Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

quantus

Толкование Перевод

1 quantus

quantus, a, um, adj. [quam], how great.
A.
Bellum, Nep. Dat. 5, 1:
calamitates,
Cic. Tusc. 1, 35, 86:
homo in dicendo,
id. de Or. 2, 12, 51:
gravitas,
Vell. 2, 129, 2.—Corresp. with tantus:
videre mihi videor tantam dimicationem, quanta numquam fuit,
Cic. Att. 7, 1, 2.—With sup.:
tanta est inter eos, quanta maxima esse potest, morum studiorumque distantia,
the greatest possible difference, Cic. Lael. 20, 74.—Without tantus:
quantus non unquam antea, exercitus venit,
Liv. 9, 37, 2:
quanta maxime poterat vi perculit,
id. 9, 10, 10; cf. id. 7, 9, 8; 42, 15, 1; 24, 35, 5; Verg. A. 12, 701; 3, 641:
quanta mea sapientia est,
Plaut. Stich. 1, 2, 62.—Quantus quantus, for quantuscumque, how great or much soever (ante-class.):
denegabit quantum quantum ad eum erit delatum,
Plaut. Poen. 3, 4, 28:
tu, quantus quantus, nihil nisi sapientia es,
Ter. Ad. 3, 3, 40:
quanta quanta haec mea paupertas est, tamen,
id. Phorm. 5, 7, 10. — In quantum, as far as, according as, in how far, in so far as, to whatever extent:
in quantum satis erat,
Tac. Or. 2:
declamatio, in quantum maxime potest, imitetur eas actiones,
Quint. 2, 10, 4; Sen. Ben. 2, 23, 1:
pedum digitos, in quantum quaeque secuta est, Traxit,
Ov. M. 11, 71:
in quantum potuerit,
as far as possible, Plin. Ep. 10, 75. — With a preceding in tantum, as greatly... as:
vir in tantum laudandus, in quantum intellegi virtus potest,
Vell. 1, 9.—
B.
Of number, value, etc., how much, how many:
quanta milia,
Prop. 1, 5, 10; Val. Fl. 3, 261. —And with or without tantus, as much as, as many as, Caes. B. G. 6, 19; Liv. 23, 21.—
As a designation of multitude, quantum = emphatic omnis: ut te quidem omnes di deaeque, quantum est, perduint,
as many as there are of them, Ter. Heaut. 4, 6, 6:
quantum in terra degit, hominum perjurissime!
Plaut. Ps. 1, 3, 117.— quantum, subst., with gen., as much of... as:
quantum est frumenti hornotini, exaraverunt,
Cic. Verr. 2, 3, 18, § 45.— Quanti, as gen. pretii, how high, how dear, or as dear as, as high as: quanti emi potest minime, how cheap? Ep. Ad quadraginta minas, Plaut. Ep. 2, 2, 110:
quanti emit?
Ter. Eun. 5, 6 (5), 14:
quanti locaverint, tantam pecuniam redemptori solvendam,
Cic. Phil. 9, 7, 16:
vide, quanti apud me sis,
how highly I prize you, how dear you are to me, id. Fam. 7, 19 init.:
noli spectare, quanti sit homo,
id. Q. Fr. 1, 2, 4:
(tu) qui scias quanti Tulliam faciam,
id. Fam. 2, 16, 5:
quanti est ista hominum gloria,
of how trifling worth, id. Rep. 6, 23, 25; cf. id. Tusc. 5, 37, 109:
quanti est sapere!
what a fine thing it is! Ter. Eun. 4, 7, 21:
quanti ejus intersit,
Dig. 43, 18, 3.—Quanti quanti, at whatever price:
sed quanti quanti, bene emitur quod necesse est,
Cic. Att. 12, 23, 3.—Quanto opere, sometimes as one word, quantopere (q. v.), with what care, how greatly, how much (answering to tanto opere or tantopere, so greatly, so much):
quanto se opere custodiant bestiae,
Cic. N. D. 2, 49, 126:
quantoque opere ejus municipii causā laborarem,
id. Fam. 13, 7, 1.—Hence,
A.
quantum, adv., as much as, so much as:
scribe, quantum potes,
Cic. Att. 9, 7, 7.—Quantum possum or potest, as soon as possible:
domum me rursum, quantum potero, tantum recipiam,
Plaut. Aul. 1, 2, 40: rescribas ad me, quantum potest, Cic. Att. 4, 13, 1:
erus, quantum audio, uxore excidit,
so far as I hear, Ter. And. 2, 5, 12:
quantum suspicor,
as far as I can conjecture, id. Eun. 1, 2, 62.—Quantum in or ad me, so far as concerns me:
non igitur adhuc, quantum quidem in te est, intellego deos esse,
i. e. for all you have shown to the contrary, Cic. N. D. 3, 7, 15; cf. id. Ac. 1, 2, 8:
quantum ad Pirithoum, Phaedra pudica fuit,
as far as concerned, with respect to, Ov. A. A. 1, 744:
quantum ad jus attinet,
Sen. Contr. 5, 34, 16; 3, 16, 1.—With compp. for quanto, the more, the greater, etc. (cf. Zumpt, Gram. § 488, A, 2).—Followed by eo:
quantum juniores patrum plebi se magis insinuabant, eo acrius contra tribuni tenebant,
Liv. 3, 15, 2; 44, 7, 6; Col. 12, 23 init. —Followed by tanto:
quantum augebatur militum numerus, tanto majore, etc.,
Liv. 5, 10, 5; 6, 38, 5; 27, 47, 11; cf. id. 32, 5, 1. — Also without a correl.:
quantum... et minus,
Liv. 44, 36, 5.—
B.
quantō, adv., by how much, by as much as, according as, the:
quanto diutius Abest, magis cupio tanto,
the longer he is away, Ter. Heaut. 3, 1, 15:
quanto gravior oppugnatio, tanto crebriores,
Caes. B. G. 5, 44:
quanto magis philosophi delectabunt, si, etc.,
how greatly, Cic. Ac. 1, 3, 10:
quanto praeclarior vita, tanto,
Sall. J. 85, 22 Kritz. — With verbs which contain the idea of comparison:
Hannibalem tanto praestitisse ceteros imperatores prudentiā, quanto populus Romanus antecedebat fortitudine cunctas nationes,
Nep. Hann. 1, 1.—With posit.:
tanto acceptius in vulgum, quanto modicus privatis aedificationibus,
inasmuch as, Tac. A. 6, 45:
quanto frequenter impellitur, tanto firmiter roboratur,
Lact. 5, 7, 9.—With ante, secus, aliud:
quo minus exponam, quam multa ad me detulerit, quanto ante providerit,
Cic. Sest. 3, 8: videtote, quanto secus ego fecerim, how differently, Cato ap. Charis. p. 192 P.:
ut manifesto appareat, quanto sit aliud proximum esse, aliud secundum,
Quint. 10, 1, 53.

Lewis & Short latin dictionary > quantus
2 quantus

quantus pronom adj. [2 CA-]. I. Relat., correl. with tantus, of what size, how much, as: tantum bellum, quantum numquam fuit: quantas pecunias acceperunt, tantas communicant, etc., Cs.: tanta est inter eos, quanta maxima esse potest, distantia, the greatest possible difference.—With ellips. of tantus, as great as, as much as: quantam quisque multitudinem pollicitus sit, Cs.: polliceri quantam vellent pecuniam: quanti argenti opus fuit, accepit, L.: qualis quantusque Polyphemus... Centum alii (sc. tales tantique), V.: Acta est nox, quanta fuit, i. e. the livelong night, O.: nequaquam cum quantis copiis, etc., with so small a force, L.: ut quantae maximae possent copiae traicerentur, L.—As subst n., as much as, all that, as: tantum pecuniae, quantum satis est: ego tantundem dabo, quantum ille poposcerit?: nihil praetermissi, quantum facere potui: te di deaeque omnes, quantumst, perduint, all there are of them, T.: quantum poposcerit, dato.—Esp., genit. of price, for how much, at the price that: quanti locaverint, tantam pecuniam solvendam: frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit, was worth the price he valued it at: plus lucri addere, quam quanti venierant. — II. Interrog., As adj., how great? how much? of what amount?: quanta calamitas populo, si dixerit? etc.: id ipsum quantae divinationis est scire?: (virtutes) quantae atque quam multae sunt!: perspicite, quantum illud bellum factum putetis: quanto-illi odio esset, cogitabat: quae qualiacumque in me sunt (me enim ipsum paenitet, quanta sint), etc., i. e. that they are so small.—As subst n., how much: quantum terroris inicit!: quantum est, quod desit in istis Ad plenum facinus? i. e. how little, O.: quantum inportunitatis habent, their insolence is so great, S.: meminerant quantum accepisset: in quibus quantum tu ipse speres facile perspicio, i. e. how little.—Esp., genit. of price, at what price, of what value, how dear: Emit? quanti? T.: Quantist sapere! How fine it is! T.: statuite, quanti hoc putetis, what value you attach to: quanti auctoritas eius haberetur ignorabas? how highly was esteemed: vide, quanti apud me sis, how I prize you: quanti est ista hominum gloria, how worthless: legatorum verba, quanti fecerit, pericula mea declarant, how little he cared for, S.
* * *

quanta, quantum ADJ

how great; how much/many; of what size/amount/degree/number/worth/price

Latin-English dictionary > quantus
3 quantus

I.

how great, as great as

II.

how great?, how great!, how much, as great as.

Latin-English dictionary of medieval > quantus
4 quantus quantus

quantus quantus pronom. adj., however great: Tu, quantus quantu's, nil nisi sapientia es, every inch of you, T.—As subst n., in genit. of price, at whatever price, at any cost: sed quanti quanti, bene emitur quod necesse est.

Latin-English dictionary > quantus quantus
5 quantus-cumque

quantus-cumque tacumque, tumcumque, adj., how great soever. of whatever size: bona, quantacumque erant: omnia adhuc, quantacumque petistis, obtinuistis, L.—However small, however little: quantuscumque sum ad iudicandum, whatever my judgment may be worth: facultas, quae quantacumque in me est, however trifling: datā quanticumque quiete temporis, ever so short, L.

Latin-English dictionary > quantus-cumque
6 quantus-libet

quantus-libet talibet, tumlibet, adj., as great as you please, how great soever, ever so great: quantalibet magnitudo hominis concipiatur animo, L.: quantolibet ordine dignus, O.: facilitas, Ta.: Serrano Gloria quantalibet quid erit? what will any amount of glory be worth? Iu.

Latin-English dictionary > quantus-libet
7 quantus-vīs

quantus-vīs tavīs, tumvīs, adj., as much as you will, as great as you please, however great: quantasvis copias sustineri posse, Cs.: portum satis amplum quantaevis classi, for any fleet however large, L.: esse quantivis preti, T.

Latin-English dictionary > quantus-vīs
8 quantus... quantus

as great as, as much as.

Latin-English dictionary of medieval > quantus... quantus
9 quantusquantus

quantus-quantus, v. quantus.

Lewis & Short latin dictionary > quantusquantus
10 quantuscumque

quantus-cumque, tăcumque, tumcumque, adj., how great soever, of whatever size (class.):
quantuscumque sum ad judicandum,
Cic. de Or. 2, 28, 122:
bona, quantacumque erant,
id. Phil. 5, 8, 22:
adfectus, quantuscumque est,
Sen. Ep. 85, 8:
quantaecumquae de Romanis tamen, victoriae fama,
however small, Liv. 27, 31, 3:
unum quantumcunque ex insperato gaudium,
id. 30, 10, 20 Weissenb. ad loc.:
quanticumque,
at whatsoever price, Sen. Ep. 80, 4.—To denote indefiniteness in number, how many soever: naves eorum, quantaecumque fuerint, Cod. Th. 13, 5, 5.— Neutr. adverb.: quantum-cumque, as much soever:
quantumcumque possum,
as much as ever I can, Cic. Fin. 1, 4, 10.

Lewis & Short latin dictionary > quantuscumque
11 quantuslibet

quantus-lĭbet, tălibet, tumlĭbet, adj., as great as you please, how great soever, ever so great ( poet. and in post - Aug. prose):
quantolibet ordine dignus,
Ov. F. 6, 669:
saevitia hiemis,
Col. 8, 17, 11:
facilitas,
Tac. Agr. 6:
quantālibet lassitudine recreari defessos,
Plin. 27, 12, 104, § 127.— Neutr. adverb.: quantum-lĭbet, how much soever, ever so much:
quantumlibet intersit,
Liv. 39, 37, 14; Quint. 12, 6, 4:
te quantumlibet oderint hostes,
Eum. Pan. Const. 10.

Lewis & Short latin dictionary > quantuslibet
12 quantusvis

quantus-vīs, tăvis, tumvis, adj., as much as you will, as great as you please, however great, ever so great (class.):
et manus una regit quantovis impete euntem (navem),
Lucr. 4, 903; 4, 1171:
quantasvis magnas copias sustineri posse,
Caes. B. G. 5, 28:
portum satis amplum quantaevis classi,
for any fleet, be it ever so large, Liv. 26, 42:
cum faciem videas, videtur esse quantivis pretii,
Ter. And. 5, 2, 15:
ingenium hominis,
Gell. 4, 1, 2.— Neutr. subst.: quantum-vīs, however great an amount, as much as you will, how much soever, ever so much:
meretrici des quantumvis, nusquam apparet,
Plaut. Truc. 2, 7, 17:
quantumvis tolle,
Hor. Ep. 1, 7, 16.—With gen.:
quantumvis fiduciae et spiritūs capias,
how much soever, Nazar. Pan. Const. 19. — Adverb., very, very indeed:
quantumvis facundus et promptus,
Suet. Calig. 53.—
2.
For quamvis, although, albeit:
ille catus, quantumvis rusticus,
Hor. Ep. 2, 2, 39 (ap. Cic. Lael. 20, 73, and Sen. Ep. 85, 12, the true read. is quamvis). [p. 1507]

