-
1 inauro
ĭn-auro, āvi, ātum, 1, v. a., to cover or overlay with gold, to gild (class.; most freq. in the part. perf.).I.Lit.:II.tegulas aereas,
Plin. 33, 3, 18, § 57; Vitr. 7, 8:maurata statua,
Cic. Verr. 2, 2, 21, § 50:columna extrinsecus,
id. Div. 1, 24, 48:Romulus (i. e. statua Romuli),
id. Cat. 3, 8, 19:palla,
Auct. Her. 4, 47, 60:vestis,
i. e. inwrought with gold, Ov. M. Fac. 18.—Trop., to gild, i. e. to make rich:puto, te malle a Caesare consuli quam inaurari,
Cic. Fam. 7, 13, 1:ut te Confestim liquidus fortunae rivus inauret,
Hor. Ep. 1, 12, 9.— Hence. ĭnaurātus, a, um, P. a., gilded, golden:quis radat inaurati femur Herculis,
Juv. 13, 151.— Comp.:omni patagio inauratior pavo,
Tert. Pall. 3 init. -
2 otiosus
ōtĭōsus, a, um, adj. [otium], at leisure, unoccupied, disengaged, unemployed, idle (class.; cf. feriatus, immunis; opp. negotiosus).I.Of persons.A.In gen.:B.nimis otiosum te arbitror hominem esse,
Plaut. Truc. 1, 2, 34; 40:quamvis etiam maneo otiosus hic,
Ter. Ad. 2, 4, 15:cum essem otiosus domi,
Cic. Brut. 3, 10:rebus humanis aliquos otiosos deos praeficere,
id. N. D. 3, 39, 93.—In partic.1.Without official employment, free from public affairs:2.quo in studio hominum quoque ingeniosissimorum otiosissimorumque totas aetates videmus esse contritas,
Cic. de Or. 1, 51, 219:quem locum nos otiosi convertimus,
in an interval of leisure, id. Div. 2, 30, 63:Graeculum se atque otiosum putari maluit,
id. Sest. 51, 110: numquam se minus otiosum esse, quam cum otiosus, that he was never less at leisure than when [p. 1285] free from official business, Cato ap. Cic. Off. 3, 1, 1:cum a te tua promissa flagitabam, ad urbem te otiosissimum esse arbitrabar,
Cic. Fam. 3, 11, 3:cum otiosus stilum prehenderat,
id. Brut. 24, 93.—With respect to participation, quiet, unconcerned, indifferent, neutral:3.spectatores otiosi Leuctricae calamitatis,
Cic. Off. 2, 7, 26:quidam enim non modo armatis, sed etiam otiosis minabantur,
id. Marcell. 6, 18.—Without excitement, quiet, passionless, calm, tranquil:4.etiam istos, quibus odio est otium, quietissimos atque otiosissimos reddam,
Cic. Agr. 2, 37, 102:vide ut otiosus it,
Ter. Eun. 5, 3, 10; Cic. Fam. 9, 25, 3.—Of style, tedious, dull:5.(Cicero) lentus est in principiis, longus in narrationibus, otiosus circa excessus,
Tac. Or. 22.—That has leisure for any thing; with gen.: studiorum otiosi, Plin. H. N. praef. § 6.—Hence,C.Subst.: ōtĭōsus, i, m., a private person, one not in official life:2.et facilior et tutior vita est otiosorum,
Cic. Off. 1, 21, 70:otioso vero et nihil agenti privato,... quando imperium senatus dedit?
id. Phil. 11, 8, 20.—Non-combatants, civilians:II.crudeliter enim otiosis minabantur,
Cic. Fam. 9, 6, 3 (B. and K. otiosissimi):militare nomen grave inter otiosos,
Tac. Agr. 40.—Of inanim. and abstr. things, at leisure, free, idle, unemployed: otioso in otio animus nescit, quid velit, Enn. ap. Gell. 19, 10, 12 (Trag. v. 256 Vahl.):B.ego, cui fuerit ne otium quidem umquam otiosum,
Cic. Planc. 27, 66: pecuniae, idle, unemployed (opp. occupatus), Plin. Ep. 10, 62, 1:senectus,
Cic. Sen. 14, 49:his supplicationum otiosis diebus,
id. Q. Fr. 3, 8, 3:quid quiete otiosius animi,
Sen. Ira, 2, 13, 4.—Transf.1.Idle, useless, unprofitable, superfluous (cf.:2.ignavus, iners, desidiosus): sententiae,
Quint. 1, 1, 35:sermo,
id. 8, 2, 19:otiosissimae occupationes,
Plin. Ep. 9, 6, 4; so,otiosum est persequi singula,
Lact. 2, 4, 28; cf. Min. Fel. 23, 1.—Quiet, free from any thing; with ab:3.animo nunc jam otioso esse impero,
Ter. And. 5, 2, 1:ab animo,
id. Phorm. 2, 2, 26:a metu,
Gell. 2, 29, 9:quid est animi quiete otiosius,
Sen. Ira, 2, 13, 2.—With a quiet or gentle motion, quiet, gentle:A.fons vel rivus huc conveniat otiosus,
flowing quietly, gently, Pall. 1, 37, 3.—Hence, adv.: ōtĭōsē.Lit., at leisure, at ease, without occupation:B.vivere,
Cic. Off. 3, 26, 97:inambulare in foro,
Liv. 23, 7 fin.:sequi,
Plaut. Mil. 4, 6, 8:ire,
id. Ep. 5, 1, 21:magnast res, quam ego tecum otiose, si otiumst, cupio loqui,
id. Aul. 4, 10, 41.—Transf.1.Calmly, quietly, without haste, gently, gradually: ambula ergo cito. Sy. Immo otiose, Plaut. Ps. 4, 1, 14; cf. id. Truc. 1, 2, 66 (opp. to properare):2.bene et otiose percoquere,
Cato, R. R. 76 fin.:contemplari unumquodque otiose et considerare coepit,
Cic. Verr. 2, 4, 15, § 33:quaerere,
id. Fin. 4, 13, 22:segniter, otiose, neglegenter, contumaciter omnia agere,
Liv. 2, 57.—Free from fear, quietly, fearlessly:ademptum tibi jam faxo omnem metum, in aurem utramvis otiose ut dormias,
Ter. Heaut. 2, 3, 100.
См. также в других словарях:
List of Latin words with English derivatives — This is a list of Latin words with derivatives in English (and other modern languages). Ancient orthography did not distinguish between i and j or between u and v. Many modern works distinguish u from v but not i from j. In this article both… … Wikipedia