuten, dem etwas ausschließlich od. vorzüglich zukommt, I) im allg.: ego ipse, ille ipse etc., Cic.: ipse interviso, Cic.: agam per me ipse, Cic.: mihi ipse assentor, Cic.: ne me ipsum irrideam, Cic.: in me ipso probavi, Cic. – Caesar singulis legionibus singulos legatos praefecit: ipse (er selbst) a dextro cornu proelium commisit, Caes.: navis tantum iactura facta, incolumes ipsi (die Schiffsleute) evaserunt, Liv. – et ipse (wie καὶ αυτος) = auch selbst, selbst auch, seinerseits, auch, ebenfalls, wenn ein Prädikat auf zwei od. mehrere Subjekte bezogen wird, oft seit Liv. (bei Cic. nur noch Cic. ad Att. 8, 7, 1 W. im Text, sonst beseitigt; vgl. W. Hirschfelder in Fleckeisens Jahrbb. 103, 203 f.), zB. victor ex Aequis in Volscos transiit et ipsos bellum molientes, die auch ihrerseits zum Kr. sich rüsteten, Liv.: qui et ipse crus fregerat, der ebenfalls (wie die vorher erwähnten) das Bein gebrochen hatte, Suet. – dafür auch ipse quoque, s. Liv. 3, 21, 4; 8, 12, 9; 40, 15, 5. Sen. de clem. 2, 6, 3. Flor. 3, 21, 7; u. bei Cicero ipse etiam, zB. Cic. Brut. 112 u. 206 sq. – dafür (bei Cicero u. seinen Zeitgenossen gew.) bl. ipse, zB. Cic. ad Att. 9, 6, 3; de off. 2, 76; Clu. 141. Caes. b. c. 2, 31, 8. Sall. Iug. 11, 1: auch Verg. Aen. 2, 394. – nec (neque) ipse, auch nicht, Cic. de fin. 5, 88. Liv. 23, 18. 4.