Lewis & Short latin dictionary > quantusvis
13 tanti

tantus, a, um, adj. [perh. for tavantus; cf. Sanscr. tāvant, so great; Gr. teôs, i. e. teWôs].
I.
Of such size or measure, so great in amount, extent, value, degree, etc. (as some standard expressed or understood); usually with a foll. quantus, ut, qui, or absol.; rarely quam.
1.
With [p. 1841] quantus:
nullam (contionem) umquam vidi tantam, quanta nunc vestrum est,
Cic. Phil. 6, 7, 18:
quae tanta sunt in hoc uno, quanta in omnibus reliquis imperatoribus,
id. Imp. Pomp. 11, 29:
est alienum tanto viro, quantus es tu, non posse, etc.,
id. ad Brut. 1, 9, 1:
tantam eorum multitudinem nostri interfecerunt, quantum fuit diei spatium,
Caes. B. G. 2, 11; cf.:
quamquam Demaden continua dicendi exercitatio potuerit tantum, quantuluscumque postea fuit, fecisse,
Quint. 2, 17, 12; Cic. Lael. 20, 74; Sall. C. 58, 2.—
2.
With ut.
a.
Denoting result or consequence; with subj.:
tanta erat operis firmitudo, ut, etc.,
Caes. B G 4, 17:
non fuit tantus homo Sex. Roscius in civitate, ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 43, 125;
unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis... ut, etc.,
id. Rep. 1, 1, 1:
quod ego tantum nefas commisi, ut hanc vicem saevitiae meae redderes?
Curt. 4, 10, 29:
quod tantum cogitavi nefas, ut dignior Philotas me videretur?
id. 6, 7, 30.—
b.
Denoting comparison:
tantā modestiā dicto audiens fuit, ut si privatus esset,
Nep. Ages. 4, 2.—
3.
With rel. qui, etc.:
cave putes aut mare ullum aut flammam esse tantam, quam non facilius sit sedare quam, etc.,
Cic. Rep. 1, 42, 65:
statuerunt, tantum illud esse maleficium, quod, etc.,
id. Sull. 2, 7:
nulla est tanta vis, quae non ferro frangi possit,
id. Marcell. 3, 8.—
4.
Without correlation (esp. freq. in exclamations, etc.) ita tanta mira in aedibus sunt facta, Plaut. Am. 5, 1, 5:
tanta factis modo mira miris modis, etc.,
id. Cas. 3, 5, 5:
qui tantus natu deorum nescis nomina,
id. Bacch. 1, 2, 15:
neque solum in tantis rebus, sed etiam in mediocribus vel studiis vel officiis,
id. Rep. 1, 3, 4:
tantilla tanta verba funditat,
Plaut. Poen. 1, 2, 61. hocine mihi ob labores tantos tantillum dari, id. Truc. 2, 6, 56:
ne tantae nationes conjugantur,
Caes. B. G. 3, 11:
onus,
id. ib. 2, 30 in tantis motionibus tantisque vicissitudinibus, tam multarum rerum atque tantarum ordinious, Cic. N D. 2, 5, 15:
non idem sentio tanta hac in re tamque immensa posse fieri,
id. de Or 2, 20, 84:
qui tantas et tam infinitas pecunias repudiarit,
id. Rosc. Com. 8, 24:
tot tantaque vitia,
id. Verr 1, 16, 47:
quae faceres in hominem tantum et talem,
id. Fam. 13, 66, 1; cf.:
conservare urbes tantas atque tales,
id. N. D. 3, 38, 92, so too, with talis, id. Fam. 15, 4, 14, id. Phil. 2, 29, 71:
tanta ista mala,
Sall. C. 40, 2;
Liv 31, 9: neque tanto tractu se colligit anguis,
Verg. G. 2, 154:
tantorum ingentia septem Terga boum,
id. A. 5, 404; Curt. 3, 1, 10; 3, 3, 28; 4, 1, 1:
sexcenta tanta reddam, si vivo, tibi,
six hundred times as much, Plaut. Bacch. 4, 9, 111; so,
sexcenta tanta,
id. Ps. 2, 2, 37:
tribus tantis illi minus redit quam obseveris,
three times as much less, id. Trin. 2, 4, 129:
jam non quaero, unde tantam Melitensem vestem habueris,
such a great quantity of, Cic. Verr. 2, 2, 74, § 183:
si in uno corpore tantarum rerum gubernationem mens humana possidet,
Lact. 1, 3, 21.—
5.
With quam:
maria aspera juro, Non ullum pro me tantum cepisse timorem, Quam, etc.,
Verg. A. 6, 352 (cf. infra, B. 2.).—With a partit. gen.:
tantus ille ventorum,
Plin. 2, 47, 46, § 121 (dub.; Jahn, ventus).—
6.
Esp. in phrase tantō ŏpĕre; freq. as one word, tantŏpĕre, so greatly, in so high a degree, so very, etc. (class. and freq.):
cur tanto opere extimueras?
Plaut. Most. 2, 2, 92, cf.:
si studia Graecorum vos tanto opere delectant,
Cic. Rep. 1, 18, 30; Plaut. Cas. 3, 2, 2; id. Ep. 1, 2, 31; Ter. And. 5, 2, 27; id. Heaut. 4, 5, 38; Caes. B. G. 7, 52; Cic. Rep. 1, 14, 21; id. Mur. 10, 23; id. de Or. 1, 35, 164 al.—In an inverted order:
mirum est, me, ut redeam, te opere tanto quaesere,
Plaut. Bacch. 2, 2, 1.—
B.
Transf., so many ( = tot; mostly poet.):
tantae Coëunt in proelia gentes,
Val. Fl. 5, 636:
lamentabile tantis urbibus,
Stat. Th. 11, 160:
legatum valet in tantos quanti inveniantur,
Dig. 30, 1, 65.— Sing.:
numquam tanto se vulture caelum Induit,
Luc. 7, 834. —
C.
Neutr. absol.
1.
tantum, so much, so many:
habere tantum molestiae quantum gloriae...ut tantum nobis, quantum ipsi superesse posset, remitteret,
Cic. Rep. 1, 4, 7:
decutio argenti tantum, quantum mihi lubet,
Plaut. Ep. 2, 3, 4:
iis adposuit tantum, quod satis esset, nullo adparatu,
Cic. Tusc. 5, 32, 91: tantum complectitur, quod satis sit modicae palaestrae, id. Leg. 2, 3, 6:
eo indito cumini fricti tantum, quod oleat,
Cato, R. R. 156, 3 (cf.: tantum quod, s. v. tantum, adv. B. 2. b.): Ch. Coactus reddidit ducentos et mille Philippum. Ni. Tantum debuit, Plaut. Bacch. 2, 3, 38: nec tantum Karthago habuisset opum, Cic. Rep. Fragm. ap. Non. p. 526 (1, 48, 3 B. and K.):
cum tantum belli in manibus esset,
Liv. 4, 57, 1:
sed quid hic tantum hominum incedunt?
Plaut. Poen. 3, 3, 5:
tantum hostium intra muros est,
Liv. 3, 17, 4 et saep.:
sexies tantum, quam quantum satum sit,
Cic. Verr. 2, 3, 43, § 102; cf.:
etiamsi alterum tantum perdundum est, perdam, etc.,
Plaut. Ep. 3, 4, 81 (v. alter):
tantum... dum,
Liv. 27, 42, 12; cf.:
tantum modo... dum,
Sall. J. 53, 3: tantum abest, ut, etc. (v. absum). —
b.
In colloquial lang.: tantum est, that is all, nothing more, etc.:
vos rogat, ut, etc. Tantum est. Valete,
Plaut. Trin. prol. 22; so id. Cas. prol. 87: Lo. Numquid amplius? Ly. Tantum est, id. Merc. 2, 2, 12; Ter. Eun. 5, 5, 26; id. Hec. 5, 3, 15.—
2.
Gen. (of price) tanti:
tanti, quanti poscit, vin' tanti illam emi?
Plaut. Merc. 2, 4, 22; cf.:
tanti est, quanti est fungus putidus,
it is worth as much as, is worth no more than, id. Bacch. 4, 7, 23:
frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit,
Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194:
ubi me dixero dare tanti,
Ter. Ad. 2, 1, 49:
graviter increpuit, tanti habitare censorem,
in so costly a house, Plin. 17, 1, 1, § 3. —
b.
Trop.: est tanti (alicui), to be worth so much; to be valued, prized, or esteemed so highly; to be of such consequence or importance:
tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti, etc.,
Caes. B. G. 1, 20: tanti non fuit Arsacen capere, ut, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 1:
hoc tanti fuit vertere, ut, etc.,
Quint. 1, 6, 38: est mihi tanti, Quirites, hujus invidiae tempestatem subire, dummodo a vobis hujus belli periculum depellatur, it is worth this price to me, i. e. I esteem it a light thing, Cic. Cat. 2, 7, 15; cf.:
sed est tanti (sc.: invidiam istam mihi impendere), dummodo,
id. ib. 1, 9, 22:
etsi id quidem non tanti est, quam quod propter eosdem, etc.,
id. Mil. 22, 58:
juratus tibi possum dicere, nihil esse tanti, etc.,
id. Att. 2, 13, 2:
cum dicturis tanti suae non sint (actiones),
Quint. 12, 8, 4:
sunt o! sunt jurgia tanti,
Ov. M. 2, 424 et saep.—
3.
Abl. (with comparatives) tantō, by so much, so much the:
quanto erat in dies gravior oppugnatio, tanto crebriores litterae nuntiique ad Caesarem mittebantur,
Caes. B. G. 5, 45; cf.:
quantum opere processerant, tanto aberant ab aquā longius,
id. B. C. 1, 81:
tanto major vis, quanto recentior,
Plin. 9, 38, 62, § 133:
reperietis quinquies tanto amplius istum quam quantum, etc.,
Cic. Verr. 2, 3, 97, § 225:
tantone minoris decumae venierunt quam fuerunt?
id. ib. 2, 3, 45, § 106 et saep.: bis tanto amici sunt inter se quam prius, twice as much, twice as good, dis tosôi, Plaut. Am. 3, 2, 62:
bis tanto pluris,
id. Men. 4, 3, 6:
ter tanto pejor,
id. Pers. 1, 3, 73:
multo tanto miserior,
id. Rud. 2, 6, 37:
si Cleomenes non tanto ante fugisset,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:
post tanto,
Verg. G. 3, 476; Curt. 6, 7, 26.— Rarely with verbs denoting comparison:
tanto praestitit ceteros imperatores, quan to populus Romanus antecedit fortitudine cunctas nationes,
Nep. Hann. 1, 1; Ov. M. 13, 368; cf.:
doctrinis tanto antecessit condiscipulos, ut, etc.,
Nep. Epam. 2, 2.— Poet. with sup.:
tanto pessimus omnium poëta, Quanto tu optimus omnium patronus,
Cat. 49, 6.—
b.
In colloquial lang.: tanto melior! so much the better! well done! good! excellent! bravo! etc.: To. Omnes sycophantias instruxi et comparavi, quo pacto ab lenone auferam hoc argentum. Sa. Tanto melior! Plaut. Pers. 2, 5, 24; cf. Sen. Ep. 31;
so too: tanto melior,
Plaut. Truc. 5, 61; Phaedr. 3, 5, 3:
tanto hercle melior,
Ter. Heaut. 3, 2, 38:
tanto major! tanto augustior!
how great! how noble! Plin. Pan. 71, 4:
tanto nequior!
so much the worse! that is bad! Ter. Ad. 4, 1, 12; cf. Plaut. Men. 2, 3, 84; so,
tanto miserior,
id. Stich. 5, 5, 8.—
4.
In tantum, so far, so much, to such a degree, so greatly:
danti in tantum producenda notitia est muneris sui, in quantum delectatura est eum, cui datur,
Sen. Ben. 2, 23; Col. 12, 24, 1:
quaedam aquae fervent in tantum, ut non possint esse usui,
Sen. Q. N. 3, 24, 1: humum in tantum deprimere, donec altitudinis mensuram datam ceperit, Col. 3, 13, 9:
in tantum suam felicitatem virtutemque enituisse,
Liv. 22, 27.
II.
Since tantus conveys only the idea of relative greatness, it may also be used (with a foll. ut) to denote a small amount, degree, extent, etc.; hence, of such a quantity or quality, such, so small, so slight or trivial; in the neutr., so little, so few (rare but class.):
ceterarum provinciarum vectigalia tanta sunt, ut iis ad ipsas provincias tutandas vix contenti esse possimus,
Cic. Imp. Pomp. 6, 14; id. Fam. 1, 7, 4: si bellum tantum erit, ut vos aut successores sustinere possint, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3:
praesidii tantum est, ut ne murus quidem cingi possit,
Caes. B. G. 6, 35:
tantum navium,
id. B. C. 3, 2.—Hence, tantum, adv.
A.
So much, so greatly, to such a degree, so:
tantum, quantum quis fuge,
as quickly as possible, Plaut. Most. 2, 2, 94:
de quo tantum, quantum me amas, velim cogites,
Cic. Att. 12, 18, 1:
id tantum abest ab officio, ut, etc.,
so far, id. Off. 1, 14, 43:
rex tantum auctoritate ejus motus est, ut, etc.,
Nep. Con. 4, 1:
tantum progressus a castris, ut dimicaturum appareret,
Liv. 37, 39, 6:
tantumque ibi moratus, dum, etc.,
so long, id. 27, 42, 13:
tantum ad narrandum argumentum adest benignitas,
Plaut. Men. prol. 16:
ne miremini, quā ratione hic tantum apud istum libertus potuerit,
Cic. Verr. 2, 2, 54, § 134:
nullo tantum se Mysia cultu Jactat,
Verg. G. 1, 102.—With adjj. (mostly poet.):
nec tantum dulcia, quantum Et liquida,
Verg. G. 4, 101:
juventus Non tantum Veneris quantum studiosa culinae,
Hor. S. 2, 5, 80:
tantum dissimilis,
id. ib. 2, 3, 313:
Marius quantum bello optimus, tantum pace pessimus,
Vell. 2, 11, 1.—
B.
(Acc. to tantus, II.; and therefore, prop., only so much, so little; hence) Only, alone, merely, but:
tantum monet, quantum intellegit,
only so much, Cic. Tusc. 2, 19, 44:
tantum in latitudinem patebat, quantum loci acies instructa occupare poterat,
Caes. B. G. 2, 8:
quod haec tantum, quantum sensu movetur...se accommodat, etc.,
Cic. Off. 1, 4, 11:
Socratem tantum de vitā et de moribus solitum esse quaerere,
id. Rep. 1, 10, 16:
nomen tantum virtutis usurpas,
id. Par. 2, 17:
dixit tantum: nihil ostendit, nihil protulit,
id. Fl. 15, 34:
notus mihi nomine tantum,
Hor. S. 1, 9, 3:
apte dicere non elocutionis tantum genere constat, sed, etc.,
Quint. 11, 1, 7; so,
non tantum... sed,
id. 9, 3, 28:
nec tantum... sed (etiam),
id. 3, 8, 33; 9, 3, 78; 11, 2, 5.—So with unus (mostly post-Aug.;
once in Cic.): excepit unum tantum: scire se nihil se scire, nihil amplius,
Cic. Ac. 2, 23, 74:
unum flumen tantum intererat,
Caes. B. C. 3, 19:
unum defuisse tantum superbiae,
Liv. 6, 16, 5; 21, 50, 6; 34, 9, 5; Just. 8, 5, 5; Cels. 5, 28, 14; Tac. A. 15, 1; Plin. 9, 35, 58, § 120.—
b.
Strengthened by modo, and also joined with it in one word, tantummŏdo (freq. and class.;
whereas solummodo is only post-Aug., v. h. v.): homines populariter annum tantummodo solis, id est unius astri reditu metiuntur,
Cic. Rep. 6, 22, 24:
ut tantummodo per stirpes alantur suas,
id. N. D. 2, 32, 81:
cum tantummodo potestatem gustandi feceris,
id. Rep. 2, 28, 51:
omnis ea judicatio versatur tantummodo in nomine,
id. ib. 4, 6, 6:
pedites tantummodo umeris ac summo pectore exstare (ut possent),
Caes. B. C. 1, 62:
velis tantummodo,
you have only to wish it, Hor. S. 1, 9, 54:
unum hoc tantummodo, neque praeterea quicquam, etc.,
Suet. Tib. 11 et saep.:
neque eum oratorem tantummodo, sed hominem non putant,
Cic. de Or. 3, 14, 52:
neque e silvis tantummodo promota castra, sed etiam... in campos delata acies,
Liv. 9, 37, 2:
Cn. Scipionem misit non ad tuendos tantummodo veteres socios, sed etiam ad pellendum Hispaniā Hasdrubalem,
id. 21, 32, 4; so,
non tantummodo... sed etiam,
Sen. Polyb. 15, 3; id. Ot. Sap. 3, 5; 5, 4; Front. Ep. ad Verr. p. 124:
non tantummodo... sed... quoque,
Vell. 2, 110, 5:
non tantummodo... verum etiam,
Aug. Ep. 162, 1; id. Grat. Christ. 14: non... tantum, with ellips. of sed, not only (but much more), Ov. Am. 1, 4, 63; cf.:
rem atrocem nec tantum epistulā dignam,
Plin. Ep. 3, 14; Juv. 1, 131.—
2.
Particular phrases.
a.
Tantum non, analog. to the Gr. monon ouk, to [p. 1842] point out an action as only not, i. e. very nearly, completed, almost, all but, very nearly (perh. not ante-Aug.; in Cic. Att. 14, 5, 2, Baiter reads tantummodo):
cum agger promotus ad urbem vineaeque tantum non jam injunctae moenibus essent,
Liv. 5, 7, 2:
tantum non jam captam Lacedaemonem esse,
id. 34, 40, 5:
tantum non ad portam bellum esse,
id. 25, 15, 1:
videt Romanos tantum non jam circumveniri a dextro cornu,
id. 37, 29, 9:
cum hostes tantum non arcessierint,
id. 4, 2, 12 Drak.:
tantum non adversis tempestatibus Rhodum enavigavit,
Suet. Tib. 11:
tantum non statim a funere,
id. ib. 52:
tantum non summam malorum suorum professus est,
id. ib. 66:
tantum non in ipso ejus consulatu,
id. Dom. 15 et saep.—But in many cases non belongs to the verb, and not to tantum:
tantum non cunctandum neque cessandum esse,
only there must be no delay, Liv. 35, 18, 8:
dictator bello ita gesto, ut tantum non defuisse fortunae videretur,
id. 4, 57, 8 Drak.; cf.:
ut qui per haec vicit, tantum non defuisse sibi advocatum sciat,
Quint. 6, 2, 4.—
b.
Tantum quod, denoting immediate nearness in point of time, only, just, but just, just then, hardly, scarcely (class.):
tantum quod ex Arpinati veneram, cum mihi a te litterae redditae sunt,
Cic. Fam. 7, 23, 1:
tantum quod ultimam imposuerat Pannonico bello Caesar manum, cum, etc.,
Vell. 2, 117, 1:
haec cum scriberem, tantum quod existimabam ad te orationem esse perlatam,
Cic. Att. 15, 13, 7:
navis Alexandrina, quae tantum quod appulerat,
Suet. Aug. 98:
natus est XVIII. Cal. Jan. tantum quod oriente sole,
id. Ner. 6:
tantum quod pueritiam egresso,
id. Aug. 63:
dentem tantum quod exemptum,
id. Vesp. 5 (but in Liv. 22, 2, 9; 33, 4, 6; Amm. 27, 5, 4, the quod belongs not to tantum, but to the following verb):
tantum alone = tantum quod,
Verg. E. 6, 16. —
c.
Tantum quod non, only that not, nothing is wanting but:
tantum quod hominem non nominat: causam quidem totam perscribit,
Cic. Verr. 2, 1, 45, § 116.

