-
1 znaczenie
to jest bez znaczenia — it is of no importance lub significance
mieć duże/małe znaczenie — to be of great/little importance
przywiązywać do czegoś znaczenie — to consider sth important, to attach importance to sth
* * *n.1. (= treść) meaning, sense; w pełnym tego słowa znaczeniu in the full sense of the word.2. (= ważność czegoś) significance, importance; mieć duże/małe znaczenie be of great/little importance; nabierać znaczenia acquire importance, come into prominence; tracić na znaczeniu diminish in importance; zyskiwać na znaczeniu gain in importance; to nie ma (najmniejszego) znaczenia it doesn't matter (in the slightest); to jest bez znaczenia it is of no importance, it is of no significance; to jest dla mnie bez znaczenia it doesn't matter to me; jak gdyby to miało (jakiekolwiek) znaczenie as if that mattered (at all); twoje pochodzenie nie ma tu żadnego znaczenia your (social) background is of no importance here.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > znaczenie
-
2 znaczenie pierwszorzędowe
• primary importanceSłownik polsko-angielski dla inżynierów > znaczenie pierwszorzędowe
-
3 znaczenie znacze·nie
-nia, -nia; gen pl -ńnt1) (= treść) meaning2) (= waga) significance -
4 sens
m (G sensu) 1. (znaczenie) meaning, sense- dosłowny/przenośny sens a literal/figurative meaning a. sense- ekologia w sensie potocznym ecology in the accepted meaning (of the word)- dobrze pojmować a. rozumieć sens wiersza/teorii to correctly understand the meaning a. sense of a poem/theory- wypaczyć/zatrzeć/zmienić sens słów to distort/obscure/change the meaning a. sense of words- film ma niejasny/głęboki/podwójny sens the film has an unclear a. an obscure/a deep/a double meaning- jaki jest dosłowny sens tego słowa? what’s the literal sense a. meaning of this word?2. sgt (celowość, sensowność) sense, meaning- działalność/rozmowa pozbawiona sensu a. bez sensu a senseless a. pointless activity/conversation- w tym, co mówisz, jest sens a. to, co mówisz, ma sens what you say makes sense- nie pojmuję sensu twojej decyzji I can’t see any sense in your decision- macierzyństwo nadało jej życiu (całkowicie) nowy sens motherhood has added a. has given (a whole) new meaning to her life- naprawianie przestarzałych urządzeń nie ma/ma niewiele sensu there is no/little sense in repairing outdated devices- co za sens ponownie malować zupełnie czyste ściany? what’s the point of a. sense in redecorating perfectly clean walls?■ w pewnym sensie (niejako) in a way; (pod jednym względem) in one way; (do pewnego stopnia) in some ways- w pewnym sensie masz rację in a way you’re right- w pewnym sensie telewizja to strata czasu in some ways watching television is a waste of time- w sensie czegoś (pod względem) with respect to sth, as regards sth- piękna kobieta w sensie atrakcyjności seksualnej a beautiful woman with respect to a. as regards her sex appeal- różne elementy podobne do siebie tylko w sensie koloru lub długości various elements similar to one another only in respect of colour or length- chłopcy są do siebie podobni w sensie fizycznym the boys are physically similar- coś w tym sensie pot. something to that effect- powiedział coś w tym sensie, że powinniśmy… he said something to the effect that we should…- mówić z sensem to talk sense- nareszcie mówisz z sensem now you’re talking* * *( racjonalność) point; ( znaczenie) sensenie ma sensu płakać — there's no point in crying, it lub there is no use crying
* * *mi(= znaczenie) sens; (= celowość) point; (gestu, słowa) meaning; bez sensu pointless; gadać bez sensu talk gibberish; to jest bez sensu l. to nie ma sensu there's no point in it, this is pointless; dalsze starania nie miały sensu any further efforts were pointless; nie ma sensu tego robić there's no point in doing it; to ma sens this makes sense; w pewnym sensie in a sense; coś w tym sensie pot. something like that, something to this effect; ogólny sens effect ( czegoś of sth); ogólny sens jej listu był taki, że... her letter was to the effect that...The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sens
-
5 znacze|nie