    II) insbes.: A) zur nachdrücklichen Hervorhebung eines Ggstds. im Verhältnis zu seiner Umgebung = gerade, eben, just, eigentlich, lediglich, bloß, unmittelbar, mitten in, a) übh.: eaque ipsa causa belli fuit, und das war eben die usw., Liv.: Brundisii mihi Tulliola mea fuit praesto natali suo ipso die, Cic.: ex ipsa caede fugere, unm. aus diesem Blutbade, Caes.: ad ipsos eius pedes procĭdere, gerade vor s. F., Suet.: refugientes ad castra ipsa (fast bis unmittelbar an das L.) pertrahere, Liv.: incĭdere in ipsam (mitten in die) flammam civilis discordiae, Cic.: quod cum (ferrum) medium accensum mitteretur conceptumque ipso motu (durch die bloße Bewegung) multo maiorem ignem ferret, Liv.: u. so ipso motu adolescente flammā, Frontin.: noctes vigilabat ad ipsum mane, bis an den lichten Morgen, Hor.: ad ipsas tuas partes redeo, zu deiner eigentlichen (spezifischen) Aufgabe, Cic.: haec ab ipsis cognoscite, aus ihrem eigenen Munde, Caes.: duae cohortes ad id ipsum (eigens dazu) instructae intus, Liv.: ita iussisti ipsum in tabulas referre, eigenhändig, Cic. – zuw. auch bl. ipse = is ipse, der eben od. bl. der (betont), tamquam philosophorum habent disciplinae ex ipsis vocabula, Ter.: ego ex ipsius (eben aus dessen) virtute voluptatem cepi, Cic. – b) zu genauer Bestimmung der Zahl (Anzahl) u. Zeitgerade, genau, triginta erant dies ipsi, Cic.: ipso vicesimo anno, Cic.: ea ipsa hora, Cic.: sub ipsa profectione, im Augenblicke der Abfahrt, Caes.: dah. nunc ipsum, gerade jetzt, Cic. – B) ipse, zur Bezeichnung des Herrn, Hausherrn, Meisters, Lehrers, wie ipsa der Hausfrau, auch wir: Er, Sie, der gnädige Herr, die Gnädige, die gnädige Frau (s. Ruhnken Ter. Andr. 3, 2, 23. Fritzsche Hor. sat. 2, 8, 23), ego eo, quo me ipsa misit, Plaut.: ipsum propter vix liberti semiatrati exequiantur, Varro fr.: lora tenebat ipse (der gnädige Herr = Nero), Iuven.: suam norat ipsam (seine Herrin) tam bene, quam puella matrem, Catull.: u. so ipse dixit, das griech. αυτος εφα, »Er (d. i der Herr u. Meister) hat es gesagt«, der gew. Ausspruch der Pythagoreer, Cic. de nat. deor. 1, 10. Quint. 11, 1, 27. – C) steigernd, selbst = sogar, in his ipsis rebus, Cic.: ipsa virtus contemnitur, Cic. – D) (weil der nicht als selbsthandelnd zu betrachten ist, der unfreiwillig od. aus fremdem Antrieb handelt) selbst, von selbst = aus freien Stücken, valvae se ipsae aperuerunt, Cic.: animus ipse aegrotus, Ter.: verb. ipse meā, tuā, suā sponte, Liv. – E) (weil »selbst« jedes Zweite u. Dritte ausschließt) = für sich selbst, allein, allein schon (wie αυτός für μόνος), his actis aliud genitor secum ipse volutat, Verg.: lectica plena ipso, von seiner Person allein, Iuven.: dah. ipse per se (αυτος καθ᾽ αὑτόν) u. bl. ipse = an u. für sich, per se ipsa maxima est, Cic.: moventur ipsa per se, Cic.: erat ipse immani acerbāque naturā Oppianicus, incendebat eius amentiam infesta atque inimica filio mater, Cic.: ignoratio rerum, e qua ipsa (schon allein) horribiles existunt saepe formidines, Cic. – F) statt des Reflexivums, wenn die Beziehung auf den tätigen od. besitzenden Gegenstand deutlich u. mit mehr Nachdruck, bes. zum Gegensatze, hervorgehoben werden soll, quem si parum pudor ipsius defendebat (seine eigene usw.), debebat familiae nostrae dignitas satis sublevare, Cic.: Iugurtha legatos ad Metellum mittit, qui ipsi (für ihn) liberisque vitam peterent, Sall.: nihil umquam audivi, quod mihi de iure subtilius dici videretur,... nihil de ipso modestius, Cic. – / Form des masc. im vorklass. Latein u. bei Spät. ipsos, Lex Numae bei Paul. ex Fest. 6, 2, öfter ipsus (vgl. Charis. 158, 18 u. 161, 32. Diom. 330, 24. Prisc. 13, 32. Dosith. 32, 10 K.), zB. Titin. com. 105. Pompon. com. 113 u. 149. Plaut. Pseud. 1142. Ter. Hec. 455. Cato r. r. 70 u. 71. C. Titius (Zeitgenosse des Lucilius) bei Macr. sat. 2, 12, 16. Fronto ad M. Caes. 5, 27 (42). p. 84, 1 N. Auson. Bissula (XXV) 2, 6. p. 125, 17 Schenkl. Itin. Alex. 17 (44). Corp. inscr. Lat. 9, 1164; u. vulg. Nbf. ipsimus, ipsima = Er, Sie (= der Herr, die Herrin), Petron. 63, 3 B.; 69, 3 B.; 75, 11 B. u. 76, 1 B. (vgl. Hertz Rhein. Mus. 17, 324); und als Steigerung der Superl. ipsissimus ( wie αυτότατος bei Aristoph. Plut. 83) = »ganz leibhaftig selbst«, Plaut. trin. 988 u. Afran. com. nach Pompeii comment. 153, 16 K. – Tändelnde Nbf. isse, issa = Er, Sie, u. zwar isse, Aug. bei Suet. Aug. 88 (wo issi zu lesen). Corp. inscr. Lat. 4, 148. 1085. 1294: issa, Corp. inscr. Lat. 4, 1589 u. 15906, 15639. – u. issulus, Corp. inscr. Lat. 6, 12156. – Genet. ipsi, Afran. com. 230: Dat. masc. ipso, Apul. met. 10, 10: Dat. fem. ipsae, Apul. de dogm. Plat. 2, 5: barbar. neutr. ipsud (s. Diom. 330, 22), Anthim. 25. p. 13, 16 R. Ps. Apul. Ascl. 4. p. 30, 28 (G.) codd. optt. Fulgent. ed. Helm p. 87, 20; 171, 2: u. ipsut, Fulgent. p. 11, 22. – ipse mit Suffix met verb., ipsemet, Plaut. Amph. prol. 102. Sen. ep. 117, 21: ipsimet (Nom. Plur.), Cic. Verr. 3, 3.

