Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

þrjóta

  • 1 ÞRJÓTA

    (þrýt; þraut, þrutum; þrotinn), v. impers.;
    1) þrýtr e-t (acc.) it fails, comes to an end; en er veizluna þrýtr, when it came to the end of the banquet; þar til er þraut dalinn, till the dale ended (among the hills); þar til er þraut sker öll, till there was an end of all the skerries; seint þrýtr þann, er verr hefir, the man with a bad case has a hundred excuses;
    2) with acc. of person and thing (e-n þrýtr e-t); en er hann (acc.) þraut orendit, when breath failed him; Hrapp þraut vistir í hafi, H. ran short of food at sea;
    3) to become exhausted, fail; mara þraut óra, our steeds were exhausted.
    * * *
    pres. þrýtr; pret. þraut; subj. þryti; part. þrotinn: the verb being impersonal, forms as þrauzt or pl. þrutu hardly occur: [A. S. â-þreôtan]:—to fail one, come to an end, impers. with acc. of the person and thing, e-n þrýtr e-t, it fails one in a thing, one comes to an end of it; en er veizluna þrýtr, when it came to the end of the banquet, Ld. 16; er nú vænast at þrjóti okkra samvistu, Fær. 174; þar til er þraut dalinn, to the end of the dale, Nj. 35; inn á fjörðinn, þar til er þraut sker öll (acc.), till there was an end of all the skerries, Landn. 57; en er hann þraut eyrendit, when the breath failed him, Edda 32: the saying, seint þrýtr þann er verr hefir, the man with a bad case has a hundred excuses, Fms. viii. 412; þá er í ráði at rögn (acc.) um þrjóti, Hdl. 41; ey eða ei, þat er aldregi þrýir, Skálda.
    2. to want, lack, be short of a thing, fail in it; Hrapp þraut vistir í hafi, Nj. 128; íllt er þat ef föður minn þrýtr drengskapinn, Lv. 11; þá er menn Magnúss konungs þraut grjót ok skotvápn, Fms. viii. 139; at eigi þrjóti oss at vætta miskunnar af Guði, that we do not fail, Hom. 97; ef hinn þrýtr er við tekr, Grág. i. 227; þat hann viðr er þrjóta mun flesta menn þótt fé eigi, Ad. 21; ef hann þrýtr at veraldar auðæfum, Greg. 30.
    3. as a law term, to become a pauper; annat-tveggja, at hann andisk eða þrýtr hann (acc.) at fé, þá …, Grág. i. 274; ef þess er ván at þau þrjóti þau misseri, 241.
    II. part. at an end, past, gone; ok er þrotin ván þótti þess at …, past hope, forlorn, Eg. 719, Fms. vi. 152, Ó. T. 8; get ek at þrotin sé þín en mesta gæfa, Nj. 182; þrotinn at drykk, short of drink, Fms. ix. 41; en er allir voru þrotnir á at biðja hann til, were exhausted in begging him, Bs. i. 128; Trojumenn sá sik þrotna at vega sigr á Grikkjum, Bret.; hestrinn var þrotinn, quite exhausted, Fms. vi. 211; ok vóru þá þrotnir yxninir, Eb. 176.
    2. bankrupt; ef hinn er þrotinn er fram færir úmagann, Grág. (Kb.) ii. 10.

    Íslensk-ensk orðabók > ÞRJÓTA

  • 2 rjóta

    snore

    Faroese-English dictionary > rjóta

  • 3 þrjóta

    [þrjou:tʰa]
    þrýt, þraut, þrutum, þrotið
    1. vi
    1) переставать, прекращаться, кончаться
    2) кончаться, выходить, израсходоваться; не хватить

    mig þraut kjark til þess — (imp) у меня не хватило духу на это

    3) уставать, обессилевать
    2. pp þrotinn
    1) кончившийся, прекратившийся

    þrotinn af [að] kröftum — обессиленный

    Íslensk-Russian dictionary > þrjóta

  • 4 RJÓTA

    raut, rutu, subj. ryti, [Swed. ryta; Scot. rout; Old Engl. rowte], to roar; þá raut við inn regin-kunngi Baldr í brynju sem björn ryti, Hðm. 26; und raut, the wound gave a rattling sound (cp. lét í sárunum), Ht. R. 42; see hrjóta.

    Íslensk-ensk orðabók > RJÓTA

  • 5 rjóta

    v.
    to snore
    (rjóti, (rýtur), reyt, rutu, rotin)

