-
1 talio
1. talio (āvī), ātum, āre, spalten, mons taliatus, Gromat. vet. 360, 18.————————2. tālio, ōnis, f., die gleiche Wiedervergeltung eines empfangenen Schadens am Körper, fast immer im jurist. Sinne, Cato fr., Cic. fr., Sen. rhet. u.a.: sine talione, ungestraft, Mart.: Plur., infinita quaedam talionum reciprocatio, Gell. 20, 1, 18: taliones reciprocae, Gell. 20, 1, 35. -
2 talio [1]
1. talio (āvī), ātum, āre, spalten, mons taliatus, Gromat. vet. 360, 18.
-
3 talio [2]
2. tālio, ōnis, f., die gleiche Wiedervergeltung eines empfangenen Schadens am Körper, fast immer im jurist. Sinne, Cato fr., Cic. fr., Sen. rhet. u.a.: sine talione, ungestraft, Mart.: Plur., infinita quaedam talionum reciprocatio, Gell. 20, 1, 18: taliones reciprocae, Gell. 20, 1, 35.
-
4 pango
pango, pānxī, pānctum u. (v. urspr. pago) pēgī u. (in der übertr. Bedeutung gew.) pepigī, pāctum, ere (vgl. πήγνυμι), befestigen, einschlagen, einsenken, I) eig.: A) im allg.: clavum, Liv.: ancoram litoribus (Dat.), Ov.: litteram in cera, mit dem Griffel eindrücken, Colum. – B) insbes., pflanzen, ramulum, Suet.: poet., filios, zeugen, Prud. – meton., bepflanzen, hortus, qui crebro pangitur, Fronto: vitiaria malleolis, Colum.: colles (mit Weinstöcken), Prop. – II) übtr.: A) etw. gleichs. aneinanderfügen, 1) im allg., unternehmen, neque prima per artem temptamenta tui pepigi, auch suchte ich nicht zuvor dein Herz künstlich (schlau) zu durchforschen, Verg. Aen. 8, 143 sq. – 2) schriftlich verfertigen, abfassen, a) übh.: ἀνέκδοτα (geheime Memoiren) Theopompio genere aut etiam asperiore multo, Cic. ad Att. 2, 6, 2: absol., de pangendo nihil fieri potest, mit dem Schriftstellern kann es nichts werden, Cic. ad Att. 2, 14, 2. – b) als Dichter abfassen, α) verfassen, dichten, versum, Gell.: versus de natura rerum, Lucr.: carmina, Lucr. u. Tac.: aliquid Sophocleum, Cic.: poëmata, Hor.: absol., quibus aliqua pangendi facultas, die im Versbau einiges Geschick hatten, Tac. ann. 14, 16. – β) prägn., besingen, vestrûm maxima facta patrum, Enn. fr. var. 16 ( bei Cic. Tusc. 1, 34). – 3) absingen, hersingen, in conviviis ad tibias egregia superiorum opera carmine comprehensa, Val. Max. 2, 1, 10. – B) festsetzen, 1) im allg. = bestimmen, terminos, Cic.: fines, Cic. – 2) festsetzen = schließen, verabreden, ausbedingen, sich versprechen lassen od. selbst versprechen, einen Vergleich schließen, akkordieren (nur in den Perfektformen), a) übh.: pacem, Liv.: foedera, Verg.: amicitiam, societatem cum alqo, Liv.: pretium libertati, Tac.: salutem sibi et millies HS ab alqo, Suet.: si qui inter se pepigerunt, Cornif. rhet. – m. Genet. od. Abl. des Preises (s. Weißenb. Liv. 38, 24, 8), tanti pepigerat, Liv.: non fuit armillas tanti pepigisse Sabinas, Ov.: pretium, quo pepigerant, Liv.: ducentis Philippis pepigi, Plaut. – mit folg. ut u. Konj., ut vobis mitterem ad bellum auxilia pepigistis, Liv.: alii occulte pepigisse interpretabantur, ut Tigranes quoque Armeniā abscederet, Tac.: cum adversariis pepigit, ut sibi una legio cum Illyrico concederetur, Suet. – m. folg. ne u. Konj., pepigit, ne illo medicamento umquam postea uteretur, Cic.: pepigerat Pallas, ne cuius facti in praeteritum interrogaretur, Tac. – m. folg. bl. Conjunctiv, pepigere, equestribus proeliis Eunones certaret, obsidia urbium Romani capesserent, Tac. ann. 12, 15. – m. folg. Infin. = versprechen, geloben (vgl. Dräger Hist. Synt.2 2, 319), ii quoque obsides dare pepigerunt, Liv.: apud altaria deûm pepigere fraudem inimicorum ulcisci, Tac.: m. Abl. des Preises, qui mecum iam dudum grandi pecuniā pepigit reducere paulisper ab inferis spiritum, Apul. met. 2, 28. – b) insbes., v. Eheverlöbnis, quae pepigere viri, pepigerunt ante parentes, den Bund, den geschlossen haben usw., Catull. 62, 28. – m. Acc. pers., te peto, quam lecto pepigit Venus aurea nostro, verheißen hat, Ov. her. 16, 35: haec mihi se pepigit, pater hanc tibi, mir hat sie sich verlobt, Ov. her. 20, 157. – / Urspr. Form pago (paco), ere (s. Prisc. 10, 32), rem ubi pagunt (pacunt), orato; ni pagunt (pacunt) etc., XII tabb. fr. 1, 6 u. 7 ed. Schoell ( bei Cornif. rhet. 2, 20): ni cum eo pacit, talio esto, XII tabb. fr. 8, 2 ed. Schoell. (b. Fest. 363 [a], 6).