    lateinisch-deutsches > ipse

  • 17 ius [2]

    2. iūs, iūris, n. (altlat. ious, iuus, altindisch yōh, das Heil), die Satzung, Verordnung, I) (objektiv) eig., das Recht als Inbegriff von Gesetzen, Verordnungen u. herkömmlichen Gebräuchen, insofern sie verbindlich sind u. vorschreiben, was erlaubt u. nicht erlaubt ist, die Satzungen der Gesetzgeber u. Juristen, A) im allg.: principia iuris, Cic.: ius anceps novi, causas defendere possum, Hor.: ius ac fas (menschliche u. göttliche Rechte) colere, Liv.: u. so ius ac fas omne delere, Cic.: festis quaedam diebus exercere fas ac iura (Religion u. Gesetz) sinunt, Verg.: contra ius fasque, gegen Recht u. Pflicht, Cic. u. Sall.: ius bonumque (Recht u. Gerechtigkeit) apud eos non legibus magis quam naturā valebat, Sall.: condere nova iura, Liv.: iura dare, Rechte = Gesetze (eine Verfassung) geben, Liv. u. Verg.: u. so dare iura Medis, Hor.: dare iura per populos, Verg.: natus in libero populo inter iura legesque, Liv.: ius discere, die Rechte (zu Rom) studieren, Augustin. conf. 6, 8 in. – ius est, es ist (gesetzlicher) Brauch, m. Infin., Ov. fast. 1, 53. Liv. 45, 33, 2 (wo verb. ius fasque est): m. Acc. u. Infin., Fab. Pict. bei Gell. 10, 15, 7. Cic. Tusc. 1, 113. Cic. ad Att. 9, 9, 3. B) insbes.: 1) das Recht als Inbegriff von Rechten einer Art, ius hominum, das allgemeine Menschenrecht, Naturrecht, Cic.: ius gentium, das Völkerrecht, Cic.: iure gentium, Curt.: ius civile, das bürgerliche R., Cic.: i. praetorium, Cic.: ius necessitudinis, Suet.: iura coniugalia, Ov.: iuris publici, iuris civilis prudentia, Cic. u. Nep.: iuris civilis scientia, Cic.: scientia iuris (civilis), Ggstz. ignoratio, Cic.: omnium legum atque iurum fictor, Plaut. Epid. 523. – dah. die Rechtsformeln der alten Juristen, ius Flavianum (s. Flāvius), Cic. – 2) das Recht als Gegenstand der Justiz, was Rechtens ist, a) eig.: summum ius (das strengste, schärfste R.) summa iniuria, Ter. u. Cic.: iure uti, nach der Strenge des R. verfahren, Cic.: summo iure agere cum alqo, mit jmd. nach dem strengsten R. verfahren, Cic. – quod eorum iudicum maior pars iudicavit, id ius ratumque esto, sei rechtsgültig, alte Formel b. Cic. – ius dicere, Cic., od. reddere, Liv., Recht sprechen (v. Vorsitzenden des Gerichtes, zB, v. Prätor, Statthalter usw.): ius petere, sich Recht sprechen lassen, Cic.: ius od. de iure respondere, ein rechtliches Gutachten geben (vom Rechtsgelehrten, der bei Rechtssachen um Rat gefragt wird u. darüber Bescheid u. Auskunft gibt), Cic. – poet. im Plur., iura dare populo, Rechtssprüche erteilen, Recht sprechen (v. Prätor), Ov.: u. so undis iura dare nymphisque colentibus undas, Ov.: populis aequata duobus iura, gleiches R. spr. = nach gleichem Rechte regieren, Ov.: so auch reddere iura absol. od. alci, Ov.: u. regia iura Quiriti, Ov. – b) meton., das Gericht (als Ort), in ius vocare, Cic.: in ius rapere, Plaut.: in ius ire, Ter. u.a., adire, Cic.: in ius ambulare, Ter.

