-
1 SEGJA
* * *(segi, sagða, sagðr), v.1) to say, tell (seg þú mér þat, er ek spyr þik);þeir sögðu, at þeir skyldu aldri upp gefast, they said they would never yield;segja e-m leið, to tell the way, esp. on the sea, to pilot;segja tíðendi, to tell news;impers. it is told (hér segir frá Birni bunu);sem áðr sagði, as was told before;segjanda er allt vin sínum, all can be told to a friend;2) to say, declare, in an oath;ek segi þat guði (Æsi), I declare to God (to the ‘Áss’);3) law phrases;segja sik í þing, lög, to declare oneself member of a community;segja sik ór þingi, lögum, to declare oneself out of, withdraw from, a community;segja skilit við konu, to declare oneself separated from, divorce, one’s wife;segja fram sök, to declare one’s case;segja lög, to recite the law, of the lögsögumaðr;4) to signify, mean (þetta segir svá);5) with preps., segja e-n af e-u, to declare one off a thing, take it from him;segja e-t á e-n, to impose on (bœta at þeim hluta, sem lög segði á hann); to announce (segja á reiði, úsátt sína);segja eptir e-m, to tell tales of one;segja frá e-u, to tell, relate;Unnr, er ek sagða þér frá, U. of whom I told thee;segja fyrir e-u, to prescribe (svá var með öllu farit, sem hann hafði fyrir sagt);segja fyrir skipi, to bid God-speed to a ship;segja e-t fyrir, to predict, foretell (segja fyrir úorðna hluti);segja e-u sundr, í sundr, to break up, dissolve (segja sundr friði, frændsemi, hjúskap);segja til e-s, to tell, inform of (segit honum ekki til, hvat þér hafit gört við hrossit);segja til nafns síns, segja til sín, to tell (give) one’s name;segja upp e-t, to pronounce (segja upp dóm, gørð);segja upp lög, to proclaim the law (from the law-hill);segja e-n upp, to give one up;segja upp e-u, to declare at an end (segja upp friði, griðum);segja upp þjónustu við e-n, to leave one’s service;6) refl., segjast, to declare of oneself;hann sagðist þá vaka, he said that he was awake;kristnir menn ok heiðnir sögðust hvárir ór lögum annarra, they declared themselves each out of the other’s laws;láta (sér) segjast, to let oneself be spoken to, listen to reason;impers., e-m segist svá, one’s tale runs so.* * *pres. segi, segir, segi, pl. segjum, segit, segja; pret. sagði, pl. sögðu; pres. subj. segja; pret. segða, segðir, segði; imperat. seg, segðú; part. sagðr: doubtful forms are sagat, sagaðr, Merl. 2. 4: a pres. indic. seg, segr, ek seg, Grág. i. 64, 134; segr hann, Fms. x. 421; segsk, Grág.i. 159, ii. 57: with a neg. suff. segr-at, Grág. ii. 214; sagðit, Hým. 14; segit-a, tell ye not! Vkv. 21: an older form seggja with a double g is suggested in Lex. Poët. in two or three passages, cp. A. S. secgan, as also seggr; but in Haustl. l. c. the g in ‘sagna’ is soft, and not hard (gg) as in mod. Icel. pronunciation, and sagna would fairly rhyme with segjaandum: [a word common to all Teut. languages, except that, strangely enough, no Goth. form is recorded, for Ulf. renders λαλειν, λέγειν, εἰπειν, by maþljan, quiþan, rodjan; so it may be that the earliest sense was not to say = Lat. dicere, but a limited one, to tell, proclaim; A. S. secgan; Engl. say; Dan. sige; Swed. segja.]A. To say, in the oldest poems chiefly,I. to tell, report, Lat. narrare, dicere; segðu, imperat. tell thou me! say! Vþm. 11, 13, 15. 17, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 34, 36, 38, 40, 42, Alm. 10, 12, 14, 16. etc., Skm. 3; segðu mér ór helju ek man ór heimi, Vtkv. 6; atgeirinn sagði ( foretold) manns bana, eins eðr fleiri, Nj. 119; mér segir svá hugr um, my mind tells me, I have a foreboding; eigi segir mér vel hugr um þessa ferð, Ld. 366; sagði honum mjök úvænt hugr um hennar hag, Fms. x. 215; sagðit honum hugr vel þá, Hým. 14; seg oss draum þinn, Nj. 95; hann segir honum greiniliga slíkt er hann spurði, Fms. ii. 99; þessi saga er nú ætlu vér at segja, viii. 1 (see saga); hann spurði hvers synir þeir væri,—þeir sögðu, Nj. 125; fór sveinninn ok sagði til Haralds, Fms. vii. 167; hvat hark var þat?—Honum var sagt, 168; svá hafa spakir menn sagt, Ib. 6; svá sagði Þorkell oss, 5; svá sagði Teitr oss, id.; svá sagði oss Úlfhéðinn Gunnarsson, 9; þenna atburð sagði Teitr oss, at því es Kristni kom á Ísland, 13; en Hallr sagði oss svá, 15; svá sagði hann oss, id.; en honum sagði Þórarinn bróðir hans, 16; es sannliga es sagt, at fyrst færi til Íslands, 4; hvatki er missagt es í fræðum þessum (pref.); þar sagði hann eigi koma dag á vetr, Landn. (pref.); svá segja vitrir menn, … en svá er sagt, 25; svá sagði Sæmundr prestr enn fróði, 27; er svá sagt, at honum hafi flestir hlutir höfðingligast gefnir verit, Nj. 254: of inscriptions, writing, segja þær (the Runes) formála þenna allan, Eg. 390; segja bækr, at …, 625. 88; skal sú skrá hafa sitt mál, er lengra segir, Grág. i. 7: segja leið, to tell the way, to guide, esp. on the sea, to pilot, Fms. xi. 123, Eg. 359 (leið-sögn, leiðsögu-maðr):—to tell, bid, far þú ok seg Agli, at þeir búisk þaðan fimmtán, Nj. 94; hann sendi húskarl at segja Steinari, at hann færði bústað sinn, to tell S. to change his abode, Eg. 749; segðu honum að koma, tell him to come!2. with prepp.; segja eptir e-m, to tell tales of one, inform against, Al. 125; hann sagði eptir mér, segðu ekki eptir mér!—s. frá e-u (frá-sögn), to tell, relate, Nj. 96; þar er hón nú, Unnr, er ek sagða þér frá, U., of whom I told thee, 3; eigi má ofsögum segja frá vitsmunum þínum, Ld. 132: s. fyrir, to dictate, Fms. vii. 226, Fb. iii. 533, Nj. 256: to foretel, Rb. 332; s. fyrir úorðna hluti, Fms. i. 76, viii. 5: segja fyrir skipi, to bid Godspeed to a ship (on her first voyage), ix. 480: to prescribe, Ld. 54; þeir sigldu um nóttina, en hann sagði fyrir ( piloted) með viti ok gæfu, Bs. i. 562: s. manni fyrir jörðu, to give notice as to the redemption of an estate, Gþl. 295–297, 301 sqq.:—segja til, to give up; s. til nafns sins, to give one’s name (on being asked), Hbl.; hvat er nafn höfðingja yðvars? Rútr segir til sin. R. told his name (said, my name is R.) Nj. 8; sagði Örnólfr til svá-felldra itaka, Dipl. i. 1; skal ek hér fá þér sæmd ok virðing, þá er þú kannt mér sjálfr til s., Eg. 312.3. impers. it is told: hér hefsk Landnáma-bok, ok segir í hinum fyrsta kapitula, hversn, Landn. 