-
5 reciprocus
reciprocus, a, um (aus *recus u. *procus [vgl. proceres] zusammengesetzt), auf demselben Wege zurückgehend, -kehrend, -tretend, I) eig.: telum, Varro: amnis, aestus, Plin.: mare, Ebbe, Plin. u. Tac.: piscinae, quae reciprocae fluerent, Varro: vox, zurückprallend, v. Echo, Plin. – II) bildl.: argumenta, zurückgewandte (ἀντιστρέφοντα), sich gegen den drehende, der sie vorbrachte, Gell.: ars, wechselseitig, abwechselnd, Plin.: u. so talio, Gell. – als gramm. t. t. pronomina, zurückwirkende (wie se, sibi), Gramm.: versus, der rückwärts gelesen dasselbe Metrum hat, Gramm.
-
6 retalio
retālio, āre (re u. talio, ōnis), mit Gleichem vergelten, wiedervergelten, (id) retaliari debet, Gell. 20, 1, 16.
-
7 taliatura
-
8 pango
pango, pānxī, pānctum u. (v. urspr. pago) pēgī u. (in der übertr. Bedeutung gew.) pepigī, pāctum, ere (vgl. πήγνυμι), befestigen, einschlagen, einsenken, I) eig.: A) im allg.: clavum, Liv.: ancoram litoribus (Dat.), Ov.: litteram in cera, mit dem Griffel eindrücken, Colum. – B) insbes., pflanzen, ramulum, Suet.: poet., filios, zeugen, Prud. – meton., bepflanzen, hortus, qui crebro pangitur, Fronto: vitiaria malleolis, Colum.: colles (mit Weinstöcken), Prop. – II) übtr.: A) etw. gleichs. aneinanderfügen, 1) im allg., unternehmen, neque prima per artem temptamenta tui pepigi, auch suchte ich nicht zuvor dein Herz künstlich (schlau) zu durchforschen, Verg. Aen. 8, 143 sq. – 2) schriftlich verfertigen, abfassen, a) übh.: ἀνέκδοτα (geheime Memoiren) Theopompio genere aut etiam asperiore multo, Cic. ad Att. 2, 6, 2: absol., de pangendo nihil fieri potest, mit dem Schriftstellern kann es nichts werden, Cic. ad Att. 2, 14, 2. – b) als Dichter abfassen, α) verfassen, dichten, versum, Gell.: versus de natura rerum, Lucr.: carmina, Lucr. u. Tac.: aliquid Sophocleum, Cic.: poëmata, Hor.: absol., quibus aliqua pangendi facultas, die im Versbau einiges Geschick hatten, Tac. ann. 14, 16. – β) prägn., besingen, vestrûm maxima facta patrum, Enn. fr. var. 16 ( bei Cic. Tusc. 1, 34). – 3) absingen, hersingen, in conviviis ad tibias egregia superiorum————opera carmine comprehensa, Val. Max. 2, 1, 10. – B) festsetzen, 1) im allg. = bestimmen, terminos, Cic.: fines, Cic. – 2) festsetzen = schließen, verabreden, ausbedingen, sich versprechen lassen od. selbst versprechen, einen Vergleich schließen, akkordieren (nur in den Perfektformen), a) übh.: pacem, Liv.: foedera, Verg.: amicitiam, societatem cum alqo, Liv.: pretium libertati, Tac.: salutem sibi et millies HS ab alqo, Suet.: si qui inter se pepigerunt, Cornif. rhet. – m. Genet. od. Abl. des Preises (s. Weißenb. Liv. 38, 24, 8), tanti pepigerat, Liv.: non fuit armillas tanti pepigisse Sabinas, Ov.: pretium, quo pepigerant, Liv.: ducentis Philippis pepigi, Plaut. – mit folg. ut u. Konj., ut vobis mitterem ad bellum auxilia pepigistis, Liv.: alii occulte pepigisse interpretabantur, ut Tigranes quoque Armeniā abscederet, Tac.: cum adversariis pepigit, ut sibi una legio cum Illyrico concederetur, Suet. – m. folg. ne u. Konj., pepigit, ne illo medicamento umquam postea uteretur, Cic.: pepigerat Pallas, ne cuius facti in praeteritum interrogaretur, Tac. – m. folg. bl. Conjunctiv, pepigere, equestribus proeliis Eunones certaret, obsidia urbium Romani capesserent, Tac. ann. 12, 15. – m. folg. Infin. = versprechen, geloben (vgl. Dräger Hist. Synt.2 2, 319), ii quoque obsides dare pepigerunt, Liv.: apud altaria deûm pepigere fraudem inimicorum ulcisci, Tac.: m. Abl. des Preises, qui mecum iam dudum grandi pecuniā pepi-————git reducere paulisper ab inferis spiritum, Apul. met. 2, 28. – b) insbes., v. Eheverlöbnis, quae pepigere viri, pepigerunt ante parentes, den Bund, den geschlossen haben usw., Catull. 62, 28. – m. Acc. pers., te peto, quam lecto pepigit Venus aurea nostro, verheißen hat, Ov. her. 16, 35: haec mihi se pepigit, pater hanc tibi, mir hat sie sich verlobt, Ov. her. 20, 157. – ⇒ Urspr. Form pago (paco), ere (s. Prisc. 10, 32), rem ubi pagunt (pacunt), orato; ni pagunt (pacunt) etc., XII tabb. fr. 1, 6 u. 7 ed. Schoell ( bei Cornif. rhet. 2, 20): ni cum eo pacit, talio esto, XII tabb. fr. 8, 2 ed. Schoell. (b. Fest. 363 [a], 6). -