    II) (subjektiv) übtr.: A) im allg., das Recht als in der Natur, auf geschriebene Gesetze u. Herkommen gegründete Befugnis u. Ansprüche, iura communia, gleiche Rechte, Cic.: divina ac humana iura, Cic.: ius u. iura belli, Cic. u.a.: iure belli, Curt.: mit obj. Genet., ius emendi, Ps. Quint. decl.: ius sententiae dicendae, Liv.: ius caeli, Anspruch auf den H., Ov.: ius muneris, das Recht, die Befugnis zu verschenken, Ov.: spolium mei iuris, worauf ich ein Recht habe, mir gebührend, Ov.: ut eodem iure essent, quo fuissent, Cic.: uxores eodem iure sunt, quo viri, haben gleiche Rechte mit den Männern, Cic.: iure, mit Recht, rechtmäßigerweise (zB. cum hoste pugnare), Cic.: recte et iure, mit Fug u. Recht, Cic.: iure meritoque, Curt.: suo iure, vermöge seines persönlichen Rechts, mit Fug u. Recht, Cic.: dagegen iusto iure, mit gutem, mit vollem Rechte, Liv.: ebenso iure optimo, ganz mit vollem R., Cic.; verb. merito atque optimo iure, Cic.: iure an iniuriā, mit R. od. Unrecht, Cic.: omnia pro suo iure agere, mit aller Strenge auf sein R. halten, Ter.: ius suum tenere od. obtinere, Cic.: ius suum persequi, Cic.: ius suum armis exsequi, Caes.: de suo iure cedere, Cic., od. suo iure decedere, Liv.: ius dare alci rei, einer Sache ein Recht einräumen, etw. gewähren lassen, Sen. de ira 1, 8, 1 u. ep. 116, 2. Lucan. 1, 2. – ius est, es ist Rechtens, es steht das Recht zu, es ist gestattet, man darf, m. Infin., Cato oratt. 68. fr. 2. Cic. top. 12. Liv. 32, 22, 3. Suet. Ner. 16, 2: m. Acc. u. Infin., Ter. adelph. 686: u. so alci ius est m. Infin., es steht jmdm. das Recht zu, es ist jmdm. gestattet, es darf jmd., Cic. de or. 1, 177; top. 22; de off. 1, 37 u. 3, 42. Verg. Aen. 12, 315. Hor. de art. poët. 466. Ov. met. 8, 730: u. auch istuc ius est od. meum ius est m. folg. ut u. Konj., Plaut. aul. 747. Ter. Hec. 243.

    B) insbes., das Recht = 1) das Vorrecht, die Gerechtsame, das Privilegium eines einzelnen Standes od. einzelnen, iura populi, Sall.: ius libertatis, Sall.: ius civitatis, die Gerechtsame des Bürgerrechtes, das Recht des Besitzes aller bürgerl. Rechte, Cic.: ius petendorum honorum, Liv. epit.: iura muliebria, Liv.: ius metallorum, das R., in dem Bezirke seines Eigentums Bergwerke anzulegen, Suet.: ius osculi, Suet.: ius auxilii sui (der Volkstribunen), Liv.: ius trium liberorum, Sen. fr. bei Lact. 1, 16, 10: famularia iura (Sklavenrechte) dare, Ov. – insbes., das erworbene Eigentum einer Grabstätte, Corp. inscr. Lat. 6, 4940 u. 5017. – u. Plur. iura = verbriefte Rechte, Dokumente, Tac. ann. 3, 60. – 2) das Recht = die aus dem Rechte entspringende Gewalt, Macht, ius retinendi, Liv.: ius agendi cum plebe, Cic.: alci ius de alqo dare, Liv.: sui iuris esse, sein eigener Herr, selbständig, unabhängig von anderer Einfluß u. Meinung sein, Cic.: alqm proprii iuris facere, jmd. selbständig-, unabhängig machen, Iustin.: aber alqm sui iuris facere, jmd. sich untertan machen, -sich unterwerfen, Vell.: u. tot undique gentes iuris habere sui velle, sich untertan machen-, sich unterwerfen wollen, Lucan. (vgl. Ruhnken Vell. 2, 69, 2): in paucorum ius atque ditionem concedere, Sall. – mit objekt. Genet. = »Macht über« usw., corporis, equorum, Ov.: u. so m. in u. Akk., wie in aequora, Ov. – / Dat. Sing. iure in der alten Formel iure dicundo, Liv. 42, 28, 6. Suet. Caes. 7, 1. Gell. 13, 12, 9. Gromat. vet. 263, 10 u. 265, 7. Corp. inscr. Lat. 3, 2026; 10, 6490 u. 11, 3258 (s. Neue Wagener Formenl.3 1, 298 f. u. Georges Lexik. der lat. Wortf. S. 371; Gaius dig. 2, 4, 22 liest aber Mommsen alieno iuri subiectae): Genet. Plur. iurum, Plaut. Epid. 523 G. Cato origg. 7. fr. 14. – altlat. ious, Corp. inscr. Lat. 1, 204. col. 2. lin. 18. 20. 29 u. ö.: iuus, ibid. 1, 202 col. 1, 39 u. col. 2, 3 u. 27.