Lewis & Short latin dictionary > tanti
14 tanto

tantus, a, um, adj. [perh. for tavantus; cf. Sanscr. tāvant, so great; Gr. teôs, i. e. teWôs].
I.
Of such size or measure, so great in amount, extent, value, degree, etc. (as some standard expressed or understood); usually with a foll. quantus, ut, qui, or absol.; rarely quam.
1.
With [p. 1841] quantus:
nullam (contionem) umquam vidi tantam, quanta nunc vestrum est,
Cic. Phil. 6, 7, 18:
quae tanta sunt in hoc uno, quanta in omnibus reliquis imperatoribus,
id. Imp. Pomp. 11, 29:
est alienum tanto viro, quantus es tu, non posse, etc.,
id. ad Brut. 1, 9, 1:
tantam eorum multitudinem nostri interfecerunt, quantum fuit diei spatium,
Caes. B. G. 2, 11; cf.:
quamquam Demaden continua dicendi exercitatio potuerit tantum, quantuluscumque postea fuit, fecisse,
Quint. 2, 17, 12; Cic. Lael. 20, 74; Sall. C. 58, 2.—
2.
With ut.
a.
Denoting result or consequence; with subj.:
tanta erat operis firmitudo, ut, etc.,
Caes. B G 4, 17:
non fuit tantus homo Sex. Roscius in civitate, ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 43, 125;
unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis... ut, etc.,
id. Rep. 1, 1, 1:
quod ego tantum nefas commisi, ut hanc vicem saevitiae meae redderes?
Curt. 4, 10, 29:
quod tantum cogitavi nefas, ut dignior Philotas me videretur?
id. 6, 7, 30.—
b.
Denoting comparison:
tantā modestiā dicto audiens fuit, ut si privatus esset,
Nep. Ages. 4, 2.—
3.
With rel. qui, etc.:
cave putes aut mare ullum aut flammam esse tantam, quam non facilius sit sedare quam, etc.,
Cic. Rep. 1, 42, 65:
statuerunt, tantum illud esse maleficium, quod, etc.,
id. Sull. 2, 7:
nulla est tanta vis, quae non ferro frangi possit,
id. Marcell. 3, 8.—
4.
Without correlation (esp. freq. in exclamations, etc.) ita tanta mira in aedibus sunt facta, Plaut. Am. 5, 1, 5:
tanta factis modo mira miris modis, etc.,
id. Cas. 3, 5, 5:
qui tantus natu deorum nescis nomina,
id. Bacch. 1, 2, 15:
neque solum in tantis rebus, sed etiam in mediocribus vel studiis vel officiis,
id. Rep. 1, 3, 4:
tantilla tanta verba funditat,
Plaut. Poen. 1, 2, 61. hocine mihi ob labores tantos tantillum dari, id. Truc. 2, 6, 56:
ne tantae nationes conjugantur,
Caes. B. G. 3, 11:
onus,
id. ib. 2, 30 in tantis motionibus tantisque vicissitudinibus, tam multarum rerum atque tantarum ordinious, Cic. N D. 2, 5, 15:
non idem sentio tanta hac in re tamque immensa posse fieri,
id. de Or 2, 20, 84:
qui tantas et tam infinitas pecunias repudiarit,
id. Rosc. Com. 8, 24:
tot tantaque vitia,
id. Verr 1, 16, 47:
quae faceres in hominem tantum et talem,
id. Fam. 13, 66, 1; cf.:
conservare urbes tantas atque tales,
id. N. D. 3, 38, 92, so too, with talis, id. Fam. 15, 4, 14, id. Phil. 2, 29, 71:
tanta ista mala,
Sall. C. 40, 2;
Liv 31, 9: neque tanto tractu se colligit anguis,
Verg. G. 2, 154:
tantorum ingentia septem Terga boum,
id. A. 5, 404; Curt. 3, 1, 10; 3, 3, 28; 4, 1, 1:
sexcenta tanta reddam, si vivo, tibi,
six hundred times as much, Plaut. Bacch. 4, 9, 111; so,
sexcenta tanta,
id. Ps. 2, 2, 37:
tribus tantis illi minus redit quam obseveris,
three times as much less, id. Trin. 2, 4, 129:
jam non quaero, unde tantam Melitensem vestem habueris,
such a great quantity of, Cic. Verr. 2, 2, 74, § 183:
si in uno corpore tantarum rerum gubernationem mens humana possidet,
Lact. 1, 3, 21.—
5.
With quam:
maria aspera juro, Non ullum pro me tantum cepisse timorem, Quam, etc.,
Verg. A. 6, 352 (cf. infra, B. 2.).—With a partit. gen.:
tantus ille ventorum,
Plin. 2, 47, 46, § 121 (dub.; Jahn, ventus).—
6.
Esp. in phrase tantō ŏpĕre; freq. as one word, tantŏpĕre, so greatly, in so high a degree, so very, etc. (class. and freq.):
cur tanto opere extimueras?
Plaut. Most. 2, 2, 92, cf.:
si studia Graecorum vos tanto opere delectant,
Cic. Rep. 1, 18, 30; Plaut. Cas. 3, 2, 2; id. Ep. 1, 2, 31; Ter. And. 5, 2, 27; id. Heaut. 4, 5, 38; Caes. B. G. 7, 52; Cic. Rep. 1, 14, 21; id. Mur. 10, 23; id. de Or. 1, 35, 164 al.—In an inverted order:
mirum est, me, ut redeam, te opere tanto quaesere,
Plaut. Bacch. 2, 2, 1.—
B.
Transf., so many ( = tot; mostly poet.):
tantae Coëunt in proelia gentes,
Val. Fl. 5, 636:
lamentabile tantis urbibus,
Stat. Th. 11, 160:
legatum valet in tantos quanti inveniantur,
Dig. 30, 1, 65.— Sing.:
numquam tanto se vulture caelum Induit,
Luc. 7, 834. —
C.
Neutr. absol.
1.
tantum, so much, so many:
habere tantum molestiae quantum gloriae...ut tantum nobis, quantum ipsi superesse posset, remitteret,
Cic. Rep. 1, 4, 7:
decutio argenti tantum, quantum mihi lubet,
Plaut. Ep. 2, 3, 4:
iis adposuit tantum, quod satis esset, nullo adparatu,
Cic. Tusc. 5, 32, 91: tantum complectitur, quod satis sit modicae palaestrae, id. Leg. 2, 3, 6:
eo indito cumini fricti tantum, quod oleat,
Cato, R. R. 156, 3 (cf.: tantum quod, s. v. tantum, adv. B. 2. b.): Ch. Coactus reddidit ducentos et mille Philippum. Ni. Tantum debuit, Plaut. Bacch. 2, 3, 38: nec tantum Karthago habuisset opum, Cic. Rep. Fragm. ap. Non. p. 526 (1, 48, 3 B. and K.):
cum tantum belli in manibus esset,
Liv. 4, 57, 1:
sed quid hic tantum hominum incedunt?
Plaut. Poen. 3, 3, 5:
tantum hostium intra muros est,
Liv. 3, 17, 4 et saep.:
sexies tantum, quam quantum satum sit,
Cic. Verr. 2, 3, 43, § 102; cf.:
etiamsi alterum tantum perdundum est, perdam, etc.,
Plaut. Ep. 3, 4, 81 (v. alter):
tantum... dum,
Liv. 27, 42, 12; cf.:
tantum modo... dum,
Sall. J. 53, 3: tantum abest, ut, etc. (v. absum). —
b.
In colloquial lang.: tantum est, that is all, nothing more, etc.:
vos rogat, ut, etc. Tantum est. Valete,
Plaut. Trin. prol. 22; so id. Cas. prol. 87: Lo. Numquid amplius? Ly. Tantum est, id. Merc. 2, 2, 12; Ter. Eun. 5, 5, 26; id. Hec. 5, 3, 15.—
2.
Gen. (of price) tanti:
tanti, quanti poscit, vin' tanti illam emi?
Plaut. Merc. 2, 4, 22; cf.:
tanti est, quanti est fungus putidus,
it is worth as much as, is worth no more than, id. Bacch. 4, 7, 23:
frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit,
Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194:
ubi me dixero dare tanti,
Ter. Ad. 2, 1, 49:
graviter increpuit, tanti habitare censorem,
in so costly a house, Plin. 17, 1, 1, § 3. —
b.
Trop.: est tanti (alicui), to be worth so much; to be valued, prized, or esteemed so highly; to be of such consequence or importance:
tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti, etc.,
Caes. B. G. 1, 20: tanti non fuit Arsacen capere, ut, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 1:
hoc tanti fuit vertere, ut, etc.,
Quint. 1, 6, 38: est mihi tanti, Quirites, hujus invidiae tempestatem subire, dummodo a vobis hujus belli periculum depellatur, it is worth this price to me, i. e. I esteem it a light thing, Cic. Cat. 2, 7, 15; cf.:
sed est tanti (sc.: invidiam istam mihi impendere), dummodo,
id. ib. 1, 9, 22:
etsi id quidem non tanti est, quam quod propter eosdem, etc.,
id. Mil. 22, 58:
juratus tibi possum dicere, nihil esse tanti, etc.,
id. Att. 2, 13, 2:
cum dicturis tanti suae non sint (actiones),
Quint. 12, 8, 4:
sunt o! sunt jurgia tanti,
Ov. M. 2, 424 et saep.—
3.
Abl. (with comparatives) tantō, by so much, so much the:
quanto erat in dies gravior oppugnatio, tanto crebriores litterae nuntiique ad Caesarem mittebantur,
Caes. B. G. 5, 45; cf.:
quantum opere processerant, tanto aberant ab aquā longius,
id. B. C. 1, 81:
tanto major vis, quanto recentior,
Plin. 9, 38, 62, § 133:
reperietis quinquies tanto amplius istum quam quantum, etc.,
Cic. Verr. 2, 3, 97, § 225:
tantone minoris decumae venierunt quam fuerunt?
id. ib. 2, 3, 45, § 106 et saep.: bis tanto amici sunt inter se quam prius, twice as much, twice as good, dis tosôi, Plaut. Am. 3, 2, 62:
bis tanto pluris,
id. Men. 4, 3, 6:
ter tanto pejor,
id. Pers. 1, 3, 73:
multo tanto miserior,
id. Rud. 2, 6, 37:
si Cleomenes non tanto ante fugisset,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:
post tanto,
Verg. G. 3, 476; Curt. 6, 7, 26.— Rarely with verbs denoting comparison:
tanto praestitit ceteros imperatores, quan to populus Romanus antecedit fortitudine cunctas nationes,
Nep. Hann. 1, 1; Ov. M. 13, 368; cf.:
doctrinis tanto antecessit condiscipulos, ut, etc.,
Nep. Epam. 2, 2.— Poet. with sup.:
tanto pessimus omnium poëta, Quanto tu optimus omnium patronus,
Cat. 49, 6.—
b.
In colloquial lang.: tanto melior! so much the better! well done! good! excellent! bravo! etc.: To. Omnes sycophantias instruxi et comparavi, quo pacto ab lenone auferam hoc argentum. Sa. Tanto melior! Plaut. Pers. 2, 5, 24; cf. Sen. Ep. 31;
so too: tanto melior,
Plaut. Truc. 5, 61; Phaedr. 3, 5, 3:
tanto hercle melior,
Ter. Heaut. 3, 2, 38:
tanto major! tanto augustior!
how great! how noble! Plin. Pan. 71, 4:
tanto nequior!
so much the worse! that is bad! Ter. Ad. 4, 1, 12; cf. Plaut. Men. 2, 3, 84; so,
tanto miserior,
id. Stich. 5, 5, 8.—
4.
In tantum, so far, so much, to such a degree, so greatly:
danti in tantum producenda notitia est muneris sui, in quantum delectatura est eum, cui datur,
Sen. Ben. 2, 23; Col. 12, 24, 1:
quaedam aquae fervent in tantum, ut non possint esse usui,
Sen. Q. N. 3, 24, 1: humum in tantum deprimere, donec altitudinis mensuram datam ceperit, Col. 3, 13, 9:
in tantum suam felicitatem virtutemque enituisse,
Liv. 22, 27.
II.
Since tantus conveys only the idea of relative greatness, it may also be used (with a foll. ut) to denote a small amount, degree, extent, etc.; hence, of such a quantity or quality, such, so small, so slight or trivial; in the neutr., so little, so few (rare but class.):
ceterarum provinciarum vectigalia tanta sunt, ut iis ad ipsas provincias tutandas vix contenti esse possimus,
Cic. Imp. Pomp. 6, 14; id. Fam. 1, 7, 4: si bellum tantum erit, ut vos aut successores sustinere possint, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3:
praesidii tantum est, ut ne murus quidem cingi possit,
Caes. B. G. 6, 35:
tantum navium,
id. B. C. 3, 2.—Hence, tantum, adv.
A.
So much, so greatly, to such a degree, so:
tantum, quantum quis fuge,
as quickly as possible, Plaut. Most. 2, 2, 94:
de quo tantum, quantum me amas, velim cogites,
Cic. Att. 12, 18, 1:
id tantum abest ab officio, ut, etc.,
so far, id. Off. 1, 14, 43:
rex tantum auctoritate ejus motus est, ut, etc.,
Nep. Con. 4, 1:
tantum progressus a castris, ut dimicaturum appareret,
Liv. 37, 39, 6:
tantumque ibi moratus, dum, etc.,
so long, id. 27, 42, 13:
tantum ad narrandum argumentum adest benignitas,
Plaut. Men. prol. 16:
ne miremini, quā ratione hic tantum apud istum libertus potuerit,
Cic. Verr. 2, 2, 54, § 134:
nullo tantum se Mysia cultu Jactat,
Verg. G. 1, 102.—With adjj. (mostly poet.):
nec tantum dulcia, quantum Et liquida,
Verg. G. 4, 101:
juventus Non tantum Veneris quantum studiosa culinae,
Hor. S. 2, 5, 80:
tantum dissimilis,
id. ib. 2, 3, 313:
Marius quantum bello optimus, tantum pace pessimus,
Vell. 2, 11, 1.—
B.
(Acc. to tantus, II.; and therefore, prop., only so much, so little; hence) Only, alone, merely, but:
tantum monet, quantum intellegit,
only so much, Cic. Tusc. 2, 19, 44:
tantum in latitudinem patebat, quantum loci acies instructa occupare poterat,
Caes. B. G. 2, 8:
quod haec tantum, quantum sensu movetur...se accommodat, etc.,
Cic. Off. 1, 4, 11:
Socratem tantum de vitā et de moribus solitum esse quaerere,
id. Rep. 1, 10, 16:
nomen tantum virtutis usurpas,
id. Par. 2, 17:
dixit tantum: nihil ostendit, nihil protulit,
id. Fl. 15, 34:
notus mihi nomine tantum,
Hor. S. 1, 9, 3:
apte dicere non elocutionis tantum genere constat, sed, etc.,
Quint. 11, 1, 7; so,
non tantum... sed,
id. 9, 3, 28:
nec tantum... sed (etiam),
id. 3, 8, 33; 9, 3, 78; 11, 2, 5.—So with unus (mostly post-Aug.;
once in Cic.): excepit unum tantum: scire se nihil se scire, nihil amplius,
Cic. Ac. 2, 23, 74:
unum flumen tantum intererat,
Caes. B. C. 3, 19:
unum defuisse tantum superbiae,
Liv. 6, 16, 5; 21, 50, 6; 34, 9, 5; Just. 8, 5, 5; Cels. 5, 28, 14; Tac. A. 15, 1; Plin. 9, 35, 58, § 120.—
b.
Strengthened by modo, and also joined with it in one word, tantummŏdo (freq. and class.;
whereas solummodo is only post-Aug., v. h. v.): homines populariter annum tantummodo solis, id est unius astri reditu metiuntur,
Cic. Rep. 6, 22, 24:
ut tantummodo per stirpes alantur suas,
id. N. D. 2, 32, 81:
cum tantummodo potestatem gustandi feceris,
id. Rep. 2, 28, 51:
omnis ea judicatio versatur tantummodo in nomine,
id. ib. 4, 6, 6:
pedites tantummodo umeris ac summo pectore exstare (ut possent),
Caes. B. C. 1, 62:
velis tantummodo,
you have only to wish it, Hor. S. 1, 9, 54:
unum hoc tantummodo, neque praeterea quicquam, etc.,
Suet. Tib. 11 et saep.:
neque eum oratorem tantummodo, sed hominem non putant,
Cic. de Or. 3, 14, 52:
neque e silvis tantummodo promota castra, sed etiam... in campos delata acies,
Liv. 9, 37, 2:
Cn. Scipionem misit non ad tuendos tantummodo veteres socios, sed etiam ad pellendum Hispaniā Hasdrubalem,
id. 21, 32, 4; so,
non tantummodo... sed etiam,
Sen. Polyb. 15, 3; id. Ot. Sap. 3, 5; 5, 4; Front. Ep. ad Verr. p. 124:
non tantummodo... sed... quoque,
Vell. 2, 110, 5:
non tantummodo... verum etiam,
Aug. Ep. 162, 1; id. Grat. Christ. 14: non... tantum, with ellips. of sed, not only (but much more), Ov. Am. 1, 4, 63; cf.:
rem atrocem nec tantum epistulā dignam,
Plin. Ep. 3, 14; Juv. 1, 131.—
2.
Particular phrases.
a.
Tantum non, analog. to the Gr. monon ouk, to [p. 1842] point out an action as only not, i. e. very nearly, completed, almost, all but, very nearly (perh. not ante-Aug.; in Cic. Att. 14, 5, 2, Baiter reads tantummodo):
cum agger promotus ad urbem vineaeque tantum non jam injunctae moenibus essent,
Liv. 5, 7, 2:
tantum non jam captam Lacedaemonem esse,
id. 34, 40, 5:
tantum non ad portam bellum esse,
id. 25, 15, 1:
videt Romanos tantum non jam circumveniri a dextro cornu,
id. 37, 29, 9:
cum hostes tantum non arcessierint,
id. 4, 2, 12 Drak.:
tantum non adversis tempestatibus Rhodum enavigavit,
Suet. Tib. 11:
tantum non statim a funere,
id. ib. 52:
tantum non summam malorum suorum professus est,
id. ib. 66:
tantum non in ipso ejus consulatu,
id. Dom. 15 et saep.—But in many cases non belongs to the verb, and not to tantum:
tantum non cunctandum neque cessandum esse,
only there must be no delay, Liv. 35, 18, 8:
dictator bello ita gesto, ut tantum non defuisse fortunae videretur,
id. 4, 57, 8 Drak.; cf.:
ut qui per haec vicit, tantum non defuisse sibi advocatum sciat,
Quint. 6, 2, 4.—
b.
Tantum quod, denoting immediate nearness in point of time, only, just, but just, just then, hardly, scarcely (class.):
tantum quod ex Arpinati veneram, cum mihi a te litterae redditae sunt,
Cic. Fam. 7, 23, 1:
tantum quod ultimam imposuerat Pannonico bello Caesar manum, cum, etc.,
Vell. 2, 117, 1:
haec cum scriberem, tantum quod existimabam ad te orationem esse perlatam,
Cic. Att. 15, 13, 7:
navis Alexandrina, quae tantum quod appulerat,
Suet. Aug. 98:
natus est XVIII. Cal. Jan. tantum quod oriente sole,
id. Ner. 6:
tantum quod pueritiam egresso,
id. Aug. 63:
dentem tantum quod exemptum,
id. Vesp. 5 (but in Liv. 22, 2, 9; 33, 4, 6; Amm. 27, 5, 4, the quod belongs not to tantum, but to the following verb):
tantum alone = tantum quod,
Verg. E. 6, 16. —
c.
Tantum quod non, only that not, nothing is wanting but:
tantum quod hominem non nominat: causam quidem totam perscribit,
Cic. Verr. 2, 1, 45, § 116.