Ⅰ sv ⇒ znaczyć Ⅱ n 1. (sens) meaning C/U, sense- znaczenie symboliczne a symbolic meaning2. sgt (ważność) significance, importance- sprawa bez znaczenia an unimportant matter- region o dużym znaczeniu gospodarczym a region of great economic significance- to w tej chwili nie ma żadnego znaczenia that doesn’t make any difference now; that’s of no significance now3. Jęz. sense, meaning- leksykalne znaczenie wyrazu the lexical meaning of a word■ w całym a. w pełnym tego słowa znaczeniu in the full sense a. in every sense of the word- w ścisłym tego słowa znaczeniu in the true sense of the word- przywiązywać do czegoś znaczenie to attach importance a. significance to sthThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > znacze|nie
-
6 ogromny
adj(dom, drzewo, ilość) huge; (pustynia, ocean) vast; (znaczenie, radość, trudności) immense, enormous* * *a.1. (= wielki) (o domu, majątku, długu, drzewie) huge, enormous; (o jeziorze, wiedzy, liczbach) huge, vast.2. (= silny, intensywny) (o bólu, radości) intense, extreme; ( o smutku) deep, extreme; (o powodzeniu, sukcesie, trudnościach) huge, great; to ma ogromne znaczenie it's of (the) utmost importance; ogromna ilość czegoś large l. huge amount of sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ogromny
-
7 przeceniać
impf ⇒ przecenić* * *-niam, -niasz, -nić; perf; vt( oceniać zbyt wysoko) to overestimate; ( towar) to reduce* * *ipf.przecenić pf.1. (= obniżać cenę) reduce ( the price of sth), mark down; przeceniać coś o 10% reduce sth by 10%.2. (czyjeś zdolności, wiedzę, znaczenie czegoś) overestimate; przeceniać swoje siły overestimate one's strength, overplay one's hand; przecenić swój apetyt have eyes bigger than one's stomach; trudno przecenić jego znaczenie it's hard not to appreciate his role.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przeceniać
-
8 przywiązywać
-uję, -ujesz, -ać; perf; vtprzywiązywać kogoś/coś do — +gen to tie sb/sth to
przywiązywać wagę/znaczenie do czegoś — to attach weight/importance to sth
* * *ipf.1. (= przymocowywać) tie, bind (kogoś/coś do kogoś/czegoś sb/sth to sb/sth); nie przywiązywać znaczenia l. wagi do czegoś not to attach importance l. significance to sth, think little of sth; przywiązywać wielką wagę l. wielkie znaczenie do czegoś attach great importance l. significance to sth, set a high value on sth, set l. lay a great store by l. upon sth; przywiązywać zbyt wielką wagę do czegoś overemphasize sth, make too much of sth.2. (= wywoływać sympatię) attach (kogoś do kogoś/czegoś sb to sb/sth).ipf.1. (= przymocowywać się) tie o.s., bind o.s.2. ( uczuciowo) become (emotionally) attached.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przywiązywać
-
9 symboliczny
adj(sens, znaczenie, powieść) symbolic; (upominek, wynagrodzenie) nominal* * *a.1. (postać, znaczenie, powieść) symbolic.2. (wynagrodzenie, upominek) nominal; symboliczna złotówka token dollar; Br. token penny.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > symboliczny
-
10 umniejszać
impf ⇒ umniejszyć* * *(-am, -asz); perf -yć; vt(wartość, zasługi) to diminish* * *ipf.umniejszyć pf. lessen; (czyjeś prawa, władzę) diminish, take away; (czyjś udział, zasługi) understate, depreciate; (powagę, znaczenie sytuacji) underplay; ( wartość) downgrade, devalue; ( znaczenie) belittle, depreciate; (winę, karę) extenuate; umniejszyć czyjeś zasługi detract from l. belittle sb's merits.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > umniejszać
-
11 wymowa
* * *f.1. (= wymawianie) pronunciation.2. (= znaczenie) significance.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wymowa
-
12 ukry|ty
Ⅰ pp ⇒ ukryć Ⅱ adj. [wada, skarb, uczucie, znaczenie] hidden; [przejście, przycisk, zamiar] concealed; [motyw, cel, przyczyna] ulterior; [talent, umiejętności, choroba] latent; [znaczenie, krytyka, groźba] implicit, implied- ukryty dla oka a. wzroku hidden from sight a. view- ukryta reklama indirect advertisingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ukry|ty
-
13 aż