    Faroese-English dictionary > rjóta

  • 6 snore

    rjóta, snorka

    English-faroese dictionary > snore

  • 7 VIÐ

    I)
    prep. with dat. and acc.
    I. with dat.
    hann sló honum niðr v. steininum, he dashed his head against the stone;
    hús liggja v. velli, the houses lie in ruins;
    kasta sér niðr v. velli, to cast oneself down on the ground;
    er inn efri kjöptr v. himni, en inn neðri við jörðu, the upper jaw touches the heaven, the lower the earth;
    hann hjó hann upp v. garðinum, he smote him close by the fence;
    skera af sér strenginn við øxinni, to cut the string, asunder against the axe;
    2) against, towards, of direction;
    horfa v. e-m, to look towards, face;
    3) along with (hann hafði marga smiðu v. sér);
    4) with, of an instrument (jarl hljóp upp v. sverði);
    5) among;
    gengu síðan í sæti sin v. öðrum mönnum, among other men;
    6) denoting barter, exchange, against, for (geta gull v. grjóti);
    7) denoting remedy, against (hjálpa e-m v. e-u);
    8) against, denoting contest, warding off (hafa liðsafla v. e-m);
    hafa (viz. afl) v. e-m, to be one’s match;
    9) ellipt. usages;
    stinga v. fótum, to stop;
    hrífa v., to catch hold;
    risa v., to withstand;
    hvatz hann fiðr v., whatsoever he may object;
    II. with acc.
    1) by, at, close to (sníða skeggit við hökuna);
    skjöldr við skjöld, shield to shield;
    v. Sandhólaferju, at Sandholferry;
    v. veginn, by the wayside;
    v. ána, by the river;
    draga segl v. hún, to hoist the sail to the top;
    festa e-n v. meið, tré, to fasten to a pole, tree;
    binda v. fót e-s, to bind up a broken leg;
    dró upp flóka v. austr, in the east;
    2) of time, towards, at;
    v. solar-setr, at sunset;
    v. sól, with the sun, at sunrise;
    v. aptan, towards evening;
    3) at, by (vera heima v. bú sitt);
    Hrútr var v. skip um sumarit, H. stayed by his ship during the summer;
    sitja v. stýri, to sit at the rudder;
    styðja sik v. e-t, to lean on;
    ganga v. staf, to walk with a staff;
    vera v. e-t, to be present at;
    sitja v. drykk, to sit at drink;
    í sýn v. bœinn, within sight of the town;
    5) denoting company, with (bauð þeim heim vill alla sína menn);
    v. annan, þriðja, fjórða mann, being two, three, four altogether;
    6) towards (a person or thing), respecting, regarding (mildr, blíðr, góðr v. e-n);
    til gæzlu v. e-n: for keeping, watching one;
    hræddr v. e-n, afraid of one;
    7) of cause, by, at;
    falla v. högg, to fall by a stroke;
    sigla v. stjörnuljós, to sail by starlight;
    verða reiðr v. e-t, to become wroth at;
    8) as compared with, set off against (þrjóta mun okkr illsku v. þik);
    eigi minna virðr en v. konunginn, of equal worth with the king;
    9) according to, after (gera klæði v. vöxt e-s);
    v. sik, in proportion;
    hann var skapaðr allr v. sik, well shaped, symmetrical;
    vita, hvat v. sik væri, to know what was the matter;
    10) denoting means, with, by (v. þessar fortölur);
    tendra eld v. e-t, to make fire by;
    11) ellipt. usages;
    bregða við, to start;
    hann þagði v., he remained silent;
    fá v. þrjú skip, to add three ships;
    þurfa v., to need;
    bjarga, hjálpa e-u v., to help, put right;
    koma e-u við, to bring about.
    (gen. -jar, pl. -jar), f. withy, withe; collar (viðjar af gulli).
    pers. pron. dual, we two.
    * * *
    1.
    f., gen. sing. viðjar, pl. viðjar, [Dan. vidje; Engl. withy; akin is víðir, q. v.]:— a withy or with; síðan var viðin ( a withy halter) dregin á hals honum, Fms. vii. 13 (see v. l.); þarmarnir urðu at viðu (sic) sterkri, Fas. iii. 34; ef röng eða viðjar slitna, Jb. 398; var enginn saumr í, en viðjar fyrir kné, of a boat, Fms. vii. 216; höggva tré til viðja, K. Þ. K. 88; viðjar af gulli ok silfri, on a dog, Hkr. i. 136, Fas. iii. 45; tún-svín þat er hringr, knappr eða við sé í rana, Grág. ii. 232; stjórn-við, the ‘rudder-withy,’ the strap in which the paddle-like rudder moved, like the ζευκτηρίαι in Act. Apost. xxvii. 40.