24: hér segir frá Birni bunu, 39; segir nokkut af hans orrostum, Fms. viii. 3; sem segir í sögu hans, i. 4 (see saga); sem áðr sagði, … sem sagði fyrr, as was told before, x. 382, 410.II. to say, pronounce, declare; eg seg þat Guði, I declare to God (in an oath, cp. Engl. ‘so help me, God’), Grág. i. 64, 134; ok segi ek þat Æsi, Glúm. 388.2. so in the law phrases, segja sik í þing, lög, and the like, to declare oneself in a community, to enter a community under the law; as also, segja sik ór þingi, lögum, to declare oneself out of, to withdraw from, a community, Grág. and the Sagas passim; segja skilit við konu, to declare oneself separated from, to divorce one’s wife, Nj. 50; segja þing laust, to declare a meeting at an end, Grág, i. 116:—segja lög, to say the law, used of the speaker’s (lögsögu-maðr) decisions; syni Erlings segi ek engi lög, i. e. I give no sentence for him, Fms. ix. 331: iron., sögðu sverð þeirra ein lög öllum Svíum, ii. 315; s. prófan (á) málum, K. Á. 216; s. dóm, to give sentence.3. with prepp.; s. e-n af e-n, to ‘declare a person off a thing,’ i. e. take it from him; hann sagði Vastes af drottningar-dómi ok öllu því ríki, Sks. 462; þá er hann þegar sagðr af lærðra manna tign, 694; skipta svá miklum ríkdómi, ok segja hann af einhverjum ok til annars, i. e. to take it from one and give it to another, Fms. ix. 330; þann dag segja lög mann at aptni af griði, Grág. i. 146; s. e-n afhendan, to declare a person off one’s hands, give him up, Fs. 34:—s. e-t á, to announce:þú skalt segja á reiði mína, Nj. 216; s. á úsátt sína, 256; bæta at þeim hluta sem lög segði á hann, as the law declared, imposed, Fms. x. 152:—s. aptr, to break up, dissolve; s. friði aptr, N. G. L. i. 103:—segja sundr = segja aptr, s. sundr griðum, frændsemi, Fms. ix. 276, x. 133, Fas. ii. 136:—s. fram, to say, pronounce, esp. of pleading, to read; s. fram sök and the like, Grág., Nj. passim:—s. fyrir, see l. 2:—s. upp, to pronounce; er hann hafði þenna kost upp sagðan, Fms. xi. 284: segja upp görð, dóm, sætt, to pronounce sentence, as a judge or umpire, Grág., Nj. Band. 12, passim; s. upp lög, to proclaim the law from the law-hill (the act was called upp-saga), Ib. 17, Bs. i. 25; at hann segði upp lögin, Nj. 164: s. e-n upp, to give one up, Sturl. iii. 181 C: segja e-u upp, to declare at an end; segja upp friði, griðum, Fms. x. 133; segja upp þjónustu við e-n, to leave one’s service, Hkr. iii. 68. to speak, talk; skaut konungr á erendi, talaði hátt ok hvellt ok segir svá—þat er …, Fms. i. 215; ‘þenna kost viljum vér,’ segir Skapti, Nj. 150; ‘frauva,’ segir hann, ‘þat er satt er þú mælir,’ Fms. x. 421. 2. in a dialogue: segir hann, segir hón, says he, says she, etc.; ‘Kenni ek víst,’ segir Otkell,—‘Hverr á,’ segir Skamkell; ‘Melkólfr þræll,’ segir Otkell,—‘Kenna skulu þá fleiri,’ segir Skamkell, ‘en vit tveir,’ 75; Gunnarr mælti—‘Veiztú hvat þér mun verða at bana?’