Ⅰ conj. 1. (dopóki nie) until, till- dopóty ją błagał, aż się zgodziła he kept begging her until a. till she agreed- poczekaj, aż wrócę wait until a. till I get back- czekają, aż (on) umrze they are waiting until he dies a. for him to die- nie czekając, aż ogień się rozprzestrzeni, wezwała straż she called the fire brigade GB fire department US before the flames had a chance to spread- aż w końcu a. aż wreszcie until at last- aż tu (nagle) all of a sudden, suddenly- opalała się w ogrodzie, aż tu nagle jak nie lunie she was sunbathing in the garden, when all of a sudden the rain came pouring down- rozmawiamy sobie, aż tu słyszę: ktoś woła there we were talking, when all of a sudden I heard someone calling2. (tak bardzo, że) parskał ze śmiechu, aż mu się broda trzęsła he chortled so much that his chin was shaking- pioruny waliły, aż cały dom trząsł się the thunder was so loud that the whole house trembled- wrzeszczał, aż uszy puchły he was screaming his head off- ziewnął, aż mu żuchwa zatrzeszczała he yawned so widely that his jaws crackedⅡ part. 1. (z określeniem odległości) as far as, all of- do najbliższej wioski jest aż dwadzieścia kilometrów it’s as far a. as much as twenty kilometres to the nearest village- zatrzymał się aż pod lasem he got as far as the forest before he stopped- nie sądziłem, że granice miasta sięgają aż tak daleko I didn’t realize the town borders reached so far2. (z określeniem zakresu) aż do/z Berlina all the way to/from Berlin- aż po czubek głowy right to the top of one’s head- aż po szyję right up to the neck- aż do samego ministra right up to the minister himself- od sprzątaczki aż po dyrektora from the cleaner (right) up to the director- od prezesa wielkiej firmy aż do właściciela małego warsztatu from the president of a large company right down to the owner of a small workshop3. (z określeniem czasu) aż do XVI wieku up until as late as a. right up until the sixteenth century- aż do jego śmierci w 1887 roku (right up) until his death in 1887- aż do czasu uchwalenia budżetu until such time as the budget is passed- nie było go w Warszawie aż do lipca he was away from Warsaw right up until July- spał aż do południa he didn’t get up before noon, he slept until a. till noon- obiecał jej wierność aż po grób he promised her he would remain faithful to the grave a. until death4. (w określeniach ilości) (z policzalnymi) as many as, no fewer than; (z niepoliczalnymi) as much as, no less than- aż dziewięciu uczniów as many as a. no fewer than nine pupils- aż 70% as much as a. no less than 70 per cent- „to będzie kosztować 2000 złotych” – „aż tak dużo?” ‘it’s going to cost 2,000 zlotys’ – ‘as much as that?’- aż za dużo more than enough- nie powinieneś aż tyle pracować you shouldn’t work as much as that5. (określające stopień nasilenia) positively- pola aż złote od dojrzewającej pszenicy fields positively golden with ripening wheat- bogactwo aż kapie incredible wealth a. wealth dripping out of their ears- w domu aż pachnie od czystości it’s so clean in the house that you could eat your dinner off the floor- był ostrożny aż do przesady he was unduly a. exaggeratedly cautious- opowieść przejmująca aż do bólu a painfully gripping a. poignant story- było zimno aż nie do wytrzymania it was unbearably cold- uczuł taki zawrót głowy, że aż się zachwiał na nogach he felt so dizzy that he swayed on his legs- aż do skutku for as long as it takes, to the bitter end- będziemy negocjować aż do skutku we’ll continue negotiations until we get what we want- zajadał, że aż miło the way he was eating it was a pleasure to watch- ciemno/zimno (że) aż strach terribly a. awfully dark/cold- aż strach pomyśleć it doesn’t bear thinking about, one shudders to think- aż nadto more than enough- trunków było aż nadto there was more than enough to drink- jest aż nadto powodów, żeby wątpić w jego obietnice there’s more than enough reason for doubting his promises- dziewczyna aż nadto uprzejma an exceedingly polite girl- aż nadto dobrze only too well- znała go aż nadto dobrze she knew him too well- aż taki a. aż tak głodny/gruby so a. that hungry/fat- on nie jest aż taki beznadziejny he’s not that hopeless- wcale nie jest aż tak zimno it’s not that cold* * *1. conjtill, untilpoczekaj, aż przyjdę — wait till I come
2. partpoczekała, aż wyszedł — she waited until he had gone
aż tak dużo pieniędzy? — this lub that much money?