Lewis & Short latin dictionary > tanto
15 tanto opere

tantus, a, um, adj. [perh. for tavantus; cf. Sanscr. tāvant, so great; Gr. teôs, i. e. teWôs].
I.
Of such size or measure, so great in amount, extent, value, degree, etc. (as some standard expressed or understood); usually with a foll. quantus, ut, qui, or absol.; rarely quam.
1.
With [p. 1841] quantus:
nullam (contionem) umquam vidi tantam, quanta nunc vestrum est,
Cic. Phil. 6, 7, 18:
quae tanta sunt in hoc uno, quanta in omnibus reliquis imperatoribus,
id. Imp. Pomp. 11, 29:
est alienum tanto viro, quantus es tu, non posse, etc.,
id. ad Brut. 1, 9, 1:
tantam eorum multitudinem nostri interfecerunt, quantum fuit diei spatium,
Caes. B. G. 2, 11; cf.:
quamquam Demaden continua dicendi exercitatio potuerit tantum, quantuluscumque postea fuit, fecisse,
Quint. 2, 17, 12; Cic. Lael. 20, 74; Sall. C. 58, 2.—
2.
With ut.
a.
Denoting result or consequence; with subj.:
tanta erat operis firmitudo, ut, etc.,
Caes. B G 4, 17:
non fuit tantus homo Sex. Roscius in civitate, ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 43, 125;
unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis... ut, etc.,
id. Rep. 1, 1, 1:
quod ego tantum nefas commisi, ut hanc vicem saevitiae meae redderes?
Curt. 4, 10, 29:
quod tantum cogitavi nefas, ut dignior Philotas me videretur?
id. 6, 7, 30.—
b.
Denoting comparison:
tantā modestiā dicto audiens fuit, ut si privatus esset,
Nep. Ages. 4, 2.—
3.
With rel. qui, etc.:
cave putes aut mare ullum aut flammam esse tantam, quam non facilius sit sedare quam, etc.,
Cic. Rep. 1, 42, 65:
statuerunt, tantum illud esse maleficium, quod, etc.,
id. Sull. 2, 7:
nulla est tanta vis, quae non ferro frangi possit,
id. Marcell. 3, 8.—
4.
Without correlation (esp. freq. in exclamations, etc.) ita tanta mira in aedibus sunt facta, Plaut. Am. 5, 1, 5:
tanta factis modo mira miris modis, etc.,
id. Cas. 3, 5, 5:
qui tantus natu deorum nescis nomina,
id. Bacch. 1, 2, 15:
neque solum in tantis rebus, sed etiam in mediocribus vel studiis vel officiis,
id. Rep. 1, 3, 4:
tantilla tanta verba funditat,
Plaut. Poen. 1, 2, 61. hocine mihi ob labores tantos tantillum dari, id. Truc. 2, 6, 56:
ne tantae nationes conjugantur,
Caes. B. G. 3, 11:
onus,
id. ib. 2, 30 in tantis motionibus tantisque vicissitudinibus, tam multarum rerum atque tantarum ordinious, Cic. N D. 2, 5, 15:
non idem sentio tanta hac in re tamque immensa posse fieri,
id. de Or 2, 20, 84:
qui tantas et tam infinitas pecunias repudiarit,
id. Rosc. Com. 8, 24:
tot tantaque vitia,
id. Verr 1, 16, 47:
quae faceres in hominem tantum et talem,
id. Fam. 13, 66, 1; cf.:
conservare urbes tantas atque tales,
id. N. D. 3, 38, 92, so too, with talis, id. Fam. 15, 4, 14, id. Phil. 2, 29, 71:
tanta ista mala,
Sall. C. 40, 2;
Liv 31, 9: neque tanto tractu se colligit anguis,
Verg. G. 2, 154:
tantorum ingentia septem Terga boum,
id. A. 5, 404; Curt. 3, 1, 10; 3, 3, 28; 4, 1, 1:
sexcenta tanta reddam, si vivo, tibi,
six hundred times as much, Plaut. Bacch. 4, 9, 111; so,
sexcenta tanta,
id. Ps. 2, 2, 37:
tribus tantis illi minus redit quam obseveris,
three times as much less, id. Trin. 2, 4, 129:
jam non quaero, unde tantam Melitensem vestem habueris,
such a great quantity of, Cic. Verr. 2, 2, 74, § 183:
si in uno corpore tantarum rerum gubernationem mens humana possidet,
Lact. 1, 3, 21.—
5.
With quam:
maria aspera juro, Non ullum pro me tantum cepisse timorem, Quam, etc.,
Verg. A. 6, 352 (cf. infra, B. 2.).—With a partit. gen.:
tantus ille ventorum,
Plin. 2, 47, 46, § 121 (dub.; Jahn, ventus).—
6.
Esp. in phrase tantō ŏpĕre; freq. as one word, tantŏpĕre, so greatly, in so high a degree, so very, etc. (class. and freq.):
cur tanto opere extimueras?
Plaut. Most. 2, 2, 92, cf.:
si studia Graecorum vos tanto opere delectant,
Cic. Rep. 1, 18, 30; Plaut. Cas. 3, 2, 2; id. Ep. 1, 2, 31; Ter. And. 5, 2, 27; id. Heaut. 4, 5, 38; Caes. B. G. 7, 52; Cic. Rep. 1, 14, 21; id. Mur. 10, 23; id. de Or. 1, 35, 164 al.—In an inverted order:
mirum est, me, ut redeam, te opere tanto quaesere,
Plaut. Bacch. 2, 2, 1.—
B.
Transf., so many ( = tot; mostly poet.):
tantae Coëunt in proelia gentes,
Val. Fl. 5, 636:
lamentabile tantis urbibus,
Stat. Th. 11, 160:
legatum valet in tantos quanti inveniantur,
Dig. 30, 1, 65.— Sing.:
numquam tanto se vulture caelum Induit,
Luc. 7, 834. —
C.
Neutr. absol.
1.
tantum, so much, so many:
habere tantum molestiae quantum gloriae...ut tantum nobis, quantum ipsi superesse posset, remitteret,
Cic. Rep. 1, 4, 7:
decutio argenti tantum, quantum mihi lubet,
Plaut. Ep. 2, 3, 4:
iis adposuit tantum, quod satis esset, nullo adparatu,
Cic. Tusc. 5, 32, 91: tantum complectitur, quod satis sit modicae palaestrae, id. Leg. 2, 3, 6:
eo indito cumini fricti tantum, quod oleat,
Cato, R. R. 156, 3 (cf.: tantum quod, s. v. tantum, adv. B. 2. b.): Ch. Coactus reddidit ducentos et mille Philippum. Ni. Tantum debuit, Plaut. Bacch. 2, 3, 38: nec tantum Karthago habuisset opum, Cic. Rep. Fragm. ap. Non. p. 526 (1, 48, 3 B. and K.):
cum tantum belli in manibus esset,
Liv. 4, 57, 1:
sed quid hic tantum hominum incedunt?
Plaut. Poen. 3, 3, 5:
tantum hostium intra muros est,
Liv. 3, 17, 4 et saep.:
sexies tantum, quam quantum satum sit,
Cic. Verr. 2, 3, 43, § 102; cf.:
etiamsi alterum tantum perdundum est, perdam, etc.,
Plaut. Ep. 3, 4, 81 (v. alter):
tantum... dum,
Liv. 27, 42, 12; cf.:
tantum modo... dum,
Sall. J. 53, 3: tantum abest, ut, etc. (v. absum). —
b.
In colloquial lang.: tantum est, that is all, nothing more, etc.:
vos rogat, ut, etc. Tantum est. Valete,
Plaut. Trin. prol. 22; so id. Cas. prol. 87: Lo. Numquid amplius? Ly. Tantum est, id. Merc. 2, 2, 12; Ter. Eun. 5, 5, 26; id. Hec. 5, 3, 15.—
2.
Gen. (of price) tanti:
tanti, quanti poscit, vin' tanti illam emi?
Plaut. Merc. 2, 4, 22; cf.:
tanti est, quanti est fungus putidus,
it is worth as much as, is worth no more than, id. Bacch. 4, 7, 23:
frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit,
Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194:
ubi me dixero dare tanti,
Ter. Ad. 2, 1, 49:
graviter increpuit, tanti habitare censorem,
in so costly a house, Plin. 17, 1, 1, § 3. —
b.
Trop.: est tanti (alicui), to be worth so much; to be valued, prized, or esteemed so highly; to be of such consequence or importance:
tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti, etc.,
Caes. B. G. 1, 20: tanti non fuit Arsacen capere, ut, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 1:
hoc tanti fuit vertere, ut, etc.,
Quint. 1, 6, 38: est mihi tanti, Quirites, hujus invidiae tempestatem subire, dummodo a vobis hujus belli periculum depellatur, it is worth this price to me, i. e. I esteem it a light thing, Cic. Cat. 2, 7, 15; cf.:
sed est tanti (sc.: invidiam istam mihi impendere), dummodo,
id. ib. 1, 9, 22:
etsi id quidem non tanti est, quam quod propter eosdem, etc.,
id. Mil. 22, 58:
juratus tibi possum dicere, nihil esse tanti, etc.,
id. Att. 2, 13, 2:
cum dicturis tanti suae non sint (actiones),
Quint. 12, 8, 4:
sunt o! sunt jurgia tanti,
Ov. M. 2, 424 et saep.—
3.
Abl. (with comparatives) tantō, by so much, so much the:
quanto erat in dies gravior oppugnatio, tanto crebriores litterae nuntiique ad Caesarem mittebantur,
Caes. B. G. 5, 45; cf.:
quantum opere processerant, tanto aberant ab aquā longius,
id. B. C. 1, 81:
tanto major vis, quanto recentior,
Plin. 9, 38, 62, § 133:
reperietis quinquies tanto amplius istum quam quantum, etc.,
Cic. Verr. 2, 3, 97, § 225:
tantone minoris decumae venierunt quam fuerunt?
id. ib. 2, 3, 45, § 106 et saep.: bis tanto amici sunt inter se quam prius, twice as much, twice as good, dis tosôi, Plaut. Am. 3, 2, 62:
bis tanto pluris,
id. Men. 4, 3, 6:
ter tanto pejor,
id. Pers. 1, 3, 73:
multo tanto miserior,
id. Rud. 2, 6, 37:
si Cleomenes non tanto ante fugisset,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:
post tanto,
Verg. G. 3, 476; Curt. 6, 7, 26.— Rarely with verbs denoting comparison:
tanto praestitit ceteros imperatores, quan to populus Romanus antecedit fortitudine cunctas nationes,
Nep. Hann. 1, 1; Ov. M. 13, 368; cf.:
doctrinis tanto antecessit condiscipulos, ut, etc.,
Nep. Epam. 2, 2.— Poet. with sup.:
tanto pessimus omnium poëta, Quanto tu optimus omnium patronus,
Cat. 49, 6.—
b.
In colloquial lang.: tanto melior! so much the better! well done! good! excellent! bravo! etc.: To. Omnes sycophantias instruxi et comparavi, quo pacto ab lenone auferam hoc argentum. Sa. Tanto melior! Plaut. Pers. 2, 5, 24; cf. Sen. Ep. 31;
so too: tanto melior,
Plaut. Truc. 5, 61; Phaedr. 3, 5, 3:
tanto hercle melior,
Ter. Heaut. 3, 2, 38:
tanto major! tanto augustior!
how great! how noble! Plin. Pan. 71, 4:
tanto nequior!
so much the worse! that is bad! Ter. Ad. 4, 1, 12; cf. Plaut. Men. 2, 3, 84; so,
tanto miserior,
id. Stich. 5, 5, 8.—
4.
In tantum, so far, so much, to such a degree, so greatly:
danti in tantum producenda notitia est muneris sui, in quantum delectatura est eum, cui datur,
Sen. Ben. 2, 23; Col. 12, 24, 1:
quaedam aquae fervent in tantum, ut non possint esse usui,
Sen. Q. N. 3, 24, 1: humum in tantum deprimere, donec altitudinis mensuram datam ceperit, Col. 3, 13, 9:
in tantum suam felicitatem virtutemque enituisse,
Liv. 22, 27.
II.
Since tantus conveys only the idea of relative greatness, it may also be used (with a foll. ut) to denote a small amount, degree, extent, etc.; hence, of such a quantity or quality, such, so small, so slight or trivial; in the neutr., so little, so few (rare but class.):
ceterarum provinciarum vectigalia tanta sunt, ut iis ad ipsas provincias tutandas vix contenti esse possimus,
Cic. Imp. Pomp. 6, 14; id. Fam. 1, 7, 4: si bellum tantum erit, ut vos aut successores sustinere possint, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3:
praesidii tantum est, ut ne murus quidem cingi possit,
Caes. B. G. 6, 35:
tantum navium,
id. B. C. 3, 2.—Hence, tantum, adv.
A.
So much, so greatly, to such a degree, so:
tantum, quantum quis fuge,
as quickly as possible, Plaut. Most. 2, 2, 94:
de quo tantum, quantum me amas, velim cogites,
Cic. Att. 12, 18, 1:
id tantum abest ab officio, ut, etc.,
so far, id. Off. 1, 14, 43:
rex tantum auctoritate ejus motus est, ut, etc.,
Nep. Con. 4, 1:
tantum progressus a castris, ut dimicaturum appareret,
Liv. 37, 39, 6:
tantumque ibi moratus, dum, etc.,
so long, id. 27, 42, 13:
tantum ad narrandum argumentum adest benignitas,
Plaut. Men. prol. 16:
ne miremini, quā ratione hic tantum apud istum libertus potuerit,
Cic. Verr. 2, 2, 54, § 134:
nullo tantum se Mysia cultu Jactat,
Verg. G. 1, 102.—With adjj. (mostly poet.):
nec tantum dulcia, quantum Et liquida,
Verg. G. 4, 101:
juventus Non tantum Veneris quantum studiosa culinae,
Hor. S. 2, 5, 80:
tantum dissimilis,
id. ib. 2, 3, 313:
Marius quantum bello optimus, tantum pace pessimus,
Vell. 2, 11, 1.—
B.
(Acc. to tantus, II.; and therefore, prop., only so much, so little; hence) Only, alone, merely, but:
tantum monet, quantum intellegit,
only so much, Cic. Tusc. 2, 19, 44:
tantum in latitudinem patebat, quantum loci acies instructa occupare poterat,
Caes. B. G. 2, 8:
quod haec tantum, quantum sensu movetur...se accommodat, etc.,
Cic. Off. 1, 4, 11:
Socratem tantum de vitā et de moribus solitum esse quaerere,
id. Rep. 1, 10, 16:
nomen tantum virtutis usurpas,
id. Par. 2, 17:
dixit tantum: nihil ostendit, nihil protulit,
id. Fl. 15, 34:
notus mihi nomine tantum,
Hor. S. 1, 9, 3:
apte dicere non elocutionis tantum genere constat, sed, etc.,
Quint. 11, 1, 7; so,
non tantum... sed,
id. 9, 3, 28:
nec tantum... sed (etiam),
id. 3, 8, 33; 9, 3, 78; 11, 2, 5.—So with unus (mostly post-Aug.;
once in Cic.): excepit unum tantum: scire se nihil se scire, nihil amplius,
Cic. Ac. 2, 23, 74:
unum flumen tantum intererat,
Caes. B. C. 3, 19:
unum defuisse tantum superbiae,
Liv. 6, 16, 5; 21, 50, 6; 34, 9, 5; Just. 8, 5, 5; Cels. 5, 28, 14; Tac. A. 15, 1; Plin. 9, 35, 58, § 120.—
b.
Strengthened by modo, and also joined with it in one word, tantummŏdo (freq. and class.;
whereas solummodo is only post-Aug., v. h. v.): homines populariter annum tantummodo solis, id est unius astri reditu metiuntur,
Cic. Rep. 6, 22, 24:
ut tantummodo per stirpes alantur suas,
id. N. D. 2, 32, 81:
cum tantummodo potestatem gustandi feceris,
id. Rep. 2, 28, 51:
omnis ea judicatio versatur tantummodo in nomine,
id. ib. 4, 6, 6:
pedites tantummodo umeris ac summo pectore exstare (ut possent),
Caes. B. C. 1, 62:
velis tantummodo,
you have only to wish it, Hor. S. 1, 9, 54:
unum hoc tantummodo, neque praeterea quicquam, etc.,
Suet. Tib. 11 et saep.:
neque eum oratorem tantummodo, sed hominem non putant,
Cic. de Or. 3, 14, 52:
neque e silvis tantummodo promota castra, sed etiam... in campos delata acies,
Liv. 9, 37, 2:
Cn. Scipionem misit non ad tuendos tantummodo veteres socios, sed etiam ad pellendum Hispaniā Hasdrubalem,
id. 21, 32, 4; so,
non tantummodo... sed etiam,
Sen. Polyb. 15, 3; id. Ot. Sap. 3, 5; 5, 4; Front. Ep. ad Verr. p. 124:
non tantummodo... sed... quoque,
Vell. 2, 110, 5:
non tantummodo... verum etiam,
Aug. Ep. 162, 1; id. Grat. Christ. 14: non... tantum, with ellips. of sed, not only (but much more), Ov. Am. 1, 4, 63; cf.:
rem atrocem nec tantum epistulā dignam,
Plin. Ep. 3, 14; Juv. 1, 131.—
2.
Particular phrases.
a.
Tantum non, analog. to the Gr. monon ouk, to [p. 1842] point out an action as only not, i. e. very nearly, completed, almost, all but, very nearly (perh. not ante-Aug.; in Cic. Att. 14, 5, 2, Baiter reads tantummodo):
cum agger promotus ad urbem vineaeque tantum non jam injunctae moenibus essent,
Liv. 5, 7, 2:
tantum non jam captam Lacedaemonem esse,
id. 34, 40, 5:
tantum non ad portam bellum esse,
id. 25, 15, 1:
videt Romanos tantum non jam circumveniri a dextro cornu,
id. 37, 29, 9:
cum hostes tantum non arcessierint,
id. 4, 2, 12 Drak.:
tantum non adversis tempestatibus Rhodum enavigavit,
Suet. Tib. 11:
tantum non statim a funere,
id. ib. 52:
tantum non summam malorum suorum professus est,
id. ib. 66:
tantum non in ipso ejus consulatu,
id. Dom. 15 et saep.—But in many cases non belongs to the verb, and not to tantum:
tantum non cunctandum neque cessandum esse,
only there must be no delay, Liv. 35, 18, 8:
dictator bello ita gesto, ut tantum non defuisse fortunae videretur,
id. 4, 57, 8 Drak.; cf.:
ut qui per haec vicit, tantum non defuisse sibi advocatum sciat,
Quint. 6, 2, 4.—
b.
Tantum quod, denoting immediate nearness in point of time, only, just, but just, just then, hardly, scarcely (class.):
tantum quod ex Arpinati veneram, cum mihi a te litterae redditae sunt,
Cic. Fam. 7, 23, 1:
tantum quod ultimam imposuerat Pannonico bello Caesar manum, cum, etc.,
Vell. 2, 117, 1:
haec cum scriberem, tantum quod existimabam ad te orationem esse perlatam,
Cic. Att. 15, 13, 7:
navis Alexandrina, quae tantum quod appulerat,
Suet. Aug. 98:
natus est XVIII. Cal. Jan. tantum quod oriente sole,
id. Ner. 6:
tantum quod pueritiam egresso,
id. Aug. 63:
dentem tantum quod exemptum,
id. Vesp. 5 (but in Liv. 22, 2, 9; 33, 4, 6; Amm. 27, 5, 4, the quod belongs not to tantum, but to the following verb):
tantum alone = tantum quod,
Verg. E. 6, 16. —
c.
Tantum quod non, only that not, nothing is wanting but:
tantum quod hominem non nominat: causam quidem totam perscribit,
Cic. Verr. 2, 1, 45, § 116.