    lateinisch-deutsches > ius [2]

  • 18 metuendus

    metuendus, a, um, PAdi. (metuo), furchtbar, multae metuendaeque res, Cic. de har. resp. 62: se e contempto metuendum effecit, Sall. hist. fr. 1, 48, 3 (1, 56, 3): ut magis contemnendus quam metuendus videretur, Iustin. 21, 5, 7: metuens magis quam metuendus, mehr furchtsam als furchtbar, Sall. Iug. 20, 2: si quando metuendos vos praebituri estis, Liv. 3, 53, 10: istic nunc, metuende, iace, Verg. Aen. 10, 557: m. Genet. resp., belli metuenda virago, furchtbar im Kampfe, Ov. met. 2, 765: mit Dat. (für), omnibus metuenda arma, Iustin. 28, 4, 1: neutr. pl. subst., multa ac metuenda, vieles Furchtbare, Ov. met. 15, 24: pro bone Iuppiter, quam bona res est ignoratio metuendorum, Iul. Val. 3, 55 (30).

    lateinisch-deutsches > metuendus

  • 19 miratio

    mīrātio, ōnis, f. (miror) = θαῦμα (Gloss.), die Verwunderung, causarum ignoratio in re nova mirationem facit, Cic. de div. 2, 49 M. (Baiter mit Bake admirationem): subiit quaedam me ex recordatione miratio, Chalcid. Tim. 25 D.

    lateinisch-deutsches > miratio

  • 20 scientia

    scientia, ae, f. (sciens), das Wissen, die Kenntnis, die (subjektive) Kunde, die (subjektive) Wissenschaft, I) im allg. (Ggstz. ignoratio): regionum, Cic.: futurorum malorum, Cic.: scientiam huius viri fugere, Cic.: memoriā et scientiā comprehendisse (neben didicisse), Cic.: alcis scientiae satisfacere, jmds. Wissen, d.i. Erfahrung Genüge leisten (v. einer Rede), Cic.: m. de u. Abl., cuius scientiam de omnibus constat fuisse, daß er von allem Kunde gehabt, Cic. – Plur., quod si haberent scientias animae, Arnob. 2, 18. – II) insbes., das gründliche Wissen, die gründliche Kenntnis, Wissenschaft, das Verstehen einer Sache, die Vertrautheit mit einer Sache, die Einsicht, die Geschicklichkeit in etwas, a) übh.: scientia atque usus militum, Cic.: alqm scientiā augere, Cic.: ars, cum eā non utare, scientiā (Theorie) tamen ipsā teneri potest, Cic.: huius scientiae conditor, Zweiges des Wissens (von der Medizin), Sen. – mit objekt. Genet., sc. dialecticorum, iuris, Cic.: rei militaris, Caes. u. Cic.: militiae, Sall.: linguae Gallicae, Caes.: sc. optimarum artium, wissenschaftliche Bildung, Cic. ep.: colendorum deorum, Cic.: aeris fundendi, Plin.: summam scientiam rei militaris habere, Caes.: scientiam medicinae tenere, Sulpic. in Cic. ep.: adhibere scientiam earum rerum, quae naturā evenirent, Cic. – m. in u. Abl., paene divina eius in legibus interpretandis scientia, Cic. – Plur. = Wissenszweige, Vitr. 9, 7 (6), 3: tot artes, tantae scientiae, Cic. de sen. 78 Mueller (wo Nauck u. andere tot artes tantae scientiae verbinden = so viele Künste, die ein so bedeutendes Wissen erfordern): disciplinarum scientiae u. scientiae artificiorum, Kenntnisse in den verschiedenen Zweigen der Kunst, Vitr. 1, 1, 17; 3. praef. § 1: scientiae artium variarum, Augustin. de civ. dei 7, 30: scientiarum artes, Iul. Val. 2, 13 (4). – b) v. philos. gründlichem Wissen (Ggstz. inscientia), Cic. Acad. 1, 41.