—‘Veit ek,’ segir Njáll,—‘Hvat?’ segir Gunnarr;—‘Þat sem allir munn sízt ætla,’ segir Njáll, 85; and so in countless instances.IV. to signify, mean; þetta segir svá, Fms. viii. 239; ‘fiat voluntas tua,’ þat segir svá, ‘verði þinn vili,’ Hom. 157.B. Reflex. to declare of oneself; hann sagðisk þá vaka, he said that he was awake, Nj. 153; sagðisk Haraldr vilja leggja við hann vináttu, Fms. i. 53; þeir sem sögðusk segja fyrir úvorðna hluti, 76; at þú sér annarr en þú segisk, Fas. ii. 544, freq. esp. in mod. usage, for the old writers in this case prefer kveðsk, káðusk (from kveða).II. as a law phrase, þú segsk í þing með Áskatli goða, Nj. 231; maðr skal segjask í þing með goða þeim er hann vill, Grág. i. 159; nefndu hvárir vátta, Kristnir menn ok heiðnir, ok sögðusk hvárir ór lögum annarra, Nj. 164 (Id. 11, Bs. i. 22); hón sagðisk í ætt sína, she told her origin, i. e. she was exactly like her parents, Njarð. 382: impers. phrase, e-m segisk svá, one’s tale runs so; honum sagðisk svá til, his story runs; or, honum segist vel, he speaks well; honum sagðist vél í dag, he preached well to-day! það segist á e-u, there is a penalty on it, ‘tis not allowed; láta sér segjask. to let oneself be spoken to, be reasonable, Am. 29, and in mod. usage.III. part., sönnu sagðr, convicted of, Sdm. 25; Jupiter vill vita hvárt hann er sönnu sagðr, if the charge is true, Bret. 12: gerund., in the saying, segjanda er allt vin sínum, all can be said to a friend, one can open one’s, heart to him. Eg. 330.IV. pass. it is said; svá segisk, at …, Fms. i. 98; þessi kvikendi segjask augnafull umhverfis, Hom. 48; hann segisk ( is said to be, Lat. dicitur) skapaðr ór jörðn, Eluc. 21; segist í hverri viku sálu-messa, Dipl. i. 8; Zabulon, þat má hér segjast bygging, Stj.; ef nokkut riptist eðr af segðist, Dipl. iii. 11; segist þetta með öngu móti aptr, cannot be refuted, Fms. ix. 476, Hom. 154; af sögðum bæjum, aforesaid, Vm. 84; fyrr-sagðr, aforesaid; but this passive is unclassical, being taken from the Latin, and rare even in mod. usage.V. segendr, part. pl. (seggendr, with a double g. Haustl.), sayers, reporters; sjáendr eða segendr, Grág. ii. 88. segjands-saga, u, f. a hearsay tale; skoluð ér hér vera ok sjá þau tíðendi er hér görask, er yðr þá eigi segjanz-saga til, þvíat ér skolut frá segja ok yrkja um síðan, Ó. H. 206; hence the mod. það er segin saga, a told tale, a thing of course [cp. Fr. ca va sans dire]. -
2 segja
[sεija]segi [sεijɪ], sagði [saqðɪ], sögðum, sagt [saχtʰ]1. vtсказать; говорить; сообщать, рассказыватьsegja e-m e-ð, segja e-ð við e-n — говорить кому-л. что-л.
segja e-ð af e-m, segja e-ð um e-n — рассказывать что-л. о ком-л.
segja e-ð eftir e-m — рассказывать что-л. с чьих-л. слов
þeir segja, að…, það er að segja, að…, fólk er að segja, að…, það er sagt, að… — говорят, что…
það er að segja (сокр. þ.e.a.s.) — то-есть (сокр. т. е.)
segja e-m að gera e-ð — велеть кому-л. сделать что-л.
segja sögu um e-ð — рассказывать о чём-л.