Lewis & Short latin dictionary > tanto opere
16 tantus

tantus, a, um, adj. [perh. for tavantus; cf. Sanscr. tāvant, so great; Gr. teôs, i. e. teWôs].
I.
Of such size or measure, so great in amount, extent, value, degree, etc. (as some standard expressed or understood); usually with a foll. quantus, ut, qui, or absol.; rarely quam.
1.
With [p. 1841] quantus:
nullam (contionem) umquam vidi tantam, quanta nunc vestrum est,
Cic. Phil. 6, 7, 18:
quae tanta sunt in hoc uno, quanta in omnibus reliquis imperatoribus,
id. Imp. Pomp. 11, 29:
est alienum tanto viro, quantus es tu, non posse, etc.,
id. ad Brut. 1, 9, 1:
tantam eorum multitudinem nostri interfecerunt, quantum fuit diei spatium,
Caes. B. G. 2, 11; cf.:
quamquam Demaden continua dicendi exercitatio potuerit tantum, quantuluscumque postea fuit, fecisse,
Quint. 2, 17, 12; Cic. Lael. 20, 74; Sall. C. 58, 2.—
2.
With ut.
a.
Denoting result or consequence; with subj.:
tanta erat operis firmitudo, ut, etc.,
Caes. B G 4, 17:
non fuit tantus homo Sex. Roscius in civitate, ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 43, 125;
unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis... ut, etc.,
id. Rep. 1, 1, 1:
quod ego tantum nefas commisi, ut hanc vicem saevitiae meae redderes?
Curt. 4, 10, 29:
quod tantum cogitavi nefas, ut dignior Philotas me videretur?
id. 6, 7, 30.—
b.
Denoting comparison:
tantā modestiā dicto audiens fuit, ut si privatus esset,
Nep. Ages. 4, 2.—
3.
With rel. qui, etc.:
cave putes aut mare ullum aut flammam esse tantam, quam non facilius sit sedare quam, etc.,
Cic. Rep. 1, 42, 65:
statuerunt, tantum illud esse maleficium, quod, etc.,
id. Sull. 2, 7:
nulla est tanta vis, quae non ferro frangi possit,
id. Marcell. 3, 8.—
4.
Without correlation (esp. freq. in exclamations, etc.) ita tanta mira in aedibus sunt facta, Plaut. Am. 5, 1, 5:
tanta factis modo mira miris modis, etc.,
id. Cas. 3, 5, 5:
qui tantus natu deorum nescis nomina,
id. Bacch. 1, 2, 15:
neque solum in tantis rebus, sed etiam in mediocribus vel studiis vel officiis,
id. Rep. 1, 3, 4:
tantilla tanta verba funditat,
Plaut. Poen. 1, 2, 61. hocine mihi ob labores tantos tantillum dari, id. Truc. 2, 6, 56:
ne tantae nationes conjugantur,
Caes. B. G. 3, 11:
onus,
id. ib. 2, 30 in tantis motionibus tantisque vicissitudinibus, tam multarum rerum atque tantarum ordinious, Cic. N D. 2, 5, 15:
non idem sentio tanta hac in re tamque immensa posse fieri,
id. de Or 2, 20, 84:
qui tantas et tam infinitas pecunias repudiarit,
id. Rosc. Com. 8, 24:
tot tantaque vitia,
id. Verr 1, 16, 47:
quae faceres in hominem tantum et talem,
id. Fam. 13, 66, 1; cf.:
conservare urbes tantas atque tales,
id. N. D. 3, 38, 92, so too, with talis, id. Fam. 15, 4, 14, id. Phil. 2, 29, 71:
tanta ista mala,
Sall. C. 40, 2;
Liv 31, 9: neque tanto tractu se colligit anguis,
Verg. G. 2, 154:
tantorum ingentia septem Terga boum,
id. A. 5, 404; Curt. 3, 1, 10; 3, 3, 28; 4, 1, 1:
sexcenta tanta reddam, si vivo, tibi,
six hundred times as much, Plaut. Bacch. 4, 9, 111; so,
sexcenta tanta,
id. Ps. 2, 2, 37:
tribus tantis illi minus redit quam obseveris,
three times as much less, id. Trin. 2, 4, 129:
jam non quaero, unde tantam Melitensem vestem habueris,
such a great quantity of, Cic. Verr. 2, 2, 74, § 183:
si in uno corpore tantarum rerum gubernationem mens humana possidet,
Lact. 1, 3, 21.—
5.
With quam:
maria aspera juro, Non ullum pro me tantum cepisse timorem, Quam, etc.,
Verg. A. 6, 352 (cf. infra, B. 2.).—With a partit. gen.:
tantus ille ventorum,
Plin. 2, 47, 46, § 121 (dub.; Jahn, ventus).—
6.
Esp. in phrase tantō ŏpĕre; freq. as one word, tantŏpĕre, so greatly, in so high a degree, so very, etc. (class. and freq.):
cur tanto opere extimueras?
Plaut. Most. 2, 2, 92, cf.:
si studia Graecorum vos tanto opere delectant,
Cic. Rep. 1, 18, 30; Plaut. Cas. 3, 2, 2; id. Ep. 1, 2, 31; Ter. And. 5, 2, 27; id. Heaut. 4, 5, 38; Caes. B. G. 7, 52; Cic. Rep. 1, 14, 21; id. Mur. 10, 23; id. de Or. 1, 35, 164 al.—In an inverted order:
mirum est, me, ut redeam, te opere tanto quaesere,
Plaut. Bacch. 2, 2, 1.—
B.
Transf., so many ( = tot; mostly poet.):
tantae Coëunt in proelia gentes,
Val. Fl. 5, 636:
lamentabile tantis urbibus,
Stat. Th. 11, 160:
legatum valet in tantos quanti inveniantur,
Dig. 30, 1, 65.— Sing.:
numquam tanto se vulture caelum Induit,
Luc. 7, 834. —
C.
Neutr. absol.
1.
tantum, so much, so many:
habere tantum molestiae quantum gloriae...ut tantum nobis, quantum ipsi superesse posset, remitteret,
Cic. Rep. 1, 4, 7:
decutio argenti tantum, quantum mihi lubet,
Plaut. Ep. 2, 3, 4:
iis adposuit tantum, quod satis esset, nullo adparatu,
Cic. Tusc. 5, 32, 91: tantum complectitur, quod satis sit modicae palaestrae, id. Leg. 2, 3, 6:
eo indito cumini fricti tantum, quod oleat,
Cato, R. R. 156, 3 (cf.: tantum quod, s. v. tantum, adv. B. 2. b.): Ch. Coactus reddidit ducentos et mille Philippum. Ni. Tantum debuit, Plaut. Bacch. 2, 3, 38: nec tantum Karthago habuisset opum, Cic. Rep. Fragm. ap. Non. p. 526 (1, 48, 3 B. and K.):
cum tantum belli in manibus esset,
Liv. 4, 57, 1:
sed quid hic tantum hominum incedunt?
Plaut. Poen. 3, 3, 5:
tantum hostium intra muros est,
Liv. 3, 17, 4 et saep.:
sexies tantum, quam quantum satum sit,
Cic. Verr. 2, 3, 43, § 102; cf.:
etiamsi alterum tantum perdundum est, perdam, etc.,
Plaut. Ep. 3, 4, 81 (v. alter):
tantum... dum,
Liv. 27, 42, 12; cf.:
tantum modo... dum,
Sall. J. 53, 3: tantum abest, ut, etc. (v. absum). —
b.
In colloquial lang.: tantum est, that is all, nothing more, etc.:
vos rogat, ut, etc. Tantum est. Valete,
Plaut. Trin. prol. 22; so id. Cas. prol. 87: Lo. Numquid amplius? Ly. Tantum est, id. Merc. 2, 2, 12; Ter. Eun. 5, 5, 26; id. Hec. 5, 3, 15.—
2.
Gen. (of price) tanti:
tanti, quanti poscit, vin' tanti illam emi?
Plaut. Merc. 2, 4, 22; cf.:
tanti est, quanti est fungus putidus,
it is worth as much as, is worth no more than, id. Bacch. 4, 7, 23:
frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit,
Cic. Verr. 2, 3, 84, § 194:
ubi me dixero dare tanti,
Ter. Ad. 2, 1, 49:
graviter increpuit, tanti habitare censorem,
in so costly a house, Plin. 17, 1, 1, § 3. —
b.
Trop.: est tanti (alicui), to be worth so much; to be valued, prized, or esteemed so highly; to be of such consequence or importance:
tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti, etc.,
Caes. B. G. 1, 20: tanti non fuit Arsacen capere, ut, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 14, 1:
hoc tanti fuit vertere, ut, etc.,
Quint. 1, 6, 38: est mihi tanti, Quirites, hujus invidiae tempestatem subire, dummodo a vobis hujus belli periculum depellatur, it is worth this price to me, i. e. I esteem it a light thing, Cic. Cat. 2, 7, 15; cf.:
sed est tanti (sc.: invidiam istam mihi impendere), dummodo,
id. ib. 1, 9, 22:
etsi id quidem non tanti est, quam quod propter eosdem, etc.,
id. Mil. 22, 58:
juratus tibi possum dicere, nihil esse tanti, etc.,
id. Att. 2, 13, 2:
cum dicturis tanti suae non sint (actiones),
Quint. 12, 8, 4:
sunt o! sunt jurgia tanti,
Ov. M. 2, 424 et saep.—
3.
Abl. (with comparatives) tantō, by so much, so much the:
quanto erat in dies gravior oppugnatio, tanto crebriores litterae nuntiique ad Caesarem mittebantur,
Caes. B. G. 5, 45; cf.:
quantum opere processerant, tanto aberant ab aquā longius,
id. B. C. 1, 81:
tanto major vis, quanto recentior,
Plin. 9, 38, 62, § 133:
reperietis quinquies tanto amplius istum quam quantum, etc.,
Cic. Verr. 2, 3, 97, § 225:
tantone minoris decumae venierunt quam fuerunt?
id. ib. 2, 3, 45, § 106 et saep.: bis tanto amici sunt inter se quam prius, twice as much, twice as good, dis tosôi, Plaut. Am. 3, 2, 62:
bis tanto pluris,
id. Men. 4, 3, 6:
ter tanto pejor,
id. Pers. 1, 3, 73:
multo tanto miserior,
id. Rud. 2, 6, 37:
si Cleomenes non tanto ante fugisset,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:
post tanto,
Verg. G. 3, 476; Curt. 6, 7, 26.— Rarely with verbs denoting comparison:
tanto praestitit ceteros imperatores, quan to populus Romanus antecedit fortitudine cunctas nationes,
Nep. Hann. 1, 1; Ov. M. 13, 368; cf.:
doctrinis tanto antecessit condiscipulos, ut, etc.,
Nep. Epam. 2, 2.— Poet. with sup.:
tanto pessimus omnium poëta, Quanto tu optimus omnium patronus,
Cat. 49, 6.—
b.
In colloquial lang.: tanto melior! so much the better! well done! good! excellent! bravo! etc.: To. Omnes sycophantias instruxi et comparavi, quo pacto ab lenone auferam hoc argentum. Sa. Tanto melior! Plaut. Pers. 2, 5, 24; cf. Sen. Ep. 31;
so too: tanto melior,
Plaut. Truc. 5, 61; Phaedr. 3, 5, 3:
tanto hercle melior,
Ter. Heaut. 3, 2, 38:
tanto major! tanto augustior!
how great! how noble! Plin. Pan. 71, 4:
tanto nequior!
so much the worse! that is bad! Ter. Ad. 4, 1, 12; cf. Plaut. Men. 2, 3, 84; so,
tanto miserior,
id. Stich. 5, 5, 8.—
4.
In tantum, so far, so much, to such a degree, so greatly:
danti in tantum producenda notitia est muneris sui, in quantum delectatura est eum, cui datur,
Sen. Ben. 2, 23; Col. 12, 24, 1:
quaedam aquae fervent in tantum, ut non possint esse usui,
Sen. Q. N. 3, 24, 1: humum in tantum deprimere, donec altitudinis mensuram datam ceperit, Col. 3, 13, 9:
in tantum suam felicitatem virtutemque enituisse,
Liv. 22, 27.
II.
Since tantus conveys only the idea of relative greatness, it may also be used (with a foll. ut) to denote a small amount, degree, extent, etc.; hence, of such a quantity or quality, such, so small, so slight or trivial; in the neutr., so little, so few (rare but class.):
ceterarum provinciarum vectigalia tanta sunt, ut iis ad ipsas provincias tutandas vix contenti esse possimus,
Cic. Imp. Pomp. 6, 14; id. Fam. 1, 7, 4: si bellum tantum erit, ut vos aut successores sustinere possint, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3:
praesidii tantum est, ut ne murus quidem cingi possit,
Caes. B. G. 6, 35:
tantum navium,
id. B. C. 3, 2.—Hence, tantum, adv.
A.
So much, so greatly, to such a degree, so:
tantum, quantum quis fuge,
as quickly as possible, Plaut. Most. 2, 2, 94:
de quo tantum, quantum me amas, velim cogites,
Cic. Att. 12, 18, 1:
id tantum abest ab officio, ut, etc.,
so far, id. Off. 1, 14, 43:
rex tantum auctoritate ejus motus est, ut, etc.,
Nep. Con. 4, 1:
tantum progressus a castris, ut dimicaturum appareret,
Liv. 37, 39, 6:
tantumque ibi moratus, dum, etc.,
so long, id. 27, 42, 13:
tantum ad narrandum argumentum adest benignitas,
Plaut. Men. prol. 16:
ne miremini, quā ratione hic tantum apud istum libertus potuerit,
Cic. Verr. 2, 2, 54, § 134:
nullo tantum se Mysia cultu Jactat,
Verg. G. 1, 102.—With adjj. (mostly poet.):
nec tantum dulcia, quantum Et liquida,
Verg. G. 4, 101:
juventus Non tantum Veneris quantum studiosa culinae,
Hor. S. 2, 5, 80:
tantum dissimilis,
id. ib. 2, 3, 313:
Marius quantum bello optimus, tantum pace pessimus,
Vell. 2, 11, 1.—
B.
(Acc. to tantus, II.; and therefore, prop., only so much, so little; hence) Only, alone, merely, but:
tantum monet, quantum intellegit,
only so much, Cic. Tusc. 2, 19, 44:
tantum in latitudinem patebat, quantum loci acies instructa occupare poterat,
Caes. B. G. 2, 8:
quod haec tantum, quantum sensu movetur...se accommodat, etc.,
Cic. Off. 1, 4, 11:
Socratem tantum de vitā et de moribus solitum esse quaerere,
id. Rep. 1, 10, 16:
nomen tantum virtutis usurpas,
id. Par. 2, 17:
dixit tantum: nihil ostendit, nihil protulit,
id. Fl. 15, 34:
notus mihi nomine tantum,
Hor. S. 1, 9, 3:
apte dicere non elocutionis tantum genere constat, sed, etc.,
Quint. 11, 1, 7; so,
non tantum... sed,
id. 9, 3, 28:
nec tantum... sed (etiam),
id. 3, 8, 33; 9, 3, 78; 11, 2, 5.—So with unus (mostly post-Aug.;
once in Cic.): excepit unum tantum: scire se nihil se scire, nihil amplius,
Cic. Ac. 2, 23, 74:
unum flumen tantum intererat,
Caes. B. C. 3, 19:
unum defuisse tantum superbiae,
Liv. 6, 16, 5; 21, 50, 6; 34, 9, 5; Just. 8, 5, 5; Cels. 5, 28, 14; Tac. A. 15, 1; Plin. 9, 35, 58, § 120.—
b.
Strengthened by modo, and also joined with it in one word, tantummŏdo (freq. and class.;
whereas solummodo is only post-Aug., v. h. v.): homines populariter annum tantummodo solis, id est unius astri reditu metiuntur,
Cic. Rep. 6, 22, 24:
ut tantummodo per stirpes alantur suas,
id. N. D. 2, 32, 81:
cum tantummodo potestatem gustandi feceris,
id. Rep. 2, 28, 51:
omnis ea judicatio versatur tantummodo in nomine,
id. ib. 4, 6, 6:
pedites tantummodo umeris ac summo pectore exstare (ut possent),
Caes. B. C. 1, 62:
velis tantummodo,
you have only to wish it, Hor. S. 1, 9, 54:
unum hoc tantummodo, neque praeterea quicquam, etc.,
Suet. Tib. 11 et saep.:
neque eum oratorem tantummodo, sed hominem non putant,
Cic. de Or. 3, 14, 52:
neque e silvis tantummodo promota castra, sed etiam... in campos delata acies,
Liv. 9, 37, 2:
Cn. Scipionem misit non ad tuendos tantummodo veteres socios, sed etiam ad pellendum Hispaniā Hasdrubalem,
id. 21, 32, 4; so,
non tantummodo... sed etiam,
Sen. Polyb. 15, 3; id. Ot. Sap. 3, 5; 5, 4; Front. Ep. ad Verr. p. 124:
non tantummodo... sed... quoque,
Vell. 2, 110, 5:
non tantummodo... verum etiam,
Aug. Ep. 162, 1; id. Grat. Christ. 14: non... tantum, with ellips. of sed, not only (but much more), Ov. Am. 1, 4, 63; cf.:
rem atrocem nec tantum epistulā dignam,
Plin. Ep. 3, 14; Juv. 1, 131.—
2.
Particular phrases.
a.
Tantum non, analog. to the Gr. monon ouk, to [p. 1842] point out an action as only not, i. e. very nearly, completed, almost, all but, very nearly (perh. not ante-Aug.; in Cic. Att. 14, 5, 2, Baiter reads tantummodo):
cum agger promotus ad urbem vineaeque tantum non jam injunctae moenibus essent,
Liv. 5, 7, 2:
tantum non jam captam Lacedaemonem esse,
id. 34, 40, 5:
tantum non ad portam bellum esse,
id. 25, 15, 1:
videt Romanos tantum non jam circumveniri a dextro cornu,
id. 37, 29, 9:
cum hostes tantum non arcessierint,
id. 4, 2, 12 Drak.:
tantum non adversis tempestatibus Rhodum enavigavit,
Suet. Tib. 11:
tantum non statim a funere,
id. ib. 52:
tantum non summam malorum suorum professus est,
id. ib. 66:
tantum non in ipso ejus consulatu,
id. Dom. 15 et saep.—But in many cases non belongs to the verb, and not to tantum:
tantum non cunctandum neque cessandum esse,
only there must be no delay, Liv. 35, 18, 8:
dictator bello ita gesto, ut tantum non defuisse fortunae videretur,
id. 4, 57, 8 Drak.; cf.:
ut qui per haec vicit, tantum non defuisse sibi advocatum sciat,
Quint. 6, 2, 4.—
b.
Tantum quod, denoting immediate nearness in point of time, only, just, but just, just then, hardly, scarcely (class.):
tantum quod ex Arpinati veneram, cum mihi a te litterae redditae sunt,
Cic. Fam. 7, 23, 1:
tantum quod ultimam imposuerat Pannonico bello Caesar manum, cum, etc.,
Vell. 2, 117, 1:
haec cum scriberem, tantum quod existimabam ad te orationem esse perlatam,
Cic. Att. 15, 13, 7:
navis Alexandrina, quae tantum quod appulerat,
Suet. Aug. 98:
natus est XVIII. Cal. Jan. tantum quod oriente sole,
id. Ner. 6:
tantum quod pueritiam egresso,
id. Aug. 63:
dentem tantum quod exemptum,
id. Vesp. 5 (but in Liv. 22, 2, 9; 33, 4, 6; Amm. 27, 5, 4, the quod belongs not to tantum, but to the following verb):
tantum alone = tantum quod,
Verg. E. 6, 16. —
c.
Tantum quod non, only that not, nothing is wanting but:
tantum quod hominem non nominat: causam quidem totam perscribit,
Cic. Verr. 2, 1, 45, § 116.