    2.
    pron. pers. dual (= vit), we two (see ek C); this spelling, which is also that of the oldest vellums, answers to the mod. pronunciation, passim: in mod. usage it has quite taken the place of the old plur. vér.
    3.
    prep., also used ellipt. without its case, or simply as an adverb; við is a curtailed form of viðr, which latter form remains in a few compds, even in mod. usage, thus, viðr-eign, viðr-kenna, viðr-nefni, viðr-lífi, viðr-væri; when found singly, við is the common form in Icel.; but as in MSS. it is commonly abbreviated, v̾, the two forms are hardly distinguishable; við, however, is received as the usual form, viðr being more freq. in Norse vellums, and in some later Icel. vellums imitating the Norse spelling: [Goth. wiþra = πρός; A. S. wider; cp. Scot. wither-shins; O. H. G. widar; Germ. wieder; but Engl. with; Dan. ved; Swed. wäd]:—against, towards, etc.
    WITH DAT.
    A. Against, denoting a leaning or resting on, striking against, or the like; hann hjó hann upp við garðinum, smote him standing against the wall, Nj. 120; stinga höndum við berginu, Symb. 59; ganga við brekkunni, up-hill, against the hill, cp. Lat. adversus montem, Valla L. 212; skjóta við honum skildinum, Fms. i. 44; ljósta skildi við kesjunni, Eg. 378; hann spyrndi við svá fast … spyrna við grunni, Edda 36; kasta sér niðr við vellinum, Nj. 58; leggja e-n við velli, Boll. 344; slá honum niðr við steininum, dashed his head against the stone, Finnb. 292; hann drap hann við borðinu, Korm. 236; hjó af honum höfuð við stokkinum, Fas. ii. 285; ok lagði (þá) við stokki, Am. 73; hús liggja við velli, lie down in ruins, Fms. iii. 144; er hinn efri kjöptr við himni enn hinn neðri við jörðu, the upper jaw touching the heaven, the lower the earth, Edda 41; skera af sér strenginn við öxinni, rubbing it against the axe, Nj. 136; vóru segl hans at sjá við hafi, the sails were seen out at sea, far in the offing, Fas. ii. 403.
    II. against, towards, of direction; gapa við tunglinu, Fas. iii. 622; horfa við e-m, to look towards, face, Eg. 293; horfa baki við e-m, Hkr. iii. 384; líta við e-m, Nj. 132, Fms. i. 125, vii. 314; horfa vid landi, A.A. 24; snúa baki við e-m, Fas. i. 296; snúask við e-m, Hkr. ii. 120.
    III. along with, with, denoting company; hann hafði við sér harpara einn, Str. 57; hann hafði marga smiðu við sér, Fms. ix. 377; fór Margaðr ok Guthormr við honum, Hkr. iii. 113; at Ástríðr mundi vera við feðr sínum, i. 188; er hér ok Sigurðr við jarli, Fms. ix. 327; hann var þar upp fæddr við henni, x. 421; bjóðum vér þér við Hákoni þangat, ix. 252; ferr heim við sínum mönnum, Rd. 312; fór hann við liði sínu, Hkr. iii. 44; við hundrað skipum, Fas. i. 461; gengr síðan í sæti sín við oðrum mönnum, Fms. x. 17; bað biskup ríða við sér (= með sér), 6.
    2. with, of an instrument; jarl hljóp upp við sverði, Fms. ix. 340; sjau menn við vápnum, viii. 14; gengu tveir menn við merkjum, x. 15: the phrase, eiga, ala, geta barn við kouu, Grág., Fms. i. 113, iii. 110, Ld. 102, Eg. 31; merrin fékk við þeim hesti, Landn. 195.
    3. spec. usages; við góðum vinskap, Boll. 362; halda vináttu við föstum trúnaði, Fms. ix. 375; at þær sagnir muni vera við sannindum, true, viii. 6; at berjask við honum eðr við honum lífit láta, ix. 332; fara við herskildi … eyða land við eldi, x. 134; ausa e-t við moldu, Hkr. i. 220; skipuðu mörgum hlutum við (with, among) sínum mönnum, Fms. x. 91; gengu síðan í sæti sín við öðrum mönnum, among other men, 17; skreiðask fram við (= með) landinu, viii. 437.
    4. = ok, with, together with; Þórr við Grimni = Th. and G., Hallfred; höfuð við hjarta, head and heart, Kormak.
    B. METAPH. USAGES:
    I. denoting barter, exchange, against, for (like Gr. ἀντί); gefa gull við grjóti, Fas. iii. 45; selja við verði, Fms. i. 80; seldu mik við hleifi, Hm.; við litlu verði, Eg. 100; við fémútu, Nj. 215; meta e-t við silfri, Fms. x. 5; gefa margra manna líf við yðvarri þrályndi, iv. 194.