segja e-ð í fréttum, segja e-ð tíðinda — рассказывать что-л. ( как новость)
segja e-n dauðan — рассказывать о чьей-л. смерти
meira að segja — к тому же, более того
ég hef ekki mikið af honum að segja — я мало с ним имею дела [сталкиваюсь]
segja e-m stríð á hendur — объявлять кому-л. войну
mér segir svo hugur um það… — у меня в отношении этого такое предчувствие…
segja lausri íbúð [jörð] — отказаться от квартиры [аренды на усадьбу]
þetta segir ekki stórt — от этого мало пользы [проку]
2. viговорить, рассказывать3.imp:sem þar segir — как там говорится [написано]
sem segir í Njálu — как рассказывается в «Саге о Ньяле»
□4.segja sig í flokk með e-m — присоединиться к чьей-л. партии
5. segjasthann sagðist vera veikur — он сказал, что он болен; он сказался больным
hann sagðist ætla að koma — он сказал, что собирается прийти
2)honum segist vel — (imp) он говорит хорошо
6. pp sagðurhann var sagður sonur Páls — говорили, что он сын Паудля
það er sagt, að… — говорят, что…
ég hef heyrt sagt, að… — я слышал, что…
-
3 segja
v (acc/dat) (segi, sagði, sögðum, sagt)1. říkat, říkat2. (dat+acc) nařídit, přikázatÉg sagði honum að gera það. (skipa)hvað segirðu gott? - jak se daří? jak se máš?"Hvort heldur sem ég segi af eða á þá mun fólk snúa út úr orðum mínum og túlka þau eins og því sýnist," sagði Benitez dularfullur á svip.Starfsgrundvöllur ráðsins er því nánast enginn og það var af þeim sökum sem ég sagði af mér sem formaður ráðsins.Hann kunni ekki á vélina en ég sagði honum til.Ég sagði frá því í Morgunblaðinu.Í fyrsta lagi er tilgangur þeirra að sporna gegn því að atvinnurekandi segi upp fleiri starfsmönnum en nauðsynlegt er. (starfsfólki)Hver þessara tíu alþingismanna Norðvesturkjördæmis segir satt og hver segir ósatt um hvort og hvenær við getum farið að keyra um Arnkötlu- og Gautsdali? -
4 segja
v. слаб. -ē-; praes. seg(i), pl. segjum; praet. sagða, pl. sǫgðum; conj. segða; pp. sagðr1) говорить, сказатьseg þú mér þat, er ek spyr þik — скажи мне то, о чём я спрашиваю тебя
þeir sǫgðu, at þeir skyldu aldri upp gefast — они сказали, что никогда не сдадутся, Nj. 84
□* * *гл. сл. - ē- говорить, сказать; upp s. провозглашать; s. frá рассказатьд-а. secgan (а. say), д-в-н. sagēn (н. sagen), ш. säga, д. sige, нор. si; к лат. inseque скажи -
5 segja til
segja e-m til vegar — показывать кому-л. дорогу
segja e-m til (í e-u) — обучать кого-л. (чему-л.), ориентировать кого-л. (в чём-л.); извещать кого-л. (о чём-л.), давать кому-л. знать (что-л.), говорить кому-л. (что-л.); segja til e-s указывать чьё-л. местопребывание; указывать, где находится что-л.
segja til sín, segja til nafns síns — а) называть себя, называть своё имя; б) выступать, появляться
segja e-m til syndanna — отчитывать кого-л., читать кому-л. мораль
hvað segirðu til? — как дела?, что скажешь?
-
6 segja frá
segja frá e-u — рассказывать о чём-л. [что-л.]