* * *ażconj.till, until; poczekaj, aż przyjdę wait till I come.part.1. (wzmacnia, uwydatnia, poprzedzając wyrażenia z przyimkami) as... as..., as far as, as many as, as much as; till, until; all the way; dojechać aż do granicy go l. drive as far as the border, go l. drive all the way to the border; pracować od świtu aż do nocy work all day long, work from dawn till dusk; przywieźć coś aż z Los Angeles bring sth all the way from Los Angeles; posunąć się aż do kradzieży go so far as to steal; nie budzić aż do ostatniej chwili not wake up until the very last moment.2. (uwydatnia znaczenie, poprzedzając poszczególne części mowy) pochodzić aż z czasów rzymskich date as far back as the Roman times; wypić aż pięć piw drink as many as five beers.3. ( w utartych połączeniach) aż miło posłuchać it's a pleasure to listen; aż strach pomyśleć one shudders to think; aż do końca until the end; to the bitter end; aż do till, until, up to, as late as, as far back as.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > aż
-
14 bagatelizować
(-uję, -ujesz); perf z-; vt( pomniejszać znaczenie) to belittle; ( lekceważyć) to underestimate* * *ipf.disregard, belittle, underestimate.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bagatelizować
-
15 brzmienie
* * *n.1. (o głosie, barwie dźwięku) sound, voice, tone; brzmienie piosenki the sound of a song; doskonałe brzmienie kwartetu the perfect harmony of the quartet; zaskakujące brzmienie śpiewaczki the amazing voice of the singer; brzmienie skrzypiec the voice of the violin; brzmienie starych organów the sound of the old organ.2. (= dosłowne znaczenie, zawartość) content; brzmienie dokumentu/umowy the letter of the document/agreement.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > brzmienie
-
16 fundamentalny
adj* * *a.fundamental; (ustawa, znaczenie jakiegoś faktu) basic, fundamental.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > fundamentalny
-
17 liczyć
1. (-ę, -ysz); perf; po-; vt 2. viliczyć na liczyć — +acc to count on
nie licząc liczyć — +gen not counting
* * *ipf.(= sumować)1. count, total.2. (= rachować) calculate; liczyć do dwudziestu count (up) to twenty; lekko licząc at the lowest estimate.3. (= wliczać) count, include; na pokładzie jest 10 osób, nie licząc załogi there are 10 people on the board beside the crew.4. (= wynosić) amount to, total; zespół liczy 4 muzyków the band numbers 4 musicians.5. (= spodziewać się) count on; liczył na (to, że dostanie) podwyżkę he counted on getting a rise; liczyć na kogoś, na coś (= polegać) count on sth, sb.6. (= wyznaczać cenę) charge; ile pan liczy za poradę? what do you charge for a consultation?ipf.1. (= liczyć siebie wzajemnie) count each other.2. (= być liczonym) be counted; liczyć się na setki run into hundreds.3. (= mieć znaczenie) count, matter; to się nie liczy it doesn't count, it counts for nothing.4. (= brać pod uwagę) take into account, count on; liczyć się z kimś hold sb in high esteem; nie liczyć się z czymś ignore sth, disregard sth; liczyć się ze słowami watch one's tongue, mind one's tongue; liczyć się z (każdym) groszem be careful of every penny one spends.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > liczyć
-
18 nadawać
(-aję, -ajesz); perf -ać; vt(audycję, program) to broadcast; ( sygnał) to transmit; (list, paczkę) to send, to mail (US)nadawać komuś odznaczenie/przywilej — to bestow a decoration/privilege on sb