    lateinisch-deutsches > scientia

См. также в других словарях:

  • ignoratio — ignorátio elénchi s. f. (sil. ti o, chi; mf. i ) [ ti pron. ţi] Trimis de siveco, 02.05.2008. Sursa: Dicţionar ortografic …   Dicționar Român

  • Ignoratio elenchi — (von lat. ignoratio ‚Unkenntnis‘ bzw. ‚Unwissenheit‘ sowie dem latinisierten Genetiv des altgriechischen Substantivs ἔλεγχος élengchos ‚Widerlegung‘; wörtlich also „die Unkenntnis der Widerlegung“)[1][2] bezeichnet in der Philosophie einen… …   Deutsch Wikipedia

  • Ignoratio Elenchi — Ignoratio Elẹnchi   [lateinisch ignoratio »Unkenntnis« und griechisch élenchos »Beweis«], im Anschluss an Aristoteles Bezeichnung für den Beweisfehler der Verwechslung. Statt der zu beweisenden Hypothese wird eine ihr mehr oder minder ähnlicher… …   Universal-Lexikon

  • Ignoratio elenchi —         (лат.) неведение довода. Логич. ошибка, при которой доказывается не то, что следует, или опровергается не то, что может быть опровергнуто. Философский энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П.… …   Философская энциклопедия

  • Ignoratĭo elenchi — Ignoratĭo elenchi, s. Beweis, S. 800 …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • ignoratio elenchi — [ig΄nō rä′tē ō΄ ā len′kē΄] n. [L, ignorance of the refutation] Logic a fallacious argument in which the conclusion reached or proposition proved is irrelevant to the matter at hand …   English World dictionary

  • Ignoratio elenchi — Contents 1 Example 2 Red herring 3 See also 4 References …   Wikipedia

  • ignoratio elenchi — /ig neuh ray shee oh i leng kuy, kee/, Logic. the fallacy of offering proof irrelevant to the proposition in question. [1580 90; < L ignoratio elenchi lit., ignorance of the refutation; see ELENCHUS] * * * …   Universalium

  • Ignoratio Elenchi — Igno|ra|tio Elen|chi die; <zu lat. ignoratio »Unkenntnis« u. gr. élegchos »Beweis«> Bez. für den Beweisfehler der Verwechslung (Unkenntnis od. Verwechslung des Beweisgegenstandes) im Anschluss an Aristoteles …   Das große Fremdwörterbuch

  • ignoratio elenchi — ig•no•ra•ti•o e•len•chi [[t]ˌɪg nəˈreɪ ʃiˌoʊ ɪˈlɛŋ kaɪ, ki[/t]] n. pho a fallacy in logic of offering proof irrelevant to the proposition in question • Etymology: 1580–90; < L ignōrātiō elenchī lit., ignorance of the refutation …   From formal English to slang

  • ignoratio elenchi — noun the logical fallacy of supposing that an argument proving an irrelevant point has proved the point at issue • Hypernyms: ↑logical fallacy * * * ‖ ignoratio elenchi see next, 3 …   Useful english dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»