Lewis & Short latin dictionary > tantus
17 nihil

nĭhil, or (ante-class. and post-Aug.) contr. nīl, n. indecl.; and nĭhĭlum, or contr. nīlum, i, n. [ne-hilum, not the least; v. hilum].
I.
nĭhil, nothing:
nihil est agriculturā melius, nihil uberius,
Cic. Off. 1, 42, 151:
de re publicā nihil loquebantur,
id. Q. Fr. 3, 8, 4.—
(β).
Nihil agere, to accomplish nothing:
nil agis,
Plaut. Trin. 4, 2, 134:
nihil agis dolor! quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum,
Cic. Tusc. 2, 25, 61:
nihil ergo agebat Q. Maximus? nihil L. Paulus? ceteri senes nihil agebant?
id. Sen. 6, 15; id. Rosc. Am. 45, 131; Hor. S. 1, 9, 15; Luc. 7, 809; Vell. 2, 66, 3.—In like manner, nihil per aliquem (sc. agere):
nihil per Senatum, multa et magna per populum et absente populo et invito,
Cic. Phil. 1, 2, 6; Tac. Agr. 19.—
(γ).
Of persons:
victor, quo nihil erat moderatius,
Cic. Fam. 4, 4, 2:
ita tibi persuadeas, mihi te carius nihil fuisse,
id. ib. 14, 3, 5:
nihil est tam miserabile, quam ex beato miser,
id. Part. 17, 57; Tac. H. 1, 79; Nep. Alcib. 1, 1.—
(δ).
Nihil, nec.. nec (without destroying the negation):
nihil me nec subterfugere voluisse reticendo, nec obscurare dicendo,
Cic. Clu. 1, 1; v. neque.—
(ε).
Nihil non, everything:
nihil non ad rationem dirigebat,
Cic. Brut. 37, 140:
nihil non arroget armis,
Hor. A. P. 122; Nep. Att. 19, 3.—
(ζ).
Non nihil and haud nihil, something, somewhat:
non nihil, ut in tantis malis, est profectum,
Cic. Fam. 12, 2, 2:
non nihil me consolatur, cum recordor,
id. ib. 4, 14, 2:
haud nihil,
Ter. Eun. 4, 2, 13:
haud nihil ambigam,
I may be somewhat in doubt, Liv. 1, 3.—
(η).
Nihil quidquam or nihil unum, nothing whatever, nothing at all:
nil ego tibi hodie consili quicquam dabo,
Plaut. Bacch. 4, 9, 113:
sine studio nihil quidquam egregium nemo umquam assequetur,
Cic. de Or. 1, 30, 134:
Rhodiis ut nihil unum insigne, ita omnis generis dona dedit,
Liv. 41, 20, 7:
si nihil aliud,
if there were nothing else, id. 3, 19, 7; 30, 35, 8.—
(θ).
With gen.:
nihil mali,
Cic. Att. 8, 4, 2:
nihil novi,
id. Fam. 2, 14, 1:
nihil humanarum rerum,
id. Red. Quir. 5, 1:
nihil est lucri quod me hodie facere mavelim, quam,
Plaut. Bacch. 4, 8, 18.—Adjectives also, of the second declension as well as of the third, are not unfrequently joined to nihil in the same case, as nihil honestum, lautum, forte, illustre:
nihil exspectatione vestrā dignum dico,
Cic. de Or. 1, 31, 137.—
(ι).
Nihil, or mhil aliud, with nisi, quam, praeter, praeterquam, etc., nothing else than, nothing except, nothing but:
tu, quantus quantus, nihil nisi sapientia es,
Ter. Ad. 3, 3, 40:
amare nihil aliud est, nisi eum ipsum diligere, quem ames,
Cic. Lael. 27, 100:
si nihil aliud fecerunt, nisi rem detulerunt, etc.,
id. Rosc. Am. 37, 108:
ut nihil aliud, quam de hoste cogitet,
id. Imp. Pomp. 22, 64:
nihil tibi deest praeter voluntatem,
nothing except, id. Fam. 4, 7, 3:
puto te existimare, me ex his miseriis nihil aliud quaerere, nisi ut homines intellegant, etc.,
id. ib. 2, 16:
qui nihil praeterquam de vitā cogitarent, Auct. B. Alex. 8.—Sometimes, in this connection, elliptically: Herdonius, si nihil aliud, hostem se fatendo prope denuntiavit, ut, etc.,
Liv. 3, 19, 6:
si nihil aliud, vulneribus certe ferrum hostile hebetarent,
id. 30, 35, 8:
illā quidem nocte nihil praeterquam vigilatum est in urbe,
id. 3, 26; Suet. Aug. 83.—Hence, as adv.: nihil aliud quam, only:
nihil aliud quam prendere prohibito,
Liv. 2, 29, 4:
is intromissus in castra nihil aliud quam hoc narrāsse fertur,
id. 2, 32, 8:
nihil aliud quam in populationibus res fuit,
id. 2, 49, 9 al. —
(κ).
Nihil... quin or quominus, nothing whereby: nihil praetermisi... quin Pompeium a Caesaris conjunctione avocarem, I have omitted nothing that might separate, Cic. Phil. 2, 10, 23:
nihil moror, quominus decemviratu abeam,
Liv. 3, 54:
nihil facere oportet, quominus excedat, etc.,
Cels. 3, 27, 4.—
(λ).
Nihil est quod, cur, quamobrem, etc., there is no reason why I ( you, etc.) need not:
nihil est jam, quod tu mihi succenseas,
Plaut. Merc. 2, 2, 46:
nihil est, quod adventum nostrum extimescas,
Cic. Fam. 9, 26, 4:
sed ego nunc nil est, cur me morer,
Plaut. Poen. 4, 2, 102:
nihil est, cur advenientibus te offerre gestias,
Cic. Fam. 6, 20, 1:
nihil excogitem, quamobrem Oppianico damnari necesse sit?
id. Clu. 26, 70.—
(μ).
Nihil est, ut, there is nothing that:
nihil fuit in Catulis, ut eos exquisito judicio putares uti litterarum,
Cic. Off. 1, 37, 133.—
(ν).
Nihil est, it is of no use, to no purpose, in vain:
at ego ab hac puerum reposcam, ne mox infitias eat. Nihil est. Nam ipsa haec ultro, ut factum est, fecit omnem rem palam,
Plaut. Truc. 4, 3, 76: at nihil est, ignotum ad illum mittere: operam luseris. id. Capt. 2, 2, 94; Hor. S. 2, 3, 6.—In a question:
usque adeo nihil est, quod nostra infantia caelum hausit Aventini?
Juv. 3, 84.—
(ο).
Nihil ad me (sc. pertinet):
recte an secus, nihil ad nos: aut si ad nos, nihil ad hoc tempus,
Cic. Pis. 28, 68; cf. Ter. And. 1, 2, 16; also, nihil ad, nothing to, nothing in comparison with:
nihil ad Persium,
Cic. de Or. 2, 6, 25; id. Leg. 1, 2, 6:
nihil ad tuum equitatum, Caesar, sed ex eis, quos habuit, electos,
id. Deiot. 8, 24.—
(π).
Nihil minus, nothing less so, i. e. by no means, not at all:
cadit ergo in virum bonum mentiri, fallere? nihil minus,
Cic. Off. 3, 20, 81:
an Gallos existimatis hic versari animo demisso atque humili? nihil vero minus,
id. Font. 11, 23.—
(ρ).
Nihil dum, nothing as yet:
quamquam nihil dum audieramus, nec ubi esses, nec, etc.,
Cic. Fam. 12, 7, 2; id. Att. 7, 12, 4.—
(σ).
Nihil mihi cum illo est, I have nothing to do with him:
tecum nihil rei nobis Demipho est,
Ter. Phorm. 2, 3, 74; Ov. F 2, 308.—
(τ).
Nihil esse, to be nothing or nobody, to have no power, to be of no use, Cic. Div. in Caecil. 14, 47; id. Fam. 7, 27, 2; 7, 33, 1; Ter. And. 2, 1, 14:
aliquem nihil putare,
to esteem meanly, Cic. Sest. 53, 114 (B. and K. nihili):
accepimus eum nihil hominis esse,
a worthless fellow, id. Tusc. 3, 32, 77; but de Attio Dionysio nihil puto esse, nothing about him, i. e. no news of him, id. Fam. 12, 30, 5.—
(υ).
Aut nihil aut paulum, little or nothing (Gr. oligon ê ouden):
aut nihil aut paulo cui tum concedere digna,
Cat. 68, 131.—
B.
Adverb.
1.
Not (as a strengthened non), in nothing, in no respect, not at all:
me nihil poenitet,
Plaut. Bacch. 5, 2, 63; id. Mil. 4, 2, 16:
conjecturā nihil opus est,
Cic. Rosc. Am. 37, 107; Ter. And. 4, 1, 14:
beneficio isto legis nihil utitur,
Cic. Agr. 2, 23, 61:
de fratre nihil ego te accusavi,
id. Fam. 14, 1, 4:
Thebani nihil moti sunt,
Liv. 42, 46; 3, 65; 6, 38; 49; Sall. C. 16, 5:
nihil miror,
Quint. 2, 17, 15; 6, 1, 38.—
2.
To no purpose, in vain:
herele hanc quidem Nihil tu amassis: mihi haec desponsa est,
Plaut. Mil. 4, 2, 16.—
3.
For no reason: quorsum tandem aut cur ista quaeris? M Nihil sane, nisi ne nimis diligenter anquiras, Cic. Leg. 1, 1, 4. —
II.
nĭhĭlum, i (contr. form nīlum, Lucr. 1, 159; Hor. S. 1, 5, 67), n., nothing:
erit aliquid, quod aut ex nihilo oriatur, aut in nihilum subito occidat,
Cic. Div. 2, 16, 37:
ut de nihilo quippiam fiat,
id. Fat. 9, 18:
interire in nihilum,
id. Ac. 1, 7, 27:
venire ad nihilum,
id. Fam. 11, 12, 1:
ad nihilum recidere,
id. Phil. 7, 8, 27: quam mihi ista pro nihilol id. Att. 14, 9, 1:
aliquid pro nihilo putare,
id. Div. in Caecil. 7, 24; cf. id. Verr. 2, 2, 16, § 40.—
(β).
Nihili, of no value, worthless:
quem putamus esse non hili, dicimus nihili,
Varr. L. L. 10, § 81 Müll.; cf.: nihili, qui nec hili quidem est. Paul. ex Fest. p. 175 Müll.:
unde is nihili? ubi fuisti?
Plaut. Cas. 2, 3, 29: nihili est autem suum Qui officium facere immemor est. id. Ps. 4, 7, 2:
homo nihili factus,
unmanned, id. Mil. 5, 16.—Hence, nihili pendere or facere, to esteem as nothing, Plaut. Men. 5, 7, 4; id. Ps. 4, 7, 1; Ter. Eun. 1, 2, 14.—
(γ).
De nihilo, for nothing, without cause or reason, Plaut. Curc. 4, 1, 17:
mali rem exempli esse, de nihilo hospites corripi,
Liv. 34, 61; 30, 29.—
(δ).
Nihilo, with compp., by nothing, no: nihilo pluris, quam si, etc., no more than if, etc., Plaut. Bacch. 3, 4, 21:
nihilo minus,
id. Men. 5, 5, 49:
Phaedriae esse nilo minus amicum quam Antiphoni,
Ter. Phorm. 4, 2, 7 (but minus nihilo, less than nothing, id. ib. 3, 3, 2):
nihilo benevolentior,
Cic. Fam. 3, 12, 4:
nihilo major,
id. ib. 6, 3, 4:
nihilo tamen setius,
Caes. B. G. 5, 4 and 7:
nihil segnius,
Liv. 6, 38.—Esp. as adv.: nĭhĭlō mĭnus, or, in one word, nĭhĭlōmĭnus, none the less, no less, nevertheless, notwith standing.
1.
In gen.:
minus dolendum fuit re non perfectā, sed puniendum certe nihilo minus,
Cic. Mil. 7, 19; id. Phil. 5, 9, 26; Quint. 8, 3, 85.—
2.
With si, etsi, quamvis, quamquam, ut, etc.:
in iis rebus, quae nihilo minus, ut ego absim, confici possunt,
Cic. Fam. 10, 2, 2:
nihilo minus eloquentiae studendum est, etsi ea quidam perverse abutuntur,
id. Inv. 1, 4, 5; Caes. B. C. 3, 17:
alia sunt, quae quamvis nolit accidere, nihilominus laudat,
Sen. Ep. 66, 44:
si nihil fiet, nihilominus, etc.,
Cato, R. R. 39, 2.—
3.
Strengthened by tamen:
nihilominus ego hoc faciam tamen,
Ter. Heaut. 5, 3, 10; Cic. Fam. 4, 13, 5; Caes. B. C. 3, 17.—
(ε).
Nihilo aliter, no otherwise:
ego isti nihilo sum aliter ac fui,
Ter. Phorm. 3, 2, 45.—
B.
Transf., adverb., for non, not, by no means:
nihilum metuenda timere,
Hor. S. 2, 3, 53. —
III.
nīl, nothing, no (rare and mostly poet.;
in Cic. not at all): nil intra est oleam, nil extra est in nuce durum,
Hor. Ep. 2, 1, 31; id. C. 4, 4, 73:
nil sanguinis,
no drop of blood, Ov. M. 13, 266:
nil sui,
nothing proper, id. ib. 3, 435; Vulg. Prov. 10, 2 (in Caes. B. G. 5, 29, the true reading is nihil):
hoc ridere meum, tam nil, nulla tibi vendo Iliade,
such a trifle, Pers. 1, 122.—
B.
Transf. as adv., not at all, by no means:
nil opus est verbis,
Lucr. 5, 263:
ut nil umor abundet,
id. 5, 265; 1, 266:
nil pictis timidus navita puppibus Fidit,
Hor. C. 1, 14, 14.—
IV.
nīlum, abl. nīlo, nothing (Lucretian):
ad nilum revorti,
Lucr. 1, 237; so id. 1, 673; 791; 797; 2, 756;
864: nil igitur fieri de nilo posse,
id. 1, 205; 266.

Lewis & Short latin dictionary > nihil
18 nihilo minus

nĭhil, or (ante-class. and post-Aug.) contr. nīl, n. indecl.; and nĭhĭlum, or contr. nīlum, i, n. [ne-hilum, not the least; v. hilum].
I.
nĭhil, nothing:
nihil est agriculturā melius, nihil uberius,
Cic. Off. 1, 42, 151:
de re publicā nihil loquebantur,
id. Q. Fr. 3, 8, 4.—
(β).
Nihil agere, to accomplish nothing:
nil agis,
Plaut. Trin. 4, 2, 134:
nihil agis dolor! quamvis sis molestus, numquam te esse confitebor malum,
Cic. Tusc. 2, 25, 61:
nihil ergo agebat Q. Maximus? nihil L. Paulus? ceteri senes nihil agebant?
id. Sen. 6, 15; id. Rosc. Am. 45, 131; Hor. S. 1, 9, 15; Luc. 7, 809; Vell. 2, 66, 3.—In like manner, nihil per aliquem (sc. agere):
nihil per Senatum, multa et magna per populum et absente populo et invito,
Cic. Phil. 1, 2, 6; Tac. Agr. 19.—
(γ).
Of persons:
victor, quo nihil erat moderatius,
Cic. Fam. 4, 4, 2:
ita tibi persuadeas, mihi te carius nihil fuisse,
id. ib. 14, 3, 5:
nihil est tam miserabile, quam ex beato miser,
id. Part. 17, 57; Tac. H. 1, 79; Nep. Alcib. 1, 1.—
(δ).
Nihil, nec.. nec (without destroying the negation):
nihil me nec subterfugere voluisse reticendo, nec obscurare dicendo,
Cic. Clu. 1, 1; v. neque.—
(ε).
Nihil non, everything:
nihil non ad rationem dirigebat,
Cic. Brut. 37, 140:
nihil non arroget armis,
Hor. A. P. 122; Nep. Att. 19, 3.—
(ζ).
Non nihil and haud nihil, something, somewhat:
non nihil, ut in tantis malis, est profectum,
Cic. Fam. 12, 2, 2:
non nihil me consolatur, cum recordor,
id. ib. 4, 14, 2:
haud nihil,
Ter. Eun. 4, 2, 13:
haud nihil ambigam,
I may be somewhat in doubt, Liv. 1, 3.—
(η).
Nihil quidquam or nihil unum, nothing whatever, nothing at all:
nil ego tibi hodie consili quicquam dabo,
Plaut. Bacch. 4, 9, 113:
sine studio nihil quidquam egregium nemo umquam assequetur,
Cic. de Or. 1, 30, 134:
Rhodiis ut nihil unum insigne, ita omnis generis dona dedit,
Liv. 41, 20, 7:
si nihil aliud,
if there were nothing else, id. 3, 19, 7; 30, 35, 8.—
(θ).
With gen.:
nihil mali,
Cic. Att. 8, 4, 2:
nihil novi,
id. Fam. 2, 14, 1:
nihil humanarum rerum,
id. Red. Quir. 5, 1:
nihil est lucri quod me hodie facere mavelim, quam,
Plaut. Bacch. 4, 8, 18.—Adjectives also, of the second declension as well as of the third, are not unfrequently joined to nihil in the same case, as nihil honestum, lautum, forte, illustre:
nihil exspectatione vestrā dignum dico,
Cic. de Or. 1, 31, 137.—
(ι).
Nihil, or mhil aliud, with nisi, quam, praeter, praeterquam, etc., nothing else than, nothing except, nothing but:
tu, quantus quantus, nihil nisi sapientia es,
Ter. Ad. 3, 3, 40:
amare nihil aliud est, nisi eum ipsum diligere, quem ames,
Cic. Lael. 27, 100:
si nihil aliud fecerunt, nisi rem detulerunt, etc.,
id. Rosc. Am. 37, 108:
ut nihil aliud, quam de hoste cogitet,
id. Imp. Pomp. 22, 64:
nihil tibi deest praeter voluntatem,
nothing except, id. Fam. 4, 7, 3:
puto te existimare, me ex his miseriis nihil aliud quaerere, nisi ut homines intellegant, etc.,
id. ib. 2, 16:
qui nihil praeterquam de vitā cogitarent, Auct. B. Alex. 8.—Sometimes, in this connection, elliptically: Herdonius, si nihil aliud, hostem se fatendo prope denuntiavit, ut, etc.,
Liv. 3, 19, 6:
si nihil aliud, vulneribus certe ferrum hostile hebetarent,
id. 30, 35, 8:
illā quidem nocte nihil praeterquam vigilatum est in urbe,
id. 3, 26; Suet. Aug. 83.—Hence, as adv.: nihil aliud quam, only:
nihil aliud quam prendere prohibito,
Liv. 2, 29, 4:
is intromissus in castra nihil aliud quam hoc narrāsse fertur,
id. 2, 32, 8:
nihil aliud quam in populationibus res fuit,
id. 2, 49, 9 al. —
(κ).
Nihil... quin or quominus, nothing whereby: nihil praetermisi... quin Pompeium a Caesaris conjunctione avocarem, I have omitted nothing that might separate, Cic. Phil. 2, 10, 23:
nihil moror, quominus decemviratu abeam,
Liv. 3, 54:
nihil facere oportet, quominus excedat, etc.,
Cels. 3, 27, 4.—
(λ).
Nihil est quod, cur, quamobrem, etc., there is no reason why I ( you, etc.) need not:
nihil est jam, quod tu mihi succenseas,
Plaut. Merc. 2, 2, 46:
nihil est, quod adventum nostrum extimescas,
Cic. Fam. 9, 26, 4:
sed ego nunc nil est, cur me morer,
Plaut. Poen. 4, 2, 102:
nihil est, cur advenientibus te offerre gestias,
Cic. Fam. 6, 20, 1:
nihil excogitem, quamobrem Oppianico damnari necesse sit?
id. Clu. 26, 70.—
(μ).
Nihil est, ut, there is nothing that:
nihil fuit in Catulis, ut eos exquisito judicio putares uti litterarum,
Cic. Off. 1, 37, 133.—
(ν).
Nihil est, it is of no use, to no purpose, in vain:
at ego ab hac puerum reposcam, ne mox infitias eat. Nihil est. Nam ipsa haec ultro, ut factum est, fecit omnem rem palam,
Plaut. Truc. 4, 3, 76: at nihil est, ignotum ad illum mittere: operam luseris. id. Capt. 2, 2, 94; Hor. S. 2, 3, 6.—In a question:
usque adeo nihil est, quod nostra infantia caelum hausit Aventini?
Juv. 3, 84.—
(ο).
Nihil ad me (sc. pertinet):
recte an secus, nihil ad nos: aut si ad nos, nihil ad hoc tempus,
Cic. Pis. 28, 68; cf. Ter. And. 1, 2, 16; also, nihil ad, nothing to, nothing in comparison with:
nihil ad Persium,
Cic. de Or. 2, 6, 25; id. Leg. 1, 2, 6:
nihil ad tuum equitatum, Caesar, sed ex eis, quos habuit, electos,
id. Deiot. 8, 24.—
(π).
Nihil minus, nothing less so, i. e. by no means, not at all:
cadit ergo in virum bonum mentiri, fallere? nihil minus,
Cic. Off. 3, 20, 81:
an Gallos existimatis hic versari animo demisso atque humili? nihil vero minus,
id. Font. 11, 23.—
(ρ).
Nihil dum, nothing as yet:
quamquam nihil dum audieramus, nec ubi esses, nec, etc.,
Cic. Fam. 12, 7, 2; id. Att. 7, 12, 4.—
(σ).
Nihil mihi cum illo est, I have nothing to do with him:
tecum nihil rei nobis Demipho est,
Ter. Phorm. 2, 3, 74; Ov. F 2, 308.—
(τ).
Nihil esse, to be nothing or nobody, to have no power, to be of no use, Cic. Div. in Caecil. 14, 47; id. Fam. 7, 27, 2; 7, 33, 1; Ter. And. 2, 1, 14:
aliquem nihil putare,
to esteem meanly, Cic. Sest. 53, 114 (B. and K. nihili):
accepimus eum nihil hominis esse,
a worthless fellow, id. Tusc. 3, 32, 77; but de Attio Dionysio nihil puto esse, nothing about him, i. e. no news of him, id. Fam. 12, 30, 5.—
(υ).
Aut nihil aut paulum, little or nothing (Gr. oligon ê ouden):
aut nihil aut paulo cui tum concedere digna,
Cat. 68, 131.—
B.
Adverb.
1.
Not (as a strengthened non), in nothing, in no respect, not at all:
me nihil poenitet,
Plaut. Bacch. 5, 2, 63; id. Mil. 4, 2, 16:
conjecturā nihil opus est,
Cic. Rosc. Am. 37, 107; Ter. And. 4, 1, 14:
beneficio isto legis nihil utitur,
Cic. Agr. 2, 23, 61:
de fratre nihil ego te accusavi,
id. Fam. 14, 1, 4:
Thebani nihil moti sunt,
Liv. 42, 46; 3, 65; 6, 38; 49; Sall. C. 16, 5:
nihil miror,
Quint. 2, 17, 15; 6, 1, 38.—
2.
To no purpose, in vain:
herele hanc quidem Nihil tu amassis: mihi haec desponsa est,
Plaut. Mil. 4, 2, 16.—
3.
For no reason: quorsum tandem aut cur ista quaeris? M Nihil sane, nisi ne nimis diligenter anquiras, Cic. Leg. 1, 1, 4. —
II.
nĭhĭlum, i (contr. form nīlum, Lucr. 1, 159; Hor. S. 1, 5, 67), n., nothing:
erit aliquid, quod aut ex nihilo oriatur, aut in nihilum subito occidat,
Cic. Div. 2, 16, 37:
ut de nihilo quippiam fiat,
id. Fat. 9, 18:
interire in nihilum,
id. Ac. 1, 7, 27:
venire ad nihilum,
id. Fam. 11, 12, 1:
ad nihilum recidere,
id. Phil. 7, 8, 27: quam mihi ista pro nihilol id. Att. 14, 9, 1:
aliquid pro nihilo putare,
id. Div. in Caecil. 7, 24; cf. id. Verr. 2, 2, 16, § 40.—
(β).
Nihili, of no value, worthless:
quem putamus esse non hili, dicimus nihili,
Varr. L. L. 10, § 81 Müll.; cf.: nihili, qui nec hili quidem est. Paul. ex Fest. p. 175 Müll.:
unde is nihili? ubi fuisti?
Plaut. Cas. 2, 3, 29: nihili est autem suum Qui officium facere immemor est. id. Ps. 4, 7, 2:
homo nihili factus,
unmanned, id. Mil. 5, 16.—Hence, nihili pendere or facere, to esteem as nothing, Plaut. Men. 5, 7, 4; id. Ps. 4, 7, 1; Ter. Eun. 1, 2, 14.—
(γ).
De nihilo, for nothing, without cause or reason, Plaut. Curc. 4, 1, 17:
mali rem exempli esse, de nihilo hospites corripi,
Liv. 34, 61; 30, 29.—
(δ).
Nihilo, with compp., by nothing, no: nihilo pluris, quam si, etc., no more than if, etc., Plaut. Bacch. 3, 4, 21:
nihilo minus,
id. Men. 5, 5, 49:
Phaedriae esse nilo minus amicum quam Antiphoni,
Ter. Phorm. 4, 2, 7 (but minus nihilo, less than nothing, id. ib. 3, 3, 2):
nihilo benevolentior,
Cic. Fam. 3, 12, 4:
nihilo major,
id. ib. 6, 3, 4:
nihilo tamen setius,
Caes. B. G. 5, 4 and 7:
nihil segnius,
Liv. 6, 38.—Esp. as adv.: nĭhĭlō mĭnus, or, in one word, nĭhĭlōmĭnus, none the less, no less, nevertheless, notwith standing.
1.
In gen.:
minus dolendum fuit re non perfectā, sed puniendum certe nihilo minus,
Cic. Mil. 7, 19; id. Phil. 5, 9, 26; Quint. 8, 3, 85.—
2.
With si, etsi, quamvis, quamquam, ut, etc.:
in iis rebus, quae nihilo minus, ut ego absim, confici possunt,
Cic. Fam. 10, 2, 2:
nihilo minus eloquentiae studendum est, etsi ea quidam perverse abutuntur,
id. Inv. 1, 4, 5; Caes. B. C. 3, 17:
alia sunt, quae quamvis nolit accidere, nihilominus laudat,
Sen. Ep. 66, 44:
si nihil fiet, nihilominus, etc.,
Cato, R. R. 39, 2.—
3.
Strengthened by tamen:
nihilominus ego hoc faciam tamen,
Ter. Heaut. 5, 3, 10; Cic. Fam. 4, 13, 5; Caes. B. C. 3, 17.—
(ε).
Nihilo aliter, no otherwise:
ego isti nihilo sum aliter ac fui,
Ter. Phorm. 3, 2, 45.—
B.
Transf., adverb., for non, not, by no means:
nihilum metuenda timere,
Hor. S. 2, 3, 53. —
III.
nīl, nothing, no (rare and mostly poet.;
in Cic. not at all): nil intra est oleam, nil extra est in nuce durum,
Hor. Ep. 2, 1, 31; id. C. 4, 4, 73:
nil sanguinis,
no drop of blood, Ov. M. 13, 266:
nil sui,
nothing proper, id. ib. 3, 435; Vulg. Prov. 10, 2 (in Caes. B. G. 5, 29, the true reading is nihil):
hoc ridere meum, tam nil, nulla tibi vendo Iliade,
such a trifle, Pers. 1, 122.—
B.
Transf. as adv., not at all, by no means:
nil opus est verbis,
Lucr. 5, 263:
ut nil umor abundet,
id. 5, 265; 1, 266:
nil pictis timidus navita puppibus Fidit,
Hor. C. 1, 14, 14.—
IV.
nīlum, abl. nīlo, nothing (Lucretian):
ad nilum revorti,
Lucr. 1, 237; so id. 1, 673; 791; 797; 2, 756;
864: nil igitur fieri de nilo posse,
id. 1, 205; 266.