9 reciprocus
reciprocus, a, um (aus *recus u. *procus [vgl. proceres] zusammengesetzt), auf demselben Wege zurückgehend, -kehrend, -tretend, I) eig.: telum, Varro: amnis, aestus, Plin.: mare, Ebbe, Plin. u. Tac.: piscinae, quae reciprocae fluerent, Varro: vox, zurückprallend, v. Echo, Plin. – II) bildl.: argumenta, zurückgewandte (ἀντιστρέφοντα), sich gegen den drehende, der sie vorbrachte, Gell.: ars, wechselseitig, abwechselnd, Plin.: u. so talio, Gell. – als gramm. t. t. pronomina, zurückwirkende (wie se, sibi), Gramm.: versus, der rückwärts gelesen dasselbe Metrum hat, Gramm.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > reciprocus
-
10 retalio
retālio, āre (re u. talio, ōnis), mit Gleichem vergelten, wiedervergelten, (id) retaliari debet, Gell. 20, 1, 16. -
11 taliatura
Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > taliatura
См. также в других словарях:
TALIO — femin. Plinio, ex talis, quasi talis retributio: Tale enim patimur, quale fecimus. Unde Lex Talionis, Lex paris vindictae, vel similitudo vindictae, Isidor. Poena reciproci, l. 11. Cod. de exhib. reis, aut similitudo supplicii, Honor. et Theodos … Hofmann J. Lexicon universale
talio tribromidas — statusas T sritis chemija ryšiai: žiūrėk – talio(III) bromidas … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
talio trichloridas — statusas T sritis chemija ryšiai: žiūrėk – talio(III) chloridas … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
talio trijodidas — statusas T sritis chemija ryšiai: žiūrėk – talio(III) jodidas … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
talio trioksonitratas — statusas T sritis chemija ryšiai: žiūrėk – talio(I) nitratas … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
talio(I) nitratas — statusas T sritis chemija formulė TlNO₃ atitikmenys: angl. thallium(I) nitrate rus. таллий азотнокислый; таллия(I) нитрат ryšiai: sinonimas – talio trioksonitratas … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
talio(III) bromidas — statusas T sritis chemija formulė TlBr₃ atitikmenys: angl. thallium tribromide; thallium(III) bromide rus. таллий трехбромистый; таллия трибромид; таллия(III) бромид ryšiai: sinonimas – talio tribromidas … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
talio(III) chloridas — statusas T sritis chemija formulė TlCl₃ atitikmenys: angl. thallium trichloride; thallium(III) chloride rus. таллий треххлористый; таллия трихлорид; таллия(III) хлорид ryšiai: sinonimas – talio trichloridas … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
talio(III) jodidas — statusas T sritis chemija formulė TlI₃ atitikmenys: angl. thallium triiodide; thallium(III) iodide rus. таллий трехиодистый; таллия трииодид; таллия(III) иодид ryšiai: sinonimas – talio trijodidas … Chemijos terminų aiškinamasis žodynas
Talio — Talio, lat., Wiedervergeltung; jus talionis, das Wiedervergeltungsrecht, Strafe der Wiedervergeltung, kommt bei allen uncivilisirten Völkern vor, verschwindet aus den Gesetzbüchern bei vorgerückter Civilisation … Herders Conversations-Lexikon
talio — (Tl) Elemento metálico blanco cerúleo, blando, que presenta algunas propiedades químicas no metálicas. Su número atómico es 81; su peso atómico es 204,37. Muchos de sus componentes son altamente tóxicos. Diccionario Mosby Medicina, Enfermería y… … Diccionario médico