    2. denoting remedy, against; beiti við bit-sóttum en við bölvi rúnar, Hm. 140; hjálpa e-m við e-u, to help against, passim.
    II. against, denoting contest, warding off, withstanding; hafa afla við e-m, Lv. 43; hafa liðs-afla, liðs-kost við e-m, Ld. 372, Hkr. i. 272: ellipt., hafa (viz. afi) við e-m, to be one’s match, Lv. 109; þótti sem engi mundi hafa við þeim í vígi, Nj. 89; eg hefi ekki við þér, I cannot lift with (i. e. am no match for) thee; ábyrgjask e-t við e-u, Grág. ii. 216, 364; forða e-m við háska, Edda i. 116; halda þá við ágangi Hákonar, Fms. i. 224; varðveita e-n við e-u, Grág.; ekki hélzk við þeim, Eg. 125; rísa við e-m, Sturl. ii. 119; vera búinn, van-búinn við e-m, Ld. 324; sat hann þar við áhlaupum Dana, Fms. i. 28; vinna við sköpum, Fas. i. 199; sporna við e-u, göra við e-u, see göra, sporna; ef þat nemr við förinni, Ld. 70 (see nema A.I. 7, 8); mæla við e-u, Hkr. ii. 198; tölðu allir við förinni, Greg. 28; setja hug sinn við e-u, Fms. x. 232; kveða nei við e-u, Sturl. i. 27; drepa hendi við e-u, Hkr. ii. 164; reiðask við e-u, Nj. 182; e-m ríss hugr við e-u, Fas. i. 30; mér býðr við e-u, to loathe; sjá við e-u, to shun; varna við e-u, to beware of; vera hætt við e-u, in danger of, Ísl. ii. 262; ú-hætt við e-u, safe, Landn. 319.
    III. with verbs;liggja við e-u, to lie on the verge of; honum lá við falli, Fas. iii. 261; búið við skipbroti, Ísl. ii. 245; honum var við andhlaupi, Eg. 553; sjá, horfa, líta … við e-u, to look towards; taka við e-u, to receive; búask við e-u, to prepare for, expect, Ld. 106; verða vel, ílla, við e-u, to behave well, ill, on some occasion; komask við veðri, see veðr.
    IV. ellipt. usages; þeir snerusk þá við, turned round, facing, Nj. 245; hón drap við hendi, Lv. 38; hann laust við atgeirinum, Nj. 84.; hann stakk við forkinum, Eg. 220; hann stakk við fótum, stopped, Finnb. 300; hrífa við, to catch hold, Bs. i. 197, 423, Gísl. 125; búask við, to make oneself ready; göra við, to resist; rísa við, to withstand, Fs.; at ek bjóða við tvenn verð, Ld. 146; hvatz hinn fiðr við, whatsoever he may object, Nj. 99; taka við, to begin where another stops; þú skalt gefa mér við ( in return) verjuna, Fbr.
    WITH ACC.
    A. By, at, close to:
    I. denoting proximity; skjöldr við skjöld, shield to shield, in a row, Nj. 125; skip við skip, Ó. H. (in a verse); samnask hlutr við hlut, Rb. 108; hálsinn við herðarnar, Ld. 40; sníða skeggið við hökuna, Eg. 564; við bryggju-sporðinn, Fms. i. 14; grafa barn við kirkju-garð út, K. Þ. K.; uppi við fjallit, Eg. 137; við Sandhóla-ferju, Nj. 29; við vaðit, 83; við veginn, by the way-side, Fb. ii. 330; hér við ána, by the river, Ld. 46; búa við Þjórsá, Nj. 93; liggja við land, Fms. i. 14; við Ísland, Grág.; binda stein við hálsinn, Ld. 154; draga segl við hún, hoist sail to the top, Hkr. ii. 6; reka spora við eyra e-m, Nj. 82; festa e-n við meið, tré, to fasten to a pole, a tree, Glúm. 391; nísta við gólfit, to pin it to the floor (see nista); binda við fót e-s, to bind up a broken leg, Bárð. 167; dró upp flóka við austr, in the east, Vígl. 22.
    2. temporal, towards, at; við vetr sjálfan, Fms. ii. 97; Krók. 51 C; við sólar-setr, Fas. i. 514; við sól, with the sun, at sunrise. Eg. 717; við aptan, towards evening, Grág. (Kb.) ii. 143; við þat sjálft, at that moment, Fms. xi. 432; bregða í kross við hvert orð, at every word, K. Þ. K.; vera við aldr, to be stricken in years, Eb. 18, Ísl. ii. 192, Fms. ii. 81; ef barn er við dauða, on the point to die, N. G. L. i. 345; við sjálft, on the verge of (see sjálfr); við váða sjálfan, búið við geig, on the verge of, Eg. 158; Grettir var við svefn, just asleep, Grett. 127.
    3. phrases, við svá búit, after all done, often with the notion of ‘in vain, nothing having been done’ (búa B. II. δ); fóru við þat heim, Fms. i. 54, ix. 469, Nj. 127; skildu við þetta, 260, Ísl. ii. 217.