nadawać komuś imię — to give sb a name, to name sb
nadawać czemuś kształt — to give shape to sth, to shape sth
* * *ipf.- daję -dajesz, - dawaj1. (= wysyłać) send; (list, przesyłkę) post.2. (= przyznawać, dawać) grant ( coś komuś sth to sb l. sb sth); (wyróżnienie, przywilej, prawo) confer ( coś komuś sth on l. upon sb); (imię, nazwę, formę, znaczenie) give; nadawać komuś szlachectwo confer knighthood on l. upon sb, knight, ennoble sb.3. ( cechę) nadawać bieg initiate, launch ( sth), set ( sth) going; nadawać czemuś inny/nowy tok set sth on a different/new course; nadawać ton set the tone ( czemuś for l. of sth).4. tel. transmit; ( audycję) broadcast; (o stacji radiowej l. telewizyjnej) be on the air.6. tylko ipf. pot. (= mówić szybko) chatter (on l. away), tattle ( o czymś about sth); pot. (= donosić, skarżyć) tell ( na kogoś on sb).ipf.be suitable, be fit, be apt ( do czegoś for sth); ona nadaje się na żonę she'll make a good wife; to się nada this will do.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nadawać
-
19 oddawać
impf ⇒ oddać* * *( książkę) to return; ( resztę) to give; (dług, pożyczkę) to give lub pay back; (zostawiać w celu wykonania usługi: buty, bagaż, film) to leave; (zostawiać na przechowanie: pieniądze, biżuterię) to deposit; (powierzać opiece: chorego, ucznia) to send (to school, hospital), (głos, pierwszeństwo) to give; (majątek, bogactwo) to renounce; (uścisk, pocałunek) to return; ( cios) to return, to hit back; (uczucia, znaczenie) to express, (podobieństwo, nastrój) to renderoddawać komuś przysługę — to do sb a favour (BRIT) lub favor (US)
oddawać życie (za kogoś/coś) — to lay down lub give one's life (for sb/sth)
oddawać krew — to give lub donate blood
oddawać kogoś/coś w czyjeś ręce — to hand sb/sth over to sb
* * *ipf.1. (= zwracać) give back, return; oddawać długi pay back debts, repay.2. (= przekazywać, powierzać) check; oddawać na przechowanie deposit; oddać walizkę do przechowalni check one's luggage at the checkroom; oddawać komuś głos give sb the floor.3. (władzę, uprawnienia) hand over, cede; (twierdzę, miasto) surrender, give up, render (up); oddać krew give l. donate blood; oddawać ostatnią koszulę give away the shirt off one's back; oddać życie za kogoś lay down one's life for sb.4. (= doręczać) deliver.5. (= odwzajemniać) return, requite; oddać, co się komu należy do sb justice; oddawać honory wojskowe salute; oddawać hołd pay tribute, salute; oddać głos cast a vote; oddać komuś pierwszeństwo yield precedence to sb; oddać komuś niedźwiedzią przysługę do sb an ill turn; oddać komuś ostatnią przysługę pay one's last respects to sb; oddać komuś sprawiedliwość do justice to sb; oddawać komuś serce give one's heart to sb; oddawać strzały fire shots, volley.6. (= wyprawiać) send; oddać chorego do szpitala send an ill person to hospital; oddać dziecko do szkoły z internatem send a child to boarding school; oddawać coś w czyjeś ręce surrender sth to sb; oddawać w dzierżawę put out to lease; oddawać w zastaw hock, give l. put in pledge; oddawać w ajencję handl. franchise; oddać kogoś pod sąd bring sb to justice; oddać pod sąd wojenny court-martial.7. (= wyrażać) render; oddać coś w jakiś sposób render sth as.ipf.1. (= podporządkowywać się) surrender; oddawać się do czyjejś dyspozycji put o.s. at sb's disposal; oddawać się w ręce policji turn o.s. in.2. (= zaangażować się, poświęcać się) indulge, devote o.s. ( czemuś to sth).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > oddawać