segja vel frá — хорошо рассказывать, быть хорошим рассказчиком
er nú þar frá að segja… — теперь будет рассказано о…
-
7 segja undan
segja undan og ofan af e-u — туманно рассказывать о чём-л. ( скрывая суть)
-
8 segja upp
1)2)3)segja e-m upp (vinnu) — увольнять кого-л. ( с работы)
segja e-u upp — отказываться от чего-л.; hún sagði honum upp — она расторгла свою помолвку с ним
-
9 segja fyrir
2) приказывать, предписывать; ( um e-ð) давать приказания (относительно чего-л.)segja fyrir verkum — давать распоряжения на день относительно работ на хуторе; руководить работой
3)honum er farið að segja fyrir — ему осталось жить недолго, он долго не протянет
-
10 segja sig
см. segja -
11 segja af sér
(embætti)просить об увольнении [отставке] -
12 segja eftir
( e-m)наговаривать (на кого-л.), указывать, выдавать (кого-л.), -
13 segja frá
(e-u) рассказывать о чём-л. [что-л.]Unnr, er ek sagða þér frá — Унн, о которой я тебе рассказывал, Nj. 2
-
14 segja (aî lokum) sannleikann
-
15 segja (e-î) af fyrra bragîi
-
16 segja (òaî sem manni finnst)
-
17 segja af sér
-
18 segja brandara
-
19 segja brandara, grínast meî
-
20 segja e-î óviîeigandi
drop a brick/drop a clanger
См. также в других словарях:
segja- — *segja , *segjam? germ., stark. Neutrum (a): nhd. Haut; ne. skin (Neutrum); Rekontruktionsbasis: an.; Etymologie: vergleiche idg. *sē̆k (2), Verb, schne … Germanisches Wörterbuch
seghia — seguia ou seghia [ segja ] n. f. • 1897; mot ar. ♦ Canal d irrigation, en Afrique du Nord. « Ruisseaux couverts, canaux (feuilles et fleurs mêlées) qu on appelle “seghias” parce que les eaux y sont lentes » (A. Gide). On écrirait mieux séguia,… … Encyclopédie Universelle
seguia — ou seghia [ segja ] n. f. • 1897; mot ar. ♦ Canal d irrigation, en Afrique du Nord. « Ruisseaux couverts, canaux (feuilles et fleurs mêlées) qu on appelle “seghias” parce que les eaux y sont lentes » (A. Gide). On écrirait mieux séguia, séghia. ● … Encyclopédie Universelle
Gling-Gló — Infobox Album Name = Gling Gló Type = Album Artist = Björk Guðmundsdóttir Tríó Guðmundar Ingólfssonar | Background = Orange Released = October 1990 Recorded = September 1990 Genre = Vocal jazz Length = 50:17 Label = Smekkleysa Producer = Tómas… … Wikipedia
Steinn Steinarr — (born Aðalsteinn Kristmundsson, October 13, 1908 – May 25, 1958) was an Icelandic poet. Many Icelanders regard Steinn Steinarr as their greatest poet. Yet he remains almost unknown outside his country. The reason is simple. Effective translations … Wikipedia
Julfest — Das Julfest ist ein nordeuropäisches Fest der Wintersonnenwende. In den skandinavischen Sprachen heißt Weihnachten heute jul oder jol, im Finnischen joulu, im Estnischen jõulud, im Englischen besteht der Begriff Yule und im Sölring (Sylter… … Deutsch Wikipedia
Julfeuer — Das Julfest ist ein nordeuropäisches Fest der Wintersonnenwende. In den skandinavischen Sprachen heißt Weihnachten heute Jul, im Englischen besteht der Begriff Yule und im Nordfriesischen heißt es Jül. Inhaltsverzeichnis 1 Das Wort und seine… … Deutsch Wikipedia
Julzeit — Das Julfest ist ein nordeuropäisches Fest der Wintersonnenwende. In den skandinavischen Sprachen heißt Weihnachten heute Jul, im Englischen besteht der Begriff Yule und im Nordfriesischen heißt es Jül. Inhaltsverzeichnis 1 Das Wort und seine… … Deutsch Wikipedia
Jülklapp — Das Julfest ist ein nordeuropäisches Fest der Wintersonnenwende. In den skandinavischen Sprachen heißt Weihnachten heute Jul, im Englischen besteht der Begriff Yule und im Nordfriesischen heißt es Jül. Inhaltsverzeichnis 1 Das Wort und seine… … Deutsch Wikipedia
Nordgermanische Religion — Als Nordgermanische Religion wird die Gesamtheit von Kulten und diesen zugrunde liegenden religiösen Vorstellungen verstanden, die in vorchristlicher Zeit im skandinavischen Raum verbreitet waren. Inhaltsverzeichnis 1 Hintergrund 2 Vorwikingische … Deutsch Wikipedia
Wikingerzeit — Chronik (kleine Auswahl) 793 Wikingerüberfall auf das Kloster von Lindisfarne 795 Beginn der Überfälle auf Irland (Inishmurray) 799 Beginn der Überfälle auf das Reich der Franken 830 erneute Wikingerüberfälle auf England 840 erst … Deutsch Wikipedia