    II. at, to; Hrútr er við skip, Nj. 4; Hrútr var við búð, 79; vera heima við bú sitt, 215; hanga upp við siglu-rá, Fas. iii. 659; bundinn við staf, Eg. 232; fastr við altara, fastened to the altar, Vm. 110; styðja sik vid e-t, to lean on, Fms. ix. 512; sitja upp við hægindit, leaning on it, Ld. 16; sitja upp við vegginn, Nj. 153; ganga við staf, 219; ganga við tréfót, Eb. 66; styðjask við höndina, Fas. i. 228; rísa upp við olboga, Þórð. 15; sitja við stýri, at the rudder, Eg. 385; hafa barn við brjóst, to have a bairn at breast, N. G. L. i. 340; leggja, bæta, auka, við e-t, to add to; blanda við e-t, to mix with; vera við e-t, to be present at, Ld. 92, Eg. 540; sitja við drykk, mat, to sit at drink, meat, Eg. 303, 420.
    III. denoting association, together with; vera samþingi, samfjórðungs við e-n, Grág. ii. 237; vera saman við e-n, vera samvista við e-n, eiga samneyti við, vera sammæðr við e-n, passim; vera utan-fjórðungs við víg, Grág. ii. 89; vera við e-t riðinn; þeir vildu eigi vera hér við heiðna menn, Íb. 4; búa við e-n, Gísl. 17.
    2. direction; í sýn við bæinn, Fas. ii. 507; í örskots-helgi við garðinn, Grág.; standa í höggfæri við e-n, Nj. 97; við þat lík at lifa, Hm.
    IV. denoting company, with; bauð þeim heim við alla sína menn, Vígl. 27; riðu við sextigi manna, Nj. 10, 213, Ld. 164; gékk á land við einn svein, Fms. ix. 502; sækja land við útlendan her, Hkr. i. 198; við fá, marga … menn, Fas. i. 35; the phrase, við annan, þriðja fjórða … mann (see annarr I. 1); þú ert hér kominn við svá mikit fé, Ld. 112; sækja mál við níu búa, Grág.; við váttorð, Kb. i. 103; leyfa e-t við vitni, Ld. 104; bjóða e-t við váttorð, in the presence of, by witnesses, Nj. 243.
    B. METAPH. USAGES:
    I. towards a person or thing, respecting, regarding; hryðja við aðilja, Grág. (Kb.) i. 127; missa fjár síns við þjóf, Grág.; skilja við e-n, to part with (see skilja); til metnaðar við sik, Edda i. 20; til huggunar við sik, Ld. 228; til þjónustu við e-n, Eg. 28; til gæzlu við e-n, for keeping, watching one, Ld. 152; ganga, koma, fara til fundar, til móts … við e-n, 62, 90, Nj. 4, Eg. 101; mildr, blíðr, léttr, kátr, ástúðigr, góðr, harðr, grimmr, reiðr, harðráðr, stríðr, … við menn, mild … towards, Nj. 2, 47, 48; víkjast undan við e-n, Ld. 42; fyrir kapps sakir við e-n, til liðveizlu, hjálpar … við e-n, Eg. 44, Nj. 75; sýna vinskap, halda vinskap við e-n, Ld. 150; leggja ást við e-n, 34; líka vel, ílla við e-n, Nj. 53; eiga eyrindi við e-n, Eg. 260; eiga orð við e-n, 255; hafa lög við e-n, Nj. 106; tala, mæla, ræða, segja, spjalla við e-n, to talk, speakwith a person, passim; skipta, eiga, … við e-n, to deal… with; berjask, deila við e-n, to fight with, against; göra e-t við e-n, so to act with, Greg. 43; reyna e-t við e-n, to contend with one, Nj. 46, 94, Edda i. 106; hafa misgört við e-n, Fms. viii. 103; láta vaxa óþokka við e-n, Nj. 107; tilför við Gunuar, 101; mála-tilbúnaðr við e-n, 100; sekr við e-n, útlagr við goða, Grág.
    2. hræddr við e-n, afraid of one; verða varr við e-t, to perceive; vanr við e-t, used to a thing; hann var svá vanr við vini sína, Fms. viii. 220; fella sik við e-t, kunna við e-t, to apply oneself to, to like.
    II. of cause, by, at; falla við högg, to fall by a stroke, Nj. 163; hrata við lagit, Eg. 379; vakna við e-t, Fas. ii. 116; vakna við draum; verða glaðr, reiðr, hryggr, úkátr … við e-t, to become glad, wroth … at, Íb. 10, Eg. 102, 321, passim; bregða sér við e-t, Ld. 190: by, við minn atbeina, Fms. vi. 66; við samþykki e-s, Eg. 165; við ráð e-s, Grág. (Kb.) ii. 30; gört þat við einræði þitt, Ld. 188; et þat at vánum við skaplyndi Þorgeirs, Nj. 255; hlaða seglum við mikinn háska, with great danger, Korm. 168; sigla við stjörnu-ljós, to sail by star-light, Fms. i. 24; lesa við ljós, to read with a light; búa sik við skart, to dress fine.