Lewis & Short latin dictionary > nihilo minus
19 seic

sīc (old form sīce, Plaut. Rud. 2, 4, 12; also seic, C. I. L. 818), adv. [for si - ce; si, locat. form of pron. stem sa- = Gr. ho, ha, or hê, and demonstr. -ce; v. Corss. Ausspr. 1, 777], so, thus, in this or that manner, in such a manner, in the same way or manner, in like manner, likewise, to this or that extent or degree, to such a degree, in this or that state or condition, in such a condition (syn. ita); sic refers, I. To a previous fact, description, or assumption.—II. To a subsequent independent sentence, = thus, as follows. —III. As a local demonstrative (deiktikôs), referring to something done or pointed out by the speaker, = thus, as I do it; thus, as you see, etc.—IV. As a correlative, preceding or following clauses introduced by conjunctions. —V. In certain idiomatic connections.
I.
Referring to something said before, = hoc modo: sic ille annus duo firmamenta rei publicae evertit, so, i. e. in the manner mentioned, Cic. Att. 1, 18, 3:
sic et nata et progressa eloquentia videtur,
id. Inv. 1, 2, 3:
facinus indignum Sic circumiri,
Ter. Phorm. 4, 3, 9:
sic deinceps omne opus contexitur,
Caes. B. G. 7, 23:
arare mavelim quam sic amare,
Plaut. Merc. 2, 3, 21:
sic se res habet,
Cic. Brut. 18, 71:
sic regii constiterant,
Liv. 42, 58:
sic res Romana in antiquum statum rediit,
id. 3, 9, 1:
sic ad Alpes perventum est,
Tac. H. 1, 84; cf. Enn. Ann. 1, 104; Plaut. Ep. 3, 4, 88; Ter. Ad. 5, 2, 11; Cic. Inv. 1, 46, 86; 2, 32, 100; id. de Or. 1, 32, 146; 2, 49, 201; 3, 29, 117; id. Brut. 40, 149; id. Rep. 2, 14, 27; 2, 20, 35; id. Lael. 9, 32; Liv. 4, 11, 5; 6, 17, 1; Caes. B. G. 3, 19; 6, 30; 7, 62.—Often sic does not qualify the main predicate, but a participle or adjective referring to it:
sic igitur instructus veniat ad causas,
Cic. Or. 34, 121:
cum sic affectos dimisisset,
Liv. 21, 43, 1:
sic omnibus copiis fusis se in castra recipiunt,
Caes. B. G. 3, 6:
sic milites consolatus eodem die reducit in castra,
id. ib. 7, 19; cf. id. ib. 7, 62; Ov. M. 1, 32.—
2.
In a parenthet. clause (= ita):
quae, ut sic dicam, ad corpus pertinent civitatis,
so to speak, Cic. Inv. 2, 56, 168:
commentabar declamitans—sic enim nunc loquuntur,
id. Brut. 90, 310; cf. id. Att. 12, 39, 2; id. Lael. 11, 39; Liv. 7, 31; Ov. M. 4, 660; 13, 597; 13, 866.—
3.
Referring not to the predicate, but to some intermediate term understood (= ita; cf.
Engl. so): sic provolant duo Fabii (= sic loquentes),
Liv. 2, 46, 7:
sic enim nostrae rationes postulabant (sic = ut sic agerem),
Cic. Att. 4, 2, 6:
tibi enim ipsi sic video placere (sic = sic faciendo),
id. ib. 4, 6, 2:
sic enim concedis mihi proximis litteris (= ut sic agam),
id. ib. 5, 20, 1:
sic enim statuerat (= hoc faciendum esse),
id. Phil. 5, 7, 208:
Quid igitur? Non sic oportet? Equidem censeo sic (sic = hoc fieri),
id. Fam. 16, 18, 1:
sic soleo (i. e. bona consilia reddere),
Ter. Ad. 5, 7, 25:
sic soleo amicos (i. e. beare),
id. Eun. 2, 2, 48:
sic memini tamen (= hoc ita esse),
Plaut. Mil. 1, 1, 48:
haec sic audivi (= ita esse),
id. Ep. 3, 1, 79:
sic prorsus existimo (= hoc ita esse),
Cic. Brut. 33, 125:
quoniam sic cogitis ipsi (= hoc facere),
Ov. M. 5, 178.—
4.
As completing object, = hoc:
iis litteris respondebo: sic enim postulas (= hoc postulas),
Cic. Att. 6, 1, 1:
hic adsiste. Sic volo (= hoc volo, or hoc te facere volo),
Ter. Ad. 2, 1, 15:
sic fata jubent (= hoc jubent, or hoc facere jubent),
Ov. M. 15, 584:
hic apud nos hodie cenes. Sic face,
Plaut. Most. 5, 2, 8:
sic faciendum est,
Cic. Att. 4, 6, 2.—
5.
Predicatively with esse (appellari, videri, etc.), in the sense of talis:
sic vita hominum est (= talis),
Cic. Rosc. Am. 30, 84:
vir acerrimo ingenio—sic enim fuit,
id. Or. 5, 18:
familiaris noster—sic est enim,
id. Att. 1, 18, 6:
sic est vulgus,
id. Rosc. Com. 10, 20:
sic, Crito, est hic,
Ter. And. 5, 4, 16: sic sum;
si placeo, utere,
id. Phorm. 3, 2, 42:
sic sententiest,
Plaut. Trin. 3, 2, 90:
sic est (= sic res se habet),
that is so, Ter. Ad. 4, 5, 21:
qui sic sunt (i. e. vivunt) haud multum heredem juvant,
id. Hec. 3, 5, 10:
nunc hoc profecto sic est,
Plaut. Merc. 2, 1, 42:
sic est. Non muto sententiam,
Sen. Ep. 10; cf. Plaut. Mil. 2, 3, 35; id. Am. 2, 1, 60; id. Aul. 2, 4, 43; id. As. 5, 2, 12; id. Most. 4, 3, 40; Ter. And. 1, 1, 35; id. Eun. 3, 1, 18; id. Ad. 3, 3, 44; Cic. Lael. 1, 5; id. de Or. 1, 19, 86; id. Or. 14, 46.—
6.
Rarely as subject (mostly representing a subject-clause):
sic commodius esse arbitror quam manere hanc (sic = abire),
Ter. Phorm. 5, 3, 31:
si sic (= hoc) est factum, erus damno auctus est,
id. Heaut. 4, 1, 15: Pe. Quid? Concidit? Mi. Sic suspicio est (= eam concidisse), Plaut. Ep. 3, 4, 57:
mihi sic est usus (= sic agere),
Ter. Heaut. 1, 1, 28:
sic opus est (= hoc facere),
Ov. M. 1, 279; 2, 785.—
B.
To express relations other than manner (rare).
1.
Of consequence; un der these circumstances, accordingly, hence:
sic Numitori ad supplicium Remus deditur,
Liv. 1, 5, 4:
sic et habet quod uterque eorum habuit, et explevit quod utrique defuit,
Cic. Brut. 42, 154:
sic victam legem esse, nisi caveant,
Liv. 4, 11, 5:
suavis mihi ructus est. Sic sine modo,
Plaut. Ps. 5, 2, 17. —
2.
Of condition; on this condition, if this be done, etc.:
reliquas illius anni pestes recordamini, sic enim facillime perspicietis, etc.,
Cic. Sest. 25, 55: displiceas aliis;
sic ego tutus ero (sic = si displicebis),
Tib. 4, 13, 6:
Scironis media sic licet ire via (sic = si amantes eunt),
Prop. 4, 15 (3, 16), 12:
sic demum lucos Stygios Aspicies (= non aspicies, nisi hoc facies),
Verg. A. 6, 154 (for sic as antecedent of si, v. infra, IV. 5).—
3.
Of intensity:
non latuit scintilla ingenii: sic erat in omni sermone sollers (= tam sollers erat ut non lateret ingenium),
Cic. Rep. 2, 21, 37; cf. infra, IV. 4.
II.
Referring to a subsequent sentence, thus, as follows, in the following manner (= hoc modo, hoc pacto, hujusmodi, ad hunc modum):
ingressus est sic loqui Scipio: Catonis hoc senis est, etc.,
Cic. Rep. 2, 1, 1 (cf.:
tum Varro ita exorsus est,
id. Ac. 1, 4, 15): hunc inter pugnas Servilius sic compellat, etc., Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 256 Vahl.):
puero sic dicit pater: Noster esto,
Plaut. Bacch. 3, 3, 38:
sic faciam: adsimulabo quasi quam culpam in sese admiserint,
id. Stich. 1, 2, 27 dub.:
salem candidum sic facito: amphoram puram impleto, etc.,
Cato, R. R. 88: sic enim dixisti:
Vidi ego tuam lacrimulam,
Cic. Planc. 31, 76:
res autem se sic habet: composite et apte sine sententiis dicere insania est,
the truth is this, id. Or. 71, 236:
sic loquere, sic vive: vide, ne te ulla res deprimat,
Sen. Ep. 10, 4; cf. id. ib. 10, 1; Cato, R. R. 77 sqq.; Plaut. Poen. 1, 2, 177; Ter. Phorm. prol. 13; Auct. Her. 4, 6, 9; 4, 21, 29; 4, 4, 30; Cic. [p. 1691] Inv. 1, 39, 71; id. Or. 1, 45, 198; 2, 40, 167; 2, 40, 172; id. Att. 2, 22, 1; 5, 1, 3; 6, 1, 3; Verg. A. 1, 521.—
2.
Esp., with ellipsis of predicate:
ego sic: diem statuo, etc. (sc. ago),
Cic. Att. 6, 1, 16.—Sometimes sic introduces detached words: sic loqui nosse, judicasse vetant, novisse jubent et judicavisse (= they forbid to say nosse, etc.), Cic. Or. 47, 157.—
3.
For instance (= hoc modo, hoc pacto, ut hoc, verbi gratia, ut si; cf. Cic. Inv. 1, 49, 91 sq. infra):
disjunctum est, cum unumquodque certo concluditur verbo,
Auct. Her. 4, 27, 37:
mala definitio est... cum aliquid non grave dicit, sic: Stultitia est immensa gloriae cupiditas,
Cic. Inv. 1, 49, 91.
III.
As a local demonstrative, thus, so, etc. (deiktikôs; colloq.;
mostly comice): ne hunc ornatum vos meum admiremini, quod ego processi sic cum servili schema,
as you see me now, Plaut. Am. prol. 117:
sed amictus sic hac ludibundus incessi,
id. Ps. 5, 1, 31:
nec sic per totam infamis traducerer urbem,
Prop. 2, 24 (3, 18), 7:
sic ad me, miserande, redis?
Ov. M. 11, 728; cf. Plaut. Ps. 5, 2, 4.—So accompanied with a corresponding gesture:
Quid tu igitur sic hoc digitulis duobus sumebas primoribus?
Plaut. Bacch. 4, 4, 25: Pe. Quid si curram? Tr. Censeo. Pe. An sic potius placide? (the speaker imitating the motion), id. Rud. 4, 8, 10:
non licet te sic placidule bellam belle tangere?
id. ib. 2, 4, 12:
quod non omnia sic poterant conjuncta manere,
Lucr. 5, 441.—
Here belong the phrases sic dedero, sic dabo, sic datur, expressing a threat of revenge, or satisfaction at another's misfortune: sic dedero! aere militari tetigero lenunculum,
I will give it to him, Plaut. Poen. 5, 5, 6; id. As. 2, 4, 33:
sic dabo!
Ter. Phorm. 5, 9, 38:
doletne? hem, sic datur si quis erum servos spernit,
Plaut. Ps. 1, 2, 21:
sic furi datur,
id. Stich. 5, 5, 25; so id. Men. 4, 2, 46.—Referring to an act just performed by the speaker:
sic deinde quicunque alius transiliet moenia mea (= sic pereat, quicunque deinde, etc.),
Liv. 1, 7, 2:
sic eat quaecunque Romana lugebit hostem,
so will every one fare who, id. 1, 26, 5:
sic... Cetera sit fortis castrorum turba tuorum (= sic ut interfeci te),
Ov. M. 12, 285.—So with a comp.-clause expressed:
sic stratas legiones Latinorum dabo, quemadmodum legatum jacentem videtis,
Liv. 8, 6, 6; cf. id. 1, 24, 8 (v. IV. 1. infra).
IV.
As correlative, with, 1. A comparative clause (sic far more frequent than ita); 2. A contrasted clause, mostly with ut; 3. A modal clause, with ut (ita more freq. than sic); 4. A clause expressing intensity, introduced by ut; 5. A conditional clause (rare; ita more freq.); 6. With a reason, introduced by quia (ante-class. and very rare); 7. With an inf. clause; 8. With ut, expressing purpose or result.
1.
With comp. clauses, usu. introduced by ut, but also by quemadmodum (very freq.), sicut, velut, tamquam, quasi, quomodo, quam (rare and poet.), ceu (rare; poet. and post-class.), quantus (rare and poet.), qualis (ante-class. and rare).
(α).
With ut:
ut cibi satietas subamara aliqua re relevatur, sic animus defessus audiendi admiratione redintegratur,
Cic. Inv. 1, 17, 25:
ut non omnem frugem, neque arborem in omni agro reperire possis, sic non omne facinus in omni vita nascitur,
id. Rosc. Am. 27, 75:
ex suo regno sic Mithridates profugit ut ex eodem Ponto Medea quondam profugisse dicitur,
id. Imp. Pomp. 9, 22:
ut tu nunc de Coriolano, sic Clitarchus de Themistocle finxit,
id. Brut. 11, 42:
sic moneo ut filium, sic faveo ut mihi, sic hortor ut et pro patria et amicissimum,
id. Fam. 10, 5, 3:
ut vita, sic oratione durus fuit,
id. Brut. 31, 117:
de Lentulo sic fero ut debeo,
id. Att. 4, 6, 1:
sic est ut narro tibi,
Plaut. Most. 4, 3, 40; Cic. Inv. 2, 8, 28; id. Div. 2, 30, 93; id. de Or. 1, 33, 153; 3, 51, 198; Liv. 1, 47, 2; 2, 52, 7; Ov. M. 1, 495; 1, 539; 2, 165 et saep.—So in the formula ut quisque... sic (more freq. ita), rendered by according as, or the more... the...:
ut quisque rem accurat suam, sic ei procedunt postprincipia denique,
Plaut. Pers. 4, 1, 3:
ut quaeque res est tur pissima, sic maxime et maturissime vindicanda est,
Cic. Caecin. 2, 7; v. Fischer, Gr. II. p. 751.—
(β).
With quemadmodum: quemadmodum tibicen sine tibiis canere, sic orator, nisi multitudine audiente, eloquens esse non potest, Cic. Or. 2, 83, 338:
quemadmodum se tribuni gessissent in prohibendo dilectu, sic patres in lege prohibenda gerebant,
Liv. 3, 11, 3:
sic vestras hallucinationes fero, quemadmodum Juppiter ineptias poetarum,
Sen. Vit. Beat. 26, 6; cf. Cic. Inv. 1, 23, 33; 2, 8, 28; 2, 27, 82; id. Or. 3, 52, 200; id. Lael. 4, 16; id. Rosc. Com. 1, 2; id. Q. Fr. 1, 1, 5; Liv. 2, 13, 8; 5, 3, 8; Sen. Ep. 5, 6 (bis); id. Clem. 1, 3, 5; id. Vit. Beat. 23, 4.—
(γ).
With sicut:
tecum simul, sicut ego pro multis, sic ille pro Appio dixit,
Cic. Brut. 64, 230; 46, 112; id. Or. 2, 44, 186; id. Clu. 2; Caes. B. G. 6, 30; Liv. 4, 57, 11; 7, 13, 8; Sen. Vit. Beat. 9, 2.—
(δ).
With velut:
velut ipse in re trepida se sit tutatus, sic consulem loca tutiora castris cepisse,
Liv. 4, 41, 6; cf. Cic. Tusc. 1, 10, 20; Verg. A. 1, 148; Ov. M. 4, 375; 4, 705.—
(ε).
With tamquam:
tamquam litteris in cera, sic se ajebat imaginibus quae meminisse vellet, perscribere,
Cic. Or. 2, 88, 360:
quid autem ego sic adhuc egi, tamquam integra sit causa patriciorum?
Liv. 10, 8:
sic Ephesi fui, tamquam domi meae,
Cic. Fam. 13, 69, 1; cf. id. Or. 2, 42, 180; id. Brut. 18, 71; 58, 213; 66, 235; 74, 258; id. Q. Fr. 1, 1, 16; 2, 14, 1; id. Prov. Cons. 12, 31; Sen. Ep. 101, 7.—
(ζ).
With quasi:
hujus innocentiae sic in hac calamitosa fama, quasi in aliqua perniciosissima flamma subvenire,
Cic. Clu. 1, 4:
ea sic observabo quasi intercalatum non sit,
id. Att. 6, 1, 12:
Quid tu me sic salutas quasi dudum non videris?
Plaut. Am. 2, 2, 51; cf. Cic. Or. 2, 11, 47; id. Inv. 1, 3, 4; id. Sen. 8, 26:
ego sic vivam quasi sciam, etc.,
Sen. Vit. Beat. 20, 3.—
(η).
With quomodo:
quomodo nomen in militiam non daret debilis, sic ad iter quod inhabile sciat, non accedet,
Sen. Ot. Sap. 3 (30), 4:
sic demus quomodo vellemus accipere,
id. Ben. 2, 1, 1; id. Ep. 9, 17; id. Ot. Sap. 6, 2 (32 med.); Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—
(θ).
With ceu:
ceu cetera nusquam Bella forent... sic Martem indomitum Cernimus,
Verg. A. 2, 438.—
(ι).
With quam:
non sic incerto mutantur flamine Syrtes, quam cito feminea non constat foedus in ira,
Prop. 2, 9, 33; Claud. IV. Cons. Hon. 281.—
(κ).
With quantus:
nec sic errore laetatus Ulixes... nec sic Electra... quanta ego collegi gaudia,
Prop. 2, 14 (3, 6), 5 sqq.—
(λ).
With qualis:
imo sic condignum donum quali'st quoi dono datum est,
Plaut. Am. 1, 3, 40.—
(μ).
Without a correlative particle, in an independent sentence:
Quis potione uti aut cibo dulci diutius potest? sic omnibus in rebus voluptatibus maximis fastidium finitimum est (= ut nemo cibo dulci uti diutius potest, sic, etc.),
Cic. Or. 3, 25, 100; cf. id. ib. 19, 63.—
2.
In contrasted clauses, mostly with ut, which may generally be rendered while: ut ad bella suscipienda Gallorum acer ac promptus est animus, sic mollis ad calamitates perferendas mens eorum est (almost = etsi ad bella suscipienda... tamen mollis est, etc., while, etc.), Caes. B. G. 3, 19: a ceteris oblectationibus ut deseror, sic litteris sustentor et recreor, while I am deserted, I am sustained, etc., Cic. Att. 4, 10, 1; cf. id. Rosc. Am. 18, 55; id. Fam. 10, 20, 2; Liv. 4, 57, 11; Ov. M. 4, 131; 11, 76.—So freq. two members of the same sentence are coordinated by ut... sic (ita) with almost the same force as a co-ordination by cum... tum, or by sed:
consul, ut fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen respondit (= vere fortasse, sed parum utiliter),
Liv. 4, 6, 2:
ut nondum satis claram victoriam, sic prosperae spei pugnam imber diremit,
id. 6, 32, 6:
(forma erat) ut non cygnorum, sic albis proxima cygnis,
Ov. M. 14, 509; cf. Liv. 1, 27, 2; 5, 38, 2; 6, 6, 10; Ov. M. 1, 370.—In this use etiam or quoque is sometimes joined with sic (never by Cic. with ita):
nostri sensus, ut in pace semper, sic tum etiam in bello congruebant (= cum... tum),
Cic. Marcell. 6, 16:
ut sunt, sic etiam nominantur senes,
id. Sen. 6, 20:
utinam ut culpam, sic etiam suspitionem vitare potuisses,
id. Phil. 1, 13, 33:
ut superiorum aetatum studia occidunt, sic occidunt etiam senectutis,
id. Sen. 20, 76:
ut voce, sic etiam oratione,
id. Or. 25, 85; id. Top. 15, 59; id. Leg. 2, 25, 62; id. Lael. 5, 19.—More rarely with quem ad modum, quomodo:
ut, quem ad modum est, sic etiam appelletur tyrannus,
Cic. Att. 10, 4, 2:
quo modo ad bene vivendum, sic etiam ad beate,
id. Tusc. 3, 17, 37. —
3.
With a clause of manner introduced by ut = so that:
sic fuimus semper comparati ut hominum sermonibus quasi in aliquod judicium vocaremur,
Cic. Or. 3, 9, 32:
eam sic audio ut Plautum mihi aut Naevium videar audire,
id. ib. 3, 12, 45:
sic agam vobiscum ut aliquid de vestris vitiis audiatis,
id. ib. 3, 12, 46:
omnia sic suppetunt ut ei nullam deesse virtutem oratoris putem,
id. Brut. 71, 250:
omnis pars orationis esse debet laudabilis, sic ut verbum nullum excidat,
id. Or. 36, 125:
sic tecum agam ut vel respondendi vel interpellandi potestatem faciam,
id. Rosc. Am. 27, 73:
nec vero sic erat umquam non paratus Milo contra illum ut non satis fere esset paratus,
id. Mil. 21, 56:
sic eum eo de re publica disputavit ut sentiret sibi cum viro forti esse pugnandum,
id. Fam. 5, 2, 8; cf. Plaut. As. 2, 4, 49; id. Mil. 2, 2, 82; Cic. de Or. 1, 57, 245; 2, 1, 3; 2, 6, 23; id. Brut. 22, 88; 40, 148; id. Sest. 40, 87; id. Planc. 10, 25; id. Fam. 5, 15, 4; Caes. B. G. 2, 32; 5, 17; id. B. C. 3, 56; Prop. 1, 21, 5.—Sometimes the correlative clause is restrictive, and sic = but so, yet so, only so:
mihi sic placuit ut cetera Antisthenis, hominis acuti magis quam eruditi,
Cic. Att. 12, 38, 4:
sic conveniet reprehendi, ut demonstretur etc.,
id. Inv. 1, 46, 86; id. Brut. 79, 274; id. Marcell. 11, 34; id. Att. 13, 3, 1 (ita is more freq. in this sense).—
4.
With a clause expressing intensity (so both with adjj. and verbs; but far less freq. than ita, tam, adeo), to such a degree, so, so far, etc.:
sic ego illum in timorem dabo, ipse sese ut neget esse eum qui siet,
Plaut. Ps. 4, 1, 20 sq.:
conficior lacrimis sic ut ferre non possim,
Cic. Fam. 14, 4, 1:
sic rem fuisse apertam ut judicium fieri nihil attinuerit,
id. Inv. 2, 28, 84:
cujus responso judices sic exarserunt ut capitis hominem innocentissimum condemnarent,
id. Or. 1, 54, 233; cf. id. ib. 3, 8, 29; id. Brut. 88, 302; id. Or. 53, 177; 55, 184; id. Rep. 2, 21, 37; 3, 9, 15; id. Lael. 1, 4; id. Planc. 8, 21; id. Verr. 1, 36, 91; id. Balb. 5, 13; id. Att. 1, 8, 2; 1, 16, 1; Caes. B. G. 6, 41; Hor. S. 2, 3, 1.—
5.
Rarely conditional clauses have the antecedent sic.
a.
Poet. and in post-Aug. prose, to represent the result of the condition as sure:
sic invidiam effugies, si te non ingesseris oculis, si bona tua non jactaveris, si scieris in sinu gaudere,
Sen. Ep. 105, 3:
sic hodie veniet si qua negavit heri,
Prop. 2, 14 (3, 6), 20.—
b.
Denoting with the proviso that, but only if (usu. ita):
decreverunt ut cum populus regem jussisset, id sic ratum esset si patres auctores fuissent,
that the choice should be valid, but only if the Senate should ratify it, Liv. 1, 17, 9:
sic ignovisse putato Me tibi si cenes hodie mecum,
Hor. Ep. 1, 7, 69.—
6.
Sic quia = idcirco quia (very rare): Th. Quid vos? Insanin' estis? Tr. Quidum? Th. Sic quia foris ambulatis, Plaut. Most. 2, 2, 20.—
7.
With inf. clause (freq.):
sic igitur sentio, naturam primum atque ingenium ad dicendum vim afferre maximam,
Cic. Or. 1, 25, 113:
sic a majoribus nostris accepimus, praetorem quaestori suo parentis loco esse oportere,
id. Div. in Caecil. 19, 61:
ego sic existimo, in summo imperatore quattuor res inesse oportere,
id. Imp. Pomp. 10, 38; cf. Ter. Hec. 5, 4, 5; Cic. Inv. 2, 55, 167; id. de Or. 1, 20, 93; 2, 28, 122; id. Brut. 36, 138; 41, 152; id. Div. in Caecil. 3, 10; id. Verr. 1, 7, 20; Liv. 5, 15, 11.—Esp., after sic habeto (habe, habeas) = scito (only Ciceron.):
sic habeto, in eum statum tuum reditum incidere ut, etc.,
Cic. Fam. 2, 3, 1; so id. ib. 1, 7, 3; 2, 6, 5; 2, 10, 1; 7, 18, 1; 9, 16, 2; id. Att. 2, 25, 1; 5, 1, 5; 5, 20, 1 et saep.—
8.
With ut, expressing purpose or result:
nunc sic faciam, sic consilium est, ad erum ut veniam docte atque astu,
Plaut. Rud. 4, 2, 23:
ab Ariobarzane sic contendi ut talenta, quae mihi pollicebatur, illi daret,
Cic. Att. 6, 1, 3:
sic accidit ut ex tanto navium numero nulla omnino navis... desideraretur,
Caes. B. G. 5, 23; cf. Cato, R. R. 1, 1; Cic. Att. 8, 1, 4; id. Or. 2, 67, 271.
V.
Idiomatic usages of sic.
1.
In a wish, expressed as a conclusion after an imperative ( poet.):
parce: sic bene sub tenera parva quiescat humo (= si parces, bene quiescat),
Tib. 2, 6, 30:
annue: sic tibi sint intonsi, Phoebe, capilli,
id. 2, 5, 121:
pone, precor, fastus... Sic tibi nec vernum nascentia frigus adurat Poma, nec excutiant rapidi florentia venti,
Ov. M. 14, 762: dic [p. 1692] mihi de nostra quae sentis vera puella:
Sic tibi sint dominae, Lygdame, dempta juga,
Prop. 4, 5, 1; Tib. 2, 6, 30.—The imperative may follow the clause with sic:
sic tua Cyrneas fugiant examina taxos... Incipe (sc. cantare) si quid habes (= si incipies cantare, opto tibi ut tua examina, etc.),
Verg. E. 9, 30:
sic tibi (Arethusa) Doris amara suam non intermisceat undam: Incipe (= si incipies, opto tibi ut Doris, etc.),
id. ib. 10, 4:
sic mare compositum, sic sit tibi piscis in unda Credulus... Dic ubi sit,
Ov. M. 8, 857; Sen. Troad. 702; cf.:
sic te Diva potens Cypri... Ventorumque regat pater, Navis... Reddas incolumem Vergilium (= si tu, navis, reddes Vergilium, prosperum precor tibi cursum),
Hor. C. 1, 3, 1; cf.
also: sic venias hodierne: tibi dem turis honores (=si venies, tibi dem),
Tib. 1, 7, 53; cf. Ov. H. 3, 135; 4, 148.—
2.
Sic (like ita) with ut in strong asseveration ( poet.):
sic me di amabunt, ut me tuarum miseritum'st fortunarum (= by the love of the gods, I pity, etc.),
Ter. Heaut. 3, 1, 54:
Diespiter me sic amabit ut ego hanc familiam interire cupio,
Plaut. Poen. 4, 2, 47:
sic has deus aequoris artes Adjuvet, ut nemo jamdudum littore in isto constitit,
Ov. M. 8, 866:
sic mihi te referas levis, ut non altera nostro limine intulit ulla pedes,
Prop. 1, 18, 11; cf. id. 3, 15 (4, 14), 1; cf.:
vera cano, sic usque sacras innoxia laurus vescar,
Tib. 2, 5, 63.—
3.
In a demonstrative temporal force, like the Gr. houtôs, so, as the matter stands now, as it now is, as it then was, etc.
(α).
In gen.:
e Graecis cavendae sunt quaedam familiaritates, praeter hominum perpaucorum, si qui sunt vetere Graecia digni. Sic vero fallaces sunt permulti et leves,
but as things now stand, Cic. Q. Fr. 1, 1, 5, § 16:
at sic citius qui te expedias his aerumnis reperias,
Ter. Hec. 3, 1, 8: Pe. Pol tibi istuc credo nomen actutum fore. Tr. Dum interea sic sit, istuc actutum sino, provided it be as it is, Plaut. Most. 1, 1, 71:
quotiens hoc tibi ego interdixi, meam ne sic volgo pollicitarere operam,
thus, as you are doing now, id. Mil. 4, 2, 65:
si utrumvis tibi visus essem, Non sic ludibrio tuis factis habitus essem,
Ter. Hec. 4, 1, 11:
non sic nudos in flumen deicere (voluerunt),
naked, as they are, Cic. Rosc. Am. 26, 71:
sub alta platano... jacentes sic temere,
Hor. C. 2, 11, 14.—Esp., with sine and abl.:
me germanam meam sororem tibi sic sine dote dedisse,
so as she is, without a dowry, Plaut. Trin. 3, 2, 65:
sic sine malo,
id. Rud. 3, 5, 2:
at operam perire meam sic... perpeti nequeo,
without result, id. Trin. 3, 2, 34 Ritschl, Fleck. (Brix omits sic): nec sic de nihilo fulminis ira cadit (= without cause), Prop. 2, 16 (3, 8), 52: mirabar hoc si sic abiret, so, i. e. without trouble, Ter. And. 1, 2, 4:
hoc non poterit sic abire,
Cic. Fin. 5, 3, 7; so,
sic abire,
id. Att. 14, 1, 1; Cat. 14, 16; Plaut. Men. 5, 7, 39. —Hence,
(β).
With imperatives, esp. with sine: Quid ego hoc faciam postea? sic sine eumpse, just let him alone, i. e. leave him as he is, Plaut. Most. 1, 4, 32:
si non vult (numerare), sic sine adstet,
id. As. 2, 4, 54:
sine fores sic, abi,
let the door alone, id. Men. 2, 3, 1; so id. Cas. 3, 6, 36; id. Ps. 1, 5, 62.—
(γ).
Pregn., implying a concession (= kai houtôs), even as it is now, even without doing so, in spite of it:
nolo bis iterare, sat sic longae fiunt fabulae,
narratives are long enough anyhow, as they are, without saying them twice over, Plaut. Ps. 1, 3, 154:
sed sic quoque erat tamen Acis,
even as it was, in spite of what has been said, Ov. M. 13, 896; so,
sic quoque fallebat,
id. ib. 1, 698:
sed sic me et libertatis fructu privas et diligentiae,
anyhow, not taking into account what is mentioned, Cic. Fam. 5, 20, 4: exhibeas molestiam si quid debeam, qui nunc sic tam es molestus, who art so troublesome even as it is, i. e. without my owing you any thing, Plaut. Pers. 2, 44:
sic quoque parte plebis affecta, fides tamen publica potior senatui fuit,
Liv. 7, 27; cf. Ov. F. 2, 642; Suet. Aug. 78.—
4.
Ellipt., referring to something in the mind of the speaker:
Quod si hoc nunc sic incipiam? Nihil est. Quod si sic? Tantumdem egero. At sic opinor? Non potest,
Ter. Heaut. 4, 2, 8: illa quae aliis sic, aliis secus videntur, to some in one way, to others in another (= aliis aliter), Cic. Leg. 1, 17, 47: Quid vini absumpsit! Sic hoc dicens, asperum hoc est, aliud lenius, = this wine is so (the speaker not saying what he thinks of it), Ter. Heaut. 3, 1, 49: deinde quod illa (quae ego dixi) sive faceta sunt, sive sic, fiunt narrante te venustissima, or so, i. e. or otherwise, Cic. Fam. 15, 21, 2:
monitorem non desiderabit qui dicat, Sic incede, sic cena... sic amico utere, sic cive, sic socio,
Sen. Ep. 114.—
5.
In answers, yes = the French, Italian, and Spanish si (ante - class. and rare): Ph. Phaniam relictam ais? Ge. Sic, Ter. Phorm. 2, 2, 2: De. Illa maneat? Ch. Sic, id. ib. 5, 3, 30: Ch. Sicine est sententia? Me. Sic, id. Heaut. 1, 1, 114.