-
20 określać
impf ⇒ określić* * *(-am, -asz); perf -ić; vt( opisywać) to describe, to characterize; (wiek, pochodzenie) to determine; (datę, termin) to determine, to specify; ( znaczenie) to define* * *ipf.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > określać
См. также в других словарях:
znaczenie — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. n III, blm {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}}od cz. znaczyć. {{/stl 7}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} ważność lub wartość czegoś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Doniosłe,… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
znaczenie — n I 1. rzecz. od znaczyć. 2. lm D. znaczenieeń «treść, której znakiem jest wyraz (wypowiedź); to, co dany wyraz (rzadziej gest, znak) znaczy, sygnalizuje» Dosłowne, podstawowe, realne, przenośne, pochodne znaczenie wyrazu. Objaśnić znaczenie… … Słownik języka polskiego
okazjonalny — 1. «odnoszący się do określonej okazji okoliczności, sytuacji, wywołany przez nią, dostosowany do niej; okolicznościowy» Okazjonalny koncert, utwór, wiersz. Okazjonalne słowa. ∆ jęz. Znaczenie okazjonalne «znaczenie wyrazu pojawiające się w danym … Słownik języka polskiego
pierwszy — pierwszywsi, odm. jak przym. 1. «liczebnik porządkowy odpowiadający liczbie 1» Pierwszy miesiąc roku. Pierwsza rocznica. Pierwsza wojna światowa. Pierwsze piętro. Pierwszy rok studiów. Pierwsza klasa w szkole. Pierwszy szereg żołnierzy … Słownik języka polskiego
potęga — ż III, CMs. potęgaędze; lm D. potęgaęg 1. zwykle blm «siła w działaniu, w oddziaływaniu na coś; skuteczność, moc» Potęga przyrody. Potęga pieniędzy, złota. Potęga oświaty, słowa. Potęga miłości, woli, rozumu. W słowach tylko chęć widzim, w… … Słownik języka polskiego
poważny — poważnyni, poważnyniejszy 1. «zachowujący powagę, pełen powagi; dostojny, majestatyczny» Poważny człowiek. Poważna matrona. Poważny tłum. ◊ Poważny wiek, poważne lata «wiek podeszły, sędziwy, późne lata życia człowieka» 2. «wyrażający powagę,… … Słownik języka polskiego
rola — I ż I, DCMs. rolali; lm D. ról «ziemia świeżo zorana; pole uprawne, gleba» Uprawiać rolę. Pracować na roli. II ż I, DCMs. rolali; lm D. ról 1. «tekst wypowiadany na scenie lub w filmie przez aktora, odtwarzającego jedną z postaci sztuki lub… … Słownik języka polskiego
ważny — ważnyni, ważnyniejszy 1. «mający dużą wagę, duże znaczenie; wiele znaczący, doniosły, istotny» Ważna okoliczność, sprawa, rozmowa. Ważny interes, problem. Ważny powód. Ważna przyczyna. Ważny dokument. ◊ (Co) ważniejsze, (co) najważniejsze… «(naj) … Słownik języka polskiego
anty- — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przedrostek współtworzący przymiotniki od podstawy rzeczownikowej, wyrażający znaczenie: przeciwstawny, przeciwny, wrogo nastawiony do kogoś lub czegoś, występujący, skierowany,… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
Струве — Содержание 1 Струве (фамилия) 1.1 А 1.2 Б 1.3 В … Википедия
Dagome iudex — в Ватиканской рукописи 3833 … Википедия