    III. as compared with, set off against; sex sær við kú, Grág. i. 502–504; selja, virðing sína við íllgirni þínaa, Eb. 160; þrjóta mun mik íllsku við þik. Hkr. i. 322; mik skortir við hann, Nj. 90; hafa afta við e-n, Eg. 187; eigi minna virðr enn við konunginn, i. e. of equal worth with the king, Fms. xi. 45; er þetta við mikla fémuni, Hrafn. 19; fjórðungi skerð við goðorð önnur, Grág. (Kb.) i. 211; Skotland er þriðjungr ríkis við England, Nj. 266; þriðjung við liðsmenn, Eg. 57; at þriðjungi við ykkr, Ld. 102; helming við hann, Fms. i. 22; gaf þeim hálfar tekjur við sik, 7.
    IV. við þann kost, on that condition, Grág. (Kb.) i. 233: of medicine, for, við svefnleysi, við orms-bit, við offeitan kvið …, Lækn.: in mod. usage dat., and so in Hm. 138.
    V. denoting fitness, proportion; göra klæði við vöxt e-s, Eg. 516; við þeirra hæfi, 109; er þat ekki við þitt æði, Ld. 298; vera við alþýðu-skap, Fs. 63; við sik, in proportion, B. K. 8; neyta skógar við sik sem þarf, Grág. ii. 292; þat er hann má eigi sjálfr við sik njóta, himself alone, 623. 21; hann var skapaðr allr við sik, well shaped, symmetrical, Fas. i. 173; fagrt ok allt vel við sik, Fms. x. 321; veðrit vesnaði en nátt-myrkr á við sik. Bjarn. 52; vita hvat við sik væri, to know what was the matter, Fms. xi. 11, Fas. ii. 516; leggja mál við tré, Ld. 316; draga kvarða við lérept, vaðmál, Grág. i. 497, 498.
    VI. with, by, denoting means; tendra eld við fjallrapa, to light fire with, Bs. i. 7; við þessar fortölur, Ld. 204; kom svá við umtölur góðra manna, Nj. 267; við áskoran þína, 258; mýkjask við e-t, Fms. v. 239; húð skorpnuð við eld, Nj. 208.
    VII. with verbs; lifa við skömm, meizlur, harm, lifa við slíka harma, to live with or in shame, sorrow, Nj. 92, Hkr. ii. 107, Eg. 604, Ld. 332; leika við e-n, Nj. 2; kaupa við e-n, Grág.; binda við e-t, to bind, fasten to; sætta, rægja, friða e-n við e-n, Eg. 226, Grág. ii. 99; tala, … við e-n, to speak, deal … with, Nj. 2, 197, Ld. 22 (see I); hefja upp bónorð við e-n, Eg. 38; leita eptir við e-n, leita ráða við e-n, eiga hlut at við e-n, Nj. 75, 101, 213, Eg. 174; fæða, lifa, fæðask, ala, búa, bjargast, við e-t, to feed, live, subsist … on, Edda i. 46, Fms. i. 226, v. 219, Nj. 236, passim; vera við e-t, to be present at, and metaph. to enjoy, Hom. 87, Edda (pref.); nema lyfsteinn sé við riðinn, Ld. 250; hann brá upp við fætinum (viz. við lagit), Nj. 264; binda við e-t, to bind to, Fms. ix. 358; at þeim heimilum ok í örskotshelgi við (viz. þau) á alla vega, Grág. (Kb.) i. 88; þar við, hér við, at engi mundi þar þora við at etja, Nj. 89.
    2. hagr við e-t, skilful at; kunna vel við e-t, id.; skjarr við skot, Ls.; temja, venja, … við e-t; drekka við sleitur (see sleita); kveða við raust, Sturl. iii. 317, Eg. 554; syngja vid tón, Sturl. iii. 210; búa sik við skart, skikkja búin við gull, Fms. x. 199; skyrta saumuð við gull, embroidered with, Fas. ii. 529; glóa við gull, to glow or gleam with gold, Lex. Poët.
    VIII. elliptical or ad- verbial usages; bregða við, to start; hann þagði við, remained silent, Nj. 2; verða bilt, felmt við, Ísl. ii. 274, Nj. 105; fá við þrjú skip, to add three ships, Fms. xi. 73; jók nú miklu við, it waxed much, Ld. 54; kveða við, gella við, to scream, yell; þurfa við, to need, Nj. 74; njóta e-s við, to enjoy, 85; komask við, to be touched; leita við, to try; bera við, to happen (see bera); koma við, to touch; standa, bíða við, to stop a bit; nema við, to hinder, cause a hindrance; kunna við, to like; koma e-u við, to bring a thing about, 101; ef ek viðr um kæmumk, if I could manage it, Hbl.; bjarga e-u við, hjálpa við, to help, put right; reisa við, rétta við, to raise up again, put right; kannask við, to recognise; vera við staddr, to be present, = við e-t staddr.
    IX. in recipr. phrases, talask við, eigask við, fásk við, etc., to speakto one another, where the object is suffixed to the preceding verb.
    X. with an adverb or particle, of direction; upp á við, niðr á við, upwards, downwards; vestr á við, Fas. ii. 244; móts við, towards; á við, equivalent to (það er á við tvær merkr); austan við, vestan við, sunnan við, fram við, inn við, etc., followed by an accusative.

    Íslensk-ensk orðabók > VIÐ

  • 8 þraut

    [þröy:tʰ]
    I. f þrautar, þrautir
    1) испытание, трудная задача
    2) трудность, затруднение, тяжёлое испытание
    3) pl боли
    II. praet sg ind от þrjóta

    Íslensk-Russian dictionary > þraut

  • 9 þrotið

    [þrɔ:tʰɪð̬]
    pp от þrjóta

    Íslensk-Russian dictionary > þrotið

  • 10 þrotinn

    см. þrjóta

    Íslensk-Russian dictionary > þrotinn

  • 11 þrutum

    [þrʏ:tʰʏm̬]
    praet pl ind от þrjóta

    Íslensk-Russian dictionary > þrutum

  • 12 þrýt

    [þri:tʰ]
    praes sg ind от þrjóta

    Íslensk-Russian dictionary > þrýt

  • 13 þryti

    [þrɪ:tʰɪ]
    praet sg conj от þrjóta

    Íslensk-Russian dictionary > þryti

  • 14 HRJÓTA

    * * *
    (hrýt; hraut, hrutum; hrotinn), v.
    1) to fall, fly, be flung (øxin hraut ór hendi honum); hraut upp hurðin, the door was flung open; eldr hraut ór hlunnunum, fire sprang from the rollers; hrjóta spœnirnir upp í móti honum, the chips flew up into his face; h. í sundr, to be snapped asunder (í sundur hrutu baugar);
    2) to snore (hann svaf ok hraut sterkliga).
    * * *
    pres. hrýt, pl. hrjóta; pret. hraut, 2nd pers. hrauzt, pl. hrutu; subj. hryti; part. hrotinn:—to rebound, fall, fly, be flung, with the notion of shaking or violence; öxin hraut ór hendi honum, Nj. 28, Fs. 101; björg hrutu ór stað, Rb. 318; hrutu fyrir borð höfuð ok limir, Fms. i. 171; hraut upp hurðin, vi. 121; annarr hraut í sundr, rent asunder, Hkr. ii. 143; barrarnar hrutu í sundr, were crushed, Sturl. ii. 49; hamrar sprungu en hrutu steinar, Krosskv. 13; vápnin hrutu af upp af skallanum, the swords rebounded from his skull, without hurting him, Fms. xi. 132; förunautar hans hrutu frá, they started back, Fbr. 40; hann blæss í nafars-raufina ok hrjóta spænirnir upp móti honum, Edda 49; en þó hraut þat upp fyrir Þorgrími, at …, that ( word) broke forth from Th., he was heard to say, that …, Grett. 120 A.
    2. metaph., eldr hraut ór törgunni, fire started from the target, Korm. 88; eldr hraut ór hlunnunum ok lönd öll skulfu, Edda 38, Gullþ. 9; hryti hár logi hús mín í gögnum, Am. 15; svá sýndist sem dust hryti ór hreinbjálfanum, the dust flew out of the cloak, Fb. ii. 356; hrýtr ( sparkled) ór skallanum við höggin, Fms. xi. 132; hraut ór af vætu, it drizzled into a shower, Sturl. iii. 112; hrýtr blóð ór munni eða nösum, Grág. i. 149 new Ed.
    B. To snore, a different word, of which the older and better form was rjóta, as shewn by alliteration in old poems, see p. 227: [A. S. hrûtan; Old Engl. rout or rowt; Swed. ryta]:—þá raut við enn reginkunni Baldr í brynju sem björn ryti, Hðm. 26; hann svaf ok hraut sterkliga, Edda 29; sofnar Skrýmir ok hraut fast, id., Grett. 154; konungr hraut mjök, Fms. ii. 139; flagðit hraut ógurliga hátt, Fb. i. 258; sofnar hann þegar fast, ok hraut mikinn, Finnb. 336; hann hraut mjök, Fas. ii. 133, Sturl. ii. 50.

    Íslensk-ensk orðabók > HRJÓTA

  • 15 ÞRAUT

    I) (pl. -ir), f. hard strugggle, great exertion, labour, hard task (ek mun láta þik vinna til ráðahags þessa þrautir nökkurar);
    þola þrautir, to suffer hardshps;
    gera þraut til e-s, to try hard;
    berjast til þrautar, to fight to the end.
    II) from þrjóta.
    * * *
    f. a struggle, great exertion, labour, hard task; þú sel manninn fram, ok lát mik eigi þurfa þraut til, Ld. 44; leggit á mik nokkura yfirbót eða þraut, Fms. i. 119; svá mikla þraut at leiða mikit lið í orrostuna aptr, x. 371; þola þrautir, Al. 92, Sks. 23 new Ed.; göra þraut til e-s, to try hard: ok mun ek nú eigi optarr þraut til göra, Lv. 69: in legends (such as that of Hercules) the labour or ‘task’ to be performed is called þraut, Bret. 22, 24; nú mun ek göra sem fornir menn, at ek mun láta þik vinna til ráða-hags þessa þrautir nökkurar, Eb. 132; leggja þraut fyrir e-n; thus, e. g. the twelve labours of Hercules are ‘þrautir.’
    II. with prepp.; í þraut, in or with a desperate struggle, in the end, finally; ódrjúgr í allar þrautir, opp. to ‘í fyrstunni,’ Fms. viii. 134; öruggr í allri þraut, i. 305; hann gékk undan þeim í þraut, Eb. 320; at vísa djöflum til þrautar við mik, Fms. i. 305; eigi munu vér sigrask á þeim til þrautar, Fær. 75; berjask til þrautar, to fight to the end, Fas. ii. 535. Hkr. iii. 90, Fms. vi. 256. þrautar-laust, n. adj. without a struggle, easily, Fms. ii. 268, vi. 160.

    Íslensk-ensk orðabók > ÞRAUT

  • 16 þrjótr

    m.
    1) knave;
    2) defiance; bjóða e-m þrjót, to bid defiance to one.
    * * *
    m. [þrjóta], prop. as a law term, a defaulter; nú hafa þeir þrjót af jörðu færðan, hefir hinn jörð er á, N. G. L. i. 90; hverr ok sem hann görisk þrjótr, ok er skoraðr til leiðangrs ok sóttr til ok vill eigi göra ok hleypsk undan sókn …, Gþl. 92; en ef sýslu-maðr fyrir-nemsk at sækja þann þrjót er í sýslu hans er, N. G. L. iii. 133.
    2. a bad debtor; fara til heimilis þess er skuld á at gjalda, ok virða honum þar fullrétti eptir laga-dómi af fé þrjóts, Gþl. 479.
    II. metaph. a knave; sem þrjótr brjóti myksleða, Kormak; jörmun-þ., a great knave, Haustl.; þembi-þ., a sulky knave; urðar þ., the knave of the rocks, i. e. a giant, Þd., Orkn. (in a verse): and passim in mod. usage, a scoundrel, það skal á þrjót þorna sem á þræl vöknar, let a knave wash a knave, a saying.
    III. [Germ. trotz], of a thing, as a law phrase, defiance; in the phrase, bjóða e-m þrjót, to bid defiance to one; nú byðr maðr þrjót þeim er skuld á at honum. ok vill eigi vinna fyrir honum, færi hann á þing, ok bjóði frændum at leysa hann ór skuld þeirri, N. G. L. i. 31; en ef hann býðr þrjót ok vill eigi af fara, 245; valin-kunnir menn kasti í hlut þrjóts úmerktum, ok lýsi þar hvat hverr hlaut, 43.

    Íslensk-ensk orðabók > þrjótr

  • 17 ÞROT

    n. lack, want (þar er ekki þrot átu); at þrotum kominn, worn out, exhausted (þeir vóru þá allir at þrotum komnir of matleysi).
    * * *
    n. [þrjóta], a lack, want; þar er ekki þrot átu, Sks. 176.
    2. as a law term, the state of a pauper, destitution; þar skal þrot heita sem úmaginn er …, Jb. 167; ef maðr vill seljask arfsali, ok eigi til þrota, but not so as to be destitute, Grág. i. 204; maðr á þess kost at seljask arfsali … ef hann hefir eigi til þrots selt, 227; ef umagi er seldr til þrots, 268, Fs. 142; en ef þau verða at þrotum, þá eru þat grafgangs-menn, N. G. L. i. 33; nú sækir þrot bóanda í héraði, if he becomes a pauper, 52; nú ef þrot sækir þann mann sem jörð hefir selt til stemnu, 96; liggja í þroti, to be in a state of destitution, Greg. 28.
    3. plur., in the phrase, at þrotum kominn, come to one’s last gasp, worn out from sheer exhaustion; mátt-dregnir af matleysi ok kulda, ok mjök at þrotum komnir, Fms. ii. 98; at þrotum komnir af matleysi, viii. 441, Stj. 395, 414; og nær var æfi er að þrotum komin, og vér liggjum fyrir dauðans porti, Vídal.; þá er þat ríki komit at auðn ok þrotum, Sks. 347.
    COMPDS: þrotabú, þrotamaðr.

    Íslensk-ensk orðabók > ÞROT

  • 18 raut

    from ‘rjóta’.

    Íslensk-ensk orðabók > raut

  • 19 rutu

    from ‘rjóta’.

    Íslensk-ensk orðabók > rutu

  • 20 þrotinn

    pp. from þrjóta;
    at an end, past, gone (get ek, at þrotin sé þín mesta gæfa);
    þrotinn at drykk, out of drink;
    hestrinn var þrotinn, quite exhausted;
    en er allir vóru þrotnir á at biðja hann til, when all were tired of begging him.

    Íslensk-ensk orðabók > þrotinn

См. также в других словарях:

  • verdrießen — Vst. std. (9. Jh.), mhd. verdriezen neben erdriezen, ahd. irdriozan, as. āthrotan abgestumpft Stammwort. Aus g. * þreut a Vst. müde werden , auch in gt. usþriutan verdrießen , anord. þrjóta müde werden , ae. āþrēotan (vermutlich gibt es in keiner …   Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache

  • Ragnarök — In Norse mythology, Ragnarök (IPAEng|rɑgnɑrɔk, Old Norse Final destiny of the gods Simek (2007:259).] ) refers to a series of major events, including a great battle foretold to ultimately result in the death of a number of major figures… …   Wikipedia

  • Ragnarök — Pour les articles homonymes, voir Ragnarök (homonymie). Le portail nord du XIe siècle de la Stavkirke d Urnes a été interprété comme comportant des scènes de serpents et de drago …   Wikipédia en Français

  • Список праиндоевропейских корней — Для улучшения этой статьи желательно?: Найти и оформить в виде сносок ссылки на авторитетные источники, подтверждающие написанное …   Википедия

  • tr-eu-d- —     tr eu d     English meaning: to press, push, * displeasure     Deutsche Übersetzung: “quetschen, stoßen, drũcken”     Note: probably extension to ter 3, tereu “rub”     Note: Root tr eu d : “to press, push, * displeasure” derived from Root… …   Proto-Indo-European etymological dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»