Lewis & Short latin dictionary > seic
20 sic

sīc (old form sīce, Plaut. Rud. 2, 4, 12; also seic, C. I. L. 818), adv. [for si - ce; si, locat. form of pron. stem sa- = Gr. ho, ha, or hê, and demonstr. -ce; v. Corss. Ausspr. 1, 777], so, thus, in this or that manner, in such a manner, in the same way or manner, in like manner, likewise, to this or that extent or degree, to such a degree, in this or that state or condition, in such a condition (syn. ita); sic refers, I. To a previous fact, description, or assumption.—II. To a subsequent independent sentence, = thus, as follows. —III. As a local demonstrative (deiktikôs), referring to something done or pointed out by the speaker, = thus, as I do it; thus, as you see, etc.—IV. As a correlative, preceding or following clauses introduced by conjunctions. —V. In certain idiomatic connections.
I.
Referring to something said before, = hoc modo: sic ille annus duo firmamenta rei publicae evertit, so, i. e. in the manner mentioned, Cic. Att. 1, 18, 3:
sic et nata et progressa eloquentia videtur,
id. Inv. 1, 2, 3:
facinus indignum Sic circumiri,
Ter. Phorm. 4, 3, 9:
sic deinceps omne opus contexitur,
Caes. B. G. 7, 23:
arare mavelim quam sic amare,
Plaut. Merc. 2, 3, 21:
sic se res habet,
Cic. Brut. 18, 71:
sic regii constiterant,
Liv. 42, 58:
sic res Romana in antiquum statum rediit,
id. 3, 9, 1:
sic ad Alpes perventum est,
Tac. H. 1, 84; cf. Enn. Ann. 1, 104; Plaut. Ep. 3, 4, 88; Ter. Ad. 5, 2, 11; Cic. Inv. 1, 46, 86; 2, 32, 100; id. de Or. 1, 32, 146; 2, 49, 201; 3, 29, 117; id. Brut. 40, 149; id. Rep. 2, 14, 27; 2, 20, 35; id. Lael. 9, 32; Liv. 4, 11, 5; 6, 17, 1; Caes. B. G. 3, 19; 6, 30; 7, 62.—Often sic does not qualify the main predicate, but a participle or adjective referring to it:
sic igitur instructus veniat ad causas,
Cic. Or. 34, 121:
cum sic affectos dimisisset,
Liv. 21, 43, 1:
sic omnibus copiis fusis se in castra recipiunt,
Caes. B. G. 3, 6:
sic milites consolatus eodem die reducit in castra,
id. ib. 7, 19; cf. id. ib. 7, 62; Ov. M. 1, 32.—
2.
In a parenthet. clause (= ita):
quae, ut sic dicam, ad corpus pertinent civitatis,
so to speak, Cic. Inv. 2, 56, 168:
commentabar declamitans—sic enim nunc loquuntur,
id. Brut. 90, 310; cf. id. Att. 12, 39, 2; id. Lael. 11, 39; Liv. 7, 31; Ov. M. 4, 660; 13, 597; 13, 866.—
3.
Referring not to the predicate, but to some intermediate term understood (= ita; cf.
Engl. so): sic provolant duo Fabii (= sic loquentes),
Liv. 2, 46, 7:
sic enim nostrae rationes postulabant (sic = ut sic agerem),
Cic. Att. 4, 2, 6:
tibi enim ipsi sic video placere (sic = sic faciendo),
id. ib. 4, 6, 2:
sic enim concedis mihi proximis litteris (= ut sic agam),
id. ib. 5, 20, 1:
sic enim statuerat (= hoc faciendum esse),
id. Phil. 5, 7, 208:
Quid igitur? Non sic oportet? Equidem censeo sic (sic = hoc fieri),
id. Fam. 16, 18, 1:
sic soleo (i. e. bona consilia reddere),
Ter. Ad. 5, 7, 25:
sic soleo amicos (i. e. beare),
id. Eun. 2, 2, 48:
sic memini tamen (= hoc ita esse),
Plaut. Mil. 1, 1, 48:
haec sic audivi (= ita esse),
id. Ep. 3, 1, 79:
sic prorsus existimo (= hoc ita esse),
Cic. Brut. 33, 125:
quoniam sic cogitis ipsi (= hoc facere),
Ov. M. 5, 178.—
4.
As completing object, = hoc:
iis litteris respondebo: sic enim postulas (= hoc postulas),
Cic. Att. 6, 1, 1:
hic adsiste. Sic volo (= hoc volo, or hoc te facere volo),
Ter. Ad. 2, 1, 15:
sic fata jubent (= hoc jubent, or hoc facere jubent),
Ov. M. 15, 584:
hic apud nos hodie cenes. Sic face,
Plaut. Most. 5, 2, 8:
sic faciendum est,
Cic. Att. 4, 6, 2.—
5.
Predicatively with esse (appellari, videri, etc.), in the sense of talis:
sic vita hominum est (= talis),
Cic. Rosc. Am. 30, 84:
vir acerrimo ingenio—sic enim fuit,
id. Or. 5, 18:
familiaris noster—sic est enim,
id. Att. 1, 18, 6:
sic est vulgus,
id. Rosc. Com. 10, 20:
sic, Crito, est hic,
Ter. And. 5, 4, 16: sic sum;
si placeo, utere,
id. Phorm. 3, 2, 42:
sic sententiest,
Plaut. Trin. 3, 2, 90:
sic est (= sic res se habet),
that is so, Ter. Ad. 4, 5, 21:
qui sic sunt (i. e. vivunt) haud multum heredem juvant,
id. Hec. 3, 5, 10:
nunc hoc profecto sic est,
Plaut. Merc. 2, 1, 42:
sic est. Non muto sententiam,
Sen. Ep. 10; cf. Plaut. Mil. 2, 3, 35; id. Am. 2, 1, 60; id. Aul. 2, 4, 43; id. As. 5, 2, 12; id. Most. 4, 3, 40; Ter. And. 1, 1, 35; id. Eun. 3, 1, 18; id. Ad. 3, 3, 44; Cic. Lael. 1, 5; id. de Or. 1, 19, 86; id. Or. 14, 46.—
6.
Rarely as subject (mostly representing a subject-clause):
sic commodius esse arbitror quam manere hanc (sic = abire),
Ter. Phorm. 5, 3, 31:
si sic (= hoc) est factum, erus damno auctus est,
id. Heaut. 4, 1, 15: Pe. Quid? Concidit? Mi. Sic suspicio est (= eam concidisse), Plaut. Ep. 3, 4, 57:
mihi sic est usus (= sic agere),
Ter. Heaut. 1, 1, 28:
sic opus est (= hoc facere),
Ov. M. 1, 279; 2, 785.—
B.
To express relations other than manner (rare).
1.
Of consequence; un der these circumstances, accordingly, hence:
sic Numitori ad supplicium Remus deditur,
Liv. 1, 5, 4:
sic et habet quod uterque eorum habuit, et explevit quod utrique defuit,
Cic. Brut. 42, 154:
sic victam legem esse, nisi caveant,
Liv. 4, 11, 5:
suavis mihi ructus est. Sic sine modo,
Plaut. Ps. 5, 2, 17. —
2.
Of condition; on this condition, if this be done, etc.:
reliquas illius anni pestes recordamini, sic enim facillime perspicietis, etc.,
Cic. Sest. 25, 55: displiceas aliis;
sic ego tutus ero (sic = si displicebis),
Tib. 4, 13, 6:
Scironis media sic licet ire via (sic = si amantes eunt),
Prop. 4, 15 (3, 16), 12:
sic demum lucos Stygios Aspicies (= non aspicies, nisi hoc facies),
Verg. A. 6, 154 (for sic as antecedent of si, v. infra, IV. 5).—
3.
Of intensity:
non latuit scintilla ingenii: sic erat in omni sermone sollers (= tam sollers erat ut non lateret ingenium),
Cic. Rep. 2, 21, 37; cf. infra, IV. 4.
II.
Referring to a subsequent sentence, thus, as follows, in the following manner (= hoc modo, hoc pacto, hujusmodi, ad hunc modum):
ingressus est sic loqui Scipio: Catonis hoc senis est, etc.,
Cic. Rep. 2, 1, 1 (cf.:
tum Varro ita exorsus est,
id. Ac. 1, 4, 15): hunc inter pugnas Servilius sic compellat, etc., Enn. ap. Gell. 12, 4, 4 (Ann. v. 256 Vahl.):
puero sic dicit pater: Noster esto,
Plaut. Bacch. 3, 3, 38:
sic faciam: adsimulabo quasi quam culpam in sese admiserint,
id. Stich. 1, 2, 27 dub.:
salem candidum sic facito: amphoram puram impleto, etc.,
Cato, R. R. 88: sic enim dixisti:
Vidi ego tuam lacrimulam,
Cic. Planc. 31, 76:
res autem se sic habet: composite et apte sine sententiis dicere insania est,
the truth is this, id. Or. 71, 236:
sic loquere, sic vive: vide, ne te ulla res deprimat,
Sen. Ep. 10, 4; cf. id. ib. 10, 1; Cato, R. R. 77 sqq.; Plaut. Poen. 1, 2, 177; Ter. Phorm. prol. 13; Auct. Her. 4, 6, 9; 4, 21, 29; 4, 4, 30; Cic. [p. 1691] Inv. 1, 39, 71; id. Or. 1, 45, 198; 2, 40, 167; 2, 40, 172; id. Att. 2, 22, 1; 5, 1, 3; 6, 1, 3; Verg. A. 1, 521.—
2.
Esp., with ellipsis of predicate:
ego sic: diem statuo, etc. (sc. ago),
Cic. Att. 6, 1, 16.—Sometimes sic introduces detached words: sic loqui nosse, judicasse vetant, novisse jubent et judicavisse (= they forbid to say nosse, etc.), Cic. Or. 47, 157.—
3.
For instance (= hoc modo, hoc pacto, ut hoc, verbi gratia, ut si; cf. Cic. Inv. 1, 49, 91 sq. infra):
disjunctum est, cum unumquodque certo concluditur verbo,
Auct. Her. 4, 27, 37:
mala definitio est... cum aliquid non grave dicit, sic: Stultitia est immensa gloriae cupiditas,
Cic. Inv. 1, 49, 91.
III.
As a local demonstrative, thus, so, etc. (deiktikôs; colloq.;
mostly comice): ne hunc ornatum vos meum admiremini, quod ego processi sic cum servili schema,
as you see me now, Plaut. Am. prol. 117:
sed amictus sic hac ludibundus incessi,
id. Ps. 5, 1, 31:
nec sic per totam infamis traducerer urbem,
Prop. 2, 24 (3, 18), 7:
sic ad me, miserande, redis?
Ov. M. 11, 728; cf. Plaut. Ps. 5, 2, 4.—So accompanied with a corresponding gesture:
Quid tu igitur sic hoc digitulis duobus sumebas primoribus?
Plaut. Bacch. 4, 4, 25: Pe. Quid si curram? Tr. Censeo. Pe. An sic potius placide? (the speaker imitating the motion), id. Rud. 4, 8, 10:
non licet te sic placidule bellam belle tangere?
id. ib. 2, 4, 12:
quod non omnia sic poterant conjuncta manere,
Lucr. 5, 441.—
Here belong the phrases sic dedero, sic dabo, sic datur, expressing a threat of revenge, or satisfaction at another's misfortune: sic dedero! aere militari tetigero lenunculum,
I will give it to him, Plaut. Poen. 5, 5, 6; id. As. 2, 4, 33:
sic dabo!
Ter. Phorm. 5, 9, 38:
doletne? hem, sic datur si quis erum servos spernit,
Plaut. Ps. 1, 2, 21:
sic furi datur,
id. Stich. 5, 5, 25; so id. Men. 4, 2, 46.—Referring to an act just performed by the speaker:
sic deinde quicunque alius transiliet moenia mea (= sic pereat, quicunque deinde, etc.),
Liv. 1, 7, 2:
sic eat quaecunque Romana lugebit hostem,
so will every one fare who, id. 1, 26, 5:
sic... Cetera sit fortis castrorum turba tuorum (= sic ut interfeci te),
Ov. M. 12, 285.—So with a comp.-clause expressed:
sic stratas legiones Latinorum dabo, quemadmodum legatum jacentem videtis,
Liv. 8, 6, 6; cf. id. 1, 24, 8 (v. IV. 1. infra).
IV.
As correlative, with, 1. A comparative clause (sic far more frequent than ita); 2. A contrasted clause, mostly with ut; 3. A modal clause, with ut (ita more freq. than sic); 4. A clause expressing intensity, introduced by ut; 5. A conditional clause (rare; ita more freq.); 6. With a reason, introduced by quia (ante-class. and very rare); 7. With an inf. clause; 8. With ut, expressing purpose or result.
1.
With comp. clauses, usu. introduced by ut, but also by quemadmodum (very freq.), sicut, velut, tamquam, quasi, quomodo, quam (rare and poet.), ceu (rare; poet. and post-class.), quantus (rare and poet.), qualis (ante-class. and rare).
(α).
With ut:
ut cibi satietas subamara aliqua re relevatur, sic animus defessus audiendi admiratione redintegratur,
Cic. Inv. 1, 17, 25:
ut non omnem frugem, neque arborem in omni agro reperire possis, sic non omne facinus in omni vita nascitur,
id. Rosc. Am. 27, 75:
ex suo regno sic Mithridates profugit ut ex eodem Ponto Medea quondam profugisse dicitur,
id. Imp. Pomp. 9, 22:
ut tu nunc de Coriolano, sic Clitarchus de Themistocle finxit,
id. Brut. 11, 42:
sic moneo ut filium, sic faveo ut mihi, sic hortor ut et pro patria et amicissimum,
id. Fam. 10, 5, 3:
ut vita, sic oratione durus fuit,
id. Brut. 31, 117:
de Lentulo sic fero ut debeo,
id. Att. 4, 6, 1:
sic est ut narro tibi,
Plaut. Most. 4, 3, 40; Cic. Inv. 2, 8, 28; id. Div. 2, 30, 93; id. de Or. 1, 33, 153; 3, 51, 198; Liv. 1, 47, 2; 2, 52, 7; Ov. M. 1, 495; 1, 539; 2, 165 et saep.—So in the formula ut quisque... sic (more freq. ita), rendered by according as, or the more... the...:
ut quisque rem accurat suam, sic ei procedunt postprincipia denique,
Plaut. Pers. 4, 1, 3:
ut quaeque res est tur pissima, sic maxime et maturissime vindicanda est,
Cic. Caecin. 2, 7; v. Fischer, Gr. II. p. 751.—
(β).
With quemadmodum: quemadmodum tibicen sine tibiis canere, sic orator, nisi multitudine audiente, eloquens esse non potest, Cic. Or. 2, 83, 338:
quemadmodum se tribuni gessissent in prohibendo dilectu, sic patres in lege prohibenda gerebant,
Liv. 3, 11, 3:
sic vestras hallucinationes fero, quemadmodum Juppiter ineptias poetarum,
Sen. Vit. Beat. 26, 6; cf. Cic. Inv. 1, 23, 33; 2, 8, 28; 2, 27, 82; id. Or. 3, 52, 200; id. Lael. 4, 16; id. Rosc. Com. 1, 2; id. Q. Fr. 1, 1, 5; Liv. 2, 13, 8; 5, 3, 8; Sen. Ep. 5, 6 (bis); id. Clem. 1, 3, 5; id. Vit. Beat. 23, 4.—
(γ).
With sicut:
tecum simul, sicut ego pro multis, sic ille pro Appio dixit,
Cic. Brut. 64, 230; 46, 112; id. Or. 2, 44, 186; id. Clu. 2; Caes. B. G. 6, 30; Liv. 4, 57, 11; 7, 13, 8; Sen. Vit. Beat. 9, 2.—
(δ).
With velut:
velut ipse in re trepida se sit tutatus, sic consulem loca tutiora castris cepisse,
Liv. 4, 41, 6; cf. Cic. Tusc. 1, 10, 20; Verg. A. 1, 148; Ov. M. 4, 375; 4, 705.—
(ε).
With tamquam:
tamquam litteris in cera, sic se ajebat imaginibus quae meminisse vellet, perscribere,
Cic. Or. 2, 88, 360:
quid autem ego sic adhuc egi, tamquam integra sit causa patriciorum?
Liv. 10, 8:
sic Ephesi fui, tamquam domi meae,
Cic. Fam. 13, 69, 1; cf. id. Or. 2, 42, 180; id. Brut. 18, 71; 58, 213; 66, 235; 74, 258; id. Q. Fr. 1, 1, 16; 2, 14, 1; id. Prov. Cons. 12, 31; Sen. Ep. 101, 7.—
(ζ).
With quasi:
hujus innocentiae sic in hac calamitosa fama, quasi in aliqua perniciosissima flamma subvenire,
Cic. Clu. 1, 4:
ea sic observabo quasi intercalatum non sit,
id. Att. 6, 1, 12:
Quid tu me sic salutas quasi dudum non videris?
Plaut. Am. 2, 2, 51; cf. Cic. Or. 2, 11, 47; id. Inv. 1, 3, 4; id. Sen. 8, 26:
ego sic vivam quasi sciam, etc.,
Sen. Vit. Beat. 20, 3.—
(η).
With quomodo:
quomodo nomen in militiam non daret debilis, sic ad iter quod inhabile sciat, non accedet,
Sen. Ot. Sap. 3 (30), 4:
sic demus quomodo vellemus accipere,
id. Ben. 2, 1, 1; id. Ep. 9, 17; id. Ot. Sap. 6, 2 (32 med.); Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—
(θ).
With ceu:
ceu cetera nusquam Bella forent... sic Martem indomitum Cernimus,
Verg. A. 2, 438.—
(ι).
With quam:
non sic incerto mutantur flamine Syrtes, quam cito feminea non constat foedus in ira,
Prop. 2, 9, 33; Claud. IV. Cons. Hon. 281.—
(κ).
With quantus:
nec sic errore laetatus Ulixes... nec sic Electra... quanta ego collegi gaudia,
Prop. 2, 14 (3, 6), 5 sqq.—
(λ).
With qualis:
imo sic condignum donum quali'st quoi dono datum est,
Plaut. Am. 1, 3, 40.—
(μ).
Without a correlative particle, in an independent sentence:
Quis potione uti aut cibo dulci diutius potest? sic omnibus in rebus voluptatibus maximis fastidium finitimum est (= ut nemo cibo dulci uti diutius potest, sic, etc.),
Cic. Or. 3, 25, 100; cf. id. ib. 19, 63.—
2.
In contrasted clauses, mostly with ut, which may generally be rendered while: ut ad bella suscipienda Gallorum acer ac promptus est animus, sic mollis ad calamitates perferendas mens eorum est (almost = etsi ad bella suscipienda... tamen mollis est, etc., while, etc.), Caes. B. G. 3, 19: a ceteris oblectationibus ut deseror, sic litteris sustentor et recreor, while I am deserted, I am sustained, etc., Cic. Att. 4, 10, 1; cf. id. Rosc. Am. 18, 55; id. Fam. 10, 20, 2; Liv. 4, 57, 11; Ov. M. 4, 131; 11, 76.—So freq. two members of the same sentence are coordinated by ut... sic (ita) with almost the same force as a co-ordination by cum... tum, or by sed:
consul, ut fortasse vere, sic parum utiliter in praesens certamen respondit (= vere fortasse, sed parum utiliter),
Liv. 4, 6, 2:
ut nondum satis claram victoriam, sic prosperae spei pugnam imber diremit,
id. 6, 32, 6:
(forma erat) ut non cygnorum, sic albis proxima cygnis,
Ov. M. 14, 509; cf. Liv. 1, 27, 2; 5, 38, 2; 6, 6, 10; Ov. M. 1, 370.—In this use etiam or quoque is sometimes joined with sic (never by Cic. with ita):
nostri sensus, ut in pace semper, sic tum etiam in bello congruebant (= cum... tum),
Cic. Marcell. 6, 16:
ut sunt, sic etiam nominantur senes,
id. Sen. 6, 20:
utinam ut culpam, sic etiam suspitionem vitare potuisses,
id. Phil. 1, 13, 33:
ut superiorum aetatum studia occidunt, sic occidunt etiam senectutis,
id. Sen. 20, 76:
ut voce, sic etiam oratione,
id. Or. 25, 85; id. Top. 15, 59; id. Leg. 2, 25, 62; id. Lael. 5, 19.—More rarely with quem ad modum, quomodo:
ut, quem ad modum est, sic etiam appelletur tyrannus,
Cic. Att. 10, 4, 2:
quo modo ad bene vivendum, sic etiam ad beate,
id. Tusc. 3, 17, 37. —
3.
With a clause of manner introduced by ut = so that:
sic fuimus semper comparati ut hominum sermonibus quasi in aliquod judicium vocaremur,
Cic. Or. 3, 9, 32:
eam sic audio ut Plautum mihi aut Naevium videar audire,
id. ib. 3, 12, 45:
sic agam vobiscum ut aliquid de vestris vitiis audiatis,
id. ib. 3, 12, 46:
omnia sic suppetunt ut ei nullam deesse virtutem oratoris putem,
id. Brut. 71, 250:
omnis pars orationis esse debet laudabilis, sic ut verbum nullum excidat,
id. Or. 36, 125:
sic tecum agam ut vel respondendi vel interpellandi potestatem faciam,
id. Rosc. Am. 27, 73:
nec vero sic erat umquam non paratus Milo contra illum ut non satis fere esset paratus,
id. Mil. 21, 56:
sic eum eo de re publica disputavit ut sentiret sibi cum viro forti esse pugnandum,
id. Fam. 5, 2, 8; cf. Plaut. As. 2, 4, 49; id. Mil. 2, 2, 82; Cic. de Or. 1, 57, 245; 2, 1, 3; 2, 6, 23; id. Brut. 22, 88; 40, 148; id. Sest. 40, 87; id. Planc. 10, 25; id. Fam. 5, 15, 4; Caes. B. G. 2, 32; 5, 17; id. B. C. 3, 56; Prop. 1, 21, 5.—Sometimes the correlative clause is restrictive, and sic = but so, yet so, only so:
mihi sic placuit ut cetera Antisthenis, hominis acuti magis quam eruditi,
Cic. Att. 12, 38, 4:
sic conveniet reprehendi, ut demonstretur etc.,
id. Inv. 1, 46, 86; id. Brut. 79, 274; id. Marcell. 11, 34; id. Att. 13, 3, 1 (ita is more freq. in this sense).—
4.
With a clause expressing intensity (so both with adjj. and verbs; but far less freq. than ita, tam, adeo), to such a degree, so, so far, etc.:
sic ego illum in timorem dabo, ipse sese ut neget esse eum qui siet,
Plaut. Ps. 4, 1, 20 sq.:
conficior lacrimis sic ut ferre non possim,
Cic. Fam. 14, 4, 1:
sic rem fuisse apertam ut judicium fieri nihil attinuerit,
id. Inv. 2, 28, 84:
cujus responso judices sic exarserunt ut capitis hominem innocentissimum condemnarent,
id. Or. 1, 54, 233; cf. id. ib. 3, 8, 29; id. Brut. 88, 302; id. Or. 53, 177; 55, 184; id. Rep. 2, 21, 37; 3, 9, 15; id. Lael. 1, 4; id. Planc. 8, 21; id. Verr. 1, 36, 91; id. Balb. 5, 13; id. Att. 1, 8, 2; 1, 16, 1; Caes. B. G. 6, 41; Hor. S. 2, 3, 1.—
5.
Rarely conditional clauses have the antecedent sic.
a.
Poet. and in post-Aug. prose, to represent the result of the condition as sure:
sic invidiam effugies, si te non ingesseris oculis, si bona tua non jactaveris, si scieris in sinu gaudere,
Sen. Ep. 105, 3:
sic hodie veniet si qua negavit heri,
Prop. 2, 14 (3, 6), 20.—
b.
Denoting with the proviso that, but only if (usu. ita):
decreverunt ut cum populus regem jussisset, id sic ratum esset si patres auctores fuissent,
that the choice should be valid, but only if the Senate should ratify it, Liv. 1, 17, 9:
sic ignovisse putato Me tibi si cenes hodie mecum,
Hor. Ep. 1, 7, 69.—
6.
Sic quia = idcirco quia (very rare): Th. Quid vos? Insanin' estis? Tr. Quidum? Th. Sic quia foris ambulatis, Plaut. Most. 2, 2, 20.—
7.
With inf. clause (freq.):
sic igitur sentio, naturam primum atque ingenium ad dicendum vim afferre maximam,
Cic. Or. 1, 25, 113:
sic a majoribus nostris accepimus, praetorem quaestori suo parentis loco esse oportere,
id. Div. in Caecil. 19, 61:
ego sic existimo, in summo imperatore quattuor res inesse oportere,
id. Imp. Pomp. 10, 38; cf. Ter. Hec. 5, 4, 5; Cic. Inv. 2, 55, 167; id. de Or. 1, 20, 93; 2, 28, 122; id. Brut. 36, 138; 41, 152; id. Div. in Caecil. 3, 10; id. Verr. 1, 7, 20; Liv. 5, 15, 11.—Esp., after sic habeto (habe, habeas) = scito (only Ciceron.):
sic habeto, in eum statum tuum reditum incidere ut, etc.,
Cic. Fam. 2, 3, 1; so id. ib. 1, 7, 3; 2, 6, 5; 2, 10, 1; 7, 18, 1; 9, 16, 2; id. Att. 2, 25, 1; 5, 1, 5; 5, 20, 1 et saep.—
8.
With ut, expressing purpose or result:
nunc sic faciam, sic consilium est, ad erum ut veniam docte atque astu,
Plaut. Rud. 4, 2, 23:
ab Ariobarzane sic contendi ut talenta, quae mihi pollicebatur, illi daret,
Cic. Att. 6, 1, 3:
sic accidit ut ex tanto navium numero nulla omnino navis... desideraretur,
Caes. B. G. 5, 23; cf. Cato, R. R. 1, 1; Cic. Att. 8, 1, 4; id. Or. 2, 67, 271.
V.
Idiomatic usages of sic.
1.
In a wish, expressed as a conclusion after an imperative ( poet.):
parce: sic bene sub tenera parva quiescat humo (= si parces, bene quiescat),
Tib. 2, 6, 30:
annue: sic tibi sint intonsi, Phoebe, capilli,
id. 2, 5, 121:
pone, precor, fastus... Sic tibi nec vernum nascentia frigus adurat Poma, nec excutiant rapidi florentia venti,
Ov. M. 14, 762: dic [p. 1692] mihi de nostra quae sentis vera puella:
Sic tibi sint dominae, Lygdame, dempta juga,
Prop. 4, 5, 1; Tib. 2, 6, 30.—The imperative may follow the clause with sic:
sic tua Cyrneas fugiant examina taxos... Incipe (sc. cantare) si quid habes (= si incipies cantare, opto tibi ut tua examina, etc.),
Verg. E. 9, 30:
sic tibi (Arethusa) Doris amara suam non intermisceat undam: Incipe (= si incipies, opto tibi ut Doris, etc.),
id. ib. 10, 4:
sic mare compositum, sic sit tibi piscis in unda Credulus... Dic ubi sit,
Ov. M. 8, 857; Sen. Troad. 702; cf.:
sic te Diva potens Cypri... Ventorumque regat pater, Navis... Reddas incolumem Vergilium (= si tu, navis, reddes Vergilium, prosperum precor tibi cursum),
Hor. C. 1, 3, 1; cf.
also: sic venias hodierne: tibi dem turis honores (=si venies, tibi dem),
Tib. 1, 7, 53; cf. Ov. H. 3, 135; 4, 148.—
2.
Sic (like ita) with ut in strong asseveration ( poet.):
sic me di amabunt, ut me tuarum miseritum'st fortunarum (= by the love of the gods, I pity, etc.),
Ter. Heaut. 3, 1, 54:
Diespiter me sic amabit ut ego hanc familiam interire cupio,
Plaut. Poen. 4, 2, 47:
sic has deus aequoris artes Adjuvet, ut nemo jamdudum littore in isto constitit,
Ov. M. 8, 866:
sic mihi te referas levis, ut non altera nostro limine intulit ulla pedes,
Prop. 1, 18, 11; cf. id. 3, 15 (4, 14), 1; cf.:
vera cano, sic usque sacras innoxia laurus vescar,
Tib. 2, 5, 63.—
3.
In a demonstrative temporal force, like the Gr. houtôs, so, as the matter stands now, as it now is, as it then was, etc.
(α).
In gen.:
e Graecis cavendae sunt quaedam familiaritates, praeter hominum perpaucorum, si qui sunt vetere Graecia digni. Sic vero fallaces sunt permulti et leves,
but as things now stand, Cic. Q. Fr. 1, 1, 5, § 16:
at sic citius qui te expedias his aerumnis reperias,
Ter. Hec. 3, 1, 8: Pe. Pol tibi istuc credo nomen actutum fore. Tr. Dum interea sic sit, istuc actutum sino, provided it be as it is, Plaut. Most. 1, 1, 71:
quotiens hoc tibi ego interdixi, meam ne sic volgo pollicitarere operam,
thus, as you are doing now, id. Mil. 4, 2, 65:
si utrumvis tibi visus essem, Non sic ludibrio tuis factis habitus essem,
Ter. Hec. 4, 1, 11:
non sic nudos in flumen deicere (voluerunt),
naked, as they are, Cic. Rosc. Am. 26, 71:
sub alta platano... jacentes sic temere,
Hor. C. 2, 11, 14.—Esp., with sine and abl.:
me germanam meam sororem tibi sic sine dote dedisse,
so as she is, without a dowry, Plaut. Trin. 3, 2, 65:
sic sine malo,
id. Rud. 3, 5, 2:
at operam perire meam sic... perpeti nequeo,
without result, id. Trin. 3, 2, 34 Ritschl, Fleck. (Brix omits sic): nec sic de nihilo fulminis ira cadit (= without cause), Prop. 2, 16 (3, 8), 52: mirabar hoc si sic abiret, so, i. e. without trouble, Ter. And. 1, 2, 4:
hoc non poterit sic abire,
Cic. Fin. 5, 3, 7; so,
sic abire,
id. Att. 14, 1, 1; Cat. 14, 16; Plaut. Men. 5, 7, 39. —Hence,
(β).
With imperatives, esp. with sine: Quid ego hoc faciam postea? sic sine eumpse, just let him alone, i. e. leave him as he is, Plaut. Most. 1, 4, 32:
si non vult (numerare), sic sine adstet,
id. As. 2, 4, 54:
sine fores sic, abi,
let the door alone, id. Men. 2, 3, 1; so id. Cas. 3, 6, 36; id. Ps. 1, 5, 62.—
(γ).
Pregn., implying a concession (= kai houtôs), even as it is now, even without doing so, in spite of it:
nolo bis iterare, sat sic longae fiunt fabulae,
narratives are long enough anyhow, as they are, without saying them twice over, Plaut. Ps. 1, 3, 154:
sed sic quoque erat tamen Acis,
even as it was, in spite of what has been said, Ov. M. 13, 896; so,
sic quoque fallebat,
id. ib. 1, 698:
sed sic me et libertatis fructu privas et diligentiae,
anyhow, not taking into account what is mentioned, Cic. Fam. 5, 20, 4: exhibeas molestiam si quid debeam, qui nunc sic tam es molestus, who art so troublesome even as it is, i. e. without my owing you any thing, Plaut. Pers. 2, 44:
sic quoque parte plebis affecta, fides tamen publica potior senatui fuit,
Liv. 7, 27; cf. Ov. F. 2, 642; Suet. Aug. 78.—
4.
Ellipt., referring to something in the mind of the speaker:
Quod si hoc nunc sic incipiam? Nihil est. Quod si sic? Tantumdem egero. At sic opinor? Non potest,
Ter. Heaut. 4, 2, 8: illa quae aliis sic, aliis secus videntur, to some in one way, to others in another (= aliis aliter), Cic. Leg. 1, 17, 47: Quid vini absumpsit! Sic hoc dicens, asperum hoc est, aliud lenius, = this wine is so (the speaker not saying what he thinks of it), Ter. Heaut. 3, 1, 49: deinde quod illa (quae ego dixi) sive faceta sunt, sive sic, fiunt narrante te venustissima, or so, i. e. or otherwise, Cic. Fam. 15, 21, 2:
monitorem non desiderabit qui dicat, Sic incede, sic cena... sic amico utere, sic cive, sic socio,
Sen. Ep. 114.—
5.
In answers, yes = the French, Italian, and Spanish si (ante - class. and rare): Ph. Phaniam relictam ais? Ge. Sic, Ter. Phorm. 2, 2, 2: De. Illa maneat? Ch. Sic, id. ib. 5, 3, 30: Ch. Sicine est sententia? Me. Sic, id. Heaut. 1, 1, 114.

Lewis & Short latin dictionary > sic

Страницы

См. также в других словарях:

QUANTUS — quantusque … Abbreviations in Latin Inscriptions
quantus — See quantum. quarantine. The privilege given a widow to use certain portions of her husband s estate until dower is allotted; her right to remain in and use the mansion house temporarily. 25 Am J2d Dow § 171. The comparable right of a widower in… … Ballentine's law dictionary
Pristimantis quantus — Pristimantis quantus … Wikipédia en Français
Eleutherodactylus quantus — Pristimantis quantus Pristimantis quantus … Wikipédia en Français
Pristimantis quantus — Pristimantis quantus … Wikipédia en Français
Eleutherodactylus quantus — Taxobox name = Eleutherodactylus quantus status = VU | status system = IUCN3.1 regnum = Animalia phylum = Chordata classis = Amphibia ordo = Anura familia = Leptodactylidae genus = Eleutherodactylus species = E. quantus binomial =… … Wikipedia
cât — CÂT, Ă, conj., prep., adv., (IV) câţi, te, pron. (V) câturi, s.n. I. conj. 1. (Introduce propoziţii temporale) În timpul în care..., atâta timp, până când... Se poartă frumos cu mine cât ştie că i sunt de folos. ♢ expr. (reg.) Cât ce... = îndată… … Dicționar Român
Cuanto — I (Del lat. quantus.) ► pronombre relat 1 Todo lo que: ■ cuantos la conocían la odiaban; cuanto tenga te lo cederé. ► conjunción comparativa 2 Se usa también como correlativo con tanto y agrupado con más y menos: ■ cuanto más dinero se tiene,… … Enciclopedia Universal
quanta — → quantum ● quanta nom masculin pluriel Pluriel de quantum. ● quanta (difficultés) nom masculin pluriel → quantum ● quanta (homonymes) nom masculin pluriel quant à locution prépositive ● quantum, quanta nom masculin ( … Encyclopédie Universelle
quantum — plur. quanta [ k(w)ɑ̃tɔm, k(w)ɑ̃ta ] n. m. • 1624; mot lat. « combien » 1 ♦ (par l angl.) Philos. Quantité déterminée. ♢ Dr., admin. Montant (d une amende, d une pension, d une part). 2 ♦ (1911; all … Encyclopédie Universelle
quantifizieren — beziffern; quantitativ bestimmen * * * quan|ti|fi|zie|ren 〈V. tr.; hat〉 mathematisch beschreibbar machen (Eigenschaften) [<lat. quantus „wie groß, wie viel“ + facere „machen“] * * * quan|ti|fi|zie|ren <sw. V.; hat [mlat. quantificare = ↑… … Universal-Lexikon

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на английский

quantus

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на английский

